Ka Nupepa Kuokoa, Volume XV, Number 48, 25 November 1876 — Page 2

Page PDF (1.81 MB)

KA NUPEPA KUOKOA, ME KE AU OKOA I HUIIA.

MA KE KAUOHA.

Ua oluolu i ke Alii ka Moi ka hookohu ana aku i na

poe malalo iho, no ke Kea Hoohanohano o Kalakaua :

Ia Hon. H A P Carter a me Hon. S G Wilder i mau hoa

Luna.

Ia His Ex. J M Kapena, His Ex. S Kipi, Col. W. F.

Allen, Col. C H Judd a me Hon. J P Parker, i mau Hoa.

Halealii Iolani, Nov 16, 1876.

E malamaia na la kulala Aupuni malalo iho, a e paniia

na ipuka hale Oihana Aupuni, ma ia mau la pakahi :

Poalua, Novemaba 28, ka la i haawiia mai ai ai ke ku-

okoa o Hawaii nei e Beritania Nui a me Farani.

Poakahi, Dekemaba 25, ka la Karikimaka.

Poakahi, Ianuari 1, 1877, La Hape Nuia.

W L MOEHONUA. Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Nov 20, 1876 782 3ts 784

E noho ana ka Lunakanawai Alapaki F Judd, no ka

hoolohe ana i na hihia hoopii mai na Aha Apana mai o

ka mokupuni o Oahu, ma na wahi i hoikeia malalo iho :

Ma ka hale noho o J A Hassniger Esq., ma Kahuku. I

ka Poakolu, la 13 o Dekemaba, hora 3 auwina la.

Ma ka hale noho o S M Naukana Esq., ma Waialua, i

ka Poaha, la 14 o Dekemaba, hora 10 A M.

Ma ke kauoha a ka Aha.

JNO. E BARNARD, Kakauolelo.

Honolulu, Novemaba 24, 1876. 782 3ts 784

O ka Poaha, la 16 o Novemaba, oia ka la hanau o ke Alii

ka Moi, e malamaia i la Kulaia Aupuni ; e pani ia na puka o na Hale Oihana Aupuni a puni ka aina.

W. L. MOEHONUA.

KE hoike aku nei ka lohe i na mea a pau, mai keia la a mahope aku nei , o ka poe a pau i loaa ka mana hoo-

kahekahe wai maloko aku o ka piula wai aupuni e Ho-

kohuia nei, ua aeia lakou e hookahekahe mai ka hora 6 ahiki i ka 8 A M a mai ka hora 4 ahiki i ka hora 6 P M. o na la a pau, aole ma kekahi wa e ae.

O ka poe a pau e a-e hewa ana maluna aku o keia olelo papaia, e hoopaaia no ko lakou mau piula wai, a e okiia ko

lakou mau wahi e loaa ai ka wai mai ka ha-wai mai mai ke alanui. ROBERT LISHMAN, Luna Wai.

Keena Hana, Honolulu, Nov. 3, 1876.

Aponoia :

W. L. Moehonua, Kuhina Kalaiaina. 730

UA hookohuia o Mr. Robert Lishman i kela la, i Luna Alanui no ka mokupuni o Oahu, ma kahi o Kapena G. H. Luce ; a ua hookohuia no i Luna Wai ma kahi o Kapena

H S Howland. W L MOEHONUA.

Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Oct. 21, 1876. 770 2ts 761

UA hookohuia na Keonimana malalo iho i mau Agena Haawi Palapala Ae Mare ; oia keia :

K. Kamauoha...........No Kona Hema, H.

G W Kauwenaole ........No Lanai.

W. L. MOEHONUA, Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Oct. 26, 1876. 779 2ts 781

I kulike ai me ka Pauku 231 o ke Kanawai Kivila, a e hookaawaleia ana kekahi Pa no na holoholona aea wale no ka Apana o Hilo, mokupuni o Hawaii, ma kahi i kapa ia o Kaakepa, ma kai o ke Alanui Aupuni.

W. L. MOEHONUA. Kuhina Kalaiaina.

Oct. 24, 1876. 779 3ts 781

I kulike ai me ka Pauku 232 o ke Kanawai Kivila, ke hoonoho a ke hookohu aku nei au i Pani i Luna Pa no na holoholona aea wale ma ka Apana o Hilo, Mokupuni o Hawaii, ma kahi i hai ia ae la. S. KIPI.

Kiaaina o Hawaii.

Hilo, Oct. 26, 1876. 779 2ts 781

Ua hookohuia ka poe nona na inoa malalo iho i keia la, i Agena Hooiaio Palapala Kepa i kulike ai me na hooko ana o

ke kanawai e hoololi ai i na Pauku 1 a me 2 o ke Kanawai e

hamama ana i na Palapala Kepa, malalo o ka Pauku 1417 o

ke Kanawai Kivila i aponoia ma ka la 26 o Iulai, 1872, a

aponoia hou ia i ka la 25 o Sepatemaba, A. D. 1876 :

S. W. Wilcox................Lihue a me Kola, Kauai,

A H Smith ..................... " " "

Chas. H Dickey..............Makawao, Maui. H J Halstead...................Wailuku, Maui.

W Mersberg ....................Kohala Akau, Hawaii.

Z Kaiai............................. " " "

J H S Martin.....................Kau, Hawaii.

S M Naukana...................Waialua, Oahu.

W. L. MOEHONUA, Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Nov. 13, 1876. 781 3ts 783

UA hookohuia ka poe nona na inoa malalo iho, i mau Agena Hooiaio Palapala Kepa, i kupono ai me na hooko ana o ke Kanawai e hoololi ai i na pauku 1 a me 2 o ke kanawai i hoomanaia e ka pauku 1417 o ke Kanawai Kivila, i aponoia 1 Iulai 26, 1872, 1 i aponoia i Kepakemaba 25, 1876.

L. Severance.......Hilo, Hawaii.

J W Keaomakani...... " "

Simona K. Kaai............Kona Akau a me Hema.

G W D Halemanu }...... Hamakua, Hawaii

J K Kaunamano }

C K Kapule.................Makawao, Maui.

T N Birch.....................Wailuku, Maui.

D Aholo }..................Lahaina, Maui.

D Kamalopili }

J W Kalua................... Lanai.

W L MOEHONUA, Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Oct 14, 1876. 777 3ts 779

Ka Nupepa Kuokoa

— ME — Ke Au Okoa

I HUIIA.

Published every Saturday, $2 a year

HONOLULU, NOVEMABA 25, 1876.

I KA AUINA la Poaha iho nei o keia pule. Novemaba 23, ua lawe maikai ae o Kilauea i kana ohua alii, oia ke Alii ka Moiwahine Kapiolani, mai Mahukona ae, a hoolele aku la ia ia me ke ola maikai ma ke awa lai o Punahoa, Hana, kahi ana i manao ai e hookaulua iho no kekahi mau la, a hoi mai ma ka aina a Wailuku. Ma ka la 5 o Dekemaba, e kau mai ai oia ma ke Kilauea ma Maalaea mai a hoohiki loa i Honolulu ma ke kakahiaka Poakolu, Dekemaba 6.

UA HOOPAHAOHAO pinepineia makou i keia mau makahiki hope mai nei, i ka ike pinepine aku i na la a pau, e paa hele ae ana kela mea keia mea inu awa, i na pupu awa. Ua ninau makou iloko o makou iho me ka nalu nui, ua hoopau ia anei ke kanawai e haawi ana i ka mana i na kauka a i kekahi luna haawi palapala ae inu awa, e nana a ka mea kupono alaila ae aku ? Ua hiki loa ia makou ke ike aku, o ka hapa nui o ka poe e inu awa nei, he poe palapala ae ole ko lakou. Ua olelo pu ia no hoi, aia a he mai ko ke kanaka, a o ka laau e ola ai o ka awa. alaila ae aku. Aole nae pela i keia wa. Ke inu nei ka poe mai ole a me ka poe i loaa ole ko lakou palapala ae inu awa. Nohea mai ke kumu e mahuahua nei ka hoolana o ka poe inu awa ma keia kulanakauhale a me na apana e ae ? Aole anei no ka lomaloma o ka poe mana hooko ma ka lakou hana ? Nolaila no. Mamua iho nei, i ka wa e kuai awa ana o Keolaloa ma, e hopuhopuia ana lakou, aka i keia wa, ua palaleha loa a na manaka na makai a me ko lakou mau poe i ka imi ana e kinai i keia hewa, a me he mea la, ke haupu mai nei makou, he poe makai no kekahi e kuai a e inu awa pu mai nei. Ina pela, aia malaila ka hemahema a me ka uhauha wale i na dala e lilo i ka poe malama ole i ke kanawai o ka aina. I ka makou ike aku, ua lilo ke kanawai awa i keia manawa, i kanawai make wale, aole he mea nana e hooko aku e maka'u ai ka poe nana e hakihaki ana i ke kanawai.

UA KUKULUIA ia iho nei ka Papa Ola Haole, ma ka hookohuia ana o na haole wale no, aka, me he mea la aole pahi lakou i hapa no ka noonoo ana i na mai lepera e hele wale mai nei. I kela a me keia la, e ike mau ia no kekahi poe o keia ano, e hele ana ma na alanui o ke kaona, a o kekahi poe hoi, ua painuu ae lakou e malama ma ko lakou mau home iho, e moe pu, ai pu, a e launa mau me ko lakou mau ohana iho. Me ka manao aloha ia lakou ka pue i hoopoinoia e keia mai, a e hele akea mai nei i ka loa a me ka laula, ke manao nei makou, o ka lakou hana aloha mua, oia no ka hookaawale ana ia lakou mai ko lakou mau ohana mai, a e ku ae lakou ma ke kanalua ole, a e haawi ia lakou iho na ke aupuni e malama ma kahi i hookaawaleia, a e noho ia nei e kekahi hapanui o ko kakou poe hoakanaka i hoopoinoia e keia mai makamaka ole. Aole makou e keakea ana no ka poe e imi ana i ola no lakou, aka, eia ka makou e uwalo aku nei, e hookaawale i kela a me keia i loohia i ka mai lepera, mai ko lakou mau ohana mai, a e imi i ka lapaau ana ma kahi i maopopo he home ia no lakou. He mea nui io no me ke aloha mokumokuahua, ka hookaawaleia ana o na makua mai na keiki aku, a i ke kane hoi mai ka poli aku o ka wahine, a i na hoahanau hoi mai na hoaloha aku, aka, e manao mua kela a me keia mea i loohia i ka lehulehu o kona ohana e noho mai ole ana. E hoao kakou e kinai i keia mai, ma ka hookaawale ana i ka poe i mai io, mai ka poe aku e noho ola ana, a e maemae kakou.

O KA HELU 48 keia o ko kakou Kilohana Pookela, a o ka pau ana no hoi ia o ka malama o Novemaba ka umikumamakahi o na hoku kaahele o ka makahiki a ke '' Kuokoa" e poai nei. He elima helu i koe a makou e haawi aku i ko makou poe lawe, alaila huli ae ke alo o keia makahiki. Nolaila, ke paipai ikaika aku nei makou i ka poe he mau koena lihi ko lakou i ka kakou milimili, e hookaa e mai iloko o na hebedoma mua ekolu o ka malama o Dekemaba, a e hookuu mai ia makou e hooponopono i ko makou mau helu i na pule hope i koe aku o ia malama, i loaa ai ia makou he manawa e hoomakaukau e ai no ka panee hou ana aku i ka kakou pepa ma ka Poaono mua o ka makahiki e hiki mai ana.

Mai nonohua mai oukou i keia leo uwalo, aole hoi e kunihi ka hele me ka manao e haopalaimaka mai. E hookaa mai oukou me ke kaniuhu ole, a pela hoi makou na paahana e hoihoi ai no ka hoopiha ana aku.

He hana nui keia o ka hoolaha nupepa a me ka hoomanawanui wale no e hiki ai. Ina ma ka mea pili i ke dala, aole keia he hana e waiwai ai. Hookahi wale no waiwai nui, o ka puka ana o ko ke kanaka manao kuokoa me ke keakea ole ia, a pela hoi ko makou ko ka poe e hookele ana.

Ke lana nei ko makou manao, e aluka mai ana oukou i ka pane i keia leo uwalo ia oukou e na makamaka ma ka aoao e hoohoihoi mai ai ia makou, a pela hoi auanei e hoopomaikai pu ia mai ai kakou.

No Geremania kulana i keia wa pioo ma Europa.

I ko ka Emepera Uilama wehe ana i kona ahaolelo me ka haiolelo alii i heluheluia e kekahi o kona mau kuhina, eia no kana manao e hana ai iloko o keia wa e omamalu kaua mai nei o Europa. O kana kumuhana — oia hoi ka Bisimaka kumu hana — o ka noho maluhia. Ua makemake oia i ka noho ana maluhia no ka pomaikai o na mea a pau, ; no ke aloha kanaka, no ka mea, ua ike no ia, he nui na lilo no ke kaua, e hoilihune ana i ka aina a me ka mea e lanakila ana, aka aole nae oia i hoopuka ae he hoilihune i ka mea e lanakila ana. A ua hoike moakaka lea aku ia iloko o kela hale, o kana mau hooikaika ana a pau no ka mahina ana no ia i ka maluhia, oia nae, me kona mau aupuni noho hoalauna a me na mana e ae — i pili ia Geremania ma na hipuu o ka noho ana makamaka a me ka moolelo. O kana mau aupuni no paha i hilinai nui ai ma keia haiolelo, oia o Auseturia a me Rusia pu, no ka mea, ua pili o Rusia ia Geremania mamuli o ka mare ana, o Alekanedero ka Emepera o Rusia, he keiki ia na ka hoahanau ponoi o ka Emepera Uilama. Ua hooia pu aku oia, o na ola a me na koko o na keiki a Geremania, aole no ia e hoomaunauna wale ia aku ana, koe wale no ka manawa e kaheaia mai e pale a e keakea no ka hanohano o Geremania me kona pomaikai ponoi wale iho no. No keia mau olelo a ka Emepera o ke aupuni mana ikaika, ua ala mai ka nalu ana iloko o na poe noonoo, pehea la kona manao i ka wa e hakaka ai o Rusia me Tureke, ua komo anei ka hanohano a me ko Geremania pomaikai iloko o laila.

Me he mea la i ka nana aku, ua mahele iki no ia Rusia ko Geremania ku i ka wa,

Ina e komo ana ia iloko o ke kaua me Tureke. A me he mea ala no hoi paha, ua hooia mua e aku la no o Auseturia ia Rusia pela. No ka mea, ua hooia mua ae no o Auseturia, aole ia e komo aku ana e keakea ina e hele ae o Rusia a noho maluna o Roumania. No keia mea, me he la ua hamama he papalina no ka papalina maluna o Tureke, e hakoko hookahi mai ua wahi kanaka mai la, a aole he mana e ae e makemake aku ana ia Mahomeda. Oiai, ua poholo hope aku nei o Beritania nui mai ke kokua ana mai i kona hoa kokua mua, nolaila, ua waihoia mai kakou e nana aku heaha la auanei ka Rusia hana no Tureke. Me ka hoolohe ole i na kuamuamu a me na hoino ana a ka poe kakau ai me na nupepa Enelani nu ko Rusia makaleho mua ia Tureke a me kona ake, e pulumi ae i ko Tureke kii mai ka palapala aina ae a e kanu i kona aeto ma na kapakai o ke Dadenela a me ka Bosaborasa, ua kahea aku oia i kona kuhina noho ma Konatinopela, e hele mai e halawai a kuka pu me ia a me kona poe alakai, alaila hoihoi hou ana la ia ia i Konatinopela me na hoonaauao ana noho maluhia aole hoi me ka ano weliweli kaua i ke Suletana.

Aia no he poe e haohao nei i ka Rusia hooponopono ana no ka noho ana maluhia me Tureke. O na karistiano e noho nei ma na okana aina o Tureke, oia no kona ekalesia aupuni, a ua pili loa lakou me Rusia ma ka hookomo ana a ma ka ili. O na Serevia a me na karistiano e ae, ua hookaumahaia lakou e na Tureke no na keneturia i hala. Aole paha e haohaoia ana, ma e hana o Rusia i kona mau manamana lima, alaila alakai aku i kona puali kaua iloko o ia mau okana aina i hookaumahaia, me ka hoolaha aku o ia iho ke pale o kona mau pilikana, i hookaumahaia ma ka ili a ma ke ano o ka hoomana. Ina oia i paakiki e like me kona wa mamua, aole la oia e hookaulua no ke kali a ae mai o Geremania a me Auseturia a no ko Italia a me ko Farani ku i ka wa paha, aka, maki aku oia i kona mau puali koa maluna aku o na palena, a noho iho maluna o na okana aina i hooneoneoia e na hoomalu kuapapanui a Tureke, a me kana mau karaima maewaewa i hooko ai.

Aole anei o keia kuaamoo a Rusia e hele malie nei, no ka maluhia, ka maikai maoli, aka, ma ka oiaio maoli he aloha kanaka ia, aohe mea e kanalua ai. Oiai e holo nei keia kukakuka ana maloko o ka waea olelo mawaena o na elele o nu maua nui a me ko lakou mau aupuni ponoi iho ma ka home o ka poe i manaoio i ka baibala a i na korana, ua waihoia o Serevia e hakoko me ka lima karaima o na Tureke hana karaima a ike ole i ka hewa a me ka pono. E waiho wale ana anei na mana o Europa a pau loa mai na Serevia i ka hoomaewaewaia e na Tureke, alaila komo aku ma ka hoomeamea he aloha kanaka, alaila hooki i ke kaua, a i ole, hoopalahuli paha ia Tureke a nalowale. Ke hoike mai nei na lono waea hope loa, ua oki pu ia ka puali kaua Serevia o Generala Tchernayeff a ua okiokiia na kino o na poe make e na Tureke pegana. Ina aole e komo koke ae kekahi mau mana e keakea, alaila e kaa ana o Serevia malalo o na hila kamaa o Tureke.

Ka poe i loaa ka pomaikai no ka hihia o ka Alabama.

Mai ka loio A. S. Hartwell a i hoolahaia ma ka nupepa haole o ka Poaono aku nei i hala, i loaa mai ai ka imi o ka poe i hoopomaikaiia ko lakou mau koina mai ka powa ana mai a na moku kipi o ka Hema Alabama a me Sanadoa iloko o ka wa kaua Huliamahi iho nei o ka aoao Akau a me ka Hema o Amerika Huipuia.

O ka nui o keia mau dala e hoolahaia'ku nei, a e kau ana hoi ma ka aoao akau o keia a me keia inoa pakahi, aia ma ke dala pepa o Amerika Huipuia, aole ma ke dala gula nei. Nolaila mai manao kela a me keia mea i pomaikai o na dala maoli i olelo ia ma keia hoike, oia pololei maoli ke hele mai ana i ka mea i ae ia e na Komisina. Aole. E lawe ana ka uku lawe leta a me ka uku o na Komisina, a o ke koena iho mai na lilo liilii e ae o ia ano, oia ke hele pololei mai ana.

O keia mau dala no hoi i haawiia mai nei, oia no na dala i hooholoia no ko ke kanaka mau lilo ponoi a o ka mahele o na aila, aia no ia mai na ona mai o na moku okohola e loaa mai ai.

Eia malalo iho ka poe i a eia a hoaponoia na koina no ko lakou mau poho ponoi :

1387, Manuel Francis...$ 400, 1426 Mana................... 260

388, Geo Beckley........ 350, 1428, Chas L Kuikahi..... 215

1389, Dan'l Glover........ 580, 1430, Jack Pia................ 210

1390, Abraham Ahia...... 275, 1433, Jno Bull................ 275

1391, Robt Green.......... 275, 1434, Kapuniai............... 275

1392, Elia....................... 269, 1435, C H Luscomb...... 656

1393, Kamuela............... 275, 1436 Kavika Josua........ 275

1394, Wm Kanealii......... 350, 1437, Pahunui............... 275

1395, Bila .......................275, 1440, Kainanalo............ 275

1396, Malo David........... 300, 1441 Jim Tahiti.............. 395

1397, Kekapa................ 190, 1442, Frank Kahinu........ 275

1398, Makaio................. 275, 1443, Kahookano.......... 175

1399, Makanoenoe......... 210, 1444, Thos Conner......... 340

1400, Haili.................... 230, 1445, Joseph Perria......... 600

1410, Wm Hai................ 480, 1608, John Norris........... 500

1402, Iulian..................... 300, 1752, Jas W Humphreys. 275

1403, McKoopman........ 630, 1804, Keaupuni.............. 110

1404, Jno Williams........... 500, 1835, Kaailau................ 350

1405, Kea........................ 275, 1836, Chas H Rose....... 375

1406, Maku...................... 195, 1837, Wm Clarke...........800

1407, Manuel Silva .......... 140, 1838, Alamanu............... 255

1408, Reniro Guerrero....... 200, 1839, Kaunu ............... 168

1409, Z L Doane............. 1000, 1840, Kaumaka........... 235

1410, Maikai..................... 275, 1841, Kaai................... 275

1411, Kalama.................... 245, 1842. Kahanu............... 275

1412, Kalaihina.................. 225, 2010, Kapuniai............. 235

1413, W H Mekenzie.........600, 2011, Kealoha............ 190

1416, John Babcock.......... 500, 2030, G F Namanu........ 55

1417, P J Moniero..............275, 2035, Kekaawe........... 135

1418, T W Manchester...... 195, 2039, Luhilea................. 55

1420 B F Bolles Jr.............. 300, 2040, Kimo Kealohanui. 300

1421, Kamaa...................... 215, 2041, Kalewe.............. 275

1422, Kekuaihehia...............245, 2042, Kanoho............. 215

1423, Thos Silva................. 400, 2043, Kaalehua........... 275

1424, Kauhikoa................... 275

B F Dillingham................... 1000, J F Fisher.................... 700

Na Nu Hou Kuloko,

Ua lohe mai makou e kukulu hou ia ana ona mahiko hou ma Kohala i Hawaii paha, a ma Hamakua paha.

Ua lilo aenei ia Kipikona ka Hale Kuai lole o Ake ma Lahaina, a ma ka hunona e lawelawe la ia hale kuai.

A keia Poalua ae, e malama ana na " poo la" o Honolulu i aha aina nui maloko o ka malumalu mokuahi ma ka uapo o Ainahou.

Ma Kapuukolo, Honolulu, ma ka la 21 iho nei, ua hanau mai o Edward Kaiminaauao na William Paku me Maria Kaiwi Paku. E hooulu aku olua i ka lahui, ka makia o ko kakou aupuni.

Ma ka ke kuna Wawiki huakai hope aku nei i Kalawao mai keia awa aku, ua lele a i ole, ua haule paha iloko o ke kai kekahi o kona mau ohua, oia o Aipelena, he mea i loaa i ka lepera, a e hoihoiia ana i Kalawao.

LA HANAU O KA MOI — Ma kekahi wahi e e ae o ko kakou pepa o keia la, e loaa ai na palapala i ke " Kuokoa," e hoike mai ana i ke kulaia ia ana o ka la hanau o ka Moi ma kekahi mau mokupuni e ae

Ua ku mai i ka Poakahi iho nei maloko o keia awa, ka moku kalepa Ceylon e holoholo mau nei mawaena o Honolulu a me Bosetona me na waiwai no keia awa. He 144 na la o ka holo ana mai.

He mau la kuai kudala nui iho nei ka Poalua a me ka Poakolu o keia hebedoma ma ka Hale kuai Kukaa o F. A Schaefer ma o keia kulanakauhale. A ma na kumukuai o na waiwai i kohoia, ua maikai, aohe mea e hoohalahala ai.

Ua lohe mai makou, he keu keia kau aku nei i hala a ka makalii hana ino loa ia Hamakua ma Hawaii, ke hele la ke ko a maloo o waena, koe aku ke kumu a me ka welau he wahi pipi-wai iki.

Mamuli o ka paa ana mai nei o ka hapa nui o na wahi moku okohala i ka hau ma ke kaio Arita i keia makahiki ua hoonele hou ia o Honolulu i na pomaikai mai ke ku nui ana mai o na moku okohola maanei.

Ua make ma Tesaka, Amerika Huipuia, ke kaikaina o ka Hon A S. Hartwell o keia kulanakauhale, ma ka la 3 o Okatobat oiai oia e noho alii ana no na koa aupuni. He moolelo kaulana kona i ka wa kipi iho nei no ka wiwo ole iloko o ke kaua, a ua make oia, me ka inoa Kanela (Col).

Ke hoomaka mai nei ka Luna Ohi

Auhau i kana hana, he houluulu i na auhau aupuni maluna o kela a me keia makaainana i ku i ka auhau. Nolaila, e haawi ka Kaisara ia ia Kaisaro.

Ua pakui hou aenei ka Luna Leta Nui ma Honolulu i mau pahu leta hou mamua ponoi o ka puka e kokoke ana i ke hihi ma Ewa. No ka nui mai paha o na poe makemake pahu leta keia hoomahuahua hou ana ae i na pahu hoolimalima.

Akolu aenei paha makahiki o ka hana hou ia ana o ka luakini Katolika ma Honolulu nei, a aole no i pau loa ka hana a hiki i ka wa a makou e kakau nei, aka, me he mea la nae paha e paa ana mamua o ka pau ana o keia makahiki. Ulolohi no na haua a ia aoao.

NO HILO — Ua holo aku ke Kuhina Kalaiaina i ukaliia e ka Luna o na Hana hou o ke aupuni i Hilo i ka Poakahi iho nei, e nana a e ana i kahi e hoomoeia aku ana o ka uapo hou maluna o ke kahawai o Honolii Ke hoomaikai e aenei makou i ko Hilo mamuli e holo na lio o oukou maluna o ka uapo, a aole hoi maluna o ke kao e hukiia ai.

I ke ahiahi Sabati aku nei i hala, ua pii makaikai aku kekahi poe i luna o Puowina, he elua he mau malihini haalele loa, a hookahi kamaaina. A i ko lakou hiki ana iluna, ua haohao na malihini me ke kuhi he papu like. Ua inu wai lakou a kilohi i ka pa mea kanu nui nona na luhi i maunauna wale ia.

NA LIPINE WAI GULA.— I keia mau la koke iho nei makou i ike ai, o ka faikini hou mawaena o na kaikamahine ui o keia kulanakauhale, o ka papahi ana i ko lakou mau papale me na lipine i paiia na inoa a lakou i ini ai me ka wai gula. E ike nui ia no i keia wa mawaena o na poai o ke alo alii ka nui loa.

Ke hele nei kekahi Komite ohi dala o na haole, no ka manao i hoolalaia ai e hapai hou ae a hoomaemae i ke Keena Kula o na pake e malama nei i na po a pau o ka hebedoma, ma ka luakini o Polelewa, no ka hoonaauao ana ia lakou. O ke poo o ke Komite ohi dala, oia no ke Kuhina noho o Amerika ma ke alo alii o Honolulu nei.

O ka hoolimalima o ka Hotele Hawaii no na makahiki elima e hoomaka ana mai Ianuari 1 aku 1877, ua lilo aenei ia Mr A. Herbert, ka haule no nana i malama mua iho nei, no ka $6,050 o ka makahiki hookahi. He elua wale no mea nana i koho, a oia huina iho la ke koho hope loa ana a haule iho la ka hamare i ka mea kudala maluna ona ka mea i koho hope loa.

HALAWAI HOOHOLO MOKU.— Ua noi ia mai makou e hoolaha aku, e halawai ana ka poe Ona o na Moku heihei liilii e hooheihei ia aku ana ; e akoakoa ae lakou ma ka hora 6 o keia ahiahi Poaono, (Nov. 25) ma ka hale noho o Mr. Samu'l. U. Maikai. E hele nui ae ka poe kuleana ilaila.

Ua noi ia mai makou e hoike aku ma ke akea i na makamaka a pau e noho ana ma ke Awaawa o Kalihi a halaloa aku ma na palena eha o keia mokupuni Oahu nei, e leha ae ma ka aoao ekolu i ka Hoolaha a ka poe nona na inoa malalo nei hoolimalima i ka aina mahi kalo o ke Ahupuaa o Mokuea oia no hoi ka aina o ke Kuhina W. L .Moehonua a me ka poe i hoolimalima aku oia hoi keia S U Kauwene, H Kahanu, S Kaaiai.

HU NO HOI KA AKA !—Ma ke Sabati iho nei, ua miki ae kekahi kahu akua unihipili ma ka hale o kekahi keiki ulelehua, ma Kapuukolo, a haa aku la imua ona ma ke ano hula-pele, a penei :

" Nana mai o Kaneopa i Kahiki, Ka nonoho ae a Kapuukolo, Wai auau o Kihikihi, Kuhikuhi ke akua o Kahala." Iloko o ka wa ana e haa ana, ua konoia aku oia e hoopii loa ia Komohoalii. .E.

Nu Hou o ua Aina E.

Oiai he nui ko Enelani aloha a me ka makemake e noho maluhia ; eia wale no ka mea i koe iaia e hana ai, e hoalaia i kaua nui mai kekahi aoao a i kekahi aoao o ke ao nei, mamua o kona ae ana aku ia Rusia e kau haaheo ae kona hae aeto ma ke kulanakauhale o Konatinopela. Ua oiaio ka olelo a ke Kuhina o ko na aina e o Enelani, i hoopuka ai, o ko Beritania mau pomaikai ma ka ninau o ka Hikina, aia kahi e akoakoa ai ma Konatinopela a nolaila, ke manao nei ka nupepa " Telegarapa," i ka wa mua e loheia aku ai, ua a-e ia ae la ka aina o Tureke e kekahi mana e, e kuu no na heleuma o na aumoku kaua o Beritania ma Kiwi Gula (Golden Horn), ke ae mai ke Suletana o Tureke. Ke hoea io mai ia mau hiohiona, alaila he akaka loa ia no ko Tureke kokuaia, a o ka poe e makemake ana ia mea, e hooluolu lakou ia lakou iho, he hana wale no ia na Beretania no ka hoopaa ana i kona noho ana hope, a me ka hooko pono ana ma ka inoa a no ke keakea ana i ko Beritania mau pono ponoi iho. Ina aole e hana ia pela, alaila, e ike no o Asia mai Scutari a hiki i Sanahai e kuahaua kokeia ae, ua haalele o Enelani i ke ki ma ka Hikina, a me ka launa kalepa ana ma na kapakai o na aina kahiko, alaila, e noho aku ana lakou ma keia mua aku malalo o ke aloha wale mai o na aumoku kaua o ke Kai Eleele.

Ua kakau mai ka mea kakau o ka nupepa Manawa mai Belgrade mai penei : Ke manaoio nei na agena o na poai luna aupuni kuwaho maanei, eia makou ma ka aluna ahiahi o ke kaua nui e popoi mai ana. O kahi manao hoomaha wale no ia lakou, o ka manawa e hoouka io ia ai ke kaua, i keia wa koke no paha, e hookauluaia ana paha a iloko o ke kupu lau. O na manao mai o ko waho o ka hilinai ma ka hookaulua a i ka wa kupu lau, aka, e pomaikai loa ana nae o Rusia a me Serevia ke hoolohilohiia pela. Ke pahola mai nei kekahi mau lono lauahea malihini no ka Auseturia mau mea a manao nei e hana aku.

Ke manao nei ka nupepa " Pall Mall Gazette," ua nauki mua no o Rusia e kaua me Tureke i keia wa, a o na hoao ana e hoopau wale ma ka hooponopono ana pili aupuni he mea waiwai ole ia. Ke olelo mai nei ka manao alakai o ka nupepa Manawa, o na manaolana a makou i hookipa iho ai, ke hopohopo nei makou e haaleleia ana i ka wa hope loa, a he pono ia kakou ke ae aku o na kukakuka ana e hoomalielie, ua hiki mai kona hopena, a o na mana ake kaua keia ke huli aku nei aa alo maluna o Europa. E haaleleia ana o Tureke e hakoko hookahi. I keia mau hora aku he iwakalua kumamaha o hiki mai, e laweia mai ana na lono, aohe e hiki ke hoomaha ae i keia noho ana kaumaha, a makou e noho paana nei ; a ke nee hikiwawe nei ka huila o na mea hoohikilele ma ka Muliwai Danube, a i hakalia wale no i ke kali i na olelo hooponopono pili aupuni maloko aku o ka waea.

E haalele ana ka mokuahi kaua Rukini ' Petero ka Nui" ia Cronstadt i keia wa koke no ka holo aku i ke Kaiwaenahonua. Ua hoopuka akea ae o Rusia he manao hoolaha laula e hoike ana, no ka pomaikai a me ke aloha i na kanaka, ua paa kona manao e kai aku i kona mau puali koa iloko o Bulgalia a me Armenia.

Aia he 82,000 mau koa Rusia e noho ana iloko o na hale pea ma Binder a he 74,000 koa e poai la ia Tiflis.

E ukali wale aku ana no ka Ausetu-

ria mau hooponopono pili aupuni ana mahope o ka Rusia a me Geremania.

Ke hoike mai nei na lono mai Ladana a i Nu Ioka : Ua like nae ana no ke kulana eehia i keia la me ko nehinei. Ua emi iki iho nae hoi ka pioloke ma na wahi hoopukapuka dala i ke kakahiaka o keia la (Nov. 19), aka he like nae ka manao laulaha ma na wahi a pau, ua kokoke loa ke kaua. O na olelo o na nupepa o keia kakahiaka, aole wele na aikena, aka, ua kaumaha pu. Ua Hoopuka na poe kakau manao akamai i ko lakou manaolana no ka hiki ole ke kapae ae i keia lono kaua. Ua manaoio na mea a pau, aohe mea hiki ke ike i ka hopena o keia mau kahoaka

kaua.

Aia maloko o Tureke ma Europa, ke noho nei, he 9,650,000 poe hoahanau o ka ekalesia Helene, 5,910,000 poe Mahomeda, 650,000 poe Katolika Roma, 60,000 poe Iudaio a me 80,000 o na ano hoomana e ae.

Ke ake nei na lahui nui o Amerika, Beritania, Auseturia a me Geremania e ike owai la o lakou ke hiki mua ana i ka welau akau loa o ka poepoe honua nei. O na lono mua, o keia mau huakai imi welau akau, ua hiki aku lakou i kahi he 400 mile i koe alaila hoohiki loa aku i ka welau akau. Aole nae he huakai hope mai nei i oi aku ka lakou wahi i imi ai a oi aku mamua o ka Kauka Kane wahi i hiki ai. O kana latitu hope i hiki ai, oia ka latitu akau 83 degere 20 minute, o ke anuanu loa oia ka 104 degere malalo iho o ka ole o ka mea ana anu. Ma ia wahi, aole i ikeia ka la no 142 mau la. Aka me ka ike aku no i keia mau keakea, aole i pau iki ka manao iwi welau akau o na aupuni naauao. Ke hoao hou nei no e imi hou a ia loaa, pau ka imi ana.

Haunaele kuloko ma Iapana.

Ladana. Nov. 1.— Ua loaa mai i ke Kuhina noho o Iapana maanei keia lono waea olelo malalo iho : Ua ala kue mai kekahi papa kanaka o Iapana malalo o ka inoa Kumamotto-Gisjokus-Samoure i ka po o ka la 23 o Okatoba, a pepehi iho la i kekahi mau luna aupuni lehulehu. Ua hoopau kokeia ka haunaele. Ua kaua aku na puali koa o ka Emepera a lanakila maluna o keia poe kipi. He mau haneri o keia poe i haawi pio mai. Ua ala ae o Yamaguchi Shisjokus a mahuka aku la. Ua hoopukaia na kauoha no ko na kipi hopuia aku.

Nu Hou Hope Loa.

I ke kakahiaka onehinei, ku mai ka moku kuna " Meyer," he 13 na la holo mai Kapalakiko mai. NO KE KOHO PERESIDENA MA AMERIKA HUIPUIA.

Aole i akaka loa ka mea i kohoia i Peresidena ahiki i ke kakahiaka o ka la 10 o Novemaba, oia ka la a keia moku i haalele ai ia Kapalakiko.

Ke akena like la no pa aoao a i olua, aohe emi aohe emi. Ke olelo la ke "Tribiune" o Nu Ioka o ka la 10 o Novemaba, ua kohoia o Hayes i Peresidena ma ka hookahi balota oi, aka aole hoike mai o na nupepa o Kapalakiko i ka lono hope loa no ka lono oiaio. Ke kali la no o ka loheia mai a pau loa. Na ka moku hou e ku mai ana, e hai i ka lono oiaio.

He koho balota Peresidena kokoke e like loa na ikaika o na aoao elua keia.

Aha Kaapuni ma Waimea.

Ua hoomakaia ka wehe ana o ka Aha ma ka la 7 o Novemaba, a ua hoopaneeia a hiki i ka Poakahi la 8, a ua hoomakaia na hana ma ka hora 10 o kakahiaka. Na Mea Hanohano A. F. Judd ame C. F. Hart na lunakanawai, a me ka Loio Kuhina, ma ka aoao o ke'lii, a me D. B. Kalaaukane. S B Dole, a me Palaunu, na loio no ka poe i hoopiiia.

Moi vs Hooili (k). Kuai rama me ka laikini ole, mai ka apana mai o Kau. Hoopau waleia.

Moi vs Wahineilia (w) Pepehi kanaka, mai ka apana mai o Puna, ua laweia i Kalawao no ka mai.

Moi vs Waiwaiole (k) He aihue kao, mai ke kau mai o Mei, ma Hilo, aole i hiki mai, ua hoopauia.

Moi vs. Daniela (k) Puhi ahi mai Hilo mai, hookuuia e ke jure. G B Kalaaukane, loio.

Moi vs. Kalahiki (k) me Kanakeawe (k) no Puna. Lawe i ka waiwai aihue, he mau hoki elua, hookuuia e ke jiure. G B Kalaaukane, loio.

Moi vs. Ashing (pake) no Hilo. Malama opiuma, aole hiki mai, lilo ka pela $100.00.

Moi vs Hooeau mai Hilo mai. Kuai rama, aole hiki mai, lilo na dala $75.00 i hoopai mua ia.

Moi vs Kauka (pake). Malama opiuma, mai Hilo mai, ae i ka hewa, hoopaiia akahi malama, $5.25 koina.

Moi vs. Kalimakuhi no Hilo. Pepehi kanaka, hookuuia e ke jiure. G B Kalaaukane, loio.