Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIV, Number 16, 17 April 1875 — KA HOLO ANA O KE KUIKAHI PANAILIKE. [ARTICLE]

KA HOLO ANA O KE KUIKAHI PANAILIKE.

Konio ivnl«> ua līopiin. Kalkl me ko Diit<> ole ! Ma ke ku ana mai a ka moknahi " Magareti " i kela Poaha aku nei i hai3, ua hai unkuia aku na moa hoa e piii ana i ka hooholoia ana o ko Kuikahi Panailike e 51 luua Scnate a me I*2 kue. Eia ke kuikahi ua hoohoioia, aka aole nae e hoolaha akeaia a liiki i Ka wa e kakau inoa ia ai a kuahaua ia e ka na o Amenka Huipuia a uio ka Moi o Huwaii nei. O keia iho la ka rula a me ka maa o ke Aupuni o Amenka, aole loa e hoolaha e ia nekahi knikahi mamna o ka noonoo pono oieia ana e ka Ahao/eio. 0 ka hooloh uno e wale no i hookomoia iho e ka aliaolelo Senate, iloko o ka manawa e noho kuikahi panailike ai na aupuni elua, aole e ae ia ke aupunio Hawaii, e haawi, kuai, a hoolimaluna i kekuhi wahi apana o kona aina i kekahi lahui e akn. I hanaia keia i mea e hiki ole ai i kekahi aupuui e aku ke loaa na pomaikai o ke kukulu aoa i keehina wawae ma Ilawaii nei, oo ba mea, he kuo ioa na kanaka Ilawaii a pau i ke kuai aku ī kekahi apana aina i kek.ihi aupuni e aku. Nolaiia, ma ka hookomoia ana o keia maoiala olelo, ua oi akn ka makemakeia o ke kuikahi, no ka mea, he wahi hoopaa ana ia e paknī aku ai hoi ī ka noho kuokoa loa aua akn o kein anpuni. Aohe wahi mea oialoko o ke kuikahi i haawi wale ia no na pomaikai i na haole Amerika a i ko lakou uiau moku kaua wale no paha mamua ae o ko na lahui e ae mau moku kaua. Ua hoike aku makou ma ka pepa o keia pule aku nei, ua papaia na moku kaua o ua iahui e ae aole e hoahu ianahu maanei. Aohe oiaio o kela, no ka mea, ua kau like ia na kanaka ame oa moku kaua o na lahui e.ae ma ke kulaua hookahi. Ua pili wale no ke kuikohi oo na waiwai kalepa, e komo dute ole mai, aola no na moSu kekahi o ua aupuni e. Malalo o keia Kutkcthi, ua aeia mai kakakou e hookmo aku i na waiwai Howaii malalo iho maloko o na awa a pau o Amerika me ke dute oie : Aila kolt ( maia, na ili bipi a me na ili kao, Uiki, na aooauo kaou, oa laau kanu, na laaa ulu haahaa, na Uau nunui, oa aoo kopaa a pau i hoo* muemae ole ia, enalakeke, na aila holoholooa, a pela aku. Ma ko Amenka aoao hoi, ua ae aku kakon e komo niai ko lakoo mau waiwai ma Hawaii nei me ke dute ole, e laa oa lole, na papa, na palaoa, na mea ai, na mea hao a me ka hapaoui o na lako paahaua mai Amerika mai. Ua loaa mai ia Ha«an nei keia Kuikahi aole oo ka like o oa paoai mawaena o oa aupoui elua, »ka, no ko ka lahui Atnerika I aioha wale mai no elioomauia ke kaokoa

o Oawiii oei, a noU:U ae mai ai Ukoa e poho mamo!: ona 1113 e Uweh oo*i aa« ma keia Kaikahi. No keia, ua aie ooī loaakn o lUvaii oeī Iko A®?rika lwkomaikai. So na luna ah«o!e! > Senate a pao i koho ma k* aoao o ke kuikani, a i ka Peresvdena ma ka Aha Knhma ka ka Uhwi Hawaii e hoomaikai &kn ai. Ua hoike po mai no hoi na aopepa o Amerika iko Ukoa m&oao mahalo 00 kakeu mi ke?a h><ikaika ana iho nei e houaokoke loa ia na fsooa kalepa ana. Aabe mea e kanaiua ai, o ka heie mak&ikai Biia a ka Moi KaUka.ua, u-i Wokoa ika« ika m;ti ia ika hoohoio ana ike koikahi, iio Ka mea, iiia mai uia, ua hoike oia iaia iho, he moi paa rnla, a u» eo taia n« mahaio ana aka poe i kuhihew» uona. Eia ka oie!o oiaio a ka nupep* Aili naua : "Aohe he tnea e hooleia ai mamaii o ka bo!o ma kaikai ana mai i,ei aka Moi o Hawaii, a ho!o aka iwaena o ka hapaioa maikai oka aioa, ka inea i kokua ikaikaia ai ka hoohoioia ana oke kuikaiii. Ua hoio mai oia he Moi, aka, he suu dem»-carat i nae ma ka mea i iKeia aku, aohe hoi ma ke ano nene liikapo ioa a na poo kaUunu e wahiia ai iakon a paa. Ua hooia mai oia iaia iho, na mahaio iike ia, naaouo, he keonioiaoa haahaa, ma na ioina a pan, ua ike makou i kona mau paa pono iiana e hoohanohaoo i ke kuiana oka Moi idi na aio alii." Ua p*kui hou mai keia pepa no ka mea e piii aoa ike Kuikahi peuei : "Ua hooholoia aku la ke Knikahi Paniiiiike e ka ah«oielo Seuate e ke oi ae a 12 hooie, he hnpaoui lanakila. Ke niunao nei makou ua ike ka ahioleio Senate a me ka aioa i ka pomaikai ma keia kuikahi, aia he manao aioha i ka iahai a uie ke aupuni uawuiiwaii e nei mai nei i ka iahui nui no ka lokumaikui ia aku. Miiia p.iha ke m»i nei kekahi poe 00 ka iilo m\i ona mokupuni. M«lia paha pela ; aka ke rn;inao nei ma kou, oia mauno he uukn io» k in » h *ua iioko o ke kukakuka ana i ke kuikai})." Aoie wahi maioko o keia kuikahi ana mana 0 Europa e hoohaiahala mai ai. O kt; kumu o ke kukakuka 110 na kuikahi panaiiike, ua hookuuia inai e na mana o Eneiani a me Faraui, a e hoapono like enai ana no iuuai keia hsna. oka pomiikai nui e ioaa mai ana ia Hawaii ma keia kuikahi, o ka iuiiiwi aku i na hana i ka poe mikiaia hanao na Hawaii a me na haoie.