Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIV, Number 4, 23 January 1875 — Olelo Hooholo o ka Aha Kiekie. [ARTICLE]

Olelo Hooholo o ka Aha Kiekie.

Aha Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina, Kau o laauan 1875. Kahawaii CollioB a me Charle3 W. Collins i\* Akoi Pake. linua o Harris ame Judd oa Lunakanawai. Me ka Jury ole. Ile hoopii kipaku aina keia, ake olelo nei oa inea hoopii o Kahawuii Cullms ka wahine o Charles VV. Collios, oia ke kaikamuhine a Paoiani i make ma ka makahiki 1853, a ua knleana oia i kekahi hepa o ka aiua i hoiko ia ma ko lakou palap»la hoopii, a na Paniani hoi ia Waiwai i kona wa i make ai. Ua ae no ka mea i hoopiiia aia ia ia ka aioa e hana ia nei kahi i paa ai, aua loua kona kuleana i ua aina nei mai a Kamauoha mai he keiki iia Pauiaoi i make. Ua maopopo mamuli o ka olelo o na hoike a me na mea i ae ia e oa aoao elua he mau keiki ka paniani i kona wa i make ai, o Kahawaii ka mea hoopii, ua nui a ua hele ma kahi e e noho ai, a o kekahi mau keiki hoi ekolu elua kaikamahine a hookahi keiki kaue Kamauoha he poe opiopio lakou i kooa wa i make ai. Ua make o Paniani ika mai hepela ma ka mahina o Dekemaba 1853.—A ua maopopo no hoi ua make kooa mau keiki a pau, me ka loaa ole o ko lakou mau keiki, koe wale oo ka mea hoopii, Kahawaii CollinB a me Kamauoha, a ua ae ia ua like ke kuleana oka mea hoopiiia ine ko Kamaaoha ma keia hana. Ua waiho la mai ma ke ano he boike he palapala, a penei ka heluhelu ana o ia palapala. " Kemakepapala 19, 1853. Owau no ka mea ka inoa—Paniani ke hooili aku nei au i ka aina ame ka hale a me ka lio oo Kamauoha o na kaiku'hine malalo o llaumea ka mea malama ia lakou e hoopooopooo i ko Ukou waiwai me ia no a pau kona oU. NAU NO PANUN! I HOOILI AKU A M4U LOA AKU X. Ikemaka. Puamaoa, Kanui, Kahoe, Luiki." Ua pUi ka huaolelo " lakou" i kon« mau keiki a pao. Ua kakau ia paha keia palapala me ko akahele loa e kekahi mea naaopo, a ua hooiaio ia e ka Lunakanawai Andrews, oia do ka Palapala Kauoha hope loa o Paniaai, ma ka la 15, o Novemaba 1851. A na ae ia aole waiwai e ae a Paniaoi koe wale uo ka aioa i hoakaka ia ma ka palapala hoopii. 0 ka mea wale oo i koe ia maua e hana aku ai o ka hoomaopopo heaha la ka maoao maoli o keia PaUpala Kaaoha aole oo hoi ia ho mea paakiki i ka uana aku. Aole i maopopo ia maua ka makemake o ks mea oana keia palapala e hooili ia Kahawaii i kekahi mea, oo ka mea ma ia wahi oo oia i olelo ai o Haumea ko lakou kahu, o oa kioo a me na waiwai, o ka hoaolek) i maopopo ai ke kahu, oia oo ka huaolelo Malama e malama ia lakoa—a ole oo > maopopo oa kopooo e malama ia o Kahawaii e ke kaha oo ka mea oa oui oia aua hele aku ma kahi e—Aka ma ka hooholo ana i keia hihia «010 nr> he mea oui ka hoo ko)o aaa oo īamea. Ua hooiii ka palap%la kauoha ika waiwai i ke keiki kane oka mea oana ua palapala oei Kamauoha a oa kauoha ia e ooho kooa mau kaikoahioe maUiU malalo ona—NolaiU aole waiwai o oa kaikuahioe i make e ili aku ai i kekahi mea—O ko Uua koleana noho he koleaoa ooho wale oo maluoa o ka aioa oiai laua e Qk aua, NohiU ipa ha koUana ko ka oiea hoopii he kuUaoa wale oo kooa e ooho ma ia wabi—a oolaila ma keia hoopii ke hooholo oei aaoa ma ka aoao o ka mea i hoopiiia. " • • • CHAS C. A. Fra*cis Judd. S. B. Dole eo na mea Hoopii. LMtfcCb»l/ oo kk me» ! HoopK!k. '' Hooolalu lumH 14, IBH.