Ka Nupepa Kuokoa, Volume XV, Number 1, 1 January 1876 — Page 3

Page PDF (2.01 MB)

KA NUPEPA KUOKOA, ME KE AU OKOA I HUIIA.

NA PALAPALA I KE ".KUOKOA."

                Ua loaa mai kau palapala e Daniela o Kaloko, o Kona Akau, Hawaii, e nuku mai ana ia Puaihiole, ka hope luna alanui oia apana. A no ko makou manao, o ka mea mau ia oukou e na kanaka Hawaii ka lili wale aku me ka lohe ole ia o kekahi aoao, nolaila, ua kapae ae makou i ka hoolaha ana i kau. Aohe makemake i na manao pilikino.
            Ua hiki kino mai i o makou nei kau leta e Maluakiiwai o Kahaluu, Koolaupoko, e kapa ana i ka hana pono ole o kekahi o na kumukula o ko oukou apana, oia hoi ko Kahaluu kumu. No ko makou ike, he lunakula hou aenei ko oukou, a e makaukau ana oia e lawelawe i kana hana, nolaila, ke hoihoi aku nei makou i kau hoopii nana e hookolokolo, aole imua o makou. He papa kula no hoi no ia apana, pono e hele imua o lakou. A ina hoole ia kou pono, alaila, hoopii loa mai imua o ke akea.
            — Ua loaa mai kau l eta e A. W. Mio o Waipio, Hamakua, e hoole mai ana no ka wahahee o J Puhi i ka hoolaha ana i ka wi ma Kalaoa. O kaoa wi paha i manao no ka mahiai ole o kanaka, aole no ke kaukai i ka ai halihaliia mai.
            O kau leta e S B. Leikamile o Waimea, Hawaii, nona ke poo, " He hana ku i ka lapuwale a me ka hoowahawaha i ka hana a ke aupuni," e pili ana i ke kuamuamu ana o ka lunamakai i ka Lunaauhau, aole makou e hoopuka aku ana, no ka mea, he olelo ino maoli no.
            Ua loaa mai kau palapala hakukole e J. H. Kaluaokeala, o Waimea, Hawaii nona ke poo, " No ka la koho balota, ke kokoke mai nei oia, me he la hoouka kaua nui la, e kue ana kekahi aoao i kekahi aoao e paio ana hoi me he mau makani la i halawai i kahi hookahi, ke kau mai nei oia mamua o kakou, me he ao opua la." Aole makou e ae e hookomo i kau, no ka mea, ua huna oe i kou inoa oiaio, a ua hakukole hoi i kou mau hoakanaka. He mea holo balota paha oe, o ake ana oo e hoino ia hai, alaila holo balota oe.
            O kau leta e J. W. K. Kauahoa o Hamakua Hikina, Hawaii, ua loaa mai nei, a no na mea e pili ana i ka pilikia no ka hoomahuahuaia o kou auhau i keia makahiki o ka lunaauhau, ke hai aku nei makou, ua koho ke aupuni he papa hoopii auhau, a i mua o lakou e hoopii ai no ka nui hewahewa o kou auhau ina hoi he nui io, aole i mua o makou, no ka mea, aole auanei e hoemiia iho.
            Ua pa mai nei i ko makou lima kau episelole kui ae kui ae e W, K. K. Kaailau o Wailuku Maui, e pili ana i ka paipai holo Lunamakaainana, aka no ka nui o ua olelo ao, i hoopukaia, ke manao nei makou, ua lawe paha ia malaila, a e waiho oe i kau.

He kumu pane i na kumu hana o na Apana Koho balota a S M Kamakau Kauakahiakahaola-ole.
MOKUNA LAWE OLELO I.

                Ua oi ae ka maalea o ka Nah esa i ko na holoholona o ke kula a pau, "a Iehova ke Akua i hana ai. I mai la i ka wahine, He oiaio anei ua papa mai ke Akua, aole olua e ai i na laau a pau o ka mahinaai."
            Pauku wehewehe I :— Ua oi ae ka maalea o S M. K. i kana mau olelo e i ana : E hoomanaia na makaainana, ma ka lakou olelo ao i ka lakou olelo ao i ko lakou poe lunamakaainana i na kumumanao nona ke poo maluna, i hoopukaia i kela pule i hala ae nei. He maalea paha, he naaupo maoli paha, a i ole, he imi ana paha i mea nona e poino ai ; ina he maalea aole oia e hoopuka i kela mau huaolelo maluna; aole paha oia e kauwo iaia iho iloko o ka poino ; no ka mea, e alohaia ana no kona mau ohohina, a oia paha ka puu pale ikaika ma kona aoao. Eia ka mea hiki ke kapili aku he naaupo maoli ; no ka mea, ma ka Pauku IV o ke kumukanawai, ua oleloia " E hiki no i na kanaka a pau ke akoakoa maoli, a pela aku, a nonoi aku i ke Alii, a i ke ahaolelo e wehe i ko lakou mau pilikia.
            Aohe he mau pauku ma ke kumuka nawai a me na kanawai o ka aina, e olelo ana, " he hiki ke hoomanaia na makaainana, ma ko lakou mau olelo ao i ko lakou poo lunamakaainana " " E hana penei, a penei ae, a ma o a maanei ;" O keia mau olelo he kipi, a he imi i mau kumu e haunaele ai ka aina. I kuleana hoomana hea hou aku la o na lunamakaainana e hele ai i ka ahaolelo. Ua haawiia ko lakou mau mana a pau e ka Pauku 47 a hiki i ka Pauku 63 o ke kumukanawai : aka, o keia paipai ano e mawaho ae o ke kumukanawai, " E hoomana ana i na makaainana ma ka lakou olelo ao i ko lakou poo lunamakaainana, he imi ana keia, he ao hewa ana, me ka paipai ana i kumu e haunaele ai ka noho maluhia ana o keia lahui kanaka ; alaila, e ko ana ka ka Nahesa" ka holoholona e ae a pau o ke kula, a Iehova ke Akua i hana ai. Ina i ka lehua no o na kumu hoike manao, ua loaa ka hemahema, ke kina, a me ke kaopa o na kumumanao i kaenaia, oia iho la na kumu-hana o na apana koho balota, alaila he mea maopopo aole oia i ike i kona kuleana. kona kahua, kulana, e noho ai oia ma ka noho lunamakaainana o ka apana o Honolulu. Ina nana ka hoomana ana i na makaainana, alaila o ke kumu akahi keia ; aole oia he lunamakainana kupono no keia kau ahaolelo ae, no ka apana o Honolulu.
            Mokuna Laweole lo II — I mau hoololi no ke kumukanawai.
            (1.) E ho okaawaleia i elua mau Hale ahaolelo.
            Pauku Wehewehe II — I mea aha la keia ? I mea anei e lohi, a e lolohili ai na hana o ke Kau Ahaolelo ? I mea paio anei mawaena o ka Hale o na Alii, a me ka Hale o na Lunamakaainana. Ua hoaoia iho nei, a ua lokahi na hoa a pau ua makehewa, ka hookaawale ia ana o na Hae elua. Ka inoa, aia a loaa ke kumu ; alaila, he kumu pono e hookaawaleia. Oiai, ma keia hana ana ua emi na lilo i keia wa ma ka hui ana o na Hale elua, a he holopono hoi na hana ; i mea kuapapanui ana ia ia, e hookaawale ai i na Hale elua, a he mea kupono no, ke hoike ae o ke kumu elua keia, e hoomaopopo ana aole oia he lunamakaaina kupono no keia Kau Ahaolelo no ka Apana o Honolulu nei.
            Mokuna L aweolelo III —" E hoomauia ke kanawai Dute i na waiwai kahiko o na aina e, me ka hoololi oleia — me ka hoomana pu aku i na olelo i na lunamakaainana, e pale aku i na auhau e kau mai ana."
            Pauku Wehewehe III — O keia mau kumumanao maluna, he koe ana noia i na pono, a me na pomaikai e loaa mai ana mai ke Kuikahi Panailike ; a me ka hoopau ana i ka " Aie aupuni, o kela mau noho alii " i hala aku nei.
            Heaha k o kakou pomaikai i ka aua ana i na wahi loaa uuku o na ukana o ko na aina e, E komo mai ana mai ka Hale Dute mai, mamuli o na dala e loaa mai ana i ke aupuni, mamua o ke Kuikahi Panailike, E hele aku e ninau i ka Luna Dute awa nui, ma ke Keena o Colonel W. F Allen K. C. alaila, e ike ia auane ka uuku loa, o na dala haule, maloko ae o na dute no ke Kuikahi Panailike, aole e oi mamua o na dala $60,000, heaha ke ano nui o keia mau wahi dala e loaa mai ana no na pomaikai o ke Kuikahi Panailike, i like me ka heluna dala $1,000,000 i ka makahiki hookahi a oi ae, ame ke emi o na mea kuai, o na waiwai o na aina e, e hoopaeia mai ana iloko nei.
            E emi ana na lole ; E emi ana na laau hale, papa, pili, a me na mea a pau e pomaikai a i ka lahui kanaka mai o a o, a me ka holo ana o na hana, a me ke dala, ma kela a me keia wahi o ka aina. He hoike maka ke kuai kudala ana a me ka hoopohoia o na lole o na Halekuai o Honolulu nei, i kela mau mahina i hala ae nei. E hoopau ana i na lole i hoopaa ia malalo o ke Dute, no ke pani ana mai i na lole i dute ole ia. Ua ike na lehulehu o Amerika, Enelani, Farani, Geremania, Sepania Potugela, (Pukiki) na Pake, na Inia, a me na Iapana, i ka pomaikai o keia kuikahi panailike ; a o na lunamakaainana e kue ana, e laa o S. M. Kamakau, i keia kuikahi, ma ka wehe ole ana i na kanawai e pili ana i na dute, he mea maopopo aole lakou e hookomo ana i ka lakou balota, no keia mau lunamakaainana i kue i ko lakou mau pono a me ka pono o ka lehulehu. A o ke kumu akolu no hoi keia e pono ole ai ke koho ia S. M. Kamakau a me kona mau kokooha i mau lunamakaainana no ka apana koho o Honolulu nei :
            Mokuna Laweolelo IV.—" E hoopauia ke kanawai aie miliona.''
            Pauku wehewehe IV.— Aole au i manao e poino ana kakou i keia miliona dala, a i ka nana iho ma ua kanawai la, he kokua ana no ia i na mea e holo ai na hana o ke aupuni, ke holo mai ke kuikahi panailike. He mau hana ka i kuhikuhi ma ua kanawai ala penei: " No ka hoopae lima hana," a no na hana hou o ke aupuni, a me ka mokuahi, ua pili paha na hana hou o keia kanawai, oia ka lawe ana mai i ka wai o Keanae, a hiki i ke kula o Kamaomao, a me ke kula o Wailuku no ke kanu ko. No ke kula o Kaanapali, a me Honokohau ma Kahakuloa no ke kanu ko no. No ka hoomahuahua hou ana i na luawai o Honolulu. No ka luawai paha o Lihue ma Oahu, a ma Mana paha i Kauai ; no ka hana hoonui ana ae a hoomaikai i ke awa o Honolulu. (Aole i pau.)

E KA NUPEPA KUOKOA E ; Aloha oe :
            Ke hookauwa aku nei au ia oe, a ma ou ia e ike mai ai na mea a pau, e noho ana mai ka la hiki a ka la palemo i Lehua. E ao aku oe ia lakou, e kakau pololei mai i na leta, i hikiwawe ai ka loaa ana i na makamaka, anoai he mau leta pilikia ka kekahi poe, aka, no ka hemahema o ke kakau ia ana, ua hala ka manawa.
            E ia ma ka Hale Leta nei, ka nui o na leta me ia ke ano, a ua hoopaaia lakou ma ka rumi o na leta huikau, a ke uwe nei lakou i ka po a me ke ao, me ka ninau ana, " Heaha la ko makou hewa, i hoopaaia ai ma keia rumi ? Auhea la hoi ko makou mau makamaka ?" No ka huikau, ua hoopaaia oukou ma keia rumi, a no ka maopopo ole, ua hui nele aku na makamaka.
            Ma keia ano, ua nui ka luhi, no ka mea, ia'u e lawe mau nei i na leta o keia mokupuni, ua nui na leta i kakau ole ia ka inoa o ka aina, o ka inoa wale no o ka mea nana ka palapala, ka Apana a me ka mokupuni, e like me keia :
Na Waianuenue,
Ko olaupoko, Oahu
            A.pe la no hoi ina no Koolauloa. Ua nui ko'u ninau ana, a ua nui no hoi ka hooleia mai, nolaila, ua " hoi hoa ke paakai i Honolulu," a moe lolii ma ka rumi o na leta huikau.
            Ina he makemake ko oukou e palapala i na makamaka, e kakau e like me keia :
Na Wa ianuenue. Waiahole, Koolaupoko, Oahu.
            Ina me keia oukou e hana ai, e holo auanei ka hana, a lawa hoi ka makemake ia oukou auanei e ko Oahu nei ka'u kamailio ana, hoonaauao e hai ku na wahi e ae. E hoopau i na kakau hemahema ana, a e hana e like me ka rula maluna ae, no ka mea, eia kakou i ka la mua o ka makahiki hou, nolaila, e hoomaka i na hana hou, a e hoopau i ke ano Adamu kahiko. Me ka mahalo. J K A. PAUOA.

He hoohenehene i ka Moi kaulana o Hawaii.

E KA NUPEPA KUOKOA E ; Aloha oe :—
            Ua ike i ho au iloko o ka L. H o keia pule, malalo o ka inoa Makamaka, e hoao ana e hapala i ka inoa laahia o ka Moi K. I. e hoohalike ana me ka popoki, a pelehu hoi, me he mea la o ka mea nana i kakauia manao, ua like loa me ka pegana a Fiji hoi. Ua like me na kii maluna o na hainaka i hookomoia mai e kekahi o ko kakou haole kalepa. O keia hapala ana a ka L H. i ka lepo ma luna o ke kii hoomanao o ka Moi o Hawaii, ua like paha ia me na mea paani a na kamalii a ka L. Hooponopono o ka L. H. e pono ai ke hilahila ina ia he kanaka aloha Alii. KIILAU Honolulu

NU HOU O NA AI NA E.
[Koena mai kela pule mai. ]

                O ka hale waena konu o ke k ahuna hoikeike nui o Piladelapia, ua uhi iho ia i ka ili aina nona na eka 21 47-100. A o ka hale i hookaawaleia no na mea mekini, ua pakolu aku kona nui i ko ka Hale Hoikeike o Nu Ioka ai o ka 1853 Ua oleloia ma ka hale o waena, ua hiki i ke kane, ka wahine a me na kamalii a pau o Peniselavenia ke hookomoia iloko me ke ku iluna, a e koe ke koena nui okoa e lawa ai no na kanaka a pau o ka mokuaina o Marilana. Alaila, ua hiki i ke kanaka ke hele i hookahi haneri mile iloko o ka hale o na mea paahana mekini me ka papalua ole o ka hoi ana aku ma ke ala hookahi. A ina e makaikai kekahi i na hale a pau i hookaawaleia no keia hoikeike nui, alaila he elima haneri mile ka nui ana e hele ai puni, me ka hele papalua ole aku maluna o kahi ana i hele mua ai. Aohe no i kana mai, ua mea he nui o keia hookelakela ana.
            U a noi aku nei ka Loio Kuhina o Perusia i ka Aha Senate Kiekie, e hoopii ia Couna Von Anim no kona kipi, mamuli o ka ikeia ana o kekahi pepa i kakauia e ia a i hoopukaia. Ua hooholo ka Aha Senate e pane ia mai ke noi maloko o ka aha malu. Ua mahuka a ua nalowale kela aihue nui o ke kulanakauhale o Nu Iuka, oia o W. M Tweed. Aia la i hea kahi i holo ai. Ua manao wale ia aku nae, ua puhalahio ka i Amerika Hema.
            Ua waihoia aku nei kekahi bila kanawai iloko o ka Hale Ahaolelo nui ma Wasinetona, e haawi ana i ka mana ia W. C. Jewett a me kona poe hui, i ua pono e hoomoe ai i ona waea moe moana mawaena o na kapakai o ua mokuaina pili i ka Pakipika a me Asia. E haawi wale ana i na pono, na mana a me na pomaikai a pau i pili i ka hoomoe ana o ka waea, mai kekahi awa a mau awa paha o Asia, a e kau ana ma kekahi awa o ka Moana Pakipika i wae ia. Aole i hookomoia na inoa o ka poe hui o Jewett iloko o ka bila.
            Ua halawai ae na lolo noonoo kiekie o Geremania a me Rusia, oia o Bisimaka a me Gortchedoff e noonoo paha no keia kuai ana o Enelani i ko ka Moi kui o Aigupita mau kuleana iloko o ke ala wai o Sueza, a me he mea la, ua mahalo o Bisimaka no ia kuai ana o Enelani.
            Ke olelo mai nei kekahi lohe m ai Berelina mai, ke manao la ko Sana Peteroboro, he pono ia Rusia e kahea i ona aha kiekie, e noonoo no keia kuai ana o Enelani i ke ala eli o Sueza, a ina ka e hooleia mai kana noi, alaila, e ku kaokoa oia mai na keakea mai owaho no kona hoopalahalaha ana aku i kona aina ma ka hikina.
            Ua puka aka i Nu Ioka i ka la 1 o Dekemaba mai ka pa kapili moku aku o Piladelapia, ka mokuahi hao hou o ka Ahahui hooholo mokuahi o ka Pakipika, nona ka inoa " Kulanakauhale o Kikane." He moku ano like ia me ke " Kulanakauhale o Kapalakiko" i hala aku nei i Kikane, a no keia laina hookahi hoi ia moku e hooholoia aku ai.
            Ke hoike mai nei kekahi lono mai Waseto na mai. e hookomoia mai ana e ka aoao Democarata iloko o ka hale o lalo, he bila kanawai, e hoemi ai i ka nui o na koa, mai ka 25,000 a i ka 15,000 wale no. Ke hoemiia keia mau koa, alaila oia ka mea e hoemiia iho ai na lilo no na koa aina a i ka $6,000,000 o ka makahiki. E holo ana no ia bila i keia makalii, no ka mea, he aoao pakiko ka nui o ka hale o lalo.
            Ua ho okuuia o Barigama Iana mai ka hoopaiia ana e ka lunakanawai o Uta, no ka hoowahawaha i ka aha.
            O kekahi o na m ea hoowahawaha ma ka huakai makaikai a ke Keiki Ali o Wale i Inia, oia na hoohakukoi manao i ikeia ma luna o ka mokuahi, me ka hoopiha ana me ka lanahu ma kekahi mau oloina e ku ai. O Malta ma ke Kaiwaenahonua, oia ka hapalua o ke alahele kai. I ka wa o ka moku i kuu ai ka heleuma, o ka pinana koke mai la no ia o na powa moana, pili koke mai ia na kao auaui hooili lanahu ma na aoao, a o ka hoomaka no ia o ka hooili lanahu iloko o na keena waiho lanahu i lalo.
            Pii ae la ka punohu lepo eleele, e hapala pu mai ana i na hiohiona o kela a me keia e pili koke aku ana ; a ina he wahi makani ke pa ana, aohe nao poe i ka eleele.
            Ua hoomaka ae o Moody a me Smokey, kela mau haole i kaulana mai nei i ke akamai i ka haiolelo hoohulihuli a me ke mele ma ka pono i ke kulanakauhale o Ladana a hoi aenei i Amerika, ua hoomaka mai nei laua i ka laua hana ma Balukalani, i ka la 21 o Okatoba. A malaila aku e hele ana laua i Piladelapia.
            He ka nakolukumamaono aupuni e i ae mai e komo pu iloko o na hookahakaha hoikeike e malamaia ana ma Piladelapia Amerika, i keia makahiki ae, a oia no hoi ko lakou makahiki Iubile e olioli nui ai

OLELO HOOLAHA.
Hoolaha a ka Luna Hooponopono Waiwai.

                E IK E auanei na mea a pau ma keia, owau o ka mea nona ka inoa malalo iho, ka Lunahooponopono Waiwai o Ka Mea Kiekie Ruta Keelikolani, no Honolulu, Oahu, ua hookohu pono aku au ia Kalaikini (w), i keia la 1 o Ianuari A D 1876, i Luna Aina, no na aina a pau e waiho la ma Waialua, Oahu ; a ke kauohaia aku nei kela a me keia, e nana a e hoolohe i kona mana ma keia.
W. P. LELEIOHOKU.
Lunahooponopono Waiwai o Ruta Keelikolani. Honolulu, Ian l, 1876 735 3ts 737

            E IKE auanei na mea a pau ma keia, owau o ka mea nana ka inoa malalo iho, ka Lunahooponopono Waiwai o ka Mea Kiekie Ruta Keelikolani, no Honolulu, Oahu, ua hookohu pono aku au ia Kaupena (w), i keia la 1 o Ianuari A D 1876, i Luna Aina, no na aina a pau e waiho la ma Ewa, Oahu ; a ke kauohaia aku nei kela a me keia, e nana a e hoolohe i kona mana ma kela.
W. P. LELEIOHOKU,
Lunahooponopono Waiwai o Ruta Keelikolani. Honolulu, Ian 1 1876. 735 3ts 737

            E I KE auanei na kanaka apau ma keia, owau o ka mea nona ka inoa malalo iho, ka Lunahooponopono Waiwai o Ka Mea Kiekie Ruta Keelikolani, no Honolulu, Oahu, ua hookohu pono aku au ia Maui, i ka la 1 o Iune A. D. l876, i Luna Aina no Makiki, e waiho la ma Honolulu, Oahu ; a ke kauohaia aku nei kela a me keia, e nana a e hoolohe i kona mana ma keia.
W. P. LELEIOHOKU,
Lu nahooponopono Waiwai o Ruta Keelikolani. Honolulu, Ian 1, 1876. 735 3ts 737

            E IKE auanei na mea a pau ma keia, owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ka Luna hooponopono Waiwai o Ka Mea Kiekie Ruta Keelikolani, no Honolulu, Oahu, ua hookohu pono aku au ia Lumilumi (w), no Kona Hema, Hawaii, i keia la 1 o Ianuari A D 1876, i Luna Aina a i Agena no'u no ka malama a hooponopono ana i na aina Ahupuaa e waiho la ma Kona Hema, Hawaii; a ke kauohaia aku nei kela a me keia, e nana a e hoolohe i kona mana ma keia. W. P. LELEIOHOKU,
Lunahooponopono Waiwai o Ruta Keelikolani, Honolulu, Ian 1, 1876. 735 3ts 737

            E IKE auanei na mea a pau ma keia, owau o ka mea nona ka inoa malalo iho, ka Lunahooponopono Waiwai o Ka Mea Kiekie Ruta Keelikolani, no Honolulu, Oahu, ua hookohu pono aku au ia W K Moilii, no Waiohinu, Kau, Hawaii, i keia la l o Ianuari A D 1876, i Luna Aina, a i Agena no'u no ka malama a hooponopono ana i na aina Ahupuaa a me na ano holoholona a pau o Ruta Keelikolani, e waiho la ma Kau, Hawaii ; a ke kauohaia aku nei kela a me keia, e nana a e hoolohe i kona mana.
W. P. LEL EIOHOKU,
Lunahooponopono W aiwai o Ruta Keelikolani. Honolulu, Ian 1, 1876. 735 3ts 835

W. PILIPO !

                I KEIA LA, ua kohoia, a ua hoonohoia ka mea nona ka inoa e kau nei maluna o keia hoolaha akea, me ka mana a pau loa, e noho i Lunahooponopono malama waiwai no'u, i Abigaila Maikai. Nolaila, ke kauohaia aku nei na mea a pau loa, e hoolohe i kuu Lunahooponopono, mai keia la aku, me na keakea ole ma kana mau hana a pau, e like me ka mana i loaa iaia.
            A no k a oiaio o keia hoolaha, ke ae nei au a hoopono, a kakau inoa malalo nei o keia hoolaha akea.
A BIGAILA MAIKAI. Kealohilani Hale, Honolulu. Dek 28, 1875. 735 4ts 738

KUAI A KA ILAMUKU.

                MAMULI o ka mana o ka Olelo Hooholo i hoopukaia e ka Aha Hoomalu o Honolulu, Oahu, no JAMES I DOWSETT ka pono no na $143.68 e kue ana ia Kahele, nolaila, ua lawe mai au a e kuai aku ana ma ke akea, i ka Poaha, la 27 o Ianuari A D 1876, maluna iho o ka aina, i ka hora 12, o ke awakea, i na pono a me na pomaikai a pau o Kahele, iloko o ka hale laau e ku la ma Makiki, aia wale no ke koe a hookaa ia mai ke koina, ka ukupanee a me ke koina o ka Aha a me ko'u uku, a me ka uku Komisina mamua ae. W C PARKE, Ilamuku, Honolulu, Dec 24, 1875. 734 4ts 737

            E IKE auanei na kanaka a pau, o makou o ka poe nona na inoa malalo iho, ka poe nona ka aina hoolimalima ma ke Ahupuaa o KEHENA, Apana o Puna, mokupuni o Hawaii, ke kauoha aku nei makou i ka poe mea holoholona e holo ana maluna o ua aina la, e kii koke mai me ka uku. Ina he bipi, lio, hoki, miula, maloko o na la he 30, me ka uku pu mai no hoi i ka poino, no ka makou mau mea kanu. Ina kii ole mai kekahi a hala ka manawa i oleloia, o ka nele ka hope.
Na makou — B Poohiwi, S Kapele, E W Kealo, William Makanui, S W A Nakanaka, E. K. Moeuhane, Heanu, J Keaka, a me WAHINE,
Novemaba 24, 1875. (734 2ts 735) Kakauolelo.

            E IKE auanei na kanaka a pau, owau o George Kamauna, aole au e hookaa ana i kekahi aie i aie ia ma ko'u inoa, ke loaa ole aku kekahi a kauoha a palapala paha i kakau inoa ia e a'u, a o ka mea i aie wale aku ma ko'u inoa, ina o ka'u wahine a mea e ae paha, e pili no maluna o ka mea hoaie mai kona poho, aole au e hookaa ana ia aie ke hana ole ia e like me ka rula maluna ae nei.
GEORGE KAMAUNA. Honolulu, Dek 20, 1875. 734 2ts 735

            NO KA MEA, ua koho mai ka Aha Kiekie ia'u i Kahu Malama Waiwai no HOOMOEAPULE w, i pupule, nolaila, ke papa nei au i na mea a pau loa, aole e hoolimalima aina me ia a me kana keiki me Hanaumaikai k. Aole pono e hookaa aku ia laua ka uku hoolimalima, aka, e lawe koke mai ia'u.
J. PORTE R GREEN,
Luna Malama Waiwai no Mele Hoomoeapule. Honolulu. Dek. 22, 1875. 734 6ts

KUAI KU DALA

                A KA LUNA HOOPONOPONO WAIWAI O KAUKAHA, i make aku nei, E kuai Kudala aku ana au ma ke akea, ma Kahuku, Koolauloa, Oahu, ma ka la 7 o Ianuari, M H 1876, hora 10 o ke kakahiaka, i na waiwai i oleloia malalo nei, penei : Elua Lio kane hou aole i hooholoia, 1 kua bipi, 1 ope moena Kina, 1 kaulahao, 2 wili nui, 3 hamare, 1 kui-holu, 2 kila nui, 2 pahu-poi, 1 paila laau.
E kuaiia ana ke ia mau mea i mea e kaa ai ka aie. Kuike ke dala. JNO. KALUHI.
734 2t s 735 Lunahooponopono a Kahu o na keiki.

            OWAU o ka mea nona ka ino a malalo iho nei, eia ma ko'u lima kekahi lio (k) lokia, i kuniia i ko'u hao KL ma ka uha hope akau, me ka maopopo ole ia'u o keia lio mamua, a no ke kuniia ana i ka hao e like me ia, ke paa nei au ma ko'u lima i keia lio, a akaka ka mea nona keia lio, me ka hoihoi mai i ko'u mau poho a pau, me ka malama ana. A ina e kii ole mai a hala na la he 15, mai ka puka ana aku, lilo loa keia lio ia'u. Eia ma Hoaeae nei ko'u wahi noho. PEA. Hoaeae, Ewa, Dek. 18, 1875. 733 4ts 735
            MA KEIA la, a mahope aku nei, ke papa aku nei au i na mea a pau, aole e hoaie wale i kekahi ma ko'u hoa, ke ole au e kakau aku i kekahi palapala e kauoha ana pela. KAKAHI. Hilo, Dec l, 1875. 734 4ts 733

He Hool aha e lawe ai i ka Moraki A ME KE KUAI ANA I KA WAIWAI !

                OIAI , ua hana o William M. Wallace he elua mau moraki kaawale me Charles R. Bishop Esq., o ka mua ma ka la 26 o Sepatemaba, 1874, a ua hoopaa ia maloko o ka Buke 40 aoao 235 a me 245 maloko o na Buke kakau kope ma Honolulu, i mea e hookaa ai i na $2,500 a me ka ukupanee o ia mau dala ; o ka moraki elua, ua kakauia ma ka la 1 o Dekemaba 1874, a ua hoopaaia maloko o ka Buke 40, Aoao 440, 441 a me 442, maloko o na Buke kakau kope, i mea e hookaa ai i na $1,000 a me ka ukupanee maluna iho ; a o na hooko ana o ia mau moraki, ua uhaiia.
            Ke hai ia aku nei ka lohe i na mea a pau, i kulike ai me na mana kuai i hookomo la iloko o ka mea moraki, e kuai aku no wau ma ke kudala akea, ma ka Hale Holoi Lole ma Kapalama, Honolulu, ke hiki aku i ka hora 10 A. M. o ka la 11 o Ianuari. 1876, i ka mea koho kiekie ma ke dala kuike, i na mea kanu, na mekini, na lako hana, na waiwai a me na mea a pau i kuhikuhi ia maloko o kela mau moraki. Me na mea a pau e pili ana ka Hale Holoi Lole.
K akauia i keia la 17 o Dekemaba, 1875.
CHA RLES R. BISHOP.
7 33 4ts Ma o kona Loio la, JOHN H. PATY.

HOOLAHA HOOKOLOKOLO.

                AHA Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono waiwai. Mokupuni o Oahu ko Hawaii Pae Aina, SS. Ma ka waiwai o KALUAHI (k), no Oahu i make.Olelo kauoha e koho ana i la e hooiaio ai ka palapala kauoha, a no ka hoakaka ana.
            No ka mea, ma ka la 27 o Dekemaba M H 1875, ua waihoia mai imua o ka Aha, kekahi palapala i oleloia, oia no ke kauoha hope loa a Kaluahi (k), i make aku la, a me ka palapala hoopii e noi ana, e hooiaioia kela palapala kauoha, a e hoopuka hoi ka palapala Luna Hooponopono, ua waihoia mai e Kalei.
            Nolaila, ua kauohaia, o ka Poalua, oia ka la 18 o Ianuari, M H 1876, ma ka hora 10 A M. ma ka rumi Hookolokolo oia Aha, ma Honolulu, ma ka mokupuni Oahu, oia ka hora e hooiaioia i ka ka palapala kauoha, a e hoolohe hoi no ia noi ana mai, a me ka poe a pau i pili, e kue ana ia palapala kauoha, a me ka hoopuka ana i ka palapala luna hoike. A ua kauoha hou ia, e hoolaha no ka mea no na pule ekolu iloko o ke Kuokoa a me ke Au Okoa i huiia, he nupepa i paiia a i hoolahaia ma Honolulu. A ua kauoha hou ia, e hoopuka ia ua palapala kena i na hoike no ia palapala kauoha a me na hooilina o ka mea make, e hele mai a e kue i keia palapala kauoha i ka wa i oleloia.
Kaka uia ma Honolulu, ko Hawaii P A Dec 27, l875. A. FRANCIS JUDD,
Ikea ; Lunakanawai o ka Aha Kiekie, Jno. E. Barnard, Hope Kakauolelo 735 ts 737

            A HA Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma ka waiwai o KUPA (k,) o Waialua, Oahu i make kauoha ole, imua o ka Hon. A. F. Judd, Lunakanawai o ka Aha Kiekie. Olelo kauoha, e hoolaha'ku no ke noi ana mai e koho i Lunahooponopono Waiwai.
            Na ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a Kanaloa k, o Waialua, Koolauloa, Oahu, e hoike mai ana, o Kupa k. no Waialua, o Oahu, ua make kauoha ole ma ka la _ o ka M H 1871 a M H 1872 paha, a e noi ana e haawiia ka palapala hookohu Lunahooponopono Waiwai ia Kanaloa k. Ua kauohaia, o ka Poalua, oia ka la 11 o Ianuari M H l876, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la. Imua o ua Lunakanawai la, ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha, ma Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili, e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou, e ae ole ia ai ua noi la. A o keia olelo kauoha, e hoolahaia ma ka olelo Hawaii, i ekolu pule ma ke Kuokoa a me ke Au Okoa i huiia, nupepa ma Honolulu.
Kakauia ma Honolulu ko Hawaii Pae A. Dec 18, 1875. A. FRANCIS JUDD.
Ikea : L unakanawai o ka Aha Kiekie. Walter R. Seal, Kakauolelo.734 3ts 336

                MA Ka Aha Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ke Keena. Ma ka waiwai o AHAPAI HAILAMA k, ka Hupo a me Luka Pili Lauhiwa a me Lepeka, he mau mea oo ole. He kauoha e koho ai i Kahu Malama no ka Waiwai, a e hoike mai i ke kumu o ke noi ana o ke Kahu, no ke kuai aku i ka waiwai paa.
            M a ka heluhelu a me ka waiho ana mai o Kekuanui w, ka makuahine o Hairama i oleloia, Luka, Pili Lauhiwa a me Lepeka a me ke Kahu o ko lakou mau waiwai, e noi ana, e kohoia ona Kahu malama waiwai o ko lakou mau kino a me ke noi hou mai i mana e kuai ai i kekahi waiwai paa e pili ana ia lakou, me ka waiho pu mai i na kumu e kuaiia ai. Nolaila, ke kauohaia aku nei, o ka mea nana ke noi, ua kohoia oia i Kahu Malama no ka waiwai o ia poe. A ke kauoha hou ia aku nei ka poe a pau i kuleana, e hele mai imua o keia Aha, ma ka Poalua, la l8 o Ianuari A D l876, i ka hora 10 A M ma ke Keena hookolokolo o kela Aha, ma Honolulu, malaila e hoike mai ai. Ina paha he kumu e hooleia ai ia noi e kuai. A ke kauoha hou ia aku nei, e hoolahaia ona kope o kela kauoha no ekolu hebedoma, mamua ae o ka wa e hoolohe ai, iloko o ka nupepa Kuokoa, he nupepa i paiia a hoolahaia ma Honolulu.
Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii P A Dec. 20, 1875. A.FRANCIS JUDD,
Ikiia e : Lunakanawai o ka Aha Kiekie. Jno. E Barnard, Hope Kakauolelo. 734 3ts 736

            AHA Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono waiwai, ma ka hana o ka waiwai o JOHN ALLEN o Kahuku, Oahu i make. Ma ke Keena hana o ka Lunakanawai A. Francis Judd. Kauoha e hoolaha i ke noi, e apono i na palapala hoike, hookuu ana, a e mahele i ka waiwai.
            Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a me ka papa hoike o J L Richardson, Lunahooko o ka palapala kauoha o John Allen i make, e noi ana e aponoia na hoolilo he $87.75, a e hoike ana, o na mea i loaa mai iaia he $241.21, a e noi ana e nana a apono ia kela mau mea, a e kauohaia e mahele i na waiwai e waiho ana ma kona lima, i na mea i kuleana malaila, a e hookuu ana iaia a me kona mau hope, mai ko lakou noho ana ma ia ano.
            Ua kauohaia, o ka Poalua, ka la 25 o Ianuari M H 1876, ma ka hora 10 o kakahiaka, imua o ua Lunakanawai la ma ke Keena, ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la a me na papa hoike i oleloia, a o ka poe a pau i pili malaila, e hele mai a e hoike i ke kumu, ina he kumu io ko lakou, e ae ole ia ai ua noi la, a malaila e hoike mai ai na hoike o na mea i kuleana maloko o ka waiwai i oleloia. A o keia kauoha ma ka olelo Enelani a me ka olelo Hawaii, e paiia maloko o ka nupepa Kuokoa a me ka Hawaiian Gazette, he mau nupepa i paiia a hoolahaia ma Honolulu, i ekolu pule mamua ae o ka manawa i oleloia no ka hoolohe ana.
K akauia ma Honolulu ko Hawaii P A Dec 18, 1875. A. FRANCIS JUDD,
Ikea : Lunakanawai o ka Aha Kiekie. Jno. E Barnard, Kokua Kakauolelo. 734 3t 746

            A HA HOOKOLOKOLO KIEKIE O KO HAWAII PAE AINA. Ma ka hooponopono waiwai. Ma ka waiwai o ANIANI (P), o Honolulu i make kauoha ole. Imua o ka Lunakanawai A. F. Judd. Olelo kauoha, e hoolaha aku no ke noi ana mai e koho i Lunahooponopono Waiwai.
            Ma ka he luhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a Mailekamalu wahine kanemake, e hoike mai ana, o Aniani, no Honolulu, ua make kauoha ole ma Honolulu, ma ka la 6 o Dekemaba M H 1875, a e noi ana e haawiia ka palapala hookohu Luna Hooponopono Waiwai ia J Kamio. Ua kauohaia, o ka Poalima, ka la 7 o Ianuari M. H. 1876, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la, imua o ua Lunakanawai la, ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha, ma Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no, e hele mai ai na mea a pau i pili, e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou, e ae oleia ai ua noi la. A o kela olelo kauoha, e hoolahaia ma ka olelo Enelani a me Hawaii, i ekolu pule ma ka Hawaiian Gazette a me Kuokoa, nupepa ma Honolulu.
Ka kauia ma Honolulu ko Hawaii P A Dec 13, 1875, A. FRANCIS JUDD,
Ikea : Lunakanawai o ka Aha Kiekie. Walter R Seal, Kakauolelo. 733 3ts 735

            A HA Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Hoopnonono Waiwai, mokupuni o Oahu, ko Hawaii Pae Aina. SS. Ma ka waiwai o SIMON PETER KALAMA, no Honolulu, i make. Olelo kauoha, e koho ana i la e hooiaio ai ka palapala kauoha, a no ka hoolaha ana.
            No k a mea, ma ka la 9 o Dekemaba M H 1875, ua waiho ia mai imua o ka Aha kekahi palapala i oleloia, oia no ke kauoha hope loa a Simon P Kalama, i make aku la a me ka palapala hoopii e noi ana, e hooiaioia kela palapala kauoha a e hoopuka hoi ka palapala Lunahooko no Luluhipolani (w) a me Melehaakoa (w), ua waihoia mai e Melehaakoa (w). Nolaila, ua kauohaia, o ka Poalua, oia ka la 28 o Dekemaba M H 1875, ma ka hora 10 A M ma ka rumi hookolokolo o ia Aha, ma Aliiolani hale, ma Honolulu, oia ka la me ka hora i hooiaioia'i ia palapala kauoha, a e hoolohe hoi no ia noi ana mai, a me ka poe a pau i pili, e kue ana ia palapala kauoha, a me ka hoopuka ana i ka palapala luna hooko. A ua kauoha hou ia, e hoolaha no ia mea no na bule ekolu, iloko o ke Kuokoa, he nupepa i paiia a hoolahaia ma Honolulu. A ua kauoha hou ia, e hoopukaia na palapala kena i na hoike no ia palapala kauoha, a me na hooilina o ka mea make ma Honolulu, e hele mai a e kue i keia palapala kauoha i ka wa i oleloia.
Kakauia ma Honolulu ko Hawaii Pae Aina Dec. 9, 1875. A FRANCIS JUDD,
Ik ea : Lunakanawai o ka Aha Kiekie. Jno. E Barnard Hope Kakauolelo. 732 3ts 735

MAU AINA KUAI !

                N o ka loaa ana mai o ka mana ia'u e kuai aku i na aina i koe o KEKULU, e waiho la ma Okoe, Kona Hema, Hawaii, nolaila, e kuai io aku no au i ka poe makemake mai. N.GEORGE. Honolulu. Nov 8, 1875. 726 6m 751

            NO ka mea ua kohoia na mea nona na inoa malalo nei, i Lunahooponopono Waiwai no ka waiwai o KEALOHA (k), no Hamakuapoko, Maui i make, nolaila, o na mea a pau i aie i ua waiwai la, e hookaa koke mai, a o ka mea ana i aie aku ai, e hoike koke mai iloko o na malama eono, o pale mau ia. KIHA, a me JOS. KEKAHUNA. Na Lunahooponopono Waiwai. Makawao, Maui, Dekemaba 1, 1875. 732 4ts 745

            E I KE auanei na kanaka a pau, owau o ka mea nona ka inoa malalo, he Lunahooponopono waiwai no PAAKAUA k, i make ma Wailua, Hilo, mokupuni o Hawaii, ke kahea nei au i ka poe a pau i aie ia'ku, e kii mai ma o'u nei, a pela hoi me ka poe i aie mai, e hookaa koke iloko o na malama ekolu mai keia la aku, e like me ke kauoha a ka Lunakanawai Kaapuni o Hawaii.
S W NAMAKAIMAUI,
L unahooponopono Waiwai. Wailua. Hilo Nov 30, 1875. 732 4t* 735

Hoolaha a na Lunahooko Kauoha.

                KE KA UOHAIA aku nei ka poe a pau, ina he mau koina ko lakou i ka waiwai o H. PRENDEGAST, e hoike mai me na hooiaio kupono, i na mea nona na inoa malalo iho, a i ole ia, i kekahi paha o laua, maloko o na malama eono mai ka la aku e hoolahaia ai, a ina aole e hoike mai a hala ka manawa, e hoole loa ia.
D ANIEL SMITH & W. L. GREEN, Ka Luna Hooko Kauoha o H. Prendegast i make. Honolulu, Dekemaba 5, 1875. 734 4ts 733

$50. 00 MAKANA !

                KE haawi n ei au he Kanalima Dala i ka mea nana e hoihoi mai kuu Buke Hoomanao no ka Makahiki 1874. O keia Buke, ua laweia aku mai kuu Rumi moe ma Kapalama, iluna o ka papa palapala kahi i waiho ai. He ili eleele ka uhi o waho, a maloko iho o ke opi manoanoa, ua kauia kuu inoa ma ka olelo haole a olelo Hawaii — Ka inoa haole o ua Buke nei, " Pacific Coast Diary of 1874." Ka nui, ekolu iniha laula, elima iniha loa.
K IMO PELEKANE. Honolulu. Oct. 4, 1875. 723 tf

HOOLAHA HOPE LOA !
O HI AUHAU O M. H. 1875. MA KA APANA O HONOLULU.

                KE HOIKEIA AKU NEI KA LOHE I NA mea a pau i ku i ka Auhau, e paniia ana na Buke a me na puka o ka Hale Ohi Auhau, e ka mea nona ka inoa malalo iho, no ka Ohi ana i na Auhau o kela makahiki, ma ka Poalima, Dekemaba 31. A o ka poe a pau i uku ole i ko lakou mau Auhau ma ia la, e hoopiiia e like me ke Kanawai. Nolaila, i mea e huikau ole ai a me na hoolohilohi ano ole, a oiai o ka la 30 o Novemaba ka la pau e uku ai, hoololohi wale mai kahi poe i ka uku a na la hope.
GEO. H. LUCE,
L una Ohi Auhau o Kona, Honolulu, Keena Ohi Auhau, Honolulu, Dec. 14, 1874. 733 3ts

OLELO HOOLAHA
Wehe ana i ka Hui.

                O KA HUI malalo o ka inoa Allen a me Chillingworth, e noho hana ana ma Kawaihae, mokupuni o Hawaii, a me ka ano hanai holoholona ma Kahua, ke hoikeia aku nei, ua weheia mamuli o ka aelike ana.
Na W F Allen wale no e uku aku i ka aie o ia Hui, a oia wale no ka mea mana e ohi i na aie o ia hui. Na W F Allen e malama aku i na hana ma ia wahi hookahi malalo o kona helu ponoi. Kawaihae, Dek 2, 1875. 732 4ts 735

            NO KA MEA, ua hookohuia mai ka mea nona ka inoa malalo iho nei, e ka Mea Hanohano Abr. Fornander, Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina, i Lunahooponopono Waiwai, no ka waiwai o Kekua (k) o Halehaka, Maui i make aku nei. Nolaila, ke haiia'ku nei ka lohe i ka poe i aie i ka mea make, e hookaa koke mai, a me ka poe a ka mea make i aie aku ai, e hoike koke mai i na Pila aie, o hala auanei na malama eono, aole he kuleana ma ia hope iho e nanaia'i ia mau pila.
M KAP IHE, Lunahooponopono Waiwai o Kekua, Kuiaha, Sept 27, 1875. 734 4t* 734

            OIAI, UA HOOKOHUIA MAI NA M EA NOna na inoa malalo iho e Chas. C Harris, i mau Luna Hooponopono no ka Waiwai o Manuel Siliva, o Kalena, i make ma Honolulu, Oahu. Nolaila, ke kauoha ia nei ka poe a pau i aie iaia e hookaa koke mai, a o ka poe a pau he koina ko lakou e hoike koke mai na bila i hooiaio ia me na hoike, maloko o na malama eono, i na hala ia wa mai keia la aku, ua hooleia. ANEHE, J S KAANAANA.
Na Luna Hooponopono. Halekuai Awa, Ewa, Dec 7, 1875. 732 1m

            OI AI ua hookohuia mai ka mea nona ka inoa malalo iho, e C F Hart, kekahi o na Lunakanawai Kaapuni, Apana Ekolu, i Lunahooponopono no ka waiwai o GEO. WILSON i make, o Kohala Akau, Hawaii. Ke hoike aku nei i ka poe i aie mai ia Geo. Wilson, e hookaa koke mai, a o ka poe ana e aie aku ai, e hoike koke mai i na bila kupono, iloko o ka wa pono, o hooleia auanei. A ina he waiwai ko ua Geo. Wilson la e paaia ana ma ka lima o kekahi mea a mau mea, e pono e hoihoi mai ma kuu lima.
M ELEANA WILSON. Lunahooponopono Waiwai o Geo. Wilson. Kohala Akau, Hawaii, Dekemaba 1, 1875 732 4t* 733

EIA KA WA MA IKAI !!
NO NA DAL A LIILII !
NA WAT I ! NA WATI ! NA WATI !!

                O na W ati kela e kuaiia ana ma kahi o C FOKARTS mamua no ke $50., ua hiki ke make i keia wa no ke $30.00. A o na Wati he $30 ke kumukuai mamua, e kuai aku no makou no ka $20.
            Ina makemake oukou no ka makepono, e hele mai, a ole, e hoouna mai paha i ke kauoha i keia wa.
7 32 4ts 735 DILINAHAMA ma.

            K E HOIKEIA aku nei i na kanaka a pau, aole lakou e komohewa ma ka Aina o ke Kula, ma Wahiawa, Waialua, Oahu, ma ke kua ana i na laau, a pepehi hoi i na Bipi hihiu, a alualu i na holoholona ma ua aina la ; aole hoi lakou e hookuu wale i na bipi a me na holoholona e ae maluna o ua aina la. W C JONES. Honolulu, Nov 29, 1875. 731 1t

KONA !!

                E HELE AE E KUAI I KO OUKOU mau Lole ma kahi o 730 3m KUPA.

Hoolaha a na Luna Hooko Kauoha.

                K E HOIKE aku nei na mea nona na inoa malalo, i na kanana a pau, ma ka ia 12 o Novemaba 1875, ua hoopuka mai o Hon.Abr. Fornander Lunakanawai Kaapuni o ka Apana Hookolokolo Elua H P A ia maua na Letters Testamentary no ka waiwai o P NAHAOLELUA, o Lahaina, mokupuni o Maui i make me ke kauoha. A ua waiho aku no maua he bona kupono. Nolaila, ke hoike nei maua i na kanaka a pau, e waiho mai i ka oukou mau bila i hooiaio kuponoia no ua waiwai la, ia Kia Nahaolelua, kekahi o na Luna Hooko Kauoha, ma Lahaina, Maui, iloko o na malama eono mai ka la i hoolahaia'ku ai o keia hoolaha ana. A o na kanaka hoi a pau e aie ana i ua waiwai la, ke kauohaia aku nei, e hookaa koke mai ia Kia Nahaolelua, i haiia ae la.
KI A NAHAOLELUA, 729 3m 740 PANE KEKELAOKALANI.

            E IKE auanei na kanaka a pau ke pili, owau o ka mea nona ka inoa malalo, ua hoolimalima au i keia aina o PUELELU, ma Molokai, mai ka Mea Hanohano J O Dominis, a nolaila, ua kapuia kela aina o Puelelu i na mea a pau e komohewa no ; a ua hoonoho au ia SIMONA (k), no Honomuni, oia kuu Luna a me kuu hope, nana no e malama a e hooponopono i ua aina la malalo o'u.
A BR. FORNANDER. Lahaina, Nov 2, 1875. 727 3m 739

            Ke k auohaia aku nei na kanaka a pau, e lawe i na Lio, na Hoki a me na Kekake a pau loa, mailuna aku o ka aina o PUUANAHULU, ma Kona, Hawaii, mamua ae o ka la hope o Dekemaba e hiki mai ana. O na holoholona a pau e loaa aku ana maluna o ua aina la mahope iho o ia la, e hookomoia no lakou iloko o ka Pa Aupuni e like me ke kuhikuhi o ke Kanawai. E. SPENCER. Puuloa, Hawaii.724 3m 735

Mau Hale Kuai Lole

                E IKE AUANEI NA KANAKA A PAU O MAkou o ka poe nona na inoa malalo iho, na ona nona na Hale Kuai lole e ku la ma KAALAEA a me KANEOHE, Koolaupoko, ke kukala aku nei ma ke akea, e hoomau ia aku ana no ke ku ana o kela mau Hale Kuai Lole, e like me ia i keia wa. O ka hale kuai ma Kaalaea, ia Akana ka malama, a iaia e hookaa ai ka poe aie. O ka poe aie ma ka hale kuai ma Kaalaea ina e hookaa ka aie mua a komo hou e aie, alaila kuai manuahi no. Ina makemake e ike maka, hele malaila. O ka hale kuai hou ma Kaneohe ia Akonagi ka malama. Ke haiia aku nei ka lohe, e kuai manuahi a makepono loa ia aku no na lole a me na waiwai a pau o keia mau hale kuai ma ke kuike.
A HUNA, AKANA & Co. Koolaupoko, Iulai 2 1875. 710 6m 743

            OIAI u a hoohamamaia ka ipuka " Oki Mare," e na Lunakanawai o ka Aha Kiekie. Ua makaukau ke " Keiki o ka Uaukiukiu," e kokua i ka poe a pau e manao ana e hookaawale i ka hoa hana pono ole o ka noho ana. Emi loa no ka uku, holo ka hana. E hele nui mai na makamaka, oluolu ka rumi o ke keiki o Haleakala. Nana pololei mai ! Imua na maka a hiki i ke awa lana oluolu o ke kanawai. Pau pilikia, me ke Keena hana o (719 3m)

J. PO RTER GREEN.
J. PO RTER GREEN,
" KEIKI O KAUAUKIUKIU."
LOIO !

                E HELE MAI NA MAKAMAKA A PAU IO'U nei, a na'u no e kokua ia oukou imua o ka Aha Hoomalu a me ka Aha Kiekie, me ka uku haahaa makepono loa. Aia kuu Keena hana ma kahi o ka Lunakanawai Hoomalu o Honolulu nei, oia ka " Aiko," ma Alanui Kalepa. 688 1y 710

HE PAPA KUHIKUHI MANAWA HOLO
O KA
Mo kuahi Hawaii
KILAUEA !

KAPENA MA RCHANT !
Poakahi Dec 27......hora 5 pm.........................Hilo
I anuari 3......................................................... Kaapuni ia Hawaii
Ianuari 10........................................................Kona
I anuari 17........................................................Hilo
I anuari 27....................................................... Nawiliwili
I anuari 31....................................................... Kaapuni ia Hawaii
F eberuari 7......................................................Kona
F eberuari 14....................................................Hilo
F eberuari 21....................................................Kaapuni ia Hawaii
Maraki 2........... ...............................................Kaapuni ia Kauai
Maraki 6..........................................................Hilo
Maraki 13........................................................Kona
Maraki 2 0........................................................Kaapuni ia Hawaii
Maraki 30........................................................Nawiliwili
            I ka huakai hoolele pipi ole a Kilauea i ka Maalaea, alaila, e hoaoia ana e hiki i Honolulu i ke ahiahi Poaono.
            Ma na huakai a pau a Kilauea e hoi mai ai mai Hawaii mai, aole e haalele ana ia Kaalualu a hiki i ka hora 9 a.m., a mahope iho paha ; Makena a hiki i ka hora 6 a. m. a mahope iho paha ; aole hoi ia Maalaea a hiki i ka hora 8 a.m., a mahope iho paha.
Uk u Eemoku mai Honolulu aku A hiki i Kaunakakai, a pela maluna mai..............$ 5.00
  " Lahaina, " " ..................................................... 6.00
  " Maalaea, " " .................................................. 7.00

 " Makena, " " ................................................... 8.00
  " Mahukona, " " ............................................. 10.00
  " Kawaihae, " " .............................................. 10.00

 " Kailua, " " ................................................... 10.00
  " Kaawaloa, " " ............................................. 10.00
  " Hilo, " " ...................................................... 12.50
  " Kau, " " ...................................................... 13.50
Uku kaapuni ia Hawaii, .................................. 22.00
A hiki i na awa o Kauai .................................... 8.00
Uku kaapuni ia Kauai ..................................... 12.00

Uku ohua Hawaii oneki .................................... 2.00
            A ole aie no na uku ohua. Ma ka Hale Oihana e loaa'i na palapala. Aole keena o hope e lilo, aia wale no a kaa mua mai ka uku moku. Aole e ili ka hewa no ka paiki, ukana a puolo paha, ke ole e kakauia ka loaa ana mai. E hookaaia ka uku ukana i ka wa e noiia aku ai.
            E ho aoia ana ka Mokuahi e hiki i Honolulu, ma ke ahiahi no o ka la e haalele ai ia Maui.
SAMUEL G. WILDER, (Waila),
Agena.
Ke ena ma ka Hale Kuai Papa o Waila ma, kihi o Alanui Papu a me Moiwahine. 696 3m 709