Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVI, Number 46, 17 November 1877 — Page 1
| This text was transcribed by: | Dawn Oshima |
| This work is dedicated to: | Awaiaulu |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
BUKE XVI. HELU 46.
HONOLULU, POAONO, NOVEMABA 17, 1877.
NA HELU A PAU 833.
MAIKAI KA HOI KA PAPA!
A ME
Ka Laau o kou Hale!
No Hea la?
KA INO HOI NO KAHIO
WAILA MA!
Nana aku no hoi ia la,
OHI KA IO o KALAAU o MAKAWAO
i ka na mea o ka nani o
Na Papa, Na Laau.
A ME
Na PONO KUKULU HALE
O NA ANO NO A PAU,
MA KE KIHI O
Na ALANUI PAPU a me MOIWAHINE,
Honolulu
MALAILA E LOAA AI E LIKE ME KA
makemake no ke
Kumukuai make pono loa
PAPA, PAPA, PAPA
Na PAPA huluhulu,
Na PAPA manoanoa,
Na PAPA i kahiia,
Na PAPA kepa,
PAPA hole keokeo,
PAPA hole ulaula
NA LAAU! LAAU!
NA KUA,
NA KAOLA,
AAHO,
MOLINA,
PEAPEA,
PINE HULUHULU,
PINE I KAHIIA,
Na Papa a me na Laau Ulaula!
PILI ULAULA
PILI KEOKEO,
PANI PUKA,
PANI PUKA ANIANI
IPUKA ANIANI,
OLEPELEPE!
PENA O NA ANO A Pau
Hulu Pena mai ka liilii a ke nui
AILA PENA!
AILA HOOMALOO,
WANIKI, PATE.
NA LAKO
o kela a me keia ano.
NA AMI-PUKA HALE,
NA AMI-PUKA PA
ANIANI!
Pepa hale me na lihilihi.
E LOAA NO MALAILA
Paakai Helu 1.
O KAKAAKO a me PUULOA
No ke Dala koike, e loaa no na mea a pau i baiia ae la ao ke hamukuai emi loa.
O na kauoha a pau mai Hawaii a Niihau, loaa'ku ana ia lakou, e hooko koke ae mai ana no la me ka lawa pono.
E kipa nui Haila, i ike i ka oiaio
827 3m 839
HE
IWAKALUA TAUSANI LEGUE
MALALO O KE KAI!
NA MEA
KUPANAHA O KA MOANA!
KE ALA O KA MEA HUNA,
A O KA MEA
POHIHIHI O KA 1866!
MAHELE II.
MOKUNA XVI.
NELE I KA EA.
Ma kuu manao wale e hemo hou ana he poke haupaa i ka po; aka, aole no e lana mai ka hau. Ma ke kakahiaka ana ae komo iho la au i kuu pililakeke panihuewai, a i ka paa ana, hoao aku la au e puka i waho o ka Nautilo; aka, aole hikipono, oiai, na nui loa ke anu, ke hele la a haule loa ke ea malalo o ka ole he 7 degere, a hoomaopopo ae la au, ua hele loa a pilipu ka haupaa ma na aoao o ka Nautilo, e opa pu ia mai ai ka moku a okaoka liilii me he apana aniani la.
Hopohopo loa iho la au i keia mea; a aole no hoi o'u hai aku i o'u mau hoa, o pioloke ananei ko laua manao. A hoi hou aku la au iloko o ka moku, a hoike aku la ia Kapena Nimo no keia pilikia.
A pane mai la o Kap, Nimo ia'u, "na ike no au a hookahi pilikia hou i koe, a oia ka mea oolea loa o ka imi ana i kahi e pakele ai, a hookahi wale no mea a'u i manao ai, e pakele kakou o ke ka loa i ka holo a oi aku mamua o ka hikiwawe o ka paa ana o ka wai i ke anu, a pela wale no kakou e pakele ai.
A hoolilo iho la makou i kekahi mau hora o keia la ma ka hooikaika ana i ke kupa i ka hau me na kipikua me ka hoomaha ole. I ka hele ana ahiki i ke ahiahi, na loaa he 1 iwilei ka hohonu o kahi i kupaia e a'u. A hoi aku la au iloko o ka moku, aia no hoi ilaila kekahi pilikia o'u i ke ea maemae ole a aneane e hiki pono ole ke hanu. A manao iho la au e aho ka haalele i ka Nautilo, a e puka no i waho e hanu ai iloko o na kapa luu i hoopiha ia me ke ea maemae mailoko mai o ka waihona ea, a e haalele no hoi i ke ea maoli e hoopuni ana i ka honua, oiai, oia ka mea i manao nui ia, aka, aohe he wahi aweawea ike ia aku o ka hiki e puka i ka ilikai.
O ka mea pono wale no a Kap. Nimo e hana ai, o ka wehe ae i puka ea mai ka waihona ea a e holo loa ia ea iwaena konu o ka moku, a pela e pakele ai i ka paapu o ua hanu.
Ma ka la 26 o Maraki, hele hou i ke kupa hau, a i ko'u hoomaka aua e kupa i ka 5 o ka iwilei o ka hohonu, aia hoi ua paa hou ae la na aoao o ka moku a manoanoa hou ka haupaa. No keia mea, ua ane maule ko'u manaolana no ke kupa ana i ka haupaa, no ka mea, aohe wahi waiwai iki o ke kua ana, ina e make ana i ka wai hehee i hoolilo ia i mea ala la. Oiai au e noonoo ana no keia mea, maalo ae la o Kap. Nimo ma ko'u aoao, hoopa aku la au i kona lima me ke kuhikuhi ana iaia i na paia haupaa o ko makou halepaahao. O ka paia ma ko makou aoao akau, he 4 iwilei. Ke kaawale mai ka iwikaele o ka Nautilo. A i ka hoomaopopo ana o ke kapena i ka'u, a peahi mai la oia ia'u e hahai aku iaia. A o ko maua hoi no ia iluna o ka moku, a i ke kau ana iluna o ka moku, wehe ae la au i ko'u mau kapa, a hahai aku la iaia ma ka rumi nui.
A i mai la o kap. Nimo ia'u, "e pono kana e imi mai i mea e ola ai kakou a i ole e loaa, alaila, e paa ana kakou i ka waipaa e like me ka paa i ka mea pipili."
"Ae, aka, pehea nae e hana ai?" wahi au.
"Eia, o ka hookui aku no me ka ihu o ka Nautilo ke ole e opa ia ka moku.
Apono wale aku la no au me ka maopopo ole ia'u o ka manao o ke kapena.
No keia mea ano hookikina loa mai la kela ia'u i ka olelo ana, "aole anei ou hoomaopopo o ka paa ana o ka wai me ke ano unina. Ke mea ia e kokua mai ana ia kakou."
A o keia ano unina wale, ka mea ia e poha wale ai iwaena o ke kula haupaa nana kakou e hoopaahao nei, a o ka palekana no ia.
"Ae, pela io paha. Aka, he kanalua loa au ia mea no ka mea, ua paa loa keia hau, a no ia mea, aole kakou e lanakila ana, e lilo ana kakou i mea paakiki e like me na apana hao."
"Ae, pela io no, aka, mai nana kakou i mea paakiki a ke Akua i hana ai, a manao aku, e kokua wale mai kela, me ko kakou noonoo pono ole i na mea e pakele ai kakou mai ka opa pu ia."
"A pehea hoi ka loihi i koe alaila, pau ke ea o loko o ka waihona ea a kakou e hanu ai iluna o ka moku nei?"
A nana inoino mai la na maka o kap. Nimo ia'u, a i mai la, "elua la i koe alaila, pau loa ke ea."
A kahaha loa iho la au i keia mau pane ana a kap. Nimo, oiai ma ka la 22 o Maraki, e lana ana makou i ke kai akea o ka welau hema, ma ka degere 26. Eiima la a makou i ola ai iloko o ka moku, me ka ea ole iluna, a heaha la ananei ka ea e ola ai na poe paahana. Ia wa kakau iho la au i na mea i hala aku, me ka hopohopo no, a me he mea la aole he ea iloko o kuu akemama. Ia wa hamau loa iho la o kap. Nimo, aole pane leo, a liuliu, pane ae la oia "I wai wela!"
A i aku la no hoi au, "i wai wela!"
"Ae, i wai wela, no ka mea, ke aneane mai nei kahi kowa e paa.
"Oi hoi ha! hoao ia aku ka wai wela," i pane aku ai au.
"Ae e hoao no kana e ke Kumu."
A nana iho la au i ke teremometa e kau ana ka waikala i ka 7 degere mawaho o ka paleoa.
A lawe aku la ke kapena ia'u iluna ma kahi o ka pauma a me na mekini e hoohana ai i ka pauma. O ka hoopiha ia iho la no ia i ka wai me ka ikaika a pau o ka wela o ka uwila. I ka hookiki ana, ua hala he 100 degere ka loihi o ka lele ana o ka wai wela. I ka hala ana o 3 hora o ka hookiki ana, hoi ae la ka teremometa i ka 6 degere malalo o ka ole. Oia hoi 1 degere ka lele ae. A iloko o 2 hora hou mai, koe 4 degere ma ka teremometa.
A pane aku la au, "palekana kakou e Kapena Nimo!"
Pela ko'u manao: a e pakele ana kakoa mai ka opa pu ia e ka uahoa o ka hau, a ole mea e hopohopo ai kakou no ka paapu o ka hanu.
Ia la ae, oia ka la 27 o Maraki he 6 iwilei o ka haupaa i pau i ka hehee, a eha wale no i koe e nai aku ai a pau loa aku ka paa i ke auhee. O ke 48 hora ia o ka hana ana me ka hoomaha pono ole i mea e loaa ai ke ola. Aole nae i hoomaemae ia ke ea iloko loa o waena o ka Nautilo.
A o ka la ino loa keia o loko o ka moku. Oia hele a hiki i ka hora 3 o ke ahiahi ikiiki ino loa mai la ke ea a he nae iki wale, pau ae la ka ikaika o ke kino. A nee mai la kuu Kosila hoomanawanui a paa mai la i kuu mau lima, a hoolanalana mai la i kuu manao maule, me ka i ana. "Ina no la hoi o wau wale no ke hanu paupauaho, a koe no la hoi ka nui o ke ea no kuu haku!"
I kuu lohe ana i keia mau olelo a ia la, helelei e ko'u waimaka.
A pela like kela a me keia mea i puliki aku ai i na lima me ka hanu paupauaho.
Hiki ole ke hana i na hana.
O ka loihi o kahi i koe, alaila, puka loa makou i waho o ka ilikai he 2 iwilei. A o ka waihona ea, na kokoke loa e pau, me he mea la, ua lawa ia no na poe paahana, a aole hoi he wahi mea iki no ka Nautilo.
Ma keia la o ke 6 ia o ko makou paa ana, ike iho la o Kap. Nimo, ua hiki ole ke kupa aku me na kipikua i ka haupaa.
Kauoha mai la ke Kapena, e pono e hoomama ia ka moku ma ka hapai ana ae a kau maluna o ka ka haupaa. Ia kau ana, ua kolo ia aku ka moku a hiki pono aku ma ka auwaha i kupaia ai, a lana iho la ka Nautilo ma ia wahi, a hoopiha ia iho la ka woihona ea i ka wai. Ia piha ana, iho aku la oia ilalo o ka po-holo.
Ma keia wa i pau mai ai na kanaka o ka Nautilo i ke kau, a pani ia aku la ke pani a paa. Aia malalo ae o ka Nautilo ia wa he haupaa malalo o ka iwilei ka manoanoa. Wehe ia ae la na pani o ka waihona ea a hookomo ia mai la he 100 iwilei paailiona o ka wai iloko, a nui ae la ke kaumaha o ka moku oia hoi he 1800 tona. A hookahi hana nui a loko o ka hoolono loa i kekahi mea kamumu anoe a malia o loaa he palekana ma ia mea. Oiai o ka hana hope loa ia, a ilaila ke ola a me ka make o makou.
Aole no hoi i liu iho, lohe aku la au he owe malalo o ka hua o ka moku. Oia hoi ka nohaha ana o ka hau, a emi iho la ka Nautilo i lalo.
A hooho ae la o Kosila, "e! hemo kakou." Lohe ae la au i ka ia la hooho, aole nae he hiki ia'u ke pane aku. A puliki aku la au i koua lima. Ia wa no i iho koke aku ai ka Nautilo ilalo e like me ka iho ana o kekahi poka nui. Ia wa no hoi i hookomo ia aku ai ka ikaika uwila iloko o na pauma, hoomaka koke ia aku la ka hookuu ia ana o ka wai i waho o ko waihona ea. A hala he mau minute, oki iho la ko makou iho ana. Ia wa koke no alo iho la au i ka manometa, aia hoi e kau ana i ka hoailona pii iluna.
Kuupau ia ae la ka holo o ka Nautilo ia wa, aole no hoi he holo a kana mai. O keia holo o makou e holo loa ana i ka akau, malalo no nae o ka haupaa. A i wale iho la no au, ina e hooloihiia keia holo ana a hala hookahi la, alaila, o wau no ka mea e make mua mamua o ka hoea ana o ka moku iluna i ka ilikai. Ane powehiwehi loa mai ia ka ike o kuu mau maka, pau ae la ka ikaika o ko'u hoomanao ana i ka manawa. Oiai an e hele mai ana e lele loa ka hanu ola. He mea anoe loa ka'u i ike ia wa, oia hoi ka hiki hou ana ia'u ke hana a o ka ikaika mai la no ia o ke kino a me ka noonoo. A i ae la au, ua hoea ka paha ka moku iluna i ka ilikai. Aia hoi ia wa, e mohai ana o Kosila me Nede Lana ia laua iho no'u, oia hoi e noi aku ana i ke Akua o laua ke make, a owau ke ola. A i nana ae ko'u hana i ka wati o ka hora 11 ia o ke kakahiaka, a oia koi ka la 28 o Maraki. O ka holo o ka Nautilo ia wa, he 40 mile i ka hora, a i pii ae ka hana eia makou i ka ilikai kahi i hele ai, a holo koke ae la ke ea maemae a puni ka Nautilo, a manao ae la ke ola, a he olu aku he olu mai na nanaina o kela a me keia o makou.
(Aole i pau.)
Na Anoai o keia wa i ike ia.
E KA NUPEPA KUOKOA, Aloha oe;--
Eia au ke hoea hou aku nei imua ou me na Anoai a hunahuna mea hou o keia noho ana kuaaina, o keia uka malukua.
E ka Lunahooponopono:--No ko'u kamaaina ia oe, he opu ahonui a paupauaho ole, eia ke kauoha. E ahonui hou e lawe aku, hoike ia'e i ke akea, makana ia'ku na ko kaua poe heluhelu. Oia keia me ka walohia.
Na make i ka wai-ona.
Ma Tacomakahiko:--Ona iho la o Mr Lui me Aneterea. a oki aku la o Aneterea ia Lui a moku ma ke poo i ke koi lipi, a make iho la, he mea manaonao i ka nana aku. Eia kahi apiki, li koke ia e la no iluna o kekahi omuku laau a make iho la; ia hiki ana mai o ka lunakanawai mai Seilacoom mai, ua make e ka lawehala. O ka mea i li koke ia'i o Aneterea, he Ilikini ia, o Lui hoi, he hapa Farani ia, na nui na Farani i noho a kupa ma Amerika nei, a hooholo koke lakou e li iaia. O ka Ilikini hoi aole ona heluna, he mea maikai iho la ia i ka lunakanawai. Aha no kupanaha oa Amerika Akau, ka aina puniole Hikina, he mea paani uwauwa wale ia iho la no ka hoi ka mea hana i ke Karaima pepehi kanaka, hu kaaka a haalele wale.
Ma Tacoma Mila.--Oaa iho la o Papu paele, a hana aku ka ona e like me kona makemake, a lele aku maluna o Keo Palaile me ka manao e hoeha ia ia, holo aku o W H K e kokua ia Keo Palaile me ka manao e hoihoi ia ia i ka hale. Lele mai hoi o Keoki Paele ia W H K e hou i ka pahi, puiwa ia a holo i ka hale o kona hanau mua. Ia wa paha ua noho o Laka iluna ona, a ike ole i ka pono a me ka hewa oia hana. Lawe aku oia he pu 18 poka o loko, me ka ike ole o kona hoahanau, ia ia i hiki ai ma ka hale o Papu, ua pani ia mai ka puka, a o Keo Palaile ke ku ana ma ka puka, ia ia kuia ai kona wawae i ka pauku wahie, hina aku la ia a kani e aku la ka pu, ina i kupono i ka puka, o Keo Palaile kai ku i ka poka. Ia lele ana o ka poka a ku ma ka aoao aku o ka puka 12 iniha ke kaawalo mai ka puka aku, ku aku la o Paku i ka poka a make iho la. Oiai oia e ku mai ana maia aoao ma loko mai, he iniha ka manoanoa o ka papa oia aoao, o ke pani hoi o ka puka ekolu hapaha iniha kona manoanoa.
I ka malama o Augate i hala ae nei, ua noho ka Aha Kiekie ma Seilacoom, ua nui na hihia i hanaia, ua hoopukaia kekahi poe, a ua hoopaiia kekahi poe. O makou o ka "Ahahui Hawaii" holookoa, ua noho a nana i ka mea i hanaia e ko makou hoa hanohano, no kana karaima i hana ai, ua maopopo o ka uku he make. Aka, i mea e maopopo ai keia mea he Ahahui, he mea kokua i ka mea i loaa i ka pilikia. Nolaila, ua nana makou a loaa he kumu manao e a ua mai i kona ola, aole e lilo aku mamuli o ka make ana oia paele.
Ua waiho aku makou i ka makou mau kumu hana no ko makou hoa imua o ka lunakanawai nui, me ka waiho aku i ko makou mau inoa pakahi, a me ke kakau ana mai o kekahi poe i mahaloia e keia wahi he 17 inoa. I ka noho ana o ka Aha, ua hanaia oia ma ke kekele elua, ua hoola ka aha o luna, e ola, ua like me ka aha o lalo. O kona wahi hoopai he mau makahiki helu. Ua loaa mai ma ko'u inoa he mau leta hoino i keia Ahahui, e i mai ana, he Ahahui ino ka oukou, he hui pepehi kanaka. Oia no ka waha o ka lapuwale, he oiaio, ina o keia pepehi kanaka a no oukou, aole mea e manalo ai. Eia ke kauoha ia oukou e komo mai iloko o keia Ahahui, i mea nana e pale ae i na karaima e ili mai ana maluna o kou wahi opala kino lepo. Aloha oe e ka mea hoino, a na ka lani e nana mai ia oe.
Ma Tacoma hou.--Ona iho la o Samuela he haole Farani, a hui pu aku la me kona mau hoa pana, a lilo iho la lakou a pau i ka wai, i ke ao ana ae, aole oia, ewalu la okoa, loaa aku oia ma kela huli o kahi Ailana ua make.
Ma Seatltle--Holo mai la o Panama mokuahi a pili i ka napo, oiai makou a pau ke naue aku nei e ike i ua mea hou oia moku, oiai ke welo mai la na hae, a ke kani nukupeu mai la na Bana. Eia hoi keia mau haole ona rama ke walaau hikaka hele ae nei, oia lalao no a kuho ana i ke kai, o ka pio noia o ko lana leo. "Pio ka oe ahi." I mai la hoi kekahi haole i na e luu oe i na i loaa 50 dala ka uku, ina i loaa ole, hookahi dala ka uku. Aole au i ae aku, no ka mea, ua ike no au he nui ka mano o ke kai, malia aole i paina ko lakou kakahiaka.
E hoi ana he waa ilikini ma kela aoao o Freeport, me elua haole ona iluna o ka waa, ia lakou mawaho aku o ka uapo, hulihia kahi waa, o na haole, poholo aku la i ka opu ana ole a aloha ole o ke kai. O ke kane hoi, ke paa ala mahope o ka waa, o ka wahine hoi aia ma ka ihu, ke holo mai nei he waapa e kokua ia laua, hoea mai la he mano nui mahope, a huki ia'ku la a lilo i ka ma@o o kahi wahine hoi, kau ae la ilona o kahi waapa, a palekaua ia. No'u iho, he mea e ka haalulu i@a paha au e ae e l@ no'na dala 50, ina au aia i ka opu o ka maao niuhi.
E ko'u Lunahooponopono:--Aloha oe me ka maluhia, he nui no na make i keia mea he waioaa ma kela wahi keia wahi o ka aina; aka, ua lawa paha au i ka hai ana aku ia oe maanei, o eha mai au i ka hoopiha wale i ka pepa a ka lehulehu E na hoa nana pepa e noho ana mai kou aina hanau o Hawaii, a naue wale mai ma na aina e nei. Aloha oukou.
O keia mea he waiona, e makemake ia nei e kakou, ua maopopo he mea make, he ono a lealea paha kona mea i manao nui ia'i e kahi poe, o keia poe i make, no loko mai noia o ka ona. Nolaila, e na hoa nana nupepa, a me ka poe e hoomahui ana ia mea. E nana i keia mau lalani.
"O ka rama kahi mea ino,
A ke kanaka e inu ai,
Paupulu ana koe,
Aohe hauna hala.
Hapuku pau ia mai,
He ino kana hana,
He mole awahia,
E pono e hoopau,
Kiola a nalo,
Haku alii kauwa,
Keokeo, eleele, ulaula,
Kane, wahi keiki."
Na make i ka mea ono.
Ma Seattle--Holo aku he kane me kana wahine me ka lana keiki opiopio i ka lawaia, he mile ke kaawale mai ko laua home aku, he wahi lawaia mau noia na makou no na au i hala. I keia la hoi, o lakou wale no, ia lakou e walea ana kulou a ka lawaia i ka malie, pa mai la ka makani me ka ikaika nui mauka mai, hulihia iho la kahi waa o lakou, a make iho la, i ka po ana iho, maloo ke kai a loaa na kino make o lakou, kanuia ma ka lua hookahi, kane wahine keiki. Aloha wale.
Ma Tacoma kahiko.--Holo aku la ekolu haole maluna o kahi waa olikini i ke ki manu, ma o aku o Tacoma hou, pa mai la ka makani mauka mai, hulihi kahi waa a pau lakou i ka make, elua i loaa ko laua mau kino, hookahi aole i ike ia. Aloha ino.
Ma Nohomesa.--Hele aku la he kane me kana wahine ka laua kaikamahine i ka nahelehele, i ka ohi hua pala, he mea mau a maanei i na kupulau a pau la lakou malalo o kekahi kumu laau gila, e ohi ana e nanea ana kulou i na hua pala o lalo. Pa-e ana he leo maluna iho. E lakou la! E lakou la!! E lakou la!!! E hookaawale ia oukou mai keia wahi aku e wiki, ku ka wahine me ke kaikamahine holo, o ke kane hoi, huli oe la na make ona iluna, me ka manao e ike i ke kino nona ka leo, haule iho ana he lala laau a ku no i koua umauma a make iho la. I ka wahine a me ke kaikamahine e uwe a e hamo ana i ka laua ukena he aloha, hehe mai la na leo akaaka mai na lala laau mai. Mehe mea ala, e ao mai ana iaia, he kuli ka make a he lohe ke ola kuli noia a lea ka make la.
Maloko o kekahi mau ulu-laau o keia wahi, he nui na mea ano e i ka wa kupulau, he mau leo kahea mai na lala laau mai, he mau uhane kino loloa, he mau Dia kamailio a holoholona e ae. He mau ililaau kamailio, o ka poe e halawai pu ana me keia mau mea ano e, e make ana, ma e kahea mai e hele e hooko aku ka pono. Ua noho pu au me kekahi luahine ilikini, a liloia i makuahine no'u, meia au i ka wa o ka pilikia, a nana e kokua ia'u, no na makahiki 8. Eia noia ke ola nei, na hele pu au me ia, ma na kahakai, ma na ulu-laau ua lohe au i na leo wawalo maluna iho, i na leo mai na ili-laau mai. Ua hoea mai he mau kino kanaka mailoko mai o ke kai, a he wahine ma kau wahi, a he mau holoholona ma kau wahi, nui na hana kupanaha a ke Akua maluna ae o ka ili honna.
Aia ma Nohomesa kekahi wahine ilikini, i kona la i make ai, hele aku kona kino wailua a hiki ma Porti Lalo, halawai me kona kupunawahine, holo mai kona kupunawahine e ike i kona kioa lepo, a waiho ia maloko o kekahi waa, a kau ia maluna o kekahi kumulaau Puluki, eha la kona waho ana iloko o ka waa, hookahi la me ka po ma ka hale, hui elima la elima po. I kona loaa hou ana aku, ua ola ia, eia nae, ua ano e kona helehelena, aole e like me ka pili mua, ua pau na niho i ka hemo. I ko'u lono ana i kona moolelo, a me ko'u kamailio pu ana me ia, ua haawi aku au i ko'u aloha nona, a me ka'u makana ia ia. Eia noia ke ola nei, ekelu ana keiki. Ua haawi mai ia ia'u i kona aloha me ka i mai i na he mea hiki ia oe e ha awi aku i ko'u aloha i kou aina, ua huli ia ma ka aoao o ka ekalesia Roma, he ano haipule kona, e like me kekahi poe e ae.
(Aole i pau.)