Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVI, Number 27, 7 July 1877 — Na hiohiona o ka Hui Kawaihau, ma Kapaa. [ARTICLE]

Na hiohiona o ka Hui Kawaihau, ma Kapaa.

Ke hoea hou aku nei au mo na hiohiona uiumahiehie, o ka noho ana o ka uka iuiu o Kapaa, a mamuli hoi auanei o kou ahonui, e hookipa aku oe, a o hoolawa akn hoi i na kiui maka onaona o ka 1 »i o ke taoua o Honolulu, a mai ka Ia hiki hoi i Haehae, a kala komo i Lehua, i na wahi hunahuna mea hou o ka laula o Kapaa, oia iho keia : I ka Poaiima, la 8 o luno nei, haalele aku la makou i ka lihi wai 0 Wailua, ma kahi o makon i hooleiia mai ai e ke Kihiuoa, i lune Ia 2, oia ka Poaono, a ua lawa i ka Hui Kawaihau ka hebedoma hookahi o ka lanna malihini ana. ma kaha oue o Wailua, a huli hoi aku la no ka uka o Kapaa. I ka Hui Kawaihau i haalele iho ai ia Wallun. e huli hoi ana no Kapaa, he keu o ka loihi o ke alanui hele. A oiai ! mukou e hele nei ma ka aoao pili kahakai, me he mea la he elua mile a oi aku ka loihi o keia alanui hele, a hiki i ka pii ana o Kapaa. A o keia alanui hele a makou e hele nei, he hikina akau ka ihu a hiki i ka hoqjpaka ana e pii iuka o K ipaa, a ma koua aoao akau, o Kealia no ia, he kahawai nui mawaena, a ina kona akan loa aku, e ku koke iho ana ka puu kaulana o Kalaiea. A hiki makou ina kf* piina, ua haalele iho la makou i ka ihu mua, a pii hou makou iuka, a pii po.lolei aku la a hiki i kahi i ku ai o kahi hale iaau hookahi a na kamana e hana aua. 0 ka ihu o keia WIe ana, he komohana, a hiki i ke kahna 0 ka Hui Kawaihau e ku kehakeha nei 1 ka waokele, he d!ua mile a oi. Ia makou uae i hiki pono akn ai ma ke kahua palahalaha, he hookahi wale no wahi hale laau uuku i paa, a ua hoopiha i na nkana a na ohua, a hiki ole ke moe iloko, uka nae hoi, uamakaukau no na keiki i kekahi mau halelo!e,a ua eleu koke ae la no makou i ke kukulu ana ia ahiahi no a makou i hiki aku ai, ua hookuene hon ia ia hale hou. I ka la 9 ae, u* hoomaka koko oo na keiki i ka hana, oia ka eli auwai. 0 keia hana nae, aolenoia no ka Hui Kawaihau, aka, mamali o ka leo kauoha a ko makou makua Alii ka Moi i waiho iho ai, a me ke ahonui hoi o kana poe kauwa, e aloha aku makou, a e kokua aku oo boi ia James Makee Ki). maka hoo» maemae ana i ka auwai nui e uhola mai ai m ilnna o keia mahiko nui a nolaila, mamuli o ia ua hooko pono oo makou, me ka uhai ole i kekahi lihi o ia olelo kauoha, a hiki i ka hora a me ka la a'u e kakan nei i keia. A o na hana a pau ma ka auwai, inai ka Poaono mai la 9, a hiki ka Poakolo la 20, ua holopono na mea a pau me ke keakea ob ia, mamuli o ka eieu a me ka mikiala hana o ka Hui Kawaihau. Ke ano o ka noho ana o ka Hui Kawai hau a me ke ano o Kapaa nei a me kahi Mahiko. 0 0 ka Hui Kawaihau, ke hoomaka nei no koua pii iiilii ana i keia mau la ma ka haaa, no ka mea, o keia hui, he hui nai kaualua ia e na haole o Honolulu a me ko KiUai uei no kokahi, no ka meā,

ua ike no lakou, he poe opiopio kA ba* panui o ke"n% bni, a he poehoi i maa ole i nn hana koikoi, wahi a lakou e olelo nei—a he oiaio no hoi, o keknhi o ia mau kanalua, na pukn'mnkii tnai uo ia ioiaa o keia hui. Aka, he oinio no p»ha ia ui iu oielo, iua u&e ua hele oohi makou i E*uat nei me na lima ole elua, a nie na m ika ole elua, e hiki 010 ai ke iko a ke haua. Aole loa, ua hele mai ka Hui Eawaihnu p »knhime na limaelua e hane laweiawe, a o n>* muka hoi elua, o ike i kahi e hana ai uaa na mea a pau, a nu na Lani e hoopomaikai mai. Eia no keia hui ke noho nei me na ola kino maikai a pau» mai nā kane a na wahine, aohe pilikia, aohe paonioni, aole ku-e-e, ua noholike loa ma keia knhua malihini me ka ohiolu, Ke ano o Eupaa. Ua Hke ka noho ana o E ipaa nei, me ko Eoolau i o«ihu. 0 ka īnakou wahi nae e noho nei, ua anaane aku no ia i ka pili kuahiwi, no ka mea, e huli ae no oe ma o a maanei, e lulnu mai ana na pua o ka leh'ua. Ua hoohalike no hoi au i ka noho ana o keia wahi, me ka noho ana o Ahuim»nu ma Eaolaupoko, ka noho i ke kuahiwi, ke ole nae hoi e a)»iin m«i e Maelieli a me kalaiani puu o Eohikoiiiknpalala ena* mua pono mai ; a ina aole ia mau puu, alaila, e like no auanei kooa kulana me ktiia, no ka mea, e huli ana no ia i ka hikina, a e huli ana no hoi o Iyipaa nei Ika hikina. Ai ke kakahiaka nui oka Poakolu, la 13 o lune, hora 6, ua ikeia aku ke kaupoku hale o ka Mauna o Eaala a me ka Lae o Eaena, ka hu kupolua hoi o Waialua, e waiho kahela mai ana i ka lai, a nolaila, na hu ae la ko ninkou aloha i ka aina hanau, a puana ue la ka mea kakau penel ; E aloha ae ana hoi, , I ka ehukai o Puaena, 1 ka lawe kiliani i ke pili, Eoiawe maiie i ka iui. Ka aina Mahiko. oka aina mahiko, e waiho palahalaha aua ia mai ka hiki ua a ke komohana, ma ka akau a ka hema. Aoho puu aohe kee aka manao e hoohalahala ai, uo ka mea, ua kau ia i ka loa ame ka iaula. Oka apaua mahiko o keia hui, oia no kahi a makou e noho nei, oia no hoi ka aina mahiko mua e pili ana i k & loko wai, kahi hoi e hookioia ai ka wai ahookaheia aku i na apana aina a pau a hoea i kahakai.

0 ka apaua mua no, oia ko keia hui, a ua maheleheleia he mau apana, be 50 eka a oi aku no ka mahele hookahi raaluna o keia kahua ili palahnlaha pakahi uo kela a me keia mea makemake. A o . ka mea nae i eku mua ka ihu o ka palau i ka lepo ma kona apana, oia no ko Kiaaiua Bush. lioko o keia mau la he 10, he 5 eka a oi aku i pau i ka palauia, a ke hoomau nei no nae oia i ka nee ana imua. oka makou hui nae, aole i hoomaka e palau i ko makou mau eka he 200, no ka lilo ioa ika hana anwai, a ftie he mea ia nae paha,.e hoomaka ana ka hana o keia hui ma keia puie «e, no ka mea, ke liuliu mai nei na paniolo o keia hui i na paa bipi, a o ka hoomaka koe e ulea. Elua haie laaa o ka hui i paa i keia mau la, a ke hoomaka nei no na kamana e kapiii hou. He kanakoio a oi ae na hoa o keia hui i hiki mua mai ma ka aekai o Waiiua ma ka ia 2 o lune, ke bui pu ia na kane <ne na w .hiue, Ko hooki nei au maane», me ke aloha nui i ka Lunahooponopono a me o'a hoa ulele hua kepau o ke Knokoa, nmiia paha o loaa hou ia'a he wa kaawaie e koiawe hou at o kn'u maka sita m-iiu-na o kon hokoa hala ole no keia mua aku. Me ke aioh* hoihoi. Isiac D. I. Holunape, Kapaa, lone 28, 1877-