Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 4, 26 January 1878 — NU HOU KULOKO. [ARTICLE]

NU HOU KULOKO.

j Ua lohe mai makou, a keia pule ne, e haj naia'i ka hoopii a ka poe i pili i ka waiwai C. Kanaina. Hoonanea.—Ma keohiahi Poaha ilw nei, ua haawi ne ka Bana 0 ka Adimaralu Pen• soeola, i ka lakou houhene ana me na mea kani, ma ka Hotele Hawaii. Ua lono pu ia mai, e puhi ohe mau ana iakou i kela a me keia ahiahi Poaha. a hiki i ko lakou wa e hialele iho ai i ko kakou nei mau kapakai. Lepera.— Ua hiki mai ka lono mai lapana mai, ke holapu la ka mai lepera ma ia Aupuni, a ua weheia kek;»hi Halemai ma Naruko Maehi, malalo 0 ka Uwelawe ana a kekahi Ka»ika o Goto Shobon ka inoa, a ua loaa hoi'iaia ke ano 0 ka lipaau kupono ana e ola ai ia mai, wahi a ka lono inai. Hoike Kola Bihopa.— (Ja malamaia ka hoike makahiki o keia kuln, ma ke ahiahi Poaha 0 kela pu]e aku nei, a ua ikeia ka holomua 0 na haumana nia na mea i aoia la l.ikou, a he mau makana kai haawiia i kekahi poe 0 lakou, e like me ke kulana makaukau i ioaa i kela a ine keia haumana. Kula Haole Hou.— Ke lawelawe nei ko Waianne poe e kukulu i kula olelo Beritania no ka lakou poe kamulii; a ua manaoia aole liuhu a ku no ka hale kula, 0 ke kumu ka mea e imi ia nei i keia wa. Ua mahuahua no na keiki a ua manao ia e ola ana no ke kula oia ano malaila. Ua lilo iho nei i keia puleka hapaha 0 ka mahiko 0 Paholei Makawao, Maui, ma ke kuai ana ia W. O. Smith 0 Wailuku, a me kona kaikaina. He mea maopopo eoi ana | ka waiwai oia mahiko ma keia hope, oiai nolaila kekahi hapa 0 ka wai i imi īa e Alekanekelo ma, a e kahe nei hoi ma Haiku a me Hamakua i keia wa. Kev. D. Makuakane.—He leta ka makou mai Hilo mai e hai ana i ka make ana oia Kahanapule i ka la 5 0 keia mahina. Ue haumana īa na Koana makua, a nana no ia i hookomo i ka ekalesia i ka makahiki 1840. Na Koana no hoi i kokuu i kona hookahuna ia ana, Maraki 13, IS6B. He kanaka pono ia a he hilinai ia e ka poe i ike pono. Waiwai ke Kekake.—Mii Kqu, Hawaii, kahi a mt,kou i lohe ai i ka pii loa 0 ke kumukuai oke Kekake. He lela kai loaa mai ia makou na kekahi makama/a olaila e hai ana ua kuai kuda!a ia kekahi holoholona oia ario ma Waiohinu, a ua hiki aku ke koho ana 0 ka poe makemake ma kahi 0 ke kanakolu dala. Pakele iiou no.—No ka ulia poino poniuniu i hiki mai maluna 0 kekahi makamaka, i ka po 0 ka Poakahi iho nei, ua hopu hewa i ka ipuknkui aila mahu e a ana, a paki liilii ia iho la ma ka papahele oka hale; ahe ekolu ipukukui i poino ma īa anoj hele pu aku la ka aila me ke ahi e aa ana, a e ole ka makauknu 0 na makamaka e noho mai ana, ina la ua poino ka hale. Ka hana aka ona. Haiolelo Hoole Waiona.—Maloko 0 ka luakini o Kaukenno, ua haawiia he haiolelo e Kev. George Morris o Kapalakiko, e pili ona i ka Hoole Waiona, a ua ku no i ka mahaloia. Ua lawelawe oia i keia hana mai- j kai ma kekahi mau pae aina e ae me ka holomua, a pela oia e hooikaika nei iwaena 0 j kakou, a ke lana nēi ko makou manao, e j ukaliia kana mau hooikaika ana no keia ha- j na nui kaulana, e na hoomaikai ana he nui. Aiuaina.—Ua haawiia maluna 0 ka mokukaua Adimarala Pensacola, i ke ahiahi Poalua iho nei, he paina hookipa, a ua lehuj lehu ko uka nei, i kono ia mni e hooluana ! aku maluna o koua oneki, a ua nani a maikai ka paholaia ana mai ona hookipa. Ua lono mai makou, 0 ko ka Adiir.arala manao, 1 o .ka haawi ahaaina mau ana i elua manawu 1 kela a me keia mahina, oiai oia ma ko I kakou nei awa, — j He hana akamai. —Aia ma Farani kekahi hanaakamai, no ka hookele kaa lio ana. I Ua hoopaaia he kui mageneti-uwila, malalo ae 0 kahi noho 0 ke kahu kaa, a mai laila aku ka moe ana 0 kekahi uwea i hoopili paa ia ma na ili kaohi, a hiki i ka hno ma ka waha 0 ka lio, a moe aku kekahi uwea ma ka ili huelo. Ika wa ake kahu kaa e hoopa iho ai maluna 0 kela kui mageneti uwila, | e lilo no ka puiwa a me ka owala 0 ka lio i mea ole; a0 na lio huhu, e hiki no ke hookeleia me ka maalahi loa malalo o keia mana l?ana akamai. 0 kekahi 0 na hihia 0 keia kau Kiure, he hihia hoohilahila a hoohaahaa i ka inoa īhi» ihi 0 Hawaii. O Hairama ua hoopii poho iho la no $7,000 i kekahi haole 0 Huakini kona inoa, no ka hoohaumia, wahi ana, i ka maluhia 0 kana wahine. Ika hookolokolo ia ana imua 0 ke Kiure i keia pule, aia hoi, ua ike ia īho la he hana epa ka ka laua, a e imi ana hoi e hoopunipuni i hoopai ia ai ka mea i hoopiiia, a loaa ka pomaikai ia laua. He mea kahaha loa keia, 0 ka ae ana 0 keia mau mea opio e hoao i keia hana lapuwale loa, ake hilahila loa nei makou. Oke ala keia 0 ka lapuwale loa, a i kekahi wa, oiai e imi i wahi e pilikia oi 0 hai, e kuu mai ana no nae ka hopena maluna 0 ka mea epa. No Waikapu i Maui keia mau mea hoao e imi loaa ma ka hoopunipuni 0 ke ano wale loa. Minnmina ino.

Ua lohe mai makou, ua haawi niai la 0 J. T. Waterhouse, he Hookahi Tausani Dala ($1.000), no ke koku« ana no ka luakini hou 0 Kaumakapili. Ma ka Poaha iho nei, i haalele mai ai ka mokukaua Geretnani;i E(isabeth i ko kakeu nei bwu, a holo aku la ma kona ala mo»no, e hiki aku ai i ka home. Hanau.—Jan. 12, ma keia Kuhnakauhale ua hanau mai la he knikamahine n» David Crownigburg me Mrs. Emma Crowningburg. o Maki.wao, Maui. Ohuohu no Hoi.—Ma ka.holu ;n;fi ;.k'i o j ka Likelihe i ke ?ih ain Poaiua ino nei, 110 ! kana huakai kanpeni ia Hawaii, un ohunhu j launn ole kona pap heie i na ohu», no ka huli hoi ana 1 ko iakou mau paia ponoi mn na mokupuni ma ka aoao makani nku nei 0 kakou, oiai ua hoiloii nui wale a na ka mokuahi e hului p.iu aku. E nee ana.—E hoonee ana 0 Kauka Tisdale i kona hale hana mai ke alanui Hotele ae a i ke ahnui Beritania e pili ana me Kaukeano. He kauka akamai keia ma ka lapaau ana ma ke ano homeopathy; a e makau- | kau ana oia e lawelawe no na mai ma kona hale hou iloko 0 na la mua 0 Feberuari. Ua lohe (fiai makou, e malamaia ana he halawai no ka Puali A & B oka Prince's Own ma ka hale paikau m;i Hale Makeke, | ma ka hora 7 p. «u. 0 keia Poakolu ae, a ua konoia na lala e akoakoa pan ne. E hiki kino ne ana ka Moi ma ia halawai. Aole j no hoi 1 papa ia ka lehulehu e hele ae ana ! malaila, anoai he mau kumuhana ano nui ka lakou ma ia ahiahi. E alawa ae.—Mai hoohala ko makou poe heluhelu a me na makamaka i ka alawa ana ae no ka olelo kuahaua a ka Lanakanawai oka Aha Kiekie, no kana hoololi, e pili ana no ka manawa e noho ai 0 ka Aha Hookolokolo Kaapuni 0 ka Apana Eha ma Nawiliwili, Kauai, a pela no hoi ma na kolamu eae 0 na Olelo Hoolaha, oiai aia malaila kekahi mau mea, e pili ana i ko kakou mau pono. Hoole Waiona.— Qa wehe ia ka halawai a Rev. G. Morris 0 Kalefoni mai, maloko 0 ke keena hala.wai 0 Kaumakapili, ma keahiahi Poaha nei, no ke kukulu i " Ahahui Hoole Wniona," īwaena 0 na kanaka Hawaii 0 keia kulakakauhale. Ua wehewehe mai oia i na mea a pau e pili ana i keia ano Hui, me m pane ano nui mai hoi, no na ninau mai ke anaina aku mnhope olaila, ua haawi aku lu kekahi poe i ko lakou mau inoa, no ke koino ana iloko 0 ka Ahahui, a ke manaohna nei makou, e holopono keia hana maik.ii m»hope aku. Ma na lu a puu 0 ka wa hooilo, e uhi mnu ia nna ka aina 0 Kusia e ka hau, aka, he mau haneri tiusani nae 0 na kanaka ui oia aupuni 1 holomoku aku iloko 0 na puali kaua 0 ku Emepera, no ka hae 0 na manao e ake no e mokomoko me na Tureke, rne ka uiha ole ae i ka palau ana aku iloko 0 ka ino a me ka paeli ana i ko iakou alahele iloko 0 ka manoanoa 0 ka hau, mamua ae 0 ka hiki ana aku i Ue kahua kaua no na haneri mile ka loihi. Ma ka Poalim;t 0 kela pule aku nei, oia no ka piha pono ana 0 ka haneri makahiki, mai ka ike mua ia ana o Hawaii nei e'Kapena Kuke i kapaia 0 Lono. no ku mea, ua ku mu.a mai oia ina Waimea i Kauai, ma ka la 18 0 lanuari 0 ka m. h. 1778. Aole no he mau hr«na hoohauoli oia la, koe wale no na kipu aloha nna mai na moku iiaua mni e ku nei ma ko kakou awa, mn ke ano hoohanohano inai i ko Hawaii nei Kenet<>ria. Ua lele moi hoi na kanaka oka moku kaua Geremania.a hele aku la ma Kulaokahua e hookahakaha ai. E ! kalohe !! —Ma ke ahiahi Sabati iho nei, ma Waikiki-kai, i ka manawa a ka la e lawe aku aha i kona malamalama, halawa, aku la ka īke a ko'u mau maka, me na kanaka e hoomukaukau ana i ka laua wabi upena lawaia, a hoomaka koke aku la no i ka laua hana. la manawa a laua lau aku ai, kahea koke aku la au i ko'u wnhi hoa, e hele maua e ike i ke ano oia mau kanaka, e holo nku ana laua la i kula, eia nae haule iho la kekahi ia i ke one, eia ka he anae. Kokoke keia hana ma kahi o Okuu, u Ikepono, Ma ka hora 11 0 ke kakahiaka Poakahi iho nei, ua holo.aku la ka Moi maluna 0 ka moku kaua Geremania Elisabeth, a ua haawiia mai na hoohanohano i ku laia, ma ke kipu ana ae o ua moku kaua la me ka Adimarala Pensacola, me ka welo ana 0 na hae ma na kia. Ua hoohalaia kekahi mau hela maluna 0 ka moku, a i ka aui ana ae 0 ka la mai ka 1010 ne, ua haalele aku la Oia i ua mau papahele la 0 ke kai, a huli hoi mai la i ka honua nei, i pakui hou ia mai me na kani uina 0 na pu. j I keia pule iho nei, ua noho ka Lunakn- i nawai Kiekie C. C. Harris, ma ka hihia imua ! 0 ke Kiure hapa Hawaii a hapa Haole, e pili ana ia W. C. Parke, ka Lunahooponopono j waiwai 0 C. Kanaina, kue ia'W. S. Pahu-! kula, no ka aie oka mea hoopii, he 52,500, mamuli 0 kekahi palapala. Elua la o kn hooloheia ana 0 keia hihia, oia hoi ma ka Poalua a me ka Poakolu ; a mahope oka lohe ia ana 0 na olelo ike a me ke ao hoho-1 nu ana a ue Kahu 0 ka Aha, ma 0 ke Kana-1 wai la, ua hoi aku la ke kiure iloko 0 ka ru- j mi, a no ka manawa pokole loa, ua puka j mai la lakou me ka hooholo lokahi, no W. '■ S. Pahukula ka pono, me na'uku panee, he j 9 keneta no ke dala. OJ. M. Davidson me j 3. B. Do!e ma ka aoao i ko, a 0 A. S. Hartwell a mp E. Pres(on ma ka aoao i hau|e.

' Ua konoia mai makou, e hoike aku, okc Poaono o keia pule ae Feberuari 2, e wehe ia ana ka halawai o ka "Ahahui Poola," ma ko lakou hale hui mau ma Peleula, a ua 1 makemakeia na lala a pau e akoakoa ae, a |o ku leholehu e ae fc no hoi keknhi i oluolu ia I e naue nku. He mau liumuhana paha ke- , kahi a lakou ma ia hnlawai no na mea e I pili ana no ke Kau Ahaolelo e hiki mai ana, I nolaila, he pono ke naue nui ae malaila. J j Pakele mai keo. —Ma k3 hora snme ka | hapa oke nhiahi Poaha nei. ua hoao la ke aleio ana ole o ke ahi, me ka makemake emu-ka i l<a hale o Mr. Welewele Kaawo, ina Kikihale, aka, no ka iehulehu o ka poe i akoakoa mai iloko o ka manawa a ke ahi e hoonuu ana i na lako o loko o ka hale, nolaila, ua hoopio koke ia. mamua ae o ka hiki'ana hku oka Helu 1. (Ja hoikeia mai ia makou, ua a ke ahi mailoko mai o kekahi koena pena ahikoe, i kauia ma ka paia, īloko oka paiki. He mea haohao no ia, aka, e makaala no e na makamaka ma keia mea. Hon ia ka Aiuue.—Ma kc ahiahi Poa- | ono i hala ae, ke komo nna aku o kekahi koa ma ka hale kuai mao mai, o ka halekuai o Akoni, ma ke kihi o na Alanui Hotele me Nuuanu, a limalima iho la i kahi mau waiwai. Me he Ia he koa keia iao pono ia* i kela olelo kahiko: " Ao no i ke koa, ao no i ka holo. " I holo iho nae ka ham oua koa | nei,alualu wiwo ole sku la ka mea waiwai mahope, a mawaho ae o ku halekuai Bolabola kahi i aumeume ai, lilo pio mai la ka papale koa i ka ona o ka halekuai, a holo olohelohe aku la ka enemi. la wa emi hope ka aoao hoouka me ku lawe pio ana i ka hae oka enemi, a imi hou aku la ī kana pono ma-o ka mana Kanawai la. Ao ka hopena oia, ua hoopniia ka mea aihue he ekolu mahina. Ua hiki mai ka lono msi VV r aialua inai, he kai hoee nui malaila, ina ka po Sabati o ka pule i hala aku nei. Ua paholaia ke kula o Paalaa-kai, a holo aku la ke kai iuka, no ka akahi hapawalu mile paha mai ka aeone aku, me ka hoopoino ana i kekahi hale ame hookahi waa. Ua komopu hoi ke kai iloko o ka mahinako a J. N. Kaiaikawoha, a ua pahola nku hoi maluni o ka uawapo o ka muliwai o Anahulu, a o kekahi mau huna orie hoi o Maeaea, unuia ae la a ku ana iloko o"Lokoea." Ma kekahi mau wahi hoi, o ke alahele e moe la a hiki i Waimea, e ike ia oku no na ku-mu, na uhu, manini, kala, amaama a me na nno ia e ae he nui wale e waiho mokaki ana mn ke alanui, a ua hele na kanaka e ohi ika ia. He koi hoee nui io aku la ia, ke "Ohi hapuku la ka makapehu o ka uka, I ua ia hoomalu o Kaukini," E ka Nupepa Kuokoa, Aloha oe :— Ua ike au i ka hewn o ka'u mau olelo i hoolaha ia iloko o kou helu hope o kela makahiki iho nei, e pili nna no kou Lunahooponopono hou e noho nei i keia wa ; a nolaila ke hoihoi mai nei au i kela mau olelo ma ke akea. Na'u na D. L. R. Lawe Mea Hou. Honolulu, Jan. 21, 1878.