Ka Nupepa Kuokoa, Volume XV, Number 38, 16 September 1876 — AHAOLELO O 1876. [ARTICLE]

AHAOLELO O 1876.

MUU .10*3 » I.i Haxa 105 —Po*iu* Scp.!i*m'-bās. H.iliwm )i4 Ah*oir» a t !;Ue aie k% m*n m4i ke> k"fu i* pn, n* p«i i* ba b ;•"» **. «iib4t) nna \ln pii. ApO* nn i* boil«fr Hoike mai ke komh? wie i kohu ia &ku r.o k i ononoo aaa oo ns b<la e pili ana i fca p«l#psiU g»r»ss«, *» noi m*i aoa e b<>o ho'o ioa aku t !a b-l* oo ke kakaa pr*poe, & helnhela akoiu n rnt ka Po&b«. Heinheln ma» o Mr KiUukoa he olelo hoohoia e k«unh« aoi i k«t <n a .ki*i o k& H»\e, ē ii kt ionahoopuka H M Wioi • roe ka hope innahoopoooponoo ks nupep* Kuoleoa, ,J V Kawafoui, e hoopaahao ia no na }« he 30* 51uhope o kooa k&m&ilio ikaiba aoa, oa ruia ro*« ks Per«s d«aa» oa koe kria o(«!o hoaholo i ka paoko t> o ke Ku

a me Sa rola «> ka Hale, a oo »a b;itabu a iaiau ioa mnwaho o ka raia, iu hoihoi iiou i«. Mr G vhe !>īl* e kokna ai ika wehe

akea i oa waiwai o keia aupuoi. Heiuhe'u mua nvii ke Knhina Kahiaina he b«ia e wehe ai i kekohi mao piliki» o tu konohi*i i loaa ko Ukou ma inaheie ain« mui ka Moi Kaaiehameha 111. mai, ame Ka poe e noho aoa malalo o lakoa. Ma ke ooi na kapae ia oa ruU, a ua heluhelu aloa ia ka b.ia ina ke poo, a ua waiho i;i i ke kocnite hoopooopono h.li kioawai. Helohelu hou mai o Jlr KoUukoa i kaoa olelo hooholo, e kanoh* aoa i Ua maka > o ka Uale, e iawe ia enai ka iuoah inpoki a ii e ka looahoopooopooo o ke KuoLoa imu i o keia Hale e hookolokoio ia. Noi oMr Birch e hoopin ioi a haioieio msi no ke kue i ku pauku 4 o ba komukana* wai, i kn nin&u ia aua, uq hoopaoee loa id. Hooiaha mai ka Loio Kuhin.t he hiia e hoololi ai ika paukn 3, o ke k<mawai a hoololi ai i ka p.iuku 9 o ka mokuna 34 o ke kanawii knraima. Ileiiiheia mua mai ku Kaliiua Kalaiaina he hila e pili ana i na (nUpuU hooia a na komiuiua paleoa aiua. \\*;»i)io ia uo ka heiuheiu elun. Ma ko noi ua kapae ia na rula a hoike mai ko komito wae no ka noonoo «na i nu ' bila o pili ana i nu laikiui knai oui i ka l'le a waiwai kalepa eae ame nu laikini j houiimalima lio, na Wiiho mai Ukou he mau blla hnu, mu ke noi mai o hooholo loa uku ia mau biU no Up k«kau poepoe» Apo* uo ia ka hoike. W.\iho ia na biia no ka heluhelu elna.

Ni, HAKJI 0 IU l-A. Noi o Mr Nnkaleka e hupai hou ia ka uooaoa Bna no k* bi|a o hooluli ai i k;i pauUu }477 o ke kanuwai kivila, e ao aua i na boa oina e kii i oa laau a pau o ke kuahiwi i wiiwai no Ukou. Hooholoia. ( Ua (iinau ia una no ka hoopuiuo ioa i ka ' bila ua hooholo ia ; he J 9 ma ka ae, a be 18 ina ka hoole. Eia oa poe i ae, Hal«leaU, G «y, Halemuno, Kamauoln, W«terhot,B?, a mo lVefiton, hui nio 13 aiii, like ine 19. Ki* k§ poe hoolo, Aholo, Kahu la, Kaiue, Kanealii, Pilipo, Lilikaiani, Kauai, NaUi, . Holekunihi B»rci:ahi, Kalauko», Aiwohi, Nawah», Malwe, Wana, Mahelona, Kaina, hui ia he 18 wale no pue i makeiuake. Holuhelu alua ia ka bila o hooponopono ai i ke eUla o ke aupuni. Waiho ia iroua o ite koraite o ka Hale ina ka hora 1 o keia la. Hoouiaha ka Hale ma ka hora 12. Halawai ka Hale ma ka hori 1 r. m Nooooo ia ka bih itnna o ke kornite o ka Hule. Noho o Mr Kaiue iu i ka noho lunahoomalu o ke kom te. llelnhelu ia ka paukn 1, 3, 4, 5, 6, 7, . 8, 9, 10, a ua hooholo ia. j Ma ke uoi ua hoopau ia ke komite me ka hai aka i ka Hale, na hooholo loa ia ka hila. Apono ia, a ua waiha ia ka bila uo | ke kakau poepoe a e heluhelu okolu ia ma ha Poaono. Heluhelu alaa ia ka bila e hoohoio ai i mokuahi holo pih aiaa, imua o ke kom te o ka Hale. Noho o Mr Kaiaa ma ka noho. ; Heluhelu ia ka pauku 1 o ka btia, oiai, : e noonoo ia ana, oi hoopaa ia ke komtte : we ki hai aku i ka Hale, aole he mea i hooholo ia. Apono ia. i Ooopanee ! La HaN* H>6—Pookolu Sppatemaba 6. Ualawai ka Ahaolelo e iike me ka mau. ! Helahelo niai o Hon Kiai be olelo hoo* holo, e kauoha ana i kt iuakai o ka Hale t e iioolako mai i aina awakea t\o na hoa o keife Hale. Hooleii ; 22 te, a ho (i hoole. Heluhelu mai o Hon Kaai be olelo hoelbolo, e hoomaha keia Hale, oo ka make 1 io« o Hoo S M Kamakau, a e hele na hoa ii kona hoolowa Hooluli mai o Mr Pilipo e hoolako pu , inai ka makai o ka Hale i uiau kaa a me ■ »a kauikau pakahi uo nt l»ma a me oa | papala o ua hoa o keia H«ie. ; Kaaailio loihi mai ka Loio Kuhioa, i | kooa mahalo i ka ilea Haoohaoo S M | Kamakao, a hoike mai ua aie keia aupuni 1 iio ka pomaikai a Kaaakaoi hoikeiko mai ! ail„ * oui aku, Hooiol» mai o Mr K.auai t • hoolako pu I ia mai oa hoa me oa kuka paioa, lolewa» j wai paloa, puliki piina, paa kamaa, a me ka papaie pakahi, oo kela m« koia hoa. I llahopa o ka nooaoo ia aoa oa hooholo ia I ka olelo hooholo mt ka hooioli o Mr Pilipo, | Hoopaoee. ] iU" l —im * r - - ——

: LA H*XI 107 —Poiha S*'r»aten»al>a 7. \ IKliwei ka Ah«o'eioe nie k% luao. Hvikc mai ke komiie o na aha hookolo ] kolo no ka uoonoo aoa i ks bila e pili aua • i ka mahele ana i ka crsi ma na ahapoa.i ! o Waiiuka. W?Aknpu t a me Waihee, e ooi ! mai ana e hoopanee loa i kabila. Apono i a - Hoike mai ke koniiie o na aha hookolokolo, no ka bila e pili ana i ke kuai-ana i kekahi waiwai o kd inea mak« i mea e kaa :ai kona aie, a ine ka bila e pili ana eo ka |ho 'halahala ana i ea olelo hooholo a n.i j aha hookolokoio, e noi mai ana, ua hooj ponopono i* a vaiho raai he ma i bila hoa. . Aponoia. Waiho ia na bila no ka helu* i helu eiua. : Iloike mai ke koraite wae no ka noonoo ; ana i ka biia e pUi ana i ka hana a me ka ; iaweiasre nna i na hihia karairaa, e noi ! mai ana e hooholo loa akn i ka biU no ke

i kakau }K>epoe. Aponoia. Waiiio ia e heiu- : heiu akoiu ia raa ka Poalna. ; Iloike mai ke komite wae no ka noonoo j aua i ka bila e hooponopono ana i ka lawe | ana i ka wai maluna o kekahi apana aiua | i hoopomaikai ole ia, e noi mai ana e hoo- ; hoio aku i ka bila me ka lakou inau hoo- | loli no ke kakau poepoe. Aponoia. Ma | ke noi e heluhelu akolu ia ma ka Poalua. i Noi o Hon Kaai hookuu aku ia ia. j Ae ia. | Heluhelu mua mai ka Loio Kuhina, he | bila e hoololi ai i ka pauku 3, a e hoopau j loa ana hoi i ka paakn 9 o ka moknna 48 jo ke kanawai karaima. Waiho ia no ka heluhelu elua, Heluhelu mua mai o Mr Gay, he bila e hoeueu ai i na oihana kuloko o ke aupuni. Waiho ia no ka heiuhelu elua. Ileluhelu mai o Mr Piiipo he olelo hoo holo e paa mau ke kanikau ma ka papale a me ka lima hema o na hoa o keia Hale, a hala na Ia he 30, e hoomaka ana mai ka la 6 aku o keia malama, no ka noho u ana no Hon S M Kamakau. Hoololi mai o Mr Mahelona i 20 wale no na la e kau ai ke kaaik&u. Mahope o ;ka niuau ia ana, ua hooholo ia i 30 la e ! kau ai na kanikau. j lieluhelu mua mai ke'lii Ake, he kana- ; wai e hoomahuahua ana i ke dute inaluna jo na waiwai komo mai. Waiho ia e pai jno ka heluhelu elua. Ma ke noi ua waiho ! ia oia ka hana o ka la apopo. j Ileluhelu mai o Mr Kalaukoa he olelo j hooholo, aole e hoonoho ia na ona mahiko j i mau luna aupnni. Mahope oka noonoo ' ia ana, ua hoihoi hon ia. Heluhelu niai o Mr Nakaleka he olelo ! iiooholo e kanoha ana ike kakauolelo o i ka Ilale, e kauoha aku i ka Papa Nana o | Honolulu e kolio hou. Haule wale. I Helnhelu mai oMr Kanealii lie olelo | hooholo, e papa ana, aole e noonoo ia na I bila iloko oka Hale. Oka Bila Haawina i waleno; aia a pau ka Bila Hanwina, e | noi ia aku ka oluolu o ka Moi, e hoopanee | ia keia Ahaolelo, a halawai hon ma ka ; Poaono mua o Aperila 1577, ke ole e ka» ! hea hou ia e ka Moi, he Ahaolelo mamua oia manawa. Hoopanee loa ia. Hoolaha mai o Hou Kaai he bila e pili ana i ka hooponopono waiwai hooilinn. lleiuhelu m*i o Hon Kaai he olelo hoo- | liolo, aole e hoolaha hou ia mai lie bila j mahope aku o keia la. Hooholoia. | Hooiaha mai ke Kuhina Waiwai he j biia e hoakaka ana i kekahi aie. j Na Hana o ka'La. Ilelnheln alua ia ka bila e hoomahuahua ana i ka dute maluna o na waiwai komo mai. Waiho ia aku i kekomite wae, Gi-een, Preston. Walker, Kaai a me Birch. Hoomaha ka Haio. j Halawai liou ka Hale ma kahora I p 3r.

Ileluhelu alua ia ka bila e hooholo ana 1 mokumahu holo pili aina, imua o ke komite oka Hale. Noho oMr Martin uia ka noho. Ileluhelu ia ka pauku 1, o ka hila. Mahope o ka hoopaapaa loihi ia ana e na hoa 0 ka Hale. Eia na mea kamaiiio nia ka aoao na ko aupuni e hana i ka mokuahi, Moanauli, Kauai, Halemanu, Pilipo, Nakaleka ; Eia ka poe i kamailio ma ka aoao na ka ! poe hui e haua i ka mokuahi, Kapena Uo- ( ke, Helekuuihi, Loio Kuhina. | Ika ninau ia ana oka pauku 1o ka bi- ! la, oia hoi i $1,500 ka ke aupuni e kokua | aku ai ika hui, ua hoole i a; lie 24 hoole, ? a te 17 ae, j v f Xo keia hoole ia ana, nolaila, ua lilo ka | Hale i ka hoopaapaa no ka make ioa o ka 1 pauku ame ka ole. Mahope oka hoopaa- | paa aua, ua noi koMii Kakela e hapai' hou j ia ka noouoo ana no ka pauku 1 o ka bila. j Iloolioloia. | K&maHio mai ke Kuhioa oko ua aiua e, jma ka aoao kokua i ka hui i haawina, a i noi m&i e hoopau ia ke komile, a e noi aku \ i ka Kale» e hoopanee loa i ka bila. | Kamailio mai ke'lii Kamika ma ka aoao j kokua na ke aupuni e kokua aku i ka hui 1 $1,000 no ka malama. Oiai e noonoo ia ana, ua hoopau ia ke komile me ka hai aku ī ka Hale, aole hemea i hooholo ia. Hoopanee. KA MOKUAIiI •• KCMN4)UUH4LK o Xtr lu*4. m —Oi* km ioo4 e k« mokoahi mai K*• («poni mai o ku n»ti «aaaai i ka U 19 aoo«t • holo loa tku ai no o k» htma. 11% ooie toSe mtopopoi« «iui ko k*koo kuikahi p*Dti(<k«.