Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 1, 5 January 1878 — Haawina Kula Sabati. [ARTICLE]

Haawina Kula Sabati.

I1EL.I" 2. SABATI JAJi. 13, 1878.

KUMUHANA:

Am, kona hiimai ana i ke Akua. Pauku Ba ibi:la : Oihana Alii, 14 : 1-12. &HIAMOE o Abia me kona mau kupu- j na, a kanu lakou iaia ma ke kulanakau- j hale o Davida; n noho alii iho la o Asa, ka-! oa keiki maho'pe ona. I kona mau ln, ua 1 malohia ka aina i na makahiki he umi. 2 Hana iho ia o Asa i ka maikai a me ka pololei, iaiua o lehova kona Akua. ! 3 Lawe aku la oia i na kuahu o na akua e, ā me na wahi kiekie. wawahi iho ia oia i ( na kii, kulai no hoi i na kii o Asetarota. 4 A kaueha ae hi oia i ka luda e irni ia | lthova i ke Akua o ko lakou kupuna, a e ros!tma i kona kanawai, a me kana kauoha. I 5 Lawe aku la ia mailoko aku o na kulanakaohale a pau o luda, i na wahi kiekie, a me na kii; a maluhia iho la ke aupuni imua ona. 6T A kukulu iho la ia i na kulanakauhale pna i ka pa ma luda; no ka mea, ua maluhia ka aina, nohe ona kaua i kela mau mikahiki, no ka mea, hoomalu mai olehova la ia. 7 Oleio aku la oia i ka iuda, ina kakou, e kukulu kakou i keia mau kulannkauhale e hana a puni i na pa, a me na halekiai, a me na ipuka, a me na inea e paa ai, oiai ka aina ia kakou; no ka mea, ua imi kakou la lehora, ī ko kakou Akua, ua imi no kakou, a oa heomalu mai ia ia kakou a puni: a kukulu ae lakou me ka pomaikai. 8 Aia ia Asa he poe koa, he poe lawe prlekaua a me na ihe, noloko mai o luda ekolu haneri tausani; a noloko mai o Benia* mina, he poe lawe i na aahuapoo, a he poe lena i na kakaka, elua haneri a me kanawaio tausani; he poe koo ikaika keia poe a pau j loa. 9 1T A hele mai io lakou la o Zera no Aitiopa mai, me ka poe koa, hookahi tausani tausani, a me na kua kaua ekolu haneri, a hiki mai lakou i Maresa. 10 A he'e ku-e o Asa ia ia, a hoonohonoho i ke kaua ma ke awawa Zepata ma Maresa. 11 A knhea aku la o Asa ia lehova, i kona Akua, i aku la, e lehova, ua like wale no ia oe ke kokua mamuli o ka poe lehuiehu a mamuli hoi o ka poe ikaika ole: e kokua mai ia makou, e lehova ko makou Akua; no ka mea, ke hilinai aku nei makou ia oe, a ma kou inoa makou e hele ku-e aku ai i keīa poe lehulehu. E lehova, o oe no ko makou Akua; mai noho oe a lanakila ke kanaka maluna ou. 12 Alaila, luku mai la o leohva i ko Aitiopa imua o Asa, a iinua o ka luda; a auhee aku la ko Aiiiopa. Pauku gula. pll hoopaanaau. Na mahele 1. Fv'a hana maikai no ke Akua, p 2—5. *2 Na hana no ke aupuni, p 6—B. 3 Ke ala mai o ke kaiia kue mai, p 9. 4 Ka pule me ka lanakila ana o Asa, 10—12. Mele.—Him. 51. B—7. Leo Beatly. 1 Oli aku ia lehova, Lanakiia! pomaikai.' He alihikaua nani! Pio e na enemi. 4 Owai hoi kou mea like? Hanohnno, kamahao! Nani no kou hemolele, Kupanaha, pono mau. " Pale no na lii, no na kanaka, no na kamalii, i paulele lakou ia lehova a oli aku in ia. jVa ninau a na kumu. Ua lohe kakou i kela Sobati i ka m'ihi ana o JRehoboama me na kanaka, a me ka .hope maikai oia mihi ana, Poko'e nne ka luihi me ka hana maikai ana. Hoi hou no ke lii me na kanaka i k:« hewa. I Na Lii 14; Oih Lii 12; 14. Alii Rehoboama 17 mak, alnila make, a iilo ke aupuni ia Ahiia, kana keiki. II OihLii 12; 13—16. Aole maikai loa keia Alii. Aloha n&e ke Akua ia ia no Davida kona kupuna. Aua maikai hoi ma kekahi mau mea. Kekahi mau mea ka paulele ana ia Jebova, a kokua mni ke Akua ia ia a lanakila oia maluna o Ifseboama. Ekolu mak 0 kena alii ana. I Na Lii. 15; I—4. 11 Na Oih "Lii. 13; 13—18. II Na Oih Lii.14; I—s. Na hana inaikai a Asa no ke Akua. Make Abiia, a lilo ke aupuni ia Asa kana keiki. He kanaka opio oia, aole akaka =ka nui o kona mau makahiki i ka wa i lt]o ai oia ī alii. Ma na makahiki he 10 u& «naiuhia ka aina. Pehea kana hana imua oke Akua? p2. Pehea oia i hana'i 1 t»a iuahu kii,i na wahi kiekie me na kii? f> 3. Aseterota he hoomana pih i ka mahim. Heaha kana kauoha i ka luda? p 4. &eaha kaim i lawe aku mai na kulanakaupekea toi ke aupuni? p 5. P.€—S. Ka Asa hana no ke aupuni. He&kia kaoa e ai; Aoo ke aha ke ftsdkc&fi sea* 6. Heaha kana mau olelo |»iyri s kopco>*ībī? A hana lakou me kse p7. Heabi ea makankau no ke ae» b fc«o«ala «na? Ehia koa la«e im aa ibe, ea taha a poo, na I» I«b/ ko Beaiamina? Heaba km fae «w w poe a paa! p 8. P 5-— Ke aU ana o ke kaua kue mai, mi h al&tka«a? n&hea mai? Pehea ka •ai • aa kaal hookahi milioua ea? Ehia kaa kaaa/ Hele mai a ihea? Has«ri t he kalamkauhale ia ma ke komohana hema o loda. Keia poo Aitiopa t aole paha lakou oo kela Alliopa e pili ant ia Abusema ma ka bera» ae o Aigop)t«. Aka, no AigupiU a om Arabia, a no na wahi e ae paha, ke Kan ka iooa noi.

He kaua aha keia? Heaha ka hewa o I Asa mo ka luda ? Aole akaka ka hewa, ke kuko waiw»ii ke kumu o keia kaua. fak, 4:1. No keah« ke alualu ana o Parao ma i ka poe fseraela me na kaakaua ehia ? me na kaa ehia? Puk. 14:5—9. P. 10—12 ka pule n.e ka lanc.kila o Asa. ; Hele Asa tne kona poe e kue ia Tesa ma ; mahea ?p. 10. Pehea ka Asa pule? Hei luheiu pa& naau mai ia puie. p. 11. Heaha | ka hope oia pule 7 p. 12. Lanakila Ahiia ka makuakane o Asa ma* mua ma ke aha ? Owai kekahi poe alihikaua i lanakila ma ka pule a me ka hilinai I ana ia lehova ? Huli i loaa. Mele. Mele hou—8—7 Leo. 1 1 j Kaua mai ko Aitiopa, I ko luda alii maikai, i Me na kaa he miliona, Auhee nae a make e, Lanakila no ke aha ? No ka pule a hilinai, la fehova Sabjota, Nana i luku a hooauhee. 2 Pule kakou, pule ikaika, la lehova ke Lii inau, 1 hoopauia'e na kaua, A i malu ma ke ao, I auhee a pau Satana, Me na koa ona a pau, I hoohiki ia mai la, Ke aupuni o lesu, JSa ninau a ke Kahu Na makua, He alii aha o Rehoboama ? Ehia makahiki o kona alii ana ? A make oia iilo ke aupuni ia wai ? Heaha ke ano hewa o Abiia ? Henha kona ano maikai ? Ma ke aha oia i lanakiia ai maluna o lerebo-

ama ? Ehia tausani i make ? Ehia niakahilii 0 kona nl?fana ? A make oia liio ke aupuni ia wai ? Ileaha ke ano o Asa ? Ehia makahiki i malu ai kona aupuni ? Heaha kana hana no ke Akua ? Paipai oia ina kanaka e aha i ke Akua ? e aha i na kuahu kii, 1 na kii, i na wahi hoomana. Na keiki. He wahi alii opiopio no Asa, he alii maikai no noe, owai ke kekahi alii opiopio mahope mai i hana like ma Asa ? Huli 1 loaa. He alii opiopio ko Hawaii mamua, owai U ia ? Kaulana ia alii no ke aha ? No na pono he nui wale ana i haawi mai i na knnaka, ina kamaalii. Heaha ia mau pono ? Kaulana anei oia no ka malama ana ike Akua e lilee me Asa ? ina ikaika oukou i ka imi ana i ka naauao o keia ao

ma na pono o ke kino, aole nae oukou i makau a malama ia lehova, heaha ka waiwai? Ehia koa o Tpra ? Ehia kaa kaua ? Lanakila anei oia i ke ana ia Asa ? Ua emi na koa o Asa, ua lanakila nne oia no ke aha ? Owai ka alihikaua i ianakila me kona poe koa 300 wale no maluna o na haneri tausani ona enemi ? Owai ka makuahine o Asa ? Owai ka makuahine o Kalakaua ko kakou Moi ? Owai ke kupunakane maikai o Asa? lie Kula apau. Asa, ke lii ehia ia o iuda ? Owai ka mua ? Owai ka lua ? Owai kai oi ma ka maikai ? Ehia mak. ka oi o ko lereboama alii ana i ko Kehohoama ? Ko wai hewa kai oi ? Ko Kehohoama anei ? Ko lereboama paha ? Owai ke alii mawaena o Rehoboama me Asa V Hewa no Abiia, no ke aha ko ke aloha ana iuia ? Make Rehoboama, make Abiia, ua make anei iereboama i ka wa i lilo ai Asa i alii? Heaha ke kaua nui mawaena o Abiia a melereboama? Owai kai lanakila ? no ke aha ? Heaha ke kaua nui mawaena o Asi me Tera ? No hea ko Tera poe koa he miliona ? E hele ana lakou e kaua ia luda a ia lerusi)lema no ke aha ? no ke dala a me ke gula anei malaila ? Owai kai kaua mua ia lerusalema a hoolaulea ia me ke gula a me ke dala &c. o ka luakini a hoi nku i kona wahi ? Ua iohe paha Tera ia Sikaka ua nui ke dala ke guln ma luda ma lerusalema, a nolaila paha ke kaua. Ehia kaa o Asa ? Owai kai lanakila ? Lanakila Asa ma ke aha ? Hai like mai i ka pauku gula. Hai mai hoi Oihk 26:8. los 23:10. Mele. Him.4B7. 7—Leo. E ka Haku mana e &c. Ka pauku akahi me ka lua. Pule i hoopauia na knua a maluhia na wahi a pau. Haawina no lan. 20. II Oih: Lii 15:8-15.

— Ma ka la Sabati hope iho nei o Dekemaba i malama ia ai na hoike l;;ipaha o na Kula Sabati o Kawaiahao a me K«unjakapili. Ma Kaumakapili o Mr. J. E. Kamalani kekahi i paipai i na haumana. CJa lohe mai makou he maikai na hann ma īa Kula a ua pii ae ka heluna o na haumana. Ma Kawaiahao ua ku no na hana i ka mahalo ia. A o kekahi mea hou a makou i ike ai malaila, oia ka hoike ana o kekahi papa ma | ka olelo haole. — He palapala ka makou na Sam. K. Kaihumua o Honouliuli, Ewa, e hoike ana i kona mahalo a me ke aloha i konn Kula Sabati ma Wainee, Lahaina. Ke manno nei makou he kula hoowaiwni i na haumana ko j Lahaina, no ka mea, Bole i hemo ke aloha o I ka haumaua i kona wa e knawale ai. — Ua lohe inai makou, o ka heluna o na j haumana Kula Sabati o Kaukeano, ua hiki j aku i ka elua hancri a 01. Ua lohe pu mai 1 oo hoi makou ke pii ae nei ka helu o na haumana o ke Kula o Polelewa, a ke ulu maikai nei ke Kula. — Ma kekahi Kula Sabati a makou i ike ai raa Pilailelepia, he 1500 ka nui o na hau* mma. Mai ka uuku loa ka hoomaka ana : oia kula. Me ka hoomanawanui nae a me 1 oa lima hana lokahi ka hiki ana. Pela no hoi ko kakou mau kula. e hoomanawanui a e lokahi c hiki ai. i

0 kekahi makamaka o kakou. o J. E. Ka- J malani kai boi mai nei msi Molokai mai, a ma ona la ī lolie ni makou i kekahi mau mea no kekahi mau npana o Molokai a me ! Mnui. Ma Kaluaaha, ua hapai iho nei ko laila poe i ka hana hou ana i ko lakou luakini, aua paa me ka hale bele kekahi; oka lilo no la hana hou-ana, he $760, a ua aneane pau loa ika hookaa ia. He kumu īa e mahalo ia'i ko laih poe, ko lakou auamo nna i ko laaou luhi me ka hookaa koke aku no a pau. — Ua laluia e ko Honomunu, Molokai, he $500 no ko laila luakini. Ke ole makou e kuhihewa he apana nawaliwali ia, aka, o keia haawina, ho mea e hoike ana i ko lakou | ikaika. Imua aku ena pokii. — Ua hai ia mai Ia makou ke hoomakaukau nei ko Kaanapali, Maui, poe e lawelawe i hoomaikai hou ī ko laila halepule , a ua haawi ka Moiwahine Kapiolani he $50 no ia hale, a he $50 no hoi no ko Kaluaaha. Pela no hoi ke Kiaaina Moehonua, ua'haawi pa $50 no ko Kaanapali a no ko Kaluaaha. Ua hai pu ia mai no hoi ia makou ua oluolu ka Moi e hele aku e komo i ua mau hale j nei i ka wa e pna ai. | O James Campbell, ka Ona Miliona o Lahuina kekahi i kokua nui i ua mau hale I nei. | —Ma ka 1 a Sabati iho nei, oia ka piha ana o na makahiki. ehiku o ka noho Kahu [ ana o ka ekalesia o Kaukeano me kona ekalesia. A ma ka po Sabati iho nei, ua haawi ae oia he haiolelo e pili ana i ka moolelo o ua ekalesia nei. Eia ka mea hilu loa, iloko oiamau makahiki ehiku, he kanawalu a keu na keiki i hanau ia mai no na makua hoahanau iloko o ia eka!esiu, a he ekolu wale no poe keiki i make. Ke manao nei makou, aole paha he ekalesia e ae ma ka honua nei i loaa ka moolelo e like me ia. Aole anei o keia ka hoomaikai ana o ke Akua maluna o na ohana o ka poe maemae, a noho pono me ka maluhia? — Me ka ekaiesia o Wailuku i Maui ko makou aloha no ka nawaliwali ana o ko la _ kou Kahu, ka Rev. W. P. Kahale. Ua paa > iho nei ko lakou hale hou ; aka, ua lohe mai makou ua papaia ke Kahu e na kauka aole e lawelawe i ka hana no kona nawaliwali. Aohe i nui loa, nohe i lawa na Kahu mikiala ma ka hana e like me Kahale īloko o keia mau makahiki e hele nei. — O Mr. Samuela Emesona kai kokua ih® nei i ka ekalesia ma Waialua, Oahu, no kekahi mau mahina, oiai e noho Kahu olē ana lakou. Aka, i keia wa ua kono ia oia e waiho aku ia hana no kA nawaliwali o ke kino. Aole i lawa ka ikaika e hiki ai na hana elua, o ko ka ekaiesia a me ka imi ana i konu ola iho.