Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVI, Number 36, 8 September 1877 — Page 3

Page PDF (2.12 MB)

This text was transcribed by:  Kawena Martinez
This work is dedicated to:  Frank and Nora Valdez

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

ka makani Maaa, a e hoopulu mau ia mai nei paha ia e ka hoihoi o ka wai a ka Rain Paupili, a ua louo lauahea’ ia mai e haalele ona Oia i na Hono o Piilani a e naue ana Oia e makaikai ia Molokai Noi-ahina, a e ki ei aku ana paha ia i kahi i hanai ia’i o Kamehameha, ke kalokalo aenei au i na lani, ka Hikina me ke Komohana, Akau me ka Hema, ka paa iluna me ka paa ilalo, ka hookui me ka halawai, e hoohalawaiia kana huakai me na pono ame na pomaikai.

            Ia oukou hoi e na ale o Pailolo, mai hookuehu i ko oukou mau huna kai i ka papalina o ka rose ona rose, e na manu o ke kai, e palolu ae i ka wela o ka la, i ole e wela ka lihilini o ka pua rose, e ko Mololai eia mai o Liliu, e heahea ia Kupeke, a me na loamona momona o Lanikaula. Me ke aloha i ka Lunahooponopono a me na keiki ulele hua kepau o ka Papa Pai Nupepa. Sam K Kaihumua

Rain Paupili Home Lahaina Sept 1 1877

 

Na hunahuna mea hou o Molokai

 

            E nome ana.-Ma ka la 23 o Aug nei, ua weheia ka Hale Wiliao Ko o Eugine Bal ma Moanui Molokai, ma ka hoao ana i kona Enegine mahu, a me ka maikai o na mea a pau i hanaia. O ka maikai o ka wai o ke ko, he umikumamalua degere; a o na mea a pau i hanaia e pili ana i keia Hale Wili, he kukue wale no.

            He hale wili nui keia, e lawa ana no na taugani eka ko elua a oi aku a emi paha.

            Kahaha! Hauaio ka haole. Lomaloma ke kanaka Waihi.

            Ike oe la i ka nome o na huila. Miki maloo i ka wai o Moanui.

            Ke lohi alaala nei no makou, a hala ae ka wa o ke Kuikahi, ua oki oe i nemo ana. Aloha wale.

            Ka uapo hou:-Eia ma Waialua Molokai, he uapo nui laau maikai. E hale kikaha’i na Keonimana a me na Lede maka ouaana o ua aina makani nei.

            Ma ka la 23 o Augate nei, ua paa loa kona mau mea a pau i hoolakoia mai e ke Aupuni, ua pau ka luu pu ana iloko o ka muliwai, me ka pilikia o na kaa ukana a Eugene Bal, koe wale no ka hooponopono ana a kahi Luna Alanui me ka poe mea Kuleana mamua o ka kahi e iho aku ai ma kula aoao o ka uapo.

            Ua hala o Kaiue ma kela aoao oia, muliwai nui eleele, ka mea nana i noi keia uapo, a na makou e hehi ku nei ke alanui uapo ana i noi ai. JW M. Poohea.

 

He ahaaina komo haie ma Keawa-

Nui Molokai.

 

            Ma ka la 23 o Augate nei, ua weheia kela ahaaina ma ka hoonoa ia ana e kahi mau uheue i uluhia maluna o kahi mau wahine kino kanaka. He nui ka hemahema o kei ahaaina, aole he lawa pono o na mea ai i hoikeia ma ka balota, ua hoi nele kahi poe, aole wahi puolo o ka lima.

            I ka po a ao ae o ua la la, he ahaaina na aha awa na ua poe uhane la eono. Eia ka mea hilu i ka nana ‘ku, o ka ikaika loa o na papa auwae o kaue me ka wahine, ame keiki i ka mama aoa i ka awa, a o ke oli nohoi ka kahi kaikamahine o Mu, o Kahookahi ka inoa. Lea io ka hoi ia wahi wahine i ke oli. Ina paha i ike i ka himeni 2 Aoao S, a me ka himeni 51 aoao 59, ina ua mahalo makou.

            O na niho a me ka papa auwae ka makou minamina, i ka mauna wale ia i ka nau nau i ka awa, a he aoho alii wele no ka kahi poe, a me ka hoi i uluaoa ia a ka palau nui, he ka-ka wale no ko lakou la kani-ai i ka apu awa. E naunau ia i na mala ko a J McColgan Me, a me Eugine Bal, ina ua loaa ua pehu.

            Pau ole no hoi ka paakiki, o keia poe i keia hana palaualelo nui.

            E na hoa hanohano o keia Kau Ahaolelo ae e hiki mai ana. E uni nui oukou e hooewi loa i keia hana lapuwale. Me ke aloha i ka Lunahooponopono a e welina nuanei e ka lehulehu. Sam G Ikepono.

Pukoo Molokai, Aug 25, 1877.

 

            “Maikai Kawaikini” ka niau ana a ka Lani Moiwahine Emma Kaleleonalani ma ke kakahiaka Ponkolu iho nei, no kana huakai kaahele i ka moku o Kakuihewa; a oiai kona puka ana mai, na le au mua ke ala i na kanaka, a me he la e puana like mai ana na leo iloko o ka eehia ilihia:

“Eia Kalani keewalu kanaha,

Ke kauna lau kawowo kupu laha ole,

Laha i Hawaii ka pua kea holokea,

Ka hahai kea ilikea malao kea,

Ka ua kea holokea iluna o ka moku,

I nohoa e ke koa weheu ka pua Alii.”

A ia wa i haiamu iho ai ke anoano maluna o na mea a pau me ka panai pu ia ana mai o na hoomaikai alii, me na leo huro, i makana pu ia mai hoi e na paka na me ko lakou mau leo ikuwa, a ia wa ka huakai alii i naue malie aku ai malalo o na kipona anuhea o na leo kupinai a me ke kilihune ana a na waimaka hui o ka lewa, a me he leo kai lohe ia aku e pa e mai ana i ka iu:

“Maikai Kawaikini he nani ke nana,

Ka hemolele oia uka me ka onaona,

Ua hele wale a nolupe i ka lehua makanoe

Ua ike anaka iho nei i ka nani o Aipo.”

A iloko o ke anoano ilihia eehia i kaalo aku i ka huakai alii me ka maluhia.

 

Hoolaha a ka Luna Hooponopono Waiwai.

Oiai ua hookohoia mai ka mea non aka inoa malalo i Lunahooponopono no ka waiwai o NAWAI k o Wailua, Kauai, i make e hele mai @ ka poe ana i aie akua i a e hookaa mai hoi ka poe i aie iaia a e hele pu mai no hoi na pilikoko o Kahookolo w oia ka wahine make o Nawai i make, e hele mai iloko o na malama eono mai keia la aku o nele lakou. PAU.

Lunahooponopono Waiwai o NAWAI

Lihue, Kauai, Aug 21, 1877

 

E Hoolohe!

Ua makemakeia na lala a pau o ka Puali Kaua Lio e akoakoa mai ma ko lakou Halawai Piha a ka @ e paikau ma ka Poakahi o keia pule ae. O ka lala a mau lala e hiki ole mai, e @ mai keia Puali aku.

Ma ke kauoha S. H. MEEKAPU

@ Kakauolelo.

 

E na Keonimana hanohano a me na Lade maka palualu, o

“Kohala aina ua haaheo,”

ke pololia aku nei oukou e lele @ like ae ma ka mana Halekuai Lole, ma Kaiopihi malaila e loaa ai ia oukou na Alapia nani loa o na ano a pau. na Huluhipa like ole o na ano; na Iliwai nani he lehulehu wale a me na ano lole no a pau: na kamani papale walala a me kela ano keia ano no a pau a  a ka naau "e olu ai he wai ko lalo.” e loaa no ka ma ko’u Halekuai me ka kumukuai oluolu.

Han Sume & Ayau Aiau Ma;-

Honolulu, Sept 1, 1877

 

Auhea oukou a e na kanaka a me na kaikamahine hiaka palupalu o oa Pali Koolau o Kauai. ke poloai ia aku nei; e naue mai e ike i ko oukou makamaka ma ko'u Halekuai ma Kapaa, Kauai malaila e loaa ai ia oukou na lole alapia maikai loa, like ole o na ano; na huluhipa he lehulehu o na ano ano a pau; na kihei Sekokia maikai loa; na silina-ume naau e olu ai ka manao; na lole wawae he nui wale na ano; na Palule Lailaa a me na ano helehulehu wale i na kalakoa pua nani ke ike aku; na kaulaa kane a wahine; na papale kane a wahine; na wai ala hoope poli e olu ai ka puuwai ke ike aku. ua ulua mai a pau iaoe, a ke kuaiia aku nei ma ka kumukuai emi loa E kipa mai e ike maka i ko oukou maakemake mamua o ka @e ana i na wahi e ae. A.C. Conchee & Co.

Honolulu, Sept 1, 1877

 

F Crawford MacDowell,

Loio a me’ kokua.

Keena Hana-Kihi o na Alanui Papu a me Moi, ma Ewa iho o ka Halekuai o E O Hall ma.

823 1yr.

 

Ke papa loa’ku nei au i ko’u mau Aina, ola o Kaamoola me Keawanui aole e hele wale na kanaka maluna o ke kula a me ke kai lawaia me ka hoike mua ole mai ia’u a i ko’u hope. O ka poe e hele wale ana, e hopu ia no lakou a hanaia ma ke kaoawai, no ka mea, he uni loa ka aihue ia o ka i a a me na huaai o ka uka. F W Beckly (Kahapula)

Manawai, Sept. 4, 1877. 823 @

 

Kuai a ka luna hooponopono Waiwai.

He’ Eono mau Eka Aina kupono no ke kana ka, aia i Waialua, no Aliki pake I make. E kuai pu ia’ku ana ka hoolimalima o ka aina mai Sept. 19 aku.

H G Grabbe.

823 1t Lunahooponopono Waiwai o Aliki i make.

 

E ike ananei na kanaka a pau o kela a me kaia ano, owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke papa aku nei au la oukou, mai hoale mai oukou i kou wahine make ia Mrs. Kaauhu, no ka mea, ua haalele mai oia i au maua berita mare, ua hele aku ola ma kona manao lalau ilio. Ina oukou e hoale mai ana laia, maiuna ao o oukou ko oukou poho, aole au e hookaa ana. E hoolehe i keia.

J W Kauakaaui.

Niulii, Kohala, H., Aug. 24, 1877. 8z1 4ts

 

Eia iloko o ka Pa Aupuni o Koholaloa, Apana o Honolulu, na lio hele hewa, e kuni kudala ia ana ke hiki aku i ka Poaono. Sept. 15, hora 12 awakea. Elua i o e kudala ia ana, i lio kapuwai laekea loihi kuapuka. I lio k haulaula wiwi kiko keokeo ma ka iae, hao ak  @. hem @. He mau lio hou mai no kekahi.

A B Kaaukuu, Luna Pa Aupanio

Koholaloa, Sept. 7, 1877.   s23 1t*

 

Kuai o ka aina

Kanu ko waiwai nui a me ke Kula.

I ka Hora 12 awakea, o ka Poaono, Nov. 3.

Ma ka Hale Kudala o E P Adams ma Alanui Moiwahine, Honolulu, e kuai aku no makou no ke dala kuike, i ke

Ahupuaa o Honuapo

a me ka

ili o kapualei!

E waho la ma ka Apana o Kau, Hawaii. O keia mau Aina a elua, ua pili pu lana, aina e huiia i hookahi Aina, alaila, o kona nui, e kokoke ana i ka

2,000 eka ka palahalaha!

Mailoko mai- o keia huina, he 1,000 paha eka a oi aku a emi mai paha, Kupono no ke kanu Ko, a o ke koena, he

aina hanai holoholona maikai.

            Kuleana, a na Luna Hoona Kuleana i haawi ai Helu 8558 Apana 13.

            Ua hoolimalimaia na aina la, a e pau ana nae i Ianuari o ka makahiki 1879.

            O ka aoaa maluna o kela hina aia ke waihonei malalo o ka poai o ka ua, e lawa’i ka puiu o ka lepo no ke kanu ko a puni ka makahiki.

            No na mea i koe, e ninau ia S B Dole a ia E P Adams paha, Aia ke kilima ka Hale kudala.

E O Hall,

J M Smith,

S B Dole.

Na Malama Waiwai o Lunalilo.

823 4ts   E P Adams, Luna Kudala

 

Hale keaka lio Hawaii!

Ma Ainahou.

Charles Derby, Luna Nui.

He mau mea hou loa ke hanaia’na i keia po

Poaono, - - - Sept. 1,

Hora 7 me ka hapa.

            O ka Po hope loa keia o Aymar a me Mendoza. oiai e haalele ana ia’ Honolulu nei maluna o kela mokuahi. E hele nui mai e ike i ke ki pa i ka wa e ku ana ilalo ke poo a me na hana e ae no. Ke  kauia Molio, he halahula, kuwaiawala a me kekahi mau hana e ae maluna o ke ka ula.

 

Ekolu mau Apana Aina!

E kuaha ana ma ke kudala, i ka hora 12 awakea o ka

Poaono, - - Sepatemaba 8

ma kuu Hale Kudala, ma Honolulu. Ala ma Palolo keia mau apana, a he loi ka hapanui. He 3 22-100 eka ka nui.

s@823 C S Bartow, Luna Kudala.

 

William R. Castle.

(Kakela Opio.)

Loio a me Luna Hooiaio.

Ma na ano hana pili kanawai a pau e laweiawe koke ia me ka hikiwawe. Na Palapala sila a me na Palapala pili aina o na ano a pau, e hoomakaukau ia no, a he Notari Hooiaio Palapala no ka lehulehu.

            Keena hana, ma ke Alanui Kalepa, 2 hale ma ka hikina o ke Alanui Papu, Honolulu.  (@ @ @) @

 

Nu hou! Nu hou!

Kukaepele i Hanaia ma Honolulu nei!

E Fredrick Vehling

He kukaepele maikai loa keia!

Ua like kona ano me ke Kukaepele o ko na aina e.

Aole e nele ka aina wa a pau

E kokua kakou i na hana mikiala kuloko

o ko kakou aina hanau.

E hele mai a ike, a e kuaiia ma ka Hale Kuai o   A. L Kanika,

8@6 @ 831    Helu 44, Alanui Pupu.

 

Olelo Hoolaha

Ke hai e ia aku nei @ lohe i na ano kanaka a pau ma ka Pae Aina Hawaii nui, ua @ mai ka Hui Hoolimalima i @ a hoo@ mai ka la 1 mai o Iulai MH 1877 aku nei malalo o na aelike ana o na aoao elua.  Nolaila aole e @ kekahi papa a ka poe e, e hele wale ma kahi i @ i ka Hui.  Ina e hele e @ ma kahi @ e like me ke kanawai.  Nolaila, e hoomaopopo @ na poe e @ ma ia ano no ka mea o na wahi o Ruta Keelikolani i @ aie mamua, a ua lilo ia wahi e waiho la makai o ke alanui mai ka muliwai o Apuakehau a ka muliwai o @ i ka Hui

W H Nailipelapela

Puuku o ka Hui

Wa@ikai, @22, 1877   

 

E ike auanei na kanaka a pau o kela ano keia ano ke nana mai i keia. ke hookapu loa nei makou i ko makou aina kuai, e waiho la mawaena o Pawaa a me Waikiki-waena nona na eka he kanakolu me eha hapaumi koe na eka i like mua e hoikeia ma ke Sila Nui Helu 177 @ lio, Bipi, Hoki, Kekake, Hipa, kao me na puaa aole hoi e ko i na laau me na pohaku a me na pono e ae maluna o keia aina.  E lilo keia i olelo paa mai ka la e puka aku ai keia hoolaha no ka mea kue i keia e hopu no ko makou mau luna oia o Kamanao a me Kahaukapu a e @ no ka holoholona hookahi  a me he @ kolohe, he elima dala e like me ka mea i hana maluna.

Antonio J Lopes          K@paeal

D W Kalua,     Kaapuu

D A Kanie,      W. , Kaalalo.

John Silva.      Hookaea

8@ @ @        @ Antonio Fernandes.

 

Kaa Kuai!

Ke make make nei ka mea nona ka inoa malalo iho, e hooilio aku ma ke kuai, i kona kaa holo lealea a me ka lio. O ke kaa, ua hanaia a paa, me ka pokaa kila, a aia ke ku nei me ka maikai. O ka i @he opiopio ia laka a ua mai loa i ke kano ka@, a he lio kupono no na ohana e hopohopo ole ai aole ona lua ma ke kaona nei. Ua manaoia e kuai ma ke kumakoai makeppoo loa.

B K Fyfe (Paipo)

Honolulu, Aug 2@, 1877,                  822 @ts @25

 

Nalowale a aihueia paha!

Kuu lio kane ulaula i hookuola ma ke kula o Kahauiki. Akahi ae n-i maiama o ka nalowale ana, ua hulia@he i@a. O kona hao kuni, aia ma kekahi uha hope penei. A- He wahi kiko keokeo ma kona lae. O ka mea e loaa ai a huihui mai ma kuu hale noho i Kalihi-waeoa, e uku no au i $5.00 makana. (s22 2t* s23)                       Benito

 

E kue ana i ka Olelo Hoolaha a C. S. Bartow Luna Kudala, ma o Cecil Brown ka Lio i hoopuaa ia ma ka nupena Kookoa o ka Poaono, ia 18 o Augate, M H 1877, Buke 16, Heiu 33, e olelo ana, “Kuai o ka Aina i Moraki ia,” oia hoi ha mau Apana Ama Ekolu e waiho 12 ma Honaunau, Kona Hema, mokupuni o Hawaii, i haawi ia e William E. Wright ka me Emily K. Wright w ia A S Cleghorn, ma ka la 16 o Iune, MH 1570.

            Ke hoolaha aku nei, oia Olelo Hoolaha, aole he oiaio, aole no hoi i kapono iki i ka manao o ke Kanawai, no ka mea, o ka moraki i hoopaaia e William E Wright ka me Emily K Wright w, kana wahine mare, aia no ia malalo o ke Kanawai o ka MH 1858-9. “O ka Aha Kiekie wale no ka mana e hoopuka i ka Olelo Hoololo, e kuai ma ke kudala i ka aina i morakila, ku hoopu ka mea nana e pia ana ka moraki, mahope koke iho o ka manawa i oleloia ma ua moraki ia.” Aole i ka Loio a me ka Luna Kudala ka mana e hoolaha a e kuai aku i ua aina i morakiia, oial e paa ana maialo o na Kanawai i hoikeia maluna.

            Noiaila, o na mea nona na inoa malalo a ma ko laua Loio, ke hoike aku nei, o ka poe a paa i manao e kuai mai na Apana Aina i hoolahaia no ke kuai aku, wai noho a kohomai, o pono auanei, oia na Apana Aina i oleloia e kuai kudala ia ana ma ke Keena o ka Luna Kudala ma Honolulu, ma ka ia 15 o Sepatemaba, MH 1877, aia wale no a hunaia e like me ke Kanawai.

            A ke hoike hou aku nei, o pa mau Apana Aina la, aole ia no na mea na iaua i moraki aku aka, no na mea wale no nona na inoa ina kela hoolaha, no lana wale no ka mana e hoolilo aku ia hui maialo o ka moraki, oiai na mau Aina la e paa la ma ko laua inoa.    

M o ko laua kokua G.B.          Thomas H. Wright

Kalanukane.                            William J. Wright.

Honolulu, Aug, 29, 1877.                                                       822 3ts* s24.

 

Hoolaha Lawe Moraki.

Ke hoike la aku nei ka iohe i na kanaka a pau i kulike ai me ka mana kuai i hookomola iloko o ka moraki i hanaia i ka la 19 o Feberuari 1876, mawaena o Ki eumoa K. o ka aoao mua, a me William McCanles, o ka aoao elua, i hoopaa ia ma ka buke Aupuni 45 o ke kee, na kakau kope o Honolulu, a ma na aoao 147 a me 148, i mea e loaa ai ka mana no ka hookaa ana ia Hookahi Ha. ua@ a me Kanalima Dala i aieia mai, no ka makahiki hookahi, a ma ka ukupanee he hookahi kaneia a me ka hapaha keneia no ke dala hookahi o ka malama, a hiki i ka wai hookaaia’i. O ua William McCandles nei, ke manao nei oia e lawe i ka waiwai morakiia, no ka hala ana o ka manawa i ae ia e ke kunawai, ae kuai aku mu ke kudala, ma honolulu, no ka haihai ana o na olelo o ia moraki. O ua aina la, penei ka waiho ana: Ola ka apana aina e waluo nei ma Kapalama, Honolulu, noua na Kalena i kuhikuhiia ola ka Palapala Sila Nui Helu 693 a kuleana Helu 2073, i kakaula ma ka la 20 Sepatemaba A D 1832, i haawiia ia Kauhiwa i make , o oia aina hookahi @ai haawiia ia Kaaumoa k, mai a E Mikalemi mai, ma ka palapala hoohio i kakauia ma ka la 40 Dekemaba 1869, a ikopela me ka Buke28 a ma na aoao 472 a me 473, ma ke keena kakau kope ma Honolulu, oia he141-100 kaulahao.

Kakania i keia la 13 o Augate A D 1877.

820 3ts                        R F Bickerion, Loio no W McCandles.

 

Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwaio C Akono Akua, no uila, Hawaii i make.

            Ua heluhelaia a ua waihoia ka palapala noi a Awai Akau, ke kaikaina a ka mea i make, e noi ana e hoonohoia oia i Lunahooponopono no ka waiwai o C Akono Aau, no Hilo, Hawaii, H P A i make. Nlalia, ke Lauoha ia’ku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poaono, oia ka la 6 o Okaloha, ma ka hora 9 kakahiaka, ma ka Halehookolokolo ma Hilo, Hawaii, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi ia a me na mea kue ke hoikeia.

FS Lyman,

Luuakanawai Kaapuni Apana Ekolu.

Hilo, Aug 28, 1877.    823 3ts 825

 

Ma ke keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o Huai k, no Hamakua. Hawaii i make.

            Ua helahelaia a ua waihoia ka palapala hoi a Kaleialii k, ka moopuna a ka mea i make, a hoi ana, e hooholoia oia ka hooilina, a e hoonohoia oia i Lunahooponopono no kawaiwai o Huai k, no Hamakua, Hawaii H P A i make. Nolaila, ke kanoha ia ku nei na kanaka a pau ke pili, o ka poaono, oia ku la 6 o Okatoba, ma ka hora 10 kakahiaka, ma ka Halehookolokolo ma Hilo, Hawaii, oia ka la a me kahi kohala no ka hoolohe ana i ua noi la a me namea kue ke hoikeia.

F S Lyman,

Lunakauawai Kaapuni Apana Ekolu.

Hilo, Aug. 28, 1877.               823 3ts 823

 

Ma ke keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o Kaluhi k, no Waikiki, Honolulu, Oahu i make.

            Ua heluheluia a na waihoia ka palapala nei a Maamaaiki k, oia o kena Loio L Kehipio, e hoi aua e hooholoia ka waiwai o Kaluhi k, no Hamohamo, Waikiki, Oahu i ua hooilina, Nolaila, ke kauoha ia’ku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poaloa, oia ka ia 18 o Sepatemaba, 1877, ma ka hora 10 o kakahiaka, ma ka Hale hookolokolo ma Lahaina, oia ka la a me kahi i koliola no ka hoolohe ana i ua nei la a me na mea kue ke hoikeia.

ABR. Fornander.

Lanakanawai Kaapuni Apana 2 HPA

Lahaina, Aug 25, 1877.          822 3ts 824

 

Hoolaha a ka Luna Hooponopono Waiwai.

Ma ka waiwai o Nahoi k, a me Koo w. i make. Ma ke kauoha a ka ana Hookolokolo Kiekie, ma ke keena, hokeia waiwai, hoikila, ke kaaohaia aku nei ka poe a pau he mau koina ka lakou, ma paha ua hoopaaia ma ka moraki a ana e ne, e hoike koke wai lakou i ka mea nona ka inoa malalo iho no ka  apono ana. A o ka poe a pau i ale mai i  kela waiwai, e hookaa koke mai.

B F Bickerton (Pekekona) Lunahooponopono W

Honolulu, Aug 13, 1877.        820 4ts 823

 

Ma ke keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua ko Hawaii Pae Aina. Maka waiwai o Kamohai k, no Hamakualoa, Maui, i make.

            Ua heluheloia a ua waihoia ia palapala noi a Kaaikania w. ma o kona Loio D Kahaulelio, e nui ana e hoonono ia o J Keohekaua i Luoa Hooponopono wo ia waiwai o Kamohai k, ua Hamakualoa, Maui, HPA i make. Nolaila ke kauoha ia ku nei na kanaka a pau ke pili o ka Poaloa, oia ka la 18 o Sepatemaba, 1877, ma ka hora 11 AM. ma ka Halehookolokolo ma Lahaina, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hooiuhe ana i na nei la a me na mea kue ke hoikeia.

ABR Fornander.

Luna K. Kaapuni Apana 2 HPA

Lahaina, Aug 23, 1877.                      813 3ts 824

 

Hoolaha Lawe Moraki.

Ke Hoikeia aku nei ka lohe i na mea a pau, o wau o J. R. Williams, ka mea moraki maloko o ka palapala moraki, i hanaia e Levi Chamberlain a me John Mitchell, ma ka la 1 o Okatoba 1875, a i kope la iloko o ke keeua kakau kope ma Honolulu, a maloko o ka Aoao 51, o ka Buke 44, ke makemake nei na e lawe la moraki, i kulike ai me na olelo maloko, na ka mea ua loia kekahi ne wa, ma ka aku ole a ana o ka oka panee; a e koaha aku no ma ke kudala, no waiwai i hookomona iloko o oa moraki la, me ka la 23 o Sepatemaba 1877 i ka hora 12 awakea ma ka Hale Kudala o E. P. Adams.

            O ka papa waiwai o na wawai i hookomoia ma ka moraki, aia ma ka mahiko o Halawa, Ewa oia he 1 wiliko, nona ka 3 uau, me ua kua i ka ina o ka nau hookahi he 34 iniha, a o ke ana waena he 20 iniha: 1 enegini mahu i lawa pono i na lako: 1 enegini uuku me ka ipu mahu, he 7 kapuai ka loihi a he 25 iniha ke anawaena; 2 mau ipu hoomaloo koi makaukau pono; 1 ipuhao nui, he 20 kapuai ka loa a he 3 kapuai ke anawaena; 2 mau holowaa hoomaloo ko, ma a 300 galani o ka holowaa hookahi; 2 mau huihi nunui me na ku i paa pono, ma ka 1 kapuai a me 6 iniha ke anawaena pakahi @ o laua; 1 hao hoopaa huila me na huila kau ili elua a me 1 huila nui no ka enegine nui, 1 ipuhao keleawae me ka nao, 1 pahu waiho wai elua mau pani hao, 30 a 40 tausani uwini apa oi a emi mai.

            Upamakani kapuahi, na lako kamana, @ kupa a peia aku: 35 ipuhao hoomaloo ko, 1 punana wai @, 2 pauma wai hao no ka hoo@ ana i na huila pauma, hookahi puni hao poepoe, 1 poo kapuahi me na ipuka a me na hao kapuahi, he mau paipu hao, ki mahu, mau @ kolu hoopaa enegini, @ ame mikini @ ana mahu, he mau @ i mea hoopaa mikini hoomaloo ko a me ka mea e ae a pau e pili ana i keia

J R. Williams.

E P Adamss, Adamu, Mea kudala

W H Kakeia Loio.                  @1 @13

 

Hoolaha Hookolokolo

Aha Kiekie o ka Hawaii Pae Aina ma ka hooponopono waiwai Mokupuni o Oahu Hawaii Pae aina.  Ma ka waiwai o @ k o Honolulu i make.  Olelo kauoha e koho ana @ e hooiaio i ka palapala kauoha a me ke hoonoho ana.

            No ka mea, ma ka la mua o Sepatemaba MH 1877 ua waihoia mai imua o ka Aha Kiekie  @ i oleloia @ no ke kauoha hope loa a @ i amke aku, a me ka palapala hoo@ kela palapala kauoha a e hoopuka hoi ka palapala lunahooko no Nanaele w ua waiho ia mai o Nanaele w.

            Nolaila, ua kauohaia o ka Poaha o ka la 2 o Okatoba MH 1877 ma ka hora umi ma ka rumi hookolokolo o ia aha ma Aliiolani Hale ma Honoluu oia ka la me ka hora e @ i na palapala kauoha a e hoolohe hou no ia noi @ mai, a me ka poe a pau @ palapala kauoha ame ka hoopuka ana i ka palapala @.  A ke kauoha hou ia e hoolaha no ka mea no na pule ekolu maloko o ka nupepa kuokoa he nupepa i paiia ma hoolahaia ma Honoluu A ua kauoha hou ia e hoopuka ia palapala kona no ka @ no ka palapala @ a me palapala kauoha i ka wa i oleloia.

            Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii PA Sept 1, 1877

Ka@ E. H@, ko Hawaii P A Sept 1, 1877

A.     A.        Francis Judd.

W R Castle.          Lanakanawai o ka Aha Kiekie

Loio no Nanaele.               @ @ @23

 

Aha Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Kau o Okaleo A D 1877. Ma ka hihia o ke moi a David Kalakaua, Lydia L. Dominis, J O Dominis ana kane, M. L. Cleghorn a me A. S. Cleghorn kana kane, no ka Hooua Noleana Aina. I ke kahi mau aina ma o ka piikoko ia. Imea o na Lanakanawai McCuby.

      Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o David Kalakaua, Lydia K. Dominis, J O Dominis kana kane, M. L. Cleghorn a me A. S. Cleghorn kana kane, o Honolulu, I Ka palapala noi e koi ana i ko lakou pono ma ka pilikoko, i kekahi mau aina maioko o Hawaii nei oia na aina e hoikeia aku nei maloko o na palapala noi a no C Kanaina i make kauoha ole ma Honolulu, mokupuni Oahu, kokoke i ka la – o Fearuari AD 1877 na mau aina ia a e poi ana e hoeholoia ka pono o ua mau aina ia ea David Kalakaua, Lydia K Dominis wahine a J O Dominis, a me M. L. Cleghorn wahine a A.S. Cleghorn, e kuleana lakou i ua mau nina ia, ma ke ano pau loa a hapa paha.

      Ua kauohali, o ka Poakolu la 17 o Okatoba 1877, oia ka wa e hoolohela ai keia noi. I mua o ua Lunakanawai la o ka aha Kiekie I keia kau hookolokolo ma ke o ka Aha Kiekie ma ka Banako. ma ka hale hookolokolo ma Honolulu, eia kahi a me ka manao o na mea a pau i pili. e hele mai ai a e hoike, ina paha he kumu e ae ole ia ai ua noi la A e hoolahaia keia kauoha iloko o na olelo Enelani a me Hawaii. maloko o na hupapa Hawaiian Gazette a me ke Kuokoa, he mau nupepa i paiia a hoolahaia ma Honolulu nei no ekolu hebedoma mamua ae o ka manawa o ke la mua o ua kau la o ka Aha Kiekie.

Hanaia ma Honolulu ko Hawaii Pae Aina Sept 4, 1877,

L. McCully,

Cecil lBrown, Loio.          Lunakanawai Aha Kiekie.

Idea:

Jan F. Barnard, Kakauolelo.         s23 3st 825

 

Aha Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ke keena. He oui o ke koho ana i Louahoopono Waiwai. Ma ka waiwai o ka Mea Kiekie ke Alii Wiliam Pitt Le Eiohuku, o Honolulu i make kauoha ole Imua o ka Lunakanawai in McCully.

      Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka Mea Kiekie Hula Keeiikolani o Honolulu, e hoike ana, ua make kauoha ole o ka Mea Kiekie William PittLeleiohoku. ma honolulu ia la o Aperila AD 1877, a e noi ana, e hoopukala ka palapala Lunahooponopono Waiwai no ka Mea Hanohano Simona K Kaai

      Ua Kauoha ia o ka Poakulu ia 26 o Septembaba M H. 1877, ma ka hora 10 A M ma ka hale Hookolokolo ma Honolulu, oia Kahi a me ka manawa e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai, ina paha he kumu e ae ole ia ai la noi, a e hoolahala keia kauoha me na olelo Enelani a me Hawaii, no ekolu hehedoma, Hoku a na nupepa Hawaiian Gazette a me ka Kuokoa, he mau nupepa ma Honolulu.

Kakauia ma Honolulu, Hawaii Pae A. Sept 4, 1877.

Lawrence McCully,

Edward Preston.               Lunakanawai Aha Kiekie.

Ikea: Loio.

Jao. E. Barnard, Kakauolelo.        823 3ts

 

Aha Hookolokolo kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono waiwai. Ma ka waiwai o Kaamana w, o Kalihi, Oahu i make kanoha ole. Imua o ka Lanakanawai L McCully. Olelo kanoha, e hoolaha aku no ke noi ana mai, e koho i Lunahooponopono Waiwai.

      Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a Thomas Conner k, o Honolulu e hoike mai ana o Kaamana w, no Kalihi, Oahu. ua make kauoha ole ma Kalihi, Oahu, ma ka la 17 o Augate M.H. 1877, a e noi ana, e haawila ka palapala hookohu Lunahooponopono waiwai ia Mireama Kahuna, a me ke koho ana laia i Kaamana w. ra 10 AM oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la, imua o ua Lunaknawai la, make keena Hookolokolo o kei Aha, ma Honolulu, a ma ia manawa, a ma ia wai@ no, e hele mai ai na mea a pau i pili, e hoike mai i ke kumu. ina he kumu oiaio ko lakou. e ae ole ia ai na noi la. A o keia olelo kauoha, e hoolahala ma ka olelo Hawaii, i ekolu pule ma ka nupepa Kuokoa, nupepa ma Honolulu.

Kakania ma Honolulu, ko Hawaii P A Augate 28, 1877.

Lawrence McCully,

W R Castle,          Lunakanawai o ka Aha Kiekie

Ikea:          Loio no Thos. Conner.

      Jho. E Barnard, Kakauolelo.               822 3ts 824

 

Aha Hookolokolo kaapuni Apana Eha ko Hawaii Pae Aina, Kauai, SS. Kau o Augate AD 1877. Emalekaio w, kue ia J H Kaio k. Hoopii oki mare.

            Ma ka hihia hoopii oki mare maluna ae, ua kauohaia, ua kaa ka pono maka aono o Emale Kaio w, no ka hookaawale ana no ka noho ana mau, no ke kumu ua loaa o Kaio k, i ka mai pake, aole e hiki ke hoolala a hookeia mahope o ka pau ana o na malama eono ua keia ia aku, koe wale no ina he mau kumu e ae kekahi e pa@ mai@ no ke kue. Ua kauohaia ka mea hoopii, o hoolaha i ke kope o kela kanoha, maloko o na nupepa Hawaiian Gazette a me ke Kuokoa, no eono hehedonia, o ka hoopuka mua ana maloko no ia o hookahi malama mai keia la aku, a o ka poe a pau i pili, ma he mau kumu kue ko lakou, e hoike mai iloko o ia wa, i kumu e ae ole ia ai.

Kakaoia ma Nawiliwili, Kauai, Augate 7, 1877.

Frank Bindt, Kakauolelo.                   Na Ka Aha.

            Ke hoike aku nei au, o na olelo maluna ae, oia no ke kope oiaio o ka niaia maluna ae, e waiao nei ma ke keena o ke kakauolelo o ka Aha Hookoloko o Kaapuni Apana 4.

Frank Bindt,

821 6ts                        Kakauolelo Aha Kaapuni Apana Eha.

 

Aha Kaapuni Apana Eha o ko Hawaii Pae Aina, Kauai SS. I ke kao o Augate AD 1877. P Kalawa k, ka mea hoopii kue ia L@ukia w, ka mea hoopilia. Hoopii oke mare.

            Ma ka palapala hoopili oleloia maluna, no ke oki mare, ano ua kauohala, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka oe rita mare aku, mamuli o ka aoao o P Kalawa k. no ke kumu no ka hailele ioa o Luukia w, i oleloia; e iho i mea paa mahope o na malama eono, mai ka la i hoopukaia ai keia olelo hooholo, ke hamua e like me ua olelo aialoko nei, ke ole nao i ike ia na kumu kapono e hooleia ai, a ua kaeohaia ka mea hoopili a hoolaha i ke kope i hoolaiola o keia olelo kaueha ma na hupapa aupuni i keia a me keia hehedoma eono o ka hoolaha mua ana iloko o ka maluna hookahi mai ka la aku i hoopaka ia ai kela kanoha i mea e hiki ai loa mea a pau i pili i keia hihia ke hoike mai iloko o na malama eono ina he humu ko lakou i hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea ole.

Frank Bindt, Kakauolelo.                   Na ka aha.

 

Ke hoike aku nei au o na olelo maluna ae, oia no ke kope olaio o ka maka maluna ae e waiho nei ma ka keena o  o ke Kakauolelo o ka Ahahookolokolo Kaapuni, Apana Aha.                   Frank Bindt,

821 618           Kakauolelo Aha Kaapuni Apana Eha.

 

Aha Hookolokolo Kaapuni Apana Eha ko Hawaii Pae Aina, Kauai. SS. Kau o Augate AD 1877, Kaluna W. ka mea hoopii oki mare, kue la Ioani k, ka mea i hoopii.

            Ma ka hioia hoopii oki mare maluna ae, ua kauohala, na kau ka pono ma ka hooki ana i na mare, ma ka aoao o Kaluna w. no ke kumu he moekolohe o na ioani k ia e hookoia mahope iho o na pau ana o na malama eono mai ka ia aku o ka haoaia aoa o kela olelo hooholo ke hana e like me na olelo maloko nei ke ole nae i ike ia ke kumu e ae ole la ai ia noi. A ua hauoha hou ia ka mea hoopii, e hooaha i ke kope i hooaioia o keia olelo kanoha ma na nupepa aupuni Gezette a me ka Kaokoa, i eono hebedoma, o ka hoopuka mua ana maioko o hookahi malama, mai ka ia aku i hoopukala ai keia olelo kauohe, i mea e hiki ai ua mea a pau i pili, ke hoike maloko o na malama eono, loa he kumu ko lakoa e mako ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i me ole.       Na ka aha.

Frank Bindt, Kakauolelo makapuni Apana Eha. Nawiliwili, Kauai, Augate @, 1877.         820 823 825

Ke hooia aku nei au, o ke kope olalo keia maluna ao no ka hihia maluna e waiho nei ma ka hoke o ke Kakauolelo o ka Ahakaapuni Apana Eha.         Frank Bindt.

Kakauolelo Ahakaapuni Apana Eha

 

Aha Hookolokolo Kaapuni Apana Eha ko Hawaii Pae Aina, Kauai, SS. Kau o Augate AD 1877. Ahiu Pake ka mea hoopii oki mare, kue ia Huta Ahiu w, ka mea hoopila.

            Ma ka hihia hoopii oki mare malaua ae na kauohala, ua kaa ka pono ma ka hooki ana i ka mare ma ka aoao o Ahiu (pake), no ke kumu he haalele loa o ua Hora Ahiu ia, e hooko ia mahope Iho o ka pau ana o na malama eono mai ka la aku o ka hanaia aoa o keia olelo hooholo, ka ha@ e puke me na olelo maloko nei ke ole ma i ke ia ke kumu e ia ole ia ai la noi. Aua kauoda hou la ka mea hoopii, e hoolaha i ke kope i hooiaio o keia olelo kauoha ma na nupepa aupuni Gazette a me ke kuokoa i eono hebedoma ia ka hoopuka @ ana malolo o @ malama mai ka ia ana i hoopoka@ ai keia olelo kauoha i mea e hiki ai na mea a pau i @ ke hoike maloko o na malama eono, ina he kumu ko lakou e hooholo ole ia ai ka olelo hooholo a lilo i mea ole.

            Frank Bindt Kakauolelo Aha Kaapuni Apana Eha. Nawiliwili, Kauai, Augate 8, 1877.      830 @1@ 825

            Ke hooiaio aku nei ao, o ke kopa olelo kela mai aoa ae, no ka mea maluna e waiho nei @ @ puke o ke Kakauolelo o ka Aha Kaapuni Apana Eha.    Frank Bindt

Kakauolelo Aha Kaapuni Apana Eha.

 

Olelo Hoolaha.

Heneiki ka aka i ka olu.

Olu o ke aha?

Olu o ke kumukuai o na lolehou o ka Halekuai o Goo Kim!

Maluna mai nei o ka mokuahi Hawaii "Likelike." a me ka mokuahi Kulanakauhale o Nu Ioka.

            E hoomaka ana ke kuai manuahi ma  a p@ mau aku ma na @ a paa. N@ e hale @mai oukou aoia mau loa @ ma keia @ e mau a ka mea a @ @ e la ai k@ @ i ka ala a @ ala puka o Kauakau. @ o kaa @ ea @ pooi u @ a @ a me na @ala a o ia ana i ke ole@ @ ma Hawaii nei oa p@ @ ana me @ @ @ keia a me keia aina. na k@ @ nani loa akaha a @ @ @ @ kakou @ @ @ @ @ @ @ @  na Lakeke K@ a @ me na k@ no p@ na o oa kaikamahine @ a me na mea @ ae hele halehu @. E hele mai i ike i ka mai o Aipa.

Goo Kim.

Alanui Nuuanu, ma ka aoao ma i na mai o ka hale po@                    23@

 

Kuai waiwai paa a ka lunahooponopono waiwai.

No ka mea, ua loaa mai ka Palapala Kauoha mai ka Aha kiekie mai i hamai ma ka waiwai o Paniela i make. Ekuai ano ana au ma ke kuai kulaha ma ka Poaono, la 8 o Sepatemaba, i ka hora 12 awakea o la ia, ma Waikane, Koolaupono, Oahu, i ke kuleana a pau o ua Danieia la , i make i keia mau apana aina a pau e Waiho la ma Waikane, Koolaapoko, Oahu, a penei na palena:

            Eia kekahi o keia apana aina e waiho la ma Waikane, i oleloia a penei na palena:_

Elima loi me ke kahuahale Kumunui :--E hoomaka ana ma ke kihi aku mauka a keia pili ana me ka Kaikama a me ke Kaheana ma ka lihi kae pali, a e holo ana ae  hoike 251 kaui me ko kuikama a hiki i Koma kihi hem makai ke kini a@ makai o keia ala@a, @ @ hie @ paukama ko Kukaiua a hiki i ka hau i hoai@aia X ma ke kihi ale mauka o ko Mele w. @ hem @ @hik @ @ kani ma ku Kamai a hiki i ka @ ai ke kihi hem mauka o k oKamai ai@a hem 5@ 30@ @ @ pauku hem @ keia 1.62 kaui. hem 88@ @ kem 72pauku ma ka pa kihi a hiki i kahawai, @ 51@ 13@ hik@ kaui maku ana ka @wai a ma ke kihi o kae pau ala@a ak @ kum @ @ @ ma ka lihi pali, a hiki i ke kihi hem makaio ko Papaha aia@ ak 1@ 30@ hik 1.13 kaui ma ko Papaha, a ak 53 @ @ 1. @ kaui ma ko Kaheana, ma ka lihi pali a hiki i kahi i hoo akai. Maloko oia apana, @ esa.

Apana 21 loi. Kakaweleole. –E hoomaka ma ke kihi heui mauka o keia ke kihi heia makai o ko Koma loi, pili ana me ka aina o Puka a e holo ana ak 20@ kom 2.32 kaui loa ko Kuma, ala@ ak 71@ 80@ hik 1.17 kaui ma ko Kamai loi, alaila hem 18@ 4@ hik 2 kaui ma ko Hauhoe a hiki i ko Puka. alaila hem 3@ pauku a he 2 kaui na ko Kauhoe a hiki i ko Puka, alaila hem 30 pauku a he 6@ 15@ kom 1.04 kaui, ma ko Puka a hiki i kahi i hoomaka’i. Moloko ola apana 26-100 eka. 314 @.

Apana 81 loi, Kokowelieole. –E hoomaka ma ke kihi ak mauka o Kaapana 2 pili la me ko Koma a hiki me ka Kauai, e holoana hem 67@ kom 1.02 kaui ma ko Kouia a hiki i ko Kauhoe,, alaila ak 22@ 45@ kom 2 kaui ma ko Kauhoe, alaila ak 6@ 15@ @ 1.14 kaui ma ko Puka alaila hem  1@ 15@ hik 2 kaui ma ko Wahaiole a me ko Kamai a hiki i kahii hoomaka’i. Maloko oia apana 21-100 eka, 254 amana.

Also, that certain piece of land situate at Waikane, aforesaid, and de-cribed as follows:

E hoomaka i ke ana ma ke kihi hem o ka pa inia, a e holo e na ak 87@kom 2.oo kaui, alaila ak 64@ 4@ hik i 95 kaui, pili me kekahua o ka halupule, alaila hem 34@ 45@ hik 2.60 kaui, pili makula o Konohiki, oia ka aoao makai o keia aina, alaila hem 66 kom 2.07 kaui a hikik i ka hoomaka ana. A maloko o keia apana alea, 37-100 eka.

Eia kekahi, o ke kuleana o Nauleia maloko o ke Ahupuaa o Waikane o kono mahele malaila mai aM. Olulo a me Kalaeloa mai. No na mea koe, e lanau la.

Cecil Brown.

820 3ts                        Lunahooponopono Waiwai.

 

Kuai o ka aina i moraki ia.

Mamuli o ke kauoha a A.S. Cleghorn, ka mea iaia e paa nei ka moraki i hana ia ma ka la 16 Ione, 1870, e Wm. E. Wright a me Emily K. Wright me A.S. Cleghorn,

E kuai aku ana au ma ke kudala akea ma ka Poaono, Sepatemaba 15, 1877, I ka hora 12 awakea, maloko o kuu Keena Kudala ma Honolulu, i kela mau apana aina a pau e waiho la ma ke Ahupuaa o Honaunau, Kona, Hawaii, a i hoike ia na palena malaio iho:

Apana 1, - He Pa Hale me ka Hale Pohaku, Pahiki hou i kahi i hoomaka mua ai 44-100 eka, a oia ia wahi i hoikeia ma ka Palapalu Sila Nui Helu 3827 Kuleana Helu 7296.

ke kihi mua, 31/2 eka, a eia ia wahi i hoikeia ma ka Palapala Sila Nui Helu 3630, Kuleana 11179.

ma ko Paea, a hiki i kahi i hoomaka’i, 4.70 eka, a oia ia wahi i hokeia ma ka Palapala Sila Nui Helu 3185, Kuleana Helu 9720.

hale.” e hoomaka ana ana una ke kihi kom a e holo akau 62@ hik 1 54 kaui ma ke alanui:hema 31@hik 2.94 kaui ma ka aina o Keolewa; hema 82@30@ kom 2.08 kaui ma ka aina kouohiki:akau 20@ kom 2.13 kaui ma ke alanui aupuni a hiki hou i kahi i hoomaka mua ai, 44-100 eka-and being the same premises described in Royal Patent No 3827, Kuleana Helu 72@6.

            2d-E hoomaka ana ke kihi kom a holo hema 4@30’ hig 2.70 kaui ma ko ke konohiki, akau 68@45’ hik 10.70 kaui ma ko konohiki; akau 24@30’ kom 2.70 kaui ma ko konohiki; hema 68@38’ kom 427; kaui ma ko konohiki, ke kihi mua, 31/2 eka- and being the same premises described in Royal Patent No 5339, Luleana Helu 11179.

            3d-E hoomaka ma ke kihi akau a e holo ana hema 18 ½ @ kom 2.72 kaui ma ko koaohiki; hema 81 ¼ kom 5.90 kaui ma ko Waialele; hema 88 ¼@ kom 9.48 kaui ma ko konohiki; hema 74 ½ @kom 4.20 kaui ma ko konohiki; hema 59 ¼ @ kom 6.30 kaui ma ko konohiki; akau 30 ¼ @ kom 2.40 kaui ma ko konohiki; akau 70@ hik 3.30 kaui ma ko Manuwai; akau 86 ½ @ hik 2.90 kaui ma ko Paea; hema 58 ½ @ hik 2.15 kaui ma ko Paea; akau 68 @ hik 2.70 kaui ma ko Paea; akau 77 ¼ @ hik 1.70 kaui ma ko Paea, a hiki i kahi i hoomaka i, 4.70 eka, and being the same premises described in Royal Patent No 8186, Kuleana Heiu 9726.

            Aia maluna o keia mau apana aina, he Eha mau Hale. No na mea i koe, e niana ia

C.S. Bartow Luna Kudala.

A i ole ia Cecil Brown Loio.   819 6ta

Kuai Waiwaipaa a ka lunahooponopono waiwai.

No ka mea na loaa mai ka Palapala Kauoha mai ka Ahakiekie mai, i hanaia ma ka waiwai o Sylvester Zablan y Castro, i make. E kuai aku ana ma ke kuai kudala ma ka poaono,la 22 o Sepatemaba, i ka hora 12 awakea o la ia, ma ka ipuka o ka hale hookolokolo, kulauakauhaie o Honolulu, i ke kuleana a pau o ua Sylvester Zablan y Castro la, i kela apana aina a pau e waiho la ma Puunui, Honolulu, Oahu, a penei na palena:

            Oia no ka apana aina nona na Palapala Sila Nui Helu 2761, Kuleana, Helu 69 Eha Apana i , hoopukaia no Paakahi. He mau aina kalo leia, a paa pono i ka wai.

No na mea i koe, e hinau ia                 Cecil Brown.

820 3ts                                    Lunahooponopono Waiwai.

 

He papa kuhikuhi manawa holo

o ka

Mokuahi Hawaii

Likelike!

Kapena Marchant.

Poalua Ssep 11 3:30.......Kaaponi ia Hawaii

Poakahi Sep 17, @:00...Madukona a me Kawaihae a hali noi mai no

Poaha Sep 20 3:20.........Kaapuni ia Kanai

Uku Eomoku mai Honolulu aku.

A hiki i Lahaina a pela maluna mei     ........$4.00

     “   M@                 “          “          ......... 7.00

     “   Makena           “          “          ......... 8.00

     “   Mahukona,      “          “          .........10.00

     “   Kawaihae,       “          “          .........10.00

     “   Kailua,             “          “          .........10.00

     “   Kaawaloa,       “          “          .........10.00

     “   Hilo,                “          “          .........13.00

     “   Kau,                “          “          .........18.00

Uku kaapuni ia Hawaii................................22.00

A hiki i na awa o Kanai...............................  2.00

Uku kaapuni ia Kanai..................................12.00

Uku ohua Hawaii oheki...............................  2.00

Aole aie ao na uku ohua.

Ma ka Hale Oihana e lona’i na palapala.

Aole keena o hope e iho, ala wale no a kaamua mai ka aka moku. Aole e ai ka hewa no na paiki, ukana a pooia pa@, ke ole e kakana ka loaa ana mai.

E hookauia ka aku okana i ka na e noila aku ai.

Kamuel G. Wilder (Waila,)

                                                Ageoa.

K@ ma ka Hale Kuai Pepa o Waila ma, ahi o A@ Pupu a me Moiwahioe.   @@@            14@u

 

Olelo Hoolaha.

E ike e @a @ a pae ma keia i @ ke d@ ana nei @ aina @ ma @ @ @ Ka@ na @ @ a paa @ @ip@ @ @ @ @ a @ @ @ @ pai ka aole a @ @ e keia @ o @ @ ma na kanawai. A p@ na @ kan@ @ a @ ma ia @ i ka p@ i @ kau aku maluna i ka po@ e @ @ @ ka me @ k@.          Ap@ @

H@ia Wak@waena A@ @. @                      @ @ @

 

Hoolaha a ka Luna Hooponopono Waiwai.

Ma ka waiwai o Piipali k@ @ @ N@ Kau @ a Hawaii @ o @ @ @ @ ma ka mea @ @ o ka M@ Ha@ @ @ @o @wai Kaapuni @ K@. @ @ @ aku @ ka @ i ka p@ a P@pa@ i ana ai, a @ @ @ i ke ha@ @ mau k@ oia ma @ Kapono: a o ke poo a p ae mai ka mea i make @ @ @ @

Sho Martin, Lunahooponopono Waiwai

Wa@ @ @                                         @ @ @

 

J.M. Davidson,

Loio a Kokaa!

Hale Oihana, @ ia o ka Hale Kuai Buke o Wiai ma ke k@ i noho @ ia iho nei a i w Aok@. Ua maka@ mai o lawelawe i @a @ o keia a me kela ana @ o na Aha Ho@kolokolo a pau o @ Aupuni.                                781 150 @

 

Cecil Brown,

Loio a he Kokua ma ke Kauawai

Ahe agena no ka hooiaio ana i na Palapala no ka mokupuni o Oahu. Helu 8 Alanui Kaahumanu, Honolulu, H.P.A.

783 18

Hoolaha!

O ka poe nona na inoa malalo iho, he poe malama Hale Inu Kie a ma Kope ma Hoholoia nei, ke hai aku nei makua mahoe @ o ka la mua o Augate 1877, aole no @ ke Kika Manuahi i ka poe iku Kia Kope paha.

Akoa@.           Na@.              Kwan Sway.

Anwar.                        Nasu Uau.       K@way.

No@ai.            Ne@goe.         Hop Wo.

Honolulu. Iulai 18,1877.         N@ Chuck.     815 600

 

E ike aaonei na sanaaa a p@ o keia @ me k@ ano, na @ pakiki pake, kanaka maoli, a pela aku. O@ o kamea nona ka inoa malalo iho nei ke ho@ aku nei au la kakalo i @ no kuu mau kuleana a@a o waiho ia ma Ka@ waena, mokupuni Uanu, O ka poo ma kemake e h@ naa keia mau kuleana, e o@ i keia luna e olelo pu ai i a maluna waie hoo keia @ ka @ na o ka hopu ana i na holoholoha helehewa @ keia ana @ o keia mau kuleana, a me ka hele waie o na kanaka a ione wale i kekahi mau mea a kela maa aina. Ina kue aekani i kana mai nana, he ma@ kona ina ke kaui wai.                     George R. Kaumaka Jr.

Moanalua, Oahu, Augate 11,1877.     820 41@ 823

 

O wao o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, oiai, ma ka mana i haawi ia mai ia’u ka aina o U. E. Williams nona ka inoa o ka Ululoa, e waihu ia ma Palolo, Mokupuni o Oahu. Nolaila, ke papa loa aku nei au, a ke hookapu aku nei i na mea a pau, aole e hookuu wale i ka lakou mau holoholona o ka mea e kue i keia, e hoopii ia no la e like me ke Kanawai.

819 3ips.                      Charles Long.

 

Ma ka waiwai o Kekaawe I make, ke hoiko ia aku nei ka lohe i na mea a pau a Kekaawe i ale ana ai, e hoike koke mai i ka lakou mau koiua, i ka mea nona ka inoa malalo iho no ka uponoia ana. O ka pue i ale mai ia la, e hookai loke mai ia.             Kamehaiku w.

Luuahooponopono Waiwai.

Honolulu, Aug 13,1877                      @20 41@ @

 

Hale Kuai Hou!

Ke poloai aku nei ka mea nona ka mai malalo nei, i ka lehulehu a pau, me ka nei pu aku i ko oukou lokomaikai, o hele mai ma ko’u Haleauai hou ma Houokaa, Hamakua, Hawaii, a e ik i no hoi oukou i na lole nani o kela a me kai ano, mai ko na kanaka makua a i ko na kamalii. Malaila no hoi na Noho Lio ano hou lea. E loau no kei mau mea a paa me ka makepono loa.        K. Amu.

Honolulu, Iulai 18,1877.                    816 Jin 827

 

Kuai a ka ilamuku!

Mamuli o ka mana o ka Olelo Hooholo, i hoopuka la e ka Aha Hookolokolo Kiekie, no J. O. Disckson ka pono, nona dala he 8138, kue ia S Apana, ka mea pale, ua lawe mai au a e kuai aku ana ma ke kudala alea, ke hiki aku i ka hora 12 awakea, o ka la 3 o Okatoba, maluna iho o kahi o ka hale laau e ku la ma Kamoiliai, i na pono, na pomaikai a me na kuleana a pau o ua Apana la iloko o ka hale laau a me ka hoolimalima hoko o ka aina, oia he 8 makahiki @ koe, ala wale no ke koe a hookaa e ia ke komu maluna ae, ka uku hoopanee a me ka uku Komialoa mamua ae. WC Parke, Hamuku.

Honolulu, Aug 29,1877.                     822 4ts 823

 

Hoolala a ka lunahooponopono waiwai.

No ka mea, ua hoonohoia mai ka, mea nona ka inoa malalo i Lunahooponopono na ka waiwai o JY Kanehoa o Kaauopali, mokupuni o Maui, i make aka nei, o Abr. Fornander, ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Paeaina, e like me ia ma kana Palapala Kauoha hope loa. Noaiia, ke kauoha aku nei au’i ka poe a pau i aie i ua mea make ia, e hookaa mai i ko lakou aie, a i ka poe hoi a pau ana i nie ai, e hoike kuke mai i ka lakou mau Bila nie iloko o na malama eono mai keia la aku, a ina e lohi a hala ka manawa i oleloia, e hoole mau loa ia’ku no.                         J.A. Nahaku.

Lunahooponopono Waiwai o JY Kanehoa.

Keekewai, Kaanapali, M., Aug 18,1877. 821 4t@

 

Hale pai kii o ahi.

Emi loa na kii!

Ma ka Hale Pai Kii o Ahi, Helu 67, Aanui Nuuanu, Honolulu. O ka uka o ke kakiai Kii Pepa mamua, he @oo a i keia manawa, ua hoemea i $2.30. O ka uku o ke uli Aulani, he $3.00 mamua, na hoemiloa la a i ka $2.00 wale no. Emi loa maoli a makepoao! Aole like pu mamoa. E wiki mai oukou, oiai ka manawa kupono a ka ha e upu nei. I kei manawa, hanla na kilma, kai loa!

 

Hale Kamana Nui!

Aia no maloko o kei Hale maluna ae a ma ka Helu 69. Alanui Nuuanu, e hanala ai na pau Kupapau, pa mae na noho, na pakaukau, na pahu ume me na aulani ka ua mamalu a me ia mea aku la mea aku. E loaa nana pahu paina a me na pahu koa ma ke kumakuai oiuolu a make po no loa, i ike ole la mamoa.

Hale Kumeka Kamaa!

La Malalo o ka Hale Pai Kii ua hoana okoaia he keena humuhumu kamaa o kei a me keia ano a ka makemake e maiani ai. E kipa mai a e iku oukou “I ka nani o Aipo.” Mlaila no e loaa ai na Pule kii Noho Lio, no ke kumukuai haahaa a ka iauna ole mai. E kipa mai a e knai no oukou iho.

Hale Hana Kika Puhi!

Ma ke keena mkai o ka Hale Kamana, Helu 89, Alanui Nuuanu, he wai e hana pakala nei na iau paka i mau kika puhi maikai loaa. He mau paka kika maikai. I kupono i ko na kanaka makemake, he ona nei ka puhi. E hele maioukou a kuai i  ike maka. E hoohihi ana oukou.          804 6m@831              Ahi.

 

Akiu (Pake.)

Amara! Amara!

E o’u makamaka, o ka “puuwai o ka Pakipika,” Hawaii nei, a me na makamaka iki puakea, na kanaka maoli heahea a me ko’u lahui oia, na keiki o ka Aaa Pua, ua mahi ko, mahi laiki a me na poe mahi ai, o ka Mokupuni o Keawe, a me ko Maui o Kama, Molokai o Hina, Oahu nei o Kuihewa a me Kauai o Mano, eia au ko oukou makamaka ua wehe ae au i hale Amara, alanui Moi, ma Polelewa, a e loaa ana ia oukou ke imi mai, He’u 41, a e huolako la no ko oukou makemake o na mea hau iaku ma@ai, ke Koopala, Oo, Haro, a me na mea e ae, me ka kumukuai haahaa loa, a he hiki no ia’u ke hana hou i na kou pipu oahaha, kau lio, kaa kauwo Aina, me ka oku oluoia loa, a me ka paa e like e like me ka’u palapala e hoopaa ai a aeiike ai no ka manawa e oleloia ai. He hiki no ia’u ke Kopiu i na ano waapa o ka poe e makemake ana me ka aku emi loa me oluolu o na maka o na malihini ke ike i ka’u hana, me ka mino aka iho, aole loa e pakupaku ko make, a hookeke na oiao, ke ike i ka’u hana, a na kamaaina no ia oukou o kau hana maa o ka hemohemo kamau hoii, a hana aoiao ilo no ma kau i hala, a he hiki no @;a ke hana i na uoulu hakihaki a pahoehoe me ka maikai a me ka uku emi loa. No ka mea ua hiki mai ka mana a o pumaikai e aku mea e mahi ai a ina hoi e lako olu i na mea haina, eia no ma ko’u wahi e l@ ai. Ua holo ka kuikahi Panahike he waiwai ka kopena ke hoomai@waohi ouou e o’u iamea maka ina e molowa a pahanaielo @ @eo ka loaa mai, Nu@ia e @ mai a hala wai me a’u i maopopo a ho@ ka hana a na amara, kamana kamaka a Akua, a houkau i @ @ Akua, aohe @ e au a kei kulanakauhale a kawelwe nei ma keia mau  oihana. Nolako e mailu mai i ko u lea e heia mai e ike maka he au pomaikai ko ke kakou Noi, i loai ai, a nona hoi ke kia hoomanao o ka “Hauaia Lahui”                    Akiu (Pake)

Honolulu, Mar 18,1877.                      798 @ @

He kupili kapuai @ @ emi loa kakahi ma keia Hale Amara. E @ mai i ike maka.