Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 35, 29 August 1874 — Kukulu ana i na Ahahui Hoole Wai Ona. [ARTICLE]

Kukulu ana i na Ahahui Hoole Wai Ona.

l(lA ka aina o Amen'ka Hui a ma Eue« | laoi hoi, ka ikeia aoa, ke holo mua nei keia puali o ka poe haalele wai ooa. Ke kukuluia nei oa ahahui haalele wai ona, a ke weheweheia oei oa ino a ka iou wai ikaika, aka aole no i maliu mai ka hapa oui o ke ao nei. Qaaalele kekahi poe, akn, aohe i liuliu a hoi hou no lakou e luu i ke kio lepo mua. Ua hoomakaia no keia hana ma Hawaii nei, mamua nku nei a hiki loa mai i keia wa, aka o ko hooikaika e kioai ia mea ino ma Hawaii uei, aia hoi, ua ku mai ka Ahaolelo e hakaka me na makaainana ma ka hooholo kue ana mai i ka m;inao makee o ka lahui e kipaku aku ia kupu ioo. Heaha la ka hopena o ka Ahaolelo hana kue i ka manao o ka lahui ma na aina naauao ? Eia oo ka lakou, hapai i na haiowai hoohenehene, a hooholo i na olelo hooholo hoohilahila no ia poe, a ma ia liana ana, e ikeia ai, aohe hilioai o ka lahni maluna o ia Pela no ka ahaole--10 ake aie nui i pao koke iho nei, no lakou na lia ia ana e manaoia'ku nei, aole e komo hou mai ana kekahi poe oia aluka poo malili 1010 ole nana i hoouluhna mai i ka lahui ma na knmu he lehulehu. He mau ahahui maikai keia, aole ia i kue i ka pouo, aka he imi ka lakou i ka pomaikai o ka poe e moe ana ka-oo ma ia hana lapuwale o ka inu wai ona make. Mawaena e na kanaka, he wa e manao mai ai, a he wa e palaleha aku ai. O kekahi kumu paha e hoopalaleha'i na kanaka Hawaii, no ka pomakai pilikino ole, ina pela, alaila, he wahi mauao hoikeike aku ka makou, a na ka poe kuleana no e wae no lakou iho. Eia no ia : lua makemakeia ana e knkula paa i na ahahoi lehulehu wale o keia ano ma Hawaii oei t alaila, malia be hana e mikialaia ai keia, ina e inake ina kekahi lala mau o ia ahahui, e kokna like ka ahahui a mau ahahoi paha no na lilo o ka hoolewa aoa, « oo ka ohana iho piha e ola ana, ina he mea ohaoa. Ua like keia me ke koi aoa i na mea a pau e komo ma ia ahahoi, oa ikeīa aia he pomaikai oo kela me keia ooahope. Aole • koi aku ana e hookomo ma ko ookoa Kumukanawai, «ka, he manao hoikeike wale ako 00. Pomaikai ke kanaka ke loaa ole iaia ka hopena o ke kanaka e me ka puali inu wai ona, no ka inea, e pakele no ia a me ia aupuni i na maewaewa a ka ona e hoikeia aku nei imua o ka lehnleho. He oiaio e loohia ana ko ke kanaka wai» wai ma kona ola kino, ka waiwai a me ka kaoohaoo no keia mea he inu wai ikaika, aka, he pakela loa ako nae ko ke kaoaka ilihuoe maewaewa no keia hewa hookahi he ioo was ona. He mea hīki ole i kekahi kaoaka paahaoa ke malaaa poao i kooa ohinaihoina he ino wai ikaika oia. Ina be ekolu wale no ioa wai ooa ana o ke kaaaka l ka )a hookahi, alaiila, e hiki aoa kooa lāo i ki makahiki hookahi oi ka $110. 11 ailokoae o ka pakek* o ke kanaka ilihoM*,' lle oohaii kaomaha loa (keia I kauia 'illiiul'" o'oi aokao kino, aole oo kokiki

[ komo e ae, «ka t oo ka hoohaahaa vsle oo \ ; iaia iho maialo iho o oa papa o ka ooho'oa ! I anaioa, a iea i aohioia aka keia poo da!a j ? e ke kahonapaie oo na haoa pili hoemaoa, j i ioa ia paha oa hoei mai oa huaolelo awa- | [ awa mahope. | I ka makahiki 1871 ma ka oaoa aoa i ka | pepa belu waiwai o kela auponi nai o Ame-1 nka Hoi, aia hoi, oahiki ako ka lilo oia | ; iihui nai no k* waiiele ( wbiskey.) ma ka- j | bi o ka §000,000,000; a ioa 9 hui i« ae na | dila i hooiiioia no na aoo wai eoa a paa, 1 aUiia, ua hiki aku oo kona poo da!a i ka | $1,500,000,000 ! Me he mea ta ioa e ava- | rigaia ka ke kanaka hoikahi, aia ma kahi \ | o ke kanaha dala ka ka mea hookahi, a | | ma ka $'200 a ka ohaaa hooktbhi. Ua iawa kela puo daia oo ke kakolo i aoa i hookahi haoeri tausani mao hale kola apana kahi e hoonaauao moa ia ai oa , keiki m» na komu mua o ka ike, a i oieia i e pau loa ana ka aie lahui o ia aopaoi iloI ko o akahi ame bapa maa makahiki. Aia ma Amerika Hi'ipuia he kaoaha a kea aku tausam mau hale hoohainu rama, oia hoi | he pa umikomamalaa aku ka nui mamua o ; na kahunapuie. I kela me keia la, ua ikeia | e iou ana be elima miiiona poe ina i na wai ona, na iike ia me ke ku makaikai aku i ka piha ana ona iua kupapau be elua haoeri kanalima tausaoi, me ka waiho iho i na keiki makua ole be haneri tausani i keia ame keia makahiki. loa i hooka papaianiia keia puaii o ka poe inu wai ona m* ka elima haoeri oka papa, aiaila, ua hiki eku ka loihi i ka haneri mile, a ina ma ke ka pakahi, alaiia e Hki ana kaloihio ka iaina i ke kanalima taosoi mile, ua iawaia i ka hoopuni ana i elua mau poepoe E hoohua mai keia puaii o ka poe ooa i laina loihi o ka poe aea haukae, aneane kanahiku kumamaiima miie, a me he mea la, ke hoouna nei keia puali o ka poe ona, be ekolu kupapau i kela a me keia minute, ma)ia paha e bele ana ma ke kae o Gehena ia mau kapapau a pau. He ehiku hapawaiu o na hihia karaima, a he eiwa hapaumi 0 na pepehi kanaka i huokumu ia mai ioko ! mai o ka wai ona. ī kekahi *wa i hala koke aku nei, i ka wa e laweia ana kekahi makuakane e kau ma ka amana, lawe pu aku la oia me kana maa keiki elua, a hoonoho iho Ia ia laua maluna o kekahi a me kekahi kuli ona, alaila, nonoi aku ia oa nei i na keiki ponoi ana, e hoohiki mai imua ona, mai noho a hoopa i ka wai ona, no ka mea, wahi ana, noloila inai keia make mainino aoa maiuna o ka amana, ka hua hoi 1 hoohuaia mai e ka iou wai ona. Ma oa aina nui o na kanaka o ka honua nei, he mea kuiuma mau i na nupepa Puka La ka hoike aoa mai i kela a me keia la i na maewaewa a ke karaima nui i hookumu ia mai eka inu wai oua. Nolaila, o aha ana o Hawaii nei ?