Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIV, Number 30, 24 July 1875 — NO KA HOOLAUPAI ANA I KA LAHUI [ARTICLE]

NO KA HOOLAUPAI ANA I KA LAHUI

[Koena mai k:t Helu 27 mal.J 3. E hoouului ke aupuui i «naa kauka kaahele peoei :—Eono ll.twaii : Eh* no Maui, eha do Kauai, hookahi no Oahu nei. 0 keia poe kauka na ke aupuni e malaun \ o ke ola ko na makaainanu. O keia poe he poe m.ia i na ruU o ka h:»n»ii keiki ana, 1 maopoop) ko lukou noho kuaaiua ana me Ka maopoopo o ka inoa o ke keiki, (nnkn» i ua kauka la ; ka apana koni wahi i hauau *i. 0 keia ano ke huoaī pono ole niai nei piha kekahi pne, eole p;»ha. Nol&ila, e Uwe ka aoao o ka houalu Lahui a makaukan. 4. E Uwe ke aupani ia Waialua a me Kohala, i mau kuU Hooulu Lahui ma ke ano he msu maku.ihine no k« L*hui. A o ka lua ma keia no o L th*inalun i Haleakali i Maui, Hilo i Hawi»ii. A hooau» ia laua e ulu aunnei ka Lahui. 5 E koho hou ka "Papa Oh" i kaoka anpuni hou ; aole o keia kanka e hookun wale nei i ka mai Lepera oiaio be L*per * o!e, a hoīhoi hou no e hoohuikau a mahuahua iho alaila lawe. He haoi hoopoino keia i ka poe ola i na peli e hana mau ai E koho i kauka aloha L ahoi me ka oiaio o kooa ike. 3. E hooula raa ka waiwai. 0 ka hooulu waī«v»i ana, he hoouU keia e hoikeiae aku ana i ko ke ao a p*u he Lihui nui kakou ma ka waiwai ; a he <saa kumo oiao* pwopo o iia pii mahuahua ana o ko ka Lahui iq«u pooo, a oa la mau pooo e hooulo āe ka Lahai kaoika oiaoli a kookiekie t* m poio kinla o ke kanaka, a aa ia kieiie o ke kanaka e uaoa 110 kooa noho ohana aaa a hoooailu m&UU o ke kuonoono, a ua ke kuoaewno e kauo aiai i oa ruU o ka noho ohin* an«, a L .h ii paha, o ka biki ooia, a pii ka L»hu> iluna. Aka, i na o ke kahua keia a ma ke o-a 1 o ka h*le a ko kakoa Moi i kukulo ae oei be "OoouU Lahui," aUila, oaoi ka hohoou > o ka ni*oao, rae k« noiao. peoei:— (a) E hookaawale ka Ahaoleb o ka M

tl s d«i* u-j keiA haua, a pvlui e h«ui si*. I. E hoakuuīa keia pno d *la e«i e mai ua kanafca Hiwau lima h*na,*i iWe nut a he watvr.ii paa k >na i emi oie ma!alo o £*200 kona kumnkuai ; e ho.ue aku iie aupuni me ke uko p*oee oluolu uo, ma ka maiama a makaluki palia. 0 kft lawe anuo ke kanaka Hawaii i keia ilaia no keia inau oihana waie 110. I. K.huu kope . '2 Kaou kuhoa, 3 He pioe. 4 lV>iti." 5 Pineti. 6 He dala oo ui p>«ahaaa hnoa pulti ; b«na mahi ko, aiuaiu lii : kuai aiU B bi, batia tfiikiaU. 1 na o loaa keia, e moole a ua pii ka Lv hui ma ona iho a uia ka waiwai. oke kuenu nui keii i ulu oie ai ka wnwai i ka Lihni Hawaii o ka nele i ke kumu e lo'ki ai oke dala. Oiai, he kuuiuku»i ka bbi ka palao, ka huro, k;iul.thio heolioiakma aina a kuaiuina a pela aku. 0 na kanaku paha o Waianae a me Ewa nei ke hoopiha nei iko kakou mau haole kalepa me ke knlina a pela aku.. Aka, o ke kahua o ko l»koa ikaika o ke eUU he ukn. Ina e hoolei liilii ia keis pnu dila i ka lima o mikiala hina n me ikaika aole e omi makahiki, e pii no keia Lihui, ma ka uki ana o ka waiwai ; a loaa i.ke kanaka llaWi\»i ka lo'<o, ka h»le maik'ii e like me oa haole, hoomaka noia e manao ehnna e malama i ku maemae 6 ka hufe ; ka ai pakiko ka malama ka inn akahele ; ka makau i ka noho loihī i ka wai ( ka ai nui i na ia mika, a inikioi ka noho ana , a o ka uiuo noia o ka huoulu Lahui, a ulu mai ka Lahui a nu>, (e) E hookaawale ka Ahaolelo i mau aina kupono no ka mahiai o keia inau ano oka nui oka aina ooa kanaka o Waiame a me Ewa e laweUwe nei, aole oi mamua o elnn* ekn, ka av)>rita o ka mea hnoKiihi ; he uui kup »ni» anei keia no ka hurluia mai i mau iiauen tausaai paooa piue, kulina a peU akn. (»') E I;twe ke aupum i na me« kann a p»u m» kona \nna ke kuai mai. 0 keknhi kumu ia o ka molowa o kanakaa noho wale no ke kuai ole ia o na mea kanu kupono i ki» lawe i Woho no ka uiha o na h-iole kule Ipa o kakou i ka waiwai a kekahi ae, aole ; kuai ia m«i keia a pela aku. ! Ma na anpnni naauno o ke ao nei, ke hoala ia nei ko ka Lahui m«u hooulu aua rna ka waiw»i, a na ka waiwai e hoiheike ae i ko ka L»hui holomua ana ma kona noho Lahuiana.

Aia a ala mai ka mikiala hana i waena o ka Lahui e pii uua ia Lahui ma ka waiwai » ma ka naaoao ; a na kanaauao a me ke kuonoono, e hookonokouo mai i ke kaoaka e kukulu i mau bome nona e like me koaa iiaole e hilioai nei, a lehulehu ka ohana. Aole au i hoopoiua i ka haiolelo a ko ka kou Moi m%bope o kona hoi aoa mai, mai j Amenka m«*i, peoei :—"Ua mana au me ka i hakilo i ke kumu i pu ai ke U Lahui, a ua i ike «u, o ka naaaso a me ka haoa ke kuao i i p i ai," ke hoike nei ka mea nan» ke ku;no manao i ke kumo i ulu ai ke U Lahui, aole anei kakou e ulu pela ? Ulu no. O ke kumo waiwai io o ka L%iiui e loaa ai na pono o ka noho ohaoa aoa he o milumiln ka hiki ana ; ke hoikaik» hapa nei ka Luhoi ma ka mea kokoke o ka loaa ; ke hana lima ike oei kekahi me ke kanaiaa, a kakaikahi ka ioaa o kabi uku kupono me ka lobi, a me ka Uwa pooo o ka ohaoa, me ka pta he obaoa kuonoooo, O oa kahunapule e noho noi oa loa» ia lakou ka noho kuoooooo aoa, me ohana, maUlo o ke mikiala baoa ma ka na oihana a me ka oaeuao ; a malalo o ia n»o alakai akahele ana ke hoopaneeoee nei ko lakoo ooho ohaoa aoa, a ke maoao oei ao me ke Hanaloa ole he kakaikahi paha o Ukou be oele x ke keiai, a peia rae ko lakon ooho obaoa aoa ; be maemae, he mikioi, be aKa* hel« ka oee ana a peia ako. A ioa e loaa he maa laueaoi peU ke ano, ka mikiala, ka meoemeoe ole i ka poho iima i ka hooholi i ka hoooa, ke pelu o ke anli i lalo e like me aa kupooa, ka hooma. nawaooi i ka wela o ka U, ka ikaika i ka imi t kahi o ka loaa, ka hoomaa bana me molowa ole, ka hoemakaulii i oa see loaa noai, aUila, aole e liwku na makahiki, e ike ia na hoooe nani me oa ohaoa makee m>luhia a oaao enenemene nn u» mea pelapela, e noho ana me ka msem»e a na kam«e<me e kipaku ao i oa mai aai ioo e hele loa

; a i.a u «>h »n» e uui k'A Lihui a rßihu*hu*. O k« neio o ka L*hu» i ke kumo kopnno o ka n«bo ohi»aa ana, noUih. puk« in*u ka hooiloilo a na m*ku» o kakon. aoia e «a mnkahiki e n*low«l« kei« L«hoi, ; «k», oke Akd* k» i maop »opo <« mo*- ; Kiak» booufu hope ioi» iUila pao ka'u jkuk ihokahe ana :— | Eao keii* L*hui e <ntkao i k<* Akut. O | ka inaKau ole o na k»itafta i kti A«a« kekai kumu o ko ke Akna hahaa mki i kooa lima I niati«i a hah \ ni«( i ka p»>l» o He«r*ii ponoi j e hnokAawaie ika «mho < han» ana Ua [ike nui i.-» k* hehi maopoopo «na o ko k»uaka i ku ke Akua mau kannwai » me ko ka aina ; a mai ko k* aina huhai 5 ' mu ke d»la tne ka huoh&ua ; «la oim h*i j ko ke Akna he luku mui e like me kuna ! hewa. NoUiia, «ohe Uau kaU hai* e ae no ka Lahui imna o ke Akua, o ka iuihi wale no ka hooke&i lue ka rLaeh», ka uwe tno k« WiilaniA, tnai ka mea iluua o ui - ho aiii a i ka oiei e noho »ns i ka pupupu hale o ka nole a o Kc oU nu'u o keia Lnhui e iike me Niaevi i ke kau o lona ke kaula. E ni ilann i keia. f) Ke auU. Waikele, Kwii, Iniai 13 j