Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVI, Number 15, 14 April 1877 — Na Anoai o ka wa i ike ia [ARTICLE]

Na Anoai o ka wa i ike ia

E Lukahoo ponopono ; Aloha oe : ] Eia m i n i mea liou a me na Kiioai o] ka wa i ike iu, hoiko i i ao i ka leliule-! hu heluhelu ou. I 1 No ke kuna K--*k»ilina. Uu liaale-] ie aku ke kuna Kakalina i ka uapo ai jme ka lai o Kou i ka hor.t p m jlalo o k* noho »na kapena o Kaukino aj o Mahelon i ka malamaiuoku; no ke «wa o Muliko no k i lawe an i i na paipuo k,i aiiw.ii rauum a SanuelaT. Alex'»ncler o Hniku, « u» hiki i Maliko |i k* hora 3 a oi ae. He keu kein o ka, holo ole, oiai, o ka h*pa nui o |n4 la i holo m?ii ai, he m.ikmi maikai [wale no, a he uuku loi k i wa pohu, ko~ rhu moku kila ole ka holo pahua. Ua |lele m i Maliko, a u-i hele wawae «ku i no ailuku, a ua hiki mai ianei i kn e kokoke m \ e kaui ka hora 8 o ka po, owau a me ko'u ho\ alo anu P. O,, Makahiki. 2 Ka hoiko a ka elele o ka Papa Hamm me. i ike ai mi k& |Pae Aina o Maikonisia, ma ka la S tba|ti nei, m.loko o ka luakiui nn r ua hoikeike ae o Mr. E. B 5 iloy i ua hana a k* H*ku, k?» noho nna o na lii ame n i k-inaka, aamiaionan, naaahu a me na kii a ua elele lai kaha ai no

; «koni S ia»m e l „ : i», i ike i.i. Maik i mao- | iwm«»P« telUke . . . , li nonakiii ialw ia a me k» hoakaka an t i ke knlana o na p <e moku, e liie . me KilipaU. Pomiūk ā maoh uo ko Wailnkuneipoe. Ob wamue kane m ,k pn kekahi maloko o ka luakim o Wūkapu it 1. no, no na inea e pili aua i ka mokn o Mile, a xia laukanak, ia uian luakini ia 1. S .baU no ka hanoh i ka h.na a ka Haku iwaena o ko n.i ama e. 3 Ke wili nei na w.hi ko. Ke h:ina m.iu nei na nau i ka uwi malo na ko o na wai eh > »»ei, a ke loha m.ou aku nei na ieo uwo o na oeoe ! kela a me keia manaw. h «n, a me ka w,i hoonitlia; a o ua leo lioi onv k<hu pipi, ke lolie m iu i-i neim olelo aoa, "Ki K*le ! Ha Ke »k» r _ I 4 Ke kulaiakauhalo o Wnluku. I\o Ipii mau ae nei na ma ke ano hoil} ! f, U a uiahu *hu», a ke kak dk .hi lo i aku j [oei ka ike nna i n* h «le pili, 1 'ko, u po- | ki\ nku. 0 k * nui o ua h 'le kuai lole a j ! mea e ae, e Hke me ke niio o na halo 1 |ku»i, eliiku; a me he la u e e lnki aku j lam i k* eiw*, oiui, uikuae neikoM i- i Ikm mi h4e, a u* weheki ka U 31 o | M.r »ki, a ke Inwe ia nei ki l««u o ko iKale Pukiki h*le kuai. -Hemauniim |ku ii liilii no kekahi e like no me ko ; | Honolulu; O ka mu o na li Ae inu ti i kope, elim i. 0 ua hale kuai pipi, ekol, no ka hui o Ak-n», Samuela Paka, John, Keaho, a ua ol * ko ailuku Inei m*»u miUiaaiuau i i i m ai halo ku d |pipi, a o na nalo kele *-wo. pu kekalii i | lola. Iloko o n«v l i ua iho nei, ua hoo- j |ma-u ia ka honua holookoa, a i ka na- j |i! A aku i na kula a me na mea kanu, he j |he keu ku uliuli, a oluolu ke nana aku j n i m ik u Ke nmi aku oe ia Maka- | wao, Kul», Haiku a me ke kula o Kn- ! maomao, he uliuli wale la uo. 5 Halawai hui ekulesia o Wailukiu j (|Ma k* po Po kalii, la 26 o M »r. hor.t J |3 palia o ku po, u » nolio he lialnwai na j Ikahi lnpa o na ho <li m »u, luua, Papa .ahu "Wniwai. Ma ke noi a S. W. Kaikau e koho ka li >le i » J. Nakookoo i . H. a o S. P. K. Naw.ia i k .kauole- ». Aka, m i ke kanalua o ka mea i koo ia i Luna H. ua lawe ao o S. . K. ka noho L H ine kona koho ole ia. A Sina kona nolio ana i k \ noho, ua noi |m ā o S. P. K. Nawa », e kapae i kona linoa, a e hookomo iu J. N;«kookoo ma |ia wahi, ua holo ia. Mamua ae nae o |ka wailio ia ana o na kumuhaua, ua holakaka mii o Ke.mu, ma kona nno lio ilunukaliiko, penei: <4 0 kei \ halawai i |kahea ia, no na Kaliu "Waiwai, na luna, Ina hoahanau walo no, aole no ka mea e lae inawaho o ka ek.jlesi », luna a hoaihanau paha o k tlii mau eknlesia e ae." |Ua noi m »i o K >luna e nono pu a e kaImailio n t hoa e ae, a e lilo i mau hoa Ikuka no keia uha, aole nae i ae ia. He |nui ka poe maikai a n »auao io hoi, oia |ka L. K. H. o Wailuku, Hon. H. KuiJ. K iuui, Nahiuu, a he nui aku |no. Eia ni kumuhana. i Ka aua aua |i ka waiwai okaekalesia <£ aina." O ke|ia aina, ua hoolilo ia uo ke kahu eka|lesia, e kahi mau kahu waiwai o ka |ekiilesia. no ka aie o k* ekiilesia i ke kihu. A i ka lilo an.i i ke kahu, ua hoolilo hou oia m i kn hoolimalima ia Kale Pukiki, no ka uku hoolimalima mahuahua ne; a ma ia mea, m nui ka nune o ka ektlesia. Eia na olelo hooholo a ua aha nei. E aua ka ekalesia i ka aina, e koho ia i mau komite e hele aku e hai ia K-»le Pukiki, e lawe i ka laau ana mai ka-aina aku; na i.i komite no e hai aku i ke k »hu, ua iiUt k» ekalesi i i ka ahn. Ei* ni komite, J. P. K.aimoau, S. W. K»leikau. Kumuhana 2. E uoonoo keia nha i ka nui o ka aie o keia ekaleaia i ke ka|hu. Ua noi i t mai e hoop.au i ka noojjnoo ana, no na kumu. Aole i maopoIpo k.i nui o k\ aie o k* ek><lesia i ke jkahu, oiai, aole i hele mai ke kakauololo o ka ekalesia. Aole no hoi i lawe ia m ii na buke o ka ek «lesia, i wahi o huli aku ai, a ike i* ka aie a me k* ole. Ua noi U m ii, e hoopau i m k ihu w f ;iu* hoole ia. Noi hou ia mai e k>ikau i* na ino* o L. K. Kahu W. a me na mal-.lo o kekwhi palapali i k-»k .u it ke poo. Ua hooholo ia. Eumme* kup .nah i m-i keii hr.W,i ek>»lesia «m, «ole i koho ia i luna hoomalu m-Mo o ka ruk 0 ka buke lawe lima, ma ka 12 Mokuna \m, a o ke poo, no k i aha ekaleS!a Amaka man.o II HI, aole no hoi ke kahu ek»leaia. Aole no hoi i hooko ua aha nei a me ka luna hoomauikoho oiai, ua ae ia aku o Makaiwi a me e kamaiho a e lilo i hoa no i a ah a . 0 na manao a pau i puka mai, he mau mar ° WaI * *° ka poe manao b,o, oia e hele e hoohiki imua oka llamuku ehopuiana kinoo ka poe kahu waiwai i kuai apuka ai i ka aina o ka eMes!a. E hoopau i ka P apa K. W 1

[ » u» 6 Ua iiiake ma ka la 25 nei oia ke ahiahi la Babati. o Maniki. Ma ka la - 25 n<?i. a ma ia ahiahi, ua Lave ia aku e na lima aea ole o ka make ka wahiae ' mare a ke kahunapule Bihopa o Wai-1 ]r.ku uei, a ma ka hora 11 o ka Poaka-1 ]ii ae. ua hoolecra ia oia, a ua waiho ia| kona kino lepo maloko no o ka pa loa-1 Kini, a lie hoolowa nui no ia ma ia la.| 7 Piha maa ka hale pahupahu. H«1 hale pahupahu no ko Wailaka nei, oia| ka ha!e o luea o ka hale hui hoole wai-] ona e ku nei, e piha mau ana i keia a] me keia liora, inai ka Poakahi a i kal Poaono; a o na keiki lalawai no o nai wai eha nei ia e haluku nei. | b Ua-lilome«ka laeiae. Ma kalal| o Aperila, la Sahati nei, ua noho kal iiiia ekrilesia o Wailuku, o na papa ka-j hu waiwai, na luna kahiko amenahoa-i hanau, e uoonoo no ka pono o ka hoo-i lilo i kekahi a.ina o ka ekalesia no ko? hikou aie i ku kahu. O Kev. W. P.I Alerander ka L. H. Mahope o konal Tvrhev/ehe aua i ka Halelu cxxxiii holo-| ok ia a me kekahi mau pauku, ma ke-J kalii mau cpiseiole a Paulo. Mahopu| o ia, eia ka ninau a ka L. H. iinua oka* ]>otj a pau oka ekalesia i hiki mai. O; ka poe e uloha* ana i ko oukou kahu,'-; ku iluna. I ko'u helu ana, he 23, m.'iu kane ahe mnu wahine. oka hoole a aloha ole i ke kahu, e ku iluna.l Lkolu lakou, oia o A. Kaimu, S. W*| Kaleika ame Kaupala. Mahope mai.i o keia, ua ninau pukahiia na papa ka-1 liu waiwai, no ko lakou ae i ka haawi īiio ka huole. Eono poe oka papa ka-| liu waiwai i ae e hoolilo i ua aina nei% ii<> ko kahu, a ekolu wale no ka Nolaila, ua maopopo, ua h»a ka aina o ka ekaiesia i kekahu. Heja nui no nao ka poe i kamakainailio, aole| nau hu mau mea e ano e ai. K He ulia poino. Ma ka Poalima" n<-i, hi 'M), na loaa he poino ulia i w.-ihino a ko kauka o Wailuku nei, kel waiho nei oia i ka mai nui, a ua nawa-% li wali loa. E.i-i kahi moolelo Ma Waikapu, ua kau ae oia a me kana'l kaikainahine iluna o ke kaa lio, a ma-| hope oia lalau iho ua wahine nei i kax lua o ke keiki a no ka loaa ole, ua lelo ko kahu liio i ka paa ana i na lio kii aku e hapai i ka iua o kekeiki. nae i kii aku ai, haule mai la he ku mai luna mai o ka papohaku, apui-$ wa ao la na lio, a holo aku la. a oiai, aolu no i kau aku ke keiki a ke kahu;„' lio e kau aku nei, ua haule hope mai la| laua. Eia nao ikawa o holo la ke kaa| a niain io iki, hopa ae la ua wahine nei| | i ko kaikaniaL.ine, a kiloi «ku la, aole v J 1 nae i poino, ua lele no a ku. A i kel kaa nae e holo ana me na lio, ia wa ua"> wahiuo nei i lele ai mai ke kaa aku, a'i loohia oia me na pilikia kuhohonu. Af me ka >valohia ka mea kakau e kakaul nei i koia moolelo. Ma ke poo ka 1 a ma ka a-i, r\ aole iko o kahi maka. 0| j kana kane, i Molokai. Eia hoi, holo| aku m d Wailuku aku, o ko kahu lio ka* mea hookelo, lioi mai hoi mai pu inai, hoolo aole e kau ko Jkahu lio,| ho hookae paha no k<i lepo o ke kapa;| 0 ka lohe walo ia aole i m īopopo kona| pono. Alohaino.' i 10 Lulu ilala luakini ma Waikapu.i 1 ka la Sabaii nei, la 1 o Aperila, ua| lulu ilala ao ka ekalesia o Waikapu, no| ka hookaa ana i ko lakou aie no ka lua-| kini, ao na ilila i loaa, ma kalii o ka| 110 aoi aku paha. Oka apann helu 1| ma ia lulu ana, apana luakini, helu 21 oka Hui K»ilepa. Ua kaa ka aie, a ua| kot' ke dala, pela ka lohe. Eleu no kol Waikapu poo. Imua e Waikapu a kaul ka lui o ka apono ia a mo ka huiakiiai mau. 1 Owau no ine ke aloha i na hoa o kal pap i pai a me na hoa heluhelu o kou| kino kilakila. S. P. K. NaWaa. I Wailuku, Apr. 2, 1577. I