Ka Nupepa Kuokoa, Volume XV, Number 30, 22 July 1876 — Page 4

Page PDF (1.75 MB)

KA NUPEPA KUOKOA A ME KE AU OKOA I HUIIA.

SEEK THE GENTLE SHEPHERD.
Royal Songs, p. 95.

1 Imi i ke Kahu,
Kaha alakai,
Komo ma ka puka

O ka pa maikai,
Malu no maloko,

Palekana no,
Komo mai a malu mau.

Cho.— Imi i ke Kahu,

Imi ano no.
Imi ia Iesu la,
Kahu maikai mau.
Imi i ke Kahu,
Mai auana e,
Ku ano la a hahai.

2 Ku a hea ke Kahu,
Kahu akahai,
No ke aha e noho

Ma ke anu e,
Eia ka mehana

Ma ko'u pa maikai,
Wiki no e komo mai,

Cho.— Imi i ke kahu, &c.


3 Ku a komo iloko
O ka pa maikai,
Lako i na pono,
Ono kana ai,
Puka no i waho

Nana e alakai,
Ma na kula oli e.

Cho.— Imi i ke Kahu, &c.

HAWAII.

HAAWINA KULA SABATI
[HOOPONOPONOIA E REV. L. LAIANA.]
Ka Hapaha Ekolu. HELU 5 — SABATI, IULAI 30, 1876.
Kumuhana.— KA PULE A SOLOMONA. Pauku Baibala.— l Na'lii 8 ; 23 — 30.

                23 I aku la oia, E Iehova ke Akua o ka Iseraela, aohe akua ma ka lani iluna, aole hoi ma ka honua ilalo nei, e like me oe ka mea nana e malama mai i ka berita a me ke aloha me kau mau kauwa ka poe e hele ana.ma kou alo me ko lakou naau a pau ;
            24 Ka mea nana i kaohi me Davida ko'u makuakane i ka mea au i olelo hoopomaikai mai ai ia ia ; ua olelo hoi oe me kou waha, a ua hooko ae nei oe me kou lima, me nei i keia la.
            25 Ano hoi, e Iehova ke Akua o ka Iseraela, e kaohi oe me kau kauwa o Davida ko'u makuakane, i ka mea au i olelo hoopomaikai ai ia ia, i ka i ana mai, Aole oe e nele i ke kanaka imua o ko'u alo, e noho maluna o ka nohoalii o ka Iseraela, ke malama kau mau keiki i ko lakou hele ana, e hele imua o'u, me oe i hele ai imua o'u ;
            26 Ano hoi, o ke Akua o ka Iseraela, e hooiaioia mai kau olelo, au e olelo mai ai i kau kauwa ia Davida ko'u makuakane.
            27 Aka hoi, e noho io mai anei ke Akua ma ka honua anei ? Aia hoi ! aole e hiki i na lani a me na lani o na lani ke apo ia oe ; aole loa hoi keia hale a'u i kukulu ae nei.
            28 Aka hoi, e maliu mai oe i ka pule a kau kauwa, a i kona nonoi ana, e Iehova ko'u Akua, e hoolohe mai i ka ulono ana a me ka pule a kau kauwa nei e haipule ai imua o kou alo i keia la ;
            29 E nana mau mai kou mau maka i keia hale i ka po a me ke ao, i kahi au i olelo mai ai, Malaila auanei ko'u inoa, i hoolohe mai hoi oe i ka pule a kau kauwa e haipule ai i keia wahi.
            30 A o hoolohe mai oe i ka nonoi ana o kau kauwa nei, a o kou poe kanaka hoi o Iseraela, i ka wa e pule ai lakou i keia wahi ; a e hoolohe mai oe ma kou wahi e noho ai ma ka lani, a lohe oe, e kala mai.
            Pauku hoopaa, p. 23.
Mele — Him. 3. 6 — 8. Leo.
1 E ku a hoomaikai
I ke Akua mau,
E ku a hoomaikai pu ae

Ka leo, na naau.

2 Ua kiekie e
Ko ia la noho ao,
E ae nae ia e haliu mai,
Ke hoomaikai kakou.
                Pule i launa mai ke Akua, a hoomaikai mai, a kala mai i na hewa, i loaa ke ola ma o Iesu la.

Na Ninau a na Kumu.

                Ma kela pule, ua ikeia kekahi hapa o ka Solomona hana ma ka hoolaa ana i ka luakini. A ma keia haawina, e ike ana kakou i kana pule kupaianaha, lua ole, ke huliia na pule i kakau e ia mamua. Aia mahea keia pule ? Nana ma 2 Oihana'lii 6 ; 12, 13, Ua hanaia he wahi awai keleawe mawaenakonu o ka pahale. Malaila o Solomona i ku ai imua o ka ahakanaka e pule a hoolaa i ka luakini no Iehova. Ku oia mamua a hai i kekahi mau huaolelo, a mahope, kukuli iho la a hohola i na lima a hoomaka i kana pule.
            P 23. Hai paanaau mai i keia pauku. Heaha kana i hoole ai no Iehova ke Akua o ka Iseraela ? Ua like ia me ke kanawai hea o na kanawai he 10 ? Me ka hapa pule a wai mamua ? 2 Sam. 7 ; 22. Heaha ka ke Akua i malama'i ? Berita aha keia ? Nana ma Kan. 7 ; 9.
            P 24. Kaohi, ua like kona ano maanei me " malama." Ua malama ke Akua i ka mea ana i olelo ai ia Davida, ua hooko.
            P 25. E noi ana o Solomona ia Iehova e malama, e hooko i kela olelo ia Davida, aole oia e nele ana i ka mea nana e noho ma ka nohoalii o ka Iseraela, ke malama nae na hooilina i ke Akua, e like me Davida. 2 Sam. 7 ; 12, 13.
            P 26 E noi ana o Solomona i ke Akua e hooiaio oia i kana olelo ia Davida no ka luakini, e ae, e hoapono i kona hana ana i keia hale no Iehova..
            P 27. Ane kanalua o Solomona no ko ke Akua ae ana e noho iloko o keia hale uuku. Heaha kona ninau ? Heaha hoi kana i hoole ai no na lani ? A no keia hale ana i kukulu ai ? Ka lani o na lani, ehia lani ? Ekolu. Mahea ? Mahea ? Nana ma Isaia 66 ; 1, Ieremia 23 ; 24, Oihana 7 ; 49. 17 ; 24. 2 Korineto l2 ; 2.
            P 28. Ehia mea ma keia pauku ? 1 E malia mai ke Akua i kana pule, kana nonoi ana. 2 E hoolohe i kana ulono, me ka pule.
            P 29. Heaha kana pule no ka hale ? Owai ke noho iloko ? Mahea ia olelo ? Kan. 12 ; 11. Heaha ma Dan. 6 ; 10.
            P 30. Heaha kana pule, kana nonoi ke pule oia, me kona poe kanaka iloko o ia wahi a nona ia wahi ? Aole i pau ka Solomona pule ma keia pauku. Nui ka hapa i koe. E nana kakou ma na pauku i koe, 31 — 53. Ua pule oia no wai ? A no na mea ehia ?
            1 No ke kanaka i hoopiiia no ka hana hewa ana i kona hoalauna, i hookolokolo a, a ina ua hewa io, e hoopaiia, a i hewa ole, e hookuuia. Ma Puk. 22 ; 11. Kan. 25 1.
            2 No ka poe Iseraela, ke hana hewa, a lawe pio ia i ka aina e ; ina e mihi lakou, pule me ka nana ana i keia hale, e kala ia mai, a e hoihoiia mai i ko lakou aina ponoi. P. 33, 34.
            3 No ka Iseraela ke hana hewa, a hoopaa ia ka lani me ka ua ole mai. Heaha ka pule ? P. 35, 36.
            4 Ina he wi, he mai ahulau, he malili, he uhini, he enuhe, he pilikia i ka enemi, he ino, he mai. Heaha ka pule no na kamaaina, a no na malihini ? P. 37 — 43.
            5 Heaha na pule, a no wai hoi ma na pauku 44 — 53 ?
            Loihi io ka Solomona pule. Nui na mea ana i hoomanao ai a pale no lakou. A pau kana pule ana, alaila, ku ae oia a aha i ke anaina nui ? P. 54 — 61. Heaha hoi na hana a ke alii me na kanaka mahope o ka hoomaikai ana ? P. 62 — 66. Pehea hoi ka loihi o keia mau hana ? P. 65, 66. Elua ahaaina, ahaaina hoolaa luakini, ahaaina kauhale malumalu, 7 + 7 = 14.
Mele — Him. 411. 8 — 6. Leo.
1 Hauoli kuu pepeiao,
Ua hea ia mai
E hele i ko Ziona puu,

Malaila e halawai.

2 Ua makemake kuu naau
I kona hale nei,
Maanei e komo oli wau

Ma kahi e maha'i.

Na Ninau a ke Kahu.

                Na makua.— Nawai keia pule loihi ? Ma ka manawa hea ? He pule aha hoi ? Iloko anei ia o ka luakini ? Hiki anei i ke alii ke komo iloko o ka luakini ? Owai ke hiki e komo ? He kumu hoohalike anei keia pule no na pule hoolaa luakini ? Iua ma kahi e ka mea e mihi ana a e pule ana ia Iehova e kala mai, mahea ka nana ana o na maka ? Pehea ma Dan. 6 ; 10 ?
            Na keiki.— Nani lua ole ka luakini o Solomona. Ua hoomauia anei ? Nawai i hoopau ? A no ke aha hoi ? Ka Halelu ehia e pili ana i ka luakini mahope o kona hoopau ia ana ? Hal. 137. Heluhelu i kekahi mau pauku. Nawai i pule i hoala hou ia ka luakini ? Na Daniela paha. Dan. 9. Hai paanaau mai ma Isaia 66 ; 1, 2. Hiki anei ia oukou ke hookipa i ke Akua iloko o ko oukou naau ? Ma ke aha e hiki ai ?
            Ke kula a pau.— He alii haipule o Davida, he alii haipule hoi o Solomona, Owai kekahi mau alii haipule ? Owai na Moi haipule o Hawaii nei ? Owai ka Moi Hawaii i hoohalike me Solomona ma ka pule ana i ka pule hoolaa luakini ? He alii haipule a hoolaa luakini anei ko kakou alii i keia wa ? Pehea la oia e lilo ai i aliii haipule ? Ma na pule aha e hoohalike ai me ka Solomona ma ka pule ana no na mea he nui wale ? Ma na pule Kula Sabati anei kekahi ? Aole, e hoopokole ia mau pule, mai hookaumaha i na kamalii palupalu me na pule loihi. Maikai anei na ahaaina hoohauoli ma ka hoolaa ana i na luakini ?
Mele —" Praise ye the Lord" Robina Gula. Mele
1. " Hoomaikai ae, e na kula, na mauna, &c."

Pauku 1 me ke 3.
            Pule hoomaikai i ke Akua, no ka loaa ana o na luakini, na halawai, na Kula Sabati ; pule i hoopihaia i na kanaka, i na ui, i na kamalii, &c., &c.
            Haawina no Augate 6, I Na'Lii 10 ; 1 — 10.

Poha ke au ke pii nei ka lena. He hee paha no kaiuli ke kapae nei ka alaala.

E KA NUPEPA KUOKOA E ; Aloha oe :—
            Ka papa aina muimuiaia o na ono, a ka poe hoonuu e noke iho ai a ko'u ka puu i ka wai a kanaulu, a na hoa e hoo-la-au iho ai i ke aloha, aloha wale.
            Ua kunahihi hou mau nei na Poo-la auau lepo o na uapo o Honolulu, ka poe hiki ke kapa aku, ua like me na Aea haukae, ka poe no lakou na mana hili-kau i hoomoanaia ma ka nua moena o ka la 19 Iune M H. 1876 ; a i ki mai nei i ko lakou enemi me na pu i piha i na poka pepa, oia ke kahua kaua o ka la 6 o Iulai — o ko N. L. Hawaii.
            E na Poo-la i hilinai ke ola i ka aea haukae a me ka makili — Kepii ae nei oukou i ka lapa manu ole, ke kau mai nei i luna o ka lala maloo, ke mokomoko ae nei i ka makani, ke haawe iho la i ka puahiohio.
            " E aho nae ia, Oia na noho hale, Hopu hewa i ka loli, I ka ia maka ole, Hamo i na laau, Hoolehelehe kii."
            Ma ko'u nana, a me ka hoomaopopo ana i na wahi kauna opala a oukou i puka ae nei, ua laweia no ka paina ahiahi o na tausani legeona o ke kula o Kamaomao. A i ke au ana iho i na wahi unae manao kupono, ua hoea mai la he mau bona iwi lehulehu e hukihuki ia ana e na ilio ai mea ino o Koholaloa.
            Mahalo au i ko oukou kuikahi pu ana me a'u, no kahi mau kumu a'u i pule aku ai i ka oukuu i hoolaha mua ai, a koe wale no elua a oukou i ku-e mai nei, oia hoi keia.
            (1) " Aole oukou (ka poe hoopii) i hoopii ia A. P. Kalaukoa ma ke ano hoohuoi, he ike maoli no e lilo ka noho o A. P. K. i ko imi loaa, huli ai, huli ia a pela aku, oia hoi o D Kahanu."
            (2.) " O oe ponoi a me ou mau hoa kai hali ae i ka palapala hoopii ku-e ia A. P. K. ina uapo, me ka huna i ke poo, a lalau ae he mea okoa."
            E na Poo-la. Aole o'u manao e paha'ku i ka ihe laumeki o Puukapele, i holea a wini kakala, i hinu ia i kukui o Lilikoi a lilelile, ia oukou pakahi ; o ko oukou pane ana mai nei ia'u ma ke kumu mua i hai ia maluna. Nolaila, e pane aku au ia oukou.
            Aole au a me ka poe hoopii ake e lilo ka noho o A. P K. ia D. K.. Ua hoohuoi maopopo ka poe hoopii ia A P K ka mea nona ka inoa Poo-la. Aole no ka manao ua nele loa o A P K i kahi d me ole, aka, eo ka hoeu ana mai o ka haohao kupono i hiki ke hilinai ia e ka poe naauao o ke ao holookoa.
            Ua ulu ae he ninau, a me na wehewehe pu ana iloko o ka pue hoopii. " Ua lawa pono anei o A P K i na kumu i oleloia ma ka hapa hope o ka Pauku 61 o ke Kumukanawai aole paha ?" O keia ninau, ua wehewehe ia e ka poe hoopii ma na kumu e hilinai ia'i. 1 O A P K aole ona haku hana mau i uku paa ia ma ka pule, a pela a piha ku makahi, e hiki ai ke manao aku, he loaa makahiki maopopo kona. 2 Aole no he piha pono o na la o ka hebedoma i ka hanaia e ua o Poo-la (A P K )
            Malalo o keia mau hoohuoi maopopo, oiaio, aole no i paulele koke ka poe hoopii, aka, huli hou aku la lakou ma ke keena o ka Luna Buke Helu o ke aupuni ; i ka nana pono ana i na Buke Helu o ka mokupuni Oahu nei, ma na mea e pili ana i ka waiwai paa, he ole ka loaa, manao aku la hoi e loaa i Kauai, he makahelei kai ku mai, kiei aku la hoi i ka mokupuni o Maui, pau pu a Halawa, huki i ka ilihau, halalo aku la hoi i ka mokupuni o maua i hanau like ai i (Hawaii) he oopa ke lele mai ana.
            Manao iho la makou ka poe hoohuoi, ua holo kuu makamaka A P K i Nihoa, ka mokupuni kaawale ; anoai ua kuai aina oia me ka Moi o na Elepani, he ole no ka loaa, oki loa, a puni no i ka nele.
            He nele waiwai paa, a waiwai lewa. He nele i ka loaa makahiki maopopo ole.
            Malolo o keia hoohuoi, a me ka huli ana aku i ka oiaio i mea e kohu ai ke hooko i ka Pauku 796 K. Kivila, a me kona Hoololi M H. l862, aoao eono ; ua hoopii iho la ka poe hoohuoi ia A P K ma na kumu i oleloia ma ka hapa hope o ka Pauku 61 Kumukanawai.
            E uuku no nae na Aumakua o A P K i na ua make ; o ka akoakoa ana mai no o Peleaihonua, Kanelulumoku, Lonopuha, Kamohoalii a me Kuhooneenuu, ola ai — oa lu-au ia iho no-a-kualimi o ka pau no ia.
            Ano, e kamailio aku au no ka oukou kumu elua i ku-e mai nei i ka'u. Aole au a me ko'u mau hoa i lawe iki i ka palapala hoopii i na uapo e like me ka oukou i alapahi mai nei, he ole loa no. E kuhi ana au ia oe e Poo-la (A P K) i ko auamo i ka Baibala, e hoike ae ana ma ka oiaio, eia ka ? he palau nui ka mea kamailio pu me ke Akua. Nau no la hoi ka haiolelo iho i uka o Maemae, a me ka luakini o Kaumakapili,—" lua au e komo ana i ka Lunamakaainana, aole au e lawe i ko'u uku, e waiho au no ka aie Lahui." E olo hoi, ahu ka niu, ua hana ka hoi a kani ka iwi ; nawai e haalele aku ke dala lepo ole, he hopu nui paha ia nou e Poo-la (A P K) i na e hooko oe i kau i kamailio mua ai.
            Malie aae paha i kamailio oe i komo i ka Lunamakaainana. E waiho aku la hoi a hea ke akamai — ua hiki hoi, ua loaa ae la no ka pomaikai o na makaainana nana oe i koho, i ko wahi kanawai hoemi i na laikini waapa,— ke hooholo ia mai e ka Mana Hooko,— no ka mea, he poe mea waapa wale no ka poe i koho ia oe.
            Mawaho ae o ka kakou mau kumu kamailio, ua kamailio pili kino mai oukou ia'u i kuu " hoopilimea ai, ano Loio, komo i ka lole maikai, haaheo, ola au a me ko'u ohana i ka pu-awa, aole hiki ke noho ma ke kuai awa," a pela aku.
            E na Poo-la, a me ko oukou alakai A P K,— ke ake nei oukou e noho malalo o ka malu o ka'u ao ana, aole nae o'u makemake e ao aku i ka poe i hele a loloa na niho, a he kahi hoi oukou ka poe i a-a mai e ao hou aku, nolaila, ke ae nei au e ao aku ia oukou me ka uku ole.
            Aole au he hoopili meaai, he kanaka au i uku maopopo ia ma ka pule e na ona nona ka Hale Kuai mea ulu a'u e noho nei, a he loaa makahiki maopopo ko'u ; ina aole laua e uku ia'u e like me ka makou i hooholo ai, aole au e noho maia hana. E hoolohe mai oukou e au haumana. O ke ano o ka hoopilimeaai, he kanaka noho aku me ka uku ole, o kahi ai a me kahi ia oia iho la ka uku ; ua aneane like no me ka aea haukae a me ka makilo, a loaa pono ae oukou e nenee ana i na uapo a me na kae alanui, e kali ana o ke kahea ia mai e ka mea hana, manao ae ke ola o ka wahine, a me ka ohana, ike ia Ulakoheo, ike no hoi i kuu Hale Kuai mea ulu, pau ka poniuniu o na maka, lealea ka moe ana o ka po.
            E pono oukou ke hoopaanaau i keia haawina a kakou. Eia hou keia.
            Mai lili oukou i ke komo ae o kahi poe i na lole maikai, o ko lakou lohi no ia e kahiko la, he okoa no ka poe oia ano, a he okoa no ka poe aahu i na pale bipi, na eke ko, a pela aku, Heaha no hoi ka mea i loaa ole ai o ka lole maikai ia oukou ? no ka nele dala no, oia maoli. Auwe ! " aole ka lakou i ona miliona, no ka mea ua pau loa na la o ka pule i ka hanau ?" Aole, he neo maopopo, he nele oiaio aole i ke kuono.
            Ua ike aku la paha, pono oukou ke hoopaanaau i keia haawina, o hili ia oukou e au ke kula hou kakou.
            Eia hou keia. Aole ka oihana kuai awa i kupono i ka poe hupo e like me oukou na Poo-la ka poe i like me ka hana o na lio kikane. O ka poe naauao, hoopono ike i ua mea helu, o lakou ke noho ma keia oihana e pono ai, i hiki ke ike aku i kona hoa kanaka e noho ana ma na mokupuni e aku, ka mea nana ka awa i hoouna mai i pomaikai like no na aoao elua ; aole pono ka hupo alunu dala, he ole loa no ; e ninau au ia oukou, a e pane pakahi mai oukou. He hupo anei o Kimo Pelekane a me D Kahanu ? He hupo anei ka poe mua i hoomaka ai i keia hana ? He hupo anei ko kakou Moi Kamehameha V., i make a me ka mea e noho nei ma ke Kalaunu i keia wa, i koho ai laua i kahi mau Laikini kuai mea ulu o keia ano i na makahiki i hala ? Eia ka haawina a oukou e hoopaanaau ai : Aole he hupo, he ole loa no. " A heaha ?'' He naauao nui, naauao loa, naauao laula.
            Manao au, ma ke ano mikanele o A P K Poola i pane mai ai ; i na pela, eia ka mea hilu i ua poe la o ka Poai Hemolele ; he kuamuamu i ka awa, he kuha he luai, a he laoa maoli no ka puu ke waiho aku me ka huluhulu, a ina e lilo ae ana ua huluhulu awa la i poepoe dala, a haawi aku no ka nanai kumu, mahina hou, aole luai, monimoni ke kileo, kohi ka puu moni ai, a he hene like iho no ka aka me ka poe inu awa, paa iho la ka puka makani, ku ae no heo ana, he kikina laki keia. Ua ike aku la paha, hoopaanaauia. E hookuu ke kula a kakou, a kahea hou mai oukou.
M. NAKUAAU.
Maunakea Avenue Iulai 17, 1876.

I ko Hilo poe Makaainana.

E KA NUPEPA KUOKOA E ; Aloha oe :—
            Ma kou Helu 28, ua ola hou ae nei ko makou waki kiai hele, a ua pane mai nei no ka'u palapala ia oukou e ko Hilo.
            Owau paha ko oukou wahi makamaka hana e hoike aku i na pane ana, a me na hoike ana aku i ke kulana o ka oukou lunamakaainana (L Kaina.)
            Ua olelo oia, no na wahi mea ana i heluhelu ai iloko o keia hale ; a he mea ka ia e pale ai i ka'u hoohalike ana iaia, " he waki kiai hale." E ko Hilo, he oiaio no ka'u i olelo mua ai nona he waki io no, he waki kani ole nae, he waki helehewa o na lima kuhikuhi, ke kaa la no na huila, aole nae he kani. O kona lima kuhi hora i o oukou ia e Hilo, aole ae la ia laila, aka, ua kuhi ae la kona lima kuhi i ka aoao o na Kuhina. Oia anei ko oukou makemake e ko Hilo i ko oukou lunamakaainana.
            " Aole na e ko ana kau, no ka mea, he imi oe i na olelo ino." Oia kekahi o na olelo a L Kaina — Auhea oukou e ko Hilo, Hoomanao aenei au i ka'u mau olelo ino, aohe maopopo iki ia'u, a koe wale no ka'u mau olelo imua o ka ahaolelo, a heaha ia ia mau olelo ino? Ke olelo hou mai la oia, " No na Kuhina au e enemi nei"— Oia ka paha kuu olelo ino ea — I ka wa o'u i lilo ai i lunamakaainana, aole o'u noonoo mua he enemi no'u na Kuhina ; aka, mahope iho o ko'u hoohikiia ana e ka Lunakanawai Kiekie, ua hoomaka au e noonoo mua i ke kahua o ka ahaolelo e ku ai, a ike iho la, ua piha ka 20 mau alii, a ua piha no hoi makou he 28 ka nui. O na Kuhina, aohe o lakou makalua e komo iho ai. Nolaila, ua hana au i olelo hooholo, e hoole ana i ko na Kuhina koho ana ; oia anei kou enemi i na Kuhina ? E ko Hilo, a me na mea a pau e ike mai ana, ma keia hana o keia ano, aole ia he mea e hoenemi i kahi mea, a mau mea o loko o keia hale. A ke olelo hou mai nei, " Ua aeia lakou e lilo i mau koa." Ke olelo hou mai nei na makamaka nei, i kekahi olelo huhewa loa — Aole i ike ia iloko o ko kakou Kumukanawai ka huaolelo " Hoa" o na Kuhina no ka ahaolelo Pehea la ia i aa ai e hoike i ka oiaio ole imua o na tausani o Hawaii, he " Hoa" na Kuhina — Ma keia, i ike pono ia, ke kupono ole o kona kulana e noho ma kahi o ka noho hookolokolo o Hilo.
            E ko Hilo, e hoomaopopo hou aku au i kana olelo mua, " Aole no e ko ana kau, no ka mea, he imi oe i na olelo ino." Ae, aole io no e ko e like me ka'u hoike ai ma ka'u palapala mua i ko'u apana ; no ka mea, ua haalele o L Kaina ia oukou e ko Hilo, a pela oukou e helu aku ai a hiki i ka 13 a 14 paha, oia ka nui o ka poe e alualu nei i na oihana e like me lakou i koho ia iho nei i mau Luna Helu.
            E ko Hilo, eia mai o L Kaina ke hoi aku la, he oihana Luna Helu, a oia ke kumu o ko makou ko ole — E hoomanao oukou, o kona wahi kokoolua, he wahi opio iloko o keia hale, aka, he oi aku kona kanaka makua ma na hana o keia hale ; a o ke kanaka makua hoi, ua like oia me ka puu one e hanee wale ana imua o ka mea e hehi aku ana iaia.
            E ko Hilo, eia hou keia huhewa o L Kaina a'u e hoike aku ai ia oukou. Ke hoao mai nei, e kukulu hou mai i kahua hoopaapaa hou no maua, maluna o ke kahua o ke Kuikahi Panailike — Aole au e pane iaia ma ia kahua, aole au e hoohemahema ia'u iho, e uhai aku iaia e like me kona hawawa. He aa no hoi au e paio maikai iluna o ke kahua, aole o na mea e ae. Ina e haawi pio mai ana kuu hoa paio iaia iho na'u, a i makemake oia, o ke Kuikahi ko maua kahua hoopaapaa hou, alaila ua makaukau au e paio me oe. A i aa o L Kaina e ku hou mai ma ke kahua e ae, aole owau kona kahua lealea.
            Ina ua konoia oe e ka inaina nui e olelo pilikino no kou hoa paio no kekehi kumu e ae, aole owau e luupu me oe, a e kukai olelo pu iloko oia mau hana a ke kanaka i piha i ka huhu. Aole no ko'u lohe ole i kekahi o kau mau hana puuwai eleele i kekahi o kou mau hoakanaka ano like me oe, oiai oe e noho luna hana ana no ka Hui Hana Pulu o Jones ma ; aka, he kue ia i ke kumu hoopaapaa a kana. Ua kapae loa ae au ia mau mea mahope o'u
            Ina aole e hiki ia oe ke kaohi ia oe iho ma ka hana naauao, a paio ano naauao, aole owau kou hoa lealea. Imiia aku i hoa nou i uka o Waolani kahi i noho ai.
Owau iho no. G W PILIPO.
Hale Ahaolelo, Iulai 8, 1876

Make i aloha nui ia.

                Ua hanauia o L Kamakainikia (w.) ma Kumaili, Puna Hawaii ; ma ka malama o Dec. 28 1859. Ua lawe ia'ku no e ka mea nana i haawi mai, ma ka malama o Iune 22 1876. He kaikamahine i mahaloia no ka mikiala ma na hana ku i ko ka uhane. Nolaila, ua haalele mai oia i keia ao, he mau makua, mau kaikuaana, mau pokii. A no ke aloha e hana mau nei i ka puuwai, nolaila, ua panai iho au he wahi kanikau aloha malalo iho :
He kanikau aloha keia ia oe e L Kamakainikia,
He kanikau aloha, wehe i ka pili a noninoni loko,
Hooko-o i ka pili kaawale kuu moopuna.

O nipo e hooniponipo ke aloha,
He aloha li-a hali ali-a ia oe, ae,
He halia, he hau-pu i kuu manawa,
O kuu manawa i eha walania koni,
O ka eha ia ke loko nei i ka lolo,
Ua kupinai ole lua na pahu-kani,
Ua kani ka ula-wena i ke kumu pepeiao,
Ua kui-ke i kani-ke !! i ka maha i ka olo,
Ke uweuweke nei i ka pili o ka haupu,
Ke lalawe nei ka hahana ma ka pe-a kua,
Naholo aku la huai ma ka poli alo,
Huahuai nakolo i ke kumu puuwai,
Holo ka maeele kunahihi i ke ake,
O kalakala haki-kaikoo loko.
O loko ia e naka nei, haa kuu nui kino,
O kuu aina i luhi a haalulu i ke aloha,
Aloha aina wahi i ka pili paa naha,
Nahaha ka pili ka huina o ka manao,
O kuu manao i luaiele ia e ke aloha,
O ke aloha e hoopunini e ana nei ia'u.
E hoiloli nei i ka lohi i ke aa pana o ke kanaka,
I lolii ai kela i na kuineti lulu,
I na keena kinikini, manomano pau ole i ka hanu
Owau iho ka hoi ka hooilina a ke'loha,
O ke kihapai e kau nana ka luahi aia mea,
Ke ku nei ka pala he mau kapuai ka manoa
Ku ke aloha mokomoko i ka hono,
Hoi noho walea i ka lipo,
Ua nonohua, ua manawaino wale,
Noho akiaki elepao i ke kii o ka onohi,
Hone ana ke aloha iloko o ka puu moni-ai,
Loaa'ku ia panau ka lau o ke alelo,
Hoi ke aloha kau i ka mu-o o ka lihilihi,
Pee ke'loha ilaila, haina e ka waimaka,
Hue ka waimaka haloi i o'u nei,
Haloiloi e hanini ma ka papalina,
Loaa ka ukana a ka manao e nalu ai,
E kulia pau ole ai o ka po me ke ao,
He pili nui mania ke aloha ke hiki mai,
E kiai nei i ka iwilei a-i, e hone nei i ka iwi aoao,
Puai ka ena mawaho o ke kanaka,
Hoopunana ke'loha e noho i ka lokoli-a,
Nahae ka pale lohi mailuna a lalo,
O ka lani me ka honua, ua kaupaona ia laua
O ke aloha, he mea pau ole wahi a (Paulo,)
Aole hookahi poka nana e ume e lele ai,

O ka uhane iki o ko kino wailua,
O ke aka o ka uhane i lele i ka lani,
I lele i ke opu-makani malanai,
I ka huihui malanai a Makalii,
I lele moopu i ka wehena o ka pawa,
I ka maliolio o ke kakahiaka,
I ke alaula i ka owaka poni o ke ao,
O oe ka uhane waka hou o ke kaha,
Ke kaha ana aku nei i ka Hakoililani,
I luna i ka anuu i ka welelaulani,
Maloko o ke alapii ula a Kane me Kanaloa,
Nou ka uhane i lele wahi i ka hanuu lani,
I lele e noho e hookupa i Huelo ka lani,
I noho hookahi iloko o ka Eu-makani,
I ka hoea iloko o ke apapanuu, a papalani,
I keia'ku na paka a ka ua loku i ka lani,
Aia paha ka uhane i ka onohi lipo o ka La,
I ke anapuni poepoe o na hoku o ke kakahiaka,
O ka uhane kikaha pauma i ka imo o ka lani

Ma ke kaha kaupale o Haaloloku,
Ka okai kualau iloko o Kulanihakoi,
Na kikiao makani iwaena o ke kakai lani,
O kulokuloku, o maeele o ke'loha o kuu moopuna,
O paumako, o mihi, o u ! o minamina ia oe.
WAIALOE.

KA HUNT'S LAAU OLA
(HUNT'S REMEDY)

                HE LAAU LAPAAU HOU, MAI AMERIKA MAI ! He Laau Maikai keia no Na mai pehu o ka opu, Na mai o ka puupaa a me ka opu mimi, Mimi-paa, Mimi-eha, Mimi-helelei, Ka lepo gravel iloko o ka opu-mimi, Ka mana ole, kapalili, hui ono ole ka ai. Na Mai Wahine, NAWALIWALI O KE KINO, LEPO ULA ILOKO O KA WAI MIMI, MANOANOA PAHA KA WAI E like me keokeo o ka huamoa, Like paha me na kaula silika keokeo, eleele, lenalena paha ; a i ole ua like paha me ka lepo i anaiia i na iwi keokeo, a i ka mimi ana, ua wela oioi ka mai, me ka eha nui o ke kikala a me ka puhaka.
                HE NUI NA HOIKE e ola nei, ka poe i loohia i keia mau mai i haiia maluna ae, ua pau lakou i ke ola maikai, no ka inu ana i ka HUNT LAAU OLA. ("HUNT REMEDY)!"
                UA HAAWI mua ia keia laau, e kekahi kahuna lapaau naauao, i ke kanaka mai pehu o ka opu, e noho ana me ka ohana a Mr. Hunt ; John Hunt kona inoa, he 45 kona mau makahiki, he kanaka nui poepoe, ua loohia i ka mai pehu. Ua haawiia kela me keia laau no keia mai, aole nae oluolu ; ua mahuahua mau kona pilikia, ua pau loa ke kino a me na wawae i ka pehu ; ua kokoke paa loa ka mimi ; kokoke pau loa ka hanu ana ; a ua mahuahua loa ka wai iloko o ke kino. Aole hiki iaia ke moe ilalo ma ka moe, nolaila, ua noho wale no iluna i ka po a me ke ao. Pela mau kona popilikia a hiki i kona hoao ana i keia laau, a ke kahuna i kuhikuhi mai ai. A i kona inu ana i keia laau, ua hoomaka koke ka oluolu. Ua paipai koke ia ka puupaa i ka laua oihana ; ua puka hou ka wai mimi a nui wale ; ua emi koke mai la ka pehu o na waewae ; a ua oluolu hou ke ake-mama i ka hanu ana ; ua oluolu a maikai ka io o na lala, a e hoi nui mai ana ke ola maikai, alaila, me ke kuhihewa, ua waiho oia i ka laau i kekahi mau la. Ua pono ole nae ka waiho ana ia manawa, no ka mea, aole i ola io maoli kona mai pehu. Ua molowa hou na puupaa i ka laua oihana, a ua mahuahua hou ka wai iloko o ka opu, a ua popilikia hou e like me mamua. Alaila, ua inu hou oia i ua laau la, a ma ka hoomanawanui ana, ua lanakila hou auanei maluna o ka mai, a ua ola io maoli, a ua hoomaka hou oia i kana oihana mawaho o ka hale.
                Oia ka lapaau mua ana me keia laau ; a mai ia wa mai, (he 25 makahiki) ua hahanaia keia laau e like me ka hana ana o Mr. Hunt, a ua haawi na kahuna lapaau i keia laau i ka poe mai pehu a me na mai like.
                Mai ia manawa mai, ua ikeia, e mahaloia hoi keia laau, mai o a o, e na kanaka, a ua inu ia hoi ma ke ao ana a me ke ao ole ana mai o na kahuna lapaau ; oia ka mea i hoola mai i na kanaka he nui, ka poe pilikia i ka mai pehu, a kokoke i ka make.

            Na kuhikuhi no ka inu ana :
            E INU I KE PUNA TI PIHA, a hala na hora 4, alaila, e inu hou. E mahuahua liilii nae a hiki i elua puna ti piha — a hiki hoi auanei i puna nui piha.
            NO KE KEIKI hookahi makahiki a hiki i na makahiki eono, e haawi 5 kulu, a hiki i na kulu 20 ; eha hora nae mawaena o ka haawi ana.
            KUMUKUAI, he - - $1.50 no ka omole.
DILLINGHAM & CO.,
762 3m 774 Na Agena no ka Pae Aina Hawaii.