Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVI, Number 12, 24 March 1877 — HE IWKALUAA TAUSANI LEGUE MALALO O KE KAI! NA MEA KUPANAHA O KA MOANA! KE ALA O KA MEA HUNA, A O KA MEA Pohihihi o ka 1866! [ARTICLE]

HE IWKALUAA TAUSANI LEGUE MALALO O KE KAI! NA MEA KUPANAHA O KA MOANA! KE ALA O KA MEA HUNA, A O KA MEA Pohihihi o ka 1866!

| M.hikm: 11. MOKUNA I MA KE owakea o ka Ia 28 o Febertiari, hoea »e Ia ka X ;,u "tih> lua ka iii o ke kai, oia hoi ka L .ritu Akau 0 " 4' ike ia aku hi liu aina, h'u 8 miie ma ke koniohaiia o makou. 0 ku īuoa j iiiua a ? u i liooiaaopopo, o ka lalani ma- | uua o u* «aina noi, iio elua ka- ! puai ke kre)vie,"a heaina leoalipi nd iioi. 1 ko'u nana auu ilio ma ka p īlapala aina. aia hoi ua kokoke loa makou i ka mokiipuni o KLilona, ua paupu na laouii ! II)<11:11 i rl | Oiai i.keia wa a'u e nana nei, pii inai i ia 0 Kapeuia Nimo a me ka inalauiamo- | kuj a paiie.inai la ia'u, . .. ! "0 keia mokupuni, o Kilona no ia, a ua kaulami i in tio ka nui loa o na momi. A pehea hi kou manao e M. Aionaka ? j Aolo niiei od mākerhak& e ike i kekahi o iii mea V ' ■■ ' - 1 Paue akii la' au, ; "N r a'\vaMioi ku ole o ka m »kemake ike hku." "He mea ole loa ia i ka.pooluu moiui 0 keia wahi : ā 'hookalii nae k pa!ia ou lu £' l o ole ai, o ka hiki ole aku i na wa o lnu aijka momi. Aka, e haawi no au i kauoha lua ke Kuikuono,o .M<tiutur, a [nal_a|la kakou e hiki ai i keia po. ;? A ia manawa no, liuli ae la ke Kapena a pane aku la i ka no ke.kahi ; ;mca, i\ e kowa p.uka koke aku la no ia mawaho. Ia wa .koke no hoi, i haiia aku ; ai ka : N{jLutilo i kana haiia inau u ka luu, a hiki i ke kanokolu kapuai ■k» hohomi mulalo o ka ilikai, mainuii o ke kuhikuhi aua a ka mea ana hohonu (m»uometer). ; Pano hou mai la o Kapena Ni'mo; i ka 1 auu mai, "E ike aua Oe e M.-Aronaka a mo ou m*u : ho*n ke kapak'ai o Martaar; h naalia o hiki ae kekahi kanaka luu momi malaila, alaila, e ike no auakakou i koua luu mai." Pano akir la ati, "E hooholoia kau e ko Kapena." lloomau inai la no ke Kapena ma lea uinau ana ia u, "Pehea, aole auei pu iiiaka ? u i ka mano ?" I aku Ia au, 4,'Aole au i ike i» mea he mano.-' <-■ I hou m»i la o Kapena Nimo iu'u, '"Ue maa makou.i na mano, a ina uo ht»i o pa mano aku una oukou la ea, o ko oukou huluaa loa aku U uo.hoi i». A i mea e pono ai, e hoomakaukau muu.kakou.iu kakou iho me ua oiea pepehi. uo ka hele apa aka. ma ke ala, auoai o huj lawai nku iue kekaui o ia ano ia, alaiia; ! ua inakaukau o no kakou ; a ma ke kakahiaka nui hoi o ka la apopo kakou e ha<*le ai " Hoohauhualau mai la a Kapena Ni« luo ia'a, i kn i nna m»i, i4 lrta paha e konoia niai ana e hele i ke ki heAma ke kuuhiwr o Heh?vetia, nlaiia, heaha la uuanei kau oielo malaila V r I aku la uu, "Heaha hoi auauei, o ka hele no hoi paha i ke ki bea." Kapeua Nimo, 4i A inu iioi e kouoia uiai aua oe e hele i ke elualu liona ma na kula o. Atala, a i tiga paha ma na uiuiaau o Inia, pehea la kou maaao A nu ka ia ia ninau ana mai ia J u pehi, i aku la au, "Kahuhu! I k* uarm aleii, e heie io «im no kakou i ka uhai liona a me ke Ia Kapeha Nimo e noonoo ana, a pahe m »i Ia t *Iha e iioi ia eaai nna oe e hele i kn ruahb mo kona wahi ni~u, pehea kou manao. aoie auei oa e kuilie ana, mauiua o kou ae ana aku i ke noi f* NVu i ho, hopiibfd la au i ko ? u lima ina ko'u aia hoi, ua hele a pipi

ka hou. E Le!c uo k:;_kv>u ike ki ote)«i t maluko o n.> ulul ii.u m ; j,*u j, e like iue ko kakuu iu !c i»ua liiii k i mokupuni o Ker»-po, ka pii iiuua a i I h > ma ka pohaku o ka moaiiii, k ihi hiki ole i kekahi mea. ke olelo ae, aole e haiawai me kekaiii iimiio. Ua maopopo no i:-/n iiim na moKupuni o Anelamania.aole ho;»uhopu alniu ka na negero pe[»ehi ana i na mano ; u-a hele lakou me ua pahi hou a me kipuka kaula : a ua kam;iain i h'o hoi i ka nni o ka poe i iiele i ka po-pelii ma- ! no. ao!e lakou i hoi mai. iuka m<s k'e ola. | A no keia mea, he pono no ia'u e uoo- ! noo iki e m-.mua o kā hele aha i kn pe- | pelii mano, i ole ai e loaa i ua poino weliweli a ka"m»no. lloko o keia w«j, komo mai la o K<;sila u me Neele L ina, me ko laua mau helehelena hauoli, me ka inaopopo ole hoi j ia laua na mea i hana ia. A i mai I;i o Nede Lana, o kou Kapeua Nimo—ke lawe uei o l)iabpjo —ka u hana ana.ihp nei uo ia ika ha.iwina oluolu.no kakou. Pane aku Ia au, "Auwe! pehaa la oe i ike ai ?" A noi »ku la o Kosila, E oluolu oe e hahai mai. 4< Ae, uo nonoho iho ilalo, i liahai aku au, ua konoia uiai kakou e ke Kapena, e hoomnkaikai ia kaieou i na moui o Kiloiia, 7 '*wahi a Aronaka. "Heaha ia mea he momi wahi a ka ninau a Nede Lana. ' " kuu Nede Lana 'maikai, o ka momi, he mea i'a nolokō 6 ke kai, wahi a ka poe hakii īiieie, i iia pe.e hoi o ka liikina, ho kulu kelian paakiki, a i na wahine hoi, he kula pepeiao loihi a hulali hoi o lokoo ka papaliua, a lilo hoi i niea hoonaui no na lima, pepeiao,a,me ka ai, a i ka poe akeakauui, hpi, ho huiiu o ka pOaipora me ka. pa.akai o ka puua, a i ka poe huli honua hoi, he mea maloko oka papaua." fOia hoi ka pipi o Ewa ia kakou). A i mai la hoi o K'osila,' '"oia palia kahi kaahele o na molako, akepali a 110 ka papa tes6kia. n "Oia no e kuu Konila," Walii a Aronaka, a mawaena o ka papa teseki;i, na pupu pepeiao, na tiridanae. nā turebo ta ; o keia mau mea a pau, hookahi no o lakou ano he papaua, (pipi 0 Ewa) mo na_ waihooluu iike ole, oia hoi ka uliuli, kaiina a me ke keokeo ; a o keia no hoi ka palo o loko loa o nu iwi/' wahi a Aron»ka. Paue mai hoi o Nede Lana, "0 ka musela uo hoi kekahi ano papaua." I maio Aronaka, "Ae oia uo, aia ma na Kai o Kimv, Sekotia, Wale.' Irelanl, Sukone, Hohemia a me F«rani." 'Pane mAi o Nede, ,s Markai maoli no keia innu oleloa'o, ae malam'a loa ana uo au n'o ka nianawa e liiki niai ana." | NiUaii hou aku o Kosiiu, "He nui no nae paha na momi o loko o ka papaua hookālJi? >, 1 Ae aku o Aronaka, "Ao, he nui loa no, aua oleloia ho hoi, ua lo »a iloko o kekuhi papaua, he 150 momi. w Hooman aku la uo o lvosila ma kaninau aiia, "A pehen hoi ka mawehe ana 1 na momi?" I mai o Aronaka, "He uui no mi aiio liana—me ka upa-upiki ka wehe;"aiirt a kekahi poe, a o ka waiho 110 hoi i ka la ka kekahi poe, a hala n» la ue umi, alaila, waiho uku iloko o ka wai-kai ; a iloko o laila e holoi ai a pau ke ino. A pau ia holoi ana, ukaukaa i ; ka mea ekaeka, a o na uaea iiilii loa, he hoolapalapa ka haiin ana, alaila, h)aa na ; me liilii loa ma ka niuini ana iloko o ke i kanana." | i Oke kumokuai o na mōmi ; e like no me kona kulana maikai, pela no e kiekie ni kona kumukuai, a ina'ho luiii, pela no o nuku ai kona komnknai." Ninau hou aku 1* no o Kosifa, "<£ pehea hoi, he pilikia no auei ka luu ana i | na V' Lole kamoko mai la hoi ka Nede ole- 1 10, "Aole p;*ha he pilikia i ua wa a p ui, 1 uka, uia walē uo paha a loaa i iia ia waha nui, alaila, nle okoa ia ke kauaka, a o ka pilikia no'ia? s

Iloouiau hou mai !a no o NeL' ma ke kamuiho aiia, : 'Pda io r.o, aka, o ka ? u hana l»o o ia, nolaila, tiole uu m ika'u i ; nu m iiio o kel i a me kei t ano. a he huiuua !oa au iu mea he mano." ! Ninau «e la n<;e oia ia Ivosila, ,4Pehea t he maka'u no nae pahn oe i ka uia•nn ?" Ae mai la o Ki»sila, ,! Ae, aka, he s hiki nn uae ia'u ke noonot» pono Io». v lae 11 o Aronaka, "Pela no ka pono. | aole o ka hana me ka noonoo ole." | Hoomakaukau e iho J t makou ia maI kon iho, me ke kali aku o ku pane ia j rnas e ke Kapenu, a o ka hele uo ia. i j,au.