Ka Nupepa Kuokoa, Volume XV, Number 10, 4 March 1876 — Page 3
KA NUPEPA KUOKOA, ME KE AU OKOA I HUIIA.
Alo ha i ka Aina hanau.
E KA NUPEPA KUOKOA E ; Aloha oe : —
Ua haalele aku ke Kilauea i ke kulanakauhale alii i ke ahiahi Poalua, hora 3 P M (akahi no a ea ae e ike i ka aina he mau makahiki ke kaawale.) Hiki i Manele, Lanai, hora 3 A M. Hiki i Lahaina hora 5 1/2 A M. I ka ike ana ia wahi i noho ai a kulaiwi, aole na hale, he oneanea wale no, hookahi no wahi hale i Makalaukalo, pela i kikokiko ai mai kela a keia pea o Lahaina. Hiki i Maalaea, hora 7, haalele ia Makena hora 10 no Mahukona hora 7 ½ P M. ku. Haalele ia Kawaihae hora 10. Hiki i Kailua hora 3 A M. Hiki i Kaawaloa ku ; uwe ai i ka aina ma ka leo ku-o.
1 — Kuu aina hanau e, (Leo — Amerika)
Nou au e ku-o nei,
Aina maikai
O na makua o'u,
Me na keiki pu,
E uwe mai o a o,
I kuu aina nei.
2 — Kuu aina hanau e,
Kuu aina makamae,
Aloha wau
I kou mau kahakai,
Na kakai pali pu,
Na kula oneanea,
E uw e no au, &c
A hiki Kealia, na ka waimaka no e hele, na ka waha no e hau, ua opu no e kuolo, ua hapai ia keia mau ukana e ke aloha aina, i ka hoomanao ae i Hamakua nana'e, aole, Aohe kanaka aia i Mana, Ua hohia o ka ia iki, Ua mihi ke koana wailiula, ua nele O Napoopoo, Kaei, Honaunau, Kiilae, na Kealia, Hookena, Kauhako a me Kalahiki ma, he mau haneri na hale, a he mau tausani na kanaka ; a i ka ike a ku maka ana'ku, aohe ua hale, ua hiolo na pa, aohe kanaka,
" Ua mehameha ke kula anoano kanaka ole,
Ua hao ia e ka wainui, aohe o pala koe."
He anoai wale no Hokena, ke kaona o na Kona, malaila kahi i loli ae, ua pani ia ka hakahaka o na hale i nalowale e na hale-laau nunui, a maikai no o ka Hon. D. H. N — i me kekahi poe e ae ; a ma ka oiaio, he mau kaau no o na kanaka i koe oia mau ahu-puaa elua, he hapaiwa nae no ke au i hala ; ua oi aku ke emi ma na apana e ae. Nolaila, e ke Kuokoa, e kukala aku oe me ka leo nui a e kahea'ku i na Luna makaainana he 28 mai Hawaii nei a Kauai, e pupukahi lakou i ke kanawai " Aie Miliona," ma kahi o akahi miliona, i elima miliona, e hoolilo i elua miliona dala e kii aku ke aupuni i mau lima-hana ; (hooulu lahui) i poe like ke ano ili, e like me ko Inia, (laka), Malae, Hinedu a me ko Iava, i 50 000 ka ulu no ia o ka Lahui, lau pai ka aina ; a o na miliona ekolu i koe, no na hemahema e ae ia o ke aupuni, i hiki mai ka wai o Keanae i Maui Hikina a hoopulu ia ke kula panoa palahalaha waiho wale o ka puali o Kamaomao he mau haneri tausani eka, a pela i kela kula waiho wale e Punahawele i Ewa, Oahu, pela no hoi i ke kula o Kekalukaluokewa, o Kapaa, i Kauai, &c.
A na ia mau miliona no e hanau aku he m au miliona hou aku i papalua, a papakolu he mau miliona hou aku i oi ae mamua o na miliona mua i hoolilo ia'i, ke hala na makahiki elima a oi aku. E ke Kuokoa, o oe ma ko kakou aoao, e ao oe, a e alakai i na Lunamakaainana o kakou, a e hai pu aku oe, mai hoole i kau kauoha.
Aloha no. Owau no kekahi Makaainana, J S KEKUKAHIKO.
Kauhako, Kona Akau, F eb. 17, 1876.
He kanaenae Aloha .
Ma ka la 22 o F eberuari i hala, ua haaw ae o Samuela Paniani i wahi paina kanaenae aloha i na hoa luhi o ka oihana uhaiaholo i na alanui " he kepa kanaka" mamuli o kona hookiekieia ana ae ma kahi o ka noho Luna Kepa kanaka nui ana. Iloko o ka wa e luana ana, ua kukaiia na olelo mawaena o kekahi komite oia o G. Koli, D K Maleka, a me J W Aumai a me ka mea nana ka papa aina. Eia ke kanaenae a ke Komite :
E ka Makua :— O makou o na keiki o ka oihana kepa kanaka o ke Capitala o Honolulu ma-o ko makou Komite la, ke hoohaahaa iho nei makou malalo o kou maluhia, a me ka lokomaikai waipahe o kou puuwai oiaio, oiai, manuia ae o na la o ke Sabati, Feb 20, i aui aku la. Ua pahola ae he Lono oiaio. Mai na aekai o Kuloloia, a i ka lai o ke Taona nei. E lawe mai ana i kana ukana eehia me ke aloha o ko kakou kapena mua Jas. Makua ua waiho ia, a ua kapae ia mawaho no o ka oihana ana i hookele hoomanawanui ai no ka manawa i hala. A ma ia lono kaumaha, ua hooluolu koke ia mai la o kekahi lono i pahola laula ae e holo emoole ana a puni ke Kaona lai o kakou i Luakaha pu iho ai, e hai mai ana i ka puana a ka moe. Ua hookiekieia ae oe ma ke ano he Makua a he Kapena no ka Oihana. Nolaila e oluolu oe e ka Makua, e hookipa aku i keia mau kanaenae aloha ma kou poli.
Akahi. Ua oluolu i ke Akua mana loa, a i ke poe nana ka oihana ka hookiekie ana ia oe ma ke ano he Kapena, a he hookele hoi no ka oihana, ma kahi o ko kakou Kapena mua i kapae ia.
Alua. Ma ke kulana o ka oihana a ma ka inoa o na keiki kepa kanaka, ke wehe ae nei makou i ko makou mau papale pana a hoomaikai aku i kuu hookiekie ana'e ma ia wahi ma ke ano Kapena no ka Oihana. Akolu. Ke panee pu aku nei makou i ko oukou hoomaikai ia oe, no kou hapai ana ae nei i ko makou hoa paahana pu ia Mr. Kaikiohua i malama moku no ka oihana.
Aha. Ke hoomanao nei makou i kau mau hana maikai, a ke manaolana nei me ka hauoli i kou kau ana'e nei ma kahi e kaana ia ai na pomaikai mawaena ou — e ka Makua a me makou kau mau keiki
Alima. Ke h aawi aku nei makou i ka mahalo piha, no kou kono ana mai e paina pu me oe ma keia awakea, a e hoonua pu i na momona ma keia papa aina, a he hana hoi i kuluma ole i na hiki mua ma keia oihana.
Aono. Ke kulou haahaa iho nei makou me ka nonoi aku i ka lokomaikai o na Lani E hooloihi ia kou noho ana ma ka Oihana, a kau i ka puaneane. A e hoopomaikai nui ia mai ka kakou oihana.
O keia ae la ka makou mau kanaenae aloha na keiki o ka Oihana Kepa kanaka o kaua kukalahala o Honolulu i ka Lai o ke Taona a i ke awa hoi o Ko-u.
E IA KA PANE A SAMUELA PANIANI :
E na Keonimana :— Ua loaa mai ia'u ka oukou mau hoomaikai ana. E pahola maana i ka oukou manao Aloha ia'u, a me ko'u hope ma ka Oihana. No ka haawiia ana mai ia'u o ka malama, a me ka hookele ana i ka Oihana a kakou e hoomanawanui nei, ma ke ano, he Luna Nui, nolaila, ke panee aku nei au i ka'u mau hoomaikai ana ia oukou. E kukai aku ana i na kaomipumehana a ke aloha mawaena o oukou a me maua, a no ka mea hoi, o ka oukou mau hoomaikai i hiki mai nei. O ka maka mua ia o na palapala i loaa i ka poe i kau ma keia wahi. A o oukou hoi ka poe nana i hoohauoli i na manao aloha, a me na mahalo palena ole mai na luna aku. Nolaila, o na hoomaikai ana a pau kau e hoouna aku nei e komo loa'ku iloko o na keena poliuliu o ko oukou mau puuwai. E hoauhee ana i na manao nonohua o ka wa i hala a no ka mea hoi, aohe mahalo i koe a ka'u makakila e panai aku ai. A maluna o ko oukou Komite kau aloha waianuhea. A ma keia ke haliu ae nei au a kolokolo aku i ka mea nona ke kiekie o na Lani. E kokua ia oukou a ia kakou no a pau. Aloha oukou.
NU HOU O NA AINA E !
I ka hora 12 a me 1/2 o ka wanaao Poakolu iho nei, ua komo mai a pili ma ka uapo, ka mokuahi " Kulanakauhale o Kapalakiko" iloko o na la he 15 mai Nu Kilani mai me ke ku ana ma Fiji.
Ua haalele aku nei keia moku i ka manawa i hooholo likeia ai, a ua hiki mai oia ianei, he mau la mamua ae o ka manawa, oia hoi he 15 wale no la. I ke ahiahi Poakolu iho nei, ua holo aku oia no Kapalakiko, a me he mea la, e ku ana oia iloko o na la 8 mai keia awa aku. Holo maoli.
O ka nui o na ohua mai na Panalaau mai nei maluna ona he 62. He 43 o lakou he mau ohua no ka papa akahi wale no.
U a ku ae ma Kikane ka mokuahi Beritania e komo ana iloko o keia lawe leta nona ka inoa " Zelanadia." He huakai holo kana i puka mai ai mai Enelani.
NO AMERIKA.
Ke olelo nei ka Ag ena o na ohua holo kaa ahi o ke alanui Kaa Ahi o ka Ahahui Hoomoe Alanui Hao o ka Pakipika Waena, oia o Kanakamaikai, aole oia e hoemi ana i ka uku ohua o kona alanui no ka poe holo i ka Hoikeike nui o Piladelapia.
Ua hooholo ka Ahaolelo i ka la 25 o Ianu ari, i ka bila e hoolilo ana i $1.500 000 no na lilo o ka Hoikeike nui ma Piladelapia. He 146 ma ka ae, a he 130 ma ka hoole.
Ua hoikeia mai he ino nui kai pahola iho ma ka mokuaina o Nu Ioka a ma na kapakai o ia mau moku e pili ana. Ua pau i ka hina kekahi mau hale, ua weheia na kaupoku o kahi poe hale a ua haihai na puka uahi. O ka poino ma Balatimoa wale no, ua kohoia ua hiki i ke $10 000 ; ma Alabani, $30 000, a ua nui no hoi na poino o na moku e holoholo ana maia mau kapakai.
O ka Aigupita mau waiwai hoikeike i hoouna ae i ka Hoikeike nui, oia na me a kaua makamae a me na mea hoonani mai na ohana mai o ka poe pegana loa e noho ana i kahi mamao aku i waena o Aferika. Na momi, na metala, na lopi gula a me na kala i kinohinohiia a me na waiwai hooulu o ka aina.
O ke kia pohaku ma ka aoao o Barukalani o ka uapo loihi mawaena o Barukalani a me Nu Ioka, ua kokoko e pau, no ka mea o ka papa pohaku hope loa wale no koe a kau iho, i hookoeia no ka hoomoe iho i ke kaulahao e kau iho ai maluna olaila. Ua hiki aku ke kiekie o keia kia pohaka mai ka ili ae o ke kai, i ka 271 1/2 kapuai, a maloko olaila he 35,000 Cubica iwilei pohaku, me ke kaumaha he 80,000 tona. O ke kia pohaku koe ma ka aoao o Nu Ioka, a e paa ana.i keia kau iho, a ke manaolanaia la mamua o ka hiki ana mai o keia makalii ae, e moe hololea ana na kaulahao e kau iho ai na kua laau.
NO CUBA.
N u Ioka, Feb. 4 — Ke hoike mai nei na lono mai Hawana mai o ka la 30, ma ka la 6 o Ianuari, ua hoao aku o Barigatia Generala Montaur me na koa Sepania hele wawae a kaua lio he 5,000 e hoopuiwa i na kipi no lakou paha ka hana no he 4 000 m* na ululaau o Sagrea. Ua wehe mai na kip i ke kipa ana ma na batari mai i kukuluia me ka luku nui i na Sepania. Ua alualu aku o Hanale Reeves he aliikoa Amerika me na koa kipi 2,000 mahope o ka enemi a okioki iho la i na koa Sepania me ka weliweli. Ua auhee aku na koa Sepania me ka pupuahulu me ka make o 114 aliikoa a me ka make 642 koa. Oia iho la ka panina o ke kaua i keia makahi.
NO EUROPA.
U a papa aku nei na mana nui o ka Akau i ke Keiki Alii Montenegero no ka hoaaloha kipi, a no ka ae ana e hoolahaia maloko o kana nupepa ponoi kekahi manao e hooweliweli ana e kaua me Tureke.
K e hoike mai nei kekahi lono mai Berelina mai, ua ao aku o Rusia ia Tureke aole e kaua kino me Montenegero.
Ke hoike m ai nei hoi kekahi lono mai Savanie mai, ua hoouna aku o Ali Pacha i kekahi elele i Cellaije, e noi aku ana i ke Keiki Alii Montenegero, e hoihoi mai ia Peko Haulovich, ka Alihikaua ma ka aoao o na kipi. Ua hookipa aku Keiki Aili i ka elele me ka maikai, a ua hoole mai oia i kona komo ana aku e keakea.
Mai Samoa mai.
Inehinehi, (Poalima) ku mai ka moku kialua Geremania Levuka, he 38 na la holo mai Apia, Samoa. Ua lawe mai nei keia moku he Komisina Kuikawa mai ka moi Malietoa mai, e noi mai ana i ke aupuni o Amerika Huipuia e kokua aku iaia iloko o kona wa pilikia.
Eia k a pilikia, he kupilikii mawaena o ke aupuni o Samoa a me na Kanikela e noho la malaila. O Col. Steinberger keia, ke poo o ke aupuni malalo iho o ka moi, ua hoopiiia a hoopaaia e ka moku kuna Beritania mamuli o ke kauoha a ke Kanikela Amerika.
I KA HUI AINA O KEWALO.
K E KAUOHA IA aku nei ka poe a pau i Kuleana i ka Aina Hoolimalima o Kewalo. Honolulu, Oahu, e hoakoakoa ae oukou ma kuu Hale Noho ma Makiki, i ka hora 8 A. M. o ka Poalua, Maraki 7, 1876. no kekahi hana ano nui. KEONI KERATI,
Puuku o ka Hui. Mar. 3, 1876. [714 - 1t*]
KUAI KUDALA O NA LIO !
E kuai kudalaia ana na Lio a pau o Keoni Miki i make ai mamuli o ke Kauoha a Kimo Pelekane ke Kahu Waiwai i ka hora 10 A. M. o ka POAONO - - - - - MAR. 11 Ma ka Pa Pipi o Kimo Pelekane ma Koholaloa, makai iho o Kawa, oia NA LIO I LAKA I NA NOHO NA LIO KAUO KAA NA LIO WAHINE, NA LIO KEIKI. KUIKE KE DALA 741 2ts E. P. ADAMS, Luna Kudala.
Hoolaha a ka Luna Hooponopono Waiwai.
UA HOOKOHUIA mai ka mea nona ka inoa malalo, e ka Mea Hanohano Chas. C Harris, Lunakanawai o ka Aha Kiekie, i Lunahooponopono Waiwai, no ka waiwai o A KAHEKILI i make, ma Honolulu, Oahu. Nolaila, ke kauohaia aku nei na mea a pau a A Kahekili i aie aku ai, e hoike mai i ka lakou mau bila aie i hooiaio pono ia, iloko o na malama eono mai keia la aku ; a ke hoikeia aku nei no hoi, o na mea a pau e paa ana, e malama ana, a i aie mai hoi ia A Kahekili, e hoike pu mai lakou i ka Lunahooponopono Waiwai, maloko o na malama eono i oleloia ae la maluna. A o na Bila Aie i hoike ole la mai i ka Lunahooponopono, iloko o ka manawa i oleloia maluna, e hoole mau loa ia no. JOHN K UNAUNA.
Lunahooponopono Waiwai o A Kahekili. Alanui Alii, Feb 28, 1876. 741 4t* 747
OWA U o Kaaumoana, ke kaikamahine ponoi a Kanakaole, i make ma Kumumauu. a hanau mua ponoi hoi o P Nuuanu, i hoopuka iho nei i kana olelo hoolaha, e kaili ana i ka hale laau e ku nei ma Kumumauu, nona wale no. Nolaila, ke haiia aku nei ka lohe i na mea a pau, owau no ka mea nona kela hale, oiai na ko'u makua ponoi no ke dala, a nana no i ohi ka laau, ma ka Pa Papa o Samuela, kaikaina o Kimo Pelekane, a aohe he kuleana o kela wahi Nuuanu e hoolaha lalau nei. A ke papa loa aku nei au i na mea i kuleana, ole, mai noho lakou iloko o kuu hale laau i oleloia maluna.
L UCY KAAUMOANA. Leleo, Feb 28, 1876. 744 3t* 745
$3.00 MAKANA !
Ua nalowale aku nei kekahi lio ma Kaneohe, a penei kona mau hao : ma ka uha akau J 'K, a ma ka uhu hema W. E haawi aku wau ka uku i oleloia maluna, i ka mea nana e hoihoi mai. J. MOTT SMITH. 744 5ts 748
Kuai a ka Lu na Hooko Kauoha.
MA ka waiwai o S ILVAS CHANDER o Wailuku, Maui i make, ma ke kauoha a Hon. A. Fornander, Lunakanawai Kaapuni o MAUI, ia James Baker, ka Luna Hooko Kauoha o ka waiwai. Ua Kauohaia mai au e kuai aku ma ke kudala ma ka Halekuai o Peter Genet, Makawao, i ka POAONO APERILA 1, 1876 ma ka hora 12 awakea, i na pono, ke kuleana a me na pomaikai a pau o ka mea i make iloko o na APANA AINA ELUA e waihoia ma Hamakua, Maui Hikina, kokoke ia i ka wili olo papa nona ka inoa Kaupakulua.
Ka apana, he 70 e ka ma ke anaia ana. 2 he 30 eka. He mau aina laau a kupono ka hanai holoholona. Na lilo no ka palapala, i ka mea e lilo ai. Kuike ke dala.
HENRY W. DANIELS, 741 4ts 747. Luna Kudala.
EIA iloko o ka Pa Aupuni o K oholaloa Apana o Honolulu, na Bipi hele hewa eha. Eia ko lakou ano me na hao kuni : Bipi w., eleele hema H H. Bipi w eleele akau H H. Bipi w. ulaula akau, hao ano e. Bipi w moo E. 1 Lio w hauliuli hema )-( ak ano e. A B KAAUKUU, Luna Pa Aupuni.
Maraki 3, 1876. 744 1t*
E IKE auanei na kanaka a pau. Owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke papa aku nei au i ka poe mea Lio Bipi Hoki Kekake Hipa Kao Puaa, mai hookuu i ko oukou mau holoholona maluna o ka aina o Kapalama-uka a me Kapalama-kai, e waiho la ma Kona mokupuni Oahu. I na kue kekahi i keia olelo papa e hopu no au me ko'u hope a mau hope paha, a uku pakahi ia kela poo keia poo hookahi $1.00, koe nae ka poe i loaa ka palapala ae mai a'u aku, a ua kapu no hoi na mea ulu maluna oua mau aina la, mamuli o ko'u ano he Luna malama no ka waiwai o ka Mea Kiekie R. Keelikolani mamuli o ke Kauoha a ka Mea Kiekie W. P. Leleiohoku.
J. HOOIKAIKA,
H onolulu, Fbe. 2, 1876. 744 4ts 747
KE papaia aku nei na mea a p au, aole e hele a komo wale i kuu hale laau, e ku nei ma Kumumauu, aole hoi he kuleana o kekahi mea e lawe wale i na mea a pau e waiho ana ma ua Halelaau la, oiai no'u ponoi no ia waiwai, aole no ka mea e ae. A o ka mea a mau mea e kue ana i keia olelo hoolaha, e pili no ia lakou ke Kanawai o ka aina, a pela aku. E malama ia oukou iho e ka poe e manao ana e pakaha wale i kuu waiwai, o wela auanei i ke ahi a ke keiki o Nuuanu.
PAULO NUUANU. Kumumauu, Moanalua, Feb 23, 1876. 745 3ts 745
Hoolaha a ke Kahu Malama Waiwai
NO KE KOHOIA ana mai e ka Aha Kiekie o ko Hawaii Pae Aina, he Kahu Malama Waiwai no Albert Kunuiakea, ma keia, ke hoikeia aku nei i na mea a pau, aole e hookaaia na aie i hoikeia, ke ole e hooia ia me ko'u mea kakau, a e ko'u Agena paha ; aole no hoi e paa kekahi kuai i hanaia me ia, waiwai paa a waiwai lewa paha, ke ole na palapala ae mai a'u aku.
EM MA KALELEONALANI, Kahu Malama Waiwai o Albert Kunuiakea. Honolulu, Feb 13, 1876. 743 4ts 748
HOOLAHA HOOKOLOKOLO.
AHA Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono waiwai. Mokupuni o Oahu, ko Hawaii Pae Aina SS. Ma ka waiwai o KEEKAPU (w) i make, i noho kanaka, a koho ana i la e hooiaio ai ka palapala kauoha, a no ka hooiaio ana.
N o ka mea, ma ka la 24 o Feberuari, M H 1876, ua waihoia mai imua o ka Aha kekahi palapala i oleloia, oia no ke kauoha hope loa a Keekapu, i make aku la, a me ka palapala kauoha e noi ana e hoolahaia keia palapala kauoha, a e hoopuka hoi ka palapala Luna Hooko no H. W. Pauahi, na waiwai nui o D W Pauahi.
N olaila, ua kauohaia, o ka Poalua, oia ka la 21 o Maraki, M H 1876, ma ka hora 11, ma ka.mana Hooko oiaio na Aha, ma Aliiolani Hale, ma Honolulu, ma ka la me ka hora e hoonohoia ia la i palapala a kauoha hoi no ka noi ana mai, a me ka poe a pau e pili, e kue ana ka palapala kauoha, a me ka hoopuka ana i ka palapala luna hooko. A ua kauoha hou ia, e hoolaha no ia mea no na pule ekolu iloko o ka Hawaiian Gazette a me ke Kuokoa, he mau nupepa i paiia a i hoolahaia ma Honolulu. A ua kauoha hou ia, e hoopuka ia na palapala kena i na hoike no ia palapala kauoha a me na hooilina o ka mea make, ma Honolulu, e hele mai e kue i keia palapala kauoha i ka wa i oleloia.
K akauia ma Honolulu, ko Hawaii P A Feb 21, M H 1876.
A. FRANCIS JUDD,
Lunamakaainana o ka Aha Kiekie. Jno. E Barnard, Hope 741 3t 744
AHA Hookolokolo Ki ekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma ka waiwai o KAIHE k, o Honolulu, Oahu i make. Ma ke Keena imua o ka Hon.Chas. C Harris, Kokua Lunakanawai Mua o ka Aha Kiekie. Kauoha e hoolaha i ke noi e ap ono i ua papa hoike, hookuu ana a e mahele i ka waiwai.
M a ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala nei a me ka papa hoike o J Porter Green. Luna Hooponopono o ka waiwai o Kaihe, o Honolulu i make aku nei, e noi ana, e aponoia na hoolilo he $101.00, a e hookuu ana iaia iho he $103, a e noi ana, e nana a aponoia kela mau mea, a e kauohaia e mahele i na waiwai e waiho ana ma kona lima i na poe i kuleana malaila, a e hookuu ana iaia a me kona mau hope mai ka noho ana he Lunahooponopono Waiwai.
Ua kauohaia, o ka Poakahi, ka la 3 o Aperila, M H 1876, ma ka hora 10 o kakahiaka, imua o ua Lunakanawai la, ma ke Keena ma ka Hale Hookolokolo, ma Honolulu, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua Noi la, a me na hoike moo waiwai, a o ka poe a pau i pili malaila e hele mai e hoike i ke kumu, ina he kumu io ko lakou, e ae ole ia ua noi la, a mailaila e hoike mai ai na hoike o na mea i kuleana mailoko o ka waiwai i olelo ia. A o keia kauoha e hoolahaia ma ka olelo Hawaii, iloko o ke Kuokoa, he nupepa i paiia a hoolahaia ma Honolulu, no na hebedoma ekolu, mamua ae o ka manawa i olelo ia no ka hoolohe ana.
Ka kauia ma Honolulu, ko Hawaii P A Feb. 25, 1876. CHAS. C. HARRIS.
Ikeia: L unakanawai o ka Aha Kiekie. Jno. E. Barnard, Hope Kakauolelo. 744 3ts 746
AHA Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono Waiwai. Ma ka waiwai o KAUAOHILO w, O Honolulu i make kauoha ole. Iluna o ka Lunakanawai Chas. C. Harris. Olelo kauoha, e hoolaha aku no ke noi ana mai e koho i lunahooponopono Waiwai.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala nei a Moehewa, o Honolulu, e hoike mai ana. o Kauaihilo w, no Honolulu, ua make kauoha ole ma Honolulu, ma ka la o Novemaba M H 1872, a e noi ana, e haawiia ka Palapala Hookohu Lunahooponopono Waiwai ia Moehewa, o Honolulu.
Ua kauohaia, o ka Poakahi, ka la 6 o Maraki M H 1876, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la, imua o ua Lunakanawai la, ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha, ma Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili, e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou, e ae ole ia ai ua noi la. A o keia olelo kauoha, e hoolahaia ma ka olelo Hawaii, i ekolu pule ma ke Kuokoa, nupepa ma Honolulu.
Kakauia ma Honolulu ko Hawaii P A. Feb. 11, 1876. CHAS C. HARRIS,
Ikea : Lunakanawai o ka Aha Kiekie. Jno. E Barnard, Hope Kakauolelo. 742 3ts 741
AHA Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono Waiwai, ma ka waiwai o AIONA (pake), o Honolulu i make kauoha ole. Imua o ka Lunakanawai A F Judd. Olelo kauoha no ka hoolaha ana i ka palapala noi Lunahooponopono Waiwai.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a Kue w, o Honolulu, e hoike ana, o Aiona (pake) o Honolulu, ua make kauoha ole ma Honolulu, ma ka Ia 14 o Feberuari M H 1876, a e hoopuka ia na palapala Lunahooponopono Waiwai no William O Smith.
Ua kauohaia, o ka Poalua, ka la 7 o Maraki M H 1876, ma ke Keena, ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, imua o ua Lunakanawai la, oia ka manawa a me kahi e hele mai ai na mea a pau ke pili. Ina he kumu ko lakou e hooleia ai ua noi la, a e hoolahaia keia olelo kauoha, ma ka olelo Beritania a me ka olelo Hawaii, maloko o ka Hawaiian Gazette a me ke Kuokoa, na nupepa ma Honolulu.
Kakauia ma Honolulu ko Hawaii P A Feb 15, 1876. A. FRANCIS JUDD,
Ik ea : Lunakanawai o ka Aha Kiekie
Walter R Seal. Kakauolelo. 742 3ts 741e
MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua, ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o HOOHUA KUAMUU (k), no Waikapu, Maui i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a A Hoa w, noi ana, e maheleia a e hookaawaleia kona hapalua iloko o ka waiwai paa o kana kane make, oia hoi o Hoohua Kuamuu, no Waikapu, Maui, H P A i make. Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poakahi, oia ka la l3 o Maraki 1876, ma ka hora 10 kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia.
A BR. FORNANDER, Lunakanawai Kaapuni Apana Elua H P A
Lahaina Feb 10, 1876. 742 3ts 744
MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni, Apana Elua H P A. Ma ka waiwai o EHU (k), no Wailuku, Maui i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a Aua w, e noi ana, e hooiaio ka palapala kauoha hope loa a kana kane, o Ehu (k), no Wailuku, Maui H P A i make. Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau, ke pili o ka Poakahi, oia ka la 13 o Maraki, l876, ma ka hora 9 o kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia. ABR. FORNANDER,
Lunakanawai K aapuni Apana Elua. Wailuku, Feb 17, 1876. 743 3ts 745
OLELO HOOLAHA.
E IKE auanei na kanaka a pau o kela ano keia ano, owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke papa aku nei au i ka poe mea Lio, Bipi, Hoki, Kekake, Hipa, Kao, Puaa, mai hookuu oukou i ko oukou mau holoholona maluna o ka aina o KAMAOA a me PAKINI-NUI, e waiho la ma Kau, mokupuni o Hawaii. Ina e kue kekahi i keia olelo papa, e hopu no au a me ko'u hope a mau hope paha, a uku e like me ke kanawai ; koe nae ka poe i loaa na palapala ae mai a'u aku. A ua kapu no hoi na mea ulu maluna o ua mau aina la elua, a me na piha a ma na palena o keia mau aina. A ke kauohaia aku nei ka poe mea kuleana aina liilii, e pa koke lakou i ko lakou mau apana aina maloko. Mamuli o ko'u ano he Luna Malama no ka Waiwai o ka Mea Kiekie Ruta Kkelikolani, mamuli o ke kauoha a ka Mea Kiekie W P Leleiohoku.
W K MOILII. Waiohinu, Kau, Hawa ii, Ian 26, 1877. 741 4t* 744
OWA U o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, na hoonohoia mai au e ka Mea Hanohano Abr. Fornander, Lunakanawai Kaapuni Apana Elua H P A., i Lunahooponopono no ka waiwai o SOLOMONA KALAMA, o Honokohau. Maui i make iho nei ma Lahaina, Maui. Nolaila, o ka poe a pau i aie mai i ka mea make, a me ka poe ana i aie aku ai, e hoike koke mai ia'u me na bila kupono, iloko o na malama eono mai keia la aku, o hoole loa ia auanei. M. MAKALUA,
Lunahooponopono W aiwai o S Kalama. Lahaina, Feb 11, 1876. 742 4ts 744
Kuai i ka Aina i Mo raki ia.
MA KA MANA i haawiiia mai ia'u ma kekahi palapala moraki i hanaia e Kihei (k) a me Kealohapauole (w), a lilo ia William Hillebrand, (o Kauka Hilibarani ma ka la 23 o Feberuari M H 1869, i mea hoopaa no kekahi Noka i hanaia ma la la hookahi, no na Dala Elua Haneri, e hookaaia ana i ka makahiki hookahi, (ina aole hookaaia keia mau dala a me ka uku hoopanee, a me na lilo a pau o keia hoolaha ana). E kuai ana no au mahope o ka holaha akea ana aku, ma ke kudala ana i kela aina a pau loa ma Manoa, Oahu, i hooliloia ia Kealohapauole, ma ka Palapala Sila Nui Helu 708. Maloko o kela aina 5 32/100 Eka, me na mea a pau loa maluna o kela aina — E kupono ana me ke kanawai i hooholoia ma ka la 18 o Iulai A. D. 1874, i kapaia he Kanawai. J. PORTER GREEN, Loio no J M Smith, Hope no Wm. Hillebrand, (Kauka Hilabarani. 742 3ts 741
KE hoikei a aku nei i na kanaka a pau, o makou ka mea nona ka inoa malalo nei, aole makemake e komohewa ma ka aina i kapaia o "KAHIKINUI," Mokupuni o Maui, ma ke kua ana i na laau, a pepehi hoi i na Bipi hihiu, a alualu i na holoholona ma ua aina la, aole hoi lakou e hookuu wale i na Bipi a me na holoholona e ae maluna o ua aina la, me ka ae ole o ka mea nona ka aina. Ua kapu pu ka poe hana wai ona a kuai aku maluna o ka aina, a o ka poe hookuli, e hoopiiia no lakou ma ke Kanawai. M. PICO,
C. SILVA & Co. Honolulu. Feb 21. 1876. 743 4t* 744
PAAHAO MAHUKA !
$20 Makana !
A E HAAWIIA NO KA IWAKALUA DALA $20.00. Makana i ka mea nana e hopu a hoihoi mai ma ka Halepaahao ma Oahu, i na paahao mahuka, no laua na ano malalo iho :
Ma kaokalani, ka mea i holo malu mai kona wahi hana aku ma Alanui Beritania, i ka la l8 o Ianuari 1876 — he 5 kapuai 8 1/2 iniha kona kiekie. Ma Hilo kona wahi i hanauia'i ; he mau maka poniponi eleele, a he ano ua hoonaaoauia, a oia no hoi ka mea i mahuka mua iloko o Au. gate 1875. He 19 ona mau makahiki.
Heleloa, ma Waiehu, Maui kona wahi i hanau ai ; he 22 makahiki, he helehelena palahalaha, a he poheke ; he ili eleele ; a oia no hoi ka mea i holo malu iloko o Augate M. H. 1875, a loaa ai ma Kewalo. W C PARKE,
Ilamuku.
Ho nolulu, Feb 17, 1876. 743 4t 746
E IKE auanei na kanaka a pau ke nana mai i keia, mamuli o ka hoonoho ana mai o Hon. D. McBryde, ka Lunakanawai K. Apana 4 ia'u i Lunahooponopono no ka Waiwai o MANUELA GOMAS, o Moloua, i make kauoha ole. Nolaila, ke kauoha aku nei ka poe a pau, ina he mau aie ko ka mea i make ia lakou, e pono e hoike koke mai me ka oiaio, a o ka poe hoi i aie i ka mea i make, e hookaa koke mai, a ina he mau waiwai e malama ia nei ma kahi e, e hoihoi mai i ka mea nona ka inoa malalo nei, iloko o na mahina eono mai keia la aku. Z Seta,
L unahooponopono Waiwai. Waioli, Hanalei, Nov. 24, 1875. 743 4t* 746
OLELO HOOLAHA.
KE HOIKEIA aku nei i na kanaka a pau, aole lakou e komohewa ma ka Aina o ke Kula, ma Wahiawa, Waialua, Oahu, ma ke kua ana i na laau, a pepehi hoi i na Bipi hihiu, a alualu i na holoholona ma ua aina la ; aole hoi lakou e hookuu wale i na bipi a me na holoholona e ae maluna o ua aina la. W C JONES, Honolulu, Novem. 29, 1875 741 tf
$10,000 HOAIE !
UA MAKAUKAU i ke Kakau Palapala Hooilina a Kuai, me ka Hoaie D, no ka moraki aina a me na mea a pau e pili ana ka oihana. E ninau ma kahi o W. C. Jones (Aeko) ma Alanui Kalepa ia.
740 2m* 747 KEO.
UA MAKEMAKEIA,
MAI k a 1,000 Eka a hiki i ka 3,000 o na Aina maikai loa, (me ke ala kupono no ke kaa ma ua aina la) ma ka mokupuni Oahu.
743 tm CHARLES LONG.
E IKE auanei na kanaka a pau ke nana mai i keia olelo hoolaha, owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke hoike aku nei au ma keia la, ua koho pono ia aku o Kahuhu k, o Moanalua, me ka mana piha pono, e hoomalu a e hopu i na holoholona komohewa a pau maluna okuu aina kula e waiho la ma Moanalua, e pili pu ana ma ka aina Imaikolea, e pili ana me Umi-Loi, oia ka apana aina o Kealoha k, ka Abigaila Maikai w, i lilo mai ai ia'u ma ke kudala a ka Ilamuku nui. Nolaila, ua kapu loa na Lio, Bipi, Miula, Hoki, Kao, Puaa na ano like. Ina e loaa i kuu luna, e hopu ia no, a e uku ia kela poo keia poo i komohewa $1.00, a i ole e hookoia na koina a kuu luna, alaila, e laweia ma ka Pa Aupuni, e like me ke kanawai. A e lilo keia i kanawai paa loa no kuu apana aina i oleloia.
H. KAMAKA, K Kahuhu, Hope Luna, Apua, Feb 23, 1876. 743 4t* 744
Hoolaha a ka Lu na Hooponopono Waiwai.
Oiai , ua hookohuia ma ka mea nana ka inoa malalo iho i Luna Hooponopono no ka Waiwai o S. P. Kalama o Honolulu, make, nolaila, ke kauoha ia aku nei ia poe a pau ana i aie aku ai, e hoike mai i ka lakou mau koina me na hooiaio kupono, a o ka poe a pau i aie mai iaia, e hookaa koke mai me ka hookaulu ole.
L. KELIIPIO. Honolulu, F eb. l1, 1876. 741 4ts 744
HOOLAHA AINA !
E IKE na kanaka a pau, ua lilo mai ia'u ma ke kuai na aina o PALEKALUHI i make, e waiho ia Palolo, Oahu, oia na Apana aina penei : Apana 2 — Ewalu eka a me 736/1000. Apana 3 — Na koele, he 581/1000 eka. Apana 4 — Ili o Wailupe ma Palolo, he 134 eka. Apana 5 — Ili o Wailupe ma Palolo, he 347/1000 eka.
Nolaila, ua hookohu aku au ia NIKA i Luna malama i keia mau Apana Aina eha, a e hoolohe na kanaka a pau i kana mau kauoha. Ina hoolohe ole na kanaka i kana mau kauoha, e hopuia no ko lakou mau holoholona, a e hoopaa ia ma ka Pa Aupuni. Aole pono e lawe na kanaka i ke kanawai ma ko oukou hana, a ina e manao oukou aole he kanawai ma ka aina nei, he kanawai no ma ka luna o KALE LONO APIANI.
Honolulu, Feb 10, 1876. 741 4ts 744
MAI keia la a mau aku, e aie aku no au ma ka inoa o WILLIAM ALLEN, kuu kane mare, oiai aole kela (William Allen) i hoike mai i na kumu e hiki ole ai ia'u ke aie aku, no ka mea, ke paa nei no ka berita mare mawaena o maua a hiki i keia la. Ke kali nei au o ka pane hou mai. RUTA NAPELA. Makiki, Feb 15, 1876. 742 4t* 745
Ma ka waiwai o Nicholas George i make. Ke hoikeia aku nei ka lohe i na mea a pau ina he mau koina ka lakou i ka waiwai o Nicholas George i make, e hoike koke mai me na hooiaio kupono i ka mea nona ka inoa malalo iho maloko o na malama eono mai ka puka mua ana aku, a i ole ia e hoole loa ia ; a o ka poe a pau i aie mai iaia, e hookaa koke mai. Ua hiki no i na poe koina a pau ke hoike ia G. W. C. Jones o Kau, Hawaii a ke hookaa hoi iaia, a i ole ia W. C. Jones ma kona keena ma Honolulu, Oahu. G W. C. JONES. W. C. JONES.
Na L una Hooko Kauoha o Nicholas George. Honolulu. Feb. 1, 1876. 742 4ts 745
K E PAPA aku nei au i na mea a pau, aole e hele maluna o kuu aina ma Nuuanu, Honolulu, Oahu, a lawe aku i kekahi mea kanu, no ka mea, aole au i hoolimalima i ua aina la, mai manao kekahi o kuu mau pili koko, he kuleana ko lakou ilaila, o noho auanei i ka hale hana o ke Aupuni. HENRY KAHI. Nuuanu, Feb. 10. 1876. 741 4ts 744
UA MAK EMAKEIA, a ke makemakeia nei e ka mea nona ka inoa malalo iho, e hoolimalima aku me ka poe e makemake mai ana e hoolimalima me a'u, i kuu Apana Aina e waiho nei ma Kunawai, ma ka ili i kapaia o KAWAIOLENA, iloko o Honolulu nei. O keia aina i oleloia maluna ae, he aina kanu kalo no ia, a kanu i kela a me keia ano mea ulu, a he aina nui no hoi keia o ka wai, aohe mea e pilikia ai. O ka mea a mau mea e makemake ana i keia aina ma ke ano hoolimalima, e hele mai no lakou imua o'u, a e loaa no au ia lakou makai iho o ka uwapo ma Kalihi, a i ole ia, ma Honolulu, mauka iho o ka Halewai, e pili ana me ka pa o Keoni Miki.
WILLIAM H. TELL. Honolulu, Ian 10, 1876. 737 2m* 744
E IKE auanei na mea a pau, owau o J Kealoha, ke kane mare a Piko Kealoha, no Wailuku, aole i ku i ka oiaio na mea i hoolahaia ma ke Kuokoa, Helu 6 o Feberuari 5, e olelo ana, ua haalele kumu ole aku ka wau iaia. Eia ka oiaio maoli ; o Piko kuu wahine mare, oia kai hele aku a noho wahi okoa, a ua haalele mai oia i ko maua hale — o kela ka oiaio a he nui na hoike o kela. A ua olelo kela, aole ka o'u malama i kona ola kino — aole no he oiaio oia, eia mai no ka oiaio maoli. Ua haawi mai aku au i ke dala a me ka i-a, a ua kiolaia, a he nui na ike maka. Nolaila, ke hoole nei au, aole he oiaio o na mea a kuu wahine mare, oia o Piko i hoolaha ai. Eia hou, ua olelo kela, aole ka wau e mahiai — ke olelo nei au me ke kanalua ole, ua hiki no ia'u ke mahi i ai na'u a me kuu wahine oia o Piko, no ka mea, he kuleana ko'u iloko o kona waiwai, a pele ia hoi me ia. No ka puka ana o kona manao ma ke akea me ka oiaio ole, nolaila, ke papa ia aku nei na haole, pake, pukiki a me na kanaka maoli, aole e hoaie mai i kuu wahine mare oia o Piko, a o ka mea e hoaie iaia maluna no ona ko oukou poho a me ko oukou pilikia, aole loa au e hookaa i kona aie, nolaila, e malama oukou i keia e na makamaka. J KEALOHA.
Feberuari 8, 1876. 742 4ts 745
NA MEA NANI E HIEHIE AI.
NAUWE MAI NAUE MAI
MA HEA LA E LOAA AI NA PAPALE WAHINE AUlii kolomanu ano hou loa, a me na pua nani e kinikohu ai e kau ai ka iwa, he la makani e hao ai na polena o Haupu, kapakahi manuia o Keokoi ka moku, ma kahi o L. ASEU, Aia pu no malaila na HAINAKA SILIKA liilii. LEI AI kae weluwelu, a me na LIPINE SILIKA puapua weluwelu, e kuwelu ai i ka makani. NA KALAKOA ANO HOU LOA i ike oleia mamua. Na KAEI SILIKA Nani. NA MAKALENA KALAKOA me ka PUAKEA, na ALAPIA HELUHELU o na ano a pau, na KIHEI UHI hou e kohu ai ka lino ana, na mea ala waianuhea, e ku ai ka hoomau, a me na aila lukini e puia ai ka lauoho i ke ala. Na lilina ame naau o kela ano keia ano, na kamaa wahine o na ano a pau. Na lole kane o kela a me keia ano, na palule kalakoa a me ke keokeo, i humuia me ka mikioi loa. He makepono loa no hoi ke kuai i na mea i hoikeia ae nei maluna ke kuike. I mea e pau ai ke kuhihewa, e naue mai no e na makamaka ma kuu Halekuai HIKIKIIKAUOENA. L. ASEU. Kihi ma Ewa o Alanui Nuuanu mauka o Alanui Moi.
Honolulu, Aug. 27 1875, 717 lyr 768
HE PAPA KUHIKUHI MANAWA HOLO
O KA
Mo kuahi Hawaii
KILAUEA !
KAPENA MA RCHANT !
Maraki 4..........................................................Hilo
Maraki 13........................................................Kona
Maraki 2 0........................................................Kaapuni ia Hawaii
Maraki 30........................................................Nawiliwili
I ka huakai hoolele pipi ole a Kilauea i ka Maalaea, alaila, e hoaoia ana e hiki i Honolulu i ke ahiahi Poaono.
Ma na huakai a pau a Kilauea e hoi mai ai mai Hawaii mai, aole e haalele ana ia Kaalualu a hiki i ka hora 9 a.m., a mahope iho paha ; Makena a hiki i ka hora 6 a. m. a mahope iho paha ; aole hoi ia Maalaea a hiki i ka hora 8 a.m., a mahope iho paha.
Uk u Eemoku mai Honolulu aku
A hiki i Kaunakakai, a pela maluna mai..............$ 5.00
" Lahaina, " " ..................................................... 6.00
" Maalaea, " " .................................................. 7.00
" Makena, " " ................................................... 8.00
" Mahukona, " " ............................................. 10.00
" Kawaihae, " " .............................................. 10.00
" Kailua, " " ................................................... 10.00
" Kaawaloa, " " ............................................. 10.00
" Hilo, " " ...................................................... 12.50
" Kau, " " ...................................................... 13.50
Uku kaapuni ia Hawaii, .................................. 22.00
A hiki i na awa o Kauai .................................... 8.00
Uku kaapuni ia Kauai ..................................... 12.00
Uku ohua Hawaii oneki .................................... 2.00
A ole aie no na uku ohua. Ma ka Hale Oihana e loaa'i na palapala. Aole keena o hope e lilo, aia wale no a kaa mua mai ka uku moku. Aole e ili ka hewa no ka paiki, ukana a puolo paha, ke ole e kakauia ka loaa ana mai. E hookaaia ka uku ukana i ka wa e noiia aku ai.
E ho aoia ana ka Mokuahi e hiki i Honolulu, ma ke ahiahi no o ka la e haalele ai ia Maui.
SAMUEL G. WILDER, (Waila),
Agena.
Ke ena ma ka Hale Kuai Papa o Waila ma, kihi o Alanui Papu a me Moiwahine. 1 3m 12
OLELO HOOLAHA.
MA KEIA, ke hoike ia aku nei, ua kapu loa ka hele wale ana o na holoholona Bipi, Lio, Hoki, Miula, Kao, Hipa maluna o kuu aina, oia o KAOHIA, e waiho la ma Kailua, Koolaupoko, oia hoi ka hapalua holookoa o Kaohia. O Laka kuu Luna i koho ai, no ka nana ana i na holoholona helehewa ; a nana no hoi ka hana ana i na mea a pau ke kue i ko'u pomaikai, a me ka hoolimalima ana aku i ka poe makemake e hooholo i ko lakou mau holoholona maluna o ka aina.
H. P. KAELE.
Honolulu, Feb 18, 1876. 742 4t* 743
E IKE auanei na kanaka a pau, o maua, o na mea nona na inoa malalo iho, na Lunahooponopono o ka waiwai o KAIHUMUA k, o Waikele, Ewa, Oahu, i make, ke kauohaia nei ma keia, o ka poe a Kaihumua k, i aie aku ai, e hoike mai i ko lakou mau bila i hooiaio pono ia, a me ka poe i aie ia Kaihumua k, e hookaa mai i na mea nona na inoa i hoikeia malalo iho. E loaa no maua ma Waikele, Oahu, a i ole ma Honolulu, ma kahi noho o J K Unauna.
HULUHULU (k), KAHIKIULA (w),
N a Lunahooponopono Waiwai o Kaihumua.
7 43 4t* 746
NO K A MEA, ua koho mai ka Aha Kiekie ia'u i Kahu Malama Waiwai no HOOMOEAPULE w, i pupule, nolaila, ke papa nei au i na mea a pau loa, aole e hoolimalima aina me ia a me kana keiki me Hanaumaikai k. Aole pono e hookaa aku ia laua ka uku hoolimalima, aka, e lawe koke mai ia'u.
J. PORTER GREEN,
Luna Malama Waiwai no Mele Hoomoeapule.
Honolulu, Dek 22, 1875. 734 4m
Naue Mai ! Naue Mai !!
EIA KA NANI LA ! E ! LE-I KOHALA I KA NUKU NA KANAKA ! Ke popohe aku nei ma ka halekuai o GOO KIM Ma ! ma Kapaau, Kohala, Hawaii. E like no hoi me na kihapai i milikaa mau ia, a kipuluia, ka mohala maikai o na pua, pela no hoi ka mohaha maikai o na pua o na kalakoa hou loa, i ike ole ia mamua ma na kaiaulu o Hawaii nei, a me na lole kupono e ae no hoi he nui, e kuai ka hoohehelo ana o na hapa palupalu. Na papale wahine nani loa i haweleia me na lipine o na ano hoolau a pau e pulelo ai i ka makani Apaapaa o Kohala. Na kamaa wahine hila kiekie a kilipohe, e kohakoha ai kela i ke kula apaapaa. Na Loulu o kela a me keia ano e pale aku ai i na inea o ka la a me ka ua. Na uhi pukapuka huluhulu nani, e kau iho ai, kohu Ahuula kela. Na Hainaka Silika nani o kela a me keia ano. Na mea kula pepeiao, na puuwai lei a-i a me na lei nani i kela ano keia ano. Na aila hamo lauoho e paoa ai na poo. Na wai ala onaona o kela a me keia ano. Na Lole Kane o kela a me keia ano, eia no la : Na Palule alu lilina keokeo a kalakoa. Na Palule huluhulu o o na ano a pau. Na lole wawae o kela a me keia ano. Na koheoheo o na ano a pau. Na pahu ili maikai loa e maluhia ai na aahu nani makamae, e kua-a ole ai i ka waiho wale. Na papale ipu loloa a haahaa o kela ano keia ano e kohu ai ke hookapakahi ae, a hele kela a kilakila. Na kamaa ano hou ihu pani ole, e pakele ai ka wawae i ka eha ke kuia.
Eia no hoi kahi mea hai aku, e hiki mau mai ana no na Lole o na ano a pau ia makou, iloko o kela a me keia lua malama. I hoike no kela, e oluolu oukou e na makamaka o ka " Aina Haaheo" kaulana, e hele mai ma kuu Hale Kuai, ma kahi i haiia maluna, oia hoi o Lilinoe.
GOO KIM ma.
Honolulu. S ept 13, 1875 720 6m* 743
O ka Laau Penikila Hoopau Eha a PE RRY DAVIS,
UA kamaaina loa ia kakou o Hawaii nei, a ua hoaponoia e na kupa Hawaii a me na haole, he laau kupono no ka ohana, a no ka maopopo lea o kona kulana mawaena o keia lahui, ua makehewa ke hai hou aku i keia manawa kona mau ano maikai. O ke kuai mau ana o na ano kanaka a pau, oia ke hoailona o ke kaulana lua ole o keia laau. Ua kuaiia aku ma na Halekuai Laau Lapaau a me na Halekuai Mea Ai a pau, a e loaa na pahu okoa ma kahi o ka Agena. A. W. PEIRCE & Co.
Alanui Mo iwahine, Honolulu H. P.
Perry Davis' Vegetable Pai n Killer,
SO long and favourably known on these islands as a household medicine for born natives and foreigners, still maintains its reputation as an invaluable family medicine, too well known and highly esteemed to need any "putting" from us. Its constant and steady sale is sufficient guarantee of the favour it obtains among all classes of people.
It is sold by all Druggists and Grocers and in quantities by the agents A. W. PEIRCE & Co.
74 2 1m 745 Queen Street, Honolulu H. I.
ANOAI I KA LEHULEHU,
E kipa mai a e nana i kumaka ka ike i na waiwai nani i loaa mai nei iloko o na La Kulaia iho nei. Penei ke ano o na mea waiwai la : Na wati & na kaula gula, a na Ledee a me na Keonimana. NA KAULA OPELE A NA LEDE NA KOMO GULA MAI O KELA A ME KEIA ano o na Lede a me na Keonimana. NA KUPEE GULA, NA LIPINE GULA. Na gula pepeiao o na wahine, e oaka ai i na pepeiao, a e hulali ai hoi na manamana lima, a e kilipohe ai hoi na ai. Na komo humuhumu gula a me ke dala Na pihi pulima gula wahine a kane, Na laketa gula lei wahine nani, Na komo daimana o na Lede, Na kaula laketa, Na pine omau kihei, Na laketa aniani, Na huka gula wahine. NA LAKO HALE. NA PUNA, NA PAHI, NA KIAHA KALA, NA APO KALA, NA KAWELE holoi lima, NA O KALA o kela a me keia ano, a me na mea nani e ae no he nui wale. E KUAI IA AKU ANA NO MA KE kumukuai haahaa loa i ko na wahi e ae o ke taona nei.
Ua makaukau no hoi na mea nani no kanaka makua a me na kamalii. Na Kamaa Paa Loa, e loaa no maanei e like me ka makemake ; a ina e loaa koke ka ino, he hiki no ke hoihoi mai.
M. McINERNY.
Kihi o na Alanui Papu a me Kalepa.737 3m