Ka Nupepa Kuokoa, Volume XV, Number 31, 29 July 1876 — Page 3

Page PDF (1.79 MB)

KA NUPEPA KUOKOA, ME KE AU OKOA I HUIIA.

PALAPALA I KE KUOKOA. NA KA PUA ALII PAUHI.

Nu Ioka Amerika Akau Iulai 10 1876.

Aloha oe e Kelikanakaole, a me Kopaea, aloha nui olua. Eia maua ke kokoke aku nei i ka home. Ua pae mai maua ma ka la mua o Iulai, e iwa la mai Pelekake mai a hiki i keia aina, i Nu Ioka nei, malie maikai ka moana. Aole maua i hoopailua ki ; maikai no hoi ka moku, nui, holo. Elima haneri ohua o luna o ka moku a makou i holo mai ai. Maikai no ko maua ola aohe pilikia i loaa, mai ia mana nui ka lokomaikai o ka Haku i kana mau kauwa, a eia maua ke noho iki ae nei i Amerika, a pau ka ike ana ae i keia wahi, alaila huli aku ka maua i ka aina hanau. E hoi aku ana maua i ka mahina o Sepatemaba, mai ka mokuahi oia mahina. Aole o kana mai o ka wela o keia aina, aole pela ka wela o ko kakou aina.

E aloha ae i na wahi ohua, ia mama, oia kekahi mea aloha. Aloha no i na makamaka a pau, a me na makaainana e hoomanao mai ana ia maua. Aloha nui no oe ke uwe aku nei o Bihopa ia oe. Na'u na, PAUAHI.

He wanana na ke Kaea.

E KA NUPEPA KUOKOA E ; Aloha oe :—

E oluolu paha oe e hookomo iho i keia wahi puolo ma kahi kaawale o ko kakou " Kilohana Pookela" a nana iho ia e lawe hele aku ma na wahi a pau o neia mau mokupuni i ike mai hoi na kini makamaka o kaua e noho ana i ka la puka i Haehae a ka welo ana i Lehua, i ike pu mai no hoi na hoa maka hanohano a pau, a i ike no hoi i na mea hou o ka aina hanau.

Penei ke ano mua o ka nane a me ka wanana. He mau huahelu i kau ia penei : he 1 ka mua a he 4 kona hope iho ; o ka 5 kaapuni ae la oia mawaho o kela mau huahelu e kau ae la maluna. Penei ka mahele elua ; o ke 1, hookahi haneri kona puu huahelu, a he pa haneri like ia lakou a pau eha ; o ku 5 o kana ke kaapuni a poepoe ma waho o na huahelu eha. A penei hoi ka hoonoho ana o na huahelu i hai ia maluna :

1 O ke kahi aole e komo i ka lua.

2 O ka lua aole e komo i ke kolu.

3 O ke kolu aole e komo i ka ha.

4 O ka ha aole e homo mai i ka lima.

5 O ka lima, ke kaapuni ana.

A mawaho mai o neia mau huahelu elua nalu e hoopuni ana ia lakou pakahi, he nalu wai maloko aku nei, a he nalu kai mawaho mai.

E ka poe akamai a imi naauao, e huli ke alo i ka Mauna o Alalaka, e kukuli hoomaikai aku i ka Haku ma ka lani, ma kahi i kau ai ka halelana o Noa.

E ka lehulehu, o makaala ka pono e huli mai i ke ano o keia wanana ; me ka lana o no o kuu manao, e loaa ana no ka puana o keia wanana, a na he au hoi o ka manawa e hoiko mai i ka noa huna o keia wanana. Ua oki au maanei.

E ninau mai paha auanei kekahi poe, owai la hoi ka mea nana keia wanana ? E hai aku no au me ka maka wiwo ole imua o ke akea, eia iho malalo ka inoa, owau no o ko oukou makamaka aloha o ke kau i kaahope ae nei, oia kela wanana a'u i hai aku ai mamua, iloko o ka malama o Dekemaba, i ka la 29,1854 e pili ana, " ke hoea ae la, a ke nalo iho la ;" a pela aku.

D. KAIOKALANI.

Manoa, Honolulu, Oahu, Iulai 20, 1876.

Aohe wahi helu o ka Hawaii.

Ma na la i ku iho nei ka mokuahi, " Kulanakauhale o Kapalakiko" ma Honolulu nei, malaila na luhulehu, e lawelawe ana na poai mikiala hana, a me na poai palela e kaohiohi ana ; e ku ana hoi ua luna oia wahi, e ku mau ana hoi ka haole kiai puka o ka hale papa. Penei na hana i hana ia e lakou :

Aia a hoi mai na lede Hawaii mai ka makaikai ana i ka mokuahi, a hoi aku ana e puka aku mawaho, o ka lawelawe inoino mai la no ia, o ua mau kiai puka nei i na Wahine Hawaii, me ka huli ana ma na wahi o ke kino, no ka opiuma paha, me ka noonoo ole i ke kulana o ka wahine Hawaii. Ina he wahine haole, aole hana ia pela. Haki ka mamalu o kekahi wahine, huhu, e hoopaapaa ke kane a kekahi lede e hele pu ana ma kona aoao, no ka lole kupono ole ia o kana lede ; nui ka hoopaapaa i ulu mai, a ua kokua aku ka mea nana i kakau i keia, i ke kane, me ka hoahewa aku i na luna. Lele mai ka haole a hoahewa mai ia'u me ka leo nui, a hooweliweli mai, a holo aku ma o a maanei e imi i makai e hopu mai ia'u a hoopaa iloko o ka Halewai, aka, ku aku au imua, he kokua no ka Hawaii Ponoi, e kue aku ana i na hana rula ole a kela mau luna hookiekie.

O na kaa ukana hoi e komo ana iloko o ua hale papapa mokuahi nei, ka ka haole wale no ke ao ia, na kaa kikane ; o na kaa kauo lima hoi a na kanaka Hawaii e lawe ana he ukana na ka Hawaii Ponoi no ka hoouka aku i ka mokuahi, aole loa e ae ia mai, he pilikia oloko i na kua liilii a ka Hawaii, aia o na kaa kikane aunei aohe pilikia.

He hana kau like anei keia a ka haole me ke kana Hawaii ? Aole ! Aole loa !! Nolaila, eia ka mea maopopo loa i ka nana aku, " aohe kulana o ka Hawaii." E hoopau loe ia na luna o keia ano hookano a hookiekie keia ana.

J N. KAIAIKAWAHA.

Kawailoa, Waialua, Iulai 25, 1876.

Make Alohaia.

Ma ka la 19 o Iune 1876, ua make iho la o Aberahama Kamana, ma Holualoa, Kona Akau, Hawaii. O ke kumu o kona make, ua loaa oia i ke anu, ka wela a me ke kunu. Ae keiki o Aberahama na W Kamana, laua me Mrs E P Kamana. Ua hanau ia oia ma ka la 11 o Ianuari 1876. He 5 mahina a me 8 la kona ola ana, a hele aku la i ke ala hoi ole ana, a hele aku hoi oia na ka Hon L W P Kanealii. Ua hanauia o A W Kamana, ma Waihee, Maui, aia malaila na kini o keia keiki. Ke uwe nei na makua, ke haalipo nei na kupuna, i ka lakou lei makamae, a waiho aku la na iwi o kuu kama, i ka aina hanau o kona makuahine ponoi. Nolaila, ke waiho aku nei maluna o ka poli o ka Makua Mana Loa.

Aberahama Nui e,

Ka poli o ke aloha,

Hookipa, a hoonoho,

I ka lei, a he keiki,

Ke hele la i ou la,

He kamaiki liilii,

Ka nani o Sarona,

Hiwahiwa a Maria,

Alohi nani mau, Na Serubima nani,

Haleluia a mau loa,

Na Anela maikai,

Hooho na haipule,

Mele lea na kamalii,

Eia ke komo nei,

Na kamaliilii liilii,

Huipu me Iesu,

Me ka Makua Mana Loa,

Haleluia, A — amene

Me ka mahalo.

KUPUNAKANE, Honolulu, Iulai 12, 1876.

AHA Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii PAE AINA. Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma ka Waiwai o KALUAU (k) o Kamanuwai, Honolulu i make kauoha ole. Imua o ka Lunakanawai C. C. Harris. Olelo Kauoha e Hoolaha aku no ke Noi ana mai e Koho i Luna-

hooponopono Waiwai.

Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka Palapala Noi a Jos. Kealohanui (k) o Honolulu e hoike mai ana o Kaluau (k) no Kamanuwai, Honolulu, ua make kauoha ole ma Kamanuwai, Honolulu, ma ka la 11 o Aperila M H 1876, a e noi ana e haawiia ka Palapala Hookohu Luna Hooponopono Waiwai ia Jos. Kealohanui.

Ua Kauohaia o ka Poakahi, ka la 14 o Augate M H 1876, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la, imua o ua Lunakanawai la, ma ke Keena Hookolokolo o kela Aha, ma Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou, e ae ole ia ai ua noi la. A o keia olelo kauoha e hoolahaia ma ka olelo Hawaii i ekolu pule ma ke "Kuokoa," nupepa ma Honolulu.

Kakauia ma Honolulu ko Hawaii P A la 24 o Iulai 1876. CHAS. C. HARRIS,

Ikeia : Lunakanawai o ka Aha Kiekie. Jno. E. Barnard, Hope Kakauolelo. 765 3ts 767

AHA Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono Waiwai, ma ka waiwai o RUTA KAMAKEA w, o Koolauloa, Oahu, i make kauoha ole. Imua o ka Lunakanawai A Francis Judd. Olelo kauoha, e hoolaha aku no ke noi ana mai, e koho i Lunahooponopono Waiwai.

Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a Kaneumi k, o Koolauloa, Oahu, e hoike mai ana, o Ruta Kamakea w, no Koolauloa, Oahu, ua make kauoha ole ma Koolauloa, Oahu, ma ka la — o Ianuari M H 1876, a e noi ana, e haawiia ka palapala Hookohu Lunahooponopono Waiwai ia Kaneumi k, o Koolauloa Oahu.

Ua kauohaia, o ka Poalua, oia ka la 15 o Aug M H 1876, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la, imua o ua Lunakanawai la, ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha, ma Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili, e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou, e ae ole ia ai ua noi la. A o keia olelo kauoha, e hoolahaia ma ka olelo Hawaii, i ekolu pule ma ke Kuokoa, nupepa ma Honolulu.

Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii P A Iulai 25,1876. A. FRANCIS JUDD,

Ikea : Lunakanawai o ka Aha Kiekie Jno. E Barnad Hope Kakauolelo. 765 3ts 767

UA Hoonohoia mai na mea nona na inoa malalo iho nei, e ka Mea Hanohano Abr. Fornander, Lunakanawai Kaapuni Apana Eha, H P A., i mau Lunahooponopono Waiwai no LII (k), i make, ma Waiehu, Ahupuaa o Maui. Nolalia, o ka poe a pau i aie mai i ka mea i make, e hookaa koke mai lakou ia maua, a me ka poe ana i aie aku ai, e pono ia lakou ke hele mai imua o maua, me na bila kupono, iloko o na malama eono mai keia la aku, o hoole loa ia lakou. E loaa no maua ma Halemano, Wailuku, Maui. N P MAKAANA,

P KELIIWAIWAIOLE, Na Lunahooponopono Waiwai o Lii k. Wailuku, Iulai 20, 1776. 765

EIA iloko o ka Pa Aupuni o Koholaloa, Apana o Honolulu, 4 lio, 3 bipi e kudala ia ana, ke hiki aku i ka Poaono, Augate 5, hora 12 awakea. Eia ke ano me na hao kuni : Lio k puakea ak S-S hem hao ano e. Lio k ulaula 3 w keokeo, JH ak hao manamana. Lio w puakea ak ()k Pipi k kalekoa hppaln ka hao hem WP Pipi w kalekoa momole hem aI uha mua hem Q ak hao manamana. Pipi w eleele kuapili momole ak AF Mau Lio hou mai no kahi, Lio k keokeo kukaenalo 4 kapuai hao, ak hao manamana Kio kane keokeo kukaenalo w ak P2

A B KAAUKUU, Luna Pa Aupuni Koholaloa, Iulai 28,1876. 765 1t*

E IKE auanei na mea a pau, owau o ka mea nona ka inoa malalo, ke hoike aku nei au ma ke akea, ua lilo ia'u ka Halekuai o ALANA (Pake), e ku nei ma Waikane, Koolaupoko, mokupuni o Oahu. A o na aie a Alana i aie ai, iaia no oukuu e kikoo aku ai, a o ka poe i aie iaia, e lawe no lakou ma kona lima. A mahope aku o keia hoolaha ana, aole kuleana o Alana (Pake), i koe maloko o keia Halekuai.

AHO (Pake). Waikane, Iulai 24, 1876. 765 4t* 763

E IKE auanei oukou e na kanaka a pau o kela a

me keia ano i like ole ua waihooluu, owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke hookapu loa aku nei au i na holoholona, Bipi, Lio, Hoki, Miula, aole e hele wale maluna o ke kula o kuu mau aina, oia o Hahaione, Kelekei, a me ka apana kula o Keokea, ke kulanahale o Koko ma Maunalua, mokupuni o Oahu. Ina e loaa ia'u mau paniolo kekahi o kela mau holoholona, e uku no i $2.00 no ke poo hookahi. A ke papa loa ia aku nei no hoi na kanaka o kela a me keia ano, a me na kanaka malalo o Mr Paiko, mai hele e lawaia i ka po, mai noho a papa o Paiko i na kanaka o Mahuka i ka hele ana i ke alanui o ke aupuni, no ka mea, aole noa ia wahi. Ua kapu loa na aina o ke konohiki, oia hoi o Awawamahi, Hanauma a me Kalua, aole e kii a lawe wale i na I a a me na laau pae, ua ae ia no nae i na kanaka a me na hoaaina malalo o'u. Ina e loaa ia'u a i o'u mau hope paha e kue ana i keia hoolaha, e hopuia no a hoopaa. " He kuli ka make, a he lohe ke ola."

W C MAHUKA.

Maunalua, Oahu, Iulai 25, 1876. 765 4ts 763

KE kauohaia aku nei na Lala a pau o ka Hui Kula Aina o Kewalo, e hele mai lakou ma ka hale noho o ka Puuku, ma Makiki, i ka hora 9 o kakahiaka Poakahi, Iulai 31, me na dala pu mai. JOHN KARATTI, Puuku. Makiki. Iulai 27, 1876. 765 1t

NO na Lio a Akoni M. Lopey, ke pukiki i make. E uku no ka mea nona ka inoa malalo iho nei. i dala hookahi no kela lio keia lio e laweia mai iaia ma Kawaipuolo, Waialua, Oahu.

S N EMERSON

Ma ke kauoha a W C Parke, Lunahooponopono o ka

Waiwai o Antonio M Lopey i make iho nei.

Waialua, Oahu, Iulai 25, 1876. 763 2ts 766

HALE KUAI LOLE HOU,

— MA —

KOHALA * HAWAII LEI KOHALA, I KA NUKU NA KANAKA.

MAHEA LA E LOAA AI NA PAPALE WAHINE AUlii kolomanu ano hou loa, a me na pua nani e kinikohu a e kau ai ka iwa, he la makani e hao ai na polena o Haupu, kapakahi manuia o Keoki ka moku, ma kahi o

C. C. AKINA.

Aia pu no malaila na HAINAKA SILIKA liilii. LEI A-I kae weluwelu, a me na LIPINE SILIKA puapua weluwe-

lu, e kuwelu ai i ka makani.

NA KALAKOA ANO HOU LOA i ike oleia mamua. Na

KAEI SILIKA Nani. NA MAKALENA KALAKOA me ka PUAKEA, na ALA-

PIA HULUHULU o na ano a pau, na KIHEI UHI hou e

kohu ai ka lino ana, na mea ala waianuhea, e ku ai ka hoomau, a me na aila lukini e puia ai ka lauoho i ke ala. Na lilina ume laau o kela ano keia ano, na kamaa wahine

o na ano a pau. Na lole kane o kela a me keia ano, na palule kalakoa a me ke keokeo, i humuia me ka mikioi loa. He makepono lua no hoi ke kuai i na mea i hoikeia ae nei maluna ke kuike. I mea e paa ai ke kuhihewa, e naue mai no e na makamaka ma kuu Halekuai. 763 6m* 788 G C AKINA.

E IKE auanei na kanaka a pau ke nana mai i keia, owau o ka mea nona ka inoa malalo iho. Ma ka la 6 o Okatoba, M H 1876, ua koho, a hookohu, a hoonoho aku au ia F Kahookaha k, i luna, a i hope nana e hooponopono kuu mau waiwai ; waiwai paa ; waiwai lewa e waiho la ma Nienie, Hamakua, mokupuni o Hawaii, iaia ka mana e hooponopono no e like me kuu makemake, iaia ka mana e hoopii, a hoopii ia paha ma kuu inoa imua o ke kanawai, iaia wale no ke kuleana pono e hiki ai na mea a pau, oiai au ua kaawale. O na palapala hookohu hope a pau i hana ia e a'u a me kekahi mea e ae paha mamua, a me na kue ia mai o kuu hope, ua lilo lakou a pau i mea ole, o keia wale no ka oiaio. Hanaia i keia la 6 o Okatoba, M H 1876, ma kuu wahi noho ma Kalawao, Molokai, imua o na ikemaka 764 2t* 765 S. KAWAONIANIA.

Na Buke Himeni Hou ma ka Halekuai Buke o Wini.

Songs of Salvation The River of Life

Sun Shine Cheerful Voices

Pure Gold Sparkling Rubies

Golden Robin Bright Jewels

Nine o'clock in the Morning New Gold n Censer

The Morning Star Sabbath Carols The Bank of the Rhine Royal Diadem

Hallowed Songs Song Monarch

Gospel Song Golden Wreath

Happy Voices New Songs

Temple Choir Charm

Merry Voices Song of Life.

Bradbury Trio Ne Plus Atra

Song King Song Queen

Mocking Bird Sacred Song

Hour of Singing Sabbath School Bell

Shining River Pearl

Choice. H. M. WINI,

KUAI A KA

LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.

— NO KA —

AINA KUMUKUAI NUI.

MAMULI o ke kauoha a S. B. Dole, Esq., ka Lunahooponopono Waiwai o John Booth i make, mamuli o ka ae ana o ka Aha Kiekie Novemaba 2, 1875, e kuai aku no au i

Ka Poaono. Iulai 29, 1876

I kela pa aina nui o Keoni Bu e waiho nei ma Kaumakapili, Honolulu, nona ka nui e hiki aku i ka 294 anana kuea a me 10 kapuai kuea. He elua mau hale maloko o ka pa a me na hale e ae. E. P. ADAMS, 764 2ts 761 Luna Kudala.

O NA UKU WAI no ka hapa makahiki e hiki mai ana, he uku e mamua, nolaila, ka kauoha

ia aku nei na mea apau i loaa na wai, aole nae i uku mai, e hookaa koke mai iloko o keia malama o Iulai. H. S. HOWLAND, Luna Wai Honolulu, Iulai 7, 1876. 763 3ts 764

AKIU (PAKE),

— MEA —

HANA I NA KAMAA

ila Aulii Maikai !

ALOHA OUKOU E NA KANAKA HAWAII a pau, a me na wahine maka onaona o Honolulu nei,

na iwa-kiani o Paliuli. Owau o ko oukou hoa'loha, ka mea nona ka inoa malalo nei, he Kumeka Kamaa, e noho ana ma ke Alanui Nuuanu, ma ka Hale nona ka helu 63, malalo o ka Hale Pai Kii Hoolele-aka.

Na Kamaa Buti maikai loa i hanaia me ka Ili Farani maikai loa, no ka uku haahaa me ka oluolu.

Na Kamaa wahine maikai loa o kela a me keia ano, no

na Ili Farani maikai loa no ka uku oluolu.

No ka hana ana o na Hila i ke Kamaa me paa loa, a

maikai kupono i ka makemake, me ka uku oluolu loa. A no ke poho ana i na kamaa nahenahe me ka maikai loa no

ka uku oluolu loa.

Na Ili Noho Lio o kela a me keia ano - he nui wale na ili maikai loa. Eia hoi kekahi, o na kamaa a pau a'u e hana ai, a ina ua ike ia ua kapakahi, a nohae, a kahuli, a puka paha iloko o ka makahiki hookahi, e hoihoi mai, a na'u no e hana me ka uku ole. A o na kamaa i waihoia ma kuu lima a hala na makahiki ekolu, a kuai kudala aku no au no ka loihi loa. Nolaila, e hele nui mai oukou a pau ma

kuu Hale Hana Kamaa, e ike maka i na hana a pau, i pau ke kuhihewa, a e hana no au e like me ko oukou makemake, ka aulii hulali o na kui-hao malalo o na hila, e uheuhene ana i ka papa o Maukele, e aloha ana i kona hoa, ka uwea ke kamaa ke hanaia. 762 6t* 765

CECIL BROWN,

Loio a he Kokua ma ke Kanawai

A HE AGENA NO KA HOOIAIO ANA I NA Palapala no ka mokupuni o Oahu. Helu 8 Alanui Kaahumanu, Honolulu. H. P. A

John W Kalua,

Loio ! Loio !

E loaa no ma Lahaina, Maui 760 6m* 786

NALOWALE !

UA nalowale iho nei kuu lio wahine eleele, laekea, ua keokeo na wawae hope, hema. O kona hao kuni he U- malalo o ka hulu a-i. E loaa auanei i ka mea nana e hoihoi mai, he makana kupono C. LARRISCH.

Waialua, Oahu. 763 3t* 765

UA LILO aenei ia MR DONNELL ka Hale Hana Wili Hinuhinu mua o C E Williams ma Alanui Hotele, a me na pono kaa kupapau a ua makaukau oia no na hana a pau i pili i ka hana wai hinuhinu a me ka hana pahu kupapau.

763 3ms 774.

MA ka Waiwai o Paakuku (w), o Kula, Maui, i make. Ma kela, ke hoolahaia aku nei ua mea a pau, he koina ko lakou i ka waiwai o Paakuku w i make, e hoike koke mai i ka lakou mau bila aie, me na hooiaio kupono, maloko o na malama eono, o hooneleia lakou. A o ka poe i aie mai iaia, e hookaa koke mai me ka hookaulua ole. DAVID P. ELDREDGE, Luna Hooko Kauoha o ka Palapala Hooilina o ka waiwai o Paakuku w. 762 4t* 765

E IKE auanei na kanaka a pau o kela a me keia ano, a me ka poe mea waiwai, a poe mea dala hoaie, a palapala moraki, owau o ka mea nona ka inoa i kakauia malalo, ke hoike nei au ma ke akea, mai hoaie mai oukou i kuu wahine mare ia HAAHEO, me ko'u ae ole, a me ko'u kakau inoa ole ma ia mau palapala, a me ko'u hooiaio ole. O ka mea a mau mea hoi e kue ana i keia olelo, aohe ia e lilo ana he mana mai a'u aku, nolalia, e makaala a e nana, o poho auanei oukou. D W KAILIANU. Kapalama-kai, Oahu, Iulai 6, 1876, 763 4t* 765

Owau o ka mea nona ka inoa malalo iho, ke papa'ku nei au i na ano kanaka a pau loa, mai hoaie mai i kuu wahine mare ia Hana w. No ka mea ua huli hou aku oia i kane hou nana, a eia laua ma ka hale paahao no ko laua hana moekolohe. Aole au e hookaa ana i kona mau aie, e malama oukou i kela o poho oukou.

APAIANA (Pake). Waioli, Kauai, Iulai 14, 1876. 764 2t* 765

EIA i ka pa aupuni ma Heeia, apana o Koolaupoko, na lio i laweia mai, a kuai kudala ia ana i ka Poakahi, la 24 o Iulai, i ka hora 12 awakea. Eia ke ano. Lio k ulaula hao NM ak. Lio k keokeo hao OI ak K hem. Hoki k ulaula W hao R hem Lio k laekea eleele ahinahina, aole maopopo ka hao. P KAHUHU, Luna Pa Aupuni o Heeia, Koolaupoko. 764 1t*

E IKE na kanaka a pau ma ka mana i haawiia mai ia'u iloko o kekahi palapala moraki i hana ia ma ka la 28 o Mei. 1875, no na dala ewalu haneri. ($800) e G W Pilipo a me E N Pilipo kana wahine mare, a no ka nele i ka uku hoopanee a ua mau dala la, ke hoolaha aku nei au, ina aole loaa koke mai keia uku hoopanee, e kudala ana no au i ka aina o G W Pilipo ma Honolulu nei, oia ka aina i hoakakaia ma ua moraki nei a ma ka Palapala Sila Nui, Helu 1738, a me na mea a pau loa maluna o kela aina, a me na mea e pili ana. ABIGAILA KAMAIO (w).

Ma o J P Green kona Loio. Honolulu, Iulai 21, 1876. 761 2ts 765

E IKE e na mea a pau, ke kono ia aku nei ka poe Hui Paina i na mea i maa ia lakou, a ke kono pu ia aku nei na mea e ae a pau, e hele pu mai mai ma ia paina luau a me na mea ai a nui aku, e hele mai lakou e ai a ana ko lakou makemake, i ka papaaina a na kaikamahine o ke one kui lima o Ewa, me na lau oliva pu mai no

a ke aloha, ke hiki aku i ka Poalima, la 4 o Augate, hora 10 a oi ae. E loaa maua ia oukou ma ka hale o Manuela, ma Waimano nei. Me ke aloha ia oukou. MARIA KEAPO,

KALUHIA KEOLOAHI Waimano, Ewa, Iulai 25, 1876. 765 1t*

OWAU o ka mea nona ka inoa malalo iho, ke papa aku nei au a ke hookapu aku nei hoi. Aole he mana hiki i kekahi mea, a mau mea e paha, ke kuai a hoolilo paha i kekahi mea e ulu ana maluna o kuu aina o Kamoku, e waiho la ma Waikiki waena, ke ole e loaa ke kauooha, a he palapala ae aku, mai ia'u aku ; a pela me na holoholona e hele wale ana maluna o ua aina la, e hoouku no au ma ka $1.00 o ke poo hookahi, ke loaa e hele wale ana maluna o ua aina la, a e ai ana paha i na mea ulu o luna. E lilo keia i kanawai mai kona la e puka aku ai ma ka nupepa. KAUKINA KANAKAOLE (w). Kamoiliili, Oahu, Iulai 29, 1876. 763 3t*

E IKE auanei na kanaka apau ke nana mai, o maua na mea nona na inoa malalo iho, ke papa aku nei maua i na kanaka a me na haole, na pukiki a me na pake mai kuai, moraki a hoolimalima mai oukou me Keawe (k) no Palolo, kane mare o Halati, no ka mea, ua lawe aku kela me ko maua ike ole i na palapala Sila o na kuleana o maua e waiho nei ma Palolo, a ua kepa aku nei oia me ka maua lohe ole, a ke kauoha pu ia'ku nei ina ua ike a lohe paha kahi kanaka ua waiho o Keawe ma ka lima o kahi mea a mau mea paha, pono ke hoihoi koke ma ia maua ma Palolo. Ina maua e lohe a e ike paha ua waiho o Keawe ma ka lima o kahi kanaka e hoopii no maua e like me ke kanawai, pauku 1470 o ke Kanawai Kivila, KAUA a me HARATI. Palolo, Iulai 26, 1876. 765 4t* 766

OLELO HOOLAHA.

EMI LOA * NA KII !

MA KA HALE PAI KII O AHI, MA KA

Helu 63 Alanui Nuuanu, Honolulu. O ka uku o ke

kakini Kii Pepa mamua, he $2.50, a i keia manawa, emi

loa, he $2.00. O ka uku o ke kii aniani, he $2.50 mamua,

ua hoemi loa ia a i ke $1.50 wale no ! Emi maoli ! Make-

pono loa ! Aole like pu mamua ! E hele wikiwiki mai e

pai i na kii.

HALE KAMANA !

AIA no maloko o keia Hale maluna ae, e

hanaia ai na Pahukupapau, na Moe, Noho,

Pakaukau, Mamalu, a ia mea aku ia mea aku. O ka Pahu

kupapau paina mamua, he $3.00, a i keia manawa, he $2.00

wale no. O na kumukuai o na mea e ae i koe, e kuai ma-

kepono loa ia aku ana.

E KIPA MAI E KE ALOHA.

I NA MAKAMAKA A PAU O KA UA

Kukalahale, ke waiho aku nei au iluna o oukou, he

olelo poloai, e pili ana i na Lole Nu Hou e waiho

nei ma ko'u Hale KUAI, ma ka aoao ma Ewa o ka Hale

Borabora, ma ke Alanui Nuuanu. A penei na ano :

Na Kalakoa hou loa o kela a me keia ano. Alapia o ke-

la a me keia ano. Kihei huluhulu papamu alokahi o na

wai hooluu like ole he lehulehu. Kihei huluhulu puka-

puka, me ka huhui mahope o na ano he nui wale. Kihei

huluhulu nanahe a me na kihei huluhulu he huihui ke

kae a puni, e hoohiolo na wainaoa i ke kehau. Papale

wahine pinana o ka aoao, a luhe hoi kekahi ilalo o kela a

me keia ano. Na hulu a me na pae papale he nui wale.

Leta 4 Silika loloa o na Lede o na ano like ole. Mamalu

Silika liilii a me ke nui. Kamaa wahine nihoniho o ka

aoao. Iliwai huluhulu manoanoa o na ano he nui wale.

Holoku Lilina keokeo, kakau a papamu he nui wale.

Na Lole Kane.

Kuka Kainahai manoanoa a lahilahi. Na Koheo hulu-

hulu paina manoanoa a lahilahi, a me na koheo Lilina.

Lole wawae huluhulu paikini hou a me na ano e ae he le-

hulehu. Na apa huluhulu paina a kakimea hoi. Na pa-

lule o kela a me keia ano. Na Papale o na ano a pau. Na

Kamaa buki a me haahaa o na ano he nui wale. Na Pa-

hulole koa a ili hoi. NA paiki ili.

Na mea kamano, e lawa ai ka makemake o na ka-

mana. Aole o keia mau mea wale no na mea hou, aka, e

hiki hou mai ana no. A o ke kumukuai o keia mau mea

i haiia ae la maluna, he haahaa loa no. A i mea e ike io

ai, e hele mai no. Me ka mahalo. GOO KIMA.

Honolulu, Mar 15, 1876 746 6m 772

Mai keia la aku, aole au e hookaa ana i kekahi aie

ma ko'u luna, ke ole e loaa ke kauoha mai a'u aku.

Hilo, Iune 1 1876. (757 4m*) C. K. HAPAI.

E. STREHZ, (AILUENE,)

HAAWI A KUAI

LAAU LAPAAU.

AIA MA MONIKAHAAE, KIHI O NA HUINA

o na Alanui Papu a me Hotele. Aia malaila na Wa

Ala a me na Wai Rukini maikai loa e loaa ai.

E hamama mau ana i na ahiahi Poaono a pau.

741 1y 792

HALE KUAI * HOU.

KAWAIHAE, KOHALA HEMA.

Allen & Stackpole. (Kale).

UA lilo mai ka Hale Kuai ma Kawaihae-

kai, a ua hoopihaia me na lole hou loa i makemake

kupono no ka makemake o na kanaka — E kuai hoemi

aku ana laua, malalo iho o na Hale Kuai e ae ma ia apana.

E loaa mau ana na lole ma na ku ana a pau o " Kilauea."

Iune 22, 1876. 760 3ms

AHUPUAA O HONOKOHAU

E kuaiia'na !

KUAI a KE KAHU MALAMA WAIWAI

He Aina Waiwai Nui !

He Hoopukapuka Maikai !

MAMULI o ke kauoha a Mrs. SS Robertson,

ke Kahu Malama Waiwai o Florence Robertson,

Grace Robertson a me Alexander G M Robertson,

he mau keiki oo ole, e kuai aku no au mamua iho o Alii-

olani Hale, kulauakauhale o Honolulu, ma ka

Poaono, la 12 o Augate, A D 1876.

I ka hora 12 awakea, i ke Ahupuaa o Honokohau, mamuli

o ka laikini i ae ia mai e Hon Charles C Harris, Lunaka-

nawai kokua o ka Aha Kiekie, i noho ma ke keena.

I kela Ahupuaa, oia kekahi o na waiwai o Hon G M Ro-

bertson i make, a aia ke waiho la ma Kona, Hawaii, e

moe ana mai ke kai a i ke kuahiwi, a aia maloko o laila,

he mau loko ia, na pono lawaia, a he aina wahie ; ke wai-

ho nei Ma kahi maikai loa o Kona Akau, e kokoke ana ia

Kailua, a oia kekahi o na aina maikai loa no ke kanu ko-

pe, alani a me na hua ai e ae, a kupono no hoi no kekahi

mau mea kanu e ae. Aole i anaia ka aina, aka ke oleloia

nei, ala iloko o ia aina he 3000 eka a oi aku.

E hoomaka ana ke kuai mai ka $2000 aku, a he oluolu

loa ka hookaa ana. I $600 o na dala e hookaaia i ka wa e

hanaia ai ka palapala kuai, a o ke koena, e ukuia ma na

nota hookaa eha iloko o 1, 2, 3 a me 4 makahiki pakahi me

ka uku panee kupono e ukuia i kela a me keia makahiki,

a o ka aina no ka moraki. Aka, ua hiki no i ka mea kuai

ke hookaa nui ina o kona makemake ia, a i ole ia, e uku

pau loa paha. ka wa i haawiia ai ka palapala hoolilo.

Oiai he kuai keia a ke kahu malama waiwai, a e hoopu-

kaia ana na dala loaa mai, malalo o ka mana o ka aha ao-

he mea e kanalua ai he mea makemake loa ia kela e ka

mea e lilo ai ma na nota, 3, 2 a me 1 e hoopaa no i na aina

la ma ka moraki no ka manawa loihi aku ina e hookaa po-

loleiia ka uku panee.

Ke hoeueu aku nei keia he wa maikai no na kanaka ha

mai o ke dala e loaa ai no lakou na aina maikai.

CHAS. M. COOKE.

741 3ts 745 Luna Kudala.

O KA POE A pau he mau Bipi a Lio,

a pela aku, ko lakou e holo ana maluna o Wai-

luku a ma Waikapu, ke konoia aku nei lakou, e

lawe koke aku, a ina aole e lawe e ia mamua o ka la 1 o

Iune, 1876, alaila, mahope o ia la, o na holoholona e loaa

aku ana, e holo wale ana, e hoopaaia maloko o ka pa au-

puni e like me ke kanawai. O ka poe e makemake ana

e hooholo i ko lakou mau holoholona maluna o ua mau

aina la, ua hiki no ke alualu ia.

HENRY CORNWELL, & Co.

o Waikapu, Maui.

N. B. Aole e aeia ka ho-a a me ke kuai holoholona

maluna o ia mau aina, me ka ae ole o Cornwell & Co., a

i ole ia ko lakou mau Agena paha.

Wailuku, Mei, 22 1876. 756 3m 760

HE PAPA KUHIKUHI MANAWA HOLO

O KA

Mokuahi Hawaii

KILAUEA !

KAPENA MARCHANT !

Poakahi, Iulai 31.........................................Kaapuni ia Kauai

(E ku mua ana ma Nawiliwili, i ka holo ana aku, a

e haalele ana ia wahi i ka Poaha, Augate 3.)

Poakahi, Aug 7...........................................Kaapuni ia Hawaii

Poaha, Augat 17.........................................Maui me Kawaihae

(E ku ana ma Honolulu ma ke kakahiaka Sabati).

Poakahi, Aug 21..........................................Kaapuni ia Hawaii

Poakahi, Aug 28........................................................No Hilo

Poakahi, Sept 4.........................................................No Kona

Poakahi, Sept 11...........................................Kaapuni ia Hawaii

Poakahi, Sept 18...........................................Kaapuni ia Kauai

(E ku mua ana ma Nawiliwili, a e ku ana ma Hono-

lulu i ke kakahiaka Poalima).

Poakahi, Sept 25...........................................Kaapuni ia Hawaii

Ma na huakai a pau a Kilauea e hoi mai ai mai Ha-

waii mai, aole e haalele ana ia Kaalualu a hiki i ka hora

9 a.m., a mahope iho paha ; Kawai a hiki i ka hora 10

a mahope iho paha ; Makena e like me ka mea i hoolaha

wahaia ; Maalaea a hiki i ka hora 7 a.m., a mahope iho

paha.

Uku Eemoku mai Honolulu aku,

A hiki i Kaunakakai, a pela maluna mai...........$ 5.00

" Lahaina, " " .................................................. 6.00

" Maalaea, " " ................................................. 7.00

" Makena, " " .................................................. 8.00

" Mahukona, " " ............................................ 10.00

" Kawaihae, " " ............................................. 10.00

" Kailua, " " ................................................... 10.00

" Kaawaloa, " " ............................................. 10.00

" Hilo, " " ...................................................... 12.50

" Kau, " " ...................................................... 15.50

Uku kaapuni ia Hawaii, .................................. 22.00

A hiki i na awa o Kauai .................................... 8.00

Uku kaapuni ia Kauai ..................................... 12.00

Uku ohua Hawaii oneki .................................... 2.00

Aole aie no na uku ohua.

Ma ka Hale Oihana e loaa'i na palapala.

Aole keena o hope e lilo, aia wale no a kaa mua mai ka uku

moku. Aole e ili ka hewa no ka paiki, ukana a puolo pa-

ha, ke ole e kakauia ka loaa ana mai.

E hookaaia ka uku ukana i ka wa e noiia aku ai.

SAMUEL G. WILDER, (Waila),

Agena.

Keena ma ka Hale Kuai Papa o Waila ma, kihi o Alanui

Papu a me Moiwahine. 761 3m

OLELO HOOLAHA.

J. PORTER GREEN,

" KEIKI O KAUAUKIUKIU."

LOIO !

E HELE MAI NA MAKAMAKA A PAU IO'U

nei, a na'u no e kokua ia oukou imua o ka Aha Hoo-

malu a me ka Aha Kiekie, me ka uku haahaa makepono

loa. Aia kuu Keena ma kahi o ka Lunakanawai

Hoomalu o Honolulu nei, oia ka " Aiko," ma Alanui Kale-

pa. 741 ly 792

C. H. DICKEY (Kalekika).

LOIO !

MA HAIKU, MAUI.

UA MAKAUKAU E HANA PALAPALA

Kuai, Palapala Moraki a me na mea a pau e pili ana

ma ka Oihana Loio. 743 1y 794

KE HOIKEIA aku nei i na kanaka a pau, aole

lakou e komohewa ma ka Aina o ke Kula, ma Wa-

hiawa, Waialua, Oahu, ma ke kua ana i na laau, a

pepehi hoi i na Bipi hihiu, a alualu i na holoholona ma ua

aina la ; aole hoi lakou e hookuu wale i na bipi a me na

holoholona e ae maluna o ua aina la. W C JONES,

Honolulu, Novem. 29, 1875 731 tf

Richard P. Bickerton.

[PEKEKONA],

LOIO !

E KU LOIO no oia imua o na Aha Hookolokolo a

pau ma keia mokupuni a ma na moku e ae, ma na

hihia a pau. Ua makaukau oia i ka hana ana i na ano pa-

lapala a pau. E hoaie ia no na dala mai a iaia aku ma na

moraki maikai a oiaio wale no me ka ukupanee.

Keena Oihana ma Alanui Kalepa, Helu 23, ma ka hale

maluna ae o Kauka Minuteole. 735 1y

NA MEA NANI E HIEHIE AI

NAUWE MAI * NAUWE MAI

MAHEA LA E LOAA AI NA PAPALE WAHINE AU-

lii kolomanu ano hou loa, a me na pua nani e kinikohu ai

e kau ai ka iwa, he la makani e hao ai na polena o Haupu,

kapakahi manuia o Keokoi ka moku, ma kahi o

L. ASEU,

Aia pu no malaila na HAINAKA SILIKA liilii LEI AI

kae weluwelu, a me na LIPINE SILIKA puapua weluwe-

lu, e kuwelu ai i ka makani.

NA KALAKOA ANO HOU LOA i like oleia mamua, Na

KAEI SILIKA Nani,

NA MAKALENA KALAKOA me ka PUAKEA, na ALA-

PIA HULUHULU o na ano a pau, na KIHEI UHI hou e

kohu ai ka lino ana, na mea ala waianuhea, e ku ai ka

hoomau, a me na aila lukini e puia ai ka lauoho i ke ala.

Na lilina ume naau o kela ano keia ano, na kamaa wahine

o na ano a pau. Na lole kane o kela a me keia ano, na

palule kalakoa a me ke keokeo, i humuia me ka mikioi

loa. He makepono loa no hoi ke kuai i na mea i hoikeia

ae nei maluna ke kuike. I mea e pau ai ke kuhihewa, e

naue mai no e na makamaka ma kuu Hale kuai HIKIKII-

KALOENA. L. ASEU.

Kihi ma Ewa o Alanui Nuuanu mauka o Alanui Moi.

Honolulu, Aug. 27, 1875, 717 lyr 768

E naue mai ! E naue mai !!

KE POLOAI IA AKU NEI OUKOU E NA

keiki lalawai o na pali hauliuli, a me na kaikamahine

puukani nohenohea o na pali Koolau, e naue mai ma ko

makou mau Hale Kuai ma

KAALAEA a me KANEOHE,

malaila e loaa'i oukou na nuhou o na ano a pau.

Na Lole Kane, Wahine a me na kamalii,

Na Kamaa Na Hou.

Na ano Papale

a me na mea liilii o kela ano keia ano he nui wale.

E loaa no ia oukou ke kumukuai makepono loa. E naue

mai ! E naue mai !! E hoao i pau ko oukou kuhihewa.

AKANA & KONGER & Co.

Koolaupoko. Maraki 23, 1876. 747 6m* 771

NA MEA ANO HOU !

Ua loaa mai nei,

Eia ma ka Hale Kuai o Wini !

NA EA,

NA OMAU A-I

NA KULA PEPEIAO NA OMAU HAO BUKALO,

NA MEA ANO HOU A EMI,

Na Buke Pakeke Ili a me na Eke Dala !

Na Lei Pilali,

Na Lei Eleele,

a me na mea e ae he nui wale.

E HAAWI MAKANA IA ana i kela a me

keia mea i kuai a hiki i ka

ELUA DALA.

E hele mai, e nana i keia mau mea maikai, a e lo-

aa no e like me ka makemake,

Emi loa aole e like me mamua !

Eia ma ka Hale Kuai o

756 2m WINI.

Papa ! Papa !

— NO —

ALLEN A ME ROBINSON.

Ua wehe ae nei maua i

PA KUAI PAPA !

— MA KA —

UWAPO O PAKAKA.

Na Papa Ulaula o na ano a pau.

Na Papa Paina o na ano a pau.

Na Pili Hale Ulaula.

Na Pili Hale Keokeo.

Na Pepa Hoonani Hale.

Na Pepa Molina.

Na Pena a me na Aila Pena !

NA KUI O NA ANO A PAU !

Na Pani Puka a me

Na Pani Puka Aniani.

Na Pani Puka a me

Na Olepelepe.

Na lako kukulu Hale.

— O NA ANO A PAU —

E kuaiia ma ke

Kumukuai Haahaa Loa !

o keia Makeke.

ALLEN & ROBINSON.

Honolulu, Aper 13, 1876. 750 ly

OLELO HOOLAHA.

ANOAI I KA LEHULEHU,

E kipa mai a e nana

i kumaka ka ike i na waiwai na-

ni i loaa mai nei iloko o na

La Kulaia iho nei.

Penei ke ano o ua mau waiwai la :

Na wati a me na kaula gula,

a na Ledee a me na Keonimana !

NA KAULA OPELE A NA LEDE

NA KOMO GULA NANI O KELA A ME KEIA

ano o na Lede a me na Keonimana !

NA KUPEE GULA,

NA LIPINE GULA,

Na gula pepeiao o na wahine !

e oaka ai i na pepeiao, a e hulali ai

hoi na manamana lima, a e

kilipohe ai hoi na ai.

Na komo humuhumu gula a me ke kala,

Na pihi pulima gula wahine a kane,

Na laketa gula lei wahine nani,

Na komo daimana o na Lede.

Na kaula laketa,

Na pine omau kihei,

Na laketa aniani,

Na huka gula wahine.

NA LAKO HALE.

NA PUNA,

NA PAHI,

NA KIAHA, KALA,

NA APO KALA,

NA KAWELE holoi lima,

NA O DALA o kela a me keia ano,

a me na mea nani e ae no he nui wale.

E kuaiia aku ana no

ma ke kumukuai haahaa loa i ko

na wahi e ae o ke taona nei.

UA MAKAUKAU NO HOI NA

mea nani no kanaka makua

a me na kamalii.

Na Kamaa Paa Loa,

e loaa no maanei e like me ka

makemake ; a ina e loaa

koke ka ino, he hiki

no ke hoihoi mai.

M. McINERNY.

Kihi o Alanui Papu a me Kalepa. 737 3m 762

Lole Makepono ke Kuike !

E LOAA NO IA MA KAHI O

KAKELA ME KUKE,

— E LAA NA —

AHINAHINA,

KALAKOA,

KEOKEO,

LEPONALO,

Pena, Aila, Aniani,

Na Mea Piula,

Kopa, Aila Honua.

Aila Hoomaloo,

Kui Kakia, Pakeke,

Tabu, Kaula, Noho lio,

Hulu-palaki, na Pulumi.

A he Agena no hoi no na Mokupuni o Ha-

waii nei no na

LAINAKINI-NAO,

LAINAKINI-MAOLI,

PALULE KALAKOA,

ALAPIA, KELEPA, KILISA,

Na Lole kupono i ka wawae,

Palule Huluhulu,

Na Lole Huluhulu,

Na Lole no ka hoohehelo ana

Lipine, lihilihi, a me ia mea'ku

— A HE —

MAU MEA AI KAHI

Ka Palaoa, Kopaa,

Raiki, Pia, Hoohu,

Paakai, Huaala,

Pia Kulina, &c

— A HE —

LAAU LAPAAU KAULANA LOA

A Dr. JAYNES.

Laau Kunu,

Laau Hoomaemae Koko,

Laau hoopau naio,

Penikila, Huaale,

A me na Laau Hamo, a pela'ku.

759 ly 811