Ka Nupepa Kuokoa, Volume XV, Number 14, 1 April 1876 — Page 4

Page PDF (1.62 MB)

KA NUPEPA KUOKOA ME KE AU OKOA I HUIIA.

HE HIMENI.

HAVE COURAGE TO SAY NO.
Song King. p. 100.
1 Akahi no oe a naue
Mawaena o ko keia ao ;
— Makena na hoowalewale,
Maloko, mawaho, ma-o.
He ao piha nei i na ino,

Na mea hoohihia a pau,
E hoohihia ana ia oe,

E aa nae e pane, No. No.

Cho,— E aa nae e pane, no, no,
E aa nae e pane, no, no,
E aa nae, keo, e aa nae keo,
E aa nae e pane, no, no.


2 A ike he kiaha waina,
Mea ono a hulali mai,
Mea nahu no nae a pepehi,

E aa oe e hoole ae,
Wehea na hale paani,

A hula a ao ae ka po,
A ane ae oe e komo,

E aa nae e pane, no, no.

Cho.— E aa nae e pane, no, no, &c.


3 Ikaika a mau ka hoole,
Malaila kou malu a mau,
Ke ku a hoomaka e naue,

Iesu no ke Hoa paa ou,
E kahe owai na mea ino,

E kahe ma-o, a ma o,
Hoike i kou ano koa,

E aa mau e pane, no, no,

Cho.— E aa nae e pane, no, no, &c.

Hawaii

HAAWINA KULA SABATI.
HELU 3. SABATI, APER. 16.
KUMUHANA — Ka Petero olelo pale. PAUKU BAIBALA — Oihana 2 : 12 — 28

                    12 Kahaha iho la ko lakou naau a pau, a kanalua no hoi, i ae la kekahi i kekahi, Heaha la ke ano o keia mea ?
               13 Hoowahawaha no hoi kekahi poe, i ae la, Ua piha keia poe i ka waina hou.
               l4 Alaila ku ae la o Petero iluna me ka poe umikumamakahi, hookiekie mai la i kona leo, olelo iho la ia lakou, E na kaneka, na Iudaio, a me na mea a pau e noho ana ma Ierusalema nei, e ike pono oukou i keia, a e hoolohe mai oukou i ka'u mau olelo :
               15 No ka mea, Ao'e lakou nei i ona, e like me ka oukou e manao mai nei, no ka mea, o ke kolu keia o ka hora o ke ao.
               16 Aka, eia ka mea i oleloia, e ke kaula, o Ioela :
               17 I na la mahope, wahi a ke Akua, e ninini iho au i ko'u Uhane maluna o na kanaka a pau ; a e wanana ae ka oukou poe keikikane, a me ka oukou mau kaikamahine, a e ike ko oukou poe kanaka hou i na hihio, a e moe no ko oukou poe elemakule i na moe uhane.
               18 A i kela mau la, ninini aku no hoi au i ko'u Uhane maluna iho o ka'u poe kauwakane a me ka'u poe kaikuwahine ; a e wanana no lakou.
               19 A e hoike no wau i na mea kupanaha ma ka lani maluna, a me na hoailona hoi ma ka honua malalo ; he koko, a me ke ahi a me ke ao uwahi.
               20 E lilo e no ka la i pouli, a me ka mahina hoi i koko, mamua o ka hiki ana o na la nui kaulana la o ka Haku.
               21 Aka, eia kekahi, o ka mea e kahea aku i ka inoa o ka Haku, e ola ia.
               22 E na kanaka o ka Iseraela, e hoolohe mai oukou i keia mau olelo ; O Iesu no Nazareta, he kanaka ia i hoakakaia ia oukou e ke Akua ma na hana mana, a me na mea kupanaha a ke Akua i hana mai ai ma o na la, iwaena o oukou, e like me ko oukou ike ana ;
               23 Ua haawiia mai ia mamuli o ka manao kupaa a me ka ike mua o ke Akua, na oukou ia i hopu, a, me na lima hewa, i kau ai i ke kea a make ia.
               24 Ua hoala hou mai ke Akua ia ia me ka wehe iho i na apo o ka make ; no ka mea, he mea hiki ole i kela mea, e hoopaa ia ia.
               25 No ka mea, i mai la o Davida nona, Ike maopopo aku la au i ka Haku, e ku mau loa ana mamua o'u ; no ka mea, aia no ia ma ko'u lima akau, i ole au e naueue.
               26 No ia mea, hauoli ko'u naau, a olioli hoi kuu elelo ; a e moe malie no ko'u kino me ka manaolana.
               27 No ka mea, aole oe e waiho i kou Uhane ma ka malu o ka poe make, aole hoi e haawi mai i kou mea hoano, e ike i ka palaho.
               28 Ua hoike mai oe ia'u i ka aoao o ke ola ; e hoopiha mai no hoi ia'u i ka olioli ma kou maka.
Mele Hui 448. 8 - 7 Leo Aiahoi.
Auhea la ka mahahiki
Ke hoohuliia mai
Ko na aina pouli wale,
A loaa ka pomaikai ;
Nou ka mana, e ka Uhane,
Nou ka mana e huli ai.
                    Pule i haule koke mai ka Uhane ma na aina nui, a ma na Kula Sabati, a ma na ohana.

NA NINAU A NA KUMU.

                    P 12, 13. Ehia mea ma keia mau pauku ? 1 Kahaha. 2 Kanalua. 3 he ninau. 4 He hoowahawaha. 5 He kuhihewa ? Heaha ka ninau ? Heaha kekahi hewa ? He mea hou loa keia, akahi no a ikeia. A kahi ka poe hoomaloka, he pupule, he olelo namunamu ano ole keia.
               P 14 — 15. Owai ka i ku a pale i kekahi hewa o ka poe hoomaloka ? Pehea oia i pale ai i kekahi hewa no ka ona ? Ka hora 3, oia ka hora kakahiaka 9 ia kakou. Ka wa hea ka wa ona ? I Tes 5 ; 7 ? Aole anei i ona kekahi poe ma ke ao ?
               P. 16 — 20. Pehea ko Petero wehewehe ana i ke ano o keia mea kupanaha ? Ma ia wa nana Isa. 44 ; 3. Ezek. 11 ; 19 36 ; 27. Ioela 2 ; 28 — 31. Aia a nininiia mai ka Uhane, pehea na keiki ? na kanaka makua ? na elemakule ? na kauwa ? E hoikeia'na na mea aha ma ka lani ? ma ka honua ? Pehea hoi ka la ? ka mahina ? Mahea kekahi mau pauku ano like ? Mat. 24 : 29. Luk. 21 ; 25. Heaha ke ano.
               Ma ka la Penetekota, ua hoomakaia ka hookoia'na oia mau wanana. Ua haule mai ka Uhane, ua wanana, ua haiolelo, ua pule, ua himeni kanaka, keiki, elemakule, ano e ka olelo ana. Ua pouli loa ka la ma ka la i make ai Iesu, aka, aole pau ka hooko ana ma ka la Penetekota. Ma ka manawa i pau ai Ierusalema me ka luakini kekahi ko hapa ana. Ma ka la e pau ai ka honua i ke ahi ke ko loa ana.
               P. 21. Owai ka mea e ola ana ? He kahea aha keia ? ia wai ? owai ka Haku ? he ola aha keia ? he ola kino, he ola uhaue. I ka wa hea ? I ka wa pilikia — i ka wa hookolokolo nui. Pau loa anei i ke ola ka poe kahea, e ka Haku &c ? Mat. 7 : 21 — 23.
               P. 22 — 23 Iesu no Nazareta, ko Iesu wahi hanau anei ia ? Heaha ke ano ? Ua ike anei lakou ia ia? i kana mau hana mana &c. ? O'ahaia oia e ke Akua ma ia mau mea ?
               Nawai Iesu i hopu ? mamuli o ke aha ? Ka manao paa o ke Akua, heaha ia ? Ua hui anei lakou a pau ma ke kau ana ia Iesu ma ke kea a make ? Aole i hui ma ka hana maoli, aka, ma ka manao, a ma ka hana like ana i ka hewa me na kanaka a pau. Ua hoole anei lakou, aole lakou i hana pela ?
               P. 24 — 23 U'ahaia Iesu ? E wai ? hiki ole i ke aha ke hoopaa ia Iesu iloko o ka lua ? No ke aha ka hiki ole ? no ka wanana hea ? Aia ma Halelu 16 : 8 — 10. He wanana ia e pili ana ia Iesu. E make ana oia, e kanu ia'na iloko o ka lua, aole nae e ike ana kona kino i ka palaho, e ala e ana ia mamua o ka hoomaka ana e palaho. Ua hai e mai Iesu, e ala hou ana oia ma ke kolu o ka la. Ua pili kekahi   hapa o ia Halelu 16 ia Davida, a o kekahi hapa i ka mamo o Davida.
               Kau Uhane ko'u uhane ka pono, a ua like ia me ke kino ma keia wahi, me " ia'u" paha, aole oe e waiho ia'u ma ka lua o ka make.
Mele. Him. 126 8 — 6 Leo.
1 Ke ola no ka mea maikai
No kanaka a pau,
Akahi waiwai makamae
I waiwai mau kakou.


4 Eia ke ala pololei,
Iesu ka Haku mau,
Mamuli ona e hahai,
A ola mau kakou.

NA NINAU A KE KAHU.

                    Na makua. Hai mai i ka pauku 17. He wanana ia no ke aha? Ehia makahiki mai ka wanana ana a hiki i ka hooko ana ?
               He koko, he ahi, he ao uwahi maoli anei ma ka la Penetekota ? Pouli maoli anei ka la ? Lilo maoli ka mahina i koko ma ia la ? Hai mai i ke ano.
               Na keiki. Heaha ka hapa o keia wanana e pili ana ia oukou ? Ke wanana anei oukou ? haiolelo ? paipai ? haipule ? Ua hana hewa anei oukou ia Iesu ? Ua kau hou aku anei ia ia ma ke kea ? Aia ke aha oukou e ola'i ?
               Ke Kula a pau. Hai mai i ka mea kupanaha loa ma keia Haawina. Ke ano o ka hopu ana, pepehi ana ia Iesu mamuli o ko ke Akua manao paa, me ka pili nae o ka hewa i ke kanaka.
Mele. " Make Iesu no'u, Hae Hoonani 20
l He keiki hewa wale au,

Iesu kuu Hoola ;
Haumia loa kuu naau,

Make Iesu no'u.

Cho.— E mele au ia Iesu

I make no'u,
I make no'u.
Na kona koko mana

E huikala ia'u.
               Pule i hiki mai ka Uhane e hoike mai i ka hewa, e alakai i ka mihi, &c.
               HAAWINA KULA SABATI NO APERILA 23, Oihana 2 : 37 — 47. HAWAII.

Ka Pu a me ka olelo.

                    I ka makaaiki 1855, i ka wa e manaoia ana o Anaru Ioanekana e koho hou ia i Kiaaina no ka mokuaina o Tenesi, he poe e ae no kekahi i hele a piha i ka huhu nona, A ua hele aku na olelo hoino pilikino a piha ka ea. A i kekahi wa, iaia e hele haiolelo ana ma na mokuaina la no ka hoikaika i kona holo Kiaaina ana, aia hoi hele aku la oia a ku imua o kekahi halawai me ka pu panapana no e paa ana ma ka lima akau. Waiho ihola ia i na pu panapana nei iluna o ke pakaukau, alaila kamailio mai la penei : " E ua hoakanaka o'u — ua hoike mai ia ia'u ka lohe o kekahi hana e lawelaweia aku ana i keia wa, oia no ka powa malu ana i ke kanaka nona ka hanohano e haiolelo aku nei imua o oukou. Ke noi aku nei au, oia io ka hana mua o keia wa. No ia mea, ina ua hele mai nei kekahi i keia po me ia manao, aole au e olelo aku ana iaia e kamailio mai, aka e ki mai oia ia'u i ka pu." Ku iho la oia e kali me me kona lima e paa ana i ka pu, a loihi ka manawa, alaila kamailio mai la oia : E na keonimana — me he mea la, ua oiaio ole ko'u lohe, e hoomaka aku ana au e kamailio no ke kumumanao nana i hoakoakoa mai nei ia kakou maanei

NO GILIBETA KA IKAIKA !
KA LUA OLE O KE KOA,
A ME KA PUUWAI KINA OLE.
HE MOOLELO KAHIKO NO ALABIONA !
MOKUNA X.
KE KA-KA LAAU ANA.— KA PANA PUA AKAMAI LOA — KA PEPEHIIA ANA O TETA.
KA PAKELE ANA O KA MEA
NANA I PEPEHI.

                    AKA, aia iloko o ke anaina kekahi poe kanaka i huipu ole mai iloko o keia mau huro ana. Ua hakanu lakou ua aaki paa ia ko lakou mau lehelehe, a he hailona kaumaha ma ko lakou mau lae ; e hoike mai ana i na nune inoino iloko o ko lakou manao,— no Gilibeta paha ka lanakila, a i ole, no ke anaina e huro leo nui nei.
               I keia wa, komo mai ia na poe kanaka o ka naita iloko o ke kahua mokomoko, hapai ae la ia Wili, a lawe aku la ia ia iwaena o na kanaka e ka hamau ana me ka pane ole ; ka poe hoi i minamina no ke pio ana o Wili, ka mea nona na kupinai mahalo i ka wa pokole mamua iho.
               Ku iho la o Gilibeta iwaena-konu o ka lina hakaka, me ke ano haakei ole, nana ae la i na kanaka a pau e pohai ana ia ia. Me ka pihoihoi ole o ka manao, a me na huaolelo akena ole i kahea aku ai oia i ka mea e makemake ana e hele mai me ia e hakoko ai.
               Aohe mea hookahi i holo mai, a i kona wa i hoomaopopo iho ai aohe mea e ae i hele mai e keakea i kona kuleana no ka makana i manaoia, hele malie aku la ia, a pii ae la ma na anuu o ka aleo, me ka kulou haahaa aku imua o Sir Keoni, a me kana kaikamahine e akaaka mai ana.
" Ma kuu manaoio ana o oe ke keu o ka hopo ole e ke kanaka opio nani," i pane mai ai o Sir Keoni, " a me ka ikaika. He kakaikahi loa na kanaka i oi paluaia ko lakou mau makahiki i kou, i hiki e ku imua ou, a ua hoohauoli nui ia mai au, no ka haawi ana aku i ka makani o ka lanakila ia oe."
               " E hoomaikaiia o Sir Keoni," wahi a Gilibeta i pane aku ai ; " O na mahalo ana mai a ka Naita kaulana o Alabiona, aole ia i kohu pono no ke keiki opio i ike ole ia e like me a'u."
               I keia manawa haawi mai la ka Lede Beta i ka makana, he apo opu ili i kinohinohiia i ke gula a me ka momi ; kaomi iho la kona mau manamana me ka puili ae i ko ianei lima, i ka wa i waiho iho ai i kana ukana makamae iloko olaila. Halawai ae la ko laua mau onohi maka, a me ke ano waipahe i nana mai ai oia i na papalina nani o ke keiki opio, oiai oia e puana ae ana i keia mau huaolelo —
               " Ua eo lanakila keia makana ia oe, nolaila e apo oe me ka hanohano a me ka mahaloia."
               " E lei no au ia ia me ka haaheo o ka lede nani ; aole me ka hoomanao wale ana no i ke ano i loaa ai oia ia'u, aka, me na halialia pu kekahi no ka mea nana ia i haawi mai."
               " Nani no ka pane a Sir Iekina Omaomao," i i mai ai o Sir Keoni me ka akaaka iho.
               " E ae mai ia'u e pakui aku i wahi olelo ao nou," i pane mai ai ka makua Eustace me ka leo haahaa. " E malama ia oe iho i ke kanaka au i hoohina ai ; o lilo oe he enemi nona."
               " E mahaloia kau mau olelo ao e ka makua," wahi a Gilibeta, "aka, aohe o'u makau ia ia."
               Kulou haahaa aku la oia imua o ka Naita Sir Keoni, a imua hoi o kana kaikamahine alaila, iho iho la e halawai pu me Walata, a e lohe hoi i kana mau olelo mahalo mai kona waha mai, oiai oia e pihakui ana i ka olioli.
               Ua pau ae la ka manawa no ka mokomoko a me na hakoko ana, a o ka hoomaka koe o ka lua o na hana lealea, oia hoi ke kaka laau. Ke hookaawale mai nei na koa o Sir Keoni i ka aha kanaka oiai lakou e piha ana ma kahi i hakoko ai na moho ikaika o ka la, a hiki i ka paepae o ka aleo o ka Peresidena ; no ka mea, iloko o ka wa e kamailio ana o Gilibeta me ka Naita Sir Keoni a me kana kaikamahine, ua naholo mai la na kanaka mai na wahi mai a pau o ka lina poepoe, ma ke ake nui e ike i na helehelena o ke keiki wiwo ole.
               Ma ia manawa no hoi, ua hapai ia ae la o Wili e kona poe hoa, a laweia aku la mawaho o ka lina, a i kona wa i inu ai i kekahi kiaha wai hooikaika kino, ua auhee koke aku la kona mau eha a pau ; ua ku koke ae la oia iluna me ka ikaika, a me he la, aohe mea i loohia maluna ona iloko o kona haule ikaika ana ia Gilibeta.
               A i ka wa i hoomaka mua ai ke kakalaau ana, ua nee hou aku la ua o Wili imua o ka lina hakaka, me ka hoohiki ana e hoopai i kona inaina no Gilibeta, a e hahai ana kona poe ukali mahope ona.
               Me ka leo nui i kahea ae ai ;—" e hookaawale i alanui no ka poe ikaika," a ia wa, ua hopu aku la i ka poohiwi o Teta a kulai mai la ihope, oiai oia e ku ana ma ka lalani mua loa o ka poe ma ka lina.
               " Hilahila ke kanaka ikaika ole, e ka ilio makawela hooio, e hele aku ana oe ihea ?" pela i pane aku ai o Teta me ka inaina. " Olioli loa au i kou hina ana i ke keiki hopo ole."
               " E noho malie oe e ka mea puni alunu," i nana huhu aku ai o Wili ia ia me ka huli hou ae e lalau aku ia ia.
               Aka lele e ae la o Belaneke e alai mamua o ka makuakane, me ka puana wiwo ole aku imua o Wili, " aole anei ou hilahila e ke kanaka ino. E malama i kou lima. A i hoao oe e hoopoino i kuu makuakane, e kahea aku au i ka mea nana oe i hoohina ma kona mau wawae, e hopu ia oe, a e hookaawale mai keia wahi aku."
               Ia wa, haule iho la ka lima o ua kanaka ino nei ilalo, a huli aku la e nana i ka poe e kaka-laau ana.
               Ike mai la o Walata i keia hana a Wili, haalele aku la oia ia Gilibeta, a holokiki mai la i o Belaneke la. I ko Belaneke wa i nana aku ai ia ia, ua pii koke ae la ke koko i kona mau papalina, no ka mea, ua ike aku la ia i ka ribine ana i haawi aku ai ia ia e kau ana maluna o kona papale, ma ke kumu o ka hulu.
               A ia Walata i hopu mai ai i kona lima, i mai la ia, " mai hopohopo, ina oia e hoopoino mai ia oe, a e hoohilahila hoi, e loaa koke ia ia ka uku o kana mea i hana ai."
               Haawi aku la ke kaikamahine i na huaolelo mahalo ia ia, me ka pili aku mahope ona, oiai o Tobia e hooniniau ia ana e ka huwa, no ka lilo o kona wahi i ka malihini.
               Ke hoomaka nei ke kaka-laau ana, o na poe i anoi no ia lealea. Ua kauia ka rula o ke kaka-laau ana, o ka mea mua nana i hookahe ke koko, o kona hoa paio, e manaoia ua eo ia ia, alaila e hooki kona hahau laau ana me ka mea i eha, a e ku mai kekahi mea e ae e hakaka laau pu me ia.
               I ka hoomaka ana eono kanaka i eha i ke koa mua, aka, ku mai la kekahi koa i oi ae maluna ona, a hoomaka oia e paipai aku i ke poo o na poe he iwakalua, alaila, ku hou mai la ke kolu o na kanaka ikaika nana i hookahe iho ke koko o na poe he kanalima, a i ka wa i aneane ia ai e puana nana ke eo, ia wa i lalau aku ai o Wili i ka laau a hele aku la me ka wiwo ole iloko o ke kahua kaka-laau.
               No keia mea, ua haawi mai la ka lehulehu i na huro ana nona, oiai he nui wale ka poe i manao aole e hiki ana ia ia ke komo hou iloko o na lealea o ka la. Aka, o ke koa lanakila i koe iho i ke kahua, aole ona hoihoi iki no ko Wili a-a ana aku e hakaka laau me ia, no ka mea ua maopopo mua ia ia kona ano, he kanaka manao ole i ke ola o kona hoa paio, a oiai hoi, ua hoike mai ko Wili Ahiu mau helehelena i kona inaina e paila ana iloko ona.
               Mahope iho o kona pale ana mai i na hauna laau ikaika a Wili no na manawa elua, a ekolu paha, ua pa pono iho la kona lae a maihi pu ia iho la ka alualu o ka ili poo, a hiki i ke kuemaka, e ka hauna laau hope loa a Wili, oiai, me ka huhu wela i hoomaka aku ai oia e kaka-laau me ka mea i puana ia e kekahi poe mamua iho, aohe mea e lanakila maluna ona.
               Hiolo makawalu iho la ke koko ma kona mau maka a me ka papalina oiai oia e alakai ia ana mawaho o ke kahua.
               I kela wa i pii hou ai ka mahaloia o Wili ; e pakui hou mai ana i na hiohiona hae ma kona mau helehelena, a me ka makau ole. Me ka leo nui i kahea aku ai oia : " owai ka mea e a-a e hookuku mai me a'u ? Owai o oukou i makemake e naha kona puniu lolo ? Aole anei he mea hookahi e hele mai e hoao me au ?"
               " E hoao au i ko'u akamai malia ua like paha me kou !" i pae mai ai kekahi leo, a ia wa no hoi i ike hou ia aku ai o Gilibeta e komo mai ana iloko o ka lina hakaka,
               " E haawi mai i kekahi laau na'u ?"
               Ia wa, haawi aku la kekahi o na koa o ka naita i laau nana ; a me ka piha i ka olioli i nana lealea mai o Sir Keoni ia Gilibeta. Aka, ua haikea koke ae la ua helehelena mino aka, a like me ka wai halana, a ma kahi o na papalina i like me ka weo ula o ka rose, me he la ua hoopili ia aku i ka lilia keokeo.
               " Hura ! i uwa leo nui mai ai o Teta, E pono e hoonoha ia ka iwipoo o kela makawela, i kalai hou ia iho ai a uuku. E ke koa opio wiwo ole, ma kuu manao paa, e eha ana kela kanaka makaino ia oe."
               Ua huro mai la ka leo o ka lehulehu me ka uwauwa loihi ana, e hoike mai ana i ko lakou mahalo no ka hopo ole o Gilibeta.
               " Pela ea, o oe anei ia ?" i pane aku ai o Wili, " ina aole kela mana kilokilo ma kou aoao, aole loa au e hina iki ana ia oe, aka aole o'u maka'u. Ua hiki mai ko'u wa e hoopai ai i ko'u inaina maluna ou."
(Aole i pau.)


KA HUNT'S LAAU OLA
(HUNT'S REMEDY)

                    HE LAAU LAPAAU HOU, MAI AMERIKA MAI ! He Laau Maikai keia no Na mai pehu o ka opu, Na mai o ka puupaa a me ka opu mimi, Mimi-paa, Mimi-eha, Mimi-helelei, Ka lepo gravel iloko o ka opu-mimi, Ka mana ole, kapalili, hui ono ole ka ai. Na Mai Wahine, NAWALIWALI O KE KINO, LEPO ULA ILOKO O KA WAI MIMI, MANOANOA PAHA KA WAI E like me keokeo o ka huamoa, Like paha me na kaula silika keokeo, eleele, lenalena paha ; a i ole ua like paha me ka lepo i anaiia i na iwi keokeo, a i ka mimi ana, ua wela oioi ka mai, me ka eha nui o ke kikala a me ka puhaka. HE NUI NA HOIKE e ola nei, ka poe i loohia i keia mau mai i haiia maluna ae, ua pau lakou i ke ola maikai, no ka inu ana i ka HUNT LAAU OLA. ("HUNT REMEDY)!"
                    UA HAAWI mua ia keia laau, e kekahi kahuna lapaau naauao, i ke kanaka mai pehu o ka opu, e noho ana me ka ohana a Mr. Hunt ; John Hunt kona inoa, he 45 kona mau makahiki, he kanaka nui poepoe, ua loohia i ka mai pehu. Ua haawiia kela me keia laau no keia mai, aole nae oluolu ; ua mahuahua mau kona pilikia, ua pau loa ke kino a me na wawae i ka pehu ; ua kokoke paa loa ka mimi ; kokoke pau loa ka hanu ana ; a ua mahuahua loa ka wai iloko o ke kino. Aole hiki iaia ke moe ilalo ma ka moe, nolaila, ua noho wale no iluna i ka po a me ke ao. Pela mau kona popilikia a hiki i kona hoao ana i keia laau, a ke kahuna i kuhikuhi mai ai. A i kona inu ana i keia laau, ua hoomaka koke ka oluolu. Ua paipai koke ia ka puupaa i ka laua oihana ; ua puka hou ka wai mimi a nui wale ; ua emi koke mai la ka pehu o na waewae ; a ua oluolu hou ke ake-mama i ka hanu ana ; ua oluolu a maikai ka io o na lala, a e hoi nui mai ana ke ola maikai, alaila, me ke kuhihewa, ua waiho oia i ka laau i kekahi mau la. Ua pono ole nae ka waiho ana ia manawa, no ka mea, aole i ola io maoli kona mai pehu. Ua molowa hou na puupaa i ka laua oihana, a ua mahuahua hou ka wai iloko o ka opu, a ua popilikia hou e like me mamua. Alaila, ua inu hou oia i ua laau la, a ma ka hoomanawanui ana, ua lanakila hou auanei maluna o ka mai, a ua ola io maoli, a ua hoomaka hou oia i kana oihana mawaho o ka hale.
                    Oia ka lapaau mua ana me keia laau ; a mai ia wa mai, (he 25 makahiki) ua hahanaia keia laau e like me ka hana ana o Mr. Hunt, a ua haawi na kahuna lapaau i keia laau i ka poe mai pehu a me na mai like.

               Mai ia manawa mai, ua ikeia, e mahaloia hoi keia laau, mai o a o, e na kanaka, a ua inu ia hoi ma ke ao ana a me ke ao ole ana mai o na kahuna lapaau ; oia ka mea i hoola mai i na kanaka he nui, ka poe pilikia i ka mai pehu, a kokoke i ka make.
                    Na kuhikuhi no ka inu ana :

               E INU I KE PUNA TI PIHA, a hala na hora 4, alaila, e inu hou. E mahuahua liilii nae a hiki i elua puna ti piha — a hiki hoi auanei i puna nui piha.
                    NO KE KEIKI hookahi makahiki a hiki i na makahiki eono, e haawi 5 kulu, a hiki i na kulu 20 ; eha hora nae mawaena o ka haawi ana.

               KUMUKUAI, he - - $1.50 no ka omole.
DILLINGHAM & CO.,
735 3m 748 Na Agena no ka Pae Aina Hawaii.

Lole Makepono ke Kuike !

                    E LOAA NO IA MA KAHI O KAKELA ME KUKE, E LAA NA AHINAHINA, KALAKOA, KEOKEO, LEPONALO, Pena, Aila, Aniani, Na Mea Piula, Kopa, Aila Honua. Aila Hoomaloo, Kui Kakia, Pakeke, Tabu, Kaula, Noho lio, Hulu-palaki, na Pulumi. A he Agena no hoi no na Mokupuni o Hawaii nei no na LAINAKINI-NAO, LAINAKINI-MAOLI, PALULE KALAKOA, ALAPIA, KELEPA, KILISA, Na Lole kupono i ka wawae, Palule Huluhulu, Na Lole Huluhulu, Na Lole no ka hoohehelo ana Lipine, lihilihi, a me ia mea'ku A HE MAU MEA AI KAHI Ka Palaoa, Kopaa, Raiki, Pia, Hoohu, Paakai, Huaala, Pia Kulina, &c A HE LAAU LAPAAU KAULANA LOA A Dr. JAYNES. Laau Kunu, Laau Hoomaemae Koko, Laau hoopau naio, Penikila, Huaale, A me na Laau Hamo, a pela'ku. 707 ly 759

OLELO HOOLAHA.
J. PORTER GREEN,
" KEIKI O KAUAUKIUKIU."
LOIO !

                    E HELE MAI NA MAKAMAKA A PAU IO'U nei, a na'u no e kokua ia oukou imua o ka Aha Hoomalu a me ka Aha Kiekie, me ka uku haahaa makepono loa. Aia kuu Keena ma kahi o ka Lunakanawai Hoomalu o Honolulu nei, oia ka " Aiko," ma Alanui Kalepa. 741 ly 792

C. H. DICKEY (Kalekika).
LOIO !
MA HAIKU, MAUI.

                    UA MAKAUKAU E HANA PALAPALA Kuai, Palapala Moraki a me na mea a pau e pili ana ma ka Oihana Loio. 743 1y 794

WING SING & Co.
Puhi Palaoa,


                    E waiho mau ana palaoa a me na berena palupalu. Kihi o na huina alanui NUUANU A ME BERITANIA. 703 1y 755

               KE HOIKEIA aku nei i na kanaka a pau, aole lakou e komohewa ma ka Aina o ke Kula, ma Wahiawa, Waialua, Oahu, ma ke kua ana i na laau, a pepehi hoi i na Bipi hihiu, a alualu i na holoholona ma ua aina la ; aole hoi lakou e hookuu wale i na bipi a me na holoholona e ae maluna o ua aina la. W C JONES,
Honolulu, Novem. 29, 1875 731 tf

               NO KA MEA, ua koho mai ka Aha Kiekie ia'u i Kahu Malama Waiwai no HOOMOEAPULE w, i pupule, nolaila, ke papa nei au i na mea a pau loa, aole e hoolimalima aina me ia a me kana keiki me Hanaumaikai k. Aole pono e hookaa aku ia laua ka uku hoolimalima, aka, e lawe koke mai ia'u.
J. PORTER GREEN,

Luna Malama Waiwai no Mele Hoomoeapule.
Honolulu, Dek 22, 1875. 734 6m

NA MEA NANI E HIEHIE AI
NAUWE MAI * NAUWE MAI

                    MAHEA LA E LOAA AI NA PAPALE WAHINE AUlii kolomanu ano hou loa, a me na pua nani e kinikohu ai e kau ai ka iwa, he la makani e hao ai na polena o Haupu, kapakahi manuia o Keokoi ka moku, ma kahi o L. ASEU, Aia pu no malaila na HAINAKA SILIKA liilii LEI AI
kae weluwelu, a me na LIPINE SILIKA puapua weluwelu, e kuwelu ai i ka makani. NA KALAKOA ANO HOU LOA i like oleia mamua, Na KAEI SILIKA Nani, NA MAKALENA KALAKOA me ka PUAKEA, na ALAPIA HULUHULU o na ano a pau, na KIHEI UHI hou a kohu ai ka lino ana, na mea ala waianuhea, e ku ai ka hoomau, a me na aila lukini e puia ai ka lauoho i ke ala. Na lilina ume naau o kela ano keia ano, na kamaa wahine o na ano a pau. Na lole kane o kela a me keia ano, na palule kalakoa a me ke keokeo, i humuia me ka mikioi loa. He makepono loa no hoi ke kuai i na mea i hoikeia ae nei maluna ke kuike. I mea e pau ai ke kuhihewa, e naue mai no e na makamaka ma kuu Hale kuai HIKIKIIKAUOENA. L. ASEU.
Kihi ma Ewa o Alanui Nuuanu mauka o Alanui Moi.
Honolulu, Aug. 27, 1875, 717 lyr 768

E. STREHZ, (AILUENE,)
HAAWI A KUAI
LAAU LAPAAU.

                    AIA.MA MONIKAHAAE, KIHI O NA HUINA o na Alanui Papu a me Hotele. Aia malaila na Wa Ala a me na Wai Rukini maikai loa e loaa ai. E hamama mau ana i na ahiahi Poaono a pau. 741 1y 792

               E IKE auanei na kanaka a pau, owau o Kahawai (k) no Kamooloa, Koloa, Kauai mamua, a no ka loaa ana i ka mai lepera (pake) ua noho ma Iliopii, Makanalua, Molokai. Ke hai aku nei au, he mau waiwai paa, lewa, ko maua me kuu kaikuaana Auana i make, e waiho, e holo ia, a e malamaia ana ma ka mokupuni o Kauai. UA make kuu kaikuaana, a owau no ka pilikoko i koe, a owau no ka mea kuleana ma kona hapa waiwai a ke kanawai i ae ai. Nolaila, ma ka maua i loaa mai ia'u ma ke kanawai, ke hai aku nei au i ka lohe i na mea a pau, ua hoonoho aku au ia Mrs. Maemae Kahawai, i Hope a i Lunahooponopono no ua mau waiwai nei o'u a pau I hoikeia maluna, oiai au e kaawale ana. Iaia a me kekahi kanaka e aku ana i koho ai i mea kokua, iaia ka maua ohi mai i na waiwai a pau o'u, a ma kuu inoa, e hoopii, a hoopaiia ai kuu hope e like me ke kanawai, a ma kuu inoa no hoi, ua hiki no i kuu hope ke hoolilo i kekahi o na waiwai lewa, ina oia ka mea e pono ai kana hana luna Hooponopono waiwai ana me ke akahele no nae ia hoolilo ana, a me kuu ike mua ma ka palapala mai. Na'u no i hana i keia la 8 o Maraki ma 1876, ma kuu wahi noho ma Iliopii, Makanalua, Molokai, imua o na ike make S N Holokahiki, Kawaonahele.
746 3t° 748 Mr. KAHAWAI.