Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVI, Number 16, 21 April 1877 — HE IWAKALUA TAUSANI LEGUE MALALO O KE KAI! NA MEA KUPANAHA O KA MOANA! KE ALA O KA MEA HUNA, A O KA MEA Pohihihi o ka 1866! [ARTICLE]
HE IWAKALUA TAUSANI LEGUE MALALO O KE KAI! NA MEA KUPANAHA O KA MOANA! KE ALA O KA MEA HUNA, A O KA MEA Pohihihi o ka 1866!
M.IHKLK 11. MOKUNA Yr. Ke Kai Mokuliilii o llellw'e. MA KA wanaao o ka la 14 o Feberuari, oiii ao ia ka Nautilo maluna 0 ka iiikai, aia wu no au i awiwi ae ai 1 ka pii maluua o ka oneki, me ke ake nui o ka maiiao, e ike aku i kekahi mea hon, aka, no ka mau no o ke ano poeleeie, aohe ike pono ia aku o ka aina. A i ke ao loa ana ae, i keia aku ia na kap:t* kai o Peiu3iuma, ma ka hema o makou. Na ke au o ka moana i lawe ia makou mai kokahi kai a i kekaiii. Ma ka hora 7 o ia kakahiaka, pii mai la o Nede Lana, a o Kosiia mai no, a | ia Kosila mai no, aou pu ae hi maieou, a hookahi ka okukuu like ana, me ka kainaiiio ana i ua mea e piii ana i keia wahi hou, me ka ninau auo mai o Nede Lana ia'u, penei: "0 ke kaiwaenahonua anei keia." j Pane aku la au, "ae, eia kakou m»luna j ona kahi i iana ai. i4 "Auwe! i keia po j iho nei no ka hiki ana o kakou"? ka ni-! nau a Kosiia, "Ae, i keia-po iho nei ! no." Aole o'u mnnaoio iki ua hiki ka- I kou ike kaiwaenahonua'," ka pane a Nedo Lana. ,4 0 kou ike ole ia e Nede Lana. 0 ! ke kapakai haaiiaa e pohai ae la ma ka j hema, la ea, oia uo ke kapakai o Aigu* pita. A ina oe eka moa maka maikai, e nana pono loa aku oe i ka iae o oi ioa ae la iloko o ke kai, alaila e ike oe, oia no ka lae o Awa Olelo," i paui ai o M. Aronaka. AUila, luka pono loa aku la o Nede Lana ; a i koua ike ana, hooho ao la oia. "Ae ! aia la ! un pololei oe e ke kumu, eia kakou ike Kai waenahonua. A e hoomaka kakou e kukakuka iki i ko kakou helo ana, me ka lohe ole ia e kekahi mea." Ke hoomaopopo iki la no nne au i ko ia la manho. Aka, i mea e maopopo loa ai, he pouo e hoiko maoli mai oia i i manao; a oko makou nee aku la no ia a ekoiu ma kahi e kokoke ana i ka ipukukui a noho iho ia ilalo. I A hooiale aku la au ui Nede Lana.e I hoike mai i kona mauao. | A hoike mai la o Nede Lana, penei : |"He mea aka wale uo ko'u wahi manao, oia hoi keia : Eia kakou i Europa ; a mamua ae o ka lawe hou ana aku o ka moku o Kap. Nimo ia kakou ma na papaku o na kai akau, a i ole ia, ma ka Okiania (Ainamoana), he pono ia kakou e haalele e i ka Naut\la." i( E kuu mau hoa maikai, aole e hiki ia'a ko hoole i ko olua mau pono kuokoa aka, aole loa o'a manao e haalele ia Kap. Nimo. Ake hoomaikai nui nei aa iaia, a i koua mau mea hele moana ; ke hooma* huahua mau ia nei ko'u ike i ua mēa o ka moana i keia a me keia la ; a ka kakau hou nei au i kuu buke hoike o na mea o loko o ka moana e like me ke ano maoli mai kinohi mai. A uolaila, e Nede Laua, kuu hoa maikai, e hai mai oe ia'u, me ka hoohu* uahuna ole i keia ninau, Ua uiha anei oe i ka uoho ana iiuua nei o ka Nautilo ? A haU paha ho mau sekoua, paue mai ia nae o Nede Lana, Aohe o'u kaoiuhu no ko kukou k'auheie aua nnlalo o ke I kui, a he oiakemake lea au e hoopau po- | no ia ia haua a kakou, aka, ke haua uei uo, uoiaila, he poao kakou ke hoopau ia. A oia iho la uo ko'u mauuo.
Ae, e Nede Laiia, e liiki io aku ana uo i ka hopena. Ninau hou mai la no o Nede Lnna, I ka wa hea e hiki aku ai, a i ka manawa hea hoi ? I kahi ame ka manawa a'u i ike 010 ai, aka, ma ke koho wule ana, aia ma kaiii i pau mai ai ka na kai ao aua mai' ia kakou, i koua mau mea kupnuaha. Ninau hou mai la o Nede Laua, No ke aha kou malnena ? <; Ke lana nei ko'-U manao, e pau ana na mea i ka hanaia iloko o eono maiama e hiki mai ana, aia pa o loaa ai ia kako'i na pomaikai." ka pane a Kapena Nimo. "lioko oia mau malaoia eono e hiki mai ana, o hea ia wahi a kakou e hiki akn ai ?" Oia ka ninau a Nede Lana. U E hiki ana paha kakou i Kina iloko o ia uiauawa, oiai ua ike no oe he moku holo loa ka Nautilo, aohe mea e kaukaulua ai oia ma ka holo ana." ! U E Aronaka, ua po.popo ke kahua o kou manao, oiai ke oieio nei oe no na mea e hiki mai ana ;. a e hiki io ana paha kakou ilaila i uei ana no paha. A ke olelo nei au no ka wa ano, a eia kakōu maahei, nolaila, o ka wa keia e loaa ai ia kakou ka pomaikai." Ua piiipu ko ; u mauao, i kou e Nede Lana, a ke uaiu nei au no kou kumu i waiho mai uei. noiaila, aole au e īko i ka manao a'u e hooholo ai. Ina pela e ke Kumn, alaiia, he pono ia kakou ke lawei knmu pohihihi, i inoa hoohaiike, e like me keia : Ina paha e haawi mai ana o Kapena Nimo i keia la i kou pono kuokoa, pohea,ae no aue.i oe? A ina hoi e haawi mai ana kela ia oe i keia la, i kekahi mea hiki ole ke hoano iiou ia, e ae no anei oe ? E Nede L:ma e, eia mai ka'u pane no ia mau uinau, Ua kue mai kou maa ninau ia'u, a nolaila, aoie e hiki ia kakou ke hiiinai maiuna o ka manao maikai o Kapeua Nimo, oiai ko papa mai nei ka pono io maoli iaia, mai hoopaa wale ia kakou. Ma kekahi aoao hoi, ke kauoha mai nei ka pono io- maoii, ina ua ike ia he pomaikai ke h;ialele i ka Nautilo, alaila, he pono e eleu koke, i ka \va e ike | ia ai he wa pouo. I mai o Nede, He olelo naauao ia au e Arouaka. Pane hou aku la o Aronaka, Hookahi mea wale no a kakou e makaala loa ai,
oia lioi keia : I ko kakou hoao aria hoi e haalele iho i ka Nautilo, he pono no e hana a ko, a i ole e ko, ulaila, o ka hiki ale no ia i kahi wa aku, a aole ,loa no paha o Kapena Nimo e kala mai aua ia kakou. I mai o Nede, He oiaioia, aka, ke ike nei au, ua kokua oe no ka haalele aua i ka Nautilo i kekahi manawa e ikoia ai ka pono, nolaila, eia Wale no ka ninau nui, i ka \va e ike ia "ai kekahi pono, ala* ila, he pono ke pulama koke ia me ka hoohakalia ole ia. Heaha !a ke ano o ia olelo au e Nedt Lann, "kekahi pono?" I aku o Nede Lana, Eia ke ano, ina e lawe aua ka Nauiio ia kakou i kekahi poa kokoke pilipili aina aku, nia keka* hi kapakai o.Europa, alaila, o ka wa no ia e hooikaika ai i ka au a pae i kula, a o ka palekana no ia. I ka lohe ana o Aronaka i keia man olelo a Nede Lanā, i akn la oia, Kiai ia m'i ka makaala loa i ka wa pooo, a mai palaka iki i kekahi mea e pono ole ai ka holo aiia. I akii 0 Nede 'La'na, Aoleloaau o poina iki ana a hiki wale i ke ko ana o ia manao. Maanei i hoopau iho ai o Arotaaka i ke kamailio ana me Nede Lana, ma na mea e pili ana i ka haalele una iho i ka v Nautilo, me kona kanoha akn ia Nede I Lana, e kiai me ka makaala ioa, a loaa ka wa pono e haalele ai i ka Nauiilo, alaila t e hai mai, i hookahi ka holo malu like ana, aie ka ike ole ia e Kapena j Nimo ma. ! Pane aku la o Aronaka, ia Kosila ma, | Ko aneaue lihi launa aku nei kakoa i kekahi mokupuni i kapaia o Carpatho3 kekuhi moku hoi ia o ka pao moka o
mauiuii o ka hoike ana a Eapena Nimo i ket;i nnui lalani, •' Ma C-*rpathid i noho ai o Proteus Kc kahu hipa a Nepetuno." Aia keia oiokupuni mawaena o na ; moku o Uode a me Kerete. Ma ka la 14 hoi, hooholo iho la au e hoolilo i 2 mau hora o'u e ao ai au i ke auq o ua ia oke Kaimokuliilii; aka, no ka nni o ua noonoo e ae, a me ka paapu o na puka o ka aoao o ka Nauiiio, nolaila, ua waiho pu aku na manao huli ano o na ia. I kuu nana ana i kaihu o ka Nautilo, aia hoi, e holo ana makou i Candia, kekahi mokupuni o Kerete, i ka \va kahiko loa. Ma kuu \va i kau ai maluna o ka Aperahama Linekona, ua ala kne ae k|» hapauui o keia mokupuni, i na hoomaīu ana aka poe Jurek : e. Aka, ona hopena o ia kue ana, ua ike ole au. Jna paha o Kapena Nimo kahi, ina la paha ua hahaiia mai na hua o ia hana ana, oiai oia kai ike i ua mea nui a me na mea liiiii o na aina a pau. Ia r u e hoonanea aua maloko oke keena nui, kauoha ae la o Knpena Nimo, e weheia na pani aoao o ka Nauliio. Ia hemo ana ae no, o ka ike koke ia aku la no ia o na ia i ka naholo ae mawaho mai o ke aniani o na puka aoao o ka Nauiilo. Iwaena o ia mau ia, he gobie kekahi, he ia i wehewehe nui ia ko ano e Arisetotele. Ma kun wehewehe ana i ke ano 0 kana mau hoakaka ana, ua hoomaopo po au, ho g'obie keia ia, a he man ia e ae no hoi he nui wale, aole e hiki ke hoomaopopo aku.