Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIV, Number 34, 21 August 1875 — HE KAAO GEREMANIA NO KE KAIKAMAHINE NENE MA KA PUNAWAI. [ARTICLE]

HE KAAO GEREMANIA NO KE KAIKAMAHINE NENE MA KA PUNAWAI.

j [ Unuhiia no kc Kuokoa.~\ i , r AHOPE ilio o kona hiamoe ana no ! JJL kek«hi manawa, hele uiai l;i ka I luahine a hooluliluli ae la iaia a hiki i I ka wa a ke Couua i ala ae ai. U E ku | oe iluua,"' wahi a ka luahiue, "aole e lii- ! ki ia oe ke noho maauei. He oiaio ua i hana ooleu aku au ia oe, eia nae, aole i i lilo kou ola. Ano, ke haawi aku nei au | i kou uku makana ; aole oae ia be dala, I aole uo hoi he waiwai, aka, he uiea i oi j ao ka maikai." Me keia mau huaoielo i waiho iho ai he wahi buke nuku iloko I o kona mau litoa, i okiia inailoko ae o ka momi hookahi, me ka huaolelo, "E mulama maikai oe i keia, a nana e haawi mai i kou poniaikai." Ia wa, ku ae la ke Couna iluna, a ike i'uo la ia ua pau kona maluhiluhi, a hoi hou mai la kona ikaika a me ka oluolu pu iho ; no ia mea, kunou aloha aku la ia i ka luahiue no ka makana, a huli aku la hele ma kana huakai hele,ipe ka nana hou 010 loa i hope no ke kaikamahine ui. A iaia i hele aku ai a loihi, lohe aku la ia i ko kakaui o ua ueue ma kahi mamao aku. Ku haohao iho la ke Couna iloko o ka ululaau no na la ekolu mamua o ka loaa ana iaia o ke alanui e puka aku ai, alaila, hele mai la ia a hiki i kokalii kulanakauhale nui, kahi ona i alakaiia aku ai i ka Hale Alii kahi a ka Moikane a me Moiwahine o noho ana maluna o na noho alii, 110 ka moa, aohe poe i ike iaia. Malaila oia i kolo aku ai a imua o ka Moiwahine, unuhi ae la i kana buke makaua. a waiho iho Ia ma na kapuai o ka Moiwahiue. Kahea mai la ka Moiwahiue iaia o ala iluna a haawi mai la i ka buke ; aohe i heuio lea ae ka buko i ka wehe ana a ka Moiwahine a aalia iho ia loko, haule iho la ia mo he uiea make la maluna o ka lepo. No keia mea, hopuia mai Ia ke Couna e na kauwa a k;« Moi, a mai lawe ia oia i ka hale paahao ina aoho i leha ae ko kaMoiwahine maka a noi mai e hookuu iaia, no ka mea, «a makemake ia (Moiwahine) e kamailio malu me ia, a do ia uiea, e haalele ka poe e ae i ke keena. I ka wa i koo hookahi iho ai o ka Moiwahiue, hoomaka iho la ia e uwe haaloulou me ka olelo kaukau uiai, uHeaha la ke kumu o keia mau hanohano a i pau e poui mai nei ia'u, oiai i oa kaka- | hiaka a pau e kaumaha a e kumakena j mau ana au ! Ua hanauia mailoko aku o'u he okolu mau kaiknmahine, a o ka liope loa o lakou, ua nani loa ; ua kuhihewa ke ao holookoa he mea kupanaha. j Ua keokeo ia e like me ka hau, na nla- ' ula hoi e like me ka pala ana o ka ohia, a o kona lauoho, ua like me ke aiai o ka la lilelile. •Ina e uwe, ua like kona mau waioiaka me he mau momi la e helelei ana. I koua wa i umikumamalima ai makahiki, kauoha ae la ka makuakane iaia a me koDa mau kaikuaana e hele mai imua o ka noho alii, a ia wa i kaakaa pooo uiai ai ua maka o ua makaainaua i kooa wa i komo mai ai, uo ka mea, ua like koua heloheleua me ko ka la. Alaila, pane aku la ka makuakaue i keia mau olelo : 4, E kuu uiau kaikama* hioe, aole au i ike i ko'u -niau la i koe, a uolaiia, i keia la e koho aku ana au i ka oukou niau hana pakahi i ko*u wa e ke ai. E aloha mui oukou a pau ia'u, a o ka mea oi o ke aloha o oukou ia T u, ia» ia e lilo ai ka hapa maikai loa o ke anpuni." Olelo like aku la no nae lakou pakah', Ua aloha like no lakou iaia ; ala ila niuau aku la ka Moi ia lakou i ka hiki ia lakou pakahi ke olelo poooi mai me ka makemake io, pehea la ka nui o ko lakou aloha, alaila hiki iaia ke noouoo, Nolaila paue mai la ka hauau mua, ua aloha au ia oe e like me ke ko* paa momona, i ka iua iho, ua aloha au

e like ine ka :iaha nani ; aka o k?i muii , !oa, noho muuiuie iho la ia. N.'nnu nku ! li* k* Moi i kii muli loa, ' E kuu kaika* . mahiue aloua, pehea ka like o kou aloha I qo'u ? Pane mai Ia ia, "aole au i ike, a ina e hoohalike ae ua like me ka ole." Hookikina aku la kona makuakane iaia e pane mai, a mahope loa pane mai la ia, u o ka maa ai oi loa, be mea ono ole ia ia'u ke ne!e ka paakai, a no ia mea, ke aloha iiei aa ia oe e like me ka paakai." No keia pane, «a huhu loa ka Moi, a hooho mai la, <4 ina i aloha mai oe ia'u me he paakai In, e ukuiaaku »o |oeme ka paakai." No ia niea, mahele i iho la ia i ke aupnni wawaena o na kai* | k \ra*hine mua eloa ; a kauoha ae la ia j e hikiia ona eke paakai ma na kipoohiwi o kana kaikamahine muli loa. a na na kauwa kuapaa elua e alakai aku iaia a iloko o ka ulunahele hookuu aku iaia e hele auwana. Uwe iho Ia makou a i pau me ke noi ikaika aku i ka Moi, aka aole i hoomaaliliia kona huhu. Eia ka mea haohao, aole oia i iuve mai, i hookoloia aku ai la hoi ma ea wahi a kona mau waimaka momi e haule iho ai! Mahope iho, mihi iho la ka Moi i kona | hewa, a kauoha ue la e huliia kana kaikamahine, aka aohe nae loaa iki. A oiai e ku nei au i keia manawa me ka mai nao mnlia ua pau aku la ia i ka ai iae na holoholona hihiu, nole nae au i ike i ka mea e hoomaalili ai no keia kaumaha, aka, he uui nae na inanawa a'u i hoao ai e hooluolu ae i keia kaumaha me ka manao hoolana, aia no la ia ke ola maikai la ua hunaia iloko o kekahi ana, a aia la malulo o ka malama maluhia ana a kekahi mea i loaa ai ia. Aka ia'u i wehe ae nei i ko buke momi, ike koke iho la au i kekahi lau momi i like loa me kona waimaka, a he mea e ka ehaeha o ko'u naau i ka ike ana i ka hiohiona o keia momi. Ano, ke koi aku nei au ia oe, pehea Ia i ioaa mai ai ia oe keia inomi." Uai aku la ke Couna i ka Moiwahine, i loaa mai ia'u keia momi mai kekahi wahine luahine mai e noho ana iloko o ka ulunahele, ho inea la, he ano kupua ; aka o kahi o ko kaikamahine e noho la, aole oia i ike, a i lohe nona. Nolwila, hooholo iho la ka Moikane a me ka Moiwahine e imi aku i kahi e loaa ai o ka luahine, malia o loaa raai iaia kekahi mea hou e pili ana i keia momi. Aia no ka luahine ke noho la iloko o koua hale waonahele e hookaakaa huila lopi ana. Ile poeleele e no ia wahi, a o ka pn-a wahie e a ana malalo ae o ka honua, ka mea nana e haawi i ka malamalama uwiuwiki. He wawa wale uo mawaho ; e hoi mai ana na nene mai na kio wai mai, me ke kakani o na nuku. Aole e liuliu iho mahope o kaloheia aua a\;u o keia mau mea, .komo mai Ia be kaikamahine, aka aole nae e ikeia aku ka luahine e awihi a!oha aku aua, a o ka oni wale no oke poo. Noho iho h ke kaikamahine, hooniniu ae la i kana hnila hana lopi, a hana aku la e like ka hikiwawe me ka kamalii wahine liilii. Me ia ano laua i noke ai no elua hora, me ke kamailio ole aku o kekahi i kekahi, a hiki i ka wa e nakeke mai ai ma ka puka auiani o kekahi mea, a ina e nana aku, he elua mao maka nui huiili e leha mai ana mawaho. 0 ia mea, be pueo, ekolu ana kaui aoa mai. alnila, naua ae la ka luahine iluoa, a olelo mai ia, "Ano ka manawa e kou kaikamahiue. nou e hele aku ai i waho, a boo> maka aku i kau bana. Ku ae la ke kaikamahine a hele ako la i na wahi kio wai e waiho ana iloko oua awawa hohonu. A mahope hiki mai oia i kekahi kahawai ma kahi a na laau ota ekolo e ku ana, a ia wa e poka mai ai ka mahina piha maluna ae o na kuahiwi, a pa konane iho la malunaolaila, e like kona malamalama me ka hiki i k* kuikele ke lalauia iho a lawe ae mai kona malamalama ae. Wehe ae la ia i kona uhimaka, ka mea e palolu ana 1 kona mau maka, alaila, lele aku ia iloko o ka wai, a kaulai ae la i ka wa a ka mahina e kouane aua. A pehea ko kai-

kamahiue hiuhiona! E ii'ke :ue ka uui o kou iini. Haule mai la koua wau ; owih lauoho gula me he m ui kukun i !a ! o ka la, a i ka wa aua e wehe ae ai i ke j kapu nana e uhi ana, alaila ua puui loa j ; kona kino holookoa. O kona mau ma- ; , ka wale no ke ike iu aku e amo mei ana , | iloko oia paa, me be mau hoku la e j amoaino mai ana iloko o na aouli o ka ; lani, a o kona mau papalina, e like me ka lehua ula o na kuahiwi. (*?<?/<• pau.)