Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVI, Number 21, 26 May 1877 — HE IWAKALUA TAUSANI LEGUE MALALO O KE KAI! NA MEA KUPANAHA O KA MOANA! KE ALA O KA MEA HUNA, A O KA MEA Pohihihi o ka 1866! [ARTICLE]

HE IWAKALUA TAUSANI LEGUE MALALO O KE KAI! NA MEA KUPANAHA O KA MOANA! KE ALA O KA MEA HUNA, A O KA MEA Pohihihi o ka 1866!

I mauei.i: xi. MOKUNA VII. j IAKU o Kosil:i, u Ke manuoio nei au i kou lioike nua.' v "Eīa hou uo kekahi, ke ka nei no kekiihi m iu koh'ola u hiki i keia Ki, uww«enu o ke kowa o Gibelalt»ta u me Ccuta, oia no ke Kaiwuenulionua, i ka wa i hoomakaiu ai ku huli uuu i ko auo o ka honua." Ninau hon aku o KoaiU, "Pehea la, ina paha e hoopnu una kekahi ahi pele i kekahi ia, aoie a-nei e hoea aiiu ilunu keiu mou kohola ?" u Aole paha e hiki' e Koaila." Eia hou'nō kei» niuau iu oe e M Aronaka, ke oluolu n;>e oe, "Aole anei he uoen hooluhi wale ia ia M. Lessps, ka meai huli nui a i ake uui e.hou a puka ua puali ma ka eli ana ?" I inai o Aronak' t », il Ae, he oiaio no t he mea hooluhi wule iu ia M. Lesseps ka e)i un», ina ua hoopukaia ae oialuna o ka ilikai. Aka, aole loa uo puha e hoohuaiia'ua ia niau Uohola, oiai i ka la mua o ka honua nei, he nui ke ahi pele, a na eini liilii mai ke ahi, a lilo ka wela o waena i mea nawaliwali, a o ke ano anu lna o ke kumu lalo o ka h<>nu », ua hoohuuhau mau ia i kelaa me keia keneturia, i meu e loaa ai he weia i ko kakuU houua, u oia wela, o koua ola ia." Pano mai o Kosih, ,l I ko ? u manuo, o ku Ia no ka meu e wela ai." Aron>»ka. Aole e liiki i ka la ke hoowela i ku honua. Kpsila. Iua pela, alaila, liio ka honua i ka lu hookahi i kup;ipnu anuauu. Ai'onaka. Aole paha e liiki koke mai ia maoawa, mamua ae o na haueri taustni niakahiki. Kosila. Iua pela, nlaila, e pan pono aua ku kakou hele makuikai anu ia lalo o ka moana ; ina nae hoi aole e hoopoloke e ia e Nt*do Lana keia huakai makaikai. ; A pau ae la ko KosiIa niuau ana ma ia mea', a hoomuka hou aku la ia e ninau ma na akoakoa nani o lalo o ka papaku o ke kowu o Luhia. A i ke kaa ana aku ma kuhi hohonu Ioa, p iu ae la ku ike ia ana o na ukoakoa, a he uiau iu wale uo ka mea ike iu aku i ka maaloulo ae iniua o na maka. A uo ko kuu uuiia o ka holo o ka NautiIo mukeia wuhi, ua une iike wale no me he aka ia na lueu ola e ma>ilo auh imu'a 6 makou. ' Oiai ma ka po o ka la 16 a me 17 o Febernftri, komo makon ma kahi hohonn loa o ke Kuiwaenahonua, he 1450 anana. O ia hohonu, he ihea ole ia i ku Nautifo, he hiki loa iaia ke hele a kokoke i k.i papaku olulo, ma'imili o ka lako i na kolu hoaemi a hoopii i ka moku ma na wahi a pau i inakeaiakeia. Ma ka hora 3 o ke kukuhiuka o k?i la 18 o i<t 'inaiama no, hiki luakou ma ka nuku o ke kowa o Gibaluleti. Ma ke ia wuhi o ka moaua, elua au ikaiku loa. e ko au t kekahi iluna, a o kekahi hoi e ko Him iUio. 0 ke kuuiu o keia, o na ale 0 ka luoana Ateh»nik« a me na war o n'a uioliwai e kahe ana hoi iloko o ke Kaiwaeuahouaa, i kela a me keia ma kahiki, uolaiin, aole uo hoi he ko<$na limn ibo i ka papaku, a no ia mea, aole e uiu na akoakoa aiu ia wahi. A liuliu iki, hiki aku la makou ma kahi i ku ai kekahi kuianaknuliale a me ka luakini o Heieeulu, i kanu keleial iloko o ku lepo ; a he mau minuio mahope iho o ka hala aua o kei* wahi, komo «Ku la makou ik>ko o ka nioana Ateiauika.

| MOKUNA V£II. I Kb Kaikuoko o Vino. • Oka Moana Atelaniku. he wai nni pa- ! pal ihalaha ia, nona k;i ili h#i iwukalua ; knmunaono miliona mile huinahalike ; , a o kona loa, he eiwa t>susaiji mile, a he j eiua tatt«xani ehiku haneri kot»a laula. 0 ke-lia mau kapakai he kikee ee, a i hoo- | piha muu ia hoi e ka wai o na muliwai | nui o ka honua nei, oia hoi ka mnliwai i Liureneke, Misisipi, Atuazona, Pc»lata, • Oeinoko, Niger«», Senegala, El«be, Loi|rea me Riue. Ko eku mau ia nei keia uioana e ua moku o na lahui a pau iue ko lakou mau hae e puleio ana ma ka ilikai. Ama kona maii lae ino elua, | hoi, o Lae Hao a me Lae Uope, kau ka weli o na poe holo moau». He mea ole nae i ka Nauti)o ka ino o ia tiiau lae, he hiki loa iuiu ke hou me kouaihu oioi iloko o ke kai ; a nauhope o ka hala ana o keiu mau lae ino, ua uneane e piha ia inakou nn legue he 10,000, iloko o na malama ekolu me ka hapa, he loa i oi aku i ka poai nui o ka honna. Mai ka haalele ana o ka Nautilo i ke kowa o Gibehileka, mailaila mui no ke ka loa iu f»na o makou i ka lepo. a hiki ole ia mukou ke ike ae, eia la mukou i hea e hele nei. Ia kaawalo ana o makou i ka lepo, hoopiiia ae la ka holo o ka Nautilo ma ka ilikai, a inana ae la makou maluna o koua papa hele. la'u a me kuu man hoa maluna o ka papa hele, nana aku hf makou i ka Lae Vinikeni, ua kolinliu loa, a oia no hoi ka lae komohana hema o ka anemoku o Sepania. Ia wa nae, nee koke mai Ia he kuahiu ikaika mai ka hema mai.a kupikipikio ae la nu ale oka moana, a paialewaia ae la ka Nautilo i o a ianei. A no keia lola ino lou o ku īuoku, nu hiki ole iu makou ke ku iho mu ka oneki, nolaila, ua lumai hou uku lu makou ia makou iho iloko o ka moku, mahope o na he aua i ke ea hou. Oiui makou iloko o ka moku, hoi aku la o Kosila i ko laua rumi, a owau no hoi ma ko'u rumi, me ka hahai pu nu.i 0 Nede L »na i?t'u, a noho iho la me ka ekemu ole mai ia'u, hele iho lu o luna a makue, nui ue la ka nuku. Hoao aku Li au e nmau lo kekahi mea ana i manao mua ai, ke hooman to nei no paha, oia hoi, "pehea hoi ko manao holo malu mai kaNautilo aku nei, ke hoomanao uei no oe ?" Aole nae oia la pane mai 1 ka'u ninau. A i hou aku la au, Aohe pono i keia wa e holo ai, aia a hoi hou kakou i na kapakai o Potugala, Farani a me Enela ni, ua wahi e pilipili aiua iki aku ai ka moku, alaila, o ka \va ka hoi ia e loua'i ia kakou ka mauawa uiaikai e holo ai." I mai la ua o Nede Lana, Aohe i like ko'a manao me kou* no ka mea, o ka mea i mnopopo la'u, i keia po no kakou e holo ai. No ka ia la pane ia'o, hookokoke loa aku la au i lohe pono ia ka ia la olelo, uka, aole nae kela i hai hou uiai. A liuliu iki, pane hou mai la oia, E kali iki io puha kakou a ka wu po* uo e holo malu ai, malia o hnnina lea | aku lioi kakou i na kapakai o Sepania i j keia po, a o ka wa no ia q hoomakau--5 kau ai kakou no ka holo malu ana me | ka ike ole ia, oiai ma ka hora 9 nO o kepo, e hoi ai o Kapeua .Nimo i kona j keena, a peia uo lioi i ka wiliki nui. a | peia no hoi i_ ua sela, a waiho wale iho ! no o luua o ka oueki, a o ko kakou ha;lauo ia (ahai ka ua ika pupuhi) me |ka ike ole ia. Eia no hoi kahi mea e | pono ai ka holo he po paapu a poI uli ioa keia o ka lewa i na ao, a he maikai 110 hoi ka makuoi e puhi nei i ka hema, a ia'u no hoi ka ike i ka wa ku--1 pono, o ko'o wa do ia e hoike aku ai i ka hooailona ia oe ame Kiisi!» t no ka mea. ua mukauknu loa na hoe, ke kia a me ka pea, aia iluha o kāhi waapa, a uā makaukao no lun i kekahi ai no kakou, nolaila, aohe enea hemahema i koe no ka hiki ana mai o ka wn pono. I aku nae au i oa hoa la o m »nu, Ae, ua maopopo ia oe keiu mau moa, pehea

hoi ka ino o ke kai, e biki aua uo auei ia oe ke pitie uo kakou ? luiaioNede r Aohe o ? u knnaluH uo ia loea. ua ike ao, he wa»pa paa ion do | keia, a ho m»ik»i uo hoi lca"mak&Di naj n?» e lawe uiaiie aku i<« kakoa h pae aku I ma kahi e paiekauu ni. v | A pau ae hi keia raau olelo a Nede, j hoi akn aku }a ia i ko laua rutni, h nooj noo nui iho U au i ka pono a.ine ka ole | o k'*n>i mau oleio. Minaniiua no nae au i kana uhu ole- { 10, oia \vrtie io no ka \va pooo no ka iuii | nna i ka pouv»ik*u ; nka, aoie uae i Kia--1 opopo ko Kapena Nimo man*o, e hoooaau f ana paha ia i kn holo »na mahina oka iiikai aole paha. Aoie i liuiiu iho, iohe aku la au he ieouui «~i an«, E hooemi i ka Nautiio iioko o ko kai o ka Ateianika. No keia hooemiia nna oka Nautiio ilalo, ua hoopiiia ioa ia hu e na maiiao paouioni, oia hoi, o ka haalele i ka Nautiio a me ka noho no e hoopau pouo i ka'u mau hana no na mea e piii ana ia laio o ka moana. Ua like pu ia'u keia mau mea elua, o ka iko pau i na mea pohihiiii o ka moana a mo ka manao e ike i ka pae oia ana aku iuka o ka aina me ko'u maa hoa ; aka, no ke keakea ia o ka manao 0 Nedejj na hana a lvapenu Nimo, noiaila, ua hiki oie ke ike ia ke ko ana o ka manao bolo mniu o Nede. No ka ualu mau o ko'u uianao no keia mau mea, ua heie pinepioe a» enana 1 ke,pauana o ka nioku, i ka launa iki aku i ka aina a me ke kuu loa ia i ka lepo, aka, i ka nana una, aia no makou ma na wai o Potugaia. (Aolei pau.)