Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 4, 26 January 1878 — KE KANAWAI. [ARTICLE]

KE KANAWAI.

llelu 2. NA AIIA KAKAU OLE. Oia no na Aha Apana a me na Alia Hoomalu, no ka mea aole a lakou Sila a Kakauolelo. Ua aeia ma keia mau Aha e hoomaka i na hihia Kivila, iua ma ka $200 ke kumu hoopii a malalo mai paha—koe kekahi mau hooI pii i hoakakaia ma ka pauku 903-920 j o ke Kanawai Kivila. 0 na Karaima i hiki ke hoolohe a hooholo ma keia mau Aha, ua hoakakaia ma ka mokuna 52, o ke kanawai Karaima, a o na hihia Karaima i koe, na keia mau Aha e uinaninau a e waiho aku i ka Aha Jure e hookolokolo. . PALAPALA lIOPU. Ma keia mau Aha Kakau ole, ua hiki no ke hoopii waha i na hihia Karaima,—a na ka Lunakanawai e kaka|u ma kona Buke. oka Palapala Hopu, oia no ka mana ma ka lima o ka Oihaua Hooko i mea e kuleaua ai ka liopu ana o ke kiuo o kekahi kanaka | i mauaoia ua hewa i kekah'i ofeni, —a | lawe i kona kino imua oka Aha. Ao- | le ona auo Palapala Hoopii hoahewa, : e like me na Palapala Iloopii (lndict- ! ment) ma na Aha Kakau. Ua aeia e hoohiki i ua Palapala llopu e ka mea i ike maka i ka hihia a me ka mea no hoi i manaoio, maniuli o ka haiia aua | iaia, ua lianaia kekahi hewa, oia hoi lua Makai. Ano ka mea lie Palapala I llopu kino wale no, aole he Palapala ! lloopii, lie makeliewa ke hoakakama ! ka Palapala Hopu ka la o ka haua ana j o ka hewa, a me ke kuhikuhi pau loa o na pauku a me na mokuna o kekauawai i kueia. Nolaila, ina lie mau paewaewa iloko o ka Palapala Hopu, aole ia he kumu e liookuu ia'i ka lawehala, ina ua hiki kino mai oia imua |o ka Aha. Penei hoi, i kekahi mana- ; wa ua manao mua ia o ka hewa aihue i i hoohikiia ma ka Palapala llopu, aia ! no ma ke degere haahaa, kupono hoi ; i ka Alia Apana ke hoolohe a hoopai, aka, i ka makaikai ana i keia hihia imua o ka Aha, ua maopopo, ma ka waha niai o na hoike, aia no ka hihia ! ma ka tlegere mua o ka aihue—he ele- ! gere i liiki ole i ka Aha Apana ke hooi>ai; ina pela, aole e hookuuia ka mea i hoopiiia, aka, e waiho uo imua |o ka Aha Jure, Pela 110 hoi, ina, ua j kakauia iloko o ka Palapala Hopu i' i j ka la apopo, i ka hora 9 " e laweia ka lawehala imua o ka Aha, a ina ua hiki ole ke hookolokolo ma ia la a ma ia hora, uo ke kumu o ka hele loa palia o ka mea i hoopiiia ma kahi e, a Uo ka loaa ole ana o na hoike mahope o ka huli ana. Aole ia he kumu e hoopau ai ka hoopii, aka, e hoopanee no ka hihia, aia a makaukau ka aoao hoopii. Eia ka mea e hoomanao mau, o ka I Palapala Hopu oia no ka lima o ka Aha e kikoo aua a e huki ana imua o kona alo na mea i mauaoia ua haua i ka hewa, aole ia he Palapala hoopii' PALAPALA KII, | Oia hoi ka Palapala a ka Aha ma keI kahi hihia Kivila, e kauoha ana i ka | mea i lioopiiia, e hele mai imua o ka j Aha, e pane i ke koi ana oka mea ! lioopii. Ina i hele ae kanaka imua o ! ka Lunakauawai Apaua, a hoakaka'ku i ke ano o kona koi ana, ua hiki no i ka Luuakanawai ke hoopiha i ka Pa„ lapala kii. Ma na Apaua i makaukau me na Loio naauao, ua maa ua kanaka i ka liele mua aua i ka Loio, a nana no e hoopiha i na Palapala kii. Ma ka Palapala kii, ke hookomo me na huaolelo pokole, i ke ano o ka aie, ke poho, ke koi ana &e. ; lua ua ikeia kekalii hemahema iloi ko o ka Palapala kii, he mea pono ke uoi koke i ka Aha, e ae mai i ka hoololi, i ole e haule wale ka hoopii. Ma ua Palapala Kii, e hoike aua ka Loio i koua akamai, aole uae i hiki ke kakau i ka Palapala Kii me ka pololei loa, ke ole i niuau mua ia ka haku hana i na mea a paui hiki ke hooiaioia mai e kona mau hoike. (Aole i -pau). E nana ae e na makamaka i ka olelohoolaha " Ma ke kauoha," ma kahi pili i n a hoololi o kahi koho i na Lunainakaainana, a me ke koho ana ma Kalaupapo, Molokai.