Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIV, Number 7, 13 February 1875 — Page 2

This text was transcribed by:	Inger Hojfeldt
This work is dedicated to:	Daughters of Hawaii

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

KA NUPEPA KUOKOA, ME KE AU OKOA I HUIIA.

MA KE KAUOHA.

UA HAIIA mai ka lohe i keia Keena, ke manao nei ka Lehulehu e puka ae i waho, a e apo aloha aku i ka wa a ka Moi e ko mai ai mai America Hui mai, a i mea e ae aku ai i na llima hana o ke aupuni, e komo po iloko o ka hookahakaha nui, ke kauohaia aku nei, e paaia ma Hale Oihana Aupuni ma ka la e ko mai ai ka Moi.

W L MOEHONUA, Kuhina Kalaiaina

Keena Kalaiaina, Feb 1@, 1875 @

Ua hookohuia aku na kanaka malalo iho, e hoopuka i na po apaa ae ihu awa, i k@ ai me ka @okana XIV o na kanawai o 1870:

@ - No Kohala Akau, Hawaii.

@ - Molokai.

W L MOEHONUA, Kuhina Kalaiaina

Keena Kalaiaina, Feb 6, 1875 @

Ua hookohuia aku o Cecil Brown i keia la, i @ ho@ palapala, no na palapala a pau e @ ana e ho@ no ka mokupuni o Oahu.

THOMAS BROWN, Luna Kakau Kope.

Keena Hoolalo Kope.

A poooia:

W L Moehonua, Kuhina Kalaiaina @

Ua hookokuia aku o Mr. B H Kahananui i keia la i @na @o ka Pa Aupuni o ka Apana o Kona, mokupuni o Oahu. W F ALLEN, Hope Kiaaina o Oahu.

Keena Oihana Kiaaina o Oahu, Ian 11, 1875 @

HOOLAHA PA AUPUNI-Ke hoikeia aku nei ka lehulehu, o ka l ʻ a makai iho o na Hale Lole Ripi ma Kohola @ makai iho hoi o ka Halepaaheo o Kawa, nona na Eka @ a oi aku a emi mai paha, ke hookaawleia nei, oia kahi e @ ai na holoholoua helehewa no ka Apana o Kona @ mokupuni o Oahu.

W L MOEHONUA, Kuhina Kalaiaina

Keena Kalaiaina, Ian 1@, 187@ @

HOOLAHA PA AUPUNI-O ka pa hoopaa no na holoholona @ no ka apana o Kona, mokupuni o Oahu, ke @ nei mai Pauoa mai a i ka pa i hoolahaia ae la maluna.

W Y ALLEN, Kokua Kiaaina o Oahu.

Keena Kiaaina o Oahu, Ian 12, 187@ 683

Mai kela la a mahope aku nei, ua niki no i ka Luna Ohi @ ke kau i ka waiwai io o ka hapa ha ulaula Beritania ma ke dala amerika, oia hoi. i eha dala a me kanawalu kumamahiku keneta no ka hapaha niaula Beritania.

JNO. S WALKER, Kuhina Waiwai

Keena Waiwai, Ian 4, 1875. 618

Komisina o ka Hoikeike Nui ma

Amerika Huipuia.

O makou o ka poe nona na inoa malalo iho, na Komisina Kuikawa i hookokuhuia e ka Moi, e ohi mai, e houluulu a e hoouna aku i na mea hoikeike hana akamai, hana lima a me na mea ulu o Hawaii nei, kupono no ka Hoikeike Lahui Nui e malamaia ana ma Piladelapia, ma ka puni ana o ke keneturia makahiki o ko Amerika Huipuia noho Aupuni Kuokoa ana i ka 1876. Ke noi haahaa aku nei me ka hoolaha akea aku, ua makaukau lakou i ka lawe ana mai i na mea e hoounaia mai ana e ka poe makemake e hoouna loa aku i amerika, me ka Hale Papa o S. G. Waila, Honolulu i na mea a pau i kupono no ka hoikeike. Oi ai ua makemakeia na mea hoikeike a pau e hiki aku ma Piladelapia mamua ae o Maraki 4, 1876, nolaila, o ka poe i loaa na mea hoikeike e noho ana ma keia Pae Moku, e makaukau lakou, a e hoouna mai ma kahi i hoike ia maluna, mamua ae o ka pau ana o ka makahiki 1875.

Ke hoike nei no hoi makou i ka papa inoa o kekahi mau mea kupono no ka hoikeike, na mea ulu a me na mea hana akamai, hana lima, hana mikiala a me na waiwai o keia mau mokupuni, a i makemakeia no ka hoouna aku i ka Hoikeike nui:

Na Laau-I kahi a kahi ole ia a ma na pauku laau.

Na lako hale, i hana ia mai na laau Hawaii mai

Na manu a me na ia, a pela aku.

Na mea ulu a me na hua ai, i maloo, i malama ola ia, a ano hou a e ulu ana paha.

Na hulu manu, na niu.

Paakai mai na loko mai a i malo paha i ka la.

Na Pupu-na akoakoa o na ano a me na mea a pau.

Na mea o lalo o ka honua.

Na olona o na ano a pau i ulu maoli ae a i hoomakaukauia paha.

Na mea ulu o loko o ka wai.

Na kope iloko o ke eke.

Na Pulu iloko o ka bena.

Kopaa mailoko mai o na Mahiko nui pakahi, ma na ano like ole iloko o na eke.

Hulu Hipa, na ano hulu hipa mai na mokupuni pakahi mai, i kahiia a kahi oleia.

Pulupulu; i waeia a wae oleia.

e Laiki iloko o na eke; i hoomaemaeia a hoom a@mae ole ia.

Na pupu a me na hehu awa.

Na uhi iloko o ka pahu.

Na hana lima; na ahuula, na mahiole; moena; kapa Hawaii; na umeke, na aho mai na olona mai a me ka ili hau, a me ka pulu niu; na poha ku kahiko; na makau, na kii o na waa; na lako Hale Hawaii e kapali ai, na kii o na hale o ka wa kahiko a o ko keia wa paha; na ili holoholona a na ano a pau, na mea hana kui, na kamaa la-i o lauhala, na papale makoloa, pua ko, pua pili a pela aku.

Na kii o na mea ano nui o Hawaii nei a me na hiohiona nani.

Palapla aina nui o keia mau mokupuni i kahaia e kakahi kanaka Hawaii ma kona ike a naauao. Na kii e hoike ana i na puu, na mauna, na awawa, na alanui, na ululaau, na waoakua, na aina palahalaha a me na aina hanai holoholona, na kauhale, na muliwai, na lua pele, na awa ku moku, a me ka nui o na kanaka maluna iho o na mokupuni pakahi.

Na buke ma ka olelo Hawaii a me Enelani.

Papa Kuhikuhi o ke kulana hoonaauao a hoomana o ka lahui Hawaii; o na ano hoomana a pau.

KUHINA KALAIAINA

S.G. WAILA

J. U. KAWAINUI.

Honolulu, Jan. 7, 1875

Ike Alii ma ka Hale Alii Iolani.

Ma ka Poalima, la 5 of Feberuari nei, ua ae aku ke Keiki Alii Kahu Aupuni, e ike ia mai e Dr. James Scott, ko Amerika Huipuia Hope Kuhina Noho, no ka hoikeike ana mai ia Kapena J.S Skerrett o ka "Portsmouth," ka mea nana i holauna ae i kona mau Aliimoku malalo iho: Lutanela J.E. Noel; F.H. Delano, hookele; E.N. Whitehous, Puuku; a me W.H. Jones, kauka.

Ua hoike aku ke Keiki Alii i kona olioli ia Kapena Skerrett a me kona mau Aliimoku, a aole oia i poina i na hookauwa ana a keia aupuni iloko o ka wa pihoihoi, no ka manawa kokoke e makahiki ae nei i hala, a ua aie keia aupuni iaia ma ia hana ana.

Mamua oka haalele ana iho o ke Kapena a me kona mau Aliimoku, ua inuia ae la ke ola o ke Kapena Skerrett, ma ka puana ana a ke Kuhina o ko na Aina e, mamuli o ko ke Keiki Alii makemake ponoi; a mahope olaila, ua oluolu i ke Kapena ka pane ana mai penei:

E KA MEA KIEKIE KE ALII:

Ua olioli loa au i ka loaa ana ia ʻ u he wa a hoike pau aku ai i na hoomaikai ana a pau mai ko ʻ u puuwai aku, ma ke ano au i hoomanao mai nei, no ʻ u iho a me na Aliimoku; a nolaila, ke hoike aku nei au i ko makou mahalo ma keia hanohano nui:

Ua kokoke io e puni ka makahiki mai ka wa mai o koa Kaikuaana Makua i kau ai maluna o ke Kalauna o Hawaii nei.

I ka pahola ana aku i ko makou mau hoomaikai ia oe e ke Kahu Aupuni, me na manao maikai a oluolu no ia e hoike aku nei imua ou, no ka holomua o ke aupuni a makou e ike maka nei, a i mea hoi e ike ai, ke mau nei ke aloha o ka lahui i ko lakou Moi.

Ke manao nei au, ke hoopuka nei au i na manao o ko ʻ u mau hoa kanaka, i ka wa a ʻ u e olelo nei. ma ka huakai makaikai aku nei a ka Moi Kalakaua, ua hoopuipuiloa ia mai oia i ka hipuu paa loa ia ana o ka noho ana hoaloha mawaena o keia aupuni a me ka Ripupalika Nui.

E ae mai oe ia ʻ u e kalokalo aku, e hoomauia ka noho ana Moi nana e hoomalu ia Hawaii nei no na makahiki he nui.

Ua ukahia ka Mea Kiekie ke Alii ma keia ike alii, e His Ex. W.L. Green, His Ex W.F. allen, Hope Kiaaina o Oahu; Mekia George Macfarlane a me ka Hon. Mekia E H. Boyd. ko ka Moi Pooku.

Na Nupepa Kuokoa

-ME-

Ke Au Okoa

I HUILA.

Published every Saturday, $2 a year

HONOLULU, FEBERUARI 13, 1875

KE MANAOIA AKU NEI, e hiki mai ana ka Moi Kalakaua ma Honolulu nei i keia mau la, a nolaila, ke hoomakaukau nei ke Komite Umikumakolu i ka lakou mau hana hoohanohano hilahila kelakela ma ka inoa maikai o Honolulu nei, no ka apo aloha ana aku i ke Kamahele Moi a hookipa mai mauka nei.

I mea e akaka ai i ka lehulehu na hana hoohiluhilu a ke Komite, ke hoike aku nei makou, eia na mea i loheia e makou: he alapii hou makai loa o ke Alanui Papu; he mau pio laau maia wahi no, ma ka huina o Alanui Papu a me Alii, a ma ka puka komo o Halealii. E halii ia ana i ka manu mai kai o Ainahou a i ka pa Alii; a e hookaniia ana na Bele a pau o keia kulanakauhale. E hoonohonohoia he huakai no ka ukali ana aku i ka Moi mai Ainahou a i ka Halealii.

I ka po iho mahope o ke ku ana mai, e hoomalamalamaia ana keia kulanakauhale i na kukui, a eia na hale i lohe ponoia: e hoomaamaawa ia ana o Aliiolani Hale, a e kakau mai ana ma na aoao eha o kona mau winiwini he mau hua ahi palapala, Kalakaua-Imi-Pomaikai-Lahui. E hoomalamalamaia ana ka Hale Bele o ka Oihana Kinai Ahi o HOnolulu me na kukui waihooluu like ole, a e lilo ana he mea nani na ka nanaina aku o na maka. E papahi ana no hoi ka Aleo o Kawaiahao he lei ipukukui mai kona oioi; a he mau hale e ae kekahi e hoomalamalama ia ana ma o ko na makaainana makemake iho. A aia hoi ma Puowaina, he pae lalani ahi ke hoa ia ana. E kai huakai ana na Hoa a pau o ka Oihana Kinai Ahi ma ia po, me na kukui, a e hookahakaha ana ma na alanui o ke kaona nei, a komo aku iloko o ka pa o Aliiolani Hale.

Ke haiia aku nei ka lono i na mea a pau i komohia e ka manao aloha alii, ke lohe lakou i na pu ekolu e kani ana mai Puowaina mai, e kapae ae lakou i na hana lima a pau, a e komo aku i kahi aahu maemae, a hele aku ma Ainahou e ukali mai i ka Moi a hiki i kona pa alii. No na mea i koe e nana i ka palapala hoolaha a ke Komite.

I KEKAHI LA O KA hebedoma aku nei i hala, ua malama iho nei na haole mahiko, a o ko lakou mau agena paha ma keia kulanakauhale i halawai no ka noonoo ana i ka makemake o kekahi agena o ka Ahahui Hoomaemae ko ma Kapalakiko i holo mai i Hawaii nei, e kuai ai i na ko paa a pau o na mahiko, mailoko mai o na oo ko o keia makahiki. O ka makemake o ka agena mai Kapalakiko mai, oia no ke kakau o na haole mahiko a pau malalo o kekahi olelo ae-like no ke kumukuai i manaoia, oia he eha keneta a me hapalua no ka paona, aka, ua hoole na haole mahiko no ka emi loa, a ua koi aku lakou i eha keneta a me ekolu hapaha keneta no ka paona. No ka holo ole o keia kumukuai nolaila, ua huli hoi aku ka agena i Kapalakiko ma ka Poaono aku nei i hala me ka manao e kukakuka hou me kona poo maluna ae. O na kumu, na na haole e wili a hoouna i Honolulu i ke ko paa, alaila na ua poe hoomaemae ko nei o Kapalakiko e uku mai ke dala i ka wa e hiki ai o ke ko i Honolulu nei mai na mahiko mai.

UA HIKI MAI NEI na lono mai ko kakou Kanikela Hawaii e noho la ma ke kulanakauhale o Melebona, oia o Kale N. Oakley Esq., e hoike mai ana i ke Keena o ko na Aina e, ma ka malama o Augate o keia makahiki, e weheia ana he hoikeike nui o na mea mikiala ma Melebona. A e kono mai ana ke Kanikela, e hoouna pu aku o Hawaii i na mea a pau i kupono no ka hoikeike ana, e laapaha na ko paa maikai, na hulu hipa, pulu a me na mea ano like, i wahi inoa no Hawaii ma ia aoao o ka moana Pakipika.

MA KEIA MOKU lawe leta o Kaleponi o ku mai, e manaoia aku nei e loaa mai ana na nupepa a me na nu hou ano nui o na aina puni ole elua, oia ka huakai makaikai a ka Moi i Amerika Huipuia, ka hoihoiia mai o ka noho ana Moi maluna o ke kalauna o Sepania, ka loaa a me ka ole o na kuhina hou o Farani, ka haunaele kuloko ma ka mokuaina o Lousiana a me na lono e pili ana i ke kuikahi panai like nana e hoea nei i na hoonoo o na mea a pau o Hawaii nei e hole ana.

O wai ke mahaloia!

"No ka holomua o ko makou aupuni a me ka makou nee ana imua ma ka naauao, u anui ko makua aie i ke aupuni me ka lahui o keia aina akea (oia o Amerika Hui). O ko oukou mau kanawai me ko oukou mau hana hoonaauao, oia no ko Makou. Ke panai like aku nei Au i ka manaolana no ka hoomau ana aku i ka launa hoaaloha mawaena o na aina elua. Ua oluolu loa Au i ka halawai kono ana me oukou e na keonimana i keia wa."

O keia mau olelo maluna ae i komo maloko o ke kauna koma, oia no na olelo penoi a ka Moi ma ka la i hele ai e makaikai i ka Ahaolelo o Amerika Huipuia, aka, ua hilahila loa nae makou i ka ike ana iho, na hele aku nei ke Kiaaina Kapena a i Amerika Huipuia, olelo aku la, i pau o Hawaii i ka make i na Misionari Amerika a me ka baibala, me ka ike no, ke hiipoiia la ia e na hookipa hanohano lua ole maluna o ka hokua o ka aina nona na kanaka i hoouna mai ianei e paeli ai a naauao, ku ai ka apa e holo i Amerika. A o kekahi mea a makou e nalo loa nei, o ka hoole ia ana aku nei, aohe hoomana o ko kakou Moi e noho nei. Ka @ haha loa makou i ka lohe ana i keia, me ka ike no he lala ka Moi no ka Ekalesia Enelani o Honolulu. Malia paha ma keia hooleia ana aku nei, e hakoia iho ai kekahi mau olelo lapuwale a lilo i mea nui pono ole.

MAHOPE o ko makou ike ana i ua olelo hoinoino a pupuahulu a ko makou hoa paio maka peni, ka nupepa Ka Lahui Hawaii i laweia ka pono kivila o na kiure o ka hihia iho nei o Abigaila Maikai, ua manao makou ua holoi makou i ko makou mau lima ma ka pepa aku nei o kela pule, a ua maemae la makou ia olelo, a i ka makou hunahuna ponoi hoi, aka, aole nae pela ka manao o ka enemi hapuku hewa. Ke mau nei ko makou hoahewa ana i ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie a me ka Loio Kuhina, i ko laua lawe ana mai i ka hihia i akaka ka hewa ia laua, e hookolokolo hou ia e na kiure. O ka lalau mua loa, aia ma ka aoao o ke aupuni. A ina i manao ka nupepa "Ka Lahui Hawaii" e hoopau i ke kikoo ia ana mai o Naone ma i mau kiure, alaila he pono ia nupepa e kapae e aku i na Kahu malama o ka aoao aupuni, aohe make noho Lunakanawai a Loio Kuhina hou. A ina aohe e pane pela kena aoao, alaila, me he mea la no, o ke ano aku la no na o na manu hulu like. He nui ua kumu e hiki ai ke pane aku, aka, he makehewa, oiai, ua ike ka poe noonoo piha a pau, no kela mau luua aupuni ka hewa.

Ke ano kamahao o ka ulu ana o

ka Lahui Farani.

Mai ka makahiki 1801 mai, ua hoomaka ia ka heluia ana o na kanaka o Farani ma kela a me keia elima makahiki. I ka 1801 ua heluia he 27,000,000 ka nui o na kanaka o Farani, a i ka 1806, ua pehu ae a i ka 29,000,000; aka, oiai o ka helu ana o ia mau la, aohe pololei loa , a ua manaoia, ua emi he 2,000 000 iloko o na wa kana o Napoliona, aka nae, ua oi ae ka plolei o o ka helu alua ana mamua o ka helu mua. I ka 1821, o ka 29,000,000 kanaka keia i heluia ai i ka 1806, ua pii ae a i ke 30,000,000; a ia wa no hoi, o ka nui o na kanaka o Enelani a me Wale, he 12,000,000. I ka 1871, o ke 30,000,000 keia o Farani, ua pii ae a i ke 36,000,000, oiai hoi ka 12,000,000 o Enelani a me Wale, ua hiki ae i ka 22,000,000, O ka nui maoli o ka ulu ana o ka lahui Farani iloko o ke 50 makahiki, he 7,300,000. He ulu kamahao keia ke hoohalike ia me ko Enelani. Me he mea la, he akahi hapaha ka pii o ka ulu ana o ka lahui Farani; a o ka pii ana hoi o ko Enelani, he elima hapaono, a o ka mea hilu loa, o ka olelo a M Baloka ma kana papa helu kanaka, o ka pii ana o ka lahui Farani, aole no ka nui o na hanau, aka no ke ola loihi o ka poe i hanau, O ka nui o na hanau ma Farani iloko o na makahiki he kanalima, he mea ano ole no ia.

I ka 1806, o ka nui o na hanau ma Farani, he 916,000 wale no. He mea keia e hoike mai ana, e like me ka nee ana o ka manawa, a o ke ano o ke ola ana o na kanaka loli ae, a i ole ia, ma ka olelo a M Baloka, e like me ka mahuahua ana mai o ka malamalama, pela no ke kakaikahi ana mai o na hanau. O kekahi kumu maikai o Ferani, ua oi aku ka nui o na wahine mamua o na kane. Pela no mai ka hanau ana mai, e oi ana na kaikamahine i hanau ia mamua o na keikikane.

He mau po anu aku nei keia o ka moe ana, oiai, ua haule iho la ka wai kala o ka mea Ana-anu i ke 56 degere ilalo, ma Honolulu nei a ma na wahi e ae; a ma ke Kulanui o Punahou, ua emi iho a i ke 52 degere ka haahaa. Me he mea la, ma na wahi haahaa o ka aina ka oi loa aku o ke anu. O ko ke anu paha ia ia, ke pupue iho la aohe a mahana, a pela e ko ai keia mau lalani mele a ko makou Huaa.

"Ua anu e, ua pupue hoi,

Aohe anu o ka Waikoloa,

Aohe hoi a ke Kiu wailulehua,

He mea e hoi nei waianuhea."

Ke hana hoiu ia nei ka uapo ma Ainahou a ua maikai i keia manawa.

HOOHANOHANO

AKEA I KA MOI!

E LULU LIMA

KE ALOHA I KA MOI.

I KA wa e ikeia aku ai ka moku nana e hoihoi @ ana i ke Alii ka Moi, i o i ka Lae o Kawaihoa, e hukiia ana he Hae Hawaii maluna o ka P@ Hae o Kaimuki, a e ki ia he ekolu mau p@ mai ka puu mai o Puowaina, i mea e hoike aku ai, ua ike ia ka moku o ka Moi. Ke koooia aku nei ua Makaainana a me na Keoni @ o Honolulu, ke ikeia ka hoaiiona i hoike ia ae la maluna, e hoopau lakou i na hana e ae a pau, a e komo mai lakouiloko o ka hookahakaha nui, e apo aloha aku i ko ka Moi hoi ana mail, penei:-E nookipaia mai ana ka Moi e na makainana ina Kona wa e kau mai ai i ka uapo makai loa o ke Alanui Papu, alaila ukali ka huakai a komo iloko o Hale Alii, e like me ka hoonohonoho ana malalo iho:

Na Makai.

Na Kamalii Kula me na Pua,

Na Ahahui Hoole Waiona

Ka Ahahui Knights of Phythias

Ka Poe Odd Fellows

Ka Poe Puhi One

Mahele Koa

KA MOI

A me na Ukali

Na kuhioa o ka Moi

Mahele Koa

Ka Oihana Kinai Ahi o Honolulu

Ka Ahahui Opiopio

Ka Lehulehu

Mahele Kaua Lio

E ku pa-ha ia iloko o ka laina, a ukali hele aku ma na Alanui Papu a me Alii, a iloko o ka Pa Alii, kahi e hoikeikeia ai na pua e na Kamalii, a pau, alaila hookuu ka huakai.-Mai kahi e lele mai ai ka Moi, a me ke alanui a hiki i ka Hale Alii, a me ka ipuka nui o ka pa alii e kahikoia ana.

I ke ahiahi he huakai ma na alanui, He Ahi Nui malalo o Puowaina, a e Hoomalamalama ia no hoi o Aliiolani Hale-Ma ke Kauoha a ke Komite.

(I ka wa a ka huakai hoohanohano i ka Moi e kai ai, e meleia ana ke mele malalo iho e na kamlii, me ke kokua pu ia mai e ka Poe Puhi Ohe.)

Hawaii kai a mau.

Leo-John Brown.

Hui lahui e Kamehameha e,

Hawaii kai a mau.

Nani, nani, haleluia,

Hawaii kai a mau.

Hoopau na kapu e Liholiho e,

Hoopau na kapu e Liholiho e.

Hawaii kai a mau.

Nani, nani, haleluia, &c.

Mahele aina e Kauikeaouli e,

Hawaii kai a mau.

Nani, nani, haleluia, &c.

Lani Lunalilo i kohoia e,

Lani Lunalilo i kohoia a,

Lani Lunalilo i kohoia e,

Hawaii kai a mau.

Nani, nani, haleluia, &c.

Ulu lahui e Kalakaua e,

Hawaii Kai a mau.

Nani, nani, haleluia, &c.

Pau ole ka apa ia Hawaii.

Eia ma Waiehu nei, ua ulu mai kekahi mau hana pono ole e kinai ai hoi i ka noho ana maemae, a hoolaupai i ka aina; eia ke ku nei he mau pa hulaHawaii elua. Aka, hookahi mea a ka manao i mamina ai, oia ka ike kumaka ana iho nei i na opio o kuu lahui, e hele ana ma keia hana pegana. Ua 10 a oi ae makahiki o kekahi, a he 15 a oi o kekahi; a he poe makua hoi kekahi. No keia hana wau i ike iho i ka pilikia o kekahi poe. Ua haa aku lalakou a hala ka hapalua o ka po, a i ke ao ana ae, aole i ala ae a hele i ka hana a ka haole. Aka he ike ana aku ka ʻ u i ke kii ana mai a ka makai a kano huluhulu i ka halepaahao no ka noho i ka hana. A o na kaikamahine hoi, ua hooliloia ka la okoa i wa hiamoe, a i ka hele ana i kekula ua molowa, ua hiamoe iloko o ka Hale kula, a hoopaiia iho e ke kumu. Aole no paha oukou he poe pohihihi i ka ino i oi aku i keia hana, aka, no kekahi mau mea e ae ka ʻ u e wehewehe aku ai:

O kekahi poe haumana hula, aole lakou he poe inu awa, aka, ina oia e hewa; e laa ka pule ole ia Laka mamua o ka wa e ai, alaila, kuai ka haumana i ka awa a inu, a ma keia mea, ke ike mai la oukou i ka ino luaole o keia hana. He kapu ke ai i ka hakina ai i ai ia e kekahi. Nani ka poino! Aloha ino ka leo e ka Moi Kalakaua, "E hooulu i ka Lahui." Pela auanei e ulu ai? Aole! aole loa!! Ina ua kaohi oe e ka makua i kau mau keiki, a hoopololei aku ma na mea a pau e pomaikai ai ka noho ana, aole o kanamai ka maemae, a ulu pono hoi na pulapula Hawaii. Aka o ka ouou aku i kau mau keikikane opio, a me na kaikamahine i ka hula, he hana hoohilahilaa ole ia ma ka honua, a he hana aloha ole hoi i ka makua o keia lahui e imi nei e hoolehulehu ae ia kakou. Aloha ino na makuahine ui a me na makuakane opio o kuu aina papa, i ke haawi ia lakou iho e ao i ka palaualelo, o ka moe wale no ka hana o ke ao. Aole loa ia he hana pono.

Eia wale iho no ka pono; E hope aku ka lima i kahi kapa hana, e lalau aku i ka Oo, a e pelu na kuli i ka honua, a e hana ma ke kihapai, i ole oe, ola ka wahine, na keiki, ka ohana, a me ka malihini kipa mai i ka hale: a e lilo no hoi oe i kanaka olakolako ma na mea a pau, aole hou e lohe i ka leo o hai. Nolaila, ke hoopuka ʻ ku nei au i keia me ka hookamani ole, a na ka lehulehu no ia e wae no lakou iho. Auhea la ka wa i oi aku o ka pono, o ka hoihou aku paha e like me kahiko? e laa ka lealea pau wale, a me na hana hupo a pau? A i ole ia o keia wa paha au e hookano nei, e uilani nei ka naau oolea? Ahea oe onioni ae e na makamaka opiopio o kuu aina hanau? E ala e Waiehu luna, a e hele ma ka luakini e lohe i ka leo o ke ola. He ole ka hoolilo i ka la Sabati i la hoo malu ko pua ole, na nohea wale i ka ua hoehaili. Me ke aloha i na keiki o ka nupaanaau mele. WILLIAM K KAMAI.

Waihu, Feb 7, 1875

MANAWA PUKA, ME KA NAPOO ANA A KA LA,

NO KA MALAMA O FEBERUARI, 1875.

Feb. 14. Puka ka La 6h. 33 ʻ a m. Kapoo, 5h. 55 ʻ p m.

: 15. : : 6h. 31 ʻ : : 5h. 55 ʻ :

: 16. : : 6h. 30 ʻ : : 5h. 39 ʻ :

: 17. : : 6h. 30 ʻ : : 5h. 39 ʻ :

: 18. : : 6h. 30 ʻ : : 6h. 0 ʻ :

: 19. : : 6h. 28 ʻ : : 6h. 0 ʻ :

: 20. : : 6h. 27 ʻ : : 6h. 0 ʻ :

Na Kau ana Mahina no feberuari.

Feb. 5-Mahina Hou-9h. 23. 6@ P.M.

" 12-Hapaha mua 6 48 9@ "

" 19-Mahina piha, 9 29. 9 "

" 27-Hapaha hope 11 20 1 "

Nu Hou Kuloko.

Ma ka la 5 ae nei o Maraki, e puka hou ana he nupepa haole puka pule ma Honolulu nei; a o kona inoa o Ailana.

I ka Poakolu iho nei, na holo aku ke Kahu Aupuni iluna o ka manuwa Portsmouth, a ua haawiia mai Iaia na hoohanohano o na mailani ana i na aliiaimoku.

Ua ike iho makou ke lawe heleia nei he mau palapala hoopii e noi ana i ke Kuhina Kalaiaina e hoopau i ka Luna Alanui o Oahu nei.

Eia ma ka puka aniani o ka Halekuai Bake o Wini kekahi akoakoa nani e kau nei, e hoikeikeia nei i ke akea. O keia akoakoa mai Maikonisia mai no ia.

UA HAALELE MAI.-I kela Poaono aku nei i hala, ua haalele mai ka manuwa Beritania Tendos i ua kaiaulu o Hawaii nei, a ua huli hoi aku la i Kapalakiki; a malaila ae i Amerika Hema paha.

Ma ke awakea Poakolu iho nei, ua ku ia ka maka o kekahi kanaka hana ma Ainahou i ka laau, oiai e hana ana, ua pahu ia mai la ka laau a ku ia mai la.

Eia na puu e hoaia ana i na puu ahi i ka po mahope iho o ke ku ana mai o ka Moi, Lae Ahi, Ualakaa, Puowina, i uka o Kalihi a ma ua puu maluna aku o Moanalua.

Ua lohe mai makou, ua hoopania ka ohi ana o ke Komite Umikumamakolu i ke dala, koe wale no ka ohi ana i ka poe i kakau inoa a hookaa ole. Nolaila, e hoomanao ke lehulehu i keia.

Ua ike aku makou ke halaoa mai nei na mea kou ipukukui maluna o ka o oi o Kawaiahao, no ka hoomalamalama ana i ka po mahope iho o ka hoi ana mai o ka Moi.

Ma ka Poalua iho nei o keia pule, ua malamaia ka halawai hapalua makahiki o ka Ahahui Euenelio mokupuni o Oahu nei maloko o ka luakini o Kaumakapili, e like me ko lakou hana mau ana i na wa a pau.

O ka laina mokuahi e holoholo nei mawaena o na Panalaau o ka Hema a me Kapalakiko, ua hooloihiia aku i ehiku malama, a malia iloko o ia wa e komo mai a i ona laina paa loa.

I ka malama aku nei o Ianuari, ua hoouna aku ka Hale Leta o Honolulu nei he 2,572 mauleta i ko na aina e. A maluna aku nei o ka mokuahi "Kulanakauhale o Melbona," ua hoouna ia aku na leta he 1,540.

Maluna mai o ka mokuahi o Kikane i holo aku nei i kela Poaono, i ikeia iho ai he elua mau wahi haole puhi pila Sekotia. I ko laua wa e puhi hele ai ma ke alanui, ua haiamu ae na kanaka e nana.

Ma ka Poakolu iho nei, ua haawi ae ka wahine kane make Mrs. Kooni Kailiili i wahi paina hoomanao no ka hele kohana ana aku o kona hoa alo ana mai ka laua pili ana. Malaila ko makou mau Helepo kahi i hoo@ puaa ai. Ma kapaakea i Waikiki keia wahi luau.

PANE I KA LAHUI HAWAII"-I ke ahiahi Poakolu nei, ua waihoia mai ma ko makou Keena hana kekahi olelo loihi e pane ana i ka nupepa nona ka inoa maluna ae, a no ke keena ole o keia pepa, ua hookauluaia a keia pule. O keia manao, ua kakauia e kekahi mau Keonimana Kiure i lawea ae nei na pono kivila e ka nupepa ka "Lahui Hawaii. E pi-pi ana paha na lae.

E hui ana ka Ahahui Opiopio i keia ahiahi ma ko lakou lumi halawai mau, a na makemake ia na lala pakahi a pau oia Hui, e Akoakoa ae ma keia ahiahi, no ka noonoo ana i kahi mau kumu nui no ko kakou Lani Moi. E naue mai. H.K. KUAHAU

Kakauolelo o ka Aha Opiopio.

UA HIKI mai ka lono ia makou no ka pau ana o kekahi hele i ke ahi ma Makou, Kona Hema Hawaii. ma ka la 30 of Ianuari nei; o ke kumu o ia pau ana, no ka hemahema, hele wale na keiki liilii a lalau i ke ahi a @ i ka hale, a pela i paa ai a poino iho la. O ka makou no ia e kukala aku nei maanei, e makaela ma na mea pili ohana ana, a e ao aku na makua i na keiki i hoolohe ia ko oukou leo, aole pono ke hoonaninani, o hoouluhua ia oukou.

Ke "KEA O KA HEMA"-Iloko o keia mau po anuanu, aia ma ka pili o ke ao, ma ka hora 3, e ike aku no kakou i ka hulali mai o keia Hoku paa i kapaia ke Kea o ka Hema, (Southern Cross) E ike ia no ma ke ao ulilani, ma ka hema. He eha ko lakou nui malalo o ia inoa hookahi, a he like no me ke kea ke nanaia aku. Ua manaoia keia, ko ka Hema loa Hoku paa akau no ka mea, me ia hoku paa ko ka Hema loa poe e hooponopono ai i ka lakou mau mea Ana, e like me ko kakou hoku paa akau.

AOHE OIAIO.-Ua ike ia ma kekahi itamu o ka nupepa ka "Lahui Hawaii," "Ua hoopaiia o D. Kanuha no ka pepehi mainoino ia Makua." Eia ka pololei: Ua hoopaiia no ka hakaka, ua hina maua a elua ilalo, aole au i kui aole no hoi i pai aole no i hahau me ka laau, a haeha la keia mainoino loa ana. Eia no Makua ke noho nei ke hele nei me ka manheu ole, aia la mahea kahi i mainoino loa ʻ i; wahahe e no ka "Lahui Hawaii" a Pareka. He kikala haneenee kahiko no ko Makua. D KANUHA.

Nu Hou o na Ainae.

Ma ke ku ana mai o ka mokuahi Kulanakauhale o Melebona i keia wanaao Poaono aku nei i hala, ua loaa mai ia makou na mea hou mai na Panalaau mai a me Europa.

NO AUSETURALIA.

Ua haalele ke Kiaaina o ke Aupuni Panalaau o Vitoria ma Nu Holani ma ka mokuahi o ka la 31 of Ianuari no Europa. Aole e hoi koke mai ana paha a hiki iloko o Augate.

E halawai ana na Puali Kilo Hoku a pau i hoouna ia ai ma na Panalaau o Nu Holani a me Nu Kilani, no ka hookuku ana i ka lakou mau ike no ke kilo ana ia Hokuloa, ma ka malama o Feberuai ma ke Kulanahauhale o Melebona.

NO EUROPA.

Parisa, Ian. 6-Ma ka haiolelo wehe a ka Peresidena Makamahone, ua noi aku oia i na Elele e hooholo lakou i ka b la e kukulu ai i Hale Ahaolelo elua no Farani. Eia nae, i ka ninauia ana, ua hooholo kue ka hapa nui, e hoole ana ia maua; a mailoko ae o ka 670 o ka nui o na Elele o ia hale, ua hoole he 420, a ua ae he 250. I ka haule ana o keia mea nui, ua waiho mai na Kuhina i ko lakou palapala hookohu Kuhina.

Parisa, Ian. 12-Ua hoao iho nei o Ilamoku Makamahone e ohi hou i ona mau Kuhina, aka, aohe nae i loaa. Ua ae aku na Kuhina mua e noho no lakou iloko o ka oihana, a hiki i ka wa e loaa ai ona poe pani hakahaka.

Ke mau nei ka nele i na Kuhina ole.

Madaride, Ian. 12-Ua pae ke Keiki Alii Alphonso ma Bacelona, a ua apo aloha ia aku e na makaainana. Ua malamaia he huakai haipule no ka hoohanohano ana ia mea.

Ma ka la 10 o Ianuari, na hiki aku na eke leta o na Panalaau ma ka Hema i Ladana ma ke ala ae o Kapalakiko, he hookahi la ka haule iho mahope o ka manawa i aelikeia ai.

Ua hoao kekahi lutanela Auseturia e holo mai maluna o ka lio hookahi mai Viena mai a i Parisa iloko o na la he umikumamalima, no kekahi pili dala nui. I ka holo ana, he umikumamalua no hoi minute i koe piha ka umikumamalima la hiki e keia i kahi i olelo ia ae la. Nolaila la, ua like oia me kekahi mea nani kamahao ka makaikai nui ia, a ua paina awakea pu oia me ka Peresidena Makamahone i kekahi la. O ka lio a ua lutanela la i holo ai, he hapa Hunegari a Pelekane.

O ka mea hou ma ka mokuaina o Lusiana, Amerika Huipuia, ua komo aku la o Generala Seridana e uwao me ka mana o na koa aupuni, a ua hooholo ia elua Aha Kau Kanawai; a ua kukala aku o Seridana, o ka poe ilikeokeo i komo i ka houluulu ana e lawelawe i na mea kaua, e kapaia lakou he poe powa.

Ladana, Ian. 12- Ma ka lono i lohe ai mai, ua ae aku o Geremania e ike i ke aupuni o Alphonso, me he mea la, e oiaio ana paha. Ua hoopanee o Geremania i ka ike ana aku, aia e hooponopono ia ke kaulawaha ia ana o na nupepa hoole pope a me ke pani ku hala ole ia ana o ka halepule hoole pope ma Cadize.

Ua hoi aku na manuwa Geremania i Sanatanada.