Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVI, Number 44, 3 November 1877 — Page 1

Page PDF (1.66 MB)

This text was transcribed by:  Nahua Patrinos
This work is dedicated to:  Ke-a Ohana

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

BUKE XVI

HONOLULU, POAONO, NOVEMABA 3, 1877

NA HELU A PAU 831

 

MAIKAI KA HOI KA PAPA!

A ME

Ka Laau o kou Hale!

No Hea la?

KA I NO HOI NO KAHI O

WAILA MA!

Nana aku no hoi ia la,

OHI KA IO o KA LAAU o MAKAWAO

i ka ua mea o ka nani o

Na Papa Na Laau

A ME

Na PONO KULULU HALE

A NA ANO NO A PAU,

MA KE KIHI O

Na ALANUI PAPU a me MOIWAHINE,

Honolulu

MALAILA E LOAA AI E LIKE ME KA

makemake no ke

Kumukuai make pono loa

 

PAPA, PAPA, PAPA

Na PAPA hulululu

            Na PAPA manoanoa

                        Na PAPA i kahiia

                                    Na PAPA kepa

                                                PAPA hole keokeo

                                                            PAPA hole ulaula

 

NA LAAU! LAAU!

NA KUA,

            NA KAOLA,

                        AAHO,

                                    MOLINA,

                                                PEAPEA,

PINE HULUHULU,

                                    PINE I KAHIIA,

 

Na Papa a me na Laau Ulaula!

PILI ULAULA

            PILI KEOKEO,

                        PANI PUKA,

                                    PANI PUKA ANIANI

                                                OLEPELEPE

PENA O NA ANO A Pau

            Hulu Pena mai ka liilii a ke nui

AILA PENA!

AILA HOOMALOO,

                        WANIKI PATE

 

NA LAKO

o kela a me keia ano,

NA AMI-PUKA HALE,

                                    NA AMI-PUKA PA

ANIANI

Pepa hale me na lihilihi

E LOAA NO MALAILA

 

PAAKAI HELU 1

O KAKAAKO a me PUULOA

            No ke Dala loike, a loaa no na mea a pau i haiia ae la no ke kumukuai emi loa.

            O na kauoha a pau mai Hawaii a Niihau, loaa'ku ana ia lakou, e hooko koke ae mai ana no ia me ka lawa pono. E kipa nui ilaila, i ike i ka'oiaio.

 

HE

IWAKALUA TAUSANI LEGUE

MALALO O KE KAI!

NA ME

KUPANAHA O KA MOANA!

KE ALA O KA MEA HUNA,

A O KA MEA

POHIHIHI O KA 1866!

 

MAHELE II

MOKUNA XV

 

HE ULIA

 

            Ia la ae, o ka la 22 ia o Maraki, a ma ka hora 6 o kakahiaka, hoomakaukau iho la ke Kapena no ka holo ana. Hele mai la ka liula e hui aku iloko o ka holoku o ka poelele. Nui mai la ke anu, hoike mai la na hokupaa o ka lani i ko lakou nani kamahao pipipi. A maluna o ke poo ke nana ae iluna, e o mai ana ka malamalama o ke Kea Hema Kupanaha, ka bea welau o ka aina hema. A ma ka teremometa, ua kaa ma lalo o ka ole he 12 degere, a oaniani mai hoi ka makani me ke anu maeele pu mai no. Mahuahua mai la na moku haupaa e lana hele ana i ka ilikai. A i ka nana ana aku i ke kai, ua paa like i ka haupaa ma na wahi a pau loa. A he nui no hoi na kipuka uliuli ma kela a ma keia wahi o ka ilikai, e hoike mai ana ia, he hau hou ko ia mau wahi. A o ke poi wai keia o ka hema loa,e anu mau ana i na mahina eono o ka hooilo, kahi hiki ole i kahi poe ke hele mai. Aole hookahi kohola i ike ia aku ma kahi kaawale iki o ke kai; a me he mea la, ua pau i ka luu loa malalo o na moku hau nui, e imi hele ai i wahi kaawale o ke kai. Aka hoi, o na ilio sila, na mea maa loa i ka noho ana o na wahi paakiki, noho no lakou ma keia mau ka pakahakai haupaa.

            Ua loaa no i keia mau holoholona ka noonoo e wawahi i na haupaa, a loaa na puka e hiki ai ia lakou ke luu a hoomaha ae malaila. Oiai i keia wa, aole hookahi manu e koe ma ka welau hema, ua pau e lakou i ka hoi i ka akau loa, kahi mehana hoi iloko o keia mau mahina eono, a noho haku iho la keia mau holoholona ma ia wahi no ia manawa. A o ka waihona ea o ka Nautilo, na piha loa i ka wai, nolaila, ua hakalia loa ka emi ana ilalo. Ma ka haneri kapuai ka hohonu, e pau ana kana emi ana, a kope hoi kona mau kolu i na ale, e holo pololei i ka akau, he 15 mile i kka hora hookahi. Ma ka po, ua makaukau oia e lana malalo o na moku hau nui. Ma ka hora 3 o ke kakahiaka, ua hoohikileleia ko'u hiamoe, no kekahi hookui ikaika ana o ka moku. Ala ae la no au a noho ma ko'u moe, a hoolono aku la i loko o ka pouli, a hoolono aku la o ka pa-e leo mai; aia nae iloko o ia manawa, hookui hou akula ka moku me ka ikaika, a haule aku la au iwaena konu o kuu rumi, a piha loa ae la au i ka hopohopo, nolaila, kokolo aku la au a hiki ma ke ala e komo aku ai i ka rumi nui ua malamalama loa ia wahi, a ike aku la au ia loko o ua rumi nei, ua pau na noho i ka hulipu, a o na pukaaniani he oia mau no ka pa. Lohe aku la nae au i ke koele ae o na kapuai a me na leo pioloke, aka, aole nae ke Kapena i puka mai ia wa. A ia'u hoi i haalele aku ai i ka rumi nui, ko-kokomo ana o Kosila a me Nede Lana, a ninau koke aku la no au ia laua, Heaha mai nei hoi keia?

            Pane mai la o Kosila, O ko'u mea no hoi ia i hele mai nei e ninau ia oe, eia ka o oe no hoi kekahi e ninau mai ana ia mea hookahi no.

            Pane ae la hoi o Nede Lana, He mea pilikia! A i kuu manao, ua kuia ka moku o kakou i kekahi pohaku, a ua naha paha, oiai aohe like o keia kuia ana me ke kuia ana ma ke kowa o Toresa, he oi loa aku keia.

            I mai la o Kosila, Aole maua i ike.

            Pane hou aku no hoi au, Ma ko'u nana ana ike teremometa, eia kakou i ka 180 anana ka hohonu, a heaha aku la la ke ano o na kuia?

            Pane ae no hoi o Kosila, He pono no kakou e ninau i ke Kapena.

            I mai hoi o Nede Lana, Mahea auanei oia e loaa aku ai ia kakou?

            Pane aku la hoi au ia laua, E hahai mai olua ia'u e kuu mau hoa.

            Haalele iho la makou i ka rumi nui, a hele mai la ma ke keena palapala, aole hookahi mea maloko, a hoi hou aku la makou i ka rumi nui, a noho iho la malaila e kali ai ia Kapena Nimo. Aole no hoi i liuliu iho hoea ana o Kapena Nimo. A i nana aku ko'u hana, he mau hiohiona kaumaha koua, nolaila, na hiki ole ia'u ke pane koke aku iaia; aka, no kona haliu pono ana mai ia'u, nolaila, ninau aku la au, Heaha hoi keia kuia o ka moku i hakui iho nei?

            Pane mai o Kapena Nimo, He ulia.

            I aku au, Un pilikia io ha ka moku?

            Pane mai kela, Pela paha.

            Ninau hou aku au, Eia hoi ha iloko o ka pilikia weliweli?

            I mai kela, Aole no.

            I hou aku au, Ua ili ha ka Nautilo?

            Ae mai no kela, Ae.

            I aku au, O ke kumu hoi ha ia o keia ulia ia ana?

            I mai o Kapena Nimo, Aole no pela, aka, mamuli o ka paa ana o na kanawai a ka Makua Mana i hoopaa ai ma keia wahi, a no ia mea, ua hiki ole i ke akamai o ke kanaka ke pale aku. Ua hiki ia kakou ke aa ma na kanawai a pau o ke kanaka, aka, aole e hiki ma na mea i hana maoli ia e ka mana o ke Akua.

            I aku la au, E oluolu oe e hai mai ia mea i hakui iho nei ka moku.

            I mai la kela, Eia ke kumu, he moku haupaa nui, ua huli o luna ilalo, mamuli o ka mehana o ka wai malalo o ko kumu o keia mau mauna hau, ua pii iluna ke kikowaena o ko lakou ume kaumaka, a no ia mea, ua hulipu na mea a pau maluna ilalo. A kuia mai la i ka Nautilo kekahi mau pauku haupaa nui, a hoholo loa a kaa pono malalo o ka iwi kuamoo o ka moku; a i ka lana ana ae oia mea iluna, ua hapai pu ia ae la ka moku iluna.

            I aku la au, Ina pela, he pono ia kakou ke hoopau i ke ea o loko o ka waihona ea, i mea e pale aku ai i ka ikaika o ka pauku haupaa e hapai ae nei i ka moku iluna.

            I mai o Kapena Nimo, Oia no hoi ka mea e pauma ia mai la i keia manawa, a ke pii ae nei ka Nautilo iluna, me ka pauku haupaa pu.

            Aka, i ka'u nana iho, oia mau no o ka moku, aohe loli ae o ka aoao akau i kahi e, a aohe ike ia ae o luna i ka paa a me ka ole. A o ka"u mea hopohopo loa,  o ka opa pu ia iho o ka moku e na pauku haupaa elua, a pakii pu. Aka, o Kapena Nimo, ua haka pono loa kona mau maka i ka manomita, ke kuhikuhi o ka mea ana hohono. Mai ka haule ana o ka moku hau    , he 150 kapuai ka pii ana o ka Nautilo, aka, he oia mau no ka piiku. Aole he leo ekemu, oiai ua pahola iho la ka pilihua maluna o makou. E ake loa ana makou e ike i ka waiho pono ana o ka moku. He 10 minute i hala ae o ka hora3, ano hoi iki ae la ka moku a waiho pono.

            Ia wa kahea ae la au, Ua waiho pono loa ka moku i keia manawa!

            Ae, i ka wa e hoopau ole ia ai ka ea, aole e pii, aka, ina e pau, alaila, o kona wa no ia e pii ai i ka ilikai.

            Ia makou e pii aku ana i ka ilikai ahiki he 10 iwilei koe puka loa iluna, ea ae he papahau paa nui laula.

            Ua puai pono ka moku i keia papa, aia maluna a malalo ae. Ma ka hoomaopopo iho ua pio ka Nautilo iloko o na kowa ku haiki o ka haupaa. No ka hulali o ka hau, na oi pakela ka malamalama o ke kuikui. A hoike mai la i na waihooluu nani he nui wale, oia hoi ke omaomao, ka ulaula ke Sepoiro; aole hookahi o makou i nele i ka makemake.

            A hooho ae la o Kosila, Ka naoi e! Ae, he mea kamahao no ia i ka ike ana, oiai, aole i ike ia mamua a akahi no ka ike ia, " i pane aku ai au.

            Ae, he oiaio ia, he mea kupanaha loa keia. Aole paha i ike kekahi mea i keia mea nani, a he mea nui no ia i ko kakou ike ana. Ama ko'u manao, aole ke Akua i manao, e ike ia keia mau mea e kanaka, a ia kakou ike ia ana, " wahi a Nede Lana.

            No ka ikaika loa o ka malamalama, ua olinolino loa ka maka.

            A ninau aku la ia Kapena Nimo, Pehea kakou, eia i hea ka ihu eia no i ka hema?

            Ae, ua panipani ia ae nei na wahi hakahaka a pau, wahi a Kapena Nimo.

            Ina pela, alaila, ua pahipu kakou?

            Ae. "wahi a Kapena Nimo.

                                                                                                (Aole i pau)

 

E AE MAI IA'U

 

E ka Nupepa Kuokoa: Aloha oe:

            E ae mai ia'u e kamailio aku no ke poo manao i ikeia ma ka Buke XVI, Helu 40, Huina Helu 827, Aoao 4, Kolamu eha o kou kino ola mau e ke Kuokoa, a i Kakau ia penei, "Ahaaina houoli no k al i make ai o Mele Aukai Kawela, ma Waiehu, Maui, Sepatemaba 26, 1877, " e pili ana i keia, ua noi aku o Samuela K. Kaihumua, e ae ia oia e hoike ae i ka hana naaupo a Kawela ma, i hoikeia e ia imua o ke akea, ma ke ano ku i ka hoino mai i knoa mau hoa kanaka o ke one oiwi o na kupuna i hala e aku i au wale ka la, me ka namao hoi, o ka hoike wale imua o ke akea, oia ka mea e kaulana ai ka makamaka hoouna nu hou o ka lai ulu o Lele, a kaululaau i hana ino ai -- He oiaio, ma ka la 26 o Sepatema iho nei, ua wehe io ia no e like me kau i hoike ae nei ma ka nupepa Kuokoa, a ua ike like io no kakou a pau a me oe e ka makamaka kino nui a puipui.

            A oiai hoi, ua hele malihini mai oe e ike i ka makou ahaaaina, a ua pahola ia aku imua ou na mea ai i kupono i ka hoopau ana i ka houpo lewalewa o na malihini i kipa mai me ka uku ole. Aole hoi au i manao, e peku mai ana oe me ka manao e hoouna ana oe i na kauna opala i ka pahu-ume o ke Kilohana, i mea e kapaia mai ai kou hoa kanaka nei, he "naaupop," a e hoi hou aku ana e halawai me Waawaaikinaaupo.

            Ke hooey nei au, ua uu ia ka have nani o Hawaii iluna, i ka la ahaaina, e hoike ana, aia no na mea nona na ahaaina malalo o ka have Hawaii nani, me kona mau eheu eehia e lawe kowelo ia ana e na alo o ke ea, oiai he mau Hawaii ponoi kakou a pau: a no ka mea hoi, owai o na Hawaii oiaio e hoopahenehene mai ana no ka uu ia ana o ka have Hawaii iluna o kekahi pahu laau e pili ana i ka lanai ahaina, i mea e hoike mai ana i ka hauoli o ke kanaka Hawaii, no kekahi ahaaina ana i hoomakaukau ai, a i houoli ai hoi i ka have aloha o kona aina kula iwi, i mi pono ia e ko kakou Moi Kamehameha I, ka nai aupuni kaulana i hala aku a me Alika Adamu o Kalihi, i hahai hope aku la i ka meheu o ka makua o ka lahui.

            Ke manaoio nei au, o oe hookahi wale no paha ka kukui o-a o kuahiwi lilo loa. A oia no hoi, ua hoike ae oe me kou manao o na Lani Alii o Kauliluaikeanuwaialeale a me ka Hooiluna o ke Kalaunu.

            E ka makamaka pahenehene, a hooio hoolaha nupepa, mai kuhihewa oe, o ke kau ana oka have Hawaii ma kekahi pahu have e pili ana i ka lanai ahaaina, aia ilaila o Kauliluaikeanuwaialeale a me ka Hooilina o ke Kalaunu. E hoomanao oe, na ka Have Kalaunu e hooia mai aia ilaila ka Moe. I ke kai ana o ka huakai mai uka mai, ua ike oe ia Nehe Punohu, me ka ohe kelanika, me hookahi kanaka e paa ana i ka lima, o Luau kona inoa, &c. -- wahi au, e ka makamaka a me na hoa kanaka i halawai aku ai me oukou ka ike a me ka lono, e ike oukou, aohe kanaka i oi aku ke kuamuamu ino e like me keia Sam. Kahopena Kaihumua. O ke kanaka e oleloia nei e keia Sam. K. Kaihumua. o Luau ka inoa, o kamea no ia nana ka ahaaina i olekoia, a o Kawela knoa inoa oiaio, aole o Luau. E hoihoi anei ka makamaka e hoololi  ano e ia kona inoa me na olelo ino a lapuwale? Na ke Akua i hana i ke kanaka, a na kona mana hoi i hana i ka helehelena o ke kanaka, i ku i ko ke Akua makemake, e like me ke ano i ku i ko ke Akua makemake, mai ka mau loa mai.

            Ma ke kai ana o ka huakai, ua hiki mai i ka lanai ahaaina, a kaapuni i ka he, me ka manao o ia ka la e lu aku ai i na kaumaha a pau mai ko makeu manao aku, oiai ua make io no o Mele Wahineaukai Kawela, i ka la 26 o Sepatemaba 1876, a o ka la 26 o Sept. 1877. oia ka piha ana o akahi makahiki o ka noho kaumaha ana, a nolaila, i manao ia ai, o ka la ia e ai ai i na mea a pau i hoomakaukauia, e hoike ana, ua lawa ka makahiki hookahi o ka noho kaumaha ana, i ke aloha o ka wahine, me ka uhi eleele o ke kanikau: e hoike ana hoi mai ia la aku a nee mai imua o keia au e nee nei, ua hoopau ia ke kaumaha nui, a ua koe na hunahuna liilii: a o keia hoi ka manawa i manaoia, e hoopili hou aku me kekahi iwi aoao hou, ke aponoia mai e kona makemake pela.

            E ka makama o ka malu ulu o Lele i na hono a Piilani, e hoopau i kau mau olelo hailiili, kuamuamu, a lapuwale no hoi, me ka manao no hoi e ao aku ia oe, mai ao i ka hoopunipuni imua o ka Mea Hanohano jeo. U. Kawainui, Hoa o ka Aha Kukamalu, Lala o ka Papa hoonaauao, a Luna hooponopono noiau o ke Kuokoa, na keiki ulele hua kepau o ka Papa Pai, a imua hoi o kona mau tausani poe heluhelu.

            O keia ka'u mau mea e ao aku ai ia oe, a i oieloia maluna ae nei, me ke aloha nui iaoe, a me ke ake no hoi e hoopau ana oe i kau mau olelo ano io ole. A i manao hoi oe e pane hou mai ia'u, alaila, aole no au e manao ana e pane hou aku ia oe, oiai he mea hoopau manawa wale no ia, a he mea hoopau pepa a poo leta hoi, a nawai e hoihoi mai ia mau luhi a pau i la ia i ka makani, a e ohi auanei i ka puahiohio? Aka, ina no he lana kou Lunaikehala e paio mai me a'u, imua o na tausani heluhelu o ke Kuokoa, alaila, eia wale no ka'u ia oe, e kau iho no oe maluna o Neti, a i ole o Likelike paha, a holo no Honolulu, a kau iho ma ke kaa lio, a holo polo lei iuka o Kapalama, a e paio aku imua o na haneri a emi mai a oi aku paha e noho la ma Kalaepohaku.

            Owau iho no me ka oiaio a me ke aloha nui ia oe.                          J.W. Kawela

            Waiehu, Maui, Okat. 18. 1877.

            [Aole o makou makemake e komo ka nupepa iloko o na hoopaapaa o keia ano, aka, he pono no ia kakou e hoonaauao, ahoe he la hauoli ka la e kauia ai ka makena a me ke kanikau maluna o kekahi ohana. Aohe no paha he like ka noonoo o na mea a pau no keia, aka, o ko makou manao nae ia. -- L.H.

 

He wahi kaao kupanaha no

Haku Disraeli.

 

            Eia ke hele nei mawaena o ka poai o ka poe pili aupuni o Ladana, kekahi wahi kaao kupanaha no ke Kuhina Nui o Beritania. He makahaki ae ne i hala, i ka wa i ae ai o Disraeli e lilo i alii, ua hoohiki pu ia oia ma ke ano he Haku no ke Sila Malu, ma kahi o Earl o Malmesbury, ke alii i konoia e waiho i kela oihana, mamuli o kona omaimai. O ka uku makahiki no ka Haku o ke Sila Malu, he $10,000 a o ka uku Kuhina Nui, he $25,000. Ua manaoia a ua hoomaopopoia  i kela wa, aole la oia e lawe ana i kona uku, ma ke ano he Haku no ke Sila Malu, a ua mahalo loa ia, no ke koe wale ma ka waihona o kela puu dala nui. No ka ike ia pela, nolaila, i ke kohoia ano o na lilo o ka Bila Haawina no keia makahiki, ua kapaeia kela uku. Aka, mahope mai nei, akahi no a ike ia, ua lawe no o Haku Disraeli, i kela mau uku makahiki a elua, a hiki wale i ka pau ana o ka makahiki aupuni, oia i Maraki 31,1877. Aka, mahope iho o ka pau ana o ka hapaha makahiki mua, i Iune 30,1877, na noi hou aku o Haku Disraeli, no ka uku oia makahiki. Eia ka paoe a ka Puuku Nui, Aole e hiki ia'u ke hooko aku i kou noi, no ka mea, aole i hookaawale na Anaolelo i haawina no ia oihana. U pane koke aku o Haku Disraeli, Aole oia kekahi mea haawi dala, no laila, na makemake loa au i ko'u uku no ia oihana. Ke oleloia mai nei, na waihoia aku keia ninau i ke Keena Waiwai, aka o Haku Disraeli no nae ka Haku mua loa e hiki aku ai o keia ninau.

 

Ka Moi o Hanovera

 

            O ke Keonimana maikai, hanohano a makapo e noho nei i ka Hetele Claridge Ladana, e lilo ai la paha i Moi no Enelani, in a aole i hauau kona hoahanau o Victoria, ua loaa iaia na pilikia ma keia ola ana; aka, o kona haawina nae, aohe poino loa. Ua lilo aku ka ike a kona mau maka a me kona aupuni, aka, ua pakele no nae kona mau waiwai pili kino a pau, a ua hoopomaikaiia mai oia me ka ohana nui o na keiki. O na makahiki o ua Moi nei o Hanovera, ua like no ia me ka nui o na makahiki o kona hoahanau ka Moiwahine Victoria; aka, aole ia i waiwai loa, a aole no hoi i ilihune. Eia ka waiho nei ma kona malu, he 121/2 na tona papaa kala a me ke gula, e hoahuia nei ma ka Banako o Coult. He Keiki Alii Beritania oia, a he Duke no Cumberland a me Teviotbale, he Earl no Armagh, a he Knight o ke Garter. Ua hoi mai nei oia a me kona ohana i Enelani nei, me ka manao ia nei i home no laua.

 

Auseturia a me ke Kaua

 

            Ua ku ke Kuhina Nui o Auseturia imua o ka Ahaolelo o Hunegari ma ka la 27 o Sepatemaba o hoike aku la, o ka ke aupuni kumuhana i keia manawa, ua like no ia me ko ka wa mamua, oia ka malama i ko ke aupuni mau pomaikai ma na mea a pau, a me ka haka pono i na mea a pau e hanaia ana ma ka hikina, aole e hookoia me ko Auseturia ae ole aku. No ka mea e pili ana i ko na Emepera ekolu hui ana, ke hoikeia aku nei, aole i pili iki ko lakou mau kuka ana no ka ninau o ka hikina a ninau e ae paha. Eia wale no ka na Emepera ekolu a me ka ko lakou mau aupuni i ae ai, o ka malama i ka maluhia, e hana lokahi like, aole nae pili i na ninau e puka hou ae ana. Ua lokahi lakou ma keia mea no kekahi mau makahiki aenei i hala, a pela mai no a hiki i keia wa, a ma o lakou la i ulupuni ole ai o Europa iloko o keia kaua e noke nei. A malia no paha e lilo ana no ko na Emepera hu pinepine ana i mea waiwai nui mahope iho o ka pau ana o ke kaua o keia wa mawaena o Rusia a me Toreke. Aka, he oiaio, hookahi o keia mau aoao ekolu i komo iloko o ke kaua me ke kue i ka manao o na aoao elua i koe, aka aole nae e ili mai kana hewa maluna o na hokua o na aoao elua i koe. Ua hoole oia i ka lono i pahola wale aku me ke kaua ole. aohe on a makemake e hoonalowale ia Toreke. O ko Auseturia launa ana me Geremania, ke mau nei ka maikai e like me ko ka wa loihi i hala. Eia kana olelo hope loa, "Ma ko kakou aoao, ua kukala akeia mai ka hoomaka ana mai, aole mea e hapaia no ke komo ana iloko o ke kaua ke ole kakou e apono aku."

 

He wahi moolelo lealea no Henry Clay

 

            I ka makahiki 1850, hele mai la kekahi wahine mai Georgia mai, i ukaliia e kana kane, e ike ia Henry Clay, kekahi o na kilo aupuni kaulana o Amerika Huipuia, ma ka Hotele kahi ana e noho ana. I ka wa nae a ka wahine i hiki mai ai malalo o ka Hotele, me ka makemake e ike kino iaia, ua pilikia loa ia oia, me ka hoouna pu mai i ka lono i ka wahine, aia a kekahi kakahiaka ae e hele mai ai laua e ike. Aka, aole i ae ka wahine e hoopanee. Nolaila, noho ihola ka wahine ma kekahi pakaukau, kakau iho la i kekahi nota maikai loa me kona lima kakau ponoi, a maloko olaila e i aku ana oia, ua hele mai oia a me kana kane mai kahi mamao loa mai he mau haneri mile me ka makemake e ike ia ia, a me ke no pu aku, e paholaia mai ia laua ka hanohano o ka launa pokole ana, no ka mea, e manao ana no laua e hoi ia ahiahi. Nolaila, haawi pio mai la ke ki o aupuni kaulana o Kenetoke iaia iho malalo o ka mali leo nahenahe a keia lede, me ka haahoa. Hoolaunaia mai la na malihini, a he launa oluolu ana ka mea i ikeia, ka luana ana hoi ia a ke kilo aupuni i oi aku ai ka mahalo mamua o kana mau malihini. A i ke kokoke ana e pau ka launa ana, noi mai la ka lede ma ka olelo ana he mea hou no kana e noi aku ana. "Heaha ia noi e Madme, ina e oluolu oe?"  "E ka haku," wahi a ka lede, "mamua o ka haalele ana i ka home, ua hoi aku au i ko'u poe hoaloha, aole wale no o ko'o hele e ike ia Mr. Clay aka, e hone pu ia mai au e ia!" E @ Madame aloha, " wahi ana iaia e ku ae ana ilun, "e like me ka Mr. Lowades olelo no ka inoa Peresidena, aole he hanohano i imiia a e hooleia;" a pela iho la i hoolawaia ai ko ka lede makemake.