Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIV, Number 35, 28 August 1875 — HE KAAO GEREMANIA NO KE KAIKAMAHINE NENE MA KA PUNAWAI. [ARTICLE]

HE KAAO GEREMANIA NO KE KAIKAMAHINE NENE MA KA PUNAWAI.

[Unuhiiu iio ke Kuokoa.] AKA. o ka wahine ui, aole ona naau ehaeha ; a noho iho la ia iialo a uwo mao ole. E kolu ana he waimaka mai kona mau maka iho, a kahe aku la a hiki i ka lepo mawaena aku o na owili lauoho ; a iaia e noho iho ai, e loihi ana kona noho nanea ana iaaaole e hooluliiuliia kekahi o na lala o ia mau kumu laau. Aka ina e hooluliluliia ana, alaila e lelo ana oia me he hulu manu la i puehu i ka poka a ka mea hahai holoholona ; aia wa koke no e ikeia aku ai kekahi ao e keakea ae ana i ke konane a ka «īahina, a malalo oia malumalu i uhi hou ao ai oia i kona uhi maka, analowale akn Ia mo ka hikiwawe. Holo mai la oia i ka hale kahi a ka luahiue e noho ana, me ka haalulu ; iaia i hai aku'i i ka luahiuo i ka mea i ulia mai maluna ona, nkaaka mai la ka luahine me ka olelo mai, ua iko e no ia i ua mea a pau i ulia iho maluna ano. Alaila, aUkai aku la ka luahine i ka wahine ui iloko o ko keena, a hoaa ae la i ka pua wahie, aka mamua o ka noho ana iho o ua ui nei o hookakaa i kana hulia hana lopi e like me ka hana mau, lawe mai la ka luahiue i ka burumi a haawi mai la i ka ui o hoomaemae ika lepo. "E hoomaemaeia a pau loa me ka maikai," wahi a ka luahine ika ui. '*E ka makuahiue," wahi a ka pane aku, "no keaha la oe e hoomaka nei e burumi i keia hora aumoe loa okapo ? Heaha keia ou ?''

"Ua ike anei oe o ka hora hea keiao ka po ?" wahi a ka ninau a ka makuahiue. "Aolo i aumoe loa, aka ua pau nae | ka hora umikumamakahi," wahi a ke kaikamahino. "Aolo anei oe i hoomanao," walii a ka luahine, "i keia Ia i piha ai na maka- j hiki ekolu o kou noho ana me a'u ? Ua I pan kou manawa e noho ai mo a'u ; ao-1 lo e hiki ia kaua ke noho pu hou aku a ! loihi I" "Anwo! e kuu makoahine aloha, e kipaku aua ka paha oo ia'u," w T ahi a ka ; wahine ui mo ka leo kaumaha, "i hea aku auanei au e helo ai ? aohe o'u hale, aohe no ho mau hoaloha, a i hea la auanei au e moo ai ? Ua hana aku au i kau mau hana a pau mo ke pakike ole, a ua lawa oo no ka'u mau hana a pau ; mai kipaku oe ia r u e hele !" Aole i hoike e aku ka luahine i ka mea e hiki mai ana, aka eia kana olelo hookamaemae, "aole o noho loihi akuanaau maatoei, pela uo hoi au e kali aku ai a lnki i ka pau ana o ka hale i ka maemae, nolaiia mai hoopohala mai oe i ko'u manawa hana, a e hoopau i kou manao no kau mau hana mua, e loaa ana ia oe he hale nou e noho ai a me ka makana a'u e makana aku ai ia 00, a o makemake pu ana no oe." "Heaha ka mea e hiki mai ana," wahi a ka ninau a ka wahiue ui. ' Ke oielo aku nei au ia oe, o ka lua keia, mai hoopohala mai oo i ko'a wa hana. Mai kamailio mai oe i hookahi huaolelo i koe, aka, e hoi oe iloko o koa keena iho, a wehe ae i kou nhi maka, a e komo i ka aahu maikai au i hele mai ai oe ia'u, alaila, noho malie iho oe maloko o laila, a hiki i ka wa a'u e kahea aku ai ia oe." Maanei e huli ae kakou i ka mea i | ulia iho maluna o ka Moikano a me ka Moiwahiue, i ka wa a laua i hoomakau- [ kau ai e hoouna aku iloko o ka ulunahelehele e huli i ka luahine. Ua hoouna e ia kō Couna mamua i ka po, a he elua la ana i huli ai mamna o ka loaa ana o ke alanui pololei ehiki ai i kahi o ka luahine, Ma keia ala oia i hele aku ai a hiki i ka lauakila ana mai o ka po maiumi o ka malamaiama ; alaila, pii ae la ia iluna o kekahi kiimo laau e moe ai, oo kona makau o nalowale auaoei ke

ke alanni ke hele ia i ka po. I ka wa i puka ae ai o ka mahina, e pii mai ana maluna o ka puu he aka, aole nae he laau ma kona lima, aka aole nae ona kanalua o ke Kaikamahine Nene no kela ana i ike mua ai e noho ana me ka luahine ma ka hale. ''Oho !" wahi a ke Conna iloko iho ona ; "ei ae keia wahine kupua, a iua e loaa ana ia ia r u, e loaa wale aku no auanei ka lua!" Aka he mea e kona kahaha i ka ike ana aku I i ka mea ana i ike mua ai, e ku ana ma kae o ke kahawai, wehe ae la i kona uhi maka a lele aku la iloko o ka wai e holoi ai iaia iho, ino ke kuuwelu ana mai o kona mau owili lauoho guia, a oia ka mea nana i hooi ae i kona nani mamua o na mea nani e ae a pau ana i ike ai mamua 1 Aole oia i hanu lea iho, kiei aku la oia a loihi kona a-i me ka haka pono o na maka maluna o ua ui nei. No kona kiei loa ana aku a aui ke kaumaha, e hai iho aua he lala laau, a iloko o ia manawa koke no, o ka nalowale aku la no ia, a ike hou ole ia, na ke ao nae hoi i papalu ao i ke konane o ka mahina i hololea ai ka hele ana aku a ua ui la a i ka wa i aiai hou ai ka mahina, ua nalowale loa aku la ia mai ka ike aku a na maka. Nolaila, awiwi iho la ke Couna i ka iho ino ilalo, a alualu aku la mahope o ka ui me ka awiwi ino e ake o ka leaa aku ; aka mamua o kona hala lea ana aku, ike aku la ia he elua mau aka e auwana aaa mawaena o na kio wai i uluia e ka mauu. 0 ia no ka Moikane a me ka Moiwahine, ua ike e aku laua i ka malamalama o ke kukui mai kahi mamao aku mawaho o ka hale o ka luahine, a o hele awiwi ana laua o ka hiki aku ilaiU. Hai aku la ua Couna nei i ka mea ana i ike ai ma kapa kahawai, mo ka manao, o ke kaikamahino nalowale no ia a laua. Me ka piha i ka olioli, hele pu aku la lakou a hiki i ko lakou hiki ana aku i ka hale o luahine, a mawaho ae o ua hale la, e moe ana na nene, me ko lakou mau poo e pepee ana malalo o na eheu, a aole he manu i puoho ae i ko lakou hiki ana aku. Kiei like aku la lakou a pau iloko o ka hale, e niniu ana no ka huila hana lopi a ka luahine me ka leha ole ae o kona maka ma o a maanei, aka e ku nou ana imua a i hope. 0 ua keena nei, ua hele no hoi a maemae, me he mea la ua noho ia e kanaka o luna o ke ao, ka poe hoi aohe lepo o ko lakou wawae ke helo ; a no kekahi mau minute, ua ike maopopo Ukou i na mea a pau o loko ; aka mahope loa, ike iho la lakou, 0 ko lakou wa laki loa ia, a no ka piha hoi i ka manao aa, kikeke liilii aku la lakou ma ka puka aniani. Ia wa, ea ae la ke poo o ka luahine iiuna a nana mai | la ia lakou me na maka oluolu, oiaie | uoho ana oia me ka manaolaua e hiki ; mai ana lakou, a me ka leo naheoahe, | kahea mai la, u komo nui mai, ua ike no | au ia oukou a pau.'' I lawa no i ke komo ana aku o ka Moikane, ka Moiwahine a me ke Couna iloko o ka hale, o ka pane mai la no ia o ka luahine, "mai hooluhi ole ia olua ma keia huakai helo mai nei, ina aole | oe i kipaku i ko kaikamahine ui a aloha | iloko o ka waonahele i keia mau maka- | hiki ae nei ekolu. Ua hele mai oia me 1 ka hewa ole, a iloko o keia mau maka- | hiki ekolu i hala ae nei. nana i hanai a 1 malama na nene a'u ; aole oia i lohe i i kekahi leo ino, a aole hoi ona wahi kiko | eleele, ua maem&e oia a me ka maluhia. j Aka, ua hoopai poeoia olua mamuli o | ke kaumaha a me ka popilikia a olua i j auwana mai nei." j I ka pa«i ana o keia mau olelo, hele aku la ia i ka puka o ke keena a kahea aku la i ke kaikamahine e puka mai | i waho, a i ka wa o ke Kaikamahine i Alii i puka mai ai, me ke kahiko silika \ nani, me kona mau owili lauoho gala a me na maka nonohea, ua like ia me ka anela e komo ana iloko o ke keena. Pīi aku la ia iluna, kahi a ka makua. kane a me ka makuahine e noho ana, a haule iho la ia malalo o na a-i o latia me na honi hoomau ana, a piha ae la lakoo

a pau i ka hauoli a mo ka o'ieii no keia hui hou ano, mahope o ke kaawale ana no na makaliiki loihi. Aka iko ke Kai- ' kamahine Aiii ike ana aku i ke Couna e . ku pu ana me laua, puai mai la ka ula t o kona mau papalina. ; 4, E kuu kaikamahine,'' wahi aka Moi ; i ke kaikamahine. "heaha ka'u e haawi i ' i aku ai ia oe. no ka mea, ua hooiilo e | aku nei au i knu aupuni ?" | "Aole anamea e makemake ai," wahi ja ka luahine, u no ka mea, ua makaua j aku au iaia me na waimaka ana 1 uwe iho jai, auaoiaku kona nani mamua o na i momi e ae a pau i loaa ma ka honua i nei, a ua oi aku kona waiwai io mamua j o kou aupuni holookoa a pau. Ano | kana mau hana a pau, ua haawi hou aku aku au i keia hale nona." I ka pau ana o ka olelo a ka luahine, o kona nalowale aku la no ia, a mahope oka loheia aua aku o ke kikeke inalie !ma na paia, ia wa i lilo ae ai ua hale nei i hale hanohano maikai, a o ke kee[na keia a lakou i noho ai, he hale nui i iho la malaila, a mawaenakonu o laila, | ! e ku ana he pakaukau nani me na iako ; a pau, me na kauwa e holo ana i o u ia nei. Ma keia wahi i pau ai keia kaao, no ka mea, o knu kupunawahine keia, ka mea nana i kaao mai ia'u, ua nalowale aku kekahi wahi mamuli o ka poina o kona noonoo, a nolaila i manao ai oia, o ka hopena iho la ia. Manao nae au, ua mare aku la ke Kaikamahine Alii ui me ke Couna, a ua noho lalaua ma kela ūalealii nani, e like ka loihi me ko ke Akua makemake e hoola loihi ai ia laua. Aka, he haohao ko'u, malia o kela poe kuene e hio ana i o a ia nei, o na nene no paha ia aua Kaikamahine Alii U e malama ana, ua hooliloia e ka luahine i mau kino kanaka, aole paha, aka, ua koho aku nae au, oia no. Nolaila, ua maopopo-, aohe he kupua ka luahine e like me ka kanaka e manao aku nei, aka he wahine naauao maoli no. A rae he niea la, oia no kekahi i ka wa i hanau ai ke Kaikamahino Alii, ka mea nana i hoo i ka mana e uwe mai i momi, aole ka waimaka maoli. I keia mau la nae, aohe ike ikiia o keia mau mea, a ina i hoomauia mai a hiki i keia wa, ina la ua lilo ka poe ilihune i poe waiwai. Kohuole.