Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 45, 7 November 1874 — Ka la Hanau o ka Moi. [ARTICLE]

Ka la Hanau o ka Moi.

Oka Pookahi o ka la 16 o Novemaba, oia ko Übaoao o ko kakoo Moi Kalakaua i alohaia. Ua bao»oU OU i ka M. H. 1833, aoka noi o kooa mao makahiki ke kiiki ako īa U, be kaoahak omamakohL Aia ma ke koUmo 'Ma ke Kaooha,' e ikeia ka boo* laba a ke Aupooi, e malaoiaia ka U haoao o ko kakoo Moi, i La Hoomaikai aku i ke Akua Mana Loa, oo oa pomaikai i ioaa mai i keia Uhoi i ka makahiki i bala, i kokoa oloolu mai ai Oia i ko kakoo Moi a ime Kooa Lahui mm na haua holoaiua a me na mea e pomaikai ai ko kakou one hanau, a e kiai mai i ka Moi i Kooa wa e kaawule aku ai ma Kaoa huakai mai Kona Aopuoi Paemoku, Nolaila, ke nonoi ako nei makou i ka lahoi mai Hawaii a Niihaa, e hoolohe ika leo maikai o ke Aupaui e kokala ako nei, e hooliloia keia U i la haipule, a e malama iahoi na aoaioa kokuli a hoomaikai aku i Ka Makua ManaLoa ; a mai hoopoioa no hoi kakou i ka noooi aoa ako i oa La.m, e malama mai i ka Moi • Kona lokoaiaikai i hooooha mai ai i Makua oo ka lahoi o keia mau mokopooi o ka Moaoa Pakipika, oiai OU e hele imi pomaikai oko aoa oo kakou • pao. Ma ka Poalua, Novemaba 17, e holo aoa ko kakoo Moi, me ke Kiaaina J O. DominiB 0 Oaho, a me ke Kiaaioa J. M. Kapeoa o Maoi, ma kaoa hoakai a biki loa aku i Wasinetona, e ike • e launa pu me ka Peresideoft o Amerika Hoipuia. Mamua ae o Kooo haalele aoa mai i na kaiaulu o ka Paemoko a kooa maa kopuoa 1 n»i ai a IHo malalo o ka mana o ka mea hookahi, ua 010010 i ka Moi Kalakaua,, ka ' hoopiha ana i Kooa Aha Kohina, no ka hoopeoopooo ana i oa haoa aupuoi, ma ka hooooho ana i ka poe nooa oa iooa inalalo iho : Hio E*. W. L. Greeo, Kuhina o na Alna e HisEx. W LMoehonoa Kuhiua KaUiaiina. Hia Ex. Joho S. Walker, Kohioa Waivfai. Hia Ex. R H Staoley, Kuhina Kaoawai. I ka wa i kohoia ai ke 'Lii Kalakaua i Moi no kakoo, ua hooooho ae Oia ia Mr. Greeo i Kohlna no na Aina e, aka, i ka kaalele aoa o kekahi o kona mao hoa Kohina, o Messrs Hartweli a me Widemauo i ka laua mao oihaoa, ua lilo o Mr. Green i Kuhioa Kalaiain». Ma ka hooponopooo hoo aoa a ko kakoo Moi i keia maoawi oa hoi hoo aku o Mr. Green he Kuhina no ko oa Aioa e, kahi hiki iaia ke hoopiha m» ke kupooo ma kona ano makaukau. Ma ka hanaoia ana, he kanaka Beritania oio, nka, ma kooa lawe ana i ka hoohiki, oa lilo oia i keia manawa i kupa Hawaii, a na makemake nui oia e kokua i ko kakou Moi, e hookahua i keia aupool, ma ke koUoa oni-

paa a mahaloia. Ua hoonohoia aenei o Mr. Walker ma ka oihaoa Kuhioa Waiwai, ma kahi o P. Nahaoleloa, i waiho mai i ka oihana, a hoi aku i Lahaiua, e hoomaha mai ka lohi o ka noho loihi ana ma oa oihaoa o ke auponi, nai kooa mao la ni mai, a e ai malie i ka haawina mau a ka Ahaolelo i hookaawale ae ai oo kona ola, ka uku o ke kaaaka !hoo* pooo. He kenaka hoopono o Mr. Walker, a ua kamaaina oia ia kakou, ma kona noho aaa iwaeaa o kakou ma ka oihaoa kalepa, iloko o keia oau m«kakiki he iwakalua ; he kanaka oia i komo knoooono iloko o na oihana mahi a me kalepa o keia pae aioa, a he kanaka no hoi i hilinai nni ia e ka poe kalepa a pau o keia kulaoakauhale a me keia Pae Aina. Oiai oia he kanaka i imaa ole ma ke ano o ka poe hooikaika oihana a he imi oihana, aka, mamoli o ka makowake ntoi o kona mau hoa'loha, i noi aku ai i ka Moi, o hoonohena oia ma ka Aha Kohi* na. ua ae kanaloa ole no hoi kokakou Moi i hoike ae ai i kona hilinai ana iaia mii ka hoonoho aoa ma ka oihnna. Ho Solotia oia ma ka hanae ana, aka, he kupa oiia no Hawaii nei i keia maaawa. He kanaka laulaha keia o ka ike, a ke manaolana aku Mi makoa, e hoike mai ana m ota i kaoa aiakankaa ma keiahope akn a me ke ka* pono o kena aoho aoa ma ka Oihana Ka* hi«a. Ua kamaaiaa a mahalo nai no hoi kukou ia 9fr. Maehoaaa, oiai oia e noko ana mai koda Ā}attl£ efio IwaeM o kakou, au alo l&lml MU HēMin,»

lahoi. He aakeoaake makoa • ike ika hoonohoU aoa o oa Hawaii ma o» oihaoa A«fBoi, ke Uwa kopeao «a lako« oa ike • pomo •! kahi. Ca l»wa kapo«o U Kano* aae Kapeom ka noho'aa Kiaaioa, • pela •o boi kekaki o o» Loaakaoawai • me na Looa Aahao ; ika, iaa kakoo e hooooho ako ana i kekahi Hawaii i Looakaoawai oo ka Aba Hookolokoio Kiekie, e ike aoanei kakoo, aole e Uwa kopo.-io aoa Uia ia wabi, oo ka nea, be kiekie lo«, • oiai aoie no hoi oia i ao ia o»a oa ike e hiki ai iaia ke ooho Looakaaawai oo ia Aha. He ake ooi ko makoo e loaa oa kokoa a me oa maoao maikai i ka Moi mai ka poe kaoaka maikai,—o ka Hawaii poooi mua, ke loaa ka poe kupooo a ke ole, o oa haole hoi. (Ja maoao makou oia iho Uooko ka Moi manao, a oolaiU, oa wae ae Oia ia Mr. Moehoooa i Kohioa KaUiaioa. He kaoaka o Mr. Moehoooa i makemake eai ia e oa mea a pao, a o makou no hoi kekahi, aka boi. ke maoao oei makoo ua lawe ae

oia i kekahi haoa nui a paakiki, he aoe like me ka hoao aoa ako ma kahi e like me ko ka Lunakaoawai Kiekie, o Mr. Allen, a e wehewehe mai ike ano ooa kaoawai o Enelani ame Amerika. Aka nae hoi, oiai ua hoooohoia mai oia he Kuhioa, e kokna kakou a pau iaia ; a ina oa ike oia i ka luhi, a ua malole mai ke kioo, a poniu mai ka nooooo, oo ka luoloo i oa haoa e pili aoa i kaoa oihaoa, he biki no iaia ke hoike ae, a na ka Moi oo e kobo hou iho paha ia Mr. Green, a o iiekahi mea eae paha i ike ia he kupono no ia wahi. No na mea e pili ana i ka hoonohoia aoa o|ka Loio Kuhina, Mr Staoley, ua hai piha akn no makou i ko makou mauao ooua—oia hoi aole ia he kaoaka kopooo no ka noho aoa ma kekahi oihaoa aupuni, oo ka mea, e haomia aoa ka iooa maikai o Hawaii a e lilo aua kooa ikaika i mea ole. O keia iho Uoo ka manao pau ooa haole a pao. He makemake oui ko makou e loaa ika Moi kekahi Hawaii maikai no keia oihana.