Ka Nupepa Kuokoa, Volume XV, Number 44, 28 October 1876 — Na Kanawai o 1876. [ARTICLE]

Na Kanawai o 1876.

HE KANAWAI K Looponopono ai i ka LooLolo ana i ka wai malona o na aina o ka poo i Loopomaikai ole ia mttronli oia raea. E hooholoia e ka Moi a rae ka Hale Ahaolelo oko Hawaīi P*e Aioa i akoakoa iloko o ka Ahaolelo Kau Kauawai o ke Aupuni : Panka ]. X kela manawa keia manawa, i inakemake ai kekahi knnaka nona ke knleaua i kekahi wai e lawe ia wai maluna o kekahi mau aina i lilo īa ia, no ka hana Loopulu i na mea kanu a me na Lana e ae, a i mea e hiki ai ua wai nei maluna oia aina, ua ike ia Le mea pono e Lana ia kekahi auwai a auwai palia, a e hoomoe ia paha na hawai, maluna o ka aina a mau aiua paLa o kekahi kanaka, aua Liki ole i ka mea nūna ke kuleana ika wai, ke LooLolo me ka mea a mau mea paLa nona ka aiua a mau aina paha i makemake ia e lawe mai ka wai maluna r ua Liki ke Lana ia kekaLi palapala Loopii i kekaLi Luuakanawai Kaapuui o ka Apana Hookolo» kolo kaLi i waiho ai ia mau aina ; a ina m<i ka mokupuni o Oahu kahi i waiho ai na aina, alaila e hoopii akn imua o kekahi o na Lunakanawai o ka Aha Hookolokolo Kiekie, e hoakaka ana i ka

inoa a mau inoa paha o ka ona a mau ona paha o ka aina a mau aina i mukemake ia e lawe, a e hana ia paha ua mau anwai la, ame na mea eae a pau e pili aua i hiki ke hoomaopopo i ke ano o ka hihia, a e Lui pu ia me na kii e lawa kupono ai ka Loike ana i kahi e moe ai ka anwai i manao ia, a e noi ana e Laawui ia mai ke kuleana i ka mea Loopi o Loome ika anwai, a mea eae puLa e Liki ai ka wai.

Pauku 2. Ma ka ioaa nna o kekahi palapala hoopii e like me ia i hoakaka ia ma ka pauku mamua iho, na ka Lunakanawai i waiho ia aku ai ia palapala hoopii e hoopuka i palapala keua i ka mea a mau mea paha nona ka aina a mau aina i manao iae Lanaia uuwai a e LoiLoi ia mai ia palapala kona iloko o na la aole e emi malalo o ka iwakalun, a e Loike mai i ke kumu e Lana ole ia ai ua auwai la maluua o ia aina a mau aina palia. Na ka lunakanawai i waiLo ia ai ka palapala Loopii e LooloLe i na Loike e waiLo ia mai ana, e pili aua i ka pono a pomaikai o ka Lana ana o ia auwai a mea e ae paLa e Liki ai ka wai, a me ka nui o ke poLo o ka ona a mau ona o ka aina a mau &iua paLa i manao ia e Lana a LooLolo ia auwai maluna a me ka Lookomo pu ana i ke kumukuai io o ka aina i lawe ia no ia Lana, a me na poLo i ulu mai, ina Lo poLo, mamuli o ka maLele ia ana o na aina, a pela no Loi me kahi kupono e Lana ia ai na nuwai In, a e kakau iLo i na olelo Loike i iawe ia, a ina ua ike oia Le kupono, a niaikai a he mea e hoopomaikai ai ka hana o ia auwai, alaila e hooholo o ia pela, a e haawi i ke kuleana o hoomoe i ka auwai i manao ia, a e haawi aku i ka mana e hana pela, aka. aole e Lana ia kekahi auwai mamuli o ia olelo hooholo, aia a mahope o ka hookaa ia ana o na poho a me na koina e like me ia i olelo mua ia, e ka mea e noi ana i ko knleana e hana i ka auwai, a na hiki i ka Lonakanawai ke bookomo maloko o ka bila no na koina, ke manao oia he pono i uku kupono no kekuhi loio no ka mea a maa mea i hoopii iei. Pauku 3. Ma ka olelo hooholo i hoakaka ia ma ka pauku elua o keia kanawai ina ma ka aoao o ka mea lioopii, e hoakaka ia kahi e holo ai t a me ke ano o ka anwai i manao ia, a me na pa, ina ua manao ia he mea pono e pa ia, e maiama ia ka mea noi, i piiikia ole i ka auwai, a pela no hoi me na uapo, a me na mea oia ano. e maiama pu no hoi ia e ka mea noi, a e haawi ia he palapala hoike e hoakaka piha ana ia olelo hooholo i na aoao a elua, a mahope o ka hana ia ana o ia auwai, e ili no maluua o ka mea nona ia pono wai a me kona mau hoiiina a me kona mau Lookoe ma-

? lauiu pono i na heuiahema o ia auwai, na pa, uapo, a nie na mea e ae o i i ano, i mea e hiki ai ke hana pela e loaa no iaia ka mana e hele aku malaila i na uiaj nawu kupano ; a e iii no maluna oka | inea nona ke kuleana wai ame kona < mau hooilina a me kona mau Looko ka ! uku ana aku i na manawa a pau i ka ona | o ka aina a me kona mau Looilina a me | kona mau Looko, i na poLo i r.lu mai mamuli o ka Lu ana o ka wai o ia auwai, a kaLe aku ma o a maanei, a no ka malama pono ole ia ana o na Lemahema o ia auwai, ua pa, uapo, a me na mea o ia ano. I na e ike ka Lunakauawai nana i hoolohe i kekahi hihia o ia ano, he kupono ole, a he mea waiwai ole ka hana ana o ka auwai i manao ia alaila e hoo-! puka oia i olelo hooholo no ka aoao i I hoopiiia. Pauku 4. E lilo no na koina ma na hihia malalo o keia kanawai me na koi-1 na i ae ia ma ka Aha Hookoiokolo Kie-1 kie, no na hana i like, a ina, ma ke noi anao kekahi o na aoao elua ua manaoia he mea pono i ka Lunnkanawai nana e hoolohe ia palapala hoopii e makaikaia e nana i ka aina i mauao ia ai e lawe ka wai maluna alaila e uku ia no hoi ma ke ano Le koina no ka pomaikai oia Luuakauawai na daia Le umi no kela ame keia hele ana a he umi keneta no ka raile hookuhi no ka hele una ame ka hoi ana mai no ia Lele ana, aka Loi, e ukuia na koina no ia Lele ana e nana i-ka aina e ka mēa nana i noi i ka Lunakanawai e Lele e nana. Pauku 5. Ina e makemake kekaLi mea e hoomaloo i kekaLi aina wai. a i mea e pono ai ke haua pela ua manaoia e hana i na auwai maluua o ka aiua a mau aina o kekahi poe i mea e hiki ai ka auwai ke hookui me kekahi auwai e aku, ke kai, a wahi eae paha e lawe aku ai ia wai, e hana ia ia mea, a e hoopuka ia ka olelo hooholo ma ia hihia e like me ia i hoakaka ia maluna, no ka lawe ana i ka wai uo na hana hoopulu i na mea kanu a me na hana e ae.

Pauku 6. I ua ua hoohalahala kekahi q na aoao i ka olelo hooholo a kekahi Lunakanawai nana i hoolohe i kekahi hihia i ulu mai malalo o keia kanawai, ua hiki ia ia ke hoopii aku imua o na Lunakanawai o ka Aha Hookolokolo Kiekie ma ka Banako, a e hoolohe ia kona hoopii ana ma ka moolelo o ka aha malalo, aka ua hiki i na aoao elua ke lawe hou mai imua o ia mau Lunakanawai i na lioike hou e loaa ana la ia. I na na ka mea i hoopii ia ka hoohalahala a ua hiki ole ia ia ke hoololi i ka olelo hooholo o ka aha malalo a ua hiki ole ia ia ke hoomahuahua i ka uku poho i hookahi hapakolu o ka olelo hooholo o ka aha malalo, alaila naua e uku i na koina o ia hoopii ana, aka ma na hana e ae a pau e uku ia na koiua e ka mea hoopii. Pauku 7. E loaa no ina Lunakanawai nana e hooloho i kekahi hihia i hoakaka ia ma keia kanawai ka mana e koi aka i na hoike e hele mai a e hooko i ka lakoa man kaaoha e like me ia e maa nei i keia manawa a e haawi ia aku ana paha ma keia Lope aku i kekaLi o na ALa Hookolokoio o keia Aupuni. Pauku 8. O ka Luaoleloie " mea" iloko o keia kanawai e manao ia na pili ī ke kanaka hookahi, a me na Ahahui a mena Hui i hoohui ia, na Komisiua ona Aina Lei Alii a me kekahi oihana o ke aupuni o ka Moi, a ua pili no hoi i ka ooa a me ka mea e noho ana maluua o ka aina. Apoooia i keia U 18 o Sspt. \f. H. 1876 KALAKAUA K. HE KANAWAI £ hoo'oli ai i kb kanawai e pilī aoa i oa hihia, ma ni hoopii i kot ia kekahi wa'wai e kekahi poe elua a oi ae p*ha e hoopouopoao i ko lakou kaleaoa ivae« na o lakou. £ hoohoima ia e ka Moi a me ka Hala Ahaolelo o ko H*wni Pae A>na i ako«kos iloko o ka Auaolelo Kau Kanawai o ke Aupuni : Pauku I. Ma ke ooi aaa a kekahi m«a hoopii ii, a ma ke ooi aua pahi o *ek«bii

mea uooa, i hoo.>u la imua o kek.au i hlu kakau, a o ia uoi aoa maliopo ih ) o ha b >opii aōa, a oiaoiaa oka paoe ana aku, ma ka palapala paoe i hoohiki ia a aoo e ae paha e hoike aua aole kuleana o ka uiea i hoopii ia iioko oke kuinu hoopii, aka ua koi ia ke kuieana a ua maoao ia paha oo kekahi mea e sku ke kuleana a ua hoopii oia a e manao ana e hoopii no ia mea, aoie uo hoi i hui k i mea i hoopii ia me ia mea e aku, uka, ua mak&ukau oia. e Uwe (uai nnua oka aha, & e uku aku a hooli'o aku pahi i ke kuinu hoopii e liHe tne ka mea a ka hh;t o keknhi Luuakanawai puh» o ia Ahi ) e kauoha a e kuhikuhi ai paha, ulml.i e ku no i ke kanawui i ua aha la, a o kekahi Lunakan&wai paha o ia aha, e ha* oa i na rula a lue ua kaūolia, e kuhea aku

aua iua mea e aku la e hele mai a e hoa- i kaßa i ke aoo o kona kuleana, a e maUma a e haalele paha i kona kuieiua, a mamnli 0 ia rula a kauoha paha e hoolohe i na ole-1 lo hoopii a ka ooao o ua mea U aoka ao&o hoopii paha a iloko o ia maoawa e kaehi ia na hana ma ia hihia, a mahope e kauoha aku i ua mea e la e hoolilo iaia iho i mea i hoopii ia ma ia hihia, ama kekah* hihia e ae paha a i ole ia e hookolokolo m«t kekahi mau hihia ma ke ano hoohalike ; a e kauoha aku i kekahi o na aoao olu i i 1110 1 mea hoopii a paha ma ia hookolokol') am ; a i ole ia ma u.i ae mai ka me.i hoopii e me ua mea e la, ao ko Uuo mau loio paha, e hookolokolo a hoomaopopo koke i ke aoo o ko laua m&u kuleaua a e hoopuka i na i'ula q me na kmuha e pili ana i na koina me na mea eae i ike ia bo puno a he pololei. Pauku 2 oka olelo hooholo ma ua hoopii o ia auo i kauoha ia e ka Aha a Luuakunawai paha, a o ka olelo hooholo paha o j ka aha a Lunakanawi paha ma ia hookolo- j kolo koko ana e paa loa no ia maluoa o na uouo a pau, a me ka poo a psu e koi aua, mnmuli a imlalo paha o lakou. Paukn 3 lua e hele 010 mai ua mea e la mamuii o ka rula a kauoha paha iaia e malama a e haalele paha i kona kuleana mahope o ka hooko aua o ia rula a kauoha paha, & ua hana ole a hoole uiaoli paha ao* le hooko i kekahi ru!a a kauohi j,aha e haua ia aku ana m.ihope o kona hiki ana imua o ka aha, alaila ua ka no i ke kauuWai ko hooholo ka aha a Lukakauawai paha, ua paui mnu loa ia ua mea e U a me na ine i a pau e koi ana mamuli ona a malalo paha ona, aole hiki ia lakou ke hoopii i ko lakou kuleana i ka mea i hoopii ia a me kona mau hooko kauoha a ,ne koua mau luna hoopokopono waiwui, koe nae ka pono a me ke kuleana o ua m&a e U, e kue ana i ka mea hoopii, a e hoopuka i na kaaoha mawaeua o ka mea i hoopii ia a me ka mea hoopii e pili ana i na koiua a me na mea eae i ike ia he pono a he pololei. Pauku 4. īnama ke noi ana i kekahi Lunakanawai ma kinohi, a mawaeua paha oka hana ana, ua manao oia he pono e hooholo ia eka aha, alaila ua ku no i ke kauawai kona waiho aua aku ia mea imua 0 ka aha, aua hiki no i ka eha e hoolohe a e hana iua mea la, e like me h«; haoa U 1 hoomaka ia i kinohi mamuli o kekahi ruU o ka bha, aole hoi ma ke kauoha o kekahi LuuBkan»wai. Pauku 5. Ano ka mea i kekehi manawo, ua ulu mai na pilikia ma ka hooko ana o na pi'Upula hoomalu maluna o oa waiwai, ihoopuka la mamuli a maUlo paha oka msua o na Aba Hookolokolo iloko o keia

auponi, mamuh o na koi aoa uo ia mau w*iwai, a na Luuahooponopono Waiwai BaDe<aropB, a me kekahi poe e ae i hoopuka ole la ka paUpaU hoomalu, a ma ia haua ao* aa olu mai k* pilikia a me na lilo m.i!uoa o ka llamuku, aa Makai Noi a me ua mak&i e ae, oo ka hoopii ia, a he kupooo hoi e pale ia aka ia mau pilikia o ka Ilamuka, ua makai aui a me na makai e ae ma n» hihia o ia ano. NolaiU e hooholo hou i3 ioa e ulu mai kekahi koi oia ano i keiahi waiwai i lawe ia a i manao ia pah s » e Uwe (oi ke ano hoomalu malalo o kekahi paUpala o ia auo, a i n» lo»a mai ia waiwai i hoomala ie, aa ko oo i ke kaoawai i ka aha oana i hoopuka i aa paUpala hoo» malu waiwai 'la, a o kekahi Luuakanawai paha o ia aha ma ke noi aoao ka llamoku, oa makai nui a makai e ae paha, mamua iho, a mhhepe mai paha o k» hoihoi aoa maioua palapala hoomala waiwai *U, a mamua iho, a mahope eaai paha o ka waino aoa ake o kekahi hoop«i e kue aoa i ka Ilamaku, ua makai uui a me aa makai e ae

paha, e kahei imui ou«, a īuiua o lakau paha, mi ka rula kauoha, a palapaU kii paho, i ka tnea uaoa i ooi e hoopuk» ia ka pilapala hoomalu w»i«?ai ame ka inea e koi aua iua oau waiwai la, ama ia raa* nuwa e Uwelawe oia ioa mana a pau i haawi ia iaia maluna, no ka hoopouopooo aua o in mau koi nn;», a © hoop iu i oa pilikia oki llainuku, na m*kai nui a me oa makai e ae paha a ine oa mea a pau i laweiawe pu. a e hnna iua rula, kauoha, ame oa olelo hooholo i nnnao ia he pono, ma na oaua aoa i ke ano o ka hihia, a o oa koina a pau ma ut» kihia o keia auo e kau la e like me ka manuo o ka Aba a Luuakauawai paha he pono. Pauku 0. Ina ua hoomaka ia kekahi hoopii ma ke kanawai manao, (eommon law) uo ka hoihoi ana i kekahi dala a mau waiwai paha, a oo ka lawe ia ana paha o kekahi mau waiwai, a ua manao ta paha e lawe ina ke ano ho »malu, malalo o kekahi p»)lapala hoomalu waiwui ihuopukaiae. kekahi Aha Uookolokolo, a ua ooi mai ka mea i hoopii ia, a o ka Ilamuku, na makai uui a makui eae e hoipau la ko lakou pihkia malalo o keia kanawai, plaila ua km no i ke kaniwai i ka Ah* a Lunakauawai paha i noi ia aku e hana a e laweInwo ina inaua a pau i haawi ia ia lukou ma keia kuiMw.ni, im no aole i like ke kuleana o ka poe koi i ke (lila a waiwai paha e Inna la anu, a o ua loia paha ma ia aiau waiw.ii, aka ua kue, aku kaawale kekahi msi KeHahi. Pauku 7. 1 na ua hoomalu i kenahi mau waiwm e ka ilamuku, na makHi nni, a me na mnkai e ae pnlM, maialo o kekahi paUpala o kekahi aha, a ua koi ia mai e kekahi mea e, he kuieaua kona malalo o kekahi paUpuU kuai, raor*ki waiwai lewa, a ano e ue paha, i ua mau waiw.ti la n» i ke ano huopaa no kekahi aie, ua hiki i ka aha a o kekahi Lunakanawiii paha e kauoha aku e kuai ia ua niau waiwai U a pau, a o kekahi hapa paha o ia (nau waiwai, i inea e Uookaa ai i ka aie a o kekahi hapa paha ola aie i hoop ia i.'., a m t ke ano e ae paha' i maoao ai oii a o lakou paha he pono, a e hoolilo aku i na loaa o ia knai ana o like me ka manao o ka Aha a Luuukauawai paha he pouo.

Pauku 8. Ma ka hoolohe ana o kekahi rula a kauoha pa!u mai kekahi uha kakau e kahea ana i kekahi poe e hele mai a e hoakaka i ke aoo o ko lakou mau koi aaa, ua ku uo i ke kanawai i ka Aha a Lunakaoawai paha ina ua uuku na dala i hoopaapaa ia, a o ka waiwai paha i hoomalu ia ua maopopo iaia a ia Ukou paha, ho mea pouo e hana pela ma ne noi o kekahi o na aoao e hoopooopouo i n j koi o ia poe a e hoohoU koke ma ia inea e like ine ka mea i manao ia e la a e lakou paha he pooo, a e haua i na ruU a me ua kauoha e pili ana ioa koiua a me na mea e ae i ike ia pono Pauku 9 Ma na hihia a pau o keia aoo, ioa he niuaa kanawai wale no, aole hooj paapaa ia ina na me* a ae iloko o ka hihia, ; na hiki no ka Lunakanawai ke manao oia I pela, e hooholoia nioau ine ke kauoha ole | e hoomaka la kekahi hiiiia, a (ina oia i mauao he pono) e kanoha oia e hoakaka i» kekahi uihia i mea e ioaa ai ka maoao o ka Aha Hookolokolo Kiekie, a ma ka haoa ana o ia mau hihia e hoohalike ia (e like me ka hihiu) me oa hihia i waiho ia imaa o ka Aha, maUlo o na Kaoawai e kau nei. Pauku 10. O na olelo hooholo ma oa hihia i kauoha ia e ka Aha a Luuakahawai paha ma na hihia o keia aoo, a me ka olelo hooholo a ka aba a Luaakaoawai paha, rua [ ka hookolokolo koke aua, e paa mau oo ia | maiuoa o na aoao elua a me na mea a pan e koi aoa malalo o lakoa. Pauku 11. O oa raU, kauoha a me oa olelo hooholo a pau i haoa ia ma aa hihia o keiaano malalo o keia kaoawai (koe wale 00 oa palapala paoe i hoohiki ia) a me oa pilapaU hoO|>it, a me ka palapaU kii, (iaa be palapala o ia anoj e kakau ia ma ka buke moolelo o ka Aha Hookolokolo Kiekie, me kekahi olelo hoakaka ma ka aoao e hoike ana i ka maoawa oiaio i kakau ia ai malaila i mea hoike ma ia hope aka, ke makemake ia f a i mea e hoopaa ai a e uka ia ai oa koioa i kaaoha ia ma ia rala a olelo hooholo paha ; a o n* rula a me oa olelo hooholo i kakau ia oa ka boke moolelo o ka Aha Hookolokolo Kiekie, aa like uo koua mana me ka olelo hooholo la oo ka Aha Hookoiokolu Kiokie. Pauku I*2. Mai ka U aku e lilo ai keia 1 kaoawai, e hoopau taa ma keia ua hoo-

piu ia uo Wa Pauku 275 o ke Kaoawai EL«vila. Apoooia ikeia U 19 o Sept >1 H !STG KALAKAUA K. HE KANAWAI 1 i E huiknla ia ai ke Kohina Waiwai. No ka inea, ma ka hoike o ke Kuhina Waiwai, ua iko ia, ua uku ia aku na ila- ! la Ekolu Tausani Eiwa llanori a me Kanaiwakumamahiku dala a me kanaonokumamaha keneia no keia mau mea penei : j '* No ka hoolewa ana ia Lunalilo i Elua Haneri a me kanakolukumamaono dala a me ekoiu keneta" a no ka lilo o j na Koraisiua e pili ana i ke kuikahi ma ! Wasinetona, " Ekolu Taus\ni Ehiku haneri a me kanaonokumamakahi dala a | me kanaonokumamakahi keneta" a | No ka mea, ua noi mai ko Kuhina j Waiwai e hooko ia i Bila Kanawai e h«i- I kala ia ai ka poe i piii ia lakou malaloo ; na kanawai o keia hoolilo dala ana, a e j i hooknu ia aku lakou no ia mea mai koia j manawa aku, Nolaila. | E hooholoia e ka Moi ame ka llhlo Ahao- | ielu oUo Hawaii Pae Aina i akoakoa | iloko ok& Ahaolelo Kau Kaoawai o V.e | Aopuui : ! Pauku 1. Ma koia ua huikaln ia a hooknu loa ia ke Kuhiua Waiwai ame nu mea e ae a pau i pili maiulo o ua ka- j nawai, no na dala i hoolilo ia aku, i hoa- j kaka ia mnluim ae nei ; a e hooponopo- ! no ia na Buke Helu Dala oka Oihana | Waiwai e like me keia. ! Apoaoia i keia lu 25 o Sept. M. 11. 1876. KALAKAUA R. HE KAMAWAI E hoololi ai i ka Pauku 1 a me ka Pau- j ku 2 ke kanawai i kapaia he kanawai | e uialu ai ka poe malalo o na paiapa- j la hoopaa hana i aeia ma ka Pauku i 1417 oke kanawai kiviia i aponoia I ma ka la 29 o Inlai M. H. 1872. j E houholoia e ka Moi ame ka Haio Ahao- I lelo oko Hawaii Pho Aina i akoakoa ilo- > ko oka Ahaoleio K»u Kaouwai o ke j Aupuni : Pauku 1. E hooīoliia ama keia ke i hoololi ia nei ka Pauku 1 oke kanawai ! i kapaia he kanawai e malu ai ka poe | malalo o na palapala hoopaa hana i aeia ! ma ka Pauku 1417 oke Kanawai Kivila j i aponoia ma ka la 29 o lulai M. H. 18- j 72 a penei e heluhelu ia'i ua Pauku la. j Pauku 1. I mea e hookoia'i kela me j keia palapala hoopaa hana i hanaia ma- ! muli oka pauku 1417 o ke kanawai ki- ! vilu, eae maoliia no ka hana ana oka j Huku, a o kona hope paha i hookohu j ponoia, ame ke kauwa hana, imua oka j Luna i hookohu ia ē lawe i ka hooiaio j ana ona palapala hoopaa, e like me ka ' mea i hoakakaia mahope ae nei, a penei | no ka palapala hoike no ka hooiaio ana. ! Moknpuni o ) « « ! ko Hawaii Pae Aina ) j Ma keia ia o M. 11. j ua heie kino mai imua ou o j ka Haku, a me ke kauwa haoa, • ua ike au (a ua hoomaopopo ia paha ma i ka oleio Ae i hoohikiia) o laua no na • mea nana i hana ika palapala hoopaa ' maluna ae nei ana heluhelaia a weho- | weheia o a'u imna o laua', aua ae paka- i hi mai ua hoomaopopoia, aua hanaia ' mamulioko laua makemake iho, ano : na kumu ame ke ano i hoakakaia ma- ; loko. i Pauku 2. E hoololi ia ama keia ke ' hoololi ia nei ka Pauku 2 o ua kanawai 'la a penei e heluhelu ia ai ua Pauku'la. | Pauku 2. I mea e hooko ia'i na oielo ! o keia kanawai ma keia ua ae ia ke Ku- • I hina Kalaiaina e hookohu aku aole e oi < ! iuHinaa O elua lana ma kela me keia j | apana na laua no e lawe ika hooiaio j j una ona palapala hoopaa hana iaa ia [ j mamuli oka Pauku 1417, oke kannwai ! j kivila aka hoi ua hiki no i ua mau luna i i nei ke hookohu i mau hope uo laua, oiai i iaua e kaawaie ana mai ko laua apana aku no kekahi wa, ana ia mau hope i ! hookohu ia pela e hana ina hana a pau ' aua mnu iuna'la e like me ka mea i hoa- i kaka ia ma keia kanawai aoie nae i kupono i ka manao o keia kanawai ka hookohu ia ana o kekahi lunakanawai ma keia oihana. Pauku 3. ona kanawai ame na napa kanawai a pau o kue i keia ua hoopau loa ia. \ Apoooia i keia la 25 o Sept. M H 1870. f KALAKAUA R. |