Ka Nupepa Kuokoa, Volume XV, Number 16, 15 April 1876 — Page 1

Page PDF (1.62 MB)

KA NUPEPA KUOKOA
Ke Kilohana Pookela no ka Lahui Hawaii.
BUKE XV. HELU 16. HONOLULU. POAONO. APERILA 15. 1876. NA HELU A PAU 750.

MAIKAI KA HOI KA PAPA !
— A ME —
Ka Laau o kou Hale ! No Hea la ?

                    KA I NO HOI NO KAHI O WAILA MA ! Nana aku no hoi ia la, OHI KA IO O KA LAAU O MAKAWAO, i ka ua mea o ka nani o Na Papa, Na Laau A ME NA PONO KUKULU HALE O NA ANO NO A PAU, MA KE KIHI O Na ALANUI PAPU a me MOIWAHINE, ...... Honolulu ...... MALAILA E LOAA AI E LIKE ME KA makemake, no ke Kumukuai makepono loa. PAPA, PAPA, PAPA Na PAPA huluhulu, Na PAPA manoanoa, Na PAPA i kahiia, Na PAPA kepa, PAPA holo keokeo, PAPA holo ulaula. NA LAAU! LAAU! NA KUA. NA KAOLA, AAHO, MOLINA, PEAPEA, PINE HULUHULU, PINE I KAHIIA, Na Papa a me na Laau Ulaula ! PILI ULAULA PILI KEOKEO, PANI PUKA, PANI PUKA ANIANI IPUKA ANIANI, OLEPELEPE. PENA O NA ANO A Pau ! Hulu Pena mai ka liilii a ka nui ! AILA PENA ! AILA HOOMALOO, WANIKI, PATE NA LAKO o kela a me keia ano. NA AMI-PUKA HALE, NA AMI-PUKA PA. ANIANI ! Pepa Hale me na lihilihi E LOAA NO MALAILA KA PAAKAI Helu 1, O KAKAAKO a me PUULOA No ke Dala kuike, e loaa no na mea a pau i haiia ae la no ke kumukuai emi loa.
               O na kauoha a pau mai Hawaii a Niihau, e loaa'ku ana ia lakou, e hooko koke ia mai ana no ia me ka lawa pono.
E kipa nui ilaila, i ike i ka oiaio
749 8m 760

HE
IWAKALUA TAUSANI LEGUE
MALALO O KE KAI !

— NA MEA —
KUPANAHA O KA MOANA !
KE ALA O KA MEA HUNA,
— A O KA MEA —
POHIHIHI O KA 1866 !
MAHELE I. MOKUNA XI.
NA KA UWILA WALE NO.

                    KUHIKUHI ae la oia i na mea paahana e ka-kau ana ma ka paia o kona keena, " Eia na mea paahana no ka hookolo ana i ka Nautilo. Ua like pu keia me na mea maloko o ke keena hookipa. He mea pono ia'u ke nana mau ia lakou, pela e hoikeia mai ai ko'u kulana — he kuhikuhi moakaka hoi oiai au iwaena konu o ka moana. Ua ike oe i kekahi o lakou, e like la me ke tamometa, ka mea nana e hoike mai i ke ano o ka ea maloko nei o ka Nautilo, a me ka barometa, ka mea nana e hoike mai i ke kaumaha o ke ea a me ka loli ana o ka makani ; he higorometa keia, ka mea nana e kuhikuhi mai i ka maloo o ke ea o luna ; eia ke aniani o ka ino, o na mea i hoohuihuiia maloko ona, he mau mea lakou e hoike mai ai i ka hookokoke ana mai o ka ino ; eia ke panana, ka mea nana e kuhikuhi i ko'u ihu e holo ai ; ke seketana, ka mea nana e hoike mai i ka latitu ma ke kiekie o ka la ; eia na wati manawa, na mea e helu ia ai ka lonitu ; a eia na aniani o ke ao a me ka po, ka mea a'u e nana mau ai i ku huina aouli, i ka wa e pii ae ai ka Nautilo i ka ili o ke kai."
               I aku la au, " O keia na mea paahana mau no ka holo moana ana, a ua ike au i ko lakou hana ana. Aka, o keia mau mea hoi, me he la ua pili no paha lakou no ka hooholo ana i ka Nautilo. Eia ka papa hora i hoopiliia me ke kuikele lewa, ke kau pu nei me ka manometa, he manometa io no anei keia ?"
               " Ae, he manometa no ia. I hanaia kela papa kuhikuhi me ke kuikele lewa, i mea e hoike pu mai ai i ka hohonu o ka wai i ka manawa hookahi."
               " Pehea hoi kela mau mea paahana, aole e hiki ia'u ke koho i ke ano o ka lakou mau hana."
               " E ke Kumu, he pono ia'u e hoakaka aku ia oe, a e oluolu nae oe e hoolohe mai." Ua noho mumule iho la oia no kekahi manawa, alaila, ekemu mai la :
               " Aia he agena mana, hoolohe, eleu, a hikiwawe ka mea nana e hoohana na mea a pau, a e hoohele hoi, a oia ke 'lii nui maluna o kuu moku a pau. Ma ona la i hanaia ai na mea a pau. Nana no i hoomalamalama, i hoopumehana, a oia no hoi ka uhane o na mikini hoohana a pau. O ua agena la, he uwila no ia."
               " He uwila !" i ninau aku ai au me ka puiwa.
               " E ke Kapena, he oi loa aku ka awiwi o kau mau mea paahana, mamua o ka mea kupono i ko ka uwila mana hoonee. Akahi wale no a akakuu mai la ka niniu poahi ana o na mea paahana, a i ike ia aku e nee malie ana, i ka wa mamua iho nei, he oi loa aka ka wikiwiki o ka motio elike me ka ka mahu hookaa ana."
               " E ke kumu," i pane mai ai o Kapena Nimo ; "o ko'u uwila aole i like me ka na poe e ae a pau. Ua ike oe i na mea, i hoohuiia ai ke kai. Iloko o ke tausani gerama (hookahi hapa iwakaluakumamaha o ka auneke i ke gerama hookahi), he 96 1/2 hapa haneri he wai. 2 2/3 hapa haneri he liu o ka paakai, a o na 5 — 6 i koe o ka hapa haneri, ua mahelehele liilii ia iloko o ke auliu o ka maganesio a me ka potasiuma, iloko o ka boromide o ka magenesio, ka paakai o ka maganesia, ke au a me ka paakai o ka puna. Nolaila, e nana oe, o ka liu paakai ka hapa nui o ke kai. Pela i hookaawale ae ai au i keia liu sodiuma o ka wai kai, a no loko mai o laila i loaa ai ka'u mau mea i hana ai i ka uwila. Noloko wale mai no o ka moana i aie ai au i ko'u mau mea hana a pau ; noloko mai olaila ka uwila, na ka uwila hoi i haawi mai i ka wela, ka malamalama, ka motio ana, a ma ka olelo ana, nona mai ke ola o ka Nautilo."
               " Aole nae no laila mai ke ea au e hana nei ?"
               " O ! ua hiki no ia'u ke hana i ea no'u iho, aka, he mea makehawa ia, no ka mea, ua pii ae no au i ka ili o na wai i ko'u wa e makemake ai. Aka hoi, ina e hiki ole i ka uwila ke hoolako mai i ea no ka moku, e hoohanaia no na pauma ikaika e waiho nei ma na keena akea o ka moku, a pela e hoomauia ai ke ea e like me ka loihi o ko'u makemake ana e noho iloko o ka hohonu o ka moana. Na ka uwila e haawi mai nei i ka malamalama pio ole, ka mea i hiki ole i ka la ke hoolako mai pela. E nana oe i keia wati ; na ka uwila no ia e hoohele nei me ka pololei loa, a ua oi loa aku ka pololei o kona hele ana, mamua o ko na wati manawa e ae a pau. Ua hookaawale au iaia iloko o na hora he iwakalua kumamaha, e like me na wati Italia, no ka mea, ia'u nei la, aole he ao, aole hoi he po ; aole la a me ka mahina, o keia malamalama pio ole wale no a'u e lawe pu nei i ka papaku o ka honua. E nana ! o ka hora 10 keia o ke kakahiaka." " Pela io no."
               " Eia kekahi mea, na ka uwila oia e hoohele nei. O keia papa manawa e kau nei imua o kaua, oia no ka mea nana e hoike mai i ka holo o ka Nautilo. Ke moe nei he uwea uwila mailaila aku a hiki i ka huila nao o ka Nautilo ; a na keia kuikele e hoike mai i ka manawa a me ka nui o na mile i holo ai iloko o ka hora hookahi. E nana ! i keia wa, ke holo nei kakou he umikumamalima mile i ka hora hookahi."
               " Nani ke kupanaha ! Ke ike nei au, he mea e kou akamai e ke Kapena, i ka hoolilo ana i keia agena, i pea makani nou e holo ai, i mahu a me ka wai." " Aole i pau ka'u hoakaka ana ia oe e Mr. Aronaka," i pane mai ai o Kapena Nimo, a ku ae la iluna, me ka olelo mai, " ina oe e hahai mai mahope o'u, e lawe aku no au ia oe e hoomakaikai ia hope o ka Nautilo."
               Ua ike mua au i na wahi o waena konu o ka moku, koe o waho, no ka mea, he mahele okoa ia o ka moku. I ka hoomaka ana mai hope mai, o ke keena aina ka mea mua a'u i ike ai, elima iwilei ka loa ; ua hookaawaleia ia keena e ka pale-wai mai ke keena huli palapala mai. O ke keena huli palapala, elima iwilei kona loa, a o ke keena hookipa akea aku, nona na anana elima ka loa, a ua mahele okoa ia ua keena la mai ko ke Kapena keena mai, e ka lua o na pale wai ; elima no hoi iwilei ka loa o kona keena, a o ko'u elua no iwilei a me ka hapa ; a o ka panina loa, he keena nui waiho ea, nona na iwilei ehiku a me ka hapa ka loihi, a oia ka hiki ana i ka iho loihi o ka moku. O ka loa o keia mau wahi o ka moku, he kanakolu kumamalima iwilei, oia hoi, hookahi haneri a me kumamalima kapuai. O na pale wai, he mau puka komo ko laua i hanaia me ke akamai loa, i kapili pu ia me ka laho-lio ; a ma ia ano, aole loa he wai e komo mai iloko i ka wa e liu ai ka Nautilo.
               Ukali aku la au mahope o ke Kapena Nimo, a hiki i kahi hua-ke nui, oia no hoi o waena konu o ka moku. Ma ia wahi, he lua hamama ke waiho ana, mawaena o na pale-wai elua. Ma ka aoao o kekahi pale wai, he alapii hao ka i hoopaaia me ke kilou, a hiki i ka pale luna o ka moku.
Ninau aku la au i ke Kapena i ka hana a keia alapii.
               I mai la keia, " O ke alapii ia e pii aku ai ai a hiki i ka waapa."
               Ninau aku la au me ke ano haohao, " A ! he waapa no ka kou ?"
               "Ae, he waapa no ko'u, he wahi waapa uuku no a mama hoi, a he kulana maikai kona, aole no hoi oia e pihopiho iloko o ka ino. He waapa lawaia no'u ke makemake, a he waapa holoholo lealea no hoi."
               Ninau hou aku la no au, " Pehea, i kou wa anei e makemake ai e kau iluna o ka waapa, e hoolana mua ia ana anei ka Nautilo iluna o ka ili kai ?"
               " Aole, ua hoopaaia no ka waapa maluna pono o ka moku, a ua hanaia no hoi i wahi keena nona, e like me kona nui. Ua kapili paa loa ia oia me na pale-wai, a ua hoopaaia me na ami oolea. Ma keia alapii e hiki aku ai i ka puka komo o ke kanaka ma ka aoao luna o ka Nautilo, a he puka no hoi kekahi o ia ano ma ka aoao o ka waapa, e kupono ana i ko ka moku. Ma o keia mau pani puka paha la i komo aku ai au i ka waapa ; a i ka wa e paniia ai ka puka ma ka waapa, oia no ka wa e paa ai ka puka ma ka Nautilo, a me kekahi kui kolu e hoopaa loa ia ai ke pani o ka waapa. Maloko hoi o ka waapa na une e weheia ai ke pani waho loa o ka Nautilo a me na ami i hoopaaia ai ; a ia wa e pii ae ai ka waapa i piha i ka ea a hiki i ka ilikai. Ia wa, e wehe ae no au i ke pani o ka waapa i hoopaa pono ia me na umii a me na pale laholio ; a e kukulu ae i kuu kia, a e hohola hoi i kona mau pea, a e une i kona mau hoe, a pela wau e holo haaheo aku ai ma ka ilikai me ka pakika."
               " A pehea hoi oe e hoi hou mai ai i ka moku nei ?"
               " E Mr. Aronaka, aole au e hou mai ana i ka moku nei, aka, o ka moku no ke huli ae ana mahope o'u."
               " Ma o kau mau kauoha anei ?"
               " Ae, pela no, oiai ia'u e hele ai, e lawe pu ana no au me kekahi waea telegarapa kamailio me a'u. A i ko'u wa e makemake ai e hoi i ka moku, e hoouna mai no au i kuu elele uwila, a e huli ae ka moku a loaa au."
               Pane aku la au, " Ua lawa ko'u kanalua, oiai ua maopopo loa loa mai la ia'u na mea au e kamailio mai nei."
               Mahope iho o ka hala ana ae o kahi lua poopoo i ku ai ke alapii hao, ua komo hou aku la maua i kekahi keena, he eono kapuai ka loa, malaila i ike hou aku ai au ia Kosila a me Nede, e hooipoia ana laua e ka mahu o ka laua mau mea ai, a e noke ana hoi i ka hoohialaai. Wehe hou mai la ke Kapena i kekahi puka, aia hoi maua e ku ana imua o ke keena kuke, nona na kapuai eiwa ka loihi. Malaila kahi i oi aku ai ke aiai malamalama o ka uwila, mamua o ke kukui gasa. O na ula malamalama i hoopaaia malalo o ke kuapoi hao maka upena liilii, e hoike mai ana lakou i ke okoko enaena a me ka wela pio ole no kela la keia la. E hoowela ana hoi lakou i kekahi mau ipuhao e bailaia ai ke kai, a noloko mai o kona maha, i loaa ai ka wai e inu o ka moku. E ku kokoke ana ka hale kuke, ke keena auau, i hoolako mau ia me na tabu wai huihui a me ka wai pumehana.
               Ma kekahi aoao iho o ke keena kuke, ke keena moe o na kanaka o ka moku, he umikumamaono kapuai ka loa. Aka, ua paa ka puka, aohe au i ike i ke ano o ka hanaia ana o loko, i mea e maopopo ai ia'u ka nui o na kanaka maluna o ka Nautilo.
               Ma ka aoao hope loa o keia keena, he pale wai hou, e kaawale ai mai ke keena mai o na enegine. Weheia ae la ka puka, a komo aku la au i ke keena oihana o ke Kapena Nimo,— ka eneginia kiekie o ka papa akahi ma ke ao nei, ka mea nana i hana kona mau mekini hoonee me ke akamai nui. Ua hoomalamalamaia ua keena enekini nei a moakaka loa me ka uwila, aole wahi pouliuli o loko, a o ka loa o keia keena, aole i emi iho malalo o ke kanaono kumamalima kapuai. Ua maheleia nae iloko o na apana elua ; o ka mua, malaila na mekini paahana no ka hoopuka ana mai i ka uwila ; a o ka lua, kahi nona na mekini e hookaa ia ai ka huila nao nana e hooholo ka moku. Me ka hiaai nui i makaikai pono aku ai au i keia mau mekini, i mea e maopopo lea ai ia'u ke ano o ka mea paahana o ka Nautilo.
               " E nana oe," wahi a ke Kapena, " o ka Bunesena mau mekini hoopuka uila ka'u i lawe ai, aole ka Rumekofa. Aole i oi aku ka ikaika o kaua."
(Aole i pau.)

Ka make ana o Keawehunahala.

E KA NUPEPA KUOKOA E ; Aloha oe :—
               He wahi leta ka'u e lawe aku oe ; nau no ia e wehe ae, i ike iho na hoa o kaua mai Hawaii o Keawe, a Kauai o Mano Kalanipo. I ka mea nona ka inoa maluna, ua make oia i ka la 21 o Malaki hora 11 me 40 minute. He hoa hui Lahainaluna, hoa kuka no ka Hale Ahaolelo, hui Loio o na ano a pau, he kanaka i manao nui ia e ka Moi, a me na hoa ona a pau o Honolulu nei, kona ohana e noho mai la. He poipu kona mai i make ai ; aole ike mai, aole lohe, 12 la o keia pouli ana, 3 la okoa me hapa aole hiki ke ai i ka ai.
               Pela iho la kona mau la hope, a hala aku la i kahi mau o kanaka, he ao neinei He palahe wale, a ka lima wikani i apakau mai la, me ka hoomaauea ole, ke hai nei au i ka nui o na la o kona puka ana mai i ke ao nei e makaikai, a pelukua hou aku la iloko o kahi a ke Akua i kaha'i i ka lepo i kino no Adamu.
               Ua hanau o Keawehunahala ma Halekamahine, i Puna, mokupuni o Hawaii, i ka malama o Iune, o ka Mahoe mua ia i ka Hawaii helu ; oia ka holo ana o Liholiho ma a make ai i Ladana i ka A D 1824, oia no kona wa i hanau ai. I ka M H 1841, hele oia i ke kula a G I. a me J. Kaui, Puukea, i Kula, Puna. I ka M H 1842, komo i ke kula a Barenaba, Waiakea, Hilo. I ka hapalua oia makahiki, komo i ke kula a D B Laimana, Punahoa, Hilo, M H 1843. He 20 haumana e hoouna ia'na i Lahainaluna, o J W Keawehunahala kekahi me lakou. I ke ahiahi, oia ka la 2 o Iulai, o ia makahiki no, kau lakou iluna o " Keoua" moku, a holo aku la, pau ka ike ana ia Hilo aina ua halaulani ; ekolu po elua ao i ka opu o ka moana.
               I ke kakahiaka ku aku la i Lahainalalo, a pii aku la i Lahainaluna, o ka noho iho la no hoi ia, a elua makahiki a 2 malama, puka mai oia a holo aku i Oahu, ao kula himeni ma Waikiki-kai, a me Waikiki waena. Hookahi makahiki ilaila, halawai laua me J S Emesona, lawe ia i Waialua, a mare i ka wahine ia Hii Kekaaku. Hanau ka laua hiapo-kane o J A M holo no i Lahainaluna a make koke no ilaila. O ko ia kanaka, oia ko makou kuleana i ike ai ia Waialua me Oahu nei a puni, a Kauai ao hoi, ike'a na aina malihini, me ka poe hanohano, me na haku lani o ke kino.
               Eia ka huina o kona mau la ma keia ao, a hookaawale aku la kela. He 51 makahiki 8 malama, 21 la, 11 hora, 40 minute, oia ka huina pau loa, kuu ka luhi, maha — e. maha loa, maha ia Iesu Kristo. Eia kona kanikau malalo iho nei.
E J W Keawehunahala — e ;
Aloha nui oe.
Kuu kaikaina mai ka hale makua nui,
Mai ka pahoehoe ula i ka hale me ka lehua,
Aloha ia wahi a kaua e holoholo ai,
Aloha Kumukahi i ka maka o ka waa holo,
Aloha Kukii alo ana i ke anu me ke koekoe
Aloha ka hala o Kookoolau au ana i ke kai.
Aloha Waikoolihilihi i ka papa o Malio,
Aloha ka iliili nehe olelo i ka wawae o A.
Aala onaona Panaewa i ka hala me ka lehua,
U i ke ala kai o Hilo Hanakahi,
Auwe kuu kaikaina ua hala'ku la — e ;

Kuu kaikaina mai ke kai leo nui o Paikaka
Mai ka luana kanaka la i Punahoa,
Aloha Haili ka hale o ke Akua Kiekie loa,
E hoike ana i ka pono me ka hewa, ke ola me ka make,
Kuu kaikaina mai ka hale kuakea i ka moana,
Hoolohe kaua i ka leo o ke kapena,
Kuu kaikaina mai ka malu ulu o Lele,
E makaikai ana i ka hono o na moku,
Mai na ale huli lua o Pailolo,
Aia ka ihu o ka moku iwaho o Mamala.

Auwe kuu kaikaina aloha — e.

Kuu kaikaina mai na lai elua o ke kaona nei,
Mai ka hale uwalua o Hauola,
Aloha ka Nekina i ka huikau hooke a na kaa,
Aloha ka ia lomi lima o Ulakoheo,
Aloha Kikihale kahi au e luana'i e paio ai me ka ino,

Kuu hoikeike o na wahi ike ole ia mamua,
Kuu kaikaina o ke one kuilima laula o Ewa
Aloha ia mau kula loa a kaua e holo ai,
E nana'ku ai kaua i ka lai o Waialua,
Hoomaha'ku i ka wai o Pihanakalani,
Auwe kuu kaikaina aole iho nei — e.
O K KALAWAIANUI.


Kanikau la he Aloha,
Nou no e J W Keawehunahala,
Kuu kane mai ka hale lehua ka manu,
Mai ka leo o ka manu kani i ka nahele
Ke wehi mai la iluna o ka laau,
Ke au wale nei au i kahi a kaua e pili ai,
Aloha ke kane ka hoa ohumu o ke ala
Kuu kane mai ka la hiki ma Kumukahi,
Akahi la a ke aloha i hiki nui mai ai,
Ke hoohanini nei la i kuu wai maka,

Auwe kuu hoa pili — e.

Kuu kane mai ka uka anu o Kukii,
Aloha ia wahi a kaua e hele ai,
Kuu kane i ka iliili nehe o Pohoiki,
Mai ka ulu niu lai o Keahialaka
Aloha'u o na lehua i ka papa o Malama,
Kuu kane i ka nahele hala o Puaakanu,
Mai ke awa ulili o Kehena lewa i ke kai,
E hiki aku ai kaua i ka lau ona one i Kaimu

Aloha ka niu moe o Kalapana i ke ehu kai,
E hea mai ana Halaniani ia'u i ke ala,

Auwe kuu aloha — e,

Kuu kane mai ka pahoehoe o Akanikolea,
E wawe ana kaua i hala o Panaunui,
Kuu hoa mai ke ahi a ka wahine i Kilauea
Ke hoopili a'e la iluna o Halemaumau,
Aloha wale ia mauna'nu a kaua i hele ai
Kuu kane nui ka ua awa noe o ka nahele,
Hele aku kakou o ke one laula o Kahualoa
Aohe loa a hiki i kai o Honuapo,
Haohao mai ka luna o Kahilipali,
E ake ana e inu i ka wai i Waiohinu,

Auwe kuu kane hoi — e.

Kuu kane mai ke kai malino a Ehu,
Mai na a maka uliuli o Kaniku,
Kuu hoa o ke kai hawanawana o Kawaihae
Kai pili aloha a maua me kuu kane,
Mai ka ua apuupuu o Waimea.
Anu Ouli Eha i ke anu Waialeale,
Mai ka makani wehe lehua o Lanikepu,
Oia kula wela nopu i ka la a kaua i hele ai
Hoomaha'ku i ka wai o Keawewai,
I pili aloha no kaua me Kalahikiola
E ola ka uhane i ke ao
Malamalama Auwe kuu lei
Aloha — e.

B KAUIOMANOA.

O Keawehunahala oe no ka hikina,
No ka la puka i Haehae kou inoa,
Kuu kaikunane mai ka paia Ala i ka hala,
Mai ka ia a ke kualau i lawe mai,
Kuu kaikunane pua hala i Panaewa,
Ke lu ia la e ka manu haule ilalo,
Mai ka makani kii wai he Malualua
Mai ka aina ua nui o Hilo haule iho kawa ke ou,

He aha la ia i ka wai o Wailuku,
Ka hoohuelo i ke alo o Waimalino,

Auwe kuu kaikunane aloha — e.

Kuu kaikunane mai ka lepo ula o Lahaina,
Mai ka makani wehe lau ulu he mana,
Alo mai kaua o na ale o Pailolo
Aia ka ilina iwaho o Mamala
Kuu kaikunane mai ka hale wehi — e,
Mai ka uluaoa leo o na Haku Lani,
Noho iho nei au u i ko Aloha — e
O ka ukana ia a loko e hana nei,
E wehe nei i ka pili o kuu manawa
O ka'u ia e au ae ana aole oe la — e,

Auwe kuu kaikunane leo ole — e,
MRS. A N KUAHINE ALOHA.

Kanikau la he Aloha,
Nou e Keawehunahala,
Ua hala e aku oe,
I ke ala hoi ole mai,
Ke uwe helu nei hoi,
O Beke no ka wahine,
Auwe kuu hoa pili
Hoa hele o ke alanui
Ua nui mai ke Aloha
I kou nalo ana aku,
Haalele mai nei oe
I ka pili a kaua,

Auwe kuu Aloha — e.
LUISA KAHIKONA.

Kanikau la he Aloha,
Nou e Keawehunahala,
Kuu kaikunane i ka la o Kumakahi,
Walea wai o Kamiloholu,
Kuu lei lehua lei o Malio,
Ike wale aku la oe i ko kaua papa,
Ia Haalekai o ke Alo'kalani ma,
A me Hookano i Luna ke alii o Pokahi,
Kuu kaikunane o keia wahi e noho ia nei,
Haalele mai nei oe ia'u i ka pili a kaua,
Kuu hoa o ka ua kukalahale o Honolulu,
Mai na la Hanohano o ke kaona,

Auwe kuu kaikunane — e.
R KAAIPAKA.

Kanikau la he Aloha,
Nou o Keawehunahala,
Kuu kane o na wai elua o ka aina,
Mai ke kai Ehuehu o Puaena,
Enaena ka maka o ke kanaka,
I lokua mai e ke kai o Maeaea,
Ea mao ole i ke kula o Lauhulu,
E hoi ka uhane i Lokoea,
E inu i ka wai kiaha o Maleka,
Hoopiha'ku i ke kai o Kahala — e,

Auwe ke kane ka mea'loha — e.
M N KAUALUA.

Kanikau la he Aloha.
Nou no e Keawehunahala,
Ua nei halulu aku la oe,
I ke ala hoi ole ia mai,
Aia paha oe i ke kui pua,
I ka uka'nuanu o Waialoha,
O ke ala manoi o Hanailiki,
Ilihia iho nei makou e ke Aloha,
E Aloha'e ana ia oe la — e
Kuu makua o ka hale leo — e,
Auwe ko'u papa — e.

B L KAMAKANA.
Kikihale, Honolulu, Aperila 3, 1876.