Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIV, Number 30, 24 July 1875 — HE KAAO GEREMANIA NO HANISA KA IKAIKA [ARTICLE]

HE KAAO GEREMANIA NO HANISA KA IKAIKA

IKEKAHI wa i hala aku nei, « noho j meh imeha ana kek ili! kanaka me | ; k ai-i \v,>liin«i a me ka Uua keiki opiopio | \ o lakou wule no, maloko o kekakl awa- ' w;i meliameha. I kekaki manawa, ua hele aku Ia ka wakine iloko o ka ulalaau, o lapulapu ai i na laolao wakie, a ua liwe pu uo hoi oia ia Ilauiaa liilii me ia j o kona wa ia elua wale no makakiki. I 0 ka koomaka ana ia o ke kupuiau, uo ; ia inea, ua kauoli loa ke keiki i ka ike | aua i na pua mokala o na ano ke uui ! | wale ; a kookolokolo aku la ia mai ke- i | kaki pua a i kekaki, a kiki wale i ko j ! liua komo aua iloko o ka ululaau. Lele koke uiai la ua kanaka powa blua mai loko mai o ke opu wenw.eu, kopu iko la i ka makuakine a me ke keiki, a iawe aku la ia laua iioko lilo o kaki pouii i na ululaau, ho waki i maa ole i ka kele ia e na kanaka 110 na makakiki ke nui. Ua nonoi aku ka -makuakiue i ua mau kanaka powa la e kookuu mai ia ia a me ke keiki e koi i ka kale, aka, ua like ka paakiki o ko laua puuwai me he poknku U, aoke o laua maliu mai i kana m iu ualo aku me ka uwe ana, aka ua alakai ia aku la oia ilokolilo o ka ululaau. Makope iko o ko lakou kelo ana pela no ua mile elua a keu iloko o ka nakele ; helo ooi a me ka laau, ua kiki aku la lakou i kekki pali pokaku, a ma ua pali nei kekaki puka, malaila i kikeke akn Ai ua mau kanaka powa la, aole i eino, | heino wule mai ana no ka puka, mo he ! la aoke mea kino nana i weke inai. Ko-1 mo aku la lakou iloko o kekahi ala loihi i uehia, a kiki iloko o kekaki ana uui, i j hoomalamalaia o loko e ke ahi e a ana : i ke kapuaki. Ma na paia, e kau ana na ! pakikaua loloa, a mo na pahikaua poko-j poko. a me kekaki mau mea kaua e ae ;; I o alokiioki mai ana lakou i ke aki ; a i waena kouu lioi o ua aua nei kekahi papakaukaueleele, aeka poe e paani lealea ana ma ia waki, a ma ke poo oke papakaukau i noko ae ai ke Kapena o ua poe powa nei. I kona ike ana mai i ka wakine e kouio aku ana, kele m ii la oia, a i inai la, ina oia e noko malie me ka mano ino ole, aoke ke mea nana oia e koopilikia, aka, e malama oia i na mea maloko o ka kale; a e malama pono ia no koi oia ina oia e maluma maikai i na uiea a pau. Ia ia i olelo inai ai pela, kaawi ia ma la keka ki ai nana e ai ai, a kukikukiia mai la j ko ianei waki o kiauaoe ai a me kaua keiki. LIo mau makakiki ka noho pu ana o ua wakine la me na poe powa, a u \ ulu | ae la koi o Ilanisa a nui ino ka ikaika ! pu. U i ao ia oia i ka kelukelu e kona ! makuakine mai kekaki buke kakiko*mai 1 o ka poe kaua, i loaa iaia maloko o ke ana, a na kakai aku koi iaia i na kaao ke nui wale. I ka wa i kiki ai o Hanis* i ka iwa o kona mau makakiki, kana iho la oia i kookoo nona roai ka laU ma; o kekaki laao fira, a kuna iko !a i ua kookoo nei mahope o kona moe, kele aku j la i kona makuakine me ka olelo aku. | "E kuu makuakine aloka, e oluolu oe e kai mai i ko'o m ikuakane ; he pouo ia'u e ike iaia." Aka, muuiule iko !a kona makuakine, a ina e hai out iua !a ua mai ia oia no ke aloha ; a no ka mea no boi j ua ike e oia, aole e ae mai ka poe powa ] e hookuu aku ia Hanis4 e pakele, a he | mea ekaeha no hoi no kona puuwai ke olelo aku ia Lianisa aole ia e ike i kona | makuakane. Ia po iho. i ka wa o na ! powa i hoi mai ai inai ko lakou hao hele wale ana, lawe ae la o H \uis i ke wahi pauku iaau pokole, a kukulu iko la imua ponoi ona a mo ke Kapena o ua powa me ka olelo aku, 4< ua oiakemake au e ike owai la ko'u makuakane, a iaa aole oe e hai mai, e hahau aku uo au ia oe a kina i Iaio! ? ' Aka, keue iki mai la ka aka a ua Kapeua nei, a pai mai la naa na pepeiao kioa iho la keia i lalo, a kakaa aku la maialo o ke pakaukau.

; Al.i k.ike mli Li uie o ll.iu:st, ;t jle uis» : i p uie hook vhi leo. uooiuo iao U ia me i 1 j ka i iho, '*e k*h au i kookahi m tkakiki i i koe, alaila koao kou e hakaka, inalU o | ponopono aku au ia wa." | NoUila, ika puni ana oka makakiki { o kona kali ana, lawe hou mai U ia i ua wahi panku laau pokole nei, kolikoli iho la ia mua o ka oioi a winiwini, hoomaikai iko la iāia, ke rae?i kaua paa a u hilinai io ia oia. Ika uhi aua mai o ka po, koi uoi mai U ua poe powa nei a koomaka uui e inu waina, a hiki i ka wa a na poo o lakou i pau nui ai i ke kikiwi malalo oke pakaukau. Ia wa i lawe ae'ai o Haoiai i kana laau, knknlu 1 iho la iaia imua o ke Kapeu i a uiuau j hou aku la iaia, ft owai la ko'u m ikuaI kane ?" LaUii mai U ke K ipena i kekahi pepeiao o ia nei, pai ilio ia a niniu ae la keia hina i lalo. aka, ala koke mai uo nae o Hanisa a hahau iho ia i ke Kupena a me na hoa powa me kana laau a hiki i ka wa i piu ai na wawae a me na lima i ka haihai a oni ole. Ke noho aku nei nae ka m ikuahino ma kekahi kiki me ka kaohao i keia ikaika lua ole o kaua keiki ; aka i ka pau ana 0 ka ke keiki hoeha ana hele mai la ia imuao koua makuahino a olelo inai U, u Ua ike ae nei paha oe ī ko T u ikaikn, nolaila e hai mai oe auhea la ko'u makuakane." "E kuu Hanis\ aloha," wahi a ka leo nahenahe o ka inakuahine, "e u haele kaua e imi a hiki i ka wa e loaa ai." No ka ia la olelo ana mai no, e u haj ele kaua e imi, o ko Hanisa manao aku | la no ia i na ki o ka puka iloko o ka wa- ; wae o ke Kapena e waiho a make ana, ; ialau aku la i kekahi eke nui, hahao iho ; la a piha i ke gula a me ke kala a me ! na momi makamae a pau e loaa aku ana ! iaia ke lalau ae, alaila hookau ae la m i- | luna o kona hokua. Haalele aku la laua j i ke ann, aka he mea e ka haohao o Hai nisa, iaia i puka mai ai mailoko o ke ana a i ka malainalama o ka la, a i ka ike ana i na pua nani, na manu o ka lewa, a me ka U puka kakahiaka e pa olinolino aua a puni ka huina aouli! Ku malie iho la ia me ke ano e, a hiki i ka wa a ka makuahine i hiki ai i kona mau maka ke leha aku a ike i ke alanui e hoi ai i ka kale, ka kome koi a laua i hiki aku ai makope o ka kala ana o elua kora kele wawae, a loaaaku e ku ana i ke awaawa oneanea. Ma ka puka komo.o ka kale e noko mai aua ka makuakane, me na waimaka e kake awai ana i ka wa o kona mau maka i ike mai ai a koomaopopo'iko o ! kana wakine keia e koi mai uei, a ma kana keikikaue pu o Hanisa, na mea ana i inanao ai i na wa a pau o ko laua S nalowale ana, ua make U. 0 Hanisa | nae ia wa ke umikumamalua wale no j ona makakiki, aka, ua oi ae kona loiki j inamua o kona makuukan%. Komo aku ;Ia lakou a pau iloko o ka kale, a waiko iko la o Hanisa i kaua eke kaumaka ina ke kiki oka puka uwaki. laia i waiko iho ai, o ka koomaka mai la no ia o ka uuina ō ka kale kuke e nakaha ; kaihai wale mai la no kaki noko o ka kale ku- ' ke, a kanle iko la ka eke guU ilaio loa jo ka kale. Puoho ae la ka makuakane j a hooho, "E na Laui e hoopake!e mai lia makou ! Heaha keia ? E wawahi J aoa ka oe i ka hale !" | **E! mai ae i kou oho hina eene kou makuakane aloha," waki a ke keiki ; j "aia iloko o kela eke, ua oi aku ka wai- | wai io mamua o ke kukulu ana i ona hale naui (Aole ipau).