Ka Nupepa Kuokoa, Volume XV, Number 39, 23 September 1876 — Page 4
KA NUPEPA KUOKOA, ME KE AU OKOA I HUIIA.
O PRECIOUS BLOOD !
Crown of Life p 25. 1
Ke koko e ! i kahe no'u, Ka mua auwana i o i o ; Aloha nui kamahao ! I kai i kuu uhane i ke ao. Cho.— Kei ke koko nei ! Kei ke koko nei ! I kahe wale no'u, I maemae no au, I maemae no au,
I pau kuu hewa a pau. 2
Ke koko e ! i ho a mai I ke aloha nui ae ! Aohe he aloha e E pau ai o kau hewa nei.
Cho.— Kei ke koko nei ! &c.
3
Ke koko e ! haawi mai I kou naau aloha e ; Hoopiha i ko loko o'u I kou aloha kamahao. Cho.— Koi ke koko nei ! &c.
4
Ku koko e ! ua lilo no'u, E lilo nou ke aloha o'u, Nou mau no au a make au
A pii ae i ka home mau. Cho.— Kei koko nei ! &c.
Hawaii.
:HAAWINA KULA SABATI.
HELU 2, SABATI OCT. 8.
KUMU HANA.— Ko Setepano olelo pale.
PAUKU BAIBALA.— Oihana 7 : 35 — 50.
35 O ua Mose la, ka mea a lakou i hoole ai, me ka i ana'e, Owai la ka mea i hoonoho ia oe, i alii, a i lunakanawai ? oia no ka ke Akua i hoouna aku ai i alii, a i ola, ma ka lima o ka anela ana i ike aku ai iwaena o ka laau ooi.
36 Nana no lakou i alakai iwaho, e hana ana i na mea kupanaha a me na hoailo-
na ma ka aina o Aigupita a me ke Kaiula, a ma ka waonahele i na makahiki hookahi kanaha.
37 O ua Mose la keia, ka mea nana i olelo mai i na mamo a Iseraela, E hoola mai ana ka Haku, ko oukou Akua, i kekahi Kaula, mailoko mai o ko oukou poe hoahanau, e like me a'u nei ; oia no ka oukou e hoolohe aku ai.
38 Oia no ka mea moloko o ka ekalesia ma ka waonahele, me ka anela nana i olelo mai iaia, ma ka mauna ma Sinai, a me ko kakou poe kupuna hoi ; a loaa no iaia na olelo hoola, e haawi mai ia kakou.
39 Aole i makemake ko kakou poe kupuna e hoolohe iaia, aka, kipaku aku la, a ma ka naau, huli hou no i Aigupita.
40 I ae la ia Aarona, E hana oe i mau akua no kakou, e hele aku mamua o kakou ; no ka mea, o ua Mose la, ka mea i alakai mai ia kakou nei, mai ka aina o Aigupita mai, aole kakou i ike i kona wahi i lilo aku ai.
41 A ia mau la, hana iho lakou i bipi keiki, a haawi aku la i mohai na ua kii akua la, a olioli iho la lakou i ka mea a ko lakou mau lima iho i hana'i. 42 Alaila huli aku la ke Akua, a kuu mai la ia lakou e hoomana aku i ka puali o ka lani ; e like me ka mea i palapalaia maloko o ka buke a ka poe kaula, E ka ohana a Iseraela e, ua lawe mai anei oukou ia'u i na mea i pepehiia, a me na mohai, i na makahiki hookahi kanaha ma ka waonahele ?
43 A ua kaikai oukou i ka halelewa o Moloka, a me ka hoku o ko oukou akua o Remepana, i na kii a oukou i hana'i, i mea e hoomana aku ai ia lakou ; a na'u no oukou e lawe aku ma o aku o Baburona.
44 Ua loaa no i ko kakou poe kupuna ma ka waonahele, ka halelewa hoike, e like me ka olelo ana i olelo mai ai ia Mose, e hana ia mea me ke kumu ana i ike ai.
45 O ka mea hoi a ko makou poe kupuna i lawe a kai mai ai me Iosua, i ke kuleana o ka lahuikanaka e a ke Akua i kipaku aku ai, mai ka maka aku o ko kakou poe kupuna, a hiki wale mai i na la o Davida.
46 Loaa no hoi iaia ka lokomaikaiia mai imua i ke alo o ke Akua, noi aku la ia e hoomakaukau i wahi e noho ai , no ke Akua o Iakoba.
47 Na Solomona nae i kukulu i hale nona. 48 Aka, aole e noho ka Mea Kiekie maloko o na luakini i hanaia e na lima; e like me ka mea i oleloia mai ai e ke kaula,
49 O ka lani ko'u nohoalii, a o ka honua hoi ko'u keehena wawae. Heaha ka hale a oukou e kukulu ai no'u ? wahi a ka Haku ; heaha hoi ko'u wahi e maha ai ?
50 Aole anei na ko'u lima i hana keia mau mea a pau ?
Mele, Him. 366 8 — 6. Leo.
1 Ina kuleana ko'u Ma kela ao maikai, Pau kuu uwe me kuu makau, Hauoli wale ae. Ina kue ko keia ao, Ko lalo ko ka po,
E pule wiwo ole au,
I ko lakou huhu.
Pule e kokuaia ka poe i hoomaauia, hanainoia, olelo inoia, i kupaa, i makau ole, i hauoli, i aloha i na enemi, &c.
Na Ninau a na Kumu.
P 35. Mose, hai mai i na mea e pili ana iaia, mai ka pauku 20 mai. 1 He keiki maikai. 2 Hanaiia i ekolu malama ma
ka hale o kona makuakane. 2 Hooleiia mawaho. 4 Kiiia e ke kaikamahine a Parao, a laweia, a malamaia i keiki nana. 5 Ua aoia a naauao oia, a mana ma na olelo, a ma na hana ana. 6 A ma kona mau makahiki 40, kupu ka manao iloko ona e ike i kona poe hoahanau, iloko o ko lakou pilikia. 7 Ma kona hoao ana e kokua, kipaku lakou iaia. 8 Holo oia a noho
malihini ma ka aina o Midiana, a loaa na keikikane elua malaila. 9 A hala na makahiki 40, ike oia i kekahi anela o ka Haku, maloko o ka lapalapa ahi o ka laau ooi. 10 Kauohaia oia e ka anela, e hele e hoopakele i ka Iseraela.
Nawai Mose i hoouna aku i ka poe Iseraela ? A lilo oia i aha no lakou, a i aiia hoi ? A ola lakou ma ka lima owai ?
P 36. Alakai Mose i ka poe Iseraela iwaho o ke aha ? A hana oia i na mea aha ? Ma ka aina hea ? A ma ke kai hea ? A ina ka waonahele hea ? No na makahiki ehia ? Mahea i kakauia ai keia mau mea ? Pukaana i ka mokuna 3 a i ka mokuna 14.
P 37. Heaha ka Mose wanana no kekahi kaula a lakou e hoolohe ai ? Kanawailua. 15 : 15, 1 — 8. Nohea mai ia kaula ?
P 38. Owai keia kaula ? Maloko o ka ekalesia hea oia ? Ua like paha ka olelo ekalesia maanei, me ke anaina o ka poe Iseraela. O Mose no iloko o ia anaina me ka anela o Iehova ma ka mauna o Sinai, i ka wa i haawiia mai ai na kanawai, na olelo hoola ke malamaia, Roma 3 : 2 ; 7 : 10. Eia nae kekahi ano ; o keia kaula i like me Mose, o Kristo no ia, a hele pu oia me Mose, a me ka poe Iseraela ma ka waonahele. 1 Kor 10 : 4.
P 39. Makemake ole na kupuna e hoolohe ia wai ? ia Mose a i ke kaula. A aha lakou iaia ? a huli hou ihea ? Puk. 32 : 1. 16 — 23 ; 17 ; 3, 4.
P 40, 41. Heaha ka Aarona kauoha ? No keaha ? Heaha ke ano o ko lakou Akua hou ? a aha aku la lakou iaia ? Pukaana 32 : 1 — 6
P 42, 43 A pehea ke Akua ia lakou ? He aha ka puali o ka lani ? Ka la, ka mahina, na hoku. Ma ke kaula hea i palapala ia'i keia mau olelo ? Amosa 5 : 25 — 27. Heluhelu ; Owai o Moloka ? Ua like paha ia me Baala. Ua hoomana ka poe Iseraela ia Baala ma ka waonahele. Nahelu 25, 2 — 5. Babulona, Damaseko, ua lawe pio lakou, ia Damaseko kekahi a ia Babulona kekahi.
P 44. Heaha kekahi mea i loaa i na kahuna ? Ka halelewa hoike, Puk. 25 ; 40. 26 : 30. Nawai i hana ?
P 45. Mahea i kaiia'ku ai ka halelewa ? Me wai ? Owai ia lahui kanaka a a ke Akua i kipaku ai ? Me na kupuna, halelewa a hiki i na la owai ?
P 46. Heaha ka i loaa ia Davida ? Heaha kona noi, kona makemake, kona hoomakaukau ana ? E kukulu i hale no wai ?
P 47. Ua ae ia anei ia Davida e kukulu i hale no Iehowa ? Nawai i kukulu ?
P 48 — 50. Heaha ka i hooleia no ka Mea Kiekie ? Heaha ko ke Akua noho alii ? Heaha hoi kona keehina wawae ? Heaha na ninau ekolu ? Mahea i kakauia ai ? Isaia 66 ; 1, 2.
Ua akaka ma keia mau olelo, aole o Setepano i kue ia Mose me kona mau kanawai, aole hoi i kue a hoowahawaha i ka luakini. Aole nae oia i hookiekie loa i ka luakini, me he mea la aole wahi e ae e noho ai ke Akua.
Mele, Him. 399. 7 — Leo. 1 Nani no ka Sabati,
Me ka aha halawai ; Hele mai na kamalii, Me na kini ui nei, Lohe, huli, imi pu
I ke ola no oukou ; Noonoo a hoopaanaau I ka olelo a Iesu. Na Ninau a ke Kahu.
Na makua. Ua maheleia ka olelo pale a Setepano i ekolu mahele. Mai hea a i hea ka mahele 1 ? Mai ka p. 1 a i p. 19. Mahele 2, mai hea ? Mai ka p 35 a i ka p 50, oia ka mahele ma keia la.
Ma keia mau mahele elua he mau hooluolu wale no anei ka Setepano i ka aha hookolokolo ? Hai mai i na olelo ano hoonaukiuki ia aha. P 9, 25, 26, 27, 28, 29, 30. 40 — 43, 48 — 50.
Na keiki. Hai mai i ke ano o Mose ? 1 He keiki maikai. Ua hanaia i ekolu malama no ke aha ? Loaa ka haina ia wai ? 2 Hoolei ia oia iwaho no ke aha ? a mahea oia i waihoia'i ? no ke aha ? A loaa ia wai ? a lilo i keiki hanai nawai ? Na ke kaikamahine a Parao. Hoomau anei oia i ka noho pu ana ma ka hale alii ? Hai mai Hebera 11 : 24 — 26. Lilo Mose i aha ? i alakai no ka poe Iseraela mai hea aku a i hea ? Ma ke aha oukou e hoohalike ai me Mose ? Ma ka haalele ana i na lealea, i na waiwai, i na hanohano o keia ao, a huipu me na haipule a hele pu aku i ka lani.
Ke kula a pau. Ma ka hele mua ana o Mose e kokua, e hoopakele i kona poe hoahanau, makemake anei lakou ia ia ? Heaha ka olelo pakike a lakou i hoopuka aku ai ia ia ?
Ohumu anei a hooino lakou ia ia, a huli e hoi hou i Aigupita ? A manao anei lakou e pepehi ia ia a make i kekahi manawa ? A ia ia i noho ai ma ka mauna a loihi, heaha ka lakou i hana'i i Akua no lakou ? Hoomana lakou ia wai ? Owai Moloka ? O wai ka hoku akua o Remepana ? Naholoholo paha, oia kekahi hoku i hoomanaia ma Aigupita.
Pono anei ke kapaia keia mau olelo, he olelo pale no Setepano ?
Heaha ka manao pili ia kakou ?
Pono ke heluhelu i ka ke Akua olelo, e huli mau i ka Palapala Hemolele, i akaka na moolelo, na wanana e pili ana ia Iesu, me na kauoha a pau. E hele mau i na Kula Sabati me ka hoopaa pono i na haawina.
Hoike mai i ka pauku hoopaa, p. 38.
Mele. Robina Gula 57 — Leo Woodford. Nani Kuu Baibala, Buke maikai ae ; Waiwai no ka uhaue, Waiwai makamae ; Mane no ka lani,
Wai mai ka lani mai, No ka poe pololi, Me ka makewai
Pule i ala mai a mahuahua ka huli ana i ka baibala, i mahuahua na hoahana Kula Sabati, &c.
Haawina no Oct. 15 — Oih. 7 : 51 — 60.
MA KE KAUOHA.
Na Kanawai o 1876.
HE KANAWAI
E hoololi ai i ka Pauku 18 o ka Mokuna 86 o ke Kanawai Hoopai Karaima, e pili ana i ke koho balota. E hooholoia e ka Moi a me ka Hale Ahaolelo o ko Hawaii Pae Aina i akoakoa iloko o ka Ahaolelo Kau Kanawai o ke Aupuni.
E hoololi ia a ma keia ke hoololi ia nei ka Pauku 16 o ka Mokuna LXXXVI o ke Kanawai Hoopai Karaima, ma ke kapae ana aku i na huaolelo " Mamuli o ke kauoha o ka Ahaolelo Kau Kanawai, e noho ana mahope koke mai o ia manawa koho" oia ka lalani 11 a me 12, a e hookomo ma ia wahi, i na huaolelo " ma kona hoopii ponoi ana, a i ole ia ma ka hoopii o ke Kuhina Kalaiaina, a o kekahi kanaka paha, e noho ana ma ka apana kahi i hana ia ai ua hewa la, no ka pomaikai o ka Waihona Aupuni, a o ia hoopii e hoolohe ia no imua o ka Aha Hookolokolo Kiekie ma kekahi o kona mau kau, a i ole ia imua o ka Aha Kaapuni o ka mokupuni i hana ia ai ka hewa" a penei e heluhelu ia ai ua Pauku la. Pauku 18. O kela me keia Luna Nana koho i hoonoho ia malalo o ke kanawai e hooko i ke koho ana no na Lunamakaainana no ka Ahaolelo kau kanawai o ka Pae Aina, ke hoole i ka wehe, a ke wehe ole paha i ka wahi koho balota i ka hora ewalu o ke kakahiaka o ka la koho, a i lokahi ka manao, a i kokua paha no ia hoole a wehe ole ana i ka wahi koho, a i pani paha i ka wahi koho mamua ae o ka hora elima o ke ahiahi o ka la koho, a i lokahi ka manao, a i kokua aku paha i ke pani e ana o ka wahi koho mamua ae o ia hora, e hoouka ia no ia i ka uku hoopai i kela me keia manawa e hana ai pela, aole e oi aku mamua o ka elima haneri dala, e hoopii ia e ka Loio Kuhina, ma kona hoopii ponoi ana, a i ole ia ma ka hoopii o ke Kuhina Kalaiaina, a o kekahi kanaka paha e noho ana ma ka Apana kahi i hana ia ai na hewa la, no ka pomaikai o ka Waihona Aupuni ; a o ia hoopii e hoolohe ia no imua o ka Aha Hookolokolo Kiekie ma kekahi o kona mau kau, a i ole ia imua o ka Aha Kaapuni o Mokupuni i hana ia ai ka hewa. A o na uku hoopai e ae a pau e pili ana i keia kanawai e ku no ia i ka hooko, a i ka hoopai ia imua o na Lunakanawai Hoomalu, a Apana o kela me keia Apana kahi i hana ia ai o ia hala. A o ka mea e hai ana i ke kue ia o na Pauku a keia kanawai i hiki ai ke hoopai ia e na Lunakanawai Hoomalu a Apana ; e loaa ana no iaia ka hookahi hapaha o ka uku hoopai e loaa mai ana mai ka mea i ku ai iaia ka hewa.
Aponoia i keia la 15 o Sept. M. H. 1876 KALAKAUA R.
HE KANAWAI E hoololi ai i ka Pauku 673 o ke Kanawai
Kivila.
E hooholoia e ka Moi a me ka Hale Ahaolelo o ko Hawaii Pae Aina i akoakoa iloko o ka Ahaolelo Kau Kanawai o ke Aupuni :
Pauku 1. E hoololi ia a ma keia ke hoololi ia nei ka Pauku 673 e ke kanawai kivila ma ke kapae ana aku i na huaolelo a pau mahope o na huaolelo " hookolokolo ana" a penei e heluhelu ia ai ua pauku la. Pauku 673. E hiki no ke ku hoike mai kekahi kanaka nona ke kuleana iloko o kekahi hapa o ka mea i hoolilo ia a o ka ukuhoopai a e hoopai ana paha, ma ka hookolokolo ana.
Pauku 2. E lilo keia i kanawai mai ka la aku i hoolaha ia ai a o na kanawai a me na hapa kanawai e kue ana i keia kanawai ua hoopau ia.
Aponoia i keia la 15 a Sept. M. H. 1876. KALAKAUA R.
HE KANAWAI E hoololi ai i ka Pauku 49 o ka Mokuna
55, o ke Kanawai Hoopai Karaima. E hooholoia e ka Moi a me ka Hale Ahaolelo o ko Hawaii Pae Aina i akoakoa iloko o ka Ahaolelo Kau Kanawai o ke Aupuni :
Pauku 1. E hoololi ia a ma keia ke hoololi ia nei ka Pauku 49 o ka Mokuna 55 o ke Kanawai Hoopai Karaima ma ka pakui ana aku i kekahi mau huaolelo, a penei e heluhelu ia ai.
Pauku 49. Na ia Papa Ola, a o ka hapa nui paha o lakou, e haawi i palapala i kela kanaka keia kanaka, a lakou e ike ai he makaukau ia, a he maikai hoi, e hoomaopopo ana i kona ano pela ; A i mea e pono ai ka poe e noho ana ma na Mokupuni e ae, na ua Papa la e koho aku i ekolu mau Komisina ma kela a me keia apana auhau o keia aupuni, koe nae ka apana o Honolulu, Mokupuni o Oahu, a e loaa no hoi ia lakou ka mana e haawi i na palapala o ia ano, aka e aponoia ua mau palapala nei e ka Peresidena o ka Papa Ola Hawaii. Aponoia i keia la 15 o Sept. M. H. 1876. KALAKAUA R.
HE KANAWAI
E hoololi ai i ka Pauka 435 o ke Kanawai Kivila.
E hooholoia e ka Moi a me ka Hale Ahaolelo o ko Hawaii Pae Aina i akoakoa iloko o ka Ahaolelo Kau Kanawai o ke Aupuni :
Pauku 1. E hoololi ia a ma keia ke hoololi ia nei ka Pauka 485 o ke kanawai kivila penei : e heluhelu ia ai ua pauku la.
Pauku 485. O ka Waiwai Paa i ona ia e ka Moi, e ka Moiwahine e ke Aupuni, e ka Papa Hoonaauao no na kula, e na kula pualu, a kula wae paha i hoohui ia, e ka Halemai Moiwahine, e ka poe hui hoomana i wahi e kukulu ai i na halepule, aole nae e oi aku mamua o ka eka hookahi ka nui, a me na pa kupapau, aole no e kau ia kekahi auhau maluna o ia mau waiwai paa.
Aole no e kau ia kekahi auhau maluna o ka Waiwai Lewa o ka Moi a o ka Moiwahine, a o ka Papa Hoonaauao no na kula, a o na kula pualu, a kula wae paha i hoohui ia, a o ka Halemai Moiwahine, a me ke Aupuni.
Pauka 2 E lilo keia i kanawai mai ka la aku o kona hoolaha ia ana, a o na kanawai a me na hapa kanawai a pau e kue ana i keia kanawai e hoopau ia a ma keia ke hoopau ia nei.
Aponoia i keia la 15 o Sept M. H. 1876
KALAKAUA R.
HE KANAWAI
E hoololi ai i ka Mokuna 40 o na Kanawai
Hoopai Karaima.
E hooholoia e ka Moi a me ka Hale Ahaolelo o ko Hawaii Pae Aina i akoakoa iloko o ka Ahaolelo Kau Kanawai o ke Aupuni :
Pauku 1. E hoololiia ka mokuna 40 o na kanawai hoopai karaima, e pili ana i ka walaau i ka po, ma ka hookomo hou ana i na huaolelo " ma na alanui a me na alahele" ma ka olelo Hawaii ma ka lalani elua, a nenei e heluheluia ai.
Ua hookapu ia na walaau a pau ma ka po o ka mea walaau a me ka mea olioli mele me ka leo nui ma na alanui a ma na alahele mahope o ka napoo ana o ka la, a i ole ia, o ka mea e hoohaunaele i ka po me kekahi walaau ano e ae maloko o kekahi kauhale, kulanakauhale, a awa ku moku paha o keia aupuni, a he kumu ole no kela walaau ana, e hopu koke ia no ia e ka makai a e na makai paha, a maopopo kona hewa, alaila, e hooukuia oia i na dala aole e oi aku mamua o na dala he umi.
Puuku 2 E lilo keia i kanawai mai kona la e aponoia ai.
Aponoia i keia la 15 o Sept. M H 1876. KALAKAUA R.
HE KANAWAI E hoololi ai i ka Pauku 53 o ka Mokuna 55
o ke Kanawai Hoopai Karaima. E hooholoia e ka Moi a me ka Hale Ahaolelo o ko Hawaii Pae Aina i akoakoa iloko o ka Ahaolelo Kau Kanawai o ke Aupuni.
Pauku 1. E hoololi ia a ma keia ke hoololi ia nei ua Pauku 'la a penei e heluhelu ia ai.
Pauku 53. O kela kanaka maoli keia kanaka maoli e lawelawe ana ma ka oihana lapaau me ka loaa ole ia ia ka laikini e hoopaiia no ia ke ku ka hewa ia ia imua o kekahi Lunakanawai Hoomalu a Apana paha, i na dala aole e oi aku mamua o ke kanalima, aole hoi e emi iho malalo o ka umikumamalima, aka hoi aole no e hoopai ia kekahi kanaka e lapaau ana i kekahi mea i loohia i ka mai lepera.
Pauku 2. O na kanawai a me na hapa kanawai a pau i koe i ka manao o keia kanawai ua hoopau loa ia. Aponoia i keia la 15 o Sept. M H 1876. KALAKAUA R.
HE KANAWAI
E hoololi ai i ke kanawai i kapa ia " He Kanawai e hoololi ai i ka Pauku 1 a me ka Pauku 3 o ke Kanawai i aponoia ma ka la 22 o Iune M. H. 1868" e pili ana i ka pepehi ana, a kuai ana i ka Bipi, i aponoia ma ka la 18 o Iulai M. H. 1874. E hooholoia e ka Moi a me ka Hale Ahaolelo o ko Hawaii Pae Aina i akoakoa iloko o ka Ahaolelo Kau Kanawai o ke Aupuni :
Pauku 1. E hoololi ia a ma keia, ke hoololi ia nei ka Pauku 1, o keia kanawai, a penei e heluhelu ia ai ua Pauku'la.
Pauku 1. E hiki no i ke Kuhina Kalaiaina, i kela manawa keia manawa, ke haawi aku i kekahi mea e noi mai ana i Paiapala Ae, no ka lole ana a me ke kuai ana i ka bipi no ka makahiki hookahi, ma Honolulu, Waialua, Mokupuni o Oahu ; Lahaina, Wailuku, Makawao, Mokupuni o Maui ; Hilo, Kohala Akau, Kawaihae, Waiohinu, Mokupuni o Hawaii ; Koloa, Lihue, Hanalei, Mokupuni o Kauai ; ke loaa mai i ke Kuhina i iwakalua dala no kela a me keia Palapala Ae, aole nae i pili keia i na bipi miko i laweia mai na wahi e ae o ke aupuni.
Pauku 2. E hoololi ia a ma keia, ke hoololi ia nei ka Pauku 3 o keia kanawai, a penei e heluhelu ia'i ua Pauku'la.
Pauku 3 O kela me keia mea e lole ana, a e kuai ana paha ma Honolulu, Waialua, Mokupuni o Oahu ; Lahaina, Wailuku, Makawao, Mokupuni o Maui ; Hilo, Kohala Akau, Kawaihae, Waiohinu, Mokupuni o Hawaii ; Koloa, Lihue, Hanalei, Mokupuni o Kauai ; me ka loaa ole mamua o ka Palapala Ae, e like me ka olelo ma ka Pauku 1 o keia kanawai, e hoopai ia oia aole e emi malalo o na dala he umi, aole hoi e oi aku i na dala he iwakaluakumamalima, no kela hewa keia hewa, aia no i ka manao o ka Ahahookolokolo.
Pauku 3. O na kanawai a me na hapa kanawai a pau i kue i keia ua hoopau loa ia. Aponoia i keia la 15 o Sept. M H.1876. KALAKAUA R.
HE KANAWAI
E hoololi ai i na Pauku 1, 2 a me 30 o ka Mokuna 50, o ke Kanawai Hoopai Karaima, e pili ana i ke ola o ka lehulehu. E hooholoia e ka Moi a me ka Hale Ahaolelo o ko Hawaii Pae Aina i akoakoa iloko o ka Ahaolelo Kau Kanawai o ke Aupuni :
Pauku 1. E hoopau ia a ma keia ke hoopau ia nei, ke kanawai i kapaia " He kanawai e hoololi ai i ka Pauku 278, o ke kanawai kivila," i aponoia ma ka la 28 o Augate 1860, a me ke kanawai i kapaia " He kanawai e hoololi hou ai i na Pauku 278 a me 279, o ke kanawai kivila" i aponoia ma ka la 10 o Ianuari 1865.
Pauku 2. E hoololi ia a ma keia ke hoololi ia nei ka Pauku 1, o ka Mokuna 59, o Kanawai Hoopai Karaima i aponoia ma ka la 1 o Iulai 1870, a penei e heluhelu ia ai. Pauka 1. E hoonohoia he Papa Ola no ke Aupuni elima ka nui o na hoa o ia Papa, aole nae e emi malalo o ekolu o lakou he mau hoa no ka Aha Kukamalu, e hoonoho ia na hoa o na Papa la e ka Moi maloko o ka Aha Kukamalu, a hookahi o lakou e hoonoho ia e ka Moi i Peresidena, a e hana lakou a pau me ka uku ole, a e noho lakou ma ia oihana, oiai ko ke Alii makemake, na lakou e malama a e nana i ke ola o ka lehulehu. Ina ua hele ka Peresidena alaila e koho ia kekehi lala o ka Papa e lakou i Hope Peresidena ku i ka wa, a nana e hoomalu i ko lakou mau halawai ana. He mana no ko ua Papa Ola nei e hoonoho i Kakauolelo, a me na kahuna Lapaau a me na Luna, a e uku ia lakou no ka lakou hana e like me ka mea i aponoia e ka hapa ana o na lala o ka Papa maloko o kekahi halawai i kahea pono ia, a o ia uku e uku ia no loko ae o na dala i hookaawaleia e ka Ahaolelo no na hana o ka Papa.
Aka hoi, i na manawa a pau a ka Papa e hoohana ai i kona mau hoa ponoi na ka Aha Kuhina e hooholo no ka uku kupono, e uku ia ai lakou. A e hoike aku ka Papa Ola ma o ka Peresidena la imua o ka Ahaolelo i na kau Ahaolelo a pau i hoike pololei a me ka hoakaka piha no na dala a pau i hoolilo ia, a me na hooponopono ana, a me ka hai aku i na mea i pili i ke ola o ka lehulehu a na Papa la e manao ai he kupono ke noonoo ia.
Pauku 3 E hoololi ia a ma keia ke hoololi ia nei, ka Pauku 2 o ka Mokuna 59 o ke Kanawai Hoopai Karaima i aponoia ma ka la 7 o Iulai 1870, a penei e heluhelu ia'i. Pauku 2. Aole no i kupono i ke kanawai, i kekahi kanaka e lawelawe i ka oihana
lapaau iloko o keia aupuni ma kona ano
Kauka Lapaau a kauka Oki paha, no ka uku a manawalea ia mai paha ke hoike mua ole mai oia imua o ka Papa Ola i na mea e maopopo pono ai kona makaukau ana ia oihana, a me kona ano maikai, a loaa hoi ia ia ka palapala hoapono mai ua Papa la a me ka palapala ae, a ke Kuhina Kalaiaina mai. Aka ua hiki i ke Kuhina Kalaiaina me ka hoapono pu mai o ka Papa Ola i na manawa a pau i manao ia a hoomaopopo ia he kupono, e haawi i na palapala ae, e lapaau, a e haawi i na laau, i na kanaka i hoike mai imua o ka Papa Ola, a imua paha o na Luna ninaninau lapaau i koho ia no ia hana e ka Papa, a e ke Kuhina Kalaiaina paha, i na mea e maopopo ai kona makaukau ma ia oihana, O na mea a pau i ae pono ia e lawelawe i ka oihana lapaau, a kauka oki paha, a ua ae ia paha e lapaau a e haawi i na laau, malalo o na mea i hoakaka ia ma keia pauku, no ka uku a manawalea mai paha e hele ai lakou ina ua hiki, e lapaau i kela mea keia mea i makemake ia lakou ma ke ano o ko lakou oihana. O ke kanaka e kue ana i na mea i hoakaka ia ma keia pauku e hoopai ia oia, ke ku ka hewa ia ia i hookahi haneri dala, no kela a me keia hewa pakahi.
Pauku 4. E hoololi ia a ma keia ke hoololi ia nei ka Pauku 30 o ka Mokuna 59, o ke Kanawai Hoopai Karaima i aponoia ma ka la 7 o Iulai 1870, a penei e heluhelu ia'i. Pauku 30. I mea e hiki ai ke hooko ia na kanawai e pili ana i ke ola o ka lehulehu, e haawi ia a ma keia, ke haawi ia aku nei ka mana piha i ka Papa Ola e mahele a e hoolilo aku i na dala a pau i hookaa wale ia e ka Ahaolelo no ka malama ana i ke ola o ka lehulehu, a ina e hiki mai ka mai luku, a mai lele paha, e mahele a e hoolilo aku i na dala i hookaawale ia i kela manawa keia manawa e ka Moi a me ka Aha Kukamalu, no ka malama ana i ke ola o ka lehulehu.
E malama pono ka Papa Ola me ka hoomaunauna ole, i na dala i waiho ia malalo o ko lakou mana, a e waiho aku ma ke keena o ke Kuhina Kalaiaina no ka malama pono ana, i na bila hookaa no na mea i hoolilo ia aku mamuli o ka lakou kauoha, a me na palapala a pau e pili ana i ka hana a me na hooponopono ana a ua Papa la
O na bila kikoo dala a pau i ka Waihona Aupuni no na lilo o ka Papa Ola e kakau inoa ia e ke Kuhina Kalaiaina i mea e mana ai ua aina palapala nei.
Pauku 5 E lilo keia i kanawai mai ka la aku o kona hoolaha ia ana.
Aponoia i keia la 15 o Sept M H 1876. KALAKAUA R.
KA HUNT'S LAAU OLA
(HUNT'S REMEDY)
HE LAAU LAPAAU HOU, MAI AMERIKA MAI !
He Laau Maikai keia no
Na mai pehu o ka opu,
Na mai o ka puupaa a me ka opu mimi,
Mimi-paa, Mimi-eha, Mimi-helelei,
Ka lepo gravel iloko o ka opu-mimi,
Ka mana ole, kapalili, hui ono ole ka ai.
Na Mai Wahine,
NAWALIWALI O KE KINO,
LEPO ULA ILOKO O KA WAI MIMI,
MANOANOA PAHA KA WAI E like me keokeo o ka huamoa,
Like paha me na kaula silika keokeo, eleele, lenalena paha ; a i ole ua like paha me
ka lepo i anaiia i na iwi keokeo, a i ka mimi ana, ua wela oioi ka
mai, me ka eha nui o ke kikala a me ka puhaka.
HE NUI NA HOIKE e ola nei, ka poe i loohia i keia mau mai i haiia maluna ae,
ua pau lakou i ke ola maikai, no ka inu ana i ka
HUNT LAAU OLA. ("HUNT REMEDY)!"
UA HAAWI mua ia keia laau, e kekahi kahuna lapaau naauao, i ke kanaka mai
pehu o ka opu, e noho ana me ka ohana a Mr. Hunt ; John Hunt kona inoa, he 45 kona
mau makahiki, he kanaka nui poepoe, ua loohia i ka mai pehu. Ua haawiia kela me
keia laau no keia mai, aole nae oluolu ; ua mahuahua mau kona pilikia, ua pau loa ke
kino a me na wawae i ka pehu ; ua kokoke paa loa ka mimi ; kokoke pau loa ka hanu
ana ; a ua mahuahua loa ka wai iloko o ke kino. Aole hiki iaia ke moe ilalo ma ka
moe, nolaila, ua noho wale no iluna i ka po a me ke ao. Pela mau kona popilikia a hi-
ki i kona hoao ana i keia laau, a ke kahuna i kuhikuhi mai ai. A i kona inu ana i ke-
ia laau, ua hoomaka koke ka oluolu. Ua paipai koke ia ka puupaa i ka laua oihana ;
ua puka hou ka wai mimi a nui wale ; ua emi koke mai la ka pehu o na waewae ; a ua
oluolu hou ke ake-mama i ka hanu ana ; ua oluolu a maikai ka io o na lala, a e hoi nui
mai ana ke ola maikai, alaila, me ke kuhihewa, ua waiho oia i ka laau i kekahi mau
la. Ua pono ole nae ka waiho ana ia manawa, no ka mea, aole i ola io maoli kona mai
pehu. Ua molowa hou na puupaa i ka laua oihana, a ua mahuahua hou ka wai iloko o
ka opu, a ua popilikia hou e like me mamua. Alaila, ua inu hou oia i ua laau la, a ma
ka hoomanawanui ana, ua lanakila hou auanei maluna o ka mai, a ua ola io maoli, a
ua hoomaka hou oia i kana oihana mawaho o ka hale.
Oia ka lapaau mua ana me keia laau ; a mai ia wa mai, (he 25 makahiki) ua ha-
hanaia keia laau e like me ka hana ana o Mr. Hunt, a ua haawi na kahuna lapaau i ke-
ia laau i ka poe mai pehu a me na mai like.
Mai ia manawa mai, ua ikeia, e mahaloia hoi keia laau, mai o a o, e na kana-
ka, a ua inu ia hoi ma ke ao ana a me ke ao ole ana mai o na kahuna lapaau ; oia ka
mea i hoola mai i na kanaka he nui, ka poe pilikia i ka mai pehu, a kokoke i ka make.
Na kuhikuhi no ka inu ana :
E INU I KE PUNA TI PIHA, a hala na hora 4, alaila, e inu hou. E mahuahua
liilii nae a hiki i elua puna ti piha — a hiki hoi auanei i puna nui piha.
NO KE KEIKI hookahi makahiki a hiki i na makahiki eono, e haawi 5 kulu, a hi-
ki i na kulu 20 ; eha hora nae mawaena o ka haawi ana.
KUMUKUAI, he - - $1.50 no ka omole.
DILLINGHAM & CO.,
762 3m 774 Na Agena no ka Pae Aina Hawaii.