Ka Nupepa Kuokoa, Volume XV, Number 28, 8 July 1876 — Page 4

Page PDF (1.77 MB)

KA NUPEPA KUOKOA, ME KE AU OKOA I HUIIA.

WE ARE COMING.
Silver Song, p 4.

1. Eia makou ke hele la,
I ou la, e Iesu ke Lii,
I ka wa opiopio,

Oiai ka maikai,
Eia makou ke hele la

Mai ke ala naaupo,
Mai na mea hoowalewale,

E hahai mamuli Ou.

Cho :— Eia makou ke hele la
I ou la, e Iesu   ke Lii,
I ka wa opiopio,
Oiai he wa maikai.


2. Eia makou ke kulou la
Ma kuu wawae, e Iesu,
E hoohiki no e lilo
I mau pokii maikai nou,

Liilii no a ike ole,
Palupalu, hina no,
Nau e apo a kai olu

Ma ke ala apuupuu.

Cho :— Eia makou, &c.


3. Eia makou ke mele la
I kou ponoi kou maikai,
Kou aloha i pa mai la

Me ka hau mailuna mai,
Mele oli a hoonani

No koonei mau pomaikai,
No na oli no ka uhane

Ma ka home maluna'e.

Cho :— Eia makou &c.
HAWAII.


HAAWINA KULA SABATI.
[HOOPONOPONOIA E REV. L. LAIANA.]
Ka Hapaha Ekolu. HELU 3 — SABATI, IULAI 16, 1876.
KA LUAKINI O SOLOMONA. 2 Oihana'lii 3 : 1 — 17.

                HOOMAKA iho la o Solomona e kapili i ka hale o Iehova ma Ierusalema, ma ka mauna o Moria, ma kahi i ikeia mai ai oia e Davida, kona makuakane, ma kahi a Davida i hoomakaukau ai i kahi hehi palaoa o Orenana ka Iebusa.
            2 Hoomaka iho la oia e kapili hale, i ka makahiki eha o kona noho alii ana, i ka malama elua, a i ka la elua o ia malama.
            3 Eia ka hookumu ana o ka hale o ke Akua a Solomona i kukulu ai : o na kubita o ka loa e like me ke ana mua ana he kanaono kubita, a o ka laula he iwakalua kubita.
            4 A o ka loa o ka lanai ma ke ala, ua like ia me ka laula o ka hale he iwakalua kubita, a o kona kiekie hookahi haneri kubita a me iwakalua, a uhi iho la oia ia mea maloko me ke gula maemae.
            5 A o ka hale nui, kapili no ia i ka laau paina, a uhi iho la i ke gula maikai, hoonoho iho la maluna olaila i na lala loulu i kalaiia a me na kaula.
            6 A hoonaniia ka hale i na pohaku maikai a me ke gula, i ke gula o Parevaima.
            7 A uhi no hoi ia i ka hale, i na kaola, a me na paepae, a me na pa ona, a me kona mau puka i ke gula, a kalai oia i na kerubima maluna o na pa.
            8 Hana iho la oia i ka hale hoano loa, o ka loa ua like pu ia me ka laula o ka hale, he iwakalua kubita, a o kona laula he iwakalua kubita, a uhi iho la oia ia mea i ke gula maemae eono haneri talena.
            9 A o na kui ma ke kaupaona ana he kanalima sekela gula ; a uhi iho la oia i na keena maluna i ke gula.
            10 A iloko o ka hale hoano loa, hana iho la oia i na kerubima elua, mamuli o ka hana kalai kii, a uhi iho la oia ia mau mea i ke gula.
            11 O na eheu o kerubima he iwakalua kubita ka loa ; o ka eheu o kekahi elima kubita e pa ana ma ka paia o ka hale ; a o ka eheu o kekahi elima no kubita e pa ana i na eheu o kela kerubima.
            12 O ka eheu o kekahi kerubima elima no kubita e pa ana ma ka paia o ka hale ; a o ka eheu o kekahi elima no kubita e pa ana i ka eheu o kela kerubima.
            13 O na eheu o keia mau kerubima i hoholaia he iwakalua kubita ; a ku laua ma ko laua mau wawae, a maloko ko laua alo.
            14 Hana iho la ia i ka paku lole uli, a me ka ulaula ahiahia, a me ka ulaula maoli, a me ka lole pulupulu maikai, a hana iho la oia i na kerubima maluna ona.
            15 Hana iho la oia no ke alo o ka hale i na kia elua he kanakolukumamalima kubita ka loa, a o ka papale o kona poo elima kubita.
            16 Hana iho la no hoi oia i na kaula iloko o kahi laa, a kau maluna o na poo o na kia, a hana no hoi ia i na pomegerane hookahi haneri, a kau aku maluna o ua mau kaula la.
            17 Kukulu iho la oia i na kia ma ke alo o ka luakini ma ka aoao akau kekahi, a ma ka aoao hema kekahi ; a kapa aku la ia i ka inoa o ka mea ma ka akau o Iakina, a o ka inoa o ka mea ma ka hema o Boaza.
Pauku hoopaa. I Na'lii 6 : 11 — 13.
Mele. Himeni 401. 8 — 7 — 4. Leo.
( E mele i ka Pauku 2 me ke 3.)

            Pule no na luakini i lako na wahi i nele, i hoopihaia, i hoolohe pono kanaka, kamalii, i na olelo e ola'i.
            Na Ninau Wehewehe, Hoopili. P l Hoomaka o Solomona e kapili, kukulu ka pololei. Aia a kukula ia ka hale alaila kapili. I ka wa hea ko Solomona hoomaka ana e kukulu i ka hale o Iehova ? Ehia makahiki mai ka puka ana mai o ka poe Iseraela mai Aigupita ? Ma I Na'lii 6 : 1. Ua olelo ia 480 makahiki. Aka, ua pohihihi ia heluna. Aole akaka kahi i komo ai ka hewa. Olelo Iosephus 592 makahiki. Ane pololei paha ia. Aka, e huli ka poe noonoo. O ka mea i maopopo ua kukuluia keia luakini 1000 mamua o ko Iesu puka ana mai a oi iki ae paha. He 1656 makahiki mai a Adamu a i ke Kaiakahinalii. Mai ke kaiakahinalii a puka ka poe Iseraela iwaho o Aigupita, 858 na makahiki. Eia ka wa pohihihi, ka wa mawaena o ka puka ana i waho o Aigupita a me ke kukulu ana i ka luakini. Ua akaka ka welau mua a me ka welau hope, kahi pohihihi, oia kahi i hooponopono ai ka poe lunakahiko me na lunakanawai. Mai paulele nui ma na kuhikuhi ma na kolamu kuhikuhi o ka Baibala.
            Mahea i kukuluia ai keia hale ? Owai kai hele ia mauna mamua ? No ke aha ? Kinohi 22 : 2, 14. Owai kai ike ia wahi mahope iho ? 2 Sam. 24 : 18. No ke aha ? Na ke Akua anei i kuhikuhi ia wahi no ke kahua o kona hale ?
            P 2 I ka makaaiki ehia o ko Solomona alii ana i hoomaka ai oia e kukulu i keia hale ? Ma ka malama ehia ? Owai ka inoa o ia malama ? I Na'lii 6 : 1. Heaha ka Solomona mau hana iloko o ia mau makahiki ekolu ? Nana ia 1 Na'lii 3 : 4, 5. Kona mare ana me wai ? Kona kukulu ana i hale nona — kona hoopaa ana i ka pa o Ierusalema — ka hooponopono ana iwaena o na wahine elua no na keiki, pehea kona hooholo ana ? Ka hoomahuahua ana me ka hoomalu pono ana i kona aupuni mai hea a ihea ? Hai mai i na palena. Ka hooponopono ana i kona mau luna — ke noi ana ia Hurama ke alii o Turo e aha ? Heaha ka hale o Iehova mamua ?
            P 3 Hai mai i ka loa, i ka laula, i ke kiekie o keia hale. Nana hoi 1 Na'lii 6 : 2. Heaha ka oi mamua o ka hale lole ? Ua palua keia i kela. Hookahi kubita, ua like ia me 1 kapuai okoa a me ka 1/2 o kekahi kapuai hou aku ; (l kubita = me 1 1/2 kap.)
            P 4 Hai mai ka loa, ke kiekie, ka laula o ka lanai. Nana Na'lii 6 : 3. Ua uhiia i ke aha ?
            P 5 Ka hale nui, oia ke keena hoano mawaena o ka lanai a me kahi hoano loa, 40 kubita ka loa, 20 ka laula. Heaha ko na paia ? Ua uhiia i ke aha ? Pehea i hoonaniia ai ?
            P 6 Nohea ke gula i uhiia'i ka hale ? Aia la ihea o Parevaina ? Ua like paha ia wahi me Opira. Pehea na pohaku ? nohea ? 1 Oih'lii 29 : 2. Heaha na pohaku ma Hoikeana 21 : 19 — 21 ?
            P 7 Pehea na kaola, na paepae, na pani puka ? Heaha na Kerubima ? He mau kii ano lua ole, he mau mea hoonani i ka hale.
                P 8 Hale hoano loa, oia ke keena kapu elua, kahi e komo ai ke kahuna nui wale no, hookahi komo ana i ka makahiki hookahi. Ua like ka loa me ka laula, oia hoi 20 kubita. Ehia ke kiekie ? Ua uhiia i ke aha ?

            P 9 Pehea na kui ? Sekela gula hookahi, ua like ia me na dala 9. Hookahi Talena gula ua like i me 27,320 dala.
            P 10 Heaha kekahi mau mea iloko o kahi hoano loa ? Ua uhiia i ke aha ? He mau kerubima elua anei ma ke keena hoano loa o ka hale lole ?
            P 11 — 13 Na eheu o na Kerubima. E ku ana keia mau kerubima elua, kekahi ma kekahi aoao, a o kekahi ma kekahi aoao o ka pahu berita. Eha eheu, palima na kubita o ka loa o na eheu eha, (4 X 5 = 20) oia hoi ka laula o ke keena hoano loa. E nana ana kekahi kerubima i kekahi, me he la e kiai ana laua i ka pahu perita.
            P 14 Ka paku lole, heaha ke ano ? Mahea hoi ia ? Mawaena o na keena hoano elua. Pukaana 20 : 31.
            P 15 — 17 Na kia elua, mahea kekahi a mahea kekahi ? Owai na inoa ? ke ano ? kupaa — ikaika. Ke kiekie, ma 1 Na'lii 7 : 13 — 22. 2 Na'lii 25 : 15 — 18. Ier. 52 : 20 — 23. 18 kubita ke kiekie o kela a me keia maanei. 35 kubita ke kiekie. Penei paha : 18 kubita ke kino, 5 ka papale, 4 ka hoonani ana maluna ae, 8 ke kumu malalo kahi i ku ai, like 35 kubita.

MA KA HOOPILI.

                1 Iesu ka luakini nui, e hoonani iaia ma ka hoohua nui ana i na hua maikai he nui wale.
            2 Ka ekalesia kekahi luakini, Iesu kona pohaku kihi, Iesu me ka Baibala na kia paa elua. E hooikaika e kukulu, e hoolaha, e hoonani i ka ekalesia.
            3 He luakini kela me keia naau. E hoopiha ia i na mea maikai.
            4 Na luakini maoli kekahi, e manao nui e hoopiha, e hoonani.
Mele, Himeni 404, (Pauku 1 me 3)
            Pule i piha na naau i ka Uhane Hemolele, a pela aku.
            Haawina no Iulai 23, 1 Na'lii 8 : 5 — 21.

            PIPI ELIMA WAWAE.— Ua hanau ia e kekahi pipi wahine ma Pohakupili, Waikele, Ewa ae nei, be pipi keiki elima wawae. O ka lima o ka wawae, aia ma ka a-i a hiki ma ka umauma e pili la me na wawae mua. No ka pu-a pipi a Kimo Pakaka (James Robinson) keia wahi pipi kupanaha. Pela mai nei o H. Kipi ia makou ma kana leta o ka la 3 iho nei, a o kana wahi mea hou ia o ka la eha iho nei o Iulai.

He manao pane i ka Lahui Hawaii.

E KA LUNAHOOPONOPONO, Aloha oe :—
            E ae mai ia'u, i kauwahi o kou nupepa, e kukai olelo pu aku, me kekahi mea kakau manao o ka " Lahui Hawaii," a i ikeia hoi ma kona Helu 29, ma kana pane no ko'u haiolelo imua.o ka Ahaolelo, e pili ana no ka olelo hooholo a ke Lii Kapena Loke ; a me kekahi o kona mau manao ponoi e hooia ana i ka olelo hooholo a ke Lii Kapena, e hoopono ana i ke Kuikahi.
            Maluna o keia mau kahua elua, kona kue ana mai i ka'u mau olelo ana elua no ia mau olelo hooholo elua. Malia, o ka mea e kakau manao nei e kue mai nei, a me ke Lii Kiaaina o Maui, he hookahi no laua.
            Ma ko'u kue ia ana mai no ka'u oihana, he leo no ko'u apana, aole au e hookuu aku he pio na ka mea e paio mai ana ia'u. Hookahi no a'u mea kahaha nui, o ka huna o ua mea kakau nei i kona inoa ponoi, a he makemake hoi e paio, heaha la ka mea o ka huna ana ia ia iho ? Ua lele wale mai kou kahoaka, a me ia kino akaku e pale ana au ia oe.
            Ma kou kalele nui iluna o ka olelo hooholo a ke Lii Kapena, a e hapai ana i kou mau pono malaila, ke komo pu aku nei kaua iloko oia kahua hookahi, a e haalele ae au i na leo o ka makamaka e hookui mai ana i ka'u haiolelo.
            O ka olelo hooholo a ke Lii Kiaaina o Maui, oia " ka hoopono aku i na hana a pau i lawelawe ai no ke Kuikahi Panailike." He nui ka'u mau olelo i pane ai no keia olelo hooholo imua o ka Hale Ahaolelo, a he hoomanao nei au i kekahi oia mau olelo.
            Mai ke'lii Kapena mai, ua olelo oia, o keia kuikahi, oia ka mea a Kamehameha V i manao nui ai, a i ake nui ai e loaa, aka, ua haule, a mai ke'lii Kaai mai hoi, " he Kuikahi Panailike o keia ano mawaena o Amerika Huiia, a me ko Beritania Amerika." Ma keia mau olelo, ua pono ia'u ke pane aku. He oiaio ko Kamehameha V imi ana i Kuikahi Panailike, no ka mea, he kumu oia manao i hiki ke nana ia aku. O ka Moi K. V, he 'Lii oia i komo pono iloko o na hana lima, a me ke kalepa ana, aka, aole oia i komo paukiki e like me na hana a keia au hana kuikahi e holo paukiki nei, me he moku la iloko o na kikiao makani, me ka nana ole i na poino e ulia ae ana. Ua ike ka lahui i ka Kamehameha V alanui i alakai ai ma keia ano, a no kona hoopololei loa i ka hana kuikahi ma ka waiwai wale no, haule iho la ua kuikahi la i kona mau la, a nolaila oia i olelo iho ai ; " A kahi no au a oluolu iho la." Olioli maoli Au i ka haule ana o ke kuikahi —" Ua akaka ae la ko K. V manao, aole nona iho kela makemake no ka hana kuikahi ana, aka, he hana onoonou ia e kona mau luna aupuni ; a ua olioli oia i ka haule wale ana, a ua puni ole no hoi oia i na malimali he nui a Kona mau luna aupuni, oiai hoi, Oia kekahi o na mea e pomaikai mua ana. Aka, ua kapae ae la oia ia mau mea a pau me kona mau pomaikai ponoi, a " olioli iho la Oia i ka haule ana."
            Ina he olioli Kona i ka haule ana o kela kuikahi, he waiwai a he waiwai, alaila, o keia kuikahi, me ka hoopaa ia aku o ke aupuni malalo o Amerika Huiia, oia anei ke kuikahi a K. V, i manao nui ai ? Me ka leo moakaka i hoole mai ai ke'lii Kapena imua o ka Ahaolelo. Aole keia." A heaha ia ke kumu o ko ke'lii Kiaaina manao ana e hapai i ka inoa maikai o K. V, a o keia ano kana i imi ai. Ina he olioli o K V, i ka haule ana o ke kuikahi he waiwai, a he waiwai a heaha ka'u olelo kupono e olelo ae ai, ina o keia pakui a ka aha senate kekahi e hookomo ia mai ia wa ? He inaina enaena — he huha na ole he helehelena weliweli. O na olelo ino a pau mai Gehena mai, a me he mea la, oia kana mau olelo e pane aku ai i kona komisina hana kuikahi. I mea aha keia olelo hooholo a ua alii Kiaaina nei i lawe mai ai, a me ka hapai pu mai i ka inoa o K. V ? I mea anei e hoopuni aku ai ia makou iloko o keia kipuka ? He mea hilahila ole na alakai ana, e hoohalike ai i kahi mea like ole me kahi mea like ole. Me he mea la he kumu e ao hewa ana i kana kula, o ke 50, ua like ia me 50 + 100, a he pololei anei ia.i hoole mai ana kamalii liilii ia haina. Kohu ole na hoohalike o keia ano i ke ao malamalama. Kohu ole loa aku hoi, mai kekahi alii Hanohano mai o ka Ahaolelo ua hoohalike o keia ano. Kohu ole loa aku no hoi, mai kekahi Mea Hanohano mai, a he makua lahui hoi no na mokupuni o Piilani.
            Ua olelo mua ae nei au, mai ke'lii Kaai mai ; He kuikahi o keia ano mawaena o Amerika Huiia, a me ko Beritani Amerika. Nui ka na pomaikai oia poe, aole he pilikia i loaa ia lakou mai Amerika Huiia aku. Owau. ponoi, a imua o ka Ahaolelo, Ua ninau aku la au i kuu makamaka kahiko, a alii hoi o Kona — E hiki anei ia oe ke hoike mai, he Kuikahi Panailike ko lakou, e like me keia pakui i kakou e kamailio nei. Me ka hookamani ole o ke'lii Kaai, ua hooole mai oia a heaha no la hoi ke kumu e lawe ia mai ai na hoohalike i kulike ole me ke kumuhana ? He kuikahi ko kakou me ka hoopaa ia. A he kuikahi hoi ko lakou la me ka hoopaa ole ia, a he like anei ia mau mea elua ke hoohalike ae. Me ka hana ole ia ana o keia mau mea mawaena o na aoao ikaika elua, pela e ike iho ai kakou i ka hana ia ana o keia ano hana kuikahi mawaena o kakoo, a me kela mana ikaika. Ua koho wale ia ko kakou hopena, a ua manao wale ia, ua kokoke loa ka wa e pau ai. O ka hana naauao a ka aoao ikaika, o ka makeala i na wa pilikia a   hemahema o ka mea nawaliwali — i kohu like me na keiki i ka wa aneane pilikia o na elemakule. Me keia mau manao koho, ua lele mai na hoomanao ana, mailoko mai o kekahi mau mapuna olelo a'u i manao ai e hoike aku ana mahope — He mau mea ua lohe ia, a ua ikeia no hoi.
            Ke hoi hou ae nei au iluna o ka olelo hooholo a ke'lii Kapena. O ka hoapono ana i ke kuikahi — Mai ke'lii Kamika mai, a mai ke Kuhina mai o na aina e — Ua lokahi ka laua olelo ma ka aoao o ke aupuni. " Ua holo loa ke kuikahi" —" Ua kakau inoa ia e ka Moi" —" Aohe mana o keia Ahaolelo e kamailio no ke kuikahi" — Mai na Luna K. Kiekie mai hoi —"Ua lawa ke Kanawai e hoomana ana no ke kuikahi, he mea makehewa ka hana hou ana i kanawai hou."
            Ina he oiaio keia mau olelo ma ka aoao o ke aupuni ; a i mea aha hoi keia olelo hooholo ? I mea anei e hoopiha manawa ai o ka Hale ? A heaha hoi ka hoapono hou ana a keia olelo hooholo e kau iho maluna o kela hoapono mua ana ? Aole au i ike i na hana i mana-e na hana e like me keia. Ke ike au ia mea iloko o na hana mea helu, oia hoi, he hoonui oia iaia iho, he elua, a he ekolu, a pela aku, a no na hana pili aupuni. a pili Kau Kanawai, aole au i ike i kahi oia ano imua o ke ao hookamani ole ; a koe wale no na hana o ka Ahaolelo e noho nei.
            Ina hoi ua mana aku la ke kuikahi ma Kona kanawai mua o M. H 1874, a me ka olelo hooholo hoi a ke'lii Kapena ; a heaha iho nei hoi ka " Ke kanawai e hooia ana i kekahi kuikahi i hana ia ma Wasinetona ma ka la 30 Ian. 1875 ;" a i hooholo loa ia iho nei e ka hapanui o ka Ahaolelo ma ka la 23 Iune 1876. Aia anei a papakolu na hoapono ana i kekahi kanawai, alaila, Kanawai iho la kahi kanawai ? Ma keia e ike mai ai na lehulehu Hawaii, a me ke ao holookoa i keia mau ano hana ano-e loa. Ma keia no hoi i komo ai ka makau wale a me ka hopohopo ana no ke ku o keia mau hana i ka pololei ole — Ina he kahua ole kahi o ke kuikahi e ku nei, aole loa ia e paa ma ka papakolu o kona nikiikii ia ana, ina ua alo ia mawaho ae o ka oiaio. Ua ike na mea a pau i ka'u olelo imua o ka ahaolelo e ku-e ana no ke kuikahi ma kekahi mau kumu.
            He kanawai make ke kanawai o ke kuikahi mamua o ka laha ana o ua kuikahi la. He kue i ke Kumukanawai, na kanawai la. Aole he mea e mana ai, a e paa ai ua kuikahi la, ke papakolu kona hoaponoia ana. He mea makehewa wale no ia mau hana ana.
            Ke koi mai nei kou mea kakau, ua hoapono ia ke kanawai e kela kau M. H 1874, a o ka hana a keia kau o ke kokua aku i ka kona mua — Pela anei ka oiaio e ka makamaka ? Ina e ikeia ke ino o na kanawai mua i kau ia ai, aole anei e hiki ana ke hoopauia, a ke hoololi ia paha e na ahaolelo mahope mai ? Wahahee oe ke hoole mai. Pehea oe ke nana iho i ka Buke Kanawai Kivila ? Kohu weluwelu kona mau pauku kanawai a pau ; a pela ke Kanawai Hoopai Karaima, a no keaha ? no ka nui o na mea i hoopau ia, a i hoololiia e na ahaolelo hope mai, a pela i lilo ai kau i mea ku ole i ka pono ke pale mai, a ke hooia mai.
            O ke kanawai no ke oki mare a ia kau ahaolelo i hooholo ai ; hewa anei ka Aha Kiekie i ka hoole ana i ua kanawai la ? a he pono anei i keia kau, ke hoapono aku no i ka lakou lalau a hawawa paha — Aole. Pela auanei oe e ka makamaka e ike iho ai, aole e haawi pio wale aku na ahaolelo hope na ka ahaolelo mua — He mea hiki nae ke ke hoike akaka aku — he oi ae ka maha, a me ka ikaika o ka ahaolelo hope ma kekahi mau mea, mamua ae o ke kau mamua iho. He hiki i ka kona hope ke hoopau, a ke hoololi paha i kona mua. Eia iho imua o ka Hilo Ahaolelo, ua hoopauia, a me ua hoololiia ana o na kanawai o 1874, aole hoi he papa mai o na alii Kiaaina nei, mai hoololi ae oukou ; a mai hoopau oukou no ka mea, he like no na ahaolelo elua — a no keaha i hiki ole ai ke papa ilaila, a i ka nupepa hoi e waha-lama mai nei — No ka manao nae paha, he hiki ia ia ke hoohuli mai i ka manao o ka lehulehu ma keia mau manao hawawa, a e manaoia mai ai, ua lalau loa na olelo a ka Luna M. o Kona Akau ; a i hiki ole ai i ko Kona Akau ke apono mai i na hana a ko lakou Luna, a pela paha na lehulehu e ae a pau.
            Ke aa nei au e olelo ikaika aku — Aole i paa ka ahaolelo hope malalo o ka ahaolelo mua — He mana ko ka poe hope e like me ko lakou ike, a e hana e like me ko lakou ike. (Aole i pau) G. W. P.

Kumumanao.

                Na Rula no ka hana ana i ka haiao.
            O ka hana ana i keia mea o ka imi, a me ka hooikaika ana i na rula o ka haiao. He oihana nui no keia, he nui na kahu ekalesia i kukulu like ole i ko lakou mau haiao. Ua hana kekahi me ke kapulu, me ke ano molowa, ano hoihoi ole i ka hoolohe aku. Nolaila, ke emi ana mai o ka ka hana a ka Haku i o kakou nei, no ka malama pono ole ia o na rula o ka haiao.
                RULA I. E hoomakaukau mua ka mea imi haku haiao, i ka pili o ka mahele i na manaopili. A ina i pili ole ka mahele manao, me kona mau lala, alaila, ua hemahema ka haku ana ia mau mea, ina ua pili like na manao au i haku ai, alaila, ua pono ia mea no i hana ai, me ka manao o ke kahu ekalesia e kukulu i kona manao, me na wehewehe kupono mai mua a hiki i ka hope, me ke ano pololei, me ka piha pono i ka io me ka iwi ole, alaila, e piha ana ka naau o kana mau hoahanau i ka hauoli me ka makemake. Aka, ina i io ole kau haiao e molowa ana kau mau hoahanau.

            RULA II. E malama ke kahunapule i ka hai ana aku i na manao pono ole i na hoahanau. Oia kekahi kumu e huli ole mai ai kekahi poe uhane e noho mai nei ma na pea o Hawaii nei. No ke akamai hapa i ka Haku haiao, ina i hahai kekahi kahuna pule me ka Iesu, e akamai e like me ka nahesa. E noho malie me he manu nunu la, alaila, e nui ana na hipa o kou pa hipa, ina e kalakala aku kau hana o ke emi aku la no ia e like me ka puhi o ke ale, hoi kela a ka paia paa noho mai. Pela na kanaka i keia manawa, ua ane paa hou na puka ike elima o ke kanaka i ka makemake nani o ka haiao. Pela no hoi ka ia, lou pinepine i ka makau eena ke ike mai i kona mea i eha ai. Pela na kanaka, ina he olelo pono ole ka ke kahu e hai aku ai, o ka lohe aku la no ia. Ina he maikai kau haiao piha pono i ka io, e huli ana na hoomaloka a me na hapa o kou pa kekahi.
            RULA III. E hoomakaukau ke kahunapule i na buke hoonaauao a pau, oia no ke kahi waiwai oi loa o ka ke kahunapule oihana, o ka piha pono o kana haiao me na kuhikuhi o na buke a pau ana i ao ai, he mea nui no ia, ina hapa na kuhikuhi a me na wehewehe aia no ilaila ka momona ole o ka ai o na uhane o kanaka ma ka hoolohe aku, wiwi na uhane, ua like no ia me ka ai loliloli ono ole ke ai aku. O ka haiao piha pono i na manao wehewehe, ono ke ai aku ka uhaue, like me ka ai uouo pahee ke moni aku. " Ola kela he wai ko lalo."
            RULA IV. E hai akahele ke kahunapule i kana haiao me ka moakaka pono. O kekahi loina no ia a na kahunapule e ike ia nei. Aole malamaia o na mamala a pau o ka haiao Sabati, i ko lakou hai ana, huikau ma ka kekahi i ka hai ana, lohe ole kekahi poe i ka waiwai io o ka haiao. O ke kahunapule akahele ma ka olelo ana lohe ia me ka piha o ka hale i ka hauoli i ka puka pono o ka haiao mai ka waha aku o ke kahunapule.
            RULA V. E ike pono ke kahunapule i ka buke ao-kiko. Oia ka buke e ao ana ia ia e mahele pono i kana mau hopuna olelo me ka huikau ole ma ka hai ana i na palena kupono o kona manao. O ke kahunapule makaukau ole i keia lala nui o ka ike, molamola kona manao ma ka hai ana i na manao ikaika kahi o ke kiko kupono ma ia manao. Pela hoi ka manao haahaa he ikaika nae ke kiko au e hai ana ma ia wahi, alaila pili ole. Nolaila, e malama pono ia na mamala me na kiko pili ia mau mea, mai koho i ka haiao me ke ano kapulu o lilo i mea e makemake ole ia ai e kou anaina hoahanau, e lawe no a " Mikioi a kau ka iwa iluna." Nolaila e nana mai kakou i na rula e kau ae la maluna me ka lokahi mai ka mua a ka hope. W S LOKAI Kahuku, Oahu.

Na Hunahuna mea hou o ka " Lai a Ehu."

                Ke hoomau mau mai nei no na paka ua lokuloku i ka aina mai o a o o na Kona nei, koe wale no, he kakaikahi ka hiki ana ma kahakai a he ola maikai ka aina i keia wa, aole hoi e like me kekahi mau makahiki i hala'ku nei ka ui i ke onihinihi
            — Akahi no hoi wa i hiamoe hoononolo ai ke diabolo i kana hiamoe kulipolipo, aka nae, he puiwa ae no a onioni ae, no ke aki paha o ka makika, a me ka uku lele, nolaila paha, ala iki mai nei o umeke halakahiki ma, i keia wa a hiamoe loa hoi o umeke naia, a panini, a pela no hoi ka okolehao, o ka hiamoe no nae paha a ka eu.
            — Ke hoomahinu nei no ka hoomana a I. Kaona i kahi luakini paha o lakou a he kohu pakaua no keia hale. Ke nana'ku, huai ka ulu o lele i ka makani.
            — Ke hoomaemae hou ia nei ka heiau o ka Mea Manaloa ma Kahaluu, oia hoi ka hoonee hou ana i ka awai, a me na noho, ka papa himeni hoi a me na mea e ae, a e hoolaa hou ana ia ekalesia o kakou i ka hale no Iehova ke hiki aku i ka la 31 o Iulai e hiki mai nei.
            — Ua hiki mai nei ka pahu pila, ogana hou, no ka luakini o Iehova ma lanakila o ka ekalesia ma Kona-waena, a eia oia ke ko nei maloko o ka luakini aole nae i wehe ia kona leo imua o ka lehulehu a hiki mai ka la 27 a Iulai ae nei — E haawi ana ka papa himeni i ahaaina hoolaa i ua pahu pila'la no Iehova oia na na papa himeni'la no i huli iho nei me ka hooikaika nui $225 ke kumukuai o ka pahu pila, a he $40 paha na lilo e ae. O ka elua keia o na luakini i loaa ka pahu pila ma ua Kona nei i keia wa, ua hilahila au i na enemi o ka pono, i ko lakou wanana e ana mamua aole ka e loaa, aole no hoi lakou e hiamoe a pau e ka ka himeni ana ia Iehova ma Kainaliu. E ka hookohukohu Akua, ua oki kau lapuwale me oe, eia ko enemi la ke ku nei — heaha kau ilaila ?
I. K. IOBA. Kona Akau, Hawaii, Iune 29 1876

KA HUNT'S LAAU OLA
(HUNT'S REMEDY)

            HE LAAU LAPAAU HOU, MAI AMERIKA MAI ! He Laau Maikai keia no Na mai pehu o ka opu, Na mai o ka puupaa a me ka opu mimi, Mimi-paa, Mimi-eha, Mimi-helelei, Ka lepo gravel iloko o ka opu-mimi, Ka mana ole, kapalili, hui ono ole ka ai. Na Mai Wahine, NAWALIWALI O KE KINO, LEPO ULA ILOKO O KA WAI MIMI, MANOANOA PAHA KA WAI E like me keokeo o ka huamoa, Like paha me na kaula silika keokeo, eleele, lenalena paha ; a i ole ua like paha me ka lepo i anaiia i na iwi keokeo, a i ka mimi ana, ua wela oioi ka mai, me ka eha nui o ke kikala a me ka puhaka.
                HE NUI NA HOIKE e ola nei, ka poe i loohia i keia mau mai i haiia maluna ae, ua pau lakou i ke ola maikai, no ka inu ana i ka HUNT LAAU OLA. ("HUNT REMEDY)!"

            UA HAAWI mua ia keia laau, e kekahi kahuna lapaau naauao, i ke kanaka mai pehu o ka opu, e noho ana me ka ohana a Mr. Hunt ; John Hunt kona inoa, he 45 kona mau makahiki, he kanaka nui poepoe, ua loohia i ka mai pehu. Ua haawiia kela me keia laau no keia mai, aole nae oluolu ; ua mahuahua mau kona pilikia, ua pau loa ke kino a me na wawae i ka pehu ; ua kokoke paa loa ka mimi ; kokoke pau loa ka hanu ana ; a ua mahuahua loa ka wai iloko o ke kino. Aole hiki iaia ke moe ilalo ma ka moe, nolaila, ua noho wale no iluna i ka po a me ke ao. Pela mau kona popilikia a hiki i kona hoao ana i keia laau, a ke kahuna i kuhikuhi mai ai. A i kona inu ana i keia laau, ua hoomaka koke ka oluolu. Ua paipai koke ia ka puupaa i ka laua oihana ; ua puka hou ka wai mimi a nui wale ; ua emi koke mai la ka pehu o na waewae ; a ua oluolu hou ke ake-mama i ka hanu ana ; ua oluolu a maikai ka io o na lala, a e hoi nui mai ana ke ola maikai, alaila, me ke kuhihewa, ua waiho oia i ka laau i kekahi mau la. Ua pono ole nae ka waiho ana ia manawa, no ka mea, aole i ola io maoli kona mai pehu. Ua molowa hou na puupaa i ka laua oihana, a ua mahuahua hou ka wai iloko o ka opu, a ua popilikia hou e like me mamua. Alaila, ua inu hou oia i ua laau la, a ma ka hoomanawanui ana, ua lanakila hou auanei maluna o ka mai, a ua ola io maoli, a ua hoomaka hou oia i kana oihana mawaho o ka hale.
                Oia ka lapaau mua ana me keia laau ; a mai ia wa mai, (he 25 makahiki) ua hahanaia keia laau e like me ka hana ana o Mr. Hunt, a ua haawi na kahuna lapaau i keia laau i ka poe mai pehu a me na mai like.

            Mai ia manawa mai, ua ikeia, e mahaloia hoi keia laau, mai o a o, e na kanaka, a ua inu ia hoi ma ke ao ana a me ke ao ole ana mai o na kahuna lapaau ; oia ka mea i hoola mai i na kanaka he nui, ka poe pilikia i ka mai pehu, a kokoke i ka make.
            Na kuhikuhi no ka inu ana :
            E INU I KE PUNA TI PIHA, a hala na hora 4, alaila, e inu hou. E mahuahua liilii nae a hiki i elua puna ti piha — a hiki hoi auanei i puna nui piha.
            NO KE KEIKI hookahi makahiki a hiki i na makahiki eono, e haawi 5 kulu, a hiki i na kulu 20 ; eha hora nae mawaena o ka haawi ana.
            KUMUKUAI, he - - $1.50 no ka omole.
DILLINGHAM & CO.,
762 3m 764 Na Agena no ka Pae Aina Hawaii.