Ka Nupepa Kuokoa, Volume XV, Number 30, 22 July 1876 — Page 3

Page PDF (1.76 MB)

KA NUPEPA KUOKOA, ME KE AU OKOA I HUIIA.

PALAPALA I KE KUOKOA.
Hana uko ole a na makua.


E KA NUPEPA KUOKOA E ; Aloha oe :—
            E paa lima aku oe i keia wahi puolo ma kuu lima akau, i ike mai na hoa o kaua, mai Hilo a Waioli, manuahi mai hoi Niihau, oia hoi kela mau hua maluna " hana uko ole" oia hoi ka hula.
            Eia ma Heeia, Koolaupoko nei, ka nui o na hula i keia wa ; aia ma Iolekaa. I pa hula o Hopa ke kumu hula k., ma Heeiawaena Palau k, a me Naholowaa w. , o laua ke kahu hula o Ioane k, ke kumu ; aia ma Kekiwelawela kekahi pa hula o Kaili k., a me Kalama w., o laua na kahu hula. Holoaa k., ke kumu hula ; Heeia-kai, o Kaloi k ke kahu hula, o Kanuku ke kumu hula ; ma Kealohi i pa hula o Laeula ke kumu hula ; i pa hula palepale. Ke hui ia na hana uko ole ma kela aina ma Heeia nei, eono ko lakou nui. Ke hoolilo nei keia mau makua i ko lakou hale, i ana no na powa. Ke hele nui nei na kanaka i na hana o ka pouli i hala mahope, ke hoolilo nei lakou i ka po i ao, a o ke ao hoi i po, auhea na popoki poi iole ma loko o na hale o keia mau makua i hai ia mailuna. Mai ka hora 6 o ke ahiahi e hula ai a hiki i ka hora 12 o ke aumoe a oi wale aku mamua. He mau mea hou ia, ke hui nei ke keiki o na pali Koolau oi kau ka la i na pali.
H. K P KAUAAPUAKEA.
Heeia, Koolaupoko, Iulai 12, 1876.

Eia mai ka oiaio.

                Aia ma ka Helu 26 o Ka Lahui Hawaii Buke 2, i hopuka ia ma ka la 22 o Iune iho nei, ua hoopuka ia kekahi mau olelo wahahee, mamuli o kekehi leta i hoouna ia i ka Mea Hanohano E Helekunihi e kahi o kona mau haku makaainana e hapala wale ana me ka hoinoino i ka inoa maikai a me ke kulana o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, me ko'u mau hoa pu hoi kekahi, a o ka manao nui i hoike ia a i hoolaha ia hoi, ke malama ia nei he mau hana hoopilikia wale i ka lehulehu e kekahi o na luna aupuni o ka apana o Hana, oia ka luna makai a me ka lunakanawai o ka apana o Hana, me ka hui pu hoi o kekahi kanaka o A P. Waahia ma ia hana ; a me he mea la, na lakou e kepa nei i na kanaka ma ke ano hoopilikia wale me ka hui maloko o Hana me ko lakou makemake ole, a ua hoike pu ia hoi malaila, ua paa i ke kepa ia kekahi mau kanaka, nona na inoa i hoike ia, Kepoolani a me Kaumauma mamuli o ke ano hoomakaukau me ko laua ae ole, a ua paa aku la laua he mau kauwa hana no A Uuna ma. Maanei au e hoike ae i ka lehulehu e nana mai ana i keia olelo pane, me na huaolelo moakaka, he mau olelo wahahee wale no keia na kekahi haku maka keleawe o ka Mea Hanohano E Helekunihi o H. Kekahawalu kona inoa, aole he oiaio. Ua hana ia na makaainana o keia apana e like me ia i olelo ia ma ka nupepa ; a i mea e ike ia'i ka oiaio o keia pane, ke noi nei au i ko oukou oluolu, e nana kakou i kekahi mau olelo ike i hoike ia imua o ka aha ma ka la 13 o Iulai nei, mamuli o ka hoopii ana o J K. Hanuna ma ka aoao o ke aupuni no ka hewa laibila. Mahope iho o ka hoakaka ia ana o ka olelo e pili ana i keia hihia, ua ninau ia aku la ka mea i hoopii ia, a ua pane mai la, na'u no ia palalapala i a E. Helekunihi, e like me ia i olelo ia ma ka nupepa Ka Lahui Hawaii, me ka waiho pu mai hoi, he kope oia palapala i ane like me na mea i hoolaha ia ma na mea nui mahope o ka lohe ana i kana olelo pane. Ua lawa ia ka hoike mua ma ka aoao o ke aupuni, Oscar Uuna. Hoohikiia. Olelo mai la o Oscar Uuna ko'u inoa, a ke noho nei au ma Hana nei, he mahiko ka'u hana me ko'u kaikuaana. Ua ike au ia Kekahawalu a me Hauuna no Hana nei no, a ua ike no au i kela mau kanaka i olelo ma ka nupepa. Aole laua i paa i ke kepa ia me maua, aole no hoi laua i lawe ia ma ko'u wahi, he mau olelo wahahee wale no ia i olelo ia ma ka nupepa. Aole au i ike ua lawe mai o Hauuna i kekahi kanaka e kepa me a'u iloko o keia makahiki. O keia ka hoike a ka hoa hoi o A Uuna i olelo ia na ka leta a ka Mea Hanohano E Helekunihi. A oia maoli no ka hoike nui e maopopo ai ka ka oiaio ole o na mea a pau i hoolaha ia ma ka manao lili o na puuwai eleele e ukiuki ana i ko na luna aupuni malama ana i ka oihana ma keia apana, oia no ke kumu maopopo o keia hana naaupo, a hoopuka wale i ka inoa maikai me ka manao paha i ike mai na poo o ka oihana, alaila, hoopau ia, lilo iho i ua'o puni oihana ma. He mea no hoi na'u i mahalo ole ka hana ana a na makua o'u, oia na lunahooponopono o ka nupepa Ka Lahui Hawaii, ko laua wikiwiki ana ae e hoolaha ia kela mau olelo ma ko laua pepa, a me ko laua hoike iho i ko laua manao a hewa me ko laua ike maka ole ; a pela pu no hoi ka Mea Hanohano E Helekunihi ma kona ano, he kahunapule, a he keonimana hanohano no ke kulana kiekie. Aole i kupono kona wikiwiki ana a haawi koke i ua leta nei i ka lunahooponopono o ka nupepa oiai, he kamaaina no oia i ua Kekahawalu nei, a ua ike pono i kona kulana a me kana mau hana a pau ; aka, he mea i maopopo mua ia makou, oiai e noho kahu ana oia no ko makou ekalesia nei, ua hoowahawaha oia i ua kulana kiekie la, a ua pii ka manao makemake oihana aupuni a pela io no hoi, a pela no makou e ike aku nei ia ia i keia mau la ; " ma o ka uwahi he makule maanei." A ke lohe mai nei makou oia ka lunakanawai no Kaupo, " ho iho i piha ia moku i hoosila i ka home." Maanei ke noi ae nei au i ka lunahooponopono o ka Nupepa Kuokoa e oluolu e hookipa aku i keia mau kanaenae ma kou mau keena.
Me ke aloha, J K HANUNA.

            Ke hookuu aku nei makou i ka Luna o Puna e make ia iloko o ka moana hohonu o ke kuhihewa no na mea ana e kauhihi mai nei no Honolulu City, a ke ae aku nei hoi e hahai aku oia ma ke ano kilokilo a Waahia laua o Piipiilani no na mea e pili ana i keia mua aku, oiai ua wanana mai nei oia me ka maka keleawe hilahila ole. I okoa ka mea pane iaia, a he okoa kana e wanana mai ai. Na ke au o ka manawa e hoike mai i ka oiaio, aka ke minamina nei makou nou, i ke kau aku i na ino maluna o na hokua hala ole o na mea au e wanana nei. Me he mea la ke hoohuliia mai nei makou e apono aku i ko Honolulu City paa moolelo o kau mau hana mua iloko o ka ahaolelo e pomaikai ole ai ko Puna. Heaha ka pomaikai o ke kamailio kuawili ana iloko o ka hale ahaolelo me ka imi ole i ona hana maikai no ka lehulehu i oi ae ka waiwai i ka wahakole wale iho no.

            MAKE I KA WAI — I kekahi Poakahi i hala ae nei make aku la o Apaapa ma Kawainui, Hilo, i ka aneane i ke eono o kona mau makahiki, i hele pu oia me kona kupunawahine a me kekahi o na makua i kahawai o Kawainui, Hilo, i ka haha wiwi, hoomoe pu ia keia Apaapa me kona muli iho ma kapa o ke kahawai ; e kahe ana ka wai, a hele aku la ke kupunawahine me na makua i ka haha wiwi, a ia hoi ana mai o lakou nei a hiki i kahi i hoomoe pu ia ai o keia mau keiki, ia wa i maopopo ai ua make o Apaapa. Mahope iho o ka huli nui ia ana, ua loaa aku la keia Apaapa iwaena konu o ka wai ua make loa. Ua hoomaka kona nalowale ana mawaena o ka hora 7, a loaa aku i ka hora 9 me ka hapa o ka po. Ua make keia keiki ma ka malama pono ole o na makua.
J. KAPINAO.
Onomea, Hilo, Iulai 11, 1876.

NU HOU O NA AINA E !

                Mai ke ku ana mai o ka moku lawe papa " Falkenburg" i ke kakahiaka Poalua iho nei, ua loaa mai ia makou na mea hou malalo iho maloko mai o kolaila mau nupepa :
            Kapalakiko, Iune 24.—   A hiki i ke awakea o keia la, he 106 ka nui o na mea i loohia i ka mai lepera (samola poki) i ike ia. Ke laulaha loa aenei ka nui o ka poe i loohia, a ke noi ia nei na luua aupuni e makaala loa.
            He omaimai ko Mr. Blaine a ua hoopaa loa ia oia maloko o kona keena no na la eha mamua iho o ka la 25 o Iune.
            Ke olelo mai nei kekahi lono mai Berelina mai, ke makemake nei ke aupuni o Auseturia e hoopuni i kona mau apana aina e kokoke aku ana ia Serevia a me Helezavinia, Tureke, i mea e keakea aku ai i na pioloke okuku mau mai nei.
            Ke manao ia aku nei e haunaele loa ana ma kekahi mau kulanakauhale o Belegiuma, ke hoomau ia na Kuhina Maloa ma ka oihana. Ke lauahea ia mai nei he enemi loa ka enemi no ka Moi Leopolo o Belegiuma i na kahuna Katolika.
            Ke hawanawana malu ia mai nei, ke hiki   like nei na Kuhina Nui Disraeli o Enelani a me Bisimaka o Geremania ma ko laua aelike ana no ka laua mea e hana aku ai no ka ninau nui o ka hikina e pili ana ia Tureke.

MAKE.

Iune 29 — Ma Kalawao, make o Keohokuai Kokua w, no Wailuku, Maui.
Iune 30.— Malaila no, make o Kaaumoana w, no Honolulu, Oahu.
Iulai 1.— Malaila no, make o Kaluhia k no Waialua, O.   " " " Pelapela k no Waipio. H.
Iulai 2. " " Moopuna w no Kau. H.
Iulai 8. " " Kealoha k, Kalawao. M.
Iulai 9. " " Bila k, Honolulu, Oahu.
Iulai 10. " " Makakehau, Kohala H. H.

            Owau o ka mea nona ka inoa malalo iho, ke papa'ku nei au i na ano kanaka a pau loa, mai hoaie mai i kuu wahine mare ia Hana w. No ka mea ua huli hou aku oia i kane hou nana, a eia laua ma ka hale paahao no ko laua hana moekolohe. Aole au e hookaa ana i kona mau aie, e malama oukou i kela o poho oukou.
APAIANA (Pake). Waioli, Kauai, Iulai 14, 1876. 764 2t* 765

            EIA i ka pa aupuni ma Heeia, apana o Koolaupoko, na lio i laweia mai, a kuai kudala ia ana i ka Poakahi, la 24 o Iulai, i ka hora 12 awakea. Eia ke ano. Lio k ulaula hao NM ak. Lio k keokeo hao OI ak K hem. Hoki k ulaula W hao R hem Lio k laekea eleele ahinahina, aole maopopo ka hao. P KAHUHU, Luna Pa Aupuni o Heeia, Koolaupoko. 764 1t*

            E IKE na kanaka a pau ma ka mana i haawiia mai ia'u iloko o kekahi palapala moraki i hana ia ma ka la 28 o Mei. 1875, no na dala ewalu haneri. ($800) e G W Pilipo a me E N Pilipo kana wahine mare, a no ka nele i ka uku hoopanee a ua mau dala la, ke hoolaha aku nei au, ina aole loaa koke mai keia uku hoopanee, e kudala ana no au i ka aina o G W Pilipo ma Honolulu nei, oia ka aina i hoakakaia ma ua moraki nei a ma ka Palapala Sila Nui, Helu 1738, a me na mea a pau loa maluna o kela aina, a me na mea e pili ana. ABIGAILA KAMAIO (w).
Ma o J P Green kona Loio. Honolulu, Iulai 21, 1876. 761 2ts 765

            E IKE auanei na kanaka a pau, o makou ka poe Hui nana i hoolimalima i na apana kula e pili ana i ka loko ma Kaelepulu i Kailua, Oahu. Ke hoike aku nei makou ma ke akea, o ka pa aupuni e ku nei malaila o ua aina 'la a makou i hoolimalima ai. Ma pau kona ku ana he pa aupuni maluna o ua aina la, mai keia la aku e laha ai ma ke akea, oiai, ua poho makou ka mea nana i hoolimalima kela aina no kela pa aupuni e ku nei. O ka mea a mau mea nana e kukulu hou i kela pa aupuni maluna o ua aina la o makou, e hoopii no makou ma ke kanawai ma ke koi pono ana. E lawe loa ia na holoholona helehewa a pau ma ka pa aupuni ma Heeia. Aole ma ka pa aupuni ma Kailua. Na ka Hui nana i hoolimalima na apana kula ma Kaelepulu. Kailua, Oahu, Iulai 12, 1876. 741 1t

            EIA iloko o ka Pa Aupuni o Koholaloa, Apana o Honolulu, hookahi lio e kuai kudalaia ana, ke hiki aku i ka Poakahi, Iulai la 17, hora 12 awakea. Eia ke ano : Lio k hulu waiapo aole kela o kona hao kuni. Mau iho hou mai no kahi — Lio k eleele wiwi ak JMV/07 hem hua pake. Lio k puakea laekea nui a hui i ka ihu kuapuka wiwi 2 w keokeo, mahope ak J-K hem al ** Lio w puakea wiwi 2 w keokeo mahope ak OK Lio k ulaula wiwi 3 w keokeo mahope pine hapa kona hao ak Lio k kukaenalo wiwi hem NN. Pipi k kalakoa hao ano e. Pipi w momole kalakoa hem al i ak X Pipi w eleele ak AF A B KAAUKUU Luna Pa Aupuni.
Koholaloa, Iulai 21, 1876. 764 1t*

He Mahalo.

                KE HOIHOI AKU nei o Mr. H. Berger i kona hoomaikai i na makamaka a me na hoaloha i kokua aloha mai i ka hooholo ana i ka Po Himeni o ka la 13 iho nei a holopono ; a ke hoomau aku nei oia i ka pahola ana i kona mau hoomaikai i na kamaaina o Honolulu, oiai kona wa e noho ana maanei.
Honolulu, Iulai 14, 1876.   764 1t*

            Ua makemakeia na lala a pau o ke Company A o ka " Prince's Own," e hui ae ma ka lakou wahi paikau mau, ma ka po Poakolu o keia pule ae ma ka hora 7 1/4 P. M. Ma ke kauoha JNO INIHA. 764 1t Sect'ry C A.

            Ua makemakeia na lala a pau o ke Company B o ka " Prince's Own," e hui ae ma ka lakou wahi paikau mau, ma ka po Poakolu o keia pule ae ma ka hora 7 1/4 P. M. Ma ke kauoha JOS KAIAIKI. 764 1t Sect'ry C B.

            E IKE auanei na kanaka a pau ke nana mai i keia, owau o ka mea nona ka inoa malalo iho. Ma ka la 6 o Okatoba, M H 1876, ua koho, a hookohu, a hoonoho aku au ia F Kahookaha k, i luna, a i hope nana e hooponopono kuu mau waiwai ; waiwai paa ; waiwai lewa e waiho la ma Nienie, Hamakua, mokupuni o Hawaii, iaia ka mana e hooponopono no e like me kuu makemake, iaia ka mana e hoopii, a hoopii ia paha ma kuu inoa imua o ke kanawai, iaia wale no ke kuleana pono e hiki ai na mea a pau, oiai au ua kaawale. O na palapala hookohu hope a pau i hana ia e a'u a me kekahi mea e ae paha mamua, a me na kue ia mai o kuu hope, ua lilo lakou a pau i mea ole, o keia wale no ka oiaio. Hanaia i keia la 6 o Okatoba, M H 1876, ma kuu wahi noho ma Kalawao, Molokai, imua o na ikemaka 764 2t* 765 S. KAWAONIANIA.

Na Buke Himeni Hou ma ka Halekuai Buke o Wini.

Songs of Salvation
The River of Life

Sun Shine
Cheerful Voices

Pure Gold
Sparkling Rubies

Golden Robin
Bright Jewels

Nine o'clock in the Morning
New Golden Censer

The Morning Star
Sabbath Carols
The Bank of the Rhine
Royal Diadem

Hallowed Songs
Song Monarch

Gospel Song
Golden Wreath

Happy Voices
New Songs

Temple Choir
Charm

Merry Voices
Song of Life.

Bradbury Trio
Ne Plus Atra

Song King
Song Queen

Mocking Bird
Sacred Song

Hour of Singing
Sabbath School Bell

Shining River Pearl
Choice.
H. M. WINI,


KUAI A KA
LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.
— NO KA —
AINA KUMUKUAI NUI.

                MAMULI o ke kauoha a S. B. Dole, Esq., ka Lunahooponopono Waiwai o John Booth i make, mamuli o ka ae ana o ka Aha Kiekie Novemaba 2, 1875, e kuai aku no au i Ka Poaono. Iulai 29, 1876
            I kela pa aina nui o Keoni Bu e waiho nei ma Kaumakapili, Honolulu, nona ka nui e hiki aku i ka 294 anana kuea a me 10 kapuai kuea. He elua mau hale maloko o ka pa a me na hale e ae. E. P. ADAMS, 764 2ts 761 Luna Kudala.

            O NA UKU WAI no ka hapa makahiki e hiki mai ana, he uku e mamua, nolaila, ka kauoha ia aku nei na mea apau i loaa na wai, aole nae i uku mai, e hookaa koke mai iloko o keia malama o Iulai. H. S. HOWLAND, Luna Wai Honolulu, Iulai 7, 1876. 763 3ts 764

AKIU (PAKE),
— MEA —
HANA I NA KAMAA
Hila Aulii Maikai !

                ALOHA OUKOU E NA KANAKA HAWAII a pau, a me na wahine maka onaona o Honolulu nei, na iwa-kiani o Paliuli. Owau o ko oukou hoa'loha, ka mea nona ka inoa malalo nei, he Kumeka Kamaa, e noho ana ma ke Alanui Nuuanu, ma ka Hale nona ka helu 63, malalo o ka Hale Pai Kii Hoolele-aka.
            Na Kamaa Buti maikai loa i hanaia me ka Ili Farani maikai loa, no ka uku haahaa me ka oluolu.
            Na Kamaa wahine maikai loa o kela a me keia ano, no na Ili Farani maikai loa no ka uku oluolu.
            No ka hana ana o na Hila i ke Kamaa me paa loa, a maikai kupono i ka makemake, me ka uku oluolu loa. A no ke poho ana i na kamaa nahenahe me ka maikai loa no ka uku oluolu loa.
            Na Ili Noho Lio o kela a me keia ano - he nui wale na ili maikai loa. Eia hoi kekahi, o na kamaa a pau a'u e hana ai, a ina ua ike ia ua kapakahi, a nohae, a kahuli, a puka paha iloko o ka makahiki hookahi, e hoihoi mai, a na'u no e hana me ka uku ole. A o na kamaa i waihoia ma kuu lima a hala na makahiki ekolu, a kuai kudala aku no au no ka loihi loa. Nolaila, e hele nui mai oukou a pau ma kuu Hale Hana Kamaa, e ike maka i na hana a pau, i pau ke kuhihewa, a e hana no au e like me ko oukou makemake, ka aulii hulali o na kui-hao malalo o na hila, e uheuhene ana i ka papa o Maukele, e aloha ana i kona hoa, ka uwea ke kamaa ke hanaia. 762 6t* 765

CECIL BROWN,
Loio a he Kokua ma ke Kanawai

                A HE AGENA NO KA HOOIAIO ANA I NA Palapala no ka mokupuni o Oahu. Helu 8 Alanui Kaahumanu, Honolulu. H. P. A

John W Kalua,
Loio ! Loio !

                E loaa no ma Lahaina, Maui 760 6m* 786

AHUPUAA O HONOKOHAU
E kuaiia'na !

                KUAI a KE KAHU MALAMA WAIWAI He Aina Waiwai Nui ! He Hoopukapuka Maikai ! MAMULI o ke kauoha a Mrs. SS Robertson, ke Kahu Malama Waiwai o Florence Robertson, Grace Robertson a me Alexander G M Robertson, he mau keiki oo ole, e kuai aku no au mamua iho o Aliiolani Hale, kulauakauhale o Honolulu, ma ka Poaono, la 12 o Augate, A D 1876.
            I ka hora 12 awakea, i ke Ahupuaa o Honokohau, mamuli o ka laikini i ae ia mai e Hon Charles C Harris, Lunakanawai kokua o ka Aha Kiekie, i noho ma ke keena.
            I kela Ahupuaa, oia kekahi o na waiwai o Hon G M Robertson i make, a aia ke waiho la ma Kona, Hawaii, e moe ana mai ke kai a i ke kuahiwi, a aia maloko o laila, he mau loko ia, na pono lawaia, a he aina wahie ; ke waiho nei Ma kahi maikai loa o Kona Akau, e kokoke ana ia Kailua, a oia kekahi o na aina maikai loa no ke kanu kope, alani a me na hua ai e ae, a kupono no hoi no kekahi mau mea kanu e ae. Aole i anaia ka aina, aka ke oleloia nei, ala iloko o ia aina he 3000 eka a oi aku.
                E hoomaka ana ke kuai mai ka $2000 aku, a he oluolu loa ka hookaa ana. I $600 o na dala e hookaaia i ka wa e hanaia ai ka palapala kuai, a o ke koena, e ukuia ma na nota hookaa eha iloko o 1, 2, 3 a me 4 makahiki pakahi me ka uku panee kupono e ukuia i kela a me keia makahiki, a o ka aina no ka moraki. Aka, ua hiki no i ka mea kuai ke hookaa nui ina o kona makemake ia, a i ole ia, e uku pau loa paha. ka wa i haawiia ai ka palapala hoolilo.

            Oiai he kuai keia a ke kahu malama waiwai, a e hoopukaia ana na dala loaa mai, malalo o ka mana o ka aha aohe mea e kanalua ai he mea makemake loa ia kela e ka mea e lilo ai ma na nota, 3, 2 a me 1 e hoopaa no i na aina la ma ka moraki no ka manawa loihi aku ina e hookaa pololeiia ka uku panee.
            Ke hoeueu aku nei keia he wa maikai no na kanaka ha mai o ke dala e loaa ai no lakou na aina maikai.
CHAS. M. COOKE.
741 3ts 745 Luna Kudala.

            UA LILO aenei ia MR DONNELL ka Hale Hana Wili Hinuhinu mua o C E Williams ma Alanui Hotele, a me na pono kaa kupapau a ua makaukau oia no na hana a pau i pili i ka hana wai hinuhinu a me ka hana pahu kupapau.
763 3ms 774.

            MA ka Waiwai o Paakuku (w), o Kula, Maui, i make. Ma kela, ke hoolahaia aku nei ua mea a pau, he koina ko lakou i ka waiwai o Paakuku w i make, e hoike koke mai i ka lakou mau bila aie, me na hooiaio kupono, maloko o na malama eono, o hooneleia lakou. A o ka poe i aie mai iaia, e hookaa koke mai me ka hookaulua ole. DAVID P. ELDREDGE, Luna Hooko Kauoha o ka Palapala Hooilina o ka waiwai o Paakuku w. 762 4t* 765

            E IKE auanei na kanaka a pau o kela a me keia ano, a me ka poe mea waiwai, a poe mea dala hoaie, a palapala moraki, owau o ka mea nona ka inoa i kakauia malalo, ke hoike nei au ma ke akea, mai hoaie mai oukou i kuu wahine mare ia HAAHEO, me ko'u ae ole, a me ko'u kakau inoa ole ma ia mau palapala, a me ko'u hooiaio ole. O ka mea a mau mea hoi e kue ana i keia olelo, aohe ia e lilo ana he mana mai a'u aku, nolalia, e makaala a e nana, o poho auanei oukou. D W KAILIANU. Kapalama-kai, Oahu, Iulai 6, 1876, 763 4t* 765

OLELO HOOLAHA.
EMI LOA * NA KII !

                MA KA HALE PAI KII O AHI, MA KA Helu 63 Alanui Nuuanu, Honolulu. O ka uku o ke kakini Kii Pepa mamua, he $2.50, a i keia manawa, emi loa, he $2.00. O ka uku o ke kii aniani, he $2.50 mamua, ua hoemi loa ia a i ke $1.50 wale no ! Emi maoli ! Makepono loa ! Aole like pu mamua ! E hele wikiwiki mai e pai i na kii.

HALE KAMANA !

                AIA no maloko o keia Hale maluna ae, e hanaia ai na Pahukupapau, na Moe, Noho, Pakaukau, Mamalu, a ia mea aku ia mea aku. O ka Pahu kupapau paina mamua, he $3.00, a i keia manawa, he $2.00 wale no. O na kumukuai o na mea e ae i koe, e kuai makepono loa ia aku ana.
            Ma ka la 29 o Iune 1876, ua hoonohoia maua e ka Mea Hanohano C C Harris Lunakanawai Kiekie, i mau Lunahooponopono no ka waiwai O MARIE KALAMA (w) i make. Nolaila, o ka poe i pili ma ka waiwai, a aie aku aie mai hoi iaia, e hele mai e hoike i na hoakaka kupono, i hiki ke hoolahaia iloko o na malama eono, a e hookaa mai hoi ua aie ia maua ; a hala ia wa, e hoole mau loa ia aku no. E loaa no maua i Honolulu, a i ole i Waianae, Oahu. M K MAIKAI a me KALEIEPU.
Na Lunahooponopono Waiwai. Honolulu, Iune 30, 1876. 761 4t* 764

E KIPA MAI E KE ALOHA.

                I NA MAKAMAKA A PAU O KA UA Kukalahale, ke waiho aku nei au iluna o oukou, he olelo poloai, e pili ana i na Lole Nu Hou e waiho nei ma ko'u Hale KUAI, ma ka aoao ma Ewa o ka Hale Borabora, ma ke Alanui Nuuanu. A penei na ano :
            Na Kalakoa hou loa o kela a me keia ano. Alapia o kela a me keia ano. Kihei huluhulu papamu alokahi o na wai hooluu like ole he lehulehu. Kihei huluhulu pukapuka, me ka huhui mahope o na ano he nui wale. Kihei huluhulu nanahe a me na kihei huluhulu he huihui ke kae a puni, e hoohiolo na wainaoa i ke kehau. Papale wahine pinana o ka aoao, a luhe hoi kekahi ilalo o kela a me keia ano. Na hulu a me na pae papale he nui wale. Leta 4 Silika loloa o na Lede o na ano like ole. Mamalu Silika liilii a me ke nui. Kamaa wahine nihoniho o ka aoao. Iliwai huluhulu manoanoa o na ano he nui wale. Holoku Lilina keokeo, kakau a papamu he nui wale. Na Lole Kane. Kuka Kainahai manoanoa a lahilahi. Na Koheo huluhulu paina manoanoa a lahilahi, a me na koheo Lilina. Lole wawae huluhulu paikini hou a me na ano e ae he lehulehu. Na apa huluhulu paina a kakimea hoi. Na palule o kela a me keia ano. Na Papale o na ano a pau. Na Kamaa buki a me haahaa o na ano he nui wale. Na Pahulole koa a ili hoi. NA paiki ili. Na mea kamano, e lawa ai ka makemake o na kamana. Aole o keia mau mea wale no na mea hou, aka, e hiki hou mai ana no. A o ke kumukuai o keia mau mea i haiia ae la maluna, he haahaa loa no. A i mea e ike io ai, e hele mai no. Me ka mahalo. GOO KIMA.
Honolulu, Mar 15, 1876 746 6m 772

            Mai keia la aku, aole au e hookaa ana i kekahi aie ma ko'u luna, ke ole e loaa ke kauoha mai a'u aku. Hilo, Iune 1 1876. (757 4m*) C. K. HAPAI.

E. STREHZ, (AILUENE,)
HAAWI A KUAI
LAAU LAPAAU.

                AIA MA MONIKAHAAE, KIHI O NA HUINA o na Alanui Papu a me Hotele. Aia malaila na Wa Ala a me na Wai Rukini maikai loa e loaa ai.
                E hamama mau ana i na ahiahi Poaono a pau.

741 1y 792

HALE KUAI * HOU.
KAWAIHAE, KOHALA HEMA.
Allen & Stackpole. (Kale).

                UA lilo mai ka Hale Kuai ma Kawaihaekai, a ua hoopihaia me na lole hou loa i makemake kupono no ka makemake o na kanaka — E kuai hoemi aku ana laua, malalo iho o na Hale Kuai e ae ma ia apana.
            E loaa mau ana na lole ma na ku ana a pau o " Kilauea." Iune 22, 1876. 760 3ms

            MA ka la 13 o Iune, 1876, ua hoonohoia mai au e ka Mea Hanohano C C Harris, Lunakanawai o ka Aha Kiekie, i Kahu no na keiki opio a me ka Hooko Kauoha Lunahooponopono no na waiwai a pau o SAMUEL KEAANA k, o Pokai, Waianae i make. Nolaila, ke hoolahaia aku nei, o ka poe i pili a kuleana ma ka waiwai hui, a e hai mai imua o'u ; a o ka poe i aie iaia, a oia ia hai, e hookaa mai iloko o na malama eono mai keia la aku, a e hoike mai hoi i na bila i hooiaioia e ia. E loaa no au ma Waianae, Oahu.
S W KAAIHOLEI.
Lunahooponopono Waiwai.
Waianae, Iune 29, 1876. 761 4t* 764

            E IKE auanei oukou e na kanaka a pau o kela a me keia ano i like ole na waihooluu, owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke hookapu loa aku nei au i na holoholona Bipi, Lio, Hoki, Miula, aole e hele wale maluna o ke kula o kuu mea aina, oia o Hahaione, Kaelekei, a me ka apana kula o Keokea, ke kulana hale o Koko ma Maunalua, mokupuni o Oahu. Ina e loaa ia'u mau paniolo kekahi o kela mau holoholona, e uku no i $2.00 no ke poo hookahi. A ke papa loa ia aku nei no hoi na kanaka o kela a me keia ano, a me na kanaka malalo o Mr Paiko, mai hele e lawaia i ka po. Ua kapu loa na aina o ke konohiki, oia hoi o Awawamaiu, Hanauma, a me Kalua, aole e kii a lawe wale i na i-a ame na laau pae, ua ae ia no nae i na kanaka a me na hoaaina malalo o'u. Ina e loaa ia'u a i o'u mau hope paha e kue ana i keia hoolaha, e hopu ia no a hoopaa. " He kuli ka make, a he lohe ke ola."
W C MAHUKA.
Maunalua, Oahu, Iulai 1, 1876. 761 4t* 764

            O KA POE A pau he mau Bipi a Lio, a pela aku, ko lakou e holo ana maluna o Wailuku a ma Waikapu, ke konoia aku nei lakou, e lawe koke aku, a ina aole e lawe e ia mamua o ka la 1 o Iune, 1876, alaila, mahope o ia la, o na holoholona e loaa aku ana, e holo wale ana, e hoopaaia maloko o ka pa aupuni e like me ke kanawai. O ka poe e makemake ana e hooholo i ko lakou mau holoholona maluna o ua mau aina la, ua hiki no ke alualu ia.
HENRY CORNWELL, & Co.

o Waikapu, Maui.
            N. B. Aole e aeia ka ho-a a me ke kuai holoholona maluna o ia mau aina, me ka ae ole o Cornwell & Co., a i ole ia ko lakou mau Agena paha.
Wailuku, Mei, 22 1876. 756 3m 760

HE PAPA KUHIKUHI MANAWA HOLO
O KA
Mokuahi Hawaii
KILAUEA !
KAPENA MARCHANT !

Poakahi, Iulai 24.........................................Kaapuni ia Hawaii
Poakahi, Iulai 31.........................................Kaapuni ia Kauai
            (E ku mua ana ma Nawiliwili, i ka holo ana aku, a e haalele ana ia wahi i ka Poaha, Augate 3.)
Poakahi, Aug 7...........................................Kaapuni ia Hawaii
Poaha, Augat 17.........................................Maui me Kawaihae
            (E ku ana ma Honolulu ma ke kakahiaka Sabati).
Poakahi, Aug 21..........................................Kaapuni ia Hawaii
Poakahi, Aug 28........................................................No Hilo
Poakahi, Sept 4.........................................................No Kona
Poakahi, Sept 11...........................................Kaapuni ia Hawaii
Poakahi, Sept 18...........................................Kaapuni ia Kauai
            (E ku mua ana ma Nawiliwili, a e ku ana ma Honolulu i ke kakahiaka Poalima).
Poakahi, Sept 25...........................................Kaapuni ia Hawaii
            Ma na huakai a pau a Kilauea e hoi mai ai mai Hawaii mai, aole e haalele ana ia Kaalualu a hiki i ka hora 9 a.m., a mahope iho paha ; Kawai a hiki i ka hora 10 a mahope iho paha ; Makena e like me ka mea i hoolaha wahaia ; Maalaea a hiki i ka hora 7 a.m., a mahope iho paha.
            Uku Eemoku mai Honolulu aku,
A hiki i Kaunakakai, a pela maluna mai...........$ 5.00

  " Lahaina, " " .................................................. 6.00
  " Maalaea, " " ................................................. 7.00
  " Makena, " " .................................................. 8.00
  " Mahukona, " " ............................................ 10.00
  " Kawaihae, " " ............................................. 10.00
  " Kailua, " " ................................................... 10.00
  " Kaawaloa, " " ............................................. 10.00
  " Hilo, " " ...................................................... 12.50
  " Kau, " " ...................................................... 15.50
Uku kaapuni ia Hawaii, .................................. 22.00
A hiki i na awa o Kauai .................................... 8.00
Uku kaapuni ia Kauai ..................................... 12.00
Uku ohua Hawaii oneki .................................... 2.00
            Aole aie no na uku ohua.
            Ma ka Hale Oihana e loaa'i na palapala.
            Aole keena o hope e lilo, aia wale no a kaa mua mai ka uku moku. Aole e ili ka hewa no ka paiki, ukana a puolo paha, ke ole e kakauia ka loaa ana mai.
            E hookaaia ka uku ukana i ka wa e noiia aku ai.
SAMUEL G. WILDER, (Waila),
Agena.
Keena ma ka Hale Kuai Papa o Waila ma, kihi o Alanui
Papu a me Moiwahine. 761 3m

OLELO HOOLAHA.
J. PORTER GREEN,
" KEIKI O KAUAUKIUKIU."
LOIO !

                E HELE MAI NA MAKAMAKA A PAU IO'U nei, a na'u no e kokua ia oukou imua o ka Aha Hoomalu a me ka Aha Kiekie, me ka uku haahaa makepono loa. Aia kuu Keena ma kahi o ka Lunakanawai Hoomalu o Honolulu nei, oia ka " Aiko," ma Alanui Kalepa. 741 ly 792

C. H. DICKEY (Kalekika).
LOIO !
MA HAIKU, MAUI.

                UA MAKAUKAU E HANA PALAPALA Kuai, Palapala Moraki a me na mea a pau e pili ana ma ka Oihana Loio. 743 1y 794

            KE HOIKEIA aku nei i na kanaka a pau, aole lakou e komohewa ma ka Aina o ke Kula, ma Wahiawa, Waialua, Oahu, ma ke kua ana i na laau, a pepehi hoi i na Bipi hihiu, a alualu i na holoholona ma ua aina la ; aole hoi lakou e hookuu wale i na bipi a me na holoholona e ae maluna o ua aina la. W C JONES, Honolulu, Novem. 29, 1875 731 tf

Richard P. Bickerton.
[PEKEKONA],
LOIO !

                E KU LOIO no oia imua o na Aha Hookolokolo a pau ma keia mokupuni a ma na moku e ae, ma na hihia a pau. Ua makaukau oia i ka hana ana i na ano palapala a pau. E hoaie ia no na dala mai a iaia aku ma na moraki maikai a oiaio wale no me ka ukupanee.
            Keena Oihana ma Alanui Kalepa, Helu 23, ma ka hale maluna ae o Kauka Minuteole. 735 1y

NA MEA NANI E HIEHIE AI
NAUWE MAI * NAUWE MAI

                MAHEA LA E LOAA AI NA PAPALE WAHINE AUlii kolomanu ano hou loa, a me na pua nani e kinikohu ai e kau ai ka iwa, he la makani e hao ai na polena o Haupu, kapakahi manuia o Keokoi ka moku, ma kahi o L. ASEU, Aia pu no malaila na HAINAKA SILIKA liilii LEI AI kae weluwelu, a me na LIPINE SILIKA puapua weluwelu, e kuwelu ai i ka makani. NA KALAKOA ANO HOU LOA i like oleia mamua, Na KAEI SILIKA Nani, NA MAKALENA KALAKOA me ka PUAKEA, na ALAPIA HULUHULU o na ano a pau, na KIHEI UHI hou e kohu ai ka lino ana, na mea ala waianuhea, e ku ai ka hoomau, a me na aila lukini e puia ai ka lauoho i ke ala. Na lilina ume naau o kela ano keia ano, na kamaa wahine o na ano a pau. Na lole kane o kela a me keia ano, na palule kalakoa a me ke keokeo, i humuia me ka mikioi loa. He makepono loa no hoi ke kuai i na mea i hoikeia ae nei maluna ke kuike. I mea e pau ai ke kuhihewa, e naue mai no e na makamaka ma kuu Hale kuai HIKIKIIKALOENA. L. ASEU.
Kihi ma Ewa o Alanui Nuuanu mauka o Alanui Moi.
Honolulu, Aug. 27, 1875, 717 lyr 768

E naue mai ! E naue mai !!

                KE POLOAI IA AKU NEI OUKOU E NA keiki lalawai o na pali hauliuli, a me na kaikamahine puukani nohenohea o na pali Koolau, e naue mai ma ko makou mau Hale Kuai ma KAALAEA a me KANEOHE, malaila e loaa'i oukou na nuhou o na ano a pau. Na Lole Kane, Wahine a me na kamalii, Na Kamaa Na Hou. Na ano Papale a me na mea liilii o kela ano keia ano he nui wale.
                E loaa no ia oukou ke kumukuai makepono loa. E naue mai ! E naue mai !! E hoao i pau ko oukou kuhihewa.

AKANA & KONGER & Co.
Koolaupoko. Maraki 23, 1876. 747 6m* 771

NA MEA ANO HOU !

                Ua loaa mai nei, Eia ma ka Hale Kuai o Wini ! NA EA, NA OMAU A-I NA KULA PEPEIAO NA OMAU HAO BUKALO, NA MEA ANO HOU A EMI, Na Buke Pakeke Ili a me na Eke Dala ! Na Lei Pilali, Na Lei Eleele, a me na mea e ae he nui wale.
                E HAAWI MAKANA IA ana i kela a me keia mea i kuai a hiki i ka ELUA DALA.

            E hele mai, e nana i keia mau mea maikai, a e loaa no e like me ka makemake, Emi loa aole e like me mamua ! Eia ma ka Hale Kuai o 756 2m WINI.

Papa ! Papa !
— NO —
ALLEN A ME ROBINSON.

                Ua wehe ae nei maua i PA KUAI PAPA ! MA KA UWAPO O PAKAKA. Na Papa Ulaula o na ano a pau. Na Papa Paina o na ano a pau. Na Pili Hale Ulaula. Na Pili Hale Keokeo. Na Pepa Hoonani Hale. Na Pepa Molina. Na Pena a me na Aila Pena ! NA KUI O NA ANO A PAU ! Na Pani Puka a me Na Pani Puka Aniani. Na Pani Puka a me Na Olepelepe. Na lako kukulu Hale. O NA ANO A PAU E kuaiia ma ke Kumukuai Haahaa Loa ! o keia Makeke.
ALLEN & ROBINSON.
Honolulu, Aper 13, 1876. 750 ly

OLELO HOOLAHA.

                ANOAI I KA LEHULEHU, E kipa mai a e nana i kumaka ka ike i na waiwai nani i loaa mai nei iloko o na La Kulaia iho nei.
                Penei ke ano o ua mau waiwai la :

            Na wati a me na kaula gula, a na Ledee a me na Keonimana ! NA KAULA OPELE A NA LEDE NA KOMO GULA NANI O KELA A ME KEIA ano o na Lede a me na Keonimana ! NA KUPEE GULA, NA LIPINE GULA, Na gula pepeiao o na wahine ! e oaka ai i na pepeiao, a e hulali ai hoi na manamana lima, a e kilipohe ai hoi na ai. Na komo humuhumu gula a me ke kala, Na pihi pulima gula wahine a kane, Na laketa gula lei wahine nani, Na komo daimana o na Lede. Na kaula laketa, Na pine omau kihei, Na laketa aniani, Na huka gula wahine. NA LAKO HALE. NA PUNA, NA PAHI, NA KIAHA, KALA, NA APO KALA, NA KAWELE holoi lima, NA O DALA o kela a me keia ano, a me na mea nani e ae no he nui wale.
            E kuaiia aku ana no ma ke kumukuai haahaa loa i ko na wahi e ae o ke taona nei.
            UA MAKAUKAU NO HOI NA mea nani no kanaka makua a me na kamalii. Na Kamaa Paa Loa, e loaa no maanei e like me ka makemake ; a ina e loaa koke ka ino, he hiki no ke hoihoi mai. M. McINERNY.
Kihi o Alanui Papu a me Kalepa. 737 3m 762

Lole Makepono ke Kuike !

                E LOAA NO IA MA KAHI O KAKELA ME KUKE, E LAA NA AHINAHINA, KALAKOA, KEOKEO, LEPONALO, Pena, Aila, Aniani, Na Mea Piula, Kopa, Aila Honua. Aila Hoomaloo, Kui Kakia, Pakeke, Tabu, Kaula, Noho lio, Hulu-palaki, na Pulumi.
                A he Agena no hoi no na Mokupuni o Hawaii nei no na LAINAKINI-NAO, LAINAKINI-MAOLI, PALULE KALAKOA, ALAPIA, KELEPA, KILISA, Na Lole kupono i ka wawae, Palule Huluhulu, Na Lole Huluhulu, Na Lole no ka hoohehelo ana Lipine, lihilihi, a me ia mea'ku A HE MAU MEA AI KAHI Ka Palaoa, Kopaa, Raiki, Pia, Hoohu, Paakai, Huaala, Pia Kulina, &c A HE LAAU LAPAAU KAULANA LOA A Dr. JAYNES. Laau Kunu, Laau Hoomaemae Koko, Laau hoopau naio, Penikila, Huaale, A me na Laau Hamo, a pela'ku.

759 ly 811