Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 50, 12 December 1874 — Ka Moolelo kuahau o na kupuna o ke 'Lii Ekamaekamaeauaia, a me Koma mau muli pokii. [ARTICLE]

Ka Moolelo kuahau o na kupuna o ke 'Lii Ekamaekamaeauaia, a me Koma mau muli pokii.

Ua poka mai ko lakoa koumoo alii do!o--ko mai o ke koamoo pai o Haloa. ; a inai a Haloa a biki i ke koamoo o Nanaolp; i mai a Naoaola a biki i ke koamoo o Pooiimua liaa o Hema kooa kaikaioa. A mai a Hema ma mai a « ke koamoo o B» oalaaooi laaa me Hanalaaiki kooa kaikii oa ; a mai a Hanaiaanoi ma mil, aa jioki : oa haoao ana lte lehotebo f a e ikeia n© tit i htnaa mailoko o keia obaii koam6o : haiia nalooa peoei: XTa pokamaiinilok* o ke koaoaoo o Haoalaalki, '0 Kawaokao belo k a me Keleanoinohoanaapiapl. E na oa tnalata Boi bo ka mea iaia ke O Kalamakna k t nohd ia Keleinoinoho apiapi, īiaaaii o Latelt)helohe wf Pi!!atii k", noho la Laielohelohe, hanan o Piikea w O Umi k, noho ia Piikea, hanan ō Koma lae k, Aihakoko k. Kamalae noho īaKn nopnuipoawalaa, hanaa oKaka» k. lla koa ia XapoheJemaf, hinae ol k. O no&o ia Kowmla, h&nao o Ahpa J. Ahna 1

i ōf h,. ia Kaoui, hapau O Maouwa k, Kap«- \ ihiaakokaoek. K»paīhiaahuw f hipe : f r paikiaahnk««e r oab<* 00, o Heulo k. He«»P noho ia lkuab»oau o Keaweahoul» k. Keaweaheolu noho ia UinUoi, baoao o Naihe ohohiwa w. Kepook»lani :«?bo ia Kpohokinf. baoao o k. ;AiJj»n»ka oohQ ia o .Keobokaloie paakea noho i& Keph<Qkalale, hanano Kkatuaek&maeaivaijf> Likelike, Leleiohokn. . , O ke»a ka paka ana o ka haoaa ana ma L 0 kt Huamoo o Keleaouinohoii|papiapi la 1*»ua o .Kalamakua kana kaoe„ aloaf o Laielohelohe ka laua kaikamahioe, a ua koe ka hanau ana a puka o Kalamakua, F»»lsui, Uini, Kunuuuaipuawalau, Kapohelemai, Kuwalu, Kaoui, Umuilaikaahumano, Ikuaana, Ululani, Kepookalaui ame Kamae. Oke kuamoo o keia poe i haiia ae la. e ikeia no xo lakou mau knamop pakahi malalo ihu. £ nana ike knamoo o.KaUmakua, ke kane a Kelea. K»waukaohele k, noho ia Kepalaoa, hanan o Piilani ; Piilan\ noho ia Kauuunuiakapokii, hanau o Kalamakua ; Kalamakaa noho ia Keleauuihohoauaapiapi. 0 keia ae la ke kuamoo o Kalamakoa, ma o Kawaukaohele 0 kpia Kaw.»u- -' »> kaohele, oia no ke kaikunane o Keleaouioohoanaapiapi. O keia ooho ana nae, he nobo ana moopopa keia.no Kelpa ma, oiu 0 Kawaukaohe'e ■ia kona kaikuoAne. A o keia noho'na, be ma ke ano naha., E nana malalo ibc qo v jPiilaoi a me kona kuamoo ; oia no keU Pi.ilani i oleloia ma ka eoao alua, i pohp aka »ike kpp# a Ku- { nunnniakapokii, a loaa «i o Kalamaku ka 1 u mmm-K fer*« hoia • Ha noho ana okoa boi kela a Piilaoi k, i noho aku ai ia LaieloheloPe, a haoao mai ai o Piikea w, Lonoapii k, Kalaaiheana w, Kū heapiilaai w. E nana uo Uraj ke kane a Piikea ♦ Kiha hoao me Waoilea, haoao o Liloa ; Liloa hoao me Akahiilikapo, hanau o Unai. O keia ke kuamoo o Umi, ua puka uoloko mai o ke kuamoo nui o Haoalaanui. £ na- ; na malalo iho oo ke kuamoo o Kuuuunuipuawalau, ka wahine a Kumalae. Imaikalani, hoao me Kapohelemai, baoau o Keeai ; Keeai, hoao me Kakaeakukameie, hanau o Piihoolooo ; o Piihoo).pno K hoao me Kauhuliulapiilaoi, hanau o Kununnnipoawalau. O keia kuamoo o Kunuunnipkuawalao, ma o Imaikalaoi la ; a o imaikalani, ua puka mai <jia ma o Kila la, ke keiki a Moikeha, noloko hoi o ke kuamoo o Nanaulu. E naoa malalo iho no ke kuamoo o Kapohelemai: Kahoukapp, hoao ia Hukilani, hanau o Mikalae ; o Makalae hoao me Kalanimoewaiku, hanau o Kaweliamakalae j o Kfweliamakahe, hoao ia Oweakalaoikaowaba, haoao o Hepahena. O Umi hoao mo Heoahena, haoau o Kamolaauiaumi, Kahekiliouialokapo. O Kamolanuiaomi, hoao sne Keaweuuiaumi, haoau o Kapohelpmai, Kaoakeawe, Laieaku. Ma keia koamoo i puka mai ai o Kapohelemai, aailoko mai o ke koaaao o Hanalaanoi ;ama ka aoao akahi hoi, na haiia malaila ke kuamoo o Makua, o« puka mai oia o Kelea ; • ma keīa ao«o boū poka mai oia »a o Kahoukapo la. Ho ooho anaokea keia a KahoPkapp, a kej>o"

ho ana okoa kela ma ke koamoo aoi, a be loa» e Pale«» lana oKiha, a loaa o Keliioka!o«ti»r. 6 eaoa «alalo ibo oo ke koa« moo o Kowal», ka wahiae « I, i «oho ako ai a hanao nai ai o Ab«a 1: 0 Piliwale, hoao me PaakaoHe), hanan mai o Kokao!loko ; Knkaiiiloko, hoiē me Luaia, haoao o Kalanimadofa ; Kilaol«Mi-' ooia lioao me t*aikapalk6ih6irifc«li» haliao o Kaihlkapuamanoia ; o KkihikapPaOiann' i ia hoao ae KaahioakknehPalaoi, hiMia o > Kaknihewa • o KakPihewa boao ow K«la- • iaoaoiakahoailana, bttao p Kaihikapwk»^ • 6e#i ; 6 hoao me , Kanekeiwe, haiiaa • Kahoewahaokalen»; Kahoowahaokalio! hoai» «e Kaweloliwho* • ki, hinaP o KinakaMakahoowiha ; , kahfakahpowah%, lloio meMakaloa ba«aa . o KoilH ;ltoiffib<»o iM - koiiii.Uiuw o?eiMioii«ii wmmmi ' hoa# me hinaa o Kowalii • Keeitft&>h6, ' 1 * *e l O *efi poe ni jftikit fUiwate!| ke MklaMi

o Oi.li, i oaii* m» ke *a»moo o Puaeimo», A o iieia ka KLuwali» ku»moo, k* wahme > I, i haiia ioaoia« f all noho aku «i « Kuwalut hanao mai ai o Aho* I. £ Q»ua ibu niaUio oo ICaoai ka wahioe a Maaua : 0 Hikilooa lioao aseOiepoakihonoa,h»< oao o Kahokupohakano ; o Rahokapoba- | kano, hoao ooe Kaumaoa, haoauo Nawelf; o Nawele» hoao la Kalinimoeikawaikaa, haaaa o Lakoua ; o Lakoo* hoao roe Alaikauakoko, hanao Kapaealakooa ; o KapaeaUkooa, hoao me Wehiua. haoao o H»ka: 0 Haka hoao oae Kapooawahine, hao«a o Kapikoiihaka ; Kapikoahaka, hoao me Ulikiokalaoi, hanau o Kaulala, Kaoui, Kt- : miliohonoi. O keia ke knamoo o Kaoni, ka wahioe i olelo mua ia ma ka aoao mua, oia ka wahioe a Ahoa I, i noho akn ai a lona o Ma* nna, Kapaihiaahukane, Kapaihiaahuwahine ka mnli loa o lakon. No ka mea. raa ia aoao, na haiia ko Ahua I knamoo a haoaa ae o Manua ma. E nana oo Umiolaikaahnmann, ka Wahioe & Kapaihiaahukane, oana o Heulu : O Paeamoonole, hoao me Ohikiniho, hanau o Kukukalaniopie, KahemaV se > Hae* apae, Ulupo. Kaeapae hoao me Hoiuawaikn, haoau o Paiohae, Hoopiliahae. Koi\venuiajaau, hoao me Hoopiliabae, haoau o Umiokalani, Ke»wepaikanak«, liiliioa.HoolaailtaiwT; &ooiaaika(tvl \mao roe Kaoaloamooo, lianao o Mahiku(ttJ, Mahiololi. 1 Hoolaaikaiwi, hoao me Kaoaloauoo, ha* ; nstt o fts*blku ku, Wnhiololi ; Alahiol«liJtt> ' •o me Kanekqkiailani, h&naU o Ikuaana, ; Uiuiulaikaahumaua, UanaioakM. O keia ke kuamooo Umiulaikaahumanu, ka wahine a KHpaihiaahukane, i eleloia m* ( ike maopopoii ka poka pono o Kapa* i ihlaahukane ma ia aoao ; * ma keia io«o' hoi, ka puka ana o Uiniul«ikaahutnaoo, » oa laua mai o Heolu. E hana malaloiho no kamoolelo o Ikuaana, ka wahioe a Heulo, i olelo niua ia ma ka aoao eloa o keia moolelo kuuuhao. Oia no keia Ikuaana i ololoia maluna, ka mua Umiulaikaahumaou, laua o Umiaiaakb,'6 6ka makaahine hoi o E nana malalo iho no ke knaiOoo o Ulula* ni, Ifā Wahine a Keaweaheritb, a ni laua o : Nīlhe a me Keohohiwa : j 1 Kalakanaehuakama, hoao me Kuaakala- ; ni, banau o Kawaomahaoa, Kihamahaoa» ; Mofhala ; NVoihala, hoao nie Ilimaohulani» j hanan o kahamoihala ; Kahamoihala, hpbo me Kanaloauoo, haoao o Slahikapalena; Mahikapalena hoao me Kamakoleakui|t«« aukeha, hanau o KaUoikoeiwaloop. Maihikapaleou, hoa6 me kaha, hanaq o Kalaoikoeiwalooo« Kuimeheua, hoao ma Niau. Aloku/hopome Niau, haoau o Ulu- ■ l m* wu. <v.. f • ■. ■ U* puka miioUlolani oolo)(o.mai o kg knapoo o o (.0 K«lakauaeonakaina koamop hoi, oa pukaoia m oo o Kawaakaohile a hiki ia KihaoHlaoi. t i( ;J E oana*maiaio %o do Ite.. koaaioo o KepookalaoL ka oak>akaoe o Alkanaka : ; KfihipJ|ea f hoao e J®» hanan oKawailokohaoao o Koamookea, O Piilaoi hoap di«

taubiiliaUaDiu«ni, hqiO me iuMiouiaka* iiiapee, bineq p jU»it»q»l»oi. Kukhew», hoao ob<i &afc»iuiUQi, h*otqi o |Uo|ltgdhi.kgibe» ; '^hl^WUw».' R«pooiv«hioe ( haoau o |C«hoao ©q K»u»upen», haoMi o Kaibew»k»o»upen». Kaoloaiwi» hoao n>« k»«»a ti ik»to»p»UUpk»fpajj, K»velob»o<Qli«Qo; a k*»om»l|*fcookoo, h«. «•Q 9 Kakaaoki ; K»|iißki, bo»o me,fcikioola, h»o»o o | ki|»kak»»aki f ho»o mo K»piaaoQai»9io h*r ' #w o Ke»k»lohe; K «*k»lohs ? hop» me KlaUhi&minoakekepiiUni, b*naq, o Ea|»* ikfMUoi. , ho»o liWmA.NeiMl» & i ••• '•• 'V •"I'iHEi'l'.l" i "M