Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVI, Number 2, 13 January 1877 — Page 4

Page PDF (1.62 MB)

This text was transcribed by:  Reanne Shinsato
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Jehovah Jireh.

 

Gospel Singer p 5.

1

A ala kue na hoa oonei,

A hoopuni mai na mea hookekee,

Ua paa nae Iesu la ke hee na mea e,

A nana kakou la e hoolako mai.

Cho —E hoolako mai, E hoolako mai,

Na Iesu kakou la e hoolako mai.

2

Kahea Iesu, he leo maikai,

E hoolohe e, a ku a hahai ;

Paulele, aloha, a hoopili ae,

A nana kakou la e hoolako mai.

Cho.—E hoolako mai, &e.

3

Lauwili kakou a auwana no,

Aloha lesu a kii i hoi hou,

Puukaua no oia, he hale waiwai,

A nana kakou la e hoolako mai.

Cho.—E hoolako mai, &e.

4

Ua hune a u, a kaumaha e,

Na Iesu no nae e hoona maikai,

A pau koonei ola, e hooho ae,

Na Iesu kakou la e hoolako mai.

Cho.—E hoolako mai, &e.

Hawaii.

 

Haawina Kula Sabati.

 

Helu 4.—Sabati, Ian.28.

 

Kumu Hana.—Elia ka Tiseba.

Pauku Baibala, I Na Lii I 7:1—16.

            Olelo aku la hoi o Eha ka Tiseba no ko Gileada, ia Ahaba, Ma ke ola ana o Iehova ke Akua o ka Iseraela, imua ona e ku nei au, aole auanei he ua, aole hoi he hau i keia mau makahiki, ma ka’u olelo wale no.

            2  Hiki mai la ka olelo a Iehova ia ia i ka i ana mai.

            3  E hele oe mai kela kela wahi aku, a huli Likina ae, a e pee aku ma ko kahawai Kerita mamua o Ioredane.

            4  Eia hoi keia, e inu oe i ko ke kahawai; a ua kauoha ae nei au i na manukoraka e hanai ia oe ilaila.

            5  Hele aku lo hoi oia a hana e like me ka olelo a Iehova ; no ka mea, ua hele ia a noho ma ke kahawai Kerita mamua o Ioredane.

            6  A lawe mai na manukoraka i ka berena a me ka io ia ia i kakahiaka, a i ka berena a me ka io i ke ahiahi ; a inu ae Ia hoi oia i ko ke kahawai.

            7  Eia kekahi, i ka hala ana’e o na la, maloo iho la ke kahawai, no ka mea, aole na ma ka aina.

            8  ¶ A hiki mai ka olelo a Iehova ia ia, i ka ana mai.

            9  E ku ae, a hele oe i Sarepeta no Sidona, a e noho malaila : eia hoi, na kauoha ae nei au i kahi wahine kanemake malaila e hanai ia oe.

            10  Ku ae la hoi, a hele ia i Sarepeta ; a hiki i ka puka o ke kulanakauhale, aia hoi, malaila ka wahine kanemake e ohi ana i ua lala laau ; a kahea aku oia i ka wahine, i aku la, Ke noi aku nei au ia oe e lawe mai i wahi wai uuku maloko o ka ipu, e inu au.

            11  A i kona hele ana e lawe mai, kahea aku la oia ia ia, i aku la, Ke noi aku nei au ia oe e lawe mai na’u i kau wahi berena uuku maloko o kou lima.

            12  I mai la ka wahine, Ma ke ola ana o Iehova o kou Akua, aole o’u popo palaoa, hookahi wale no piha o ka lima o ka palaoa wali ole, maloko o ka barela, a he wahi aila uuku iloko o kahi omole : eia hoi, e ohi ana au i na lala elua e hele au iloko, a e hoomoa’e ia na maua me kuu keiki, e ai mamua, a make.

            13  I aku la o Elia ia ia, Mai makau oe; aka, e hele a e hna oe e like me kau olelo; aka, e hana mua oe i wahi popo palaoa uuku na’u, a e lawe mai i o’u nei, a mamuli e hana oe na olua me kau keiki.

            14  No ka mea, ke i mai nei o Iehova ke Akua o ka Iseraela, Aole e emi iho ka barela palaoa wali ole, aole hoi e pau ae ka omole aila a hiki i ka la e haawi mai ai o Iehova i ka ua ma ka ili o ka honua.

            15  Hele ae la hoi oia a hana e like me ka olelo a Elia ; a ai iho la ko kona hale i na la he nui.

            16  Aole i emi iho ka brela palaoa wali ole, aole hoi i pau ae ka omole aila, e like me ka olelo a Iehova ana i olelo mai ai ma ka lima o Elia.

            Pauku Gula.  Iloko o ka wai e hoopakele mai oia ia oe i ka make.  Ioba 5:20.

            Pauku hailike p 5—9.

Mele.—HIm.  391, 8—6.  Leo.

1

Pomaikai e, ka Haku e,

Na kauwa pono au,

Ooe ko lakou Alakai, 

A maluhia mau

2

Maanei, a ma na aina e,

Nau lakou e hanai ;

Ma kahi ino, wela, mai,

Nau no e pale ae.

            Pule no na kauwa a ke Akua, i malama ponoia iloko o na wa pilikia, &e.

Na ninau o na Kumu.

            P  1.  Elia, nohea?  Heaha kana oihana?  Heaha ke ano o kona inoa?  Iehova kuu Akua.  Tiseba, oia paha kona wahi noho.  Tesebone kekahi inoa.  Gileada, he aina ia ma ka hikina o Ioredane.  Owai Ahaba ?  Heaha ka Elia olelo ia ia ?  Ma keaha ka hoohiki ana, aole he ua, aole hoi he hau ?  no na makahiki ehia ?  Luka 4:25.  Iakobo 5:19.  No kaha ka ua ole ?  Ma keaha ka ua ole ?

            P  2, 3.  Heaha ka ke Akua kauoha ia Elia ?  Mahea e pee ai ?  Mahea Kerita ?  No keaha e pee ai ?

            P  4.  Ma ke aha oia e inu ai ?  A na ke aha e hanai ?

            P  5, 6.  Hoolohe anei Elia i ka ke Akua kauoha?  Ehia lawe ana o na manukoraka i ka berena me ka io ma ka la ?  Nohea keia ike a me ka noonoo o na manu ?  He hana aha keia ?  Nohea ko Elia wai ?

            P  7—9.  A maloo ke kahawai, kauoha ke Akua ia Elia e hele i hea ?  Aia Sarepeta mawaena o Sidona me Turo, he wahi kulanakauhale uuku.  Owai malaila nana oia e hanae ?  Luk. 4:26.

            P  10.  A puka Elia i ka puka o ke kulanakauhale.  Owai kana i ike ai ? e aha ana ?  Heaha hoi kana noi ?

            P  11, 12.  Heaha kekahi noi e ae ?  A pane ka wahine pehea? heaha wale no maloko o ka barela? heaha iloko o kahi omole aila?  Heaha kana olelo no ka ohi ana i na lala laau elua ?

            P  13.  Pehea hoi o Elia i pane aku ai ? mai aha oe ? a e hana oe i aha nona ? a mahope iho e aha ?

            P  14.  Pehea la o Elia i hoolana’i i ka manao o ka wahine ?

            P  15, 16-  Ae, anei ka wahi i ka Elia olelo ?  Pehea hoi ko koua hale?  Pehea hoi ka palaoa uuku a me ka aila uuku ?  Nani ka hana a ke Akua ?

Mele.—Him 319, 8.  Leo.

1

Iehova no ke Akua mau,

Ka puuhonua no kakou,

Malaila mau e malu ai

Ko Iesu ekalesia nei.

3

Ua kahi mau kou muliwai,

I ola kou kauhale nei,

Mawaena ou ke Akua mau,

I ole ai e nauwe hou.

 

Na ninau a ke Kahu.

            Na makua  Heaha ka pauku gula?  Pili ia ia wai ?  Pehea ka pili ana ia Elia ? ia Iakoba ma i ka wa wi ? i ka poe Iseraela iloko o ka waonahele ?  Pehea ke loihi o ka wi i ka wa ia Ahaba ka wa ia Parao ?  Nohea ka ai i ka wa wi ia Iosepa?  Nohea ka wai, ka io, ka berena ma ka waonahele?

            Na keiki,  Nohea ka berena a me ka io no Eha i ka wa ua ole a wi ?  Pehea la e hiki ai i na manu ke hanai ia Elia ?  Nawai i hana i na manu ?  Nawai i hookomo i na manu iloko o ka halelana?  Heaha ka Iesu olelo no na manu?  Mataio 6:26, 10:29.  Ua kauoha ia na manu e aha ia Iehova ?  Halelu 148:1, 10.  Heaha ko na manu ?  Mat. 8:20.  Na na manu kekahi i hanai ia Elia, nawai kekahi?  He wahine kanemake aha keia ?  He wahine manaoio i ke Akua.

            Ke kula a pau.  Heaha ke ano o Ahaba i haiia mai ma kela pule ?  Ia ia e alii ana heaha k’pilikia nui i hooiliia mai ma ka aina ?  Ka wi anei kekahi hoopai i hai e ia mamua ?  Kan.  11:17.  28:23.  Ma keaha i paa ai ka lani i ua ole mai ?  Iak. 5:17.  Ma keaha e loaa’i na mea e poino ai, a me na mea e pomaikai ai ?  Ina nui loa ka ua heaha ka mea e pau ai ?  Ina ua ole a maloo loa ka aina heaha ka mea e ua mai ai ?  Pehea e loaa’i ka ua o ka uhane ?  He manu aha ke Koraka ? mahea i kakau mua ia’i ?  Kin. 8:7.  Nawai i hoomakaukau i ai nana ?  Iob. 38:41.  Ka maka owai ka ke koraka e kiko ai ?  Sol. 30:17.  Heaha ka Iesu olelo no na manu koraka ? Luk. 12:24.  heaha ka wanana no na koraka ma Isaia 34:11 ?  Mahea i kakau ia’i kekahi mele loihi no ke koraka ?  Mahea ka like ana o ko ke Akua malama ana ia Elia me kona malama ana ia Iakoba ma, ma Aigupita, me ka poe Iseraela ma ka waonahele?  Mahea ke like ana o ko ke Akua hanai ana ia Elia me ka wahine, kanemake me kahi palaoa uuku me kahi aila uuku me ko Iesu hanai ana i ka lehulehu me na popo berena elima, me na ia elua ?  Heaha ka aahu o Elia ?

Mele.—Him 324. 7.  Leo.

1

Kau e kau i kou luuluu

Ma ka Haku kou Iesu,

Oia no kou koo paa mau

Ke hee ae na ao a pau.

2

Ma na ino pa huhu

E hoea kou Iesu,

A olelo olu no,

Owau no keia, mai makau.

            Pule i hooiliia mai na pilikia ka mea hoala i ka weliweli a me ka mihi, i hooliloia hoi na pilikia, na mai na wi i mea e mihi ai, &e.

Haawina no Feb. 3.  I Na Lii 18:5—18.

 

Aha Mele O Kaumakapili:—E like me na hoolaha, ua hookoio ia ae ka haawi ana o na keiki o Kawaihau i ka aha mele maloko o ka luakini o Kaumakapili i ka po Poaono aku nei i hala, i mua o ke anaina piha, no kokua ana i ka waihona o ka ahahui Hoola lahui o Kaumakapili.  Ua maikai maoli a ku i ka makemake na mele i himeniia ma ia po, a ina he poe lakou i ao kumu ia, aole o lakou like Aohe mea hoohalahala i ka lakou mau mele ana, a ua makepono ka poe apau i hele aku i ike ku maka O Mrs Kamakau no na ka oi ma kana mele Italia  O ka nui o na loaa ma ia po he $160.

 

Ka Haiolelo a ka Moi imua o na Poo La—Ianu. 7, 1877.

 

            [Malalo iho nei e loaa ai i ko makou poe heluhelu ka haiolelo a ka Moi imua o kona mau makaainana i hooho@ia malalo o ka moa Poo La ;]

            E ka Peresidena, a me na hoa o ka Hui Poola o ka kulanakauhale o Honolulu nei.  Ua ae ae i ke noi a oukou ma o ko oukou Peresidena’la, e hele mai au e hoike aku i wahi manao hoolana imua o oukou no ka pono o ka oukou Hui.  Ua hauoli au ia manao maikai ana a oukou, a me ka hoolaulea ana me ke Poo o ke Aupuni e hui pu me oukou ma ka oukou hana maika a pau.

            O ko oukou hoohui ana ia oukou iho, malalo o ke kulana a me ke kahua o ka hoohui like ana i anaina hookahi ma na hana ku i ke aloha he mau manao kiekie no ia iloko o ko oukou mau puuwai, e hapai ae ana i ko kakou noho ana ma ke ano lahui a aupuni hoi, i ka pane-poo kiekie o ka naauao, a maluna iho no o oukou ka hoomaikai ia e ka poe maikai a pau, ke kela o ke kiekie a me ke kela o ka hanohano, o keia hooulu hana ana i waena o oukou iho.

            O ko oukou inoa he “Poola,” he inoa hanohano a kiekie loa ia.  Aole ia he inoa hou no keia mau la kokoke aenei.  He inoa kahiko loa, a he mea kupaianaha a he mea kahaha no hoi i ka ninau iho pehea la i loaa mai ai a i ala hou mai ai o keia inoa i keia wa ?  A pehea la i manao ai oukou e lawe i keia inoa i inoa no oukou ?

            O keia inoa, he kapu kahiko ia no ko’u mau kupuna, i hala e aku, a no la i keia au o ko kakou noho ana, ke ola nei ia inoa a me ia kupu ma oukou la na makaainana.

            O keia inoa i ka wa kahiko, ua kapaia o ke kapu “ Pooholewa-i-ka la.”  A penei noia.  No ke kapu o keia alii o Kauhiokalani ke alii o Hana kekahi o ko’u mau kupuna, holaila, ua menemene ia na alii oia lalani, aole e kau na kukuna o ka la maluna o ko lakou poo, a e huna i kahi malu ka pono.  Aia a puka mai ka la i ka kakahiaaka, alaila, e hoolewa auanei ke poo o ua lii nei makai, a aia a huli makai ka la alaila hoololi mauka ke poo.  Ua makau i ka la i ke kau ana o kona malamalama maluna o ke poo o na alii, aka ; i ka wa o ua mau alii nei e makemake ai e imi i pono no lakou, ua menemene ole ae lakou i na la ‘la a komo poo aku la iloko o na hana, i mea e lanakila ai kanoho ana ma ke ano aupuni, a ke ano noho ana, a meke ano maluhia.

            Aole wale ma Hawaii nei ke ano o keia mea he “Poola,” aka, ma na wahi a pau o ka honua nei, ina wa a pau i hala a hiki wale ia kakou e noho nei i keia wa.  Pela ka hoike o ka moolelo o ka honua nei.

            Aia ma ka Palapala Hemolele kekahi mau moolelo, i piha i ka hoike ana i na ku. mu kiekei i loaa’i ia oukou keia inoa he “ Poola.”  Aia maloko o na kanaka mua o ka honua nei, o Adamu ma laua o Ewa, i ko laua wa i kipaku ia aku ai mai ke kin@pui nani o Edena, a hele aku la laua malalo o ke kaumaha o ka hoohilahilaia no na hewa a laua i hana ai, aia hoi, ua hele aku la lana, ma ka ili o ka honua, e kahe kahou mai ko lana loe, e huli a hana, a e lilo i mau “ Poola” mua no ka lahui holookoa o ka honua nei.

            O ka lua.  O Kaina ma laua o Abela.  I ko Kaina wa i pepehi ai i kona kaikaina, a kau ia mai ai ka hoopai maluna o kona poo e hele kuewa ia maluna o ka ili o ka honua nei, aia hoi na lilo oia i Poola, a ma o na la i ulu mai ai he lahui kanaka he nui, a i pomaikai ai ka honua nei.

            O ke kolu.  He Poola o Mose, a me ke anaina o ka Iseraela, i hele ai i ka waonahele a loaa aku kahi e maha ai ka poe i hooluhi ia.

            O ka aha.  He Poola o Zorobabela, kekahi o na alii o India, i hele ai iloko o ka ino, ka hoomanawanui, a me ka wela o ke poo i ka la, e noi aku ia Dariu ke alii o Paresia, e kukulu hou i ka luakini o Solomona a e hookuu ia na keiki a ka Iseraela mai ke kanahiku makahiki o ko lakou noho pio ana.

            O ka lima.  He Poola ko kakou Mesia, i hele mai ai e hoola i ka lahui kanaka o ka honua.

            O ke ono.  He Poola na haomana a Iesu. ka poe nana i hooikaika e hoolaha i ka Euanelio iwaena o ko ke ae nei.

            O ka hiku.  He poe Poola, na kumu, na kahuna a pau o kela Ekalesia keia Ekalesia, i ka lawe ana mai i ka pono o ke Akua Mana Loa iwaena o keia Pae Aina.

            E huli ae hoi kakou a nana, ma o kakou o Hawaii nei, a nana i na Poola mua o ko kakou aupuni.  Aole au e lawe mai ana ina kupuna kahiko aku, aka, e lawe mai au ia Kamehameha I, oia ko kakou Poola mua o keia mau la kokoke.

            I kona holo ana ma Laupahoehoe a hahau ia ai kona lae i ka hoe, a mamalahoa ai kanawai, o kona lilo mua ana ia i Poola no ka mea, ua wela kona kua i ka la, a ua lepe ia kona lae i ka hoe.

            Hoomaka oia e nai i ke aupuni mai Hawaii a Kauai, he poo wela ia nona i ka la, a o kona ili hoi i ke anu a ka ihe makini.  Pau ke kaua, a noho maluhia iho la ka aina.  Ua hoike oia i kana olelo ani, “E hele ka elemakule, ka luahine, ke keiki a moo i ke la, oia hoi, e lilo lakou a pau kona lahui kanaka i poe Poola, me ke kau ole o ka wela o ka make maluna o lakou.”  Ua mahi oia ia Kuahewa, ke wela la no kona poo i ka la.  Kukulu oia ia Kih@o a me na hana nui e @e.  ke wela la no kona poo i ka la.  A ma keia inoa hookahi, ua kiekie ke inoa o ka Hui.

            O Liholiho Kamehameha II.  He Poola o’a oiai, ua wela kona poo i ka lai ke kaua ma Kuamoo nei, ua hoohioloia na kapu. make na oihana hoomana o ka wa kahiko, a na loaa i ko Hawaii nei ka noho ana maluhia.

            O Kamehameah III., he “Poola” ia, ua hele oia me kona kahu me Kaahumanu, a puni ka aina, e hoohuli ana i na kanaka i ka pono.

            O Haalilio a me Rikeke, he mau  “Poola” no laua,

            O Kamehameha IV., he “Poola” ia, no ka mea, ua hele oia iwaena o na alanui o ke kulanakauhele o Honolulu, e noi hele ana i dale, i mea e kukulu ai i ka Halemai i pono no ka lehulehu.

            He “Poola” o Kamehameha V., na hele aku oia iloko o ka wela o ka la, e kokua i ka poe o Kau i pau ai i ka Pele.

            He “Poola” ka mea e noho nei ma ka Nohoalii, oiai ua holo oia i Amerika, meka wela o kona poo i ka la, no ke Kuikahi Panai Like, i pomaikai no ko kakou aupuni, a no oukou.  O ka manao ana e hooulu e hoola hou i keia lahui kanaka, he hana no ia na ke poo wela i ka la.  E wela ana hoi ko oukou poo ma ka oukou hana, a e wela ana hoi Ko’u ma ka’u hana.

            He inoa hanohano keia no kakou a pau, a e lawe kakou i keia inoa, aole keia inoa e hoohilahila ana ia kakou, aka, he inoa e hanohano ai ; oiai e paa mau ana ko kakou lima i ka hana, e wela ana ko kakou mau poo, me ka luhi, me ke kahe ana o ka hou o ko kakou mau lae, no ka pono o ka noho ohana ana ; a o ka hui o keia hana maikai, o ka maha, o ka oluolu a me ka maluhia, me ka maikai o ka noho ana.

            Aka hoi, ua haahaa keia inoa malalo o ke kiekie o ke kahua i kukuluia ai o keia Hui.  Oia hoi, he hai e kokua aloha ana kekahi i kekahi.  Ma keia ano, ua hauoli au i ko oukou lawe ana i kekahi apana nana A’u i manao nui loa ai, oia hoi o ka Hooulu a me ka Hoola ana i ka Lahui Hawaii.

            Ma keia wahi, e na hoa o ka “Hui Poola,” ua puili mai oukou a ua aapo mai i ka iini nui a Kuu naau.  A ke hilinai nei Au ma o oukou la a me ka oukou hana maikai la, e ulu hou ai, a e ola hou ai ka Lahui Hawaii.

            E hoomau aku, a e onipaa mau aku, i ku paa ai ka “Hui Poola,” a i loaa like pakahi i na hoa o keia Hui, ke lei daimana o ka hoonaniia.  He “Hui Poola” i aloha nui i kona lahui ponoi.  He Hui i manoanoa a i apiapi i na hana maikai.

 

He leo na ka manu ia kakou.

 

E Ka Nupepa Kuokoa E ; Aloha oe :—

            Ka manu liwi, nana e lu hoohelelei nei i na wai muo lehua, o ka uka iu ano la i Lihau.

            E olu mai oe i ka leo a kahi manu opio nawaliwali, akahi hoi a hele aku ma ko oukou mau i puka hale; na kualono, na kahawai, a me na alanai kikeekee, mai Hawaii o Keawe a Kaoai o Manokalanipo.

            E ike ia kakou Hoonupepa; o kipa hewa auanei ke aloha i ka iole, a miki hoi ke owau i ka hemahema-

            Owau keia la o ka nupepa Kuokoa, o ka m. h. 1877.

            O ko’u mua iho nei, e moe ana oia, moe kau, a moe hooilo, ua hana ka uluna o Welehu ka malama, a owau hoi auanei ke ulaula aku ana ko’u mau wawae; i ka malama mua o Ianuari.  Owai la auanei ko’u makamaka nana e heahea mai, ae uhi mai hoi i ko’u olohelohe ana ?  Ea !  Ea !!

            O oe e Kauakanilehua o Hilo, e waiho ka helahela ana i ka laula o Keawe, a me lakou la aku no hoi, e pupue maila i keanu o Hauailiki; e awili paa mai oukou i wahi kahakahana Pa’u-pa’u no’u, oia hoi na dala elua no ka makahiki hou, e haawi mua aku no i ka Luna-Hooponopono, ae inu mua ae oukou i ka wai hau o Nuuanu, a na’u no hoi e lawe aku i ko oukou makemake ma o a maanei.

            I ka malu ke Kuwawa o Wailuku, i Maui, ame kou mau hoa pa-na kui nahe olelo ana hoi’ oia o Makawao, ame Lahaina, e hawele kuilima like mai hoi oukou, i wahi kakaiapola no’u e lele aku ai, io oukou la oia no na dala elua.

            Aole me ke koi wale aku. me ka makemake ole o loko.  Ina he makemake ole, ua oki no ka oukou.  Ina he makemake io.

            Eia mai ko oukou lei lehua, a Laukiamanu i kei ai, a hiki aku.

            Ia oe hoi e ke Taona, lai o ke aupuni Hawaii’ ka ua Kukala hale hoi o ka aina, a me kou mau hoa kuka; o na pono aupuni: oia o Waialua i ka Ehukai, a me na pali hauliuli o ke Koolau; e lawe kupoki mai hoi oukou i wahi laau no ko’u piko aai, aohe la aau e ola’i.  Aia wale mai no ia oukou ka laau e ola ai; a e make ai, oia na pehu elua, e haawi mua aku no i ka Luna Hooponopono, a ola ae ka piko.

            I ka limu kaha kanaka aku hoi o Manuakepa, i Kalanipo, a hoa kuili hoi o ka Pahapaha o Polihale.  Ua ola au ia oe, ua hiki mua ae kau lei vabine, a’u i haaheo iho nei i ka la Karisimaka.  A ua eo makou ia oe, e Kalanipo, no kou makaala.

            Ia lakou la hoi ke kau leo ana ae, e uleulike mai hoi oukou e haawi i na dala elua i ka Luna Hooponopono, e Molokai, Lanai, a me Niihau.  E wiki!  E wiki!! e wiki kakou o hala e ka manawa.  Aloha no,

J  L. K.          

Laie, Dek 30, 1877.

 

He manao paipai i ka poe lawe i ke Kuokoa mai ka Apana o Kaneohe nei a me Heeia.

 

            Ia oukou e na hoa mai Kaneohe a Heeia i lawe like i ke kuikui malamalama, ka nupepa Kuokoa, e aia like mai a eleu mai kakou i ka lawe ana i kona kino holookoa, mai pi a ike makamaka ole, ke hele aku a kipa ma ko oukou mau home.

            A ina oukou e ike mai a hookipa iaia, e hookipa me ke aloha walohia i ka hanai ana iaia me ka mea kupono.

            O ka mea e hookipa ana me ka maikai a hanai pono e loaa no iaia ke kii hanohano o ka makua ‘lii M. Kekuanana. a o ka mea e hoemi i kona aloha, oia hoi he hapalua makahiki wale no alaila e haawi no lakou i ke aloha mamua ae o na hebedoma elua i ka malihini i hoiki ia aela maluna.

            E haawi nae ma ka lima o ke kamaaina nana e alakai pono aku ma ko oukou mau i puka a Hale.

            I ka L. H. ke aloha a me na keiki ulele hua kepau o ka hale pai.

            Owau no o ko oukou makamaka.

            J. M. Maawe

            Kaneohe, Ianuari 8, 1877.

 

Ka Alia Balaki A Pinkhama !

—He Mea—

Ole Ka Wai I Keia Aila Hamo !

Palupalu Maikai na Ili Hooluu.

Ke noi haahaa ia’ku nei oukou, e hoao iho i keia

Aila Balaki, Hamohamo Palewai, Hoopalupalu Ili.

            E kuai a e hoao i na Buti, Kamaa, Ili Kano Kaa, a ia na mea ili hooluu e ae paha i loaa ia oukou.  Ua laua loa ka manao, ina oukou e hoao ana pela, e mahalo ana oukou, a hoomaikai aku auanei me ke kanalua ole  Ina e hamo pinepine ia i keia

Aila Balaki Hoopalupalu Ili,

            E mau no ka palupalu maikai o na ili, me ka nakaka ole.  Aole hoi no ka wa ua wale no e pono ai keia Aila, aka, no ka wa la kekahi.  He 50 keneta no ke tini.

Aila Inika Balaki Hoomau Ili a PINKHAM.

            He mea maikai loa, i hanapaka maoliia no ka hoopalupalu ana i na ili kaa lio, na kaulawaha lio, na noho lio, a pela aku.  E hoao oe—Kumukuai no ke kini 75 keneta.

 

Na Olelo Mahalo.

            Hilo, Nov. 5, 1875.

            Ua hoao pono wau i na Aila Hamo Kamaa e ae, a ua hoao pono no hoi i ka Aila Hamo Balaki a G. S. Pinkham ; a ua hiki ia’u ke olelo me ke kanalua ole, o keia Aila ka helu akahi, a me ka oi o ka maikai, o na Aila Balaki a pau a’u i hoao ai.

A.     O. Forbes.

 

Ua hoao maua i na Aila Hamo Kamaa a G. S. Pinkham & Co., a ua oi aku ka maikai mamua o na Aila Hamo Kamaa mai na aina e mai.

R. A. Lyman,

S. Kipi.

Hilo, Nov. 10, 1875.  Kiaaina o Hawaii.

 

Hilo, Nov. 10, 1875.

            Ua hoao pinepine au i na Aila Hamo Kamaa a G. S. Pinkham & Co., a ua manao no au oia ka Aila Balaki Kamaa maikai mamua o na aila e ae a’u i hoao ai mamua, a he oiaio keia.

C.      K. Hapai.

 

Hilo, Nov. 10, 1875.

No ko’u ike oiaio loa o ka Aila Hamo Kamaa a G. S. Pinkham he Aila maikai loa no ka Hoowaliwali i ka ili.

D.     Kamai.

 

Hanaia e G. S. Pinkham & Co., ma Hilo, Hawaii.

E kuaiia aku no e Bolles & Co., Agena, ma Honolulu.  780 3m 791

 

Anoai I Ka Lehulehu.

E kipa mai ae nana,

i kumaka ai ka ike i na waiwai nani i loaa mai nei iloko o na La Kulaia iho iho nei.

 

Penei ke ano o ua mau waiwai la :

Na Wati a me na kaula Gula,

a ua Lede a me na Keonimana !

Na Kaula Opele A Na Lede

Na Komo Gula Nani O Kela A Me Keia

ano o na Lede a me na Keonimana !

Na Kupee Gula,

Na Lipine Gula,

Na gula pepeiao o na wahine!

e oaka ai i na pepeiao, a e hulali ai hoi na manamana lima, a e kilipohe ai hoi na a-i.

 

Na komo humuhumu gula a me ke kala,

Na pihi pulima gula wahine a kane,

Na lakela gula lei wahine nani,

Na komo daimana o na Lede.

Na kaula laketa,

Na pine omau kihei,

Na laketa aniani,

Na huka gula wahine.

 

Na Lako Hale.

Na Puna,

Na Pahi,

Na Kiaha, Kala,

Na Apo Kala

Na Kawele holoi @ima,

            Na O Dala o kela a me keia ano, a me na mea nani e ae no he nui wale.

 

E kuaiia aku ana no

ma kekumukuai haahaa loa i ko na wahi e ae o ke taona nei.

 

Ua Makaukau No Hoina

mea nani no kanaka makua a me na kamalii.

 

Na Kamaa Paa Loa,

e loaa no maanei e like me ka makemake ; a ina e loaa koke ka ino, he hiki no ke hoihoi mai

M. Mcinerny.

Kihi o na Alanui Papu a me Kalepa.  798 3m 79@

 

            Na Mea Hou O Hana —  He oia mau no ka piipii kai o ka hui Wai hau me ka hui Pialu o Makaalae, he haku kole aku a haku kole mai, piha mau keia mau hoi i ka manao kiekie.  E laua nei e?  E hoopau ia mau hana, o hahai mai ka hone a me ka nele.

 

  —He oia mau no ka na o Hana nei, a ke hauoli ne: ka poe mahiai, me ka manao lana kiekie e pomaikai ana, o kekahi hapa hoi aole he hauoli ae no ia mea, aia no ka hau oli o ka hiamoe o ka la, e aho noia; u kemu ka la, a me ka po, aloha wale keike.  He oia mau no ka wi o Hana nei,koe wale no ka poe hana lima, iahona wale no i ke pai liilii o Koolau.

 

  —Aneane paa ka wili mahu a A Unua Esg. i Feberuari nae paha e wili ai, Ina pela, e naue ana ke kini a ke Koolau i ke kaa a ka huila.  O ka la hapenuia me Alana nei, he la maikai ia, ua paina kele mea keia mea ma kona wahi iho, ua ai ka pee hele wale iho no a haalele i ka waiwai i hoolakoia e ka poe loaa.

            K. Ohua Hinano.

            Wanaulua, Hana, Maui, Ian. 3 1877.

 

Lole Makepono ke Kuike !

E Loaa No Ia Ma Kahi O

Kakela Me Kuke,

—E Laa Na—

Ahinahina,

Kalakoa,

Keokeo,

Leponalo

Pena, Aila, Aniani,

Na Mea Piula,

Kopa, Aila Honua,

Aila Hoomaloo

Kui Kakia, Pakeke,

Tabu, Kaula, Noho lio,

Hulu-nalaki, na Pulumi.

 

A he Agena no hoi no na Mokupuni o Hawaii nei no na

Lainakini-Nao,

Lainakini-Maoli,

Palule Kalakoa,

Alapia, Kelepa, Kilisa,

Na Lole kupono i ka wawae,

Palule Huluhulu,

Na Lole Huluhulu,

Na Lole no ka hoohehelo ana

 

Lipini, lihilihi, a meia mea’ku

—A He—

Mau Mea Ai Kahi

Ka Palaoa, Kopaa,

Raiki, Pia, Hoohu,

Paakai, Huaala,

Pia Kulina &c

—A He—

Laau Lapaau Kaulana Loa

A Dr. Jaynes.

Laau Kunu,

Laau Hoomaemae Koko,

Laau hoopau naio,

Penikila,Huaale,

A me na  Laau Hamo, a pela’ku

788 3m 709