Ka Nupepa Kuokoa, Volume XV, Number 18, 29 April 1876 — Page 2

Page PDF (1.79 MB)

KA NUPEPA KUOKOA. ME KE AU OKOA I HUIIA.

MA KE KAUOHA.

                    Aha Kiekie, Oahu, SS — Mamuli o ka mana i waiho ia mai ia'u e ke Kumukanawai o ko Hawaii Pae Aina, ke kauoha aku nei au o ke kau hookolokolo mau o Mei o ka Apana Hookolokolo Ekolu, e malamaia ana ma Hilo, Hawaii, i ka Poalua mua o Mei 1876, ke hoopaneeia aku nei a hiki i ka Poakolu la 14 o Iune A. D. 1876 i ka hora 10 A. M.
Kakauia e ko'u lima me ka Sila o ka Aha Kiekie, i keia la 21 o Aperila, 1876, ma Honolulu, Oahu.
C. C. HARRIS,
Kokua Lunakanawai o ka Aha Kiekie, e noho hope an no ka Lunakanawai Kiekie kona wa e kaawale ana mai ke aupuni aku. 757 2t 754

               I KULIKE ai me ka olelo hooholo a ka Ahakukamalu i hooholo ai ma ka la 23 o Aperila, o ka waiwai io o na kala kini malalo iho i ohi mua ia ma ka waihona, e hoololi ia a penei na waiwai io ma keia hope aku :
Hapaha kini Pelekane..................$5.00
Hapawalu kini Pelekane.................2.00
J. E. WALKER,
Kuhina Waiwai
Keena Waiwai, Apr. 24, 1876. 732 3t 734

                    I KO'U wa i kakwale aku ai mai Maui, e lawelawe no ka Mea Hanohano ABERAHAMA FORNANDER ma ke ano Kiaaina no Maui a me kona mau Apana.
JNO. M. KAPENA, Kiaaina o Maui,
Aperila 14, 1876. 751 3ts 743

               I KULIKE ai me ka Pauku 231 o ke Kanawai Kivila, e kukulu a e hookaawaleia ana kekahi pa no na holoholona aea wale no ka Apana o Hilo Akau, mokupuni o Hawaii, ma kahi i kapaia o Kihalani, makai o ke Alanui Aupuni.
W. L. MOEHONUA, Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Aper. 17, 1876. 751

               I KULIKE ai me ka Pauku 231 o ke Kanawai Kivila, ke hoonoho a ke hookohu aku nei au ia D. Koloa, i Luna Pa no na holoholona aea wale ma ka Apana o Hilo Akau, mokupuni o Hawaii.
S. KIPI, Kiaaina o Hawaii
Hawaii, Aper. 17, 1876. 751

               Keena Ola —Ma Alanui Puuowaina, kokoke i ka Halemai Moiwahine. JOHN H. BROWN, Hope o ka Papa Ola.
Aperila 15, 1876. 750 2ts 731

                    I KULIKE ai me ka Pauku 231 o ke Kanawai Kivila, e kukulu a e hookaawaleia ana kekahi Pa no na holoholona aea wale no ka Apana o Puna, mokupuni o Hawaii, ma kahi i kapaia o Ahalanui, ma kai o ke Alanui Aupuni.
W. L. MOEHONUA, Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Aper. 15, 1876. 750

               I KULIKE ai me ka Pauku 231 o ke Kanawai Kivila, e hoonoho a ke hookohu aku nei au ia A. D. Alapai i Luna Pa no na holoholona aea wale ma ke Apana o Puna, mokupuni o Hawaii S. KIPI Kiaaina o Hawaii. Hawaii, Aperila 10, 1876. 750

Olelo Kuahaua.

                    O MAKOU, KALAKAUA ma ke ahonui o ke Akua Moi o ko Hawaii Pae Aina, ke hoolaha nei. I ko makou makemake a i mea hoi e kulike ai me ka hoakaka ana o ko makou Kumukanawai, e hoakoakoa ae na Hoa o ka Ahaolelo Kau Kanawai o ko makou Aupuni ma ka Hale Ahaolelo, ma ko Makou Kulanakauhale o Honolulu, noa ka lawelawe ana i na hana ku i ka pono o ka lehulehu, ma ka hora Umikumamalua o ke Awakea, o ka Poaono, la Iwakaluakumamaiwa o Aperila, i ka Makahiki o ko kakou Haku. Hookahi Tausani Ewalu Haneri me Kanahikukumamaono.
               Haawiia malalo o ko Makou Sila Alii, ma ko Makou Hale Alii ma ke Kulanakauhale o Honolulu i keia la Iwakaluakumamaiwa o Feberuari Makahiki Hookahi Tausani Ewalu Haneri me Kanahikukumamaono, a i ke Kolu hoi o ka Makahiki o ko makou noho Alii ana.
L. S. (Sign) KALAKAUA R.
Ke kuhina Kalaiaina,
(Sign) W. L. MOEHONUA.

Ka Nupepa Kuokoa
— ME —
Ke Au Okoa

I HUIIA.
Published every Saturday, $2 a year,

HONOLULU, APERILA 29, 1876.

                    HE IKE ALII kai malamaia maloko o Hale alii Iolani i ke awakea Poaono aku nei i hala.

               KE MAUMAUA MAI nei ka hapaiia ana o ka hana imi loaa ma ka lulu maloko o keia kulanakauhale. Ua like loa keia me ka piliwaiwai pepa a me ka pili heihei lio. Ina e hanaia i kanawai e papa ana i ka piliwaiwai ma keia mau ano ae la maluna, no keaha e hiki ole ai ke hana kanawai no ka lulu.

               ME HE MEA LA, mamua o ka hoea hou ana aku o ka pepa imua o ko makou poe heluhelu, e hiki pu aku ana ka lohe, ua ku ae la ke Keiki Alii Wale i kona home mokupuni i Enelani, mahope o kona holo makaikai ana aku nei i ka Panalaau luluu i kanaka o Inia. I ka nana aku, e lilo ana paha auanei ia i Emepera no Inia, ke hiki mai i kona manawa.

               MA KA MOKUAHI i holo aku nei i Kapalakiko mai keia awa aku, e kau aku ana o L Aseu, he pake kamaaina no keia kulana kauhale. Ala maluna o kona hokua ka mana i hoomanaia aku e ka Papa Hoopae Lima Hana, e lawe hou mai i ona mau haneri pake lima hana iloko nei o ka aina, kane a wahine. O ka holomua o kana hana, oia ka mea i koe e nanaia aku ai. E kaawale aku ana oia mawaena o na malama eono a me ewalu.

               MAHOPE iho o ka hoolahaia ana aku o na moku i hoopoinoia e ka Alabama a Sanadoa paha, a me ka nui o na kanaka i kepa ia maluna o kela a me keia moku, ma ko kakou pepa aku nei o ka hebedoma i hala, ua kikiopau mai ka poe i kuleana i ka hele i mua o na komisina, a ua nieniele loihiia me ka maikai. Ma ka pepa o keia la, ke puka hou aku nei ke koena o na moku, na kanaka i kepaia a me kekahi mau moku e ae aole nae na inoa o na luina. E nana pono ae oukou ka poe i kuleana.

               I KA HEBEDOMA aku nei i hala, ua lilo i mea kamailio nui no na haole kalepa o ke ia kulanakauhale, ka noonoo ana e hapai hou ae i ka waiwai io o ka hapaha gula Pelekane a me ka hapawalu. Ua malama ka Papa Kalepa i halawai a ua noonoo no keia hana. A ma ka pepa o keia la, malalo o ke kolamu ma ke kauoha, e ikeia ka hoolaha a ke Kuhina Waiwai e hoopii ana i na waiwai io o ka hapaha gula a me ka hapawalu. I elima dala keokeo no ka hapaha gula Pelekane a i elua me ka hapalua no ka hapawalu gula.
               I ka Poakahi iho nei, oioi e hoiho ana kekahi makai haole he ekolu mau luina o ka Lakawana malalo o kona malu, aia hoi, ae aku la ua makai nei i ka na luina koi e hele iloko o ka hale inu rama. Ia lakou e ku ana no ka inu rama, e wale mai ana kekahi o na luina i ke kiaha a pa i na niho o ka mea malama hale kuai rama haihai liilii hookahi niho. Ua hopuia ke kalohe a i ka Poakolu nei hoopaiia i iwakalua la hana ma ka hana oolea.

Ka wehe ia ana o ka Ahaolelo 1876.

                    I ka hora 12 awakea o keia la, e like me ka hoolaha ana o ka olelo Kuahaoa alii, ua wehe kino mai ke alii ka Moi i ko ahaolelo, me ka haiolelo mai ka noho alii mai, penei :
E NA LII A ME KA POEIKOHOIA :

               Mahope mai o ka hookuuia ana o ka Ahaolelo o ke Kau i hala, i ka malama o Augate, 1874, ua noho maluhia maikai ke Aupuni me ke keakea ole ia, a ua ulu mau na oihana mahi a me na oihana kalepa. Ua ikea keia mau mea ma ka nana iho i ke kulana maikai o na loaa o ke Aupuni i hoike ia ma ka hoike a ke Kuhina Waiwai e waiho aku ai imua o oukou.
               O ko kakou launa ana me na Aupuni e, ua mau no ka maikai.
               Mahope iho o ka hookuuia ana o ka Ahaolelo o ke Kau i hala ae nei, ua hooholo iho Au i kekahi kuikahi, no ka noho lokahi a me ke kalepa ana me ka Emepera o Auseturia a Moi Aposetolica o Hunagare, a o ka apono wale no o ka Emepera, ka mea i koe.
               Ua hooholo iho no hoi Au i kekahi Kuikahi Panai Like me ke Aupuni o Amerika Huipuia, ka mea i manaoia nona mai na pomaikai nui e loaa mai ana i ke kalapa ana mawaena o na Aupuni elua. A ke kakali nei no Au o ka lohe ia mai o ka hooholo loa ana o ka Hale Ahaolelo o Amerika Huipuia i na Kanawai e pili ana i ka hoolilo ana i mana ai keia Kuikahi.
               Ma ka hoike a ka Lunakanawai Kiekie, e ike iho no auanei oukou i kekahi mau hoololi o na Kanawai i manaoia he kupono, a aole no hoi e nele ko oukou haawi ana i ka noonoo kupono no ia mau hoololi.
               Ke waiho hou aku nei Au i ko oukou noonoo nui i na hana e loaa ai na haawina hoopomaikai i ka hooulu ana i ka lahui Hawaii a e hoopakele ai i ko lakou ola. E makaala hoi oukou aole e haaleleia kekahi hana e pono ai keia hana. Ke waiho aku nei Au no ko oukou noonoo ana i na haawina o kela me keia, a ko'u mau Kuhina i hoonohonoho ai no ka hoolawa ana i na hana o ke Aupuni no na makahiki elua e hiki mai ana ; a ko ui aku nei Au ia oukou e noonoo iho i ke kupono o na haawina e lawa pono ai na hana hoohoihoi mahi a me ka olowa kanaka ana, no kekahi mokuahi holo pili-aina hou, a no ka hoomau ana i ka oihana ana-aina.
E NA 'LII ME KA POEIKOHOIA.

               Me ka hoomaikai ana aku no na pomaikai i loaa i keia Lahui i ke au i hala, ke hilinai nei Au e loaa ana, ma o ko oukou noonoo ana, ka haawina e mahuahua aku ai ka pomaikai a me ka noho'na oluolu ma na wahi a pau o keia Paeaina. Ke kukulu aku nei Makou ua waheia ka Ahaolelo o ke Aupuni.
               Eia mai malalo iho nei ka nui o na alii a me na lunamakaainana no keia ahaolelo e weheia nei i keia la :
Ka mea Kiekie ke Alii — W P Leleiohoku.
Ka mea Kiekie — Chas. Kanaina.
His Ex P Kanoa
His Ex. Jno O Dominis
His Ex. Jno M Kapena
His Ex. W L Green
His Ex. W L Moehonua
His Ex J S Walker
His Ex W R Castle
Hon. H A Kahanu
    " J P Parker
    " W T Martin
    " A S Cleghorn
    " J Moanauli
    " H Kuihelani
    " P Isenberg
    " Jas I Dowsett
    " Sam'l G Wilder
    " Simon K Kaai
    " J Mott Smith
    " S N Castle
    " Godfrey Rhodes

    " C R Bishop
    " C G Hopkins
    " P Y Kaeo

Na Lunamakaainana.

L Kaina
S K Mahoe
J Nawahi
J Kahuila
K Kamauoha
G W Pilipo
S Aiwohi
D W G Halemano
E Helekunihi
W H Halstead
T N Hueu

L W Papalimu
L Aholo
E Preston
J A Nahaku
J Nazareta
D W Kaino
H Waterhouse
A P Kalaukoa
S M Kamakau
E K Lilikalani
S W Mahelona
S M Naukana
J L Naili
G Barenaba
J W Gay
J Kauai
H J Wana
               He ekolu mau alii aole e komo ana iloko o keia ahaolelo, oia o na mea Hanohano C R Bishop, C G Hopkins a me P Y Kaeo, no ka mea, o na alii mua elua, aia i ka aina e, a o ke alii hope aia ua loaa i ka mai makamaka ole.
               No na lunamakaainana hoi, ua lohe mai makou, e hoopiiia ana kekahi mau lunamakaainana, a hookahi paha aole loa e hiki ana i na hana.

Mai ke Kamalei Pauahi mai.
He Hawaii Alii Makaikai.

                    Ma ka lokomaikai o J. B Keliikanakaole, ua loaa mai ia makou ka leta ano nui malalo iho, i kakauia e kekahi o na Poe Alii o Hawaii nei, e hele makaikai la ia Europa. Eia iho :
Roma. Italia. Ian 19, 1876. J. B. KELIIKANAKAOLE ; Aloha oukou :
               Ma nehinei, loaa mai ana kau palapala o ka la 11 o Novemaba a me ko ka la 6 o Dekemaba. Ua olioli no hoi ko'u naau, i ka ike ana iho maloko o na palapala, no ka maikai o ko oukou noho ana a me ko oukou mau ola a pau.
               Ua kuhihewa paha ko'u hoohalahala ana no ka loaa ole ana mai o kau wahi palapala, eia nae, ua loaa mai nei, no ka poe lawe leta ka hewa, a no ka loihi no hoi kekahi o kahi e lawe mai ai.
               Ua palapala aku no hoi au ia oe ia maua e noho'na he mau wahi la me Mr. Williams ma i Switzerland. Ma ia hope mai, holo aku la maua i Munich, oia hoi ke kulanakauhale Alii o Bavaria, ekolu la ilaila — ua hele mau ia na manawa a pau, mahope o ka pau ana o ka aina kakahiaka a hiki i ka po, hoi hou aku la i ka hotele, paina iho la, a hoi aku la e moe me ka luhi, eha ke kino, haukeke mai la i ke anu, aole o kana mai ke anu, e haule mau ana ka hau i na la a pau, mai ko maua haalele ana ia Munich a hiki i Trieste, i Auseturia — O Bihopa no ko maua mea uwe mai i ke anu, e i mai ai me neia, " Aole au e haalele hou ana ia Hawaii, a holo hou i na aina anu Pomaikai au ke hoi hou aku i ka aina mehana." He oiaio no keia olelo ana, ua hele na lima a ulaula upehupehu, no ke anu. Aka, i ko'u manao, e maikai ana kona ola ma keia hope aku, no keia noho ana i na mahina anu.
               Mai Munich, holo aku maua ma Vienna, ke kulanakauhale alii o Aukekulia, hookahi pule ilaila, ua makaikaiia na mea a pau. I kekahi la, holo aku maua me ke Kanikela o kakou no ia aupuni, a me kekahi alii manuwa o ka moku Aukekulia i ku mua ai i Honolulu i keia mau makahiki i hala aku nei, e makaikai i kekahi hale o ke alii ma Saxenberg, ewalu paha mile mai Vienna aku. Ma ke kaa hau ko makou holo ana, ua paa ka honua i ka hau, aole no hoi o kanamai ke anu. Ua hoomanawanui no nae no ka lealea o ka holo ana i keia kaa. Aohe huila, he mea loihi oioi, me he pahi oi la, na na lio no hoi e kauo, me ka lei pele ma ka ai o na lio. Heaha la ia, ke kani o ka pele, mai Vienna aku holo aku maua ma Trieste, he wahi keia ma ke kai, i ka holo ana aku ilaila, ua mahalo au i ka nani o ka aina, na mauna kiekie, a i ke akamai o ka hanaia ana o ke alanui o ke kaa'hi ma ka pali o ka mauna. I ka hora 12 o ke aumoe, hiki aku maua ilaila, ekolu la i noho ai ilaila, halawai maua me ka Adimarala o ka manuwa Aukekulia, a me kana wahine, a me kona ohana a pau. Ua lokomaikai lakou a pau ia maua, ua hookipaia a paina pu me lakou. A pela no hoi kekahi poe e ae, ua kii mai e hele aku e paina pu me lakoa. A ua halawai maua me kekahi alii kiekie o ke aupuni o Wertemberg.
               Mai Trieste, holo aku i Venice, he kulanakauhale keia aia i Italia, he mokupuni nae aia i ke kai kahi i ku ai, a he uwapo loihi ke alanui hookahi e hui aku ai me ka aina. He kulanakauhale kupanaha keia, aohe lio, aohe kaa holo, a huila-palala hoi, he ole loa no, he waapa wale no ka mea nana e lawe na ukana a pau, a me ka ohua, he alanui hele wawae no kekahi, me na uwapo liilii he nui wale. Nui na mea ano e a'u i ike ai ma keia kulanakauhale kahiko, eia nae aole manawa e palapala aku ai no ia mau mea, aia no a hoi kino aku, alaila, keaka aku au a pau oukou i ka molowa.
               Hookahi pule i noho ia ai keia wahi, a holo aku ma Naples, ma ka aoao hema o Italia. Hoomaha nae hookahi la i Roma, a holo aku i Naples, akahi no a ano mehana mai i ka hiki ana aku i keia wahi. O ke kulanakauhale nui keia o Italia, 480,000 na kanaka, a i ka'u nana aku ia lakou, ua hoohalike au me ko kakou poe kanaka, eia nae ko lakou wahi i oi aku ai mamua o kakou, he poe inu rama ole, a eia hoi ko kakou wahi i oi aku ai mamua o lakou, he maemae kakou, he pelapela lakou, pelapela na hale.
               I kekahi la, holo maua e makaikai i na kulanakauhale elua i poi ia ai e ka lehu o ka pele. He mea hou keia a keaka aku au i ka moolelo o keia mau kulanakauhale ke hoi aku au. He umi la o ka noho ana i keia wahi, a holo mai i Roma nei. A eha ae nei pule ko maua noho ana i neia wahi, akahi no hoi wahi i noho loihi ia ai e maua, a ua ano hookohu kamaaina mai ka noho ana.
               Ua ike au i ke alanui, ka Moi o Italia, kona hope Moi, a me kana wahine. A ua hele maua me kekahi poe e ae he nui wale e ike i ka Pope, aole o kana mai ka nani o na halepule o Roma nei, a nui no hoi na mea kupaianaha i hanaia maloko o na halepule.
               A i ka la 24 o keia mahina, holo aku maua i Florence.
               Oia iho la no kahi moolelo hai aku ia oukou no maua. O na mea nui a'u e ike nei, aia a hoi aku au, alaila, hai waha aku ia oukou. E pule oukou a pau no maua, e like no hoi me maua e pule nei no oukou, a me ko kakou wahi aupuni uuku.
PAUAHI BIHOPA.

Mai Nuuhiva mai !

                    MA ka lokomaikai o ka makou e noho mai nei i ka uka iu ano a Nuuanu, i loaa mai ai ia makou keia palapala malalo iho, mai a Rev. J. Kekela mai o Puamau, Hivaoa, a ke hoolahaia aku nei no ka pomaikai o na tausani makamaka o ke Kuokoa, e noho ana ma na paia paa nei o ka aina, a hala loa aku i na aina e :
Puamau, Hivaoa, }
Mar 7, 1876 }
REV L KAMIKA,

               Aloha nui oe, me kuu wahine, ka olua mau keiki, na moopuna paha, na hoahanau Ekalesia, me na hoalauna a pau e launa kokoke mai ana ia olua. O ka Haku pu me oukou a pau. Amene.
               Ua loaa mai no kau leta o Novemaba 17, M H 1875, a ua maopopo na mea a pau ma Hawaii. Alua wale no leta i loaa mai ia makou, hookahi nou, a no Mr. Alekanedero kekahi, ma Ianuari iho nei ka loaa ana mai o keia mau leta, me na wahi nupepa "Lau Oliva" 3 a 4 helu.
               E ola pono ana no makou a pau na Kumu o keia manawa, me na keiki pu ; hookahi nae keiki i make, oia ke kaikamahine a Rev J W Kaiwi ma, ka mea i noho me Z Hapuku a me kana wahine, ma Okatoba 1875 kona make ana. He wahi mai lele ia wa ma Atuona, he eha ma ke poo, a he nahu a me ka hi ma ka opu. He nui no ka poe i loaa ia mai, make hoi kekahi poe, a ola mai kekahi.
               He nui ka inu rama ma Hivaoa nei, ua puni ka moku o Hivaoa no ka hana i ka rama me ka inu ; no loko mai o ka niu keia rama.
               Ma Ianuari 1876, akahi no a hoomaka hou ka rama ma Puamau nei, i ka hana me ka inu ana, ke inu nei, ano la ke walaau mai nei me na leo nui.
               Ke papa aku nei makou, ua oki keia hana, he hana ino, he mea make, make ke kino, make pu me ka uhane, huhu mai o Iehova i keia hana. Ke olelo pakike mai nei kekahi poe, " Ka ! aole na makou keia hana, na ka haole i ao mai ia makou i ka inu rama — nui ka rama maluna o na moku ke mai maanei, he poe pakela inu rama loa ka haole, ka haole Amerika, Beritania, Farani, ke Oahu, ke Tahiti"— kekehi poe hooiaio mai no, he hana ino.
               Ma Feberuari 13, 1876 — Pepehiia kekahi kanaka ma Hanaupe, ke kahawai pili pu me Hekeani, kahi a Kapohaku i noho ai mamua. Pela ma Hanatakuua, 1875, he pepehi kanaka no ka inu rama, a i ka wa ona, puka na olelo ino ma ka waha, a o ka pepehi no ia o kekahi i kekahi.
               He nui na hana ma kekahi mau wahi o Hivaoa nei, Hanaiapa, Hanapaaoa, Haama'u — pela auanei ma Puamau i keia mau la aku.
               He pepehi kanaka hoi ma Oomoa, Fatuhiwa ; o kekahi poe o Atuona, holo i Fatuiwa, a kii kekahi kanaka malihini i ka wahine a kekahi kanaka o Oomoa, a loaa i ke kane, pepehi aku la oia a make ka malihini. E hele mai ana paha ka poe Farani e hooponopono no keia mau haunaele, pela ka lohe wale mai.
               Ua hana no ka poe Farani mamua aku nei, no Atuona me Hanamenu, Hanaiapa, lawe ma Tahiti i ka poe pepehi, a hala kahi mau mahina, hoihoi hou mai.
               Ke noho nei no makou me ka hoomanawanui e hana i ka hana a ka Haku ma keia aina pekana — aole manao e pauaho a haalele no ka nui o na pilikia e hooke mai ana ma na aoao a pau.
               Ke hooili aku nei makou i na kaumaha a pau maluna o Kristo, a nana e hooluolu mai i ko makou mau naau ehaeha.
               Ke ku nei kekahi wahi moku ma Puamau, a ke olelo nei kona Kapena e hoi ana a Nuuhiva, a holo ma Tahiti ; nolaila, ke kakau ana i keia po ia oe, ia Pogue me Alekanedero — o ka hora 11 no keia o ke aumoe, hauoli no au ke loaa ia oe keia leta.
               Ke huipu nei maua o Naomi e uwe aloha ia olua o Kamika wahine, me na keiki, me na moopuna, kau hunona. E uwe aku ia Demona ma, Hall ma me Daimana, Pareka makua ma, Pareka opio, Kuaea ma, na hoahanau a pau ma Kaumakapili, a ka poe launa ia oe. Owau no J KEKELA.

Na Peresidena o Amerika Huipuia.

                    Ua manao makou iloko o keia makahiki ano nui o ko Amerika Huipuia noho kuokoa ana, oia hoi ka puni ana o na makahiki he Haneri mai ka hoomaka ana mai o kona ikeia ana he aupuni, e hoike aku i ka nui o na Peresidena a me ka aoao kahi i koho ia mai ai kela a me keia Peresidena.
               1.— George Washington, Kuokoa, hooperesidenaia 1780 ; ola he 10 makahiki mahope iho ; na makahiki o kona ola ana, 63.
               2 — John Adams, Kuokoa, hooperesidenaia 1797 ; ola ke 29 makahiki mahope iho ; na makahiki o kona ola ana, 90.
               3.— Thomas Jefferson, Democarata, hooperesidenaia 1801 ; ola he 25 makahiki mahope iho ; na makahiki o kona ola ana, 83.
               4.— James Madison, Democarata, hooperesidenaia 1801 ; ola he 27 makahiki mahope iho ; na makahiki o kona ola ana, 85.
               5.— James Monroe. Democarata, hooperesidenaia 1817 ; ola he 14 makahiki mahope iho ; na makahiki o kona ola ana. 73.
               6.— John Adams, Whig, hooperesidenaia 1825 ; ola he 23 makahiki mahope iho ; na makahiki o kona ola ana, 81.
               7.— Andrew Jackson, Democarata, hooperesidenaia 1829 ; ola he 16 makahiki mahope iho ; na makahiki o kona ola ana, 78.
               8 .— Martin Van Buren, Democarata, hooperesidenaia 1837 ; ola he 25 makahiki mahope iho ; na makahiki o kona ola ana, 80.
               9.— W. H. Harrison, Whig, hooperesidenaia 1841, ola he 1 malama mahope iho ; na makahiki o kona ola ana, 68.
               10.— John Tyler. Hope Peresidena, Kuokoa, hooperesidenaia 1841 ; ola he 31 makahiki mahope iho, na makahiki o kona ola ana, 72.
               11.— James K. Polk, Democarata, hooperesidenaia 1845 ; ola he 4 makahiki mahope iho, na makahiki o kona ola ana, 51.
               12.— Zachary Taylor, Whig, hooperesidenaia 1849 ; ola he 16 malama mahope iho, na makahiki o kona ola ana, 66.
               13.— Millard Fillmore, Hope Peresidena, Kuokoa, hooperesidenaia 1850 ; ola he 24 makahiki mahope iho ; na makahiki o kona ola ana, 74.
               14.— Franklin Pierce, Democarata, hooperesidenaia 1853 ; ola he 16 makahiki mahope iho ; na makahiki o kona ola ana, 55.
               15.— James Buchanan, Democarata, hooperesidenaia 1857 ; ola he 11 makahiki mahope iho ; na makahiki o kona ola ana, 77.
               16.— Abraham Lincoln, Repubalika, hooperesidenaia 1861 ; ola 4 makahiki a me 1 malama mahope iho ; na makahiki o kona ola ana, 56.
               17.— Andrew Johnson, Hope Peresidena, Kuokoa, hooperesidenaia l865, ola he 10 makahiki mahope iho ; na makahiki o kona ola ana, 67.
               18.— General U. S. Grant, Ripubalika, hooperesidenaia 1869.

Nu Hou Kuloko.

                    I ke ano ahiahi Poakahi iho nei, ua ahai aku ke Kilauea ia 30 ohua o hope a me 135 paha ohua oneki.
               Ua hiki mai nei iloko o ko kakou makeke, he umikumamalua tausani dala keokeo mai Tahiti mai.
               Ua ku mai i ke awakea Sabati iho nei he moku papa no Allen a me Robinson, a e ia ke hooleiia nei ma Pakaka.
               Ke hoopiha mau mai nei no o Kona, Hawaii a me Waialua, Oahu, i ko kakou makeke, me na hua ono o ka alani.
               I ka hoao ana o ka mokuahi Zealandia e pili mai i ka uwapo i ka po Poakolu iho nei, ua opa pu ia mai ka palekai o Prince.
               Ua pau i ke ahi kekahi keiki kanaka malalo o Halawa aenei, mai ka a-i a hiki i lalo o na wawae, i kakaa a pahu ana iloko o ke ahi kupa. E ola ana paha, aole paha.
               Ma ka Poakolu iho nei, ua haawi ae o Mr. Kalaehao, he wahi paina la hanau, no kana moopuna ma kona hale noho ma Kapuukolo, ua hele ae na makamaka e ai i na mea i hoolakoia no ka la hanau.

               HOOPONOPONO.— O ka hoolaha a L W Wilcox i puka ma ka pule i hala ma ka la 23 o Mei e kuai kudalaia ai, ke hooponoponoia aku nei, o ka la 13 ka pololei.
               Ma ka la Sabati aku nei i hala, ua holo ae kekahi moku kuna mawaho ae o ke awa. O ia moku, me he mea la mai Kapalakiko mai.

               HEIHEI WAAPA.— Ua lohe mai makou, e malamaia ana he heihei waapa, mawaena o na luina wae o ka moku kaua " Lakawana" a me ko kakou mau keiki ikaika i ka hoe waaapa.
               Ke nakeke mai nei na huila o ka papa pai, no ke pai ana i ka buke ao heluhelu a ka Papa Hoonaauao. O ka nui o na buke e pai hou ia nei, e hiki aku ana no ia i ka 7,000.
               I ke kakahiaka Sabati aku nei i hala, ua ku mai ka moku kiapa Ka Moi mai Hamburg me na lole i waeia a kupono no keia makeke. No Kale Olele e ma keia moku waiwai.

               HUIKALAIA — Ua lohe mai makou, ua oluolu i ke'Lii ka Moi, ka huikala ana aku a me ka hoihoi ana mai i na pono Kivila o B. Kaaoao o Olowalu, Maui, a me Samuel Nowlein o Lahaina, Maui.

               NA MALOLO MUA — I kekahi ahiahi o ka hebedoma alua o Aperila nei, ua hoonuu iho makou i ka ai i kekahi o na malolo mua o ke kau. Ua kaukemio no. Ua make ka i-a hookahi no ka hapaha.
               Ua hoopii hou ia anei ka waiwai io o ka hapaha kini Pelekane a me ka hapawalu, e like me keia : No ka hapaha kini Pelekane, he elima dala ; a no ka hapawalu kini, he elua dala a me ka hapalua.
               Ina he Ilamuku kekahi nana e hoonohonoho i ka huakai o na kaa lealea, ke manao lakou e hookahakaha, he koho nei makou, e hiki ka makamua i ke Alanui Moi, o o ka hopena i Ainahou. Makena na kaa i keia wa.
               Ua hooiaioia ka olelo hooholo a ka Lunakanawai Hoomalu o Honolulu nei no ka hoopii a ke Kuhina Kalaiaina kue i na mea nana i noho hope no ka hale hohainu rama, o Liliikawai, kihi ona huina Alanui Papu a me Hotele. Ua laweia ka bona.
               Eia ma ka puka aniani o ka Hale Kuai Buke o Wini, kekahi pepa manoanoa, i paiia ai ka pule o ka Haku maluna iho, me na waihooluu ano e o ka inika, me kekahi mau kii e kakau pu ana. Ke piha mau ia nei ia puka aniani i ka makaikaiia.

               ANAAINA HOOMANAO.— Ma ka la 6 o Aperila nei, ua malamaia he ahaaina hoomanao no ke kui hoee, ka lepo lele a me ka iho aoa a ka pele a luku i kekahi mau ola kino, na holoholona a me na waiwai o ka poe o Kau, ma Kau, malalo o ke alakai ana a Miss Libbie Martin.
Ua minamina makou i ka lohe ana mai, ua make ka makuahine o kekahi kaikamahine maemae o Kauai, a e laweia ana kona makuakane, i ke Panalaau o ka hooko-pili-a-ke-aloha. Nui io aku la kona luuluu iloko o kona mau la opio. Heaha la hoi, e hoe ponoi oe i kou waa.
               Eia ka nui o na lunamakaainana i hiki mai mamua ae o ko makou hoi ana e pai i ka kakou pepa o keia la : S K Mahoe. E Helekunihi. W H Halstead, T N Birch, L W Papalimu, F. Preston, H J Wana, J Kauai, G Barenaba, S M Naukana, J L Naili, K Nakareke, a me na lunamakaainana eha o Honolulu nei.

               NA IPU HAOLE.— Ke ku paila mai nei na ipu haole ma ka makeke o Honolulu nei. O kahi nui i hoouluia ai a hoouna mai ianei, o Waianae, Aole no i momona kupono na ipu i keia wa mua, a ka puu e mahalo iho ai, a i aku paha iwaena aku nei. E ole nae keia, loaa ka mea hooluolu puu o na keiki poo la o Honolulu.

               NO KA HAE KE KUMU EMI O KA LAHUI —Ua lohe mai makou, ua haiolelo kekahi lunamakaainana ma uka o Maemae, me keia manao, o ka hoololiia ana o ke keokeo maluna o ka hae Hawaii, oia ke kumu i emi ai keia lahui a nele na kanaka i ka hana ole. Oia ko'u ike kilokilo i lohe mai oukou e na kanaka i akoakoa mai wahi ana.

               PAIKAU GEREMANIA.— I ka auina la Poalima aku nei i hala, ua lele mai na luina koa o ka manuwa Vineta ma Kulaokahua e paikau ai. I ka nana aku, ua eleu no lakou. Me e kau i ka hele i ke kai la, a e poina la hoi ka hoonohonoho kaua ana o ka aina. Ua kiekie no ko lakou ike ma na lala o ko kaua.

               " AUWE KUU LUHI E"— Oia no ke kuwo a kekahi wahi luahine, i loheia aku i lilo o ka oneki o mua o ke Kilauea, i ka wa e nee ana ka moku e kaawale aku mai ka uapo. Haupu ae la makou a au ino aku la me ka manao, ua poino paha kekahi ola kino, eia ka auanei, e uwe ana he keiki nana i hanai a nui, a ua hoonohoia iho nei i Honolulu.
               I ke kakahiaka Poalua iho nei, ua ikeia aku kekahi wahi lio i hoolimalimaia e kekahi mau keiki ekolu o ke kai o ka Lakawana, ua kahikoia na hulu o ka lae me na lipine ulaula, keokeo a me ka uliuli, a ma ka huelo, he omaomao. Kau kekahi, alakai kekahi mau mea, a pela i kau pakahi ai, a nalowale aku la mai ka halo ana aku a na maka.
               I ka hora 9 paha o ka po Poakolu iho nei, ku mai la ka moku Beritania Zealandia, he 15 na la holo mai Nu Kilani mai. He moku hao hou loa keia, akahi no a ku mai i Honolulu nei. O keia kekahi o na moku holoholo mau no keia laina mokuahi mawaena o na Panalaau a me Kapalakiko. He moku loihi keia, a he eha ona mau kia. Ua hoike mua ia aku kona mau hiohiona ma na pepa mamua loa aku nei.

               MAKE I ALOHA IA.— Ma ka hora 3 o ka auina la o nehinei, Aperila 23, ua kii mai la na lima menemene ole o ka make, a kaili aku la i ka hanu ola o George K. Kaupena, a waiho iho la i ka wahine a me ke keiki, na laua e kanikau aku ma keia aoao o ka lua. He makuakane kona e ola nei, a he ohana no hoi, a na lakou i ukali aku i kana huakai hope, i hui pu ia mai me na hoaaloha, a kanu ia aku la ma ka ilina ma Maemae.
               I ke ahiahi Poaono aku nei i hala, ua holo aku ka moku kaua Geremania Vineta no Honokaona, Kina, kahi ana i kauohaia mai ai e kona aupuni, e hele aku e hoopuipui i na moku kaua i hoouna e ia ae ilaila e ke aupuni no na koi poho ia Kina, no ka powa wale ia ana o kekahi kuna ma ke kai o Kina i ka wa pokole i ku iho nei, ua loaa i ke kapena a me na aliimoku na mahaloia e ko onei anaina, a ua mahalo mai hoi lakou no Honolulu nei. Malia paha, e lilo keia poe i hoike nana e kono aku i na moku lahui o ia aupuni e ku pinepine mai ianei.

               OLOOLO NO KU I KE AU.— Ua loaa hou mai ia makou he lohe no na hana a ka Ahahui Paio o Waikiki, ma kahi po halawai o lakou, a penei no ia : Ua hoopaapaa ia he Kumupaio, e i ana, " Owai na wahine oi aku o ka pomaikai, o ka wahine pa anei, o ka wahine puupaa paha ?" A ua hooholo ka Peresidena i kana olelo hooholo, o ka wahinepa ka oi o ka pomaikai. No keia mea, ke kahaha nei makou i ke kiekie luaole o keia noonoo, i ke kapaia, o ka wahine pa, hooulu ole mai i ka lahui oia ka ka oi o ka pomaikai ! I ka nana aku, ina e noonoo pono ia, alaila, aole keia o ka olelo hooholo. I ka la 25 iho nei, ua ku mai ma keia awa kekahi moku kuna nona ka inoa Kale Pohakueleele, iloko o ka poino. Ua haalele keia moku ia Kapalakiko i ka la 24 o Maraki no ka holo mai i Honolulu nei.
               Aka iaia ma ke alanui e holo ma mai ana, loaa iho la ia i ka makani ino, a lawe aku i kona pea hope, a komo pu mai no hoi ka liu.
               Me keia pilikia oia i hoomanawanui nui ai me na wahi luina he elua kanaka a me hookahi wahi keiki uuku. I ka Poaha aku nei i hala, ku ae la oia ma Waimea, Kauai ; a loaa mai he elua kanaka i mea pauma, holo loa mai nei ianei. O kekahi o na luina he wahi keiki wale no, he umikumamaha paha makahiki, no kekahi ohana maikai o Kapalakiko. I ke ku ana mai nei nae, ua puiwa kahi luina keiki i ka halawai ana me kahi o kona ohana maanei, ua holo e mai ma ka mokuahi aku nei i hala me ka manao e kali maanei. Ua holo malu keia keiki me ka ike ole o ka ohana, a nolaila huli loa ia mai nei a loaa maanei.