Ka Nupepa Kuokoa, Volume XV, Number 28, 8 July 1876 — Page 1

Page PDF (1.65 MB)

NUPEPA KUOKOA :
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
BUKE XV. HELU 28. HONOLULU, POAONO, IULAI 8, 1876. NA HELU A PAU 762.

MAIKAI KA HOI KA PAPA !
— A ME —
Ka Laau o kou Hale ! No Hea la ?

                KA I NO HOI NO KAHI O WAILA MA ! Nana aku no hoi ia la, OHI KA IO O KA LAAU O MAKAWAO, i ka ua mea o ka nani o Na Papa, Na Laau A ME NA PONO KUKULU HALE O NA ANO NO A PAU, MA KE KIHI O Na ALANUI PAPU a me MOIWAHINE, Honolulu MALAILA E LOAA AI E LIKE ME KA makemake, no ke Kumukuai makeponoloa. PAPA, PAPA, PAPA Na PAPA huluhulu, Na PAPA manoanoa, Na PAPA i kahiia, Na PAPA kepa, PAPA holo keokeo, PAPA holo ulaula. NA LAAU! LAAU! NA KUA. NA KAOLA, AAHO, MOLINA, PEAPEA, PINE HULUHULU, PINE I KAHIIA, Na Papa a me na Laau Ulaula ! PILI ULAULA PILI KEOKEO, PANI PUKA, PANI PUKA ANIANI IPUKA NIANI, OLEPELEPE. PENA O NA ANO A Pau Hulu Pena mai ka liilii a ka nui ! AILA PENA ! AILA HOOMALOO, WANIKI, PATE NA LAKO o kela a me keia ano. NA AMI-PUKA HALE, NA AMI-PUKA PA. ANIANI ! Pepa Hale me na lihilihi E LOAA NO MALAILA KA PAAKAI Helu 1, O KAKAAKO a me PUULOA No ke Dala kuike, e loaa no na mea a pau i haiia ae la no ke kumukuai emi loa.
            O na kauoha a pau mai Hawaii a Niihau, e loaa'ku ana ia lakou, e hooko koke ia mai ana no ia me ka lawa pono.
            E kipa nui ilaila, i ike i ka oiaio
761 3m 773

NO GILIBETA KA IKAIKA !
KA LUA OLE O KE KOA,
A ME KA PUUWAI KINA OLE.
HE MOOLELO KAHIKO NO ALABIONA !
MOKUNA XIV.

                AOHE ana mea e ae i manao ai o ka mea wale no i puia e ke aloha Belaneke a me kona makua make, ka mea hoi a kona mau waimaka e hookulukulu ana.
            Aole hookahi wale kona huli ana i hope e nana ai, a i ole ia, kona haohao ana i ka nehe a keia mau kapuai e nehe ana mahope koke o kona mau keehina wawae.
            No kekahi manawa loihi mahope iho, haalele iho la o Walata i ka hale, a o Belaneke keia, ka mea i halii iho i kona mau kuli ma ka aoao o kona makuakane i powaia, hoomau aku la ia i ka u ana a me ka honihoni ana maluna iho o kona mau lehelehe oni ole, me ka nana ole aku i ko Tobia hele ana mai ma ko Belaneke aoao, a i ole ia, mai ka onou ana aku iaia mai ona aku i ka manawa a Tobia i pahola aku ai i kona komo pu ana aku iloko o ke kumakena no ka mea i make.
            No ka hookuke pinepineia aku, emi aku la o Tobia iloko o ka hale, a noho iho la maluna o ka noho loihi me ka namunamu iho no Walata.
            " Aohe paha keia e hoolohe mai i ka'u a i ole la hoi ia o ka nana wale mai no la hoi," wahi a kona namunamu. " Aole anei hoi, ua like ko'u maikai me kona, a ua oi aku paha mamua ? Ke makemake nei au e ike, owai la o maua ka mea i oi aku o ka pono e hooluolu iaia ? Ke makemake nei au e pepehi aku i kela kanaka waha eleele. E pepehi aku ana au iaia ; kui aku la o Tobia i kana puupuu lima, ma ka poho o kekahi lima me ka ikaika."
            "Ae," wahi a kona hoomau ana aku like kamailio mahope o ka hoomaha iki ana, "e nui ana no paha na hoaloha e like me ia, aka, e kiai aku ana au i ke kino o ka haku make ! Aole, ina aole ia e kamailio mai ana ia'u, ina wau i kupono no ke kamailio pu, a mino aka pu no hoi, alaila, aole au i kupono no kekahi mea e ae ; a nana no ia e kiai oia wale iho no, e like me kona makemake iho,"
            Mahope iho o ko Belaneke hoouhi ana iho i ke kihei maluna o ke kino kupapau o kona makua, pii aku la ia i kona keena maluna, a haule iho la malunu o kona wahi moe.
            Ke hele aku nei e poeleele loa, a o Tobia keia, ka mea nona ka maka'u ole ma na manawa a pau, hoomaka mai la kona halia mua, me he mea la ua ike ia e kolo ana kekahi mea.
            Iaia i hoomakaukau ai e koe ae i ke ahi-koe no ke kuni ana i ka ipukukui, aia hoi, kikeke ana kekahi mea mawaho o ka puka.
            Ku ae la o Tobia no keia halulu, a waiho iho la i ke kukui ilalo.
            " Owai kela ?" wahi a ka ninau.
            Aohe pane mai me ka leo, aka, he hoomahuahua ana ae nae o ke kikeke ka mea loheia aku.
            " O kekahi no paha o na makamaka," wahi a ko Tobia noonoo iho. " Ua lohi loa, no na makamaka ka hele mai i keia po, a no ko'u makemake ole e noho hookahi me kela kino, nolaila, e hookomo mai ana au iloko nei."
            Me na lima haalulu, wehe ae la oia i ka puka a hamama, a halawai ana he maka a he maka me Coni.
            Nana pahaohao aku la o Tobia, " O oe ?" wahi ana.
            "Ae, owau o Coni. Ua make iho nei ka ka haku. Auhea o Belaneke ?"
            No keia ninau, nalu iho la o Tobia iloko ona.
            " Aia i ka hale iluna," wahi a kana hai aku.
            " O ! ua pono aku la," wahi a Coni, me ke keehi mai e komo. " No keaha la ka mea i ho-a ole ia ai ke kukui — ho-a ia i kukui, e wiki ?"
            " Mai hele hou mai oe ianei," wahi a Tobia. " Ua ike no oe, ua kipaku aku kela ia oe inehinei."
            " Aole, aole," wahi a Coni. " Nawai i olelo mai pela ?"
            " Ka ! owau no."
            " O oe."
            " Ae, aohe mea e ae maanei e noho haku nei, owau wale no," wahi a ka pane.
            Ana aku la o Coni iaia mai ke poo a hiki i na wawae.
            " O ! a owai hoi ka mea nana i hoonoho mai ia oe i haku, e hai mai ?" wahi a kana ninau aku.
            " Owai ?"
            " Ae, owai ?"
            " Owau no ? Owai auanei kekahi mea e ae, owau wale no ? No ka hiki ole anei ia'u ke lawe i ka hana na'u e lawelawe aku, oiai ua make ia, a — a —"
            " Maanei aku o Belaneke, wahi a ka nauki a Coni.
            " Oiaio paha, i kekahi manawa e aku."
            " E nana mai oe e Coni ; ua like ko'u mana maanei me kou, nolaila, e noho ana au, a no kou lawelawe ana i ka hana ma ke ano haku, a mare ana paha ia Belaneke, he pono ia oe ke noi mai ia'u no ia mau mea."
            " Noi aku ia oe i ke aha ?" wahi a Tobia.
            " Ae, aia a noi mai ia'u."
            " No keaha ?"
            " No ka mea, ke makemake nei au e lilo i haku maanei no keia wa, a nolaila he pono ia oe ke malama ia oe iho. Kii ia aku ona kukui, ke lohe la oe ?"
            " Aole au e kii — hele oe iwaho — aole ou wahi mana iki maanei."
            " E hiki mai ana au maanei, ina he mana, a mana ole," wahi a Coni.
            " Ina pela, e kahea ana au ia Belaneke."
            " Ha, ha !" wahi a ka akaaka a Coni. Kahea ia aku, a hoolohe aku i kana mea e kamailio ai. Kaheaia aku hoi."
            Aka, aoke nae he kahea iki o Tobia.
            Aohe ona makemake ia Coni e hoi hou mai, no ka mea, e ake ana ia e lilo iaia na hana a kona haku ; a malia paha o komo ka iini o Belaneke iaia, nolaila, hopohopo ai o lilo hoi auanei ia i kumu keakea i kona ala hoomakaulii.
            Aka, ua puka ae no ka hoomanao iaia, aohe makemake o Belaneke iaia, aka, ua ike no ia, no ko Balaneke oluolu loa, e noi aku no auanei ia ia Coni e noho.
            A aole no hoi he makemake o ua wahi Tobia nei e noho hookahi ia me ke kupapau, a oiai hoi o ka noho ana mai o Coni, he hoolaukanaka ana ia, aka, ke pii ino la no kona lili iloko iho ona.
            Noho mumule iho la no hoi o Coni no kekahi manawa, alaila, kamailio ae la.
            " Ua loli ae nei ka ko manao ? Oi loa aku ia o ka pono. E noho no au, aia wale no ko'u hele a olelo mai o Belaneke e hele au, aole mamua ae o ia manawa ; nolaila, ina oe e manao ana e hoomalimali aku i kona aloha a me ka hana a ka makua make, ua kuhihewa loa oe."
            A me keia mau olelo i pani aku ai o Coni i ka puka, a komo aku la iloko o ke keena i waiho ai ke kino make, me ka waiho iho ia Tobia e naku poeleele ma ka imi ana i ka ipukukui i pahemo iho ai mai kona lima.
            Hiki aku la ia ma ka aoao o ke kino make o kona haku i hala e, a nana iho la maluna o kona mau hiohiona puanuanu, a hauhau iho la na lehelehe.
            " Ke olelo aku nei au, ua lilo he enemi no'u na puupuu au i kui mai ai ia'u, a e pakui aku ana au. Aole au i manao, aka nae, no ke kokoke loa mai o kou manawa, nolaila, aole e hiki ia'u ke olelo ae, he minamina au, aka, o kou make ka mea e mama ae ai ko'u enemi, a e hooko aku ana au — ae, e hooko aku ana au ia enemi.
            Nana ae la ia hope, e haha ana no o Tobia maluna o na wahie no na ipukukui la i haule ai, a kolo malu aku la ia me ka nehe ole ma kahi o na puka uwai.
            " Maloko ea," ke hawanawana liilii loa aku nei keia, me ka wehe malie loa i ka puka " Owau no. E noho malie oe, he pono ia'u ke hana ae i ka mea e puka ai o Tobe iwaho, mamua o kou puka ana mai."
            " Ua pono ae la," wahi a Wili Ahiu, oiai ua lohe koke mai la no ia i ka leo o ka mea e hawanawana aku nei, a hoomaopopo iho la no, aka, e hana oe me ka hikiwawe loa, e ku no au maanei, a e kui no au ma kona poo ina aole ia e puka hikiwawe mai ana.
            I nui ke aho, mai puka wale mai oe, me ka piha ole o kou mau poho lima ; ina nae e hiki ana ia oe ke hoopiha i kauweke a piha, e hiki no anei ia oe ?" wahi a ka hawanawana aku a Coni.
            " Aole," wahi a ka hoole mai a Wili.
            " Hamau" wahi a Coni ; "olelo mai nei hoi oe, e kokua mau ana oe ia'u no ko'u enemi. E hana oe pela i keia po, a na'u e hai aku ia oe i kahi a Tesetera i waiho ai i kana dala."
            " Hana anei oe pela ?"
            " Hana no au. Aka hamau."
            Hooki koke iho la oia i kana kamailio ana, a ike aku la ia Tobia e lilo ana i ke kukui, hoopili aku la ia i kona poo ma kahi o ka hookui ana o na puka uwai, a hawanawana aku la, E wiki oe.
            " Ua aloha au i ke kaikamahine a ke kanaka au i pepehi ai, aka, aole nae ia i hoihoi mai i ko'u aloha — aole, ke makemake ole mai nei oia ia'u, a ke hoowahawaha mai la, Ua hoohiki au e lilo ke kaikamahine ia'u ; e kokua mai oe i hiki ai ia'u ke lawe iaia a hiki i kekahi wahi e huna ai, kahi hoi e pakele ai ia iloko o ko'u mana, a na'u no e kuhikuhi aku ia oe i kahi i waiho ai o na dala a Tesetera. E ae mai anei oe i keia ?"
            " E hana no au, a ke hoohiki nei !" wahi a ka hooho a ka powa."
            " Ina e loaa ana ia'u he wahi manawa e hookaawale aku ai ia Tobia no ka wa pokole loa, alaila, e hoomaka kaua i ka hana ana."
            " E oki no au i kona kania-i, alaila, aole he mea nana e keakea," wahi a Wili Ahiu, me ka aa o na maka.
            " Aole, aole," wahi a Coni, "malia paha, oia karaima au e hoomaikeike mai nei, e pau ana kakou a pau i ka luku ia. He pono e pakele oia ma kekahi ano e ae, aole ma ka pepehi kanaka."
            " He oi aku, ina ma ka iniha hookahi a elua paha o ke kila," wahi a Wili Ahiu."
            Aole loa oia e makemake i ka hapai ana ia hana ma ke ano pepehi kanaka ; ua maopopo no, ua lawa ke ino maluna ona, aka, he hana hoho wale ka aa ana e hooko aku pela.
            Ia wa koke no, me he mea la, na komo hou mai kekahi manao iloko o Coni.
            " Aole oia i ike, eia oe maanei." wahi a ka ninau.
            " Aole io no ia i ike," wahi a ka powa.
            " Pehea auanei ia e haohao ai ?"
            " Aole anei ona haohao ?"
            Pane mai o Coni, " He oiaio, he oi aku ia o ka maikai. Ua loaa ia, aka, pehea la auanei ia e puka mai ai ?"
(Aole i pau.)


Pane ka opio o Kona Akau.

E KA NUPEPA KUOKOA E ; Aloha oe :—
            Ua ike iho nei au i ka pane ino e ka luna o Kona Akau, e like me kona ano pela no kana pane ana, aole oia i pane e like me ke Keonimana, ma kou hela 25.
            Ke koho aku la kela i ko Hilo e noho lunakanawai mai no imua, ae, a oia no o maua ka lakou e hoahewa mai ai, no ka mea, ua kue oia i ko lakou'la makemake, oia ke Kuikahi Panailike.
            Ke i mai la nae ua luna'la o Kona Akau he like au me ka waki a me na kii leo ole ke kau wale iho no i ke keena Ahaolelo.
            Ua makapaa na luna la o Kona Akau. Ina e kaakaa, ina ua ike i kuu hoololi i ke Kanawai Karaima e pili ana i ka moekalohe, a me kuu heluhelu ana i ka hoopii mai Hilo mai e noi ana e ae aku ka Hale Ahaolelo i eha tausani dala no ka hana ana i uwapo no Honolii, a me kuu heluhelu ana i ka hoopii e noi mai ana i elua tausani dala, mai ka uwapo i Waiakea i hikii Mawae a nae koa olelo hooholo i elua tausani dala no ka palekai o Kaipalaoa apana o Hilo.
            Oia nae paha, aole au i olelo e like me kana ka liki e like me ke'lii Kukahaua, a e like me Kihapu ka nui o ka leo, a no ka piha loa paha i ka huhu kui ino i ke pakaukau, aole lakou i malama i ka maluhia o ka hale.
            A pehea la ka luna o Kona Akau, ua malama no paha ia ana e kui ai — O kau no ia o ka nui o ka leo, aole no e ko ana kau, no ka mea he imi oe i na olelo ino, pelapela, awahia, mulea, a hiki ole i ka poe kupono ke hoolono a manao aku he oiaio kana.
            No na Kuhina au e enemi nei, no ko lakou koho a hooholo pu me na alii a me na lunamakaainana. Ina ua ae ka pauku 43 o ke Kumukanawai ia lakou e noho mawaena o na alii iloko o ka Hale Ahaolelo, alaila, ua aeia lakou e lilo i mau hoa, a ina e lilo lakou i mau hoa, alaila, e koho pu no auanei lakou i na mea a pau, a heaha iho la kau malaila ?
            Eia kekahi, ua maa mau na Kuhina i ka noho iloko o ka Ahaolelo, mai na Moi a pau, a ua lohe au, o oe kekahi Luna o Kona, aole nae hoi oe i hoohalahala i na Kuhina, a ia Kalakaua iho nei, akahi no oe a hoohalahala ; oia nae paha, oia kau Moi i hana ino ai, a no ka hana ino a manao ino i ka Moi, manao ino oe i na Kuhina.
            Eia kekahi olelo kohu ole au i olelo ai i kela mau pule aku nei i hala, ua olelo oe i ke Kuikahi i hanaia i ka makahiki 1874, " he kupapau ia Kuikahi, ua make, ua paa i ka pahu, ua popopo loa ; aohe pono o ia Kuikahi." Unuhiia ole ka olelo ana pela. Pehea la oia i ike ai na make, ua kupapau, a ua popopo loa ke kuikahi i hanaia. Pela. Aole i hana hou ia i kanawai e hookuke aku ai i kela kanawai — ike io, hohonu ka ike a " Moakini," Auhea oe e ke kanaka leo nui, i kapa ia oe iho he " akamai." Aia anei a nui ka leo, alaila pono, akamai. E nana aku ou maka i ka mea a ke Akua i hana ai, a oia ka'u e ninau aku nei ia oe, Owai o ke kai kahi leo nui, o kahi hohonu anei ? Aole, o kahi papau, oia kahi leo nui, malaila e haano-u ai na nalu, a o kahi hohonu hoi, he lana malie no ia. A ua ike aku la oe, a nau no ia e noonoo.
            Eia kekahi a'u i ike aku ai, ma ka olelo hooholo a ke alii Kapena, i waiho ae ai imua o ka Hale, ua kue ikaika oe i ua olelo hooholo la, no ke ko ole o kona makemake e hoole i ka olelo hooholo, o ke ku ae no ia haalele i ka noho, aole i koho, kai noa no hoi i koho ma ka hapa uuku he mea no hoi ia e ike mai ai kona apana e malama ana no i ko lakou aoao, ina hoi malaila lakou ma ke kue i ke Kuikahi Panailike, o ka manao no au, ua nui no ka poe makemake o Kona i ke Kuikahi, he poe hana no lakou e like me ko Hilo, koe wale no ua luna la o Kona Akau.
            Ke i mai nei ua luna nei o Kona Akau, i hoopili ka au mahope o kahi e loaa mai ai ka'u wahi palena a me kahi waiubaka, ua kuhihewa ua luna la o Kona Akau, e pono ia'u ke kapa aku ia oe, o oe ia, ma ke koho ana mai nei a ko Kona ia oe loaa ai kahi kenikeni, eia ka hoike a'u e koho aku ai e, eha pule i noho ai ka ahaolelo, ua hooleia o ka poe i hoopiia, aole e loaa ia lakou ko lakou uku, o ua luna la kekahi o loko oia poe i ke aku au pili mau kahi aahu i ka ili, a i ka pau ana oia pilikia ike hou ia'ku e ku kaliki mai ana, eia ka auanei he neo loa no ka, he keikei puawa wale iho no he olohaka ka o lalo. Olelo mai ke Akua ia Adamu, " Me ka hou o kou maka e ai ai i ka ai."
            Eia kekahi, ke minamina mai la kela ia'u no kuu kanaka makua a kamailio au ma ke kekee ; a-he, aia a ae aku au ma kou, alaila olelo au ma ka pololei, oia hoi ko hilinai ma kou akamai, a manao ae e kauo aku ia makou mahope o kou manao ino, nou wale no ia manao i haku mamua o kou lilo ana i lunamakaainana, ua loheia kau olelo mua, aia a hele oe iloko o ka Hale Ahaolelo, alaila wawahi oe i ke Kumukanawai a me na kanawai a pau i hana ia ai e na Kuhina, pela ka loheia ana, aka, ua kumaka iho nei ka ike, nau na kui a ka la i Papaenaena, nahaha ka papakaukau i ka wawahi ia, ke i aku la no kuu makemake ole e loaa ka pomaikai i na makaainana, oia kuu mea i koho ole ai mahope o kana olelo hooholo manao ino. Ke hoike aku la au ia oe, aole pela, no ke ino no o kau olelo, he olelo hooholo kue i ke Kumukanawai ; ke i aku la i na makaainana he poho nui ka ia no na makaainana, ia'u no kuu kue i kana puka na makaainana. Eia ka puka e hoopau ia'na ka auhau kino, e hoemi ia ana ke kuke, aia elua haneri waiwai lewa, a pela ka waiwai paa, alaila auhau ia, a ina e noho mau ke Kuikahi a hiki hou i kela kau ahaolelo 1878, alaila pau loa na auhau o na makaainana i ka hemo, koe wale no ka auhau waiwai e like me ko na aina haole, a oia ke Kuikahi Panailike, o na luna la o Kona Akau i kue ai, a o ka poe hana a pau e pomaikai ana lakou iloko o na makahiki ehiku i noho ai ke Kuikahi maluna ou e Hawaii, alaila aole au aie lahui, a ua ulu na pomaikai iloko o ka aina, aka hoi, o ka lima lewalewa malalo o ka la, oia ke nele.
            A pehea la auanei ko Kona Akau, aole anei e kau aku keia pomaikai ia oukou, alaila e manao oukou ua poho ko oukou luhi i ke koho ana ia Pilipo i luna no oukou, a mai koho hou, aole he pomaikai ia ia, ke kapa nei keia i ka malamalama he pouli he malamalama a i ka ilihune, he waiwai, a i ka waiwai he ilihune.
            Ke hoike nei au maanei, ke kani mai la ka pele o Kaukeano, no na keiki o ka oihana pai ke aloha, me ka luna hooponopono ka mahalo. L. KAINA. Honolulu, Iune 28, 1876

Hoike Kula ma Onomea.

E KA NUPEPA KUOKOA E ; Aloha oe :—
            E oluolu maikai mai oe ia'u, e hookomo iho ma kahi kaawale o kou mau kolamu, i na huaolelo e kau ae la maluna, i ike mai ai na kini o kaua mai Hawaii nui o Keawe, a Kauai o Mano. Oiai ma ke kakahiaka o ka Poakolu, Iune la 7, ua eleu ae la ke kula a E H Umiamaka, ma ka luakini o Onomea, (Ziona Hou) e hoike ai i na mea i ao ia ia lakou.
            Hora 9 me 45 minute, hoomaka ka huakai e kai ma ke kihi hikina o ka luakini a hiki ma ka puka pa o Rev J H Pahio, huli hou mai a kai ma ke kihi Akau, a hiki ma ka puka pa holoholona a Mr Austin, a kai hou aku la ma ke alanui e pololei ana mai kahi puhi ko mai, a huli hoi mai a komo iloko o ka luakini.
            Ma ka hora 10 1/2, ua hoomaka na hana o ka hale ma ka pule ana a ka Peresidena G. Kekoi.
            Himeni 2. leo, " Ring the Bell & Ellen Bayne." Pau ia, hoomaka na haumana a pau o ke kula i ka heluhelu ana ma ke Ao Heluhelu, e hoomaka ana mai ka Haawina 1 — 3. A mahope iho oia wa, Himeni 2, Leo Persevere & Autumn Wind Pau ia, hoomaka na haumana o ka Papa 1 & 2 e hoike ma ka Helunaau, mai ka Mokuna 1 a hiki i ka hopena. Ua oluolu hoi ke kumu a me ka Peresidena, i ka poe a pau e noho ana maloko, ina he makemake ko lakou e haawi ninau i na haumana o ka papa 1 a me 2, ma na ninau pili i ka Helunaau. Ia manawa no hoi, ua eleu koke ae la kekahi poe o loko o ka hale, ma ka haawi ana i na ninau, a he mea ole wale no ia i na haumana.
            Himeni — Leo Come let us all be Merry.
            Hoikeia na haumana o ka papa 1 & 2 ma ka Palapala Aina (Ka Honua nei) ma na wahi no hoi a pau i aoia ia lakoa ; o ua kono hou ia mai no hoi ko ka hale e haawi ninau aku ma ia palapala (K H N ) ; a i ka haawiia ana'ku o na ninau, ua oehu koke mai la no lakou'la i na haina.
            Himeni, I Leo, Eighteen Hundred & Seventys x. A mahope iho oia wa, hoike hou ia no ka papa 1 & 2 ma ka buke Arimatika Huinahelu, ma na mokuna no hoi i aoia ia lakou.
            Hoomaka ke kakaulima ma ka papa eleele o na haumana o ka papa 1 & 2, mamuli o na manao i hai ia'ku e ko ka hale, a oia ka nana'na aku a ke anaina holookoa, ua kaha no ka iwa i Paliuli i na haumana o na pali.
            Hoomaka na hana lealea. 1 He kui me ka himeni hohuene, me ka hone ana o ka leo nahenahe o ka ohe Flute. 2 — Nona keiki naauao me na keiki naaupo, pauia.
            Ua haiolelo mai ka Peresidena (G. K.) he mau manao e paipai ana i na keiki a kakou, e hele mau ma ka naaoau, aole ke kuemi hou i hope e like me ke Kau o ka hupo. A he mau manao no hoi e pili ana i na makua, e alakai pololei i ka lakou mau keiki ma ke alanui o ka pomaikai, aole hoi ma ke alanui o " Huikalo i ka Nawao, a hapala ke kea oa ka ele ka ai."
            E o'u mau kaikaina a me o'u kaikuahine, e noho ana mauka la hiki a ka la komo, e hoolohe i ka leo paipai a keia makamaka G Kekoi, i pomaikai ai oe e ka Lahui Hawaii.
            Ke haawi aku nei no hoi makou i ko makou mahalo piha nui loa i ke komo, no kona hooikaika nui ana i na pulapula hou ou e Hawaii Ponoi ma ke noonoo. He mau wahi mea hou iho la no ia o na pali nei. Me ka mahalo. S K MAKAIKAI.
Napali, Hilo, Iune 8, 1876.