Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVI, Number 18, 5 May 1877 — Page 4

Page PDF (1.68 MB)

This text was transcribed by:  Shaun Kamakea-young
This work is dedicated to:  Mariah Hoapili

KA NUPEPA KUOKOA, ME KE AU OKOA I HUIIA

 

HAAWINA KULA SABATI

HELU 8 SABATI, MEI 20.

KUMU HANA. --Iona ke Kaula.

PAUKU BAIBALA--Iona 3:1-10.

 

            A HIKI hou mai ka olelo a Iehova ia Iona, i mai la;

            2 E ku iluna, a hele i Nineva, i kela kulanakauhale nui, a e hai aku ia ia i ka olelo a'u i kauoha aku ai ia oe.

            3 A ku ae la o Iona, a hele aku i Nineva, e like me ka olelo a Iehova. A o Nineva he kulanakauhale nui loa ia, ekolu la o ka hele ana.

            4 A hoomaka iho la o Iana e komo i ke kulanakauhale, hookahi la hele, a kahea aku ia, i aku la, Hookahi kanaka na la i koe, a e luku ia o Nineva.

            5 A manaoio aku la na kanaka o Nineva i ke Akua, a hai aku i ka hookeai, a hookomo lakou i ke kapa inoino, mai ka mea nui o lakou a ka mea uuku o lakou.

            6 A hiki ka olelo i ke alii o Nineva, a ku ae la ia mai kona nohoalii ae, a waiho aku la i kona kapa alii mai on a aku la, a komo iho la i ke kapa inoino, a noho iho la ma ka lehu.

            7 A kena aku la ia e hai aku a e olelo aku iloko o Nineva ma ke kauoha a ke alii a me kona poe alii, i aku la, Mai ai ke kanaka i kekahi mea, aole na holoholona, o ka poe bipi a me ka poe hipa: mai ai lakou, aole hoi e inu i ka wai:

            8 A e houhiia na kanaka, a me na holoholona i ke kapa inoini, a kahea ikaika aku lakou i ke Akua: a e huli mai kela kanaka keia kanaka mai kona aoao hewa mai, a mai ka hana ino mai, ka mea maloko o ko lakou lima.

            9 Owai ka mea e ike, e huli ae paha a e mihi ke Akua, a e huli ae, mai ka huhu o kona inaina mai, i luku ole ia kakou?

            10 A ike ke Akua i ka lakou hana ana, ua huli lakou mai ko lakou aoao hewa mai; mihi iho la ke Akua no ke ino ana i olelo ai e hana mai ia lakou, aole ia i hana mai.

            Pauku Gula. "E ku e mai auanei na kanaka o Nineva i keia hanauna i ka la hookolokolo a e hoohewa mai ia lakou nei, no ka mea, mihi iho la lakou i ka olelo ana a Iona; eia hoi, maanei kekahi i oi aku mamua o Iona." Mat. 12: 41.

Mele. --Him. 240. 8. Pauku 1, 2, 3,.

            Pule no ka poe hewa i mihi koke, &c.

Na Ninau a na Kumu.

            He lele loihi keia ma Na Lii II mok. 10 o Iona. Nui na buke mawaena. No keaha keia lele ana?  No ka mea, no ia wa no keia kaula o Iona, no ka wa mahope iho o Iehu.  Mawaena o Iehu a me Ieroboama II ko Iona ola ana.  He kaula ia.  Aia kekahi olelo nona na Na Lii II 14:25.  Owai ko Iona makua? Nohea hoi oia? II Na Lii 14:25. Iona 1:1.  Gatehepesa, aia no ia ma Tebalona ma Galilaia. Oia paha ka mua o na kaula nana i kakau i na buke i kapa ia mamuli o ko lakou mau inoa.  Mamua oia, mahope o Isaia ma.  Ina nae na ke kaula Samuela i kakau i na buke elua o Saumela, o Samuela ka mua. Hoike mai i ke ano o Iona.
            1 He kaula no ia. ua kauoha ke Akua ia ia e hele i hea? 1:2. Heaha Nineva? He kulanakauhale nui ia.  Aai no ia ma Asuria.  He kulanakauhale, kahiko loa.  Nawai ia i kukulu? Kinohi 10:8-11. Ua hele NImeroda i Asuria a kukulu ia Nineva, oia ka pololei.  I ka wa ia Iona ua hewa loa na kanaka o Nineva. A kauoha ke Akua ia Iona e hele ilaila e hai aku i ko ke Akua manao e hoopai, e luku.
            2 Ua hookuli no nae Iona a mahuka. Ee ma ka moku a holo i kahi e i Iopa, a malaila aku a Taresisa, p3. Aia no Iopa ma ke komohana o Ierusalema, e pili ana i ke Kaiwaenahonua. Aia la ihea Taresisa?  Aia paha ma Cilisia ma ke komohana akau, ma Asia uuku.  Aia paha ma Sepania.  Aia Nineva ma ka hikina.  Holo nae Iona i ke komohana No keaha la kona hookuli? No ka oihi anei?  No ke aloha ole ani i ko Nineva?  Nana mok. 4:1,2.

            3 Ka pilikia i loaa ia Iona ma ka moana--pilikia ka moku, mai poho, pakele ma keaha?  Mihi anei Iona?  Ua ahaia oia e ka ia? p 4-17.

            4 Ka pule a Iona iloko o ka opu o ka ia.  A pehea ka ia ia ia?  mok. 2:1-10.

            Mak. 3; P 1,2 Heaha ke kauoha e loaa Iehova ia Iona? P 3. Hoolohe anei Iona?  Pehea ke anapuni o Nineva?  Ehia la e hele ai a puni?  Ua like paha ia me 60 mile. Ehia keiki liilii maloko? mok 4:11.  He mau miliona kanaka ke huipuia na keiki.

            P 4. Ehia la mile mai ko Iona wahi a Nineva? 600 paha.  A i kona komo ana iloko a haiolelo, heaha kana olelo hooweliweli? Ua paipai anei oia ia lakou e mihi?

            P 5. A lohe na kanaka pehea lakou?

            P 6. A lohe ke alii pehea oia?

            P 7. Heaha ke kauoha a ke Lii no ka hooke ai?

            P 8. Pehea ka paipai ana o ke alii i na kanaka?

            P 9. No keaha ka hooke ai a me ka mihi?

            Olelo anei Iona, ina mihi lakou aole lakou e make?  Ua ike anei lakou i ke ano o ke Akua, he lokomaikai? he ahonui, a makaukau no e hoopakele ke miki lakou? Pela paha.

            P 10. A ike ke Akua i ko lakou huli a mihi ana, pehe oia? Heaha ke ano o ko ke Akua mihi? Ka hoololi ana i kona manao e luku.  Aole make e luku.  A i mihi ole oukou pehea? Luk. 13:5.  Hookahi no lohe ana i ka ke Akua olelo huli koke nae.

            Ua lohe pinepine oukou a pehea? Ua huli anei.

            Mele--Him 203. 11. Pauku 1, 2, 5.

Na Ninau a ke Kahu

            Ka poe opiopio. Heaha Iona? Owai kona makua? Mahea kona aina hanau? Mahea ko oukou aina hanau?  He kaula anei malaila?  Owai na kaula i keia wa?  Na kahunapule paha.  Heaha kekahi hewa o Iona?  Ua hoopaha ani oia no kona hookuli?  Ua hooleiia oia iloko o ke kai.  Ua moniia e ka ia nui.  Ehia po, ehia ao iloko o ka opu o ka ia?  Ua make anei oia i ka ia?  Ua ahaia oia e ka ia?  Ua malama ia oia a na ka ia no ia i luai aku ma ka aina.  Ua mihi anei Iona i kona hookuli?  Ae, ua mihi a hana no i ka ke Akua kauoha.

            Na makua.  Heaha ka ke Akua kauoha ia Iona?  Heaha kana kauoha ia oukou?  Hookuli Iona i ke kauoha mua a pehea oia i ke kauoha elua?  Hoolohe no keaha?  No ke ahonui o ke Akua ia ia.  Mai make oia ma ka moana.  Na ke Akua nae i hoopakele a hoolilo i ka ia i puuhonua nona.  He hoailona keia no wai?  Ko Iona noho ana iloko o ka opu o ka ia, he hoailona ia no keaha?

            Hai mai i ka pauku gula.

            hai mai i na manao pili a pau loa.

            Him.-----------

            Pule.-----------

 

NA MEA PILI I NA HOME

HELU 7

 

            Ma ka helu i hala, ua kakauia kekah mau mea ano kupono ole paha i na home Hawaii.  Pili i na home haole, wahi a kekahi, aka, i ko makou mau home Hawaii, aole paha i pili, aole hiki.  Okoa na haole okoa na kanaka maoli, hiki ole ke hoohalikeia kekahi me kekahi.  Hiki ole ma na home hapa haole.  he haole ke kane, he wahine Hawaii ka wahine, he mau hapa haole na keiki.  Kaawale ka makua haole, kaawale ka makua Hawaii, me kaua mai keiki paha; ai kaawale ki haole maluna o ka papa kaukau me ka ai haole, ka Hawaii, a hapa Hawaii, malalo me ka ai Hawaii.  Ua maopopo loa keia.  Ua ike maka pinepineia.

            Ma keia nohona, ua hoohaahaaia ka Hawaii a hapa Hawaii, a paa ilalo a hiki ole ke hoohalike me ka haole.  Aole ae ka haole; nui ka lilo ke ai pu ka wahine Hawaii me ka haole.  Kei ka pilikia!

            Heaha ka pono? ka mare ole paha o ka wahine Hawaii me ka haole.  Aka, o ka makemake nui ia o na kaikamahine Hawaii e mare me na kane haole, i nui ka lole me na mea e nani ai ke kino.  Aka, aole o ka nui o ka lole ka mea e pono ai na home.  Ua kukuluia ka ohana, ua loaa na poo elua, ke kane me ka wahine, he mau poo Hawai no,, ua loaa na keikikane me na kaikamahine.  Ua oo paha na kaikamahine.  A e manao ana paha e mare.  he mea nui ka mare.  He mea e pomaikai ai e poino ai paha ka paa mare, me na ohana nana laua.

            Ma ka mare ana, ua hoohiki ke kane me ka wahine e noh opu a pau ke ola o kekahi. Ina he mare pomaikai, he pomaikai loihi, ina he mare poino, he poino loihi.

            Nolaila, e noonoo pono e na makua ke hoomakauakua kekahi keiki e mare.  E nana e i ke ano o ke keiki, ua kupono paha na makahiki, ua oo pono, ua hiki paha ke malama i ke kane, i ka wahine, ua naauao, hiki ke hana i na hana e pono ai.  Nana no hoi i ke ano o ke kane, o ka wahine, i makemakeia e kau keiki e mare.  Kupono paha na makahiki, hiki paha ke malama i ke kane, i ka wahine ke mareia.  Ano like anei na ili, ka naauao, ka waiwai?  Pomaikai anei  kou ohana, kou home ke konokeia lala hou, keia hunona?

            Ina e makemake ana kekahi haole i ka olua kaikamahine, ina e makemake ana ke kaikamahine i kana haole, e noonoo pono, mai ae koke. Makemake anei olua e lilo ka olua kaikamahine i kauwa paa na ke kane haole i wahine lawelawe wale no, a noho paa ma ka hale me he pio la, a hele ole e ike i na makamaka, i na hoalauna a hele ole i na halawai Sabati, a ai no malalo ma ka moena ma ka poi ka nui?  Ke ano ia o ka noho ana o na kaikamahine Hawaii ke mare me na kane haole.  Pela ko'u ike maka ana.  Makau na kane haole e hookuu i na wahine Hawaii e hele i ka halawai, a i na hale o na hoalauna, o lilo wahi a lakou, i ke kolohe.

            I na mare na kaikamahine me na kane haole, makehewa keia mau kuhikuhi no na mea e pono ai na home Hawaii.  Aole paha i like na haole kane a pau, ua maikai no kekahi, a noho like me na wahine, a ai pu paha, a oluolu ke hele i ka halawai, a i ka hale o na hoalauna.  Kakaikahi no nae hapa.  Ua hilahila i na wahine--huna--hoonalo i ole e ike puia ma na papa-aina a me na wahine haole, kane haole, &c

            Nolaila, he oiaio no, aole paha e pomaikai ana na home Hawaii ke hookomoia na lala haole, aole paha hiki ke hookeikieia'e, a naauao na home.

            Alia nae e mare.  E kali a makauakau a lako ka punana, kahi e noho ai ka olua keiki me ka hunona.  Mai olelo, heaha ka hewa ke noho pu me na makua, na makua o ke keiki paha, o ka hunona paha?  Nui paha ka hewa, piha ka hale, ikiiki, kue, hakaka, hoopaapoi, like ole na manao.

            E noho kaawale, e noho kuokoa, ua lilo na keiki i mau poo, i mau alii.  Owai ka poe malalo iho?  Mai manao , aia a loaa na moopuna, na na kupuna e malama, e hanai.  Aole pela.  Na na makua ponoi no e malama, e hanai.  Na lala ia u, na home ho.  Pono ke hoopihaia ka aina i na hale okoa.  Mai hui a nui na ohana ma ka hale hookahi, hoonui i na hale.

            Alia hoi e mare.  Mai wikiwiki kali a oo pono.  Pono ole ke mare ma ka wa opiopio loa.  Lilo koke na kaikamahine i luwahine, a i mau mea nawaliwali no ka hanau keiki ana, a maimai, a wiwi.  A pehea la e ulu ai keia lahui? Aole o ka mare ano kamalii ka mea e ulu hou ai.

            Pane anei  kekahi, aole like na keiki Hawaii me na keiki haole.  I na waihoia ka mare ana a loihi, e kolohe auanei.  Ae, ka ka nui ia o ke kolohe.  ua kolohe e paha ka nui mamua o ka mare ana.

            Pau anei ke kolohe ke wikiwiki e mare?  Aole pela ko'u ike ana.  Kolohe no mamua, kolohe no mahope, ke wikiwiki e mare.  E aho ke kali a oo kupono.  Ua hapa ke koloha o na pae kanaka makua.

            Aole i pau.

 

HAAWINA

 

            " Heaha la ka hana kupono a ke kahu ekalesia e hana ai, i mea e ola ai oia a me kona ohana, ke hanai ole ia mai oia e kona ekalesia?"

            He wahi Niele nui keia.  No ka mea, ua pilikia maoli no kekahi mau kahu ekalesia ma Hawaii nei i keia manawa, no ka malama pono ole o na hoahanau ia lakou.

            I ko Iesu hoouna ana aku i kana poe haumana he 12 (o Petero ma) e hai aku i kana olelo i ka poe hipa auwana o ka Isiraela, aole ona manao e hoolako e lakou ia lakou iho i ke goula, dala, keleawe, lole, kamaa, kookoo, a me ka ai, i mau mea e pono ai, a e ola'i ke kino; no ka mea, wahi ana, "he pono ke loaa i ka mea hana ka ai nana."  Oia hoi, he pono i ka oihana a isiraela e hookipa, a e hoolako ia lakou ma ia mau mea.

            Eia hoi kekahi olelo a Iesu ia lakou.  Mat. 10:14,15.  "O ka mea hookipa ole ia oukou, aole hoi hoolohe i ka oukou olelo, a hele aku oukou iwaho o kela hale, a o kela kulanakauhale paha, e lulu iho i ka lepo o ko oukou wawae.  he oiaio ka'u e olelo aku nei ia oukou, E aho no ka hewa ana o ko Sodoma a me ko Gomora i ko ia la kulanakauhale i ka la e hookolokolo ai."

            Pehea na ekalesia ma Hawaii nei?  Ua hiki mai ka malamalama ma keia Pae Aina; ua maopopo ka pno o ko kakou Haku; a me ka pomaikai o na kanaka ke malama lakou i na kanawai, na kauoha, a me na oihana o kona aupuni; ka pomaikai hoi ke loaa mai he kumu maikai, naauao, akamai i ke ao aku, e alakai i na makua a me na keiki ma na mea e pono ai ma ke ao nei; a me ke ola mau loa o ka uhane ma kela ao aku.

            "Ma ka Buke Lawe Lima a ke Kahu ekalesia," ua ao ia na ekalesia i ke ano o ke kahea ana i ke kahunapule, e hele mai a lilo i kahu no lakou.  A i ole e pilikia oia ma kana oihana, ua hoohiki lakou e kokua iaia ma na mea e pono ai ke ola o kona kino, i kaawale oia e hana mau ma na mea e pomaikai ai na uhane o lakou.

            ua noi aku hoi lakou i ka Ahahui Euanelio o ka mokupuni, e akoakoa mai , a hookohu iaia i Kahu no lakou. Ia manawa ua hooia hou i ko lakou manao e malama pono iaia e like me ka lakou olelo ana ma ka palapala kahea aku; a e kokua hoi iaia ma na mea e ulu ai ka pono iwaena o lakou.

            Ina e hana pono ke kahu i kana oihana, e like me kona Berita ana; a e malama pono hoi ka ekalesia iaia e like me ko lakou Berita ana, alaila ua pomaikai kela anaina kanaka.

            Aka, ina palaka auanei na hoahanau, a malama ole i ko lakou kahu, haawi ole iaia na mea e pale ai na hihia o keia ao, pehea la e pono ai?  Nolaila keia Niele? "Heaha la ka hana kupono a ke Kahu Ekalesia e hana ai, i mea e ola ai oia a me kona ohana, ke hanai ole ia mai oia e kona ekalesia?"

            Ma keia Niele, aole maopopo lea ke kumu o ka launa ole mai o ka ekalesia i ko lakou kahu; no kona hewa maoli paha; no kona hemahema i ka oihana kahu ekalesia paha.  Ina ua hewa maoli kekahu, a ua pau ka makemake o ka ekalesia iaia; pono ia lakou ke hoopii i ka Ahahui Euanelio o ka Mokupuni e hookuu, a e hookaawale iaia; alaila pau pono ko lakou hookipa ana iaia.

            O ko'u manao nae, aole no ka hewa maoli o ke kahi keia Niele; aka, no ka palaka a me ka minamina ole o ka hapanui o na hoahanau i ke aupuni a ka Haku, nolaila ka pilikia, a me ka pololi o ke kahu a me kona ohana.

            I ko'u manao, aole makemake o Iesu i kana poe paahana e hana wale, me ka ai ole, a me ka ia ole.  eia kana olelo i ka poe 70, i kona hoouna ana ia lakou e hai aku i ka nu hou no kona aupuni.

            "O ke kulanakauhale a oukou e komo aku ai, aole hoi o lakou e hookipa ia oukou, e hele oukou iwaho ma ko laila mau alanui, a e olelo aku; O ka lepo o ko oukou kulanakauhale i pili mai nei ia makou; oia ka makou e holoi aku ai no oukou; aka, e ike oukou i keia, ke kokoke mai nei ke aupuni o ke Akua." (Luka 10:10,11.)

            Penei ka Paulo olelo i ka ekalesia ma I Korineto 9:7-14. "Owai ka mea hele i ke kaua ma ka uku ole ia mai? Owai ka mea kanu i ka malawaina, a ai ole i kona hua?  Owai hoi ka i hanai i na holoholona, a ai ole i ka waiu o na holoholona?  he olelo kanaka anei keia mea a'u e olelo nei?  Aole anei i olelo mai ke kanawai i keia mau mea?  No ka mea, ua palapalaia mai ma ke kanawai a Mose, "mai hana a paa i ka waha o ka bipi nana e hehi i ka palaoa.

            Ke malama nei anei ke Akua i na bipi?

            Ke olelo mai la paha oia ia mea no kakou wale no?  Ua palapalaia no kakou no, i lana ai ka manao o ka mea mahiai i kona mahiai ana; a o ka mea hoiliili me ka manaolana e loaa iaia ka mea i lana ai kona monao.

            Aole anei oukou i ike i ka poe hana ma na mea laa, ua ai lakou i na mea laa?  A me ka poe lawelawe ma ke kuahu, ua ai lakou i ko ke kuahu?  Pela no hoi i kauoha mai ai ka Haku, i ka poe hai aku i ka euanelio, e ola lakou ma ka euanelio."

            Nolaila, eia paha ka maopopo noloko o keia mau pauku.  Ina e pilikia nui ke kahu ekalesia ma kekahi kihapai, no ka hookipa pono ole mai o na hoahanau ia ia, a me kona ohana; he pono iaia ke haalele ia wahi, a neenee aku i ke kulanakauhale e ae, a hapai i ka hana a ka Haku malaila.  E hoopii aku nae mua oia i ka Ahahui Euanelio o ka Mokupuni, a na lakou e hookuu pono iaia.

            No ka mea, aole pono i ka mea i hoolaa iaia iho i ka Haku, ka mea lako hoi i na talena no keia oihana; a ua hookohu ia he kahu ekalesia, a ua lalau kona mau lima i ka oopalau a ka Haku, Ea, aole pono iaia ke noho hemahema, a hoomaunauna i kona manawa, a me kona mau talena me ka poe hookipa ole, a kokua ole iaia, o pilikia auanei e like me ke kauwa lokoino, hana ole, a huna oia i kona talena ma ka lepo.  Mat. 25:25.

            Olelo mai o Iesu Kristo penei; "Ua oi aku ke akamai o na keiki o neia ao i ka lakou hanauna, mamua o ko na keiki o ka malamalama."  Pela io no; no ka mea, i ko lakou ike ana he aina wi, panoa, hua ole kahi a lakou i noho ai; a ua makehewa ka lakou hooikaika ana, a me ka hoomanawanui ana ma ia wahi, alaila ua neenee aku lakou i kahi e, i ka aina momona; a i ole ia, ua hoololi lakou i ka lakou oihana, a malaila ua imi i na mea e pno ai, a e  pomaikai ai.

            He mea paha keia e ao aku i na kahu ekalesia e noho hemahema ana i waena o na hoahanau ma Hawaii nei.  No ka mea, he nui na kauhale hemahema, kahu ole, me na kanaka pololi a makewai no ka pono.

            Nolaila, pono ke neenee aku, a hai aku i ka euanelio ia lakou.  Ina hookipa maikai mai lakou, alaila e hiki ke noho pu, a hana i ka ka Haku hana iwaena o lakou.  A i ole hoi, he nui na kihapai e ae, a ka Haku, ma ke ao nei.  Ikaika na leo kahea, mai Makedonia mai, a mai na aina pegana mai; mai Nuuhiva kekahi, a mami Maikonisia kekahi.

            Auhea oukou e na kahu ekalesia pilikia, a minamina hoi i keia oihana?  Kainoa e pule nui oukou i ka Haku e hoomaopopo mai, kahi ana e kokua mai ia oukou e hai aku i kana olelo: ma ka aina kuloko paha; ma ka aina kuwaho paha; no ka mea, ke olelo mai nei oia, "he pono ke loaa i ka mea hana ka ai nana."

            Me ka mahalo.             L. KAMIKA.

 

I ka Mea Kiekie ke Kama Alii Wahine Lybia Kamakaeha Liliuokalani, ka Hooilina Alii o ke Kalaunu o Hawaii. O makou o na makaainana o ka Apana o Wailuku Mokupuni Maui, ko Hawaii Pae Aina, oiai hoi, ua hiki mai ka lono kaumaha, no ka haalele ana mai o kou Kaikunane i keia ola ana o Ka Mea Kiekie, ke Keiki Alii Willam Pitt Leleiohoku Nolaila     

            Hooholo ia.--O makou na makaainana ma ke Komite la, a ke komo pu aku nei me oe, a me ka Ohana Alii iloko o ke kanikau piha, walohia, a ehaeha no hoi, me ke kumakena.  E ola e ka Hooilinaa Moi i ke Akua. Amene.

            H. Kuihelani    T.N. Birch

            G.E. Richarchson        S.P.M. Kaleo,

            Chas. W. Kenui           W.K. Makakoa,

            Moses P Waiwaiole.

 

KA AILA BALAKI A PINKHAMA!

He Mea

OLE KA WAI I KEIA AILA HAMO!

Palupalu Maikai na Ili Hooluu.

 

Ke noi haahaa ia'ku nei oukou, e hoao iho i keia

Aila Balaki, Hamohamo Palewai, Hoopalupalu Ili.

 

E kuai a e hoao i na Buti, Kamaa, Ili Kano Kaa, a i na mea ili hooluu e ae paha i loaa ia oukou.  Ua lana loa ka manao, ina oukou e hoao ana pela, e mahalo ana oukou, a hoomaikai aku auanei me ke kanalua ole.  Ina e hamo pinepine ia i keia

 

AILA BALAKI HOOPALUPALU ILI,

E mau no ka palupalu maikai o na ili, me ka nakaka ole.  Aole hoi no ka wa ua wale no e pono ai keia Aila, aka, no ka wa la kekahi.  he 50 keneta no ke tini.

 

Aila Inika Balaki Hoomau Ili a PINKHAM.

He mea maikai loa, i hanapaka maoliia no ka hoopalupalu ana i na ili kaa lio, na kaulawaha lio, na noho lio, a pela aku.  E hoao oe--Kumukuai no ke kini 75 keneta.

 

Na Olelo Mahalo.

 

HILO, Nov 5, 1875.

            Ua hoao pono wau i na Aila Hamo Kamaa e ae, a ua hoao pono no hoi i ka Aila Hamo Balaki a G.S. Pinkham; a ua hiki ia'u ke olelo me ke kanalua ole, o keia Aila ka helu akahi, a me ka oi o ka maikai, o na Aila Balaki a pau a'u i hoao ai.  A.O. FORBES.

 

            Ua hoao maua i na Aila Hamo Kamaa a G.S. Pinkham & Co., a ua oi aku ka maikai mamua o na Aila Hamo Kamaa mai na aina e mai.

            R.A. LYMAN,

            S. KIPI.

Hilo, Nov. 10, 1875.   Kiaaina o Hawaii.

 

HILO, Nov. 10, 1875.

 

Ua hoao pinepine au i na Aila hamo Kamaa a G.S. Pinkham & Co., a ua manao no au oia ka Aila Balaki Kamaa maikai mamua o na aila e ae a'u i hoao ai mamua, a he oiaio keia.

            C.K. HAPAI.

 

HILO, NO. 10, 1875.

 

            No ko'u ike oiaio loa o ka Aila Hamo Kamaa a G.S. Pinkham he Aila maikai loa no ka Hoowaliwali i ka ili.   D. KAMAI.

 

Hanaia e G.S. PINKHAM & Co., ma Hilo, Hawaii

E kuaiia aku no e BOLLES & Co., Agena ma Honolulu

 

Lole Makepono ke Kuike!

E LOAA NO IA MA KAHI O

KAKELA ME KUKE,

E LAA NA

AHINAHINA,

KALAKOA,

KEOKEO,

LEPONALO

Pena, Aila, Aniani,

Na Mea Piula,

Kopa, Aila Honua,

Aila Hoomaloo

Kui Kakia, Pakeke,

Tabu, kaula, Noho lio, Hulupalaki, na Pulumi.

 

A he Agena no hoi no na Mokupuni o Hawaii nei no na

LAINAKINI-NAO,

LAINAKINI-MAOLI,

PALULE KALAKOA,

ALAPIA, KELEPA, KILISA,

Na Lole kupono i ka wawae,

Palule Huluhulu,

Na Lole Huluhulu,

Na Lole no ka hoohehelo ana

Lipina, lihilihi, a me ia mea'ku

A HE

MAU MEA AI KAHI

Ka Palaoa, Kopaa,

Raiki, Pia, Hoohu,

Paakai, Huaala,

Pia Kulina & e.

 

A HE

 

LAAU LAPAAU KAULANA LOA

 A Dr. JAYNES.

Laau Kunu,

Laau Hoomaemae Koko,

Laau hoopau naio,

Penikila, Huaale,

A me na Laau Hamo, a peka'ku

788 3m 801

 

Papa! Papa!

No

ALLEN A ME ROBINSON.

Ua wehe ae nei maua i

PA KUAI PAPA!

MA KA

UWAPO o PAKAKA.

 

Na Papa Ulaula o na ano a pau.

Na Papa Paina o na ano a pau.

            Na Pili Hale Ulaula.

            Na Pili Hale Keokeo.

Na Pepa Hoonani Hale.

Na Pepa Molina.

            Na Pena a me na Aila Pena!

            NA KUI O NA ANO A PAU!

                        Na Pani Puka a me

                        Na Pani Puka Aniani.

Na Pani Puka a me

Na Olepelepe.

 

Na lako kukulu Hale

O NA ANO A PAU

E  kuaiia ma ke

Kumukuai Haahaa Loa!

o keia Makeke.

ALLEN & ROBINSON.

Honolulu, Aper 13, 1876

 

ANOAI I KA LEHULEHU.

 

E kipa mai a e nana,

i kumaka ai ka ike i na waiwai na

ni i loaa mai nei iloko o na \

La Kulaia iho nei.

 

Penei ke ano o ua mau waiwai la:

 

N Wati a me na kaula Gula,

a na Lede a me na Keonimanu!

NA KAULA OPELE A NA LEDE

NA KOMO GULA NANI O KELA A ME KEIA

ano o na Lede a me na Keonimana!

 

NA KUPEE GULA,

NA LIPINE GULA

 

 Na gula pepeiao o na wahine!

 

e oaka ai i na pepeiao, a e hulali ai

hoi na manamana lina, a e

kilipohe ai hoi na a-i.

 

Na komo hmuhumu gula a me ke kala,

Na pihi pulima gula wahine a kane,

Na laketa gula lei wahine nani,

Na komo daimana o na Lede.

            Na kaula laketa,

            Na pine omau kihei,

            Na laket aniani

            Na hula gula wahine.

NA LAKO HALE.

NA PUNA,

NA PAHI,

NA KIAHA, KALA,

NA APO KALA

NA KAWELE holoi lima,

NA O DALA o kela a me kei ano,

a me na mea nani e ae no he nui wale.

 

E kuaiia aku ana no

ma ke kumukuai haahaa loa i ko

na wahi e ae o ke taona nei.

 

UA MAKAUKAU NO HOINA

mea nani no kanaka makua

a me na kamalii.

 

Na Kamaa Paa Loa,

 

e loaa no maanei e like me ka

makemake; a ina e loaa koke ka ino, he hiki no ke hoihoi mai

M. McINERNY

Kihi o na Alanui Papu a me Kalepa.

 

E.T. Halolani.

LOIO!

            EIA HE $20,000 E MAKEMAKE ANA E hoaie aku ma ka ukupanee haahaa loa mai ka $200 aku a pii ae ma ka moraki ana i na aina, Ua hoomakaukau e no oia i na palapala aelike, hoolimalima, moraki a me na hooilina, a he hiki iaia ke hoomaikai i na aina loaa ole na Palapala Sila Nui.

            Hale Oihana, aie ma ka "Real Estate Exchange" Helu 31. Alanui Papu, Honolulu, malaila oia e loaa ai i na kanaka a pau, ina he mau aina kuai a hoolimalima ko lakou, a e hoopaaia me ka uku ole

 

Milo Kuai.

 

            O ka poe makemake kuai MILO laau hana ipu paka, e hele mai i ka Halekuai o KALELONA, (Chas. Long).

            Alanui Kalepa, Honolulu.

 

MAI KEIA LA A MAHOPE AKU NEI,

O KA UKU O KA OHUA ONEIKI O

NETI MERRILL,

Mai Honolulu aku a me ka hoi ana mai he

ELUA DALA!

E.D. CRANE (Kapena.)

Mar. 16, 1877