Ka Nupepa Kuokoa, Volume XV, Number 19, 6 May 1876 — NA PALAPALA I KE KUOKOA. Ne ka waiwai paa o ka mea i make. [ARTICLE]

NA PALAPALA I KE KUOKOA.

Ne ka waiwai paa o ka mea i make.

j E ei LrNAßOopo!*cpoNO ; iUoAii oe:— E •« tn#i i kon ihonui, e hookomo «a i t keiā kakoiu maoao ana ma k« pahuume o | ko kakou Kilohaaa. Aia ma ka " Lihui | Haw»ii, n Helu 14 o kei» makahiki, ao«o 3, ; kolatmi 3, doo« ke poo ae i kauoa- ( komt i«, " No k« waiwai pa» o k* cne« i {inake." 1 0 keli ke poo o ke kukolu manio aoa o i L. M. Kooohikl, Lun»m4kai»in»o» o Hilo, i 1 hoo»k»kaī» oialalo oei pooei: "E ka L«hoi Hawaii; Aloha oe B Uwe «ka oe i keia kumum»n«o e kau »e U miloni, imua o na keiki na kaikamahine, **Ow«n kekahi laoanukaeinae» t kei* kaa Ahaolelo ae k e kan anu »q i kaeiawai e pili ao» i o» koleana o k.poe i make »ka e oef, e pili hoo ko f»koo m« koieaoa aledio fef u% konohiki oaaa 9» «hapoaa »i!i kopooo &©." % & k» me» kaolan», o keia »• !» ke ko* kolu m»Q«o »o» o L M Kooohiki, k» lan»m»k&»iB»o» &*q I ike ole »i »» ke £noko» no ka «pao» © Hilo» He I(man»k»«iaao»

i? paba oīa oet f aia, ua pee oae ma ka iooa kepakapa, ke awalea o ka uiaoao ma Q ' -% ka oi o oa lo&aKakaaiaaaa & koeo aka a&a «loko o ke Kas Ahaolelo o keia i&akahiki, ke pookeh oea lunamakaaūoaoa, mai ka ahioleio mua i LaaeuO, Lahaioa Mioi, a i keia kao ahaolelo boL E L. M Koaohiki, ua ike wau i koo ka keia maoao aoa, oa ioeaoao paha oe, ooe ke awakea oka ?ke kaoawai iloko oka pae aioa eei. He mea ano ooi kao e hooakaka oe», he eoemi boi no ka pee e naoa aku oei ia ee Oiai, ua oi aku kto oleio aaa<Bo« oka mea kupoao ke hīiioai maluoa o ke kaolike me ka hoopooo. He pakaba aoa keia ika aina koleana a)cdio, o ke kaiki makua ole ke —Mahope iho e ka ba!a aoa o os la be kaoakolo, wabi & kao hooakaka ana. Aole aoei oe i ike a lohe hoi, o ka haawi aoa a Kamehame 111, i oa koleaoa aioa ma ke ano alokio i oa makaeinana o kooa aopuni mai Hawaii a Kauai, he baawi maua ana ia ? Ua ike oe i keia ame ka lahoi Hawaii Hooloakoa. Aka hoi, oo kou ako aina oa maoao oe e kaili aku i keia pono mai kekahi aku o kou mau hoa makaaīnana, ka hou hoi o ka lae o oa kupona, ma o ka o Kamehamehn 111. No kou lilo ana anei i iuoamakaaioana, oia ke kumu ou i hapai ai i keia manao pa« kaha, i hookahoa ia maloaa oka puuwai i manao o!e i kooa mau hoa m=ku:tinaoa ? E kauoha no wau ia ee e nana aku ma ka Mokuna XXXII ooa Kanawai Kivila f ina he buke kaoawai kau, a i ole e hele aka e imi i kou hoa, mai ka pauku 1447—1462, e ike ee i ka maoao o ke kaoawai i hanaia me ka oiaikai eka poe i manaoia o lakou ke awaken ina keia mea o ke kau kantw<>i aua, aole 0000 ke ohiahi poeleele. E ike pu no hoi oe i ka maoao o ka pauku 1451 i hoololiia ;a i heluheluia peuei : " Pauku 1451. Ina aole hanauna oka inea make kauoha ole, alaila, e lilo kona waiwai a pau i ka mea nona ka ilioiua, a Ahupuaa paha."

Ina paha o A. ka mea i raako me ke kauoha ole, a he mau keiki ponoi kaua o B a me C, aia i ka aina hana lepo mauu, make aku la naeo A mahope nei, ko laua makuakane, he elima malama mahope iho, hoi mai la o B a me 0 mai ka aiua hana lepo manu mai. Eia ka ninau, Hc kuleaua io aooi ko laua i koe i ka aina o ko laua makuakaoe, o like me kau e hooakaka nei iloko ouala he kaoakolu e noi ai a hola ia maniwa, aohe koleana ? Ke manao nei au aohe kupono iii o keia inau hooakaka ana au ke ike pono iho oe i keia mau hooakaka aua a'u ia oe. He lunamakaaiuana Kono* hiki io paha oe, ka moa e manao ana e hana i kanawai e pakaha aku ai ika aina o na keiki makua ole n me na wahine kaue make. Heaha ka bewa ina lakou e manao i ekolu malama mahope iho, a eono palia, alaila noi aku i na lunakanawai hooponopouo waiw&i hooillna e hoopooopoia ka waiwai o ka moa i make kaooha oie. 0 na pahu kaui e like me oe e ae uo lakou i kau, a o ka poe oiaio i awakea ka uaauao, aole e ae aoa i kau. O keia ka maa pouo a'u e hai aku imua ou eka lunamakaainana e mauao ona e hana i kanaw&i pakaha i ka pouo o ua aina aliodio i loaa iou hoa maka&inaoa, mai Hawaii a Niihau. Me ka mahalo. Loudon Kal&nipuu. Weiehu-uka, Aperila 5, 1810.