Ka Nupepa Kuokoa, Volume XV, Number 17, 22 April 1876 — Moolelo o ka Ahahui Euanelio o Hawaii Hikina. [ARTICLE]

Moolelo o ka Ahahui Euanelio o Hawaii Hikina.

Haiawai ka Ahahni Euanolia o Ilau aii Mikiu;\ nvi ku Lnakiui o Puuhi, Puua, waii; m:i ka Poakolu. 3laraki 15. 1576. Hom 1 1\ M. Hb na hihi i hiki mai: ! Kx*iJCsa.>, KAUI', E.to-E- : lUk«Uu, R(f*. S. Kaluheknhe, J. Laaike'.e. j O&omee, " i- H. Pahio, J. Kalep». ! •' T. Ooan. J. L Kekujhau. i Pooh; (ST) J. !«'• K*raoku, M K KeaUww. ; KaUp«u« UoiU, S W K«ikuahioe. ! K«aufluk«, j Lala inau—Hcv. P. li%tvimba | Keiki a ka Aha—K. Kanoo, B. Mauoa. \ Koho ka Ilale ia Kew J. W. Kanoa i i Lunahooiualu, aia Epemuia Kanoo i Ka- \ kauololo. Hoouiakaia na haua tne ka puie. ■ Ma ka noi a 3» W. Kaikuiihine, oa apo j ka Haie ia Kev. A. O. Forbes, Kev. J W \ Kanoa, & P. Kaaia, 1). Kapahee, G. K. j Maka, E. H. Umiamaka, J. W. Kuoiahoa. | G. W. K. Ai» S. W. Kamakahiki» J W. Kipi, J. Paakauia, J. Keahi, 'K. Pauio, A.

IV AUp-ii, P : āaj&:<ra3, J. 1.». H a,is. i raan Il'-^k'ika. ; K>>ho ka b\ K«v. T. Onn ; R«v. J. IL J. X. Kaawku, i K- - Inni Hd?>x ILiipaie k.s iki wa i kaawale aku ai ke K >&2cu- Ir s j Ha ... 'i Makaukau ke komiie, a waiho mai U ke-i ? ia enau kaaiahana : ] L Hai«aiua haipule ina l\ hana a ! pau. ? 11. H »?ke kihapii. Hapaiia. Heluheh.i uw'i,» Mr Kikaht> ! kahv i kona hoike uo Lmpa!ti-'t!:oc aie Ilaf kaUu, " Ua a!a iki mai ua hana, a ua ha- • nai pono ia ke Kahn." | lieiuhein r?iai o Mr„ Pahi > ika h« ike o ! Ouomc;i, 4 * ua emi na kukua, a palaka eia '■ hoattanau he o msu pv|>e nie mvra:r»ona i ; hoi uiai, i*eso niau nupepa Kuvk»>a me La- [ hni Ha« aii. 1 Hoopaneeia ka hoike Makua/* I apopo. | Helul.elu niai o Mr. Kamoku ika hoike |no Puu'a. *• l a mau ka mnkiiala oka jEkak-ia—ua kokoke e paa ka HalehalaI wai o Oiaa—Ua u\:ui na Kula Sabaii—ua i hanai pono ia ke Kaliu—He mau uuj»vpa, | he 2U Kuokoa, 5 Lahui Hawaii. [ Hoopaneeia ko "Kalapaua Iluiia" lioike \ aj»opo. I 111. Kornite Imi Hana. | Koho ka Lunahoomalu ia T. Coan, Pa- [ liio, Kukahekahe, i Komiie. [ Ma ke uoi a Mr. Coan, ua hoopanee ia | na hana a hui hon i ka hora i) A. M., apoi j»o —Hookunia me ka liaipule aua i hapai lia hora. La hana 2, Poaha, Mar. 16. llalawai ka Aha ika hora 9A. M. O ka Lunahoomalu ma ka noho—Haipuie — Kaheaia na iuoa—Heluheluia ka mooleh o ka halawai i halawai i hala a aponoia. Hapaiia ke Kumuhana elua, "Ka hoike . kihapai." Ileluhelu mai o Mr. Coau i kona hoike no ka Makua. ,% Ua mau na hana ame ke Kula Sabati; ama ka la mua o.lanuari i hoikeia'i. He mau nupepa, he 60 Kuokoa, ahe 40 Lahui Hawaii. Aua -hoike pu mai i ko laua kaahele ana me kana wahine, a me Mr. Pahio ma na ekalesia o liilo Pali-ku. Ileluhelu mai o S. \\ r . Kaikaahine i ka hoike no Kalapaua Iluiia. 'Ua mau na hana, mai ka wa e ola ana ke kahu a nuike wale no; oia hoi na Kula Sabati a me na hoomaikai e ae e holomua iloko o k» Ekaki.ia. Ua hoike huiia na Kuia £abati ma ka la hope o L>ekemaba, a me ka la mua o lanuari; a ua uui ka hua, —he mau nupej);\, he 20 Kuokoa a'ne 4 Lahui Hawaii. Ma ke noi a Mr. Kamoku, ua hoike waha mai la o Mr. Polepe i ke kulana oka ekaiesia haole oililo. u Ua malama maikai ia ka mahinahou i kela a me keia mahiua; mai ka $15 a ka $17 oka lulu hookahi ana. lle 2 auo oke kokuaana ; I Kokua mahinahou. 2 Kokua i na hemahema oka luakini. Ua mau na Knla Sabati, ahe hapa nae ua haumana, i ka laha ana ae o ka mai fiva."

IV. Na palapala lioopii. 1. Waiho mai c> Mr. Coan l)e olua mau palapala lioopii na Rev. J. llaualoa, uiai Kaanapali mai. I lle palapala noi e h<iok«u iaia mai ka nol»o hoa lala ana no keia aha. 2 lle palapala noi 110 i keia aha e hooponopono i ke koena aie o ka ekalesia o Laupahoehoe iaia, oia he $21 ; a ina ka noonoo ana o ka alua, ua hooloia ke noi e hookuu iaia, a ua kauohaia ke kakauolelo e kau lela aku iaia no ke kumu i hooleia. A no ka lua o ke noi, ua hooholoia, ua Mr. Pahio ke komite e hui pu aku me ka ekalesia o Laupahoehoe, a o kuka pono no kela aie. Waihoia īuai he palapnla kahea na ka ekalesia o Puula, e noi ana e hookahunaa e liookaluua o J. X. Kamoku no lakou. A ma ka noonoo akahele aua o ka aha, ua hooleia ke uoi, no ka hiwa ole o na inoa a me ka hemahema o ka palapala; a ua hoopanei*ia apopo, hapai hou. V. Heluhelu llaawina. lleluhelu mai o Mr. Kukahekahe i kona haawina ma Mat. 4 ; 10. Heluhelu mai o Mr Pahio i kona haawina ma lTim. G ; 10—12. Heluhelu mai o Mr. Barenaba i kona ma lioik. 20; 11 — 15. Hoopaneeia ke Kunmhana VI. VII. No ke Kula Kaikamahine. Waiho mai o Mr. Coana he palapalahoike na Rev. E. Bond. ka Agena o ke kula, e hai mai ana i kc kulana o ke kula, na kuinu, na haumaua, ua ikea ke holomua nei. A ua hoike pu mai no hoi i ka Bila Dala, na lilo a me na loua, a e koe nei i ka waihou* iloko o ka makahiki i halaaenei. &c. A ua kauoha pu uiai i keia aha e paipai i ko Puna poe, e hoouna i ko lakou mau kaikamahine i kela knla, a na ka makua e uku ua liio a pau. A i ole pela, e hoounaia na kaikamahine kupono malalo 0 ka hauai ana a ka a ua hooholo ia pela. Ma ke noi a Mr. Kuahau, ua hoopaneeia na hana a hni hou i ka la apopo, hora 0 a. 3i. Haipule iho la ka hale i hapa honi, a hookuuia ka hana. La hana «3, Poalima, Mar. 17. Halawai ka aha ma ka hora inau, o ka lunahoouialu man ma ka noho. lioomaka ia na hana me ka pule. Kaheaia na inoa, Heluheluia ka moolelo o ka halawai i hala. Aponoia. Waiho mai o Mr. Coan he palapala hoalohaloha na keia aha la Rev. Samuei Kamelamela, kekahi o na hoa lala, i>ent-i; Hooholoia.—Ma ka lawe aua ? ku o lehova i ka hoa'loha uiaikai, (Kev. Saninei Kamelameia) ke hoomaopopo nei keia aha 1 kana maikai, me kona ao ana i kela a uw keia !a!a e noho makaukau, a e hana hoi i ua hana a ka Haku i haawi mai ai ia kakou me ka ikaika a me ka oiaio, oiai, e kau ana ka la, aole kakou i ike pono i ko kakou niauawa. No keia olelo hoohna, e i aua penei: " He mea mauao uui ia ka make ana o kona poe haipule." Nolaila, aole i poho ko makou wanaoiana. Hooholoia. u lve usve aku nei makou no ka Kkalesia Huila o Puna Komohaiia, no ko lakou nele ana i ke kahu, a no ko l&kou uwe aloha uui loa i ke kuiuu ikaika, A no kela olelo lioolana, e hoooauia no ko lakou kaumaha, penei: w Aole loa wau e haalele ia oukou a nele." Hooholoia. A ke uwe pu aku nei no hoi makou uo ka wahiue euake, ua keiki makua oK% a me na pilikoko o ka mea i make i koua \va ui iue ka ikaika. A uo

? ktl\ hp-\h% v.;- : k-.>s f*iii-hnA " K heii' e aui e h*»uv.-jkAulc~iH i wahī n-> onks>u. a hc-£ L-.>wi : liiāi iio vrac." f I hvia i.i ko kumaLaaa 5. : ifaawtna."" j lUhihehi !!ias o Mt. C<x*u i.kaa» H:vaI wīu i» : '* Xo ke aao ok* haua, a ;me k.a akts o fce kahaaapnW jx>n«>: Ho i kokna e h*>=>uua i ua na{x-pa. ke ? me ka Lahai Hawaii. [ IMuh*l i m.ti o Mr. Karuoku i kona. Ka,- | awina ma HoikeaiKi >:ii. [ f[vl;;Leiu uiai o 3lr. Kaooo i koaa haa- | win;\ ni i i.iko'ho 4:H. | VIII. Nu XuiH : p*. I Xa Mr. G>aii i hoak.ika :uii, a kamailio | ka Hiile. j IX. X> ke Ko'.\ Kahniui. I X"a 3lr. C\>an i hoakakii tuai, a i f.;airai nui mai e huH keia Aha i iuaa koiki h:\u.i, a hv».in.i aku i ke Kula Kaiuuix llnpai ho« u ke Kuuiuhana 4. f Pahpala j HelaheUi hou ia mai ka u Kahea * a ka Kkak*.>ia o Puul.i ia J. X. Kiinoku; a n«> ka heru-iheu.i;i no, uu noi la kekaiii nmu hoahanau o ka Ekalesia i akoakoa m.'ki: eae m;\i e hui |>u aku ka ' 4 Aha ; E. o 11. H., m;v k;i hooponopono pu aua i : kehi paiapala e like n\e na alakai o k& Bu;ke Lawe Lima/' Aua hoohoioia, ua ke | Kakauolelo e kakau |«ololei i kela palapala Koho ka Luuahoomaiu ia Mr. Coau, Pahio, Knkahekahe; i Kouiile hooponoj pono i na hana o ka la Sabati, e pili ana i j ka hookahuna ana ia J. X, Kauioku, a me ka Ahaaina a ka Ilaku. X Xa Kula:>abati. kaiiiailio nui ka haie, a ua 31r. Coau i paipai nui mai i na Kahu, na Elele, na i Kahukula Sabati, na kiunukula, a me ua | m3kua e lawe a hana a hooko aku. I Mahope o keia, ua heluhelu mai ke Ka- ! kauolelo i ko Kope o ka Palapala Kahea :ia «L X". Kamoku. Aponoia. | XI. Xa3lii;iona. | Xa Mr. Kanoa, ame Mr. Kaaia i hoike j>iha inai i na o Ciiiibati a me Makala —Ua holo na hana a ka Haku— L r a mau no ka ikaika ona paahana—He 200 a oi aka na haumaua ma ke Kula Sabati hookahi—A ua lioala ia ae he elua mau luakini ma ia Paeaiua. XII. Xo ka Mahina hou. Xa Mr. Kaaia i hoike lea mai i ka maīmo o ke Kauleta o ka Papa Hawaii, penei: llc pono iua Ekalesia mai oa o e ala like inai a lulu dala no ka maliiua hou. A na Mr. Coan a me Mr. Forbes i paipai uui mai. XiII. Ka Hoouiaemae Ua kamailio nui ka hale, a na Mr. Coau. i hoakaka nui mai. XIV. Iloolaha Baibala. Ua kamailio nui ka hale, a na Mr. Coan i i wehe nui niai. 1 Xla ke noi a Mr. Coan, ua hoopaneeiana hana a hui hou i ka la apopo, llora 0 A. M. Ilaipule iho la ka hale i hapa hora a hoopaneeia. La liana 4, Poaono, Mar. IS. Ilalawai hou ka aha ma ka hora mau. 0 ka lunahoomalu mau ma ka noho. lloomukaia na liana me ka pule. Kalieaia na inoa. Heluheluia ka uiooielo o ka halawai 1 haln. Aponoia. XV. Ka hana nui a ka Ekalesia. lawe ka hale a hana, a o ka hooko wale no koe. XVI. Ka hele ana o ua Kahu i ka Aha Kaapuui.

U;\ nui ke kamailio ana o ka hale ma keia kumuhana, aua liooholoia. Aolo hti pono i ua kahu a pau inalalo o keia aha ke holo lunaiuakaainana no ka Ahaolelo o ke aupuni. - XVII Ka pule mua o lanuari. Hooholoia. —mau 110 ka malama ana i ka haipule 110 na la 8 iloko o ka pule mua 0 lanuaii, 1877. XVIII. Ka manawa a me kahi e hui hou ai ka aha. Ilooholoi'^ —E hui hou keia aha ma ka luakiui o Haili, llilo, ma ka Poakolu eko--1« o Sepatetnaba. 20, 1870, hora 1 i\ m. XIX. Na Elele o na Aha. Kohoia o J. L. Kekuahau i elele no Hilo, %i o J. Lanikelo kona hope ; no Puna hoi, o Jolm Keahi, a o J. Paakaula kona hope. Manao Kuikawa. —Waiho mai o Mr. Kukahekahe i koua noi. No ka hale oke kahu a me ke ola kahu. Kohoia o Pahio i komite e hui aku me lakou, (ekaleaia o Ilakaiau) a e hooponopono no ke ola o ke kahu a me koua oh\. Ma ke noi a Mr. Coana, e hoopaneeia ka hana a hui hou i ka la apopo, Sabati, hora 1 p. m. Ilaipule ka hale i hapa hora, a liookuuia. .La hana 5, Sal>ati, Mar. 19. Halawai ka aha ma ka hora lp. m. O ka lunahoomalu mau ma ka noho. Hoomaka ia na haua meka pule. Kalieaia ua ino!i. lleluheluia ka uioolelo o ka halawai 1 hala. Apouoia. Waiho mai la ke komile hoomakaukan i keia raau kumuhana: No ka Hookahuna, a Hookahu ana ia J, N. Kamoku. (a) Pule, Baibala, Himeni, ia liev. J. W. Kanoa. (•;) i'ule Hookahuua, ia Hcv. P. Barenaba. ((} Olelo ao i ke Kahu, ia Kev. T. Coan. (<>) Oleio ao i ka eknlesia, ia Hcv. J. H. Pahio. («) Limx akau aloha o ka ekalesia, ia Hev. S. Kukahekahe. {h) Himeui, (S. T.) ia S. P. Kaaia. (k) Pule hookuu, ia Rev. J. X. Kamoku. • 2 Ahaaina a ka Haku. (0 Berena, ia Rev. P. Barenaba. (»») Kialia, ia J. X. Kamoku. (n) Himeni, ia J. H. Pahio. (/>) l'ale hookuu, ia Rev. T. Coau. O ka pau no ia. Hoohoioia.—Ke waiho aku nei ua hoa malihuii a pau i ko iakou maiialo a aloha piha i na kamaaina, no ko lakou kokua a hooluolu ana mai i na mea e pono ai ke kino, e laa ka ai, ka ia a me kahi e noho aL Ake noi pu ae nei makou ina Lani e hoomauia uiai ka oukou mau haua aloha a hiki ika hopena. Ma ka lokomaikai inai 0 ka Haku lesu Kristo e ola'i kakou. Amene. Hookuu loa ia na bana a hui hou raa Haili. Uilo, Poakolu, SepL 20, 1876, hora IP. m. Me ka welina. EniEAiM Kanoe. Kakauolelo.