Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 49, 5 December 1874 — Page 1

Page PDF (1.77 MB)

This text was transcribed by:  Trinette
This work is dedicated to:  ku`u kaikamahine, Hokuaoka`ale

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

BUKE XIII.    HELU 49.          HONOLULU, POAONO, DEKEMABA 5, 1874.         NA HELU A PAU 679.

 

E Pau na Pupupu Kahiko!

 

E pani me na Hale Laau!

 

PAPA, PAPA, PAPA

O KELA ME KEIA ANO,

A ME

 NA LAKO KUKULA HALE

O KELA ME KEIA ANO, MA KA

PA-PAPAO S. G. WAILA MA!

KIHI O

ALANUI PAPU me ALANUI MOIWAHINE, no ke Kumukuai HAAHAA LOA! ae like ka nui me ka makemake.

 

LAAU NOUAIKI!

                                                            NA LAAU KAOLA,

                                                                        NA PAPA MANOANOA,

                                                                                    NA PAPA HELE,

                                                                                                NA KUA,

                                                                                                            AAHO,

                                                                                                                        AAHO LIILII, &c

 

LAAU ULAULA!

                                                            NA LAAU KAOLA,

                                                                        NA PAPA MANOANOA,

                                                                                    NA PAPA HELE,

                                                                                                NA KUA,

                                                                                                            AAHO, POU,

                                                                                                                        AAHO LIILII,

                                                                                                                                    MOLINA, &c

                                                                        Pili Cida keokeo, Pili Laau ulaula,

                                                                        Na Puka Hale, o na ano a pau,

                                                                        Na Puka Aninni, o na ano a pau,

                                                                        Na Olepelepe Puka, o na ano a pau.

 

Pepa Hale me na Lihilihi.

 

NA LAKA PUKA

                                                            NA AMI-PUKA,

                                                                        NA AMI-PUKA LIILII.

                                                                                    NA KUI NAO

PENA, AILA-PENA, VANIKI

WAI HOOMALOO.

 

 

PAAKAI Helu 1,

O PUULOA.

 

        @ E lawe wale ia no na mea i kuai ma ai keia P@ P@p@ aku a i kahi o ka mea, kuai mai, iha ma ke kaona nei, a me na Awa @ keia P@ @ like me ka aelika

 

Aia maanei ke K@ o ka MOKUMAHU "KILAUEA,"

L. MARCHANT, KAPA@.

 

S.G Walla ma.

670 3@

 

"Lei Kalaunu."

1.

                                                                        No Kauli lua i ke anu,

                                                                        O Kawaihau o na moku,

                                                                        O Liliu la o Kapili,

                                                                        Na hiwahiwa o ke Aupuni.

                                                               Cho. --- Hoonani nui i ke `Lii,

                                                                             Ia Kawaihau o na moku,

                                                                             Lei nani o ke Kalaunu ;

                                                                             E ola, e ola ka Moi.

2.

                                                                        No lakou nei Pae Moku,

                                                                        Me na kai e pili ana,

                                                                        Mai luna no a lalo,

                                                                        A kau a mau loa.

                                                               Cho. --- Hoonani nui i ke `Lii, &c. &c.

3.

                                                                        Malalo o kou malu

                                                                        Na `lii no a pau,

                                                                        Me na makaainana,

                                                                        O ke Aupuni Hawaii.

                                                               Cho. --- Hoonani nui i ke `Lii, &c. &c.

4.

                                                                        E mau loa e ka welo ana,

                                                                        O ka Hae Kalaunu,

                                                                        Malalo ou e Kalani,

                                                                        Wehiwehi o ke Aupuni.

                                                                Cho. --- Hoonani nui i ke `Lii, &c. &c.

                                                                                                                                    ALE & NIC

                                                                Honuakaha,  Nov 26, 1874.

 

HE

KAAO ARABIA

NO NA

Huakai Holomoku Ehiku

A

SINIBADA KA LUINA

Unuhiia no ke  "Kuokoa"  mai ka Olelo Arabia a i ka Olelo Haole, a mai ka Olelo Haole a i ka Olelo Hawaii.

HELU 5.

I KO`U ike aku, me he  mahinaai nani la ka aina holookoa i hoopihaia i na hua ai.  Hoopiha iho la  au ia loko iho o`u  me na hua ai i loaa ia`u, a hina aku la au e hookuu i ka makemake o ko`u mau maka, a moe iho la.  I kekahi la ae, ala  mai la au me ka  maluhiluhi ole,  aka, ua  kaumaha loa ia  nae au no ka pau  loa ana o ko`u mau hoa  hele i ka make.

    No ka  oluolu o ka aina, hooholo iho la au i ko`u manao, e komo lea  loa aku iloko o ka aina, e huli ai i kahi o kanaka e noho ana.  Aole au i komo lea aku iloko o ka aina, hiki aku la au ma kapa o kekahi kahawai, a ike  aku la au he wahi kanaka elemakule  uuku, a me he la i ka hoomaopopo aku,  ua nawaliwali oia a oopa. Aloha aku la au iaia, a hoihoi mai la no kela i ka`u aloha ana aku, me ke kunou ana mai o kona poo, a kuhikuhi mai la na lima, me he mea, la e i mai ana, e hapai  iaia maluna o ko`u hokua, a lawe aku ma kela kapa o ke kahawai.  A no ko`u manao hoi, ua makemake oia e loaa ona kokua  nana e hapai iaia ma kela aoao, a he kanaka maikai la oia, nolaila, ae aku ia, a lawe aku la au  iaia a kaa  ma kela aoao,  a kulou iho la au ilalo, i mea e hoholo aku ai la hoi oia mai luna  aku o ko`u ai  me ka maikai, aole nae  oia i hana  pela,  aka, hoomaka koke ae la ko ia la mau wawae e puliki i kuu kania-i.  Ike iho la au, ua like kona ili me he hao la; [uliki ae la kela ia`u a paa ma na kipohiwi, me kuu manao e hoohina ana la kela ia`u.

    He keu aku ko`u makau a me ka haalulu, i ka ike  ana  iho i ko`u  kulana ia wa.  Ke noho la no ka elemakula iluna o kuu ai.  A iaia i ike  ai, ua mao ae la kuu makau nui, e hahau mai  ana kela ia`u me kona mau wawae pokopoko, alaila, ku ae la  au a lawe  aku la iaia ma kahi  ana e makemake  ai e hele.  I ka po ana iho, kuhikuhi  mai la oia  ia`u e moe ilalo, me ka mau no o ka hauhili o kona mau wawae ia`u ; a i ke kakahiaka ae, iaia i makemake ai e ala, hahau mai la ia`u me kona mau wawae, me ke ano he koailona ia e ala ai, me ia no maluna o kuu a-i.

    Ma keia  ano au i noho  kauwa ai na keia wahi  tanta ino no kekahi manawa loihi, me ka hookuu ole mai i wahi manawa pokole no`u e hele ai me kona kau ole ma ko`u a-i.

    I kekahi la hoi, loaa iho la ia`u kekahi umeko ma ke  alanui, a i ko`u holoi ana ae iaia a maemae, a hoopiha iho la au me ka waina  hua i hele  a pala maikai, a waiho aku la ma kekahi wahi.  He manawa mohope iho, hele  aku la au e nana i ua umeke waina nei, a i ka hoao ana ae, aia ka ua maikai.  Inu ae la au me ka lealea, a pii mai la na hoi ka manaoio ikaika, hoomaka ae la ka  waha i ka himeni, a lelele ae la na  wawae ma ke alanui kahi e hele aku ai.

    I ka ike ana iho o ua  elemakula mei, ua komohia  au  e ka  waina,  kuhikuhi mai la na  lima ma ke  ano e nonoi  mai ana, e haawi  aku  nona  kekahi  mea e inu ai.  Haawi  aku  la  ai i ka  umeke holookoa, a i kona  hoao ana, ua  makemake loa oia, a nolaila, ua hoopapau loa kela e nui ka inu ana.  Aohe no i liuliu iho ia inu  ana,  ona  iho la  oia, a noho iho la me ka hio i o ianei, a poina iho la kona  noonoo ana no`u,  a hemo ae la ka puliki  ana a kona mau  wawae ia`u. Lana ae la ko`u  manao, o ko`u wa pono ia e kiola ae ai iaia.  Ku ae la au a maloeloe, a kiola iho la iaia iluna o kekahi puu lepo, a pili iho la kona houpo, a hiki ole ke hanu ae; kii aku la  au i kekahi pohaku  nui, a paki iho la  maluna o kona poo, a make iho la oia.

    Olioli loa iho  la au i ko`u pakele ana, a hoi  hou  aku  la i kapakahakai,  kahi hoi o`u i halawai  aku ai me kekahi moku, ua hookuu iho ka heleuma, a  e  holo mai ana ka waapa e ukuhi wai.

    Mai a lakou i lohe mai  ai  au, o ko`u kulana ia wa, ua oi aku ia  mamua o na pilikia e ae a`u i ike ai mamua.  "Haule aku la oe," wahi a lakou, "iloko o na lima o ka elemakule  oloko o ke kai, a  o  oe wale no ka mea i pakele  mai la mai kona puliki ana ; a oiai, aohe mea e pakele ana ke paa  mua mai iaia i kinohi, nolaila, e oi loa  aku ana  kona  ukiuki i ka  poe e hana ino aku iaia,  a  e make koke ana  lakou, ahoe  mea e pakele ai, a he keu wale aku la no oe."

    Hookipa aloha aku la ke Kapena ia`u, a kena mai  la e  lawe i ke awa  kahi a kona moku e holo aku nei.  Aole i haalele mai ia`u ko`u pomaikai.

    Ia makou  hoi i ku aku  ai i ka aina, mua ae  ia mai  au  e ka  lokomaikai o ke Kapena, e hui pu aku me ka poe aukai. Haawiia mai la ia`u he eke nui,  me ka hoonaauae pu mai, e hahai  au mahope o ke alakai  ana a ko`u  mau  hoahele, a mai noho  a haalele ia lakou.

    Hele pu aku la makou i ka ulu nahele e ku koke mai ana, nona na kumu laau nioniolo loloa, a ua hele no hoi a pahee hiki  ole i ke kanaka  ke pii  iluna. A ia makou hoi i koke aku ai, ike aku la makou he anaina keko  nui, aka, i ko lakou ike ana mai ia  makou, pau nui aku la lakou  i ka  naholo,  a pinana aku la iluna o na laau, e imi i wahi  no lakou e pakele ai.  Nou  aku la  makou  me na pohaku i na keko, a pehi  mai la hoi na keko me na hua niu ; ma keia ano huhu o na keko, i hoohalawaiia ai makou me na hua ai waiwai  nui, a makou la paha e loaa ole aku ai, ina o ka pii  maoli ae mamuli o ko makou ma@a wale iho.

    Mamuli o ka houluulu  akahele ana i na niu i koilaia mai  ai e na  keko, i ku ai he puu ahua nui.  Lawe  pu  aku la au maluna o ka moku i keia heluna niu lehulehu, i kekahi awa ku moku e aku, kahi hoi  a`u i piepiele aku ai,  ma ka nioi mai ka lakou, a he niu aku ka`u ; a mahope o kekahi manawa,  ku aku la makou i Balasora me ka waiwai nui.

    Haawi hou aku la o sinibada i ka aipuupuu i kana makana mau, me ke kauoha pu aku, e hele hou mai i ka la apopo, e hoolohe i ka

 

HUAKAI HOLOMOKU EONO A SINIBADA.

 

    I kekahi manawa  mahope iho o ko`u ku ana mai, hooholo pu iho la ko`u mau hoa kalepa  e holo hou;  a aole  lakou i hoopau wale a hiki i ka wa a`u i ae aku ai e holo pu me lakou.

    Kau  aku la makou  maluna o kekahi moku, a holo aku la me ka makani maikai i kekahi wa,  me ka ike  aina ole ia, aka, no ko  makou hilinai i ke  ola o ka moku  mamuli  o ka  ike o ke  Kapena, nolaila, aohe mea e makau ae ai.  A mahope loa, i ka wa a ke  Kapena i ike ai, ke lawe ia nei ka  moku e ke au,  hooho ae la ia me ka leo puiwa, "Auwe! pau kakou i ka make e!"  Kanoha ae la ia, e huki na pea a pau o ka moku, a e hooholo ma kahi e pakele ai.  Eia nae, aohe mea e pakele  ai,  mokumoku  wale mai na kaula.

    A iloko hoi o ko makou hooikaika nui ana e pakele ka  moku,  ke huki  nei no ke au a hoopili  aku la malalo  o kekahi pali kahakai  kiekie, kahi o ka  moku i ili iho ai a nahaha liilii.

    Pau aku la i ka make ka nui o makou, a koe ke Kapena a me elua luina  a me a`u; a ua poholehole  wale no hoi na ili o lakou la, a owau wale no ka mea i paholehole ole.  Hai mai la ke Kapena ia makou, aohe o  kakou manaolana, e pakele ana kakou ke noho  maanei, no ka mea, aohe  moku e hiki  ke  hookokoke mai maanei, no ka ikaika o ke au o keia wahi i ka huki i ka aina.

    Ma keia olelo a ke Kapena, ua komo like iloko o makou ka  manao  mihi; a ma ka makou  ike pu no hoi, ua  hiki ia makou ke hooiaio pu aku.  O kahi hoi a makou i pae aku ai, ua paapu i na wae o na moku i ili mua malaila, a  e ahu mokaki  mai  ana na iwi  o ka  poe i make olulo malaila.

    O ka waiho  wale ana  mai o na  waiwai makamae  kahi e ika ia aku ai e ka nalu, he hookanaho wale mai no ia i ke kaumaha i loaa ia makou, no ka hiki ole ke hoopakele.

    I kekahi la ae, make  aku la  na luina elua mai na  palapu mai  paha i loaa ia laua, a mai  kekahi mai e ae  paha, aka, aole au i ike; a mahope iho,  make aku la ke Kapena, a koe  wale  iho no owau iloko o keia kulana kupilikii.  Aka, no ko`u maa  no paha i na popilikia i hala e aku mamua, hoomaka koke  iho la no au  e hele aku e nana i ke ano o ka aina, me ka imi i kahi e pakele ai.  I ka huli ana aku i na mauna,  aohe  wahi e hiki aku ai ke pii; aole no ke kiekie  wale no, aka,  no  ka  hele a maumania.  Loaa pono no  hoi  ia`u ma  ka hakilo ana, he au hoihoi i ka aina  ko laila, a oia ka ke kumu o ko makou pilikia ana.

    Ua aneane au e hoopau i ko`u manao lana no ka pakele, aka, olaa e iho la ia`u he kahawai e kahe ana ma ke kumu o ka mauna, a na keia kahawai i houluulu mai i na laau  pae, a hiki ae la au,  loaa he waapa maoli.  I ka paa  ana o keia, imi hele aku la au i ai na`u e kau iho ai. Loaa koke no ia`u na  leho a me na opihi; halihali mai  la au i keia mau  mea ai a hookau iho la maluna o kuu waapa nui kupono,  me ka hilinai au na ke au e lawe aku ia`u ma  kahi e loaa  ai ka pakele ana.

    Mamua o kuu kau ana,  hoiliili e mai la au i na  daimana, na pohaku  waiwai nui, na momi a me na waiwai makamae he nui, a hauhoa iho la au ia  mau mea a pau iloko o ke kukaa hookahi, a hikiikii mai la a paa i kuu waa apana laau, a oki iho la i ka hekau a`u i hoopaa ai, me ka mana e pomaikai ana no au.

    Lawe ae la ka  ikaika o ka wai  kahe ia`u, ma kekahi  wahi ololi  malalo o ka mauna, i hele  a aaki ka poeleele.  Ua holo au maluna o keia wahi waa no kekahi mau la lehulehu,  me ka ai  pakiko i ka`u wahi mea ai i hoolako ai.  A mahope loa, pau iho  la ka`u  wahi ai, a noho aku la me  ka pololi, a poniuniu mai la, haule iho  la  moe.  O ka  loihi o ia hiamoe ana o`u, aole  au i hoomaopopo, aka, ia`u i puoho  ae ai,  ua  pae  aku la kuu wahi waa i kahakai. a e poai puniia ana au e na negero.

    Aia nae i ko`u ala  ana ae,  aloha aku la au ia lakou,  a kamailio  mai la lakou ia`u, aka,  aohe nae  o`u lohe aku;  a no kuu piha  loa i ka olioli, hooho  leo nui ae la au ma ka olelo Arabia,  penei, "E kahea aku i ke Akua Mana Loa, a  e kokua mai no kela ia oe;  aohe a`u mea e makau ai, no ka mea, o ke Akua ka mea nana e hoano  e  i kou  popilikia i mea maikai."

    Eia kahi mea i kanaho  iki ae ai au, o kekahi o na negero,  ua lohe wahi olelo Arabia; a mai  a ia  mai, i lohe  mai ai au, i loaa kuu wahi  waa ia lakou ma ka muliwai,  kauo  ia  e lakou i kula,  aka, moe no nae me  ke  ala  ole, a kakali no lakou a hiki i kuu  wa i ala  ae ai.  Ninau mai la nae oia,  "Ma ke  ano hea la oe i komo ai iloko o keia kulana pooilikia?"  Hahai aku la au i ko`u moolelo, a na ka paele  hoi i unuhi  aku i ka nui paele o lakou.

    I ka pau  ana o kuu  hahai ana  aku i kuu moolelo, nonoi  mai la lakou ia`u, e ae aku e lawe ia`u e hoikeike i ko lakou Moi, i hai hou  aku ai au i ko`u moolelo i ka Moi ponoi.  Ae aku  la au ia noi, a na lakou no i hoolako mai ia`u me ka lio no`u e holo  ai i kahi  o ka  Moi;  a oiai kekahi poe o lakou e alakai nei ia`u, aia hoi kekahi poe e ae  o  lakou, ke kauo malu mai nei i kuu wahi waa mahope a me kuu ukana pu no kekahi e alakoia mai la.

    I ko`u hiki  ana  aku i ke alo  alii, ua apo aloha  mai la ka Moi, a ae  mai la i kekahi keena  kaawale o kona Halealii, i wahi no`u e hooluolu ai i ko`u maluhiluhi.  Iloko o ia wa a`u e moe ana,  aia hoi, na hele malihini aku la au i kahi o Adamu i hoopaaia ai,  mahope iho o ke kipakuia ana mai ka Paredaiso mai.

(Aole i pau.)

 

 

E KE KUOKOA E; Aloha oe:-

    No ko`u ike ole i ke kumu noonoo naauao, i punukuia ai na mole o ka ike ma ke ao ana ma ka himeni, nolaila, ua ulu mai ko`u  haohao  no keia  ninau, e like me ka mea i hoikeia  maluna ae.  A no ka maopopo  ole ia`u o ka  haawina kupono,  nolaila, ke waiho nei au ma ke akea, malia o loaa ka haina o keia ninau, no ka mea, o kekahi  keia o na ike e ao ia nei i na keiki o Kona, Oahu nei, aka, aole nae me ka mole  pu o ka ike  ke kahi.

    Ke nana nei au i na kumu kula la, ua ike  au, ke ao  meu lakou i ka  mole o ka ike, mai ka A--W, a mai  ke 1--0, a pela  aku no e pii ai  a  loaa na  hua palua, pakolu, a pela aku, nolaila, naloaa ka  ike a me ka maauao i na  keiki,  ma ko lakou alakai ana,  mai ka mole mai o ka ike heluhelu a i na mea helu.  Aka, o keia  ike e  ao ia  nei i keia  manawa, aole no pela, oiai aohe  ao ia o na mole o ia ike.  Ua kuhi hoi au, e ao ia ana e like me na manao hoolaha a na Komite hoike kula o ka M H 1874, o ka malama o Iune, e ao ia ma ka  mole o ka ike Himeni, i mea e hoonui  ae ai hoi i ka ike, eia ka aole!  No ka mea, o kekahi keia o na ike kupono e ao ia ai i ka hanauna opio o kakou, a malaila e ulu mai ai kekahi mau hua  maemae, ke ao kuponoia ma ka mole mai o ia ike; a heaha la hoi ka mea e ao ole nei ke  kumu  Himeni kaapuni  o Kona, Oahu nei, ma ka mole o ia ike?

    Ma keia ano, ulu mai la  ko`u hoomanao ana i ka wa a Limaikaika e noho Peresidena ana no keia oihana, ua eleu loa na kula ia wa, me ka waiho ia ma ka lima o na kumu  kula la na  hooponopono ao ana a pau, aka, aole nae pela i keia wa, no ka mea, ke hele nei kekahi kumu ao himeni e ao i na keiki  ma na hale kula m@ na  himeni haku wale  iho no,  aole me ke kahua pu o ia ike. Heaha la ka waiwai e loaa ma ia ao ana?  Aole loa. A no ko  ko`u  ike,  ke  hele nei kekahi kumu kula himeni e ao i na keiki ma na hale kula, nolaila, noonoo iho la  au, no ka ike ole paha o na  kumu kula la i ka himeni, ka  mea e hele nei  keia  kumu kula  himeni, e ao i na keiki  maloko o na kula aupuni.  Ina pela io,  aole i loaa ia lakou ia lala o ka ike, e pono e ao ia lakou iloko o na kula kumu, a loaa ia lakou ia ike e  ao aku ai i na  haumana, alaila,  kupono  ke  kahe  ana o ka  loaa Waihona Hoonaauao  ma keia lala o ka ike himeni.  Aka, ina aole e ao  ia ana na kumu  kula  ma keia  ike, alaila, he hoohaiki ana ia i na kumu kula aupuni. Aka hoi, ina e weheia ana  na kula kumu me ke ao pu ia o ka ike himeni, alaila, e kanu ana na  kumu i ko lakou ike iloko o na  haumana, a e kahua  ana ka ike iloko o lakou, e like me ka mea maa ia lakou, a hookahi no ia lilo  ma ka aoao o ka  Papa  Hoonaauao, a e lilo  ana me ka pomaikai  like.

    Aka hoi,  ina no e ku  ana me ia, a e hana ana no me keia hemahema, me ka hoopilikia  wale no i ka manawa kula o na kumu.  Ke i nei au, aohe  pomaikai o keia hoopilikia  ana, no ka mea, ina e ninau  ia na  haumana o na kula  no ke kahua o keia  ike, i na wa hoike, ke hai nei au, aohe e loaa ana ka haina.  Nolaila, ua hiki no paha ia`u ke hoohalike ae i keia  ao ana ma keia  lala o ka ike, me ka olelo a ka manu Aloha,  oiai aole oia i ike ke ano o kana mea i olelo ai, pela no na keiki e ao hemahema ia nei. Ua hiki no i na keiki ka hoopili ana mai, aka, aole  nae i ike i kahi e loaa  mai ai ka puana ana o ka leo.  Aloha wale.

    Eaie keia: ina e ao ia ana keia ike ma ke kahua e loaa mai ai keia ike himeni, alaila, e hoomauia aku no ke ao  himeni ana,  aka, ina aole, e hoopau loa ia keia ao hemahema  ana, a e lilo no na na kumu o ia  mau hale  kula e hoomakau no ka lakou mau kula iho.

                                                       KANAKA HAWAII.

 

Make i Alohaia.

 

E KA NUPEPA KUOKOA E, Aloha oe :-

    E oluolu kou Luna Hooponopono, e hookomo  iho  ma  kahi  kaawale o kou mau kolamu, i kela mau wahi huaolelo e kau kehakeha ae la maluna, i ike mai ai na  kini a  pau o kuu wahine aloha, i hala aku la ma kela aoao o keia ola @. Ua  make o Mrs. Kaaiohelo, ma Kalaepohaku, honolulu, Oahu,  ma ka la 8 o Novemaba, M H 1874.  Ua hanauia oia ma Kahaluu, Kona Akau,  Hawaii, i ka malama  o  Maraki 4, 1840.  A  ma  ka M H 1856, i ka la 3 o Iune,  ua mareia me a`u,  kanakane i aloha nui ai.  O ka nui hoi o kona mau la ma keia ao, he 33 mak., 7 mal. a me 29.  He 17  hoi  makahiki me 5 malama o ko mau noho pu ana, a kuu aku la kona luhi.  Ua haalele mai oia ia`u  a me  kona ohana a pau, e noho me ke aloha a me ke kanikau@ku iaia ma  keia aoao.  He  wahine oluolu keia,  he  heahea i na  makamaka, a he wahine hoi i aloha nui ia e ka poe a pau i launa oluolu  mau  me ia;  he wahine eleu a me  ka lokomaikai.  Ua noho loihi oia me a`u kana kane, e kiai a e malama i na  pupule  iloko o na  makahiki ekolu, a haalele  mai la oia i ka pili aloha me ke kane a me ka ohana.  Ke noho nei makou me ka u a me ka minamina pau ole nona.  A no ka nui o ko makou aloha nona, nolaila,  ua haku iho la makou i wahi kanikau aloha nona, a oia keia malalo iho:

Kanikau aloha keia nou e Kaaiohelo,

Kuu wahine mai ka makani anu la he Eka,

E wehe mai ana i ka lau o ka niu o Helani,

A he lani nui ko aloha na`u e h@poi nei,

E kuko mau ai o ka po me ke ao,

Kuu wahine mai ka la wela o Kona e,

Aloha wale ia wahi a kaua e noho ai,

E noho pu ai hoi kaua me ka ohana,

Aloha ko kaua mau kaikuaana i ka ike ole

Aloha ka luhi o kaua  he keiki,   [ia oe,

Pau kou olelo  ana mai ia`u i na mea kino,

A haalele i ka pili aloha la he kane,

Noho iho nei au me ka u me ka  minamina

        pau ole nou,

   Auwe kuu hoa pili o kuu wahine--e!

 

Kanikau aloha keia nou e Kaaiohelo,

Kuu wahine mai ka ua kuahine la o Manoa,

Mai ka  ua hehi haaheo mai i na pali.

Aloha ia wahi a kaua e noho ai e,   [noa,

Kuu wahine mai ka piina  loa la o puu Ma-

Hoomaha aku kana i ka  wai olu o Kawai-

Lele mai ana ko`loha ia`u me he ipo`la,    [lele

E hookaumaha`i i kuu manao--a,

Kuu wahine mai ka la wela o ke taona,

Mai ka pihe kanaka la o Ainahou,

Aloha ia wahi a kaua e luana ai,

Aloha no hoi oe ka hoa hele,

Ua hele wale ia no e kaua na  moku a pau,

    Auwe kuu hoapili o kuu wahine--e!

 

Kanikau aloha keia  nou e Kaaiohelo,

Kuu wahine hooponopono o ke kino,

Hoa hoomanawanui o ka aina makuaole,

Hookahi no makua o na lima,

Ke kuleana hoi  o ka aina  makamaka ole,

Pau kou  lohe ana i ka leo o na keiki a ka-

Aloha ka leo e kau mau kane,      [ua,

I ka ninau iho.  "Auhea o Kaoiohelo ?"

Kuu wahine a ka hale kanaka nui,

Kuu wahine o ka la kanaka nui,

Hoolaukanaka i ka leo o na pupule,

Kuu wahine mai ke u maka uliuli o Kalaepohaku,

E hoopeepee`e ana i ko  aloha e nalo e,

Haina mai e ka waimaka e,

I ikea no i ka uwe ana iho--e,

    Auwe kuu hoa pili o kuu wahine--e!

                                       WM. NAKAULA.

 

Kanikau aloha keia nou e Kaaiohelo,

Kuu kaikaina mai ka  wai pukaiki o Helani

Mai ka wai awili pu me ke kai,

Aloha ia wahi a kaua e noho pu ai e,

Kuu kaikaina mai ka makani anu he ke hau

Mai ka uka anuanu la e Waohale,

Aloha ia wahi a kaua e hele pu ai e,

Ua pihia e kaua ka  ua me ka la

Ke anu hoi me ke koekoe,      [kauhana,

Kuu kaikaina  mai ka  pihe  uwalna o Ma-

Mai ka la kanaka nui la o Hanaliilii,

Aloha wale ia wahi a kaua e noho pa ai e,

    Auwe kuu kaikaina hoi--e!

                                       MARY HALAUWAI.

 

Kanikau aloha keia nou e Kaaiohelo,

Kuu makuahine mai ka la wela o Kona,

Mai ka wai kuihui o Waiakapo,

Aloha wale ia wai a kaua e auau ai e,

Kuu wahine mai ke malu niu o Waikuaala

Mai ka malu hale la o Mahihale,

Aloha ia wahi a koua e noho pu ai a!

Pau kou hoomanaa ana mai ia`u,

Ke au nei au aole e loaa,

Ua haalele mai oe i ka pili aloha la me a`u,

    Auwe kuu  makuahine,  kuu  minamina

        pau ole ia oe a!

                                       CEALARAINA KAAIOHELO.

 

Kanikau aloha keia nou e Kaaiohelo,

Kuu kaikamahine mai ke kai malino a E@

Mai ka ua nana i ka maka o ka opua,

Kuu kaikamahine hoi e!

Kuu kaikamahine mai ka nalu  haimuku e

Mai ka ai hoomanalo i ka wai e,    [Kapu@

Kuu kaikamahine e!

Kuu kaikamahine mai ka ia weli i ka po e,

Mai ka ai lewa mai i ka makani,

Mai ka wai ula la o ka aina.

Kuu kaikamahine o kuu wa keiki ole,

     Auwe! kuu kaikamahine hoi--e!

                                       L. HOA.

 

Kanikau aloha keia nou e Kaaiohelo,

Kuu  kaikaina mai ka  wai  lamalama i @

Mai ka uka a@ o Konalele,     [kukui,

Kuu kaikaina hoi e!

Kuu kaikaina mai ke @ @ uliuli @ Awa-

Mai ka piina loa o Ka@   [@

Aloha ia wahi a kaua e hele ai e!

Kuu kaikaina hoi e!

Kuu kaikaina mai ka m@le o ke kukui,

Mai ka ua olelo  mai iluna o la @,

Hoolaau mai ana au i ke aloha aole @,

     Auwe! kuu kaikaina hoi--e!

                                       @