Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 7, 16 February 1878 — Page 3
This text was transcribed by: | Malialani Cabaniss |
This work is dedicated to: | Hawaiinuiakea School of Hawaiian Knowledge |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
OLELO HOOLAHA
HENE IKI KA AKA I KA OLU.
OLI O KE AHA?
Olu ke Kumukuai o na Lole Hou o
Ka Halekuai
--@--
GOO KIM.
Maluna @@@@ Hawaii @ Likelike @ a me ka manao @@ @@@ Nu Ioka
@@@@@@@@@@@@ ka k@@@ a pela @@@@ ma na @@@ a pau Nolaila @@@ hele @@ mai @@@@@@@@@@@@ a ka @@@@@ aia a mau @@ paha @@@@@@@ e ae @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
Goo Kim
@@@@@@@@@@@@@@@ @@@
CECIL BROWN.
Loio a e Kokua ma ke Kanawai
A he Agena @@@@@ Palapala no @@@ Kaapuni Dala
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ H.P.A. @@
WM.O SMITH,
LOIO.
Wailuku, Maui.
Ua waiho oia i na Oihana Aupuniia pau a na makaukau e lawelawe i ka Oihana
Loio me ke kuokoa @@@@
A. McWayne,
Hale Kuai Laau Lapaau a me ne Waiala @@@@@@@@@@@@@@@@@ ALA o na @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ Kalepa
Castle a me Hatoh.
OKAKELA OPIO A ME F.M. HATCH, ua hui laua ma ka lawelawe ana i ka oihana Loio. Ua h@@ia laua ke ku imua o na Aha a pau mai ka Aha Hooala a hele @ana. A e lawelawe no hoi ma na hana pili i ka hooponopono waiwai, ma ka imi ana i na Palapala Sila @@ ia hana ana i na Palapala Kuai, Hoolimalima, a me ka H@@@ Dala ana.
W R CASTLE, Luna Hooiaio Kope
Keena Hana, ma Alanui Kalepa, Honolulu, 3 puka manae aka o Alanui Papu. 3 6ms
OLELO HOOLAHA.
MA KA WAIWAI O MAHIILL O NA mea a pau he kuleana ko lakou e koi ai i ka waiwai i @@@@ maluna, he kauohaia aku nei lakou e waiho mai ia mau mea imua a ka Lunahooponopono Waiwai, no ka hooponopono ana ia mau mea iloko o na mahina eono mai keia la aku, a i ole e nele no lakou; a o ka poe a pau i aie i keia waiwai e hookaa koke mai lakou la.
W R CASTLE, (Kakela Opio.)
Honolulu, Jan 23, 1878. @@@@@ Lunahooponopono Waiwai.
OLELO HOOLAHA.
MA KA WAIWAI O J.W. MAKALENA, @@@@ mea a @au he kuleana ko lakou e koi ai i ka waiawi @@@@@@ ke kauoha ia aku nei lakou e waiho mai imua o ka Lunahooponopono Waiwai, no ka hooponopono ana ia mea iloko o na mahina eono mai keia la aku, a i ole e nele @@ lakou A o ke poe a pau i aei i keia waiwai e hookaa koke ma.
J.W. KELIIKIPI,
Honolulu, Jan. 28, 1878. @@@@ Lunahooponopono Waiwai
J.L. HANCHETTE,
MEA HANA PIANO.
Ma ka halekuai Buke o H M Wini e waiho ai i na kau ha pili ma ia hana.
Honolulu, Jan 31, 1878. 844 @@
KE NONOI AKU NEI NA MEA NONA NA mea malalo @@@@@@@@ makau aka Hawaii, e nana mai kaa @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ i keia mau @@@ hala @@@@@@@@@@@@@ ka m@@ ana oia na
PALAU PIPI HOU PALIKA!
A me ka Pahi Pokaakaa,
Ka Palau Molina Nui a Liilii,
Ka Palau Lio Kila,
(no Lio pa kahi a pa lua,)
Ka Palau Lio Aeko
(no ka Lio pa kahi a palua,)
HE EONO DALA WALE NO!
Ka Palau Pipi Aeko,
(Helu 2 a 20.)
Ka Hapuku,
Maile Pipi,
Kua Pipi,
Ho a me ka O-o,
O0o Kopala,
O-o pe manamana,
Kipikua, a me
Na mea a pau e pili ana i ka waele aina,
Na Kaa Liilii, hao a me laau,
Pahi Oki Ko, Pahi Oki Laiki,
Pahi Kila Nui, Pahi Kila Liilii,
Koi Lipi, Koi Kalai,
Koi Hamare, Koi Kahi,
Au Koi, Ho, O-o, Kipikua, &c,
Laka Puka, Pahu, Holoau, &c,
Pahiolo, Hamare, Kila, a me
Na mea a pau e pili ana i ka oihana kumana
Na Pahi Umiumi a me na
Pahi Maoli o na ano a pau,
Na Ipukukui Aniani,
Me na Aniani makepono loa.
Na Pa-palai me na Ipu-ti,
Aina Lole, a me
NA PENA O KELA A ME KEIA ANO!
Aila Va@iki,
Hulu Pena o na ano a pau,
Ahikoe Kaleponi
Ekolu Pena i ka Hapaha@
Pauda, Lu, Kukaele Pu,
&c, &c, &c.
Nui loa ke uaku.
DILLINGHAM & CO.
2 6ms] Alanui Alii, Helu 96 me 97.
OLELO HOOLAHA
PAPA, PAPA
AIA MA KAHI O
LEWERS & DICKSON
(O LUI MA,)
ME KE KAHU A KAHIKO MA
Alanui Papu a me Moi!
E LOAA AI NA
Papa Nouaiki!
o kela a me keia ano.
Na Papa Nani a Paa no ke Kukulu
ana i na Hale!
Na Pani Puka, Na Puka Aniani,
Na Olepelepe, Na Pou, Na O-a,
Na Papa Hele, Na Papa Ku,
A me na Papa Moe nui loa.
NA PILI O KA HALE
O NA ANO A PAU.
Na Pepa Hoonani, Na Pena o na Wai a pau,
Na Kui mai ke Nui a ka Makalii,
Na Ami Puka, Na Ami Puka Aniani,
Na Ami o na ano a pau,
Na Aila Pena, o kela me keia ano,
Na Aila Hoomaloo, he lehulehu wale,
Na Aila e ae o na ano a pau.
NA WAIVANIKI
---A ME NA---
WAI HOOHINUHINU NANI!
o na ano a pau loa.
NA BALAKI ANO NUI WALE!
A ke hai ia aku nei ka lono i na makamaka a
pau, ua makaukau keia mau makanaka
o oukou e hoolawa aku ma
na mea a pau e pili ana
ma ka laua oihana
--NO KA--
UKU HAAHAA LOA!
E like me ka mea e holo ana mawaena o
LAUA a me ka MEA KUAI
E hele mai! E na Makamaka!!
A e lawe no hoi ko oukou makemak
me ka oluolu a me ka maikai!
845 @f
KOPA KUKAEPELE
---A---
GLENN!
AOLE LUA NO KA HOOMAEMAE I KA ILI!
He mea hoopau i na elua,
Na Ili Puupuu,
A he hoomaemae i na mea ino,
A he hoopau Lumatika,
A he kopa auau no hoi
O kei Kopa ka oi aku o ka mea maika
I waihoia mai imua o kanaka.
Aole wale no ka Hoopau ana i ka Huehue
Ili Poha, Wela la, Luluaina, a me
na me e ae o ka Ili;
A ma ia holoi ana, o ka hoopalupalu pu kekahi
i ka Ili, a keia
Laau Hoomaemae lua ole e hana ai.
O ka hoemi ana iho i na mui o ka Ili, a o
ke pale aku i ka mai mai na lole e na
Mai Lele, oia kekahi. O na ohana
ame na poe makaikai, ina e holako lakou
i keia
KOPA HOOMAEMAE LUA OLE!
ALAILA, UA LANAKILA LAKOU.
He hoopau i ka lehu o ke poo,
A he Kopa no hoi e kaohi mai ai
I ka lauoho mai ka hina ana.
Ua hooia nui mai na Kauka no ka maikai o keia Kopa!
E loaa no ma kahi o
M. MCINERNY,
Kihi o na Alanui Papu a me Kalepa. 840 3m
OLELO HOOLAHA
AHA KIEKIE O KO HAWAII PAE AINA, Oahu, @ Kau o Ianuary a d 1878, @@@ ka mea hoopii ma ke @@@@@ i ae ia L@na w. ia mea: i hoopiiia Hoopu @@ mare. Ma ka palapala @@@ i @@@ ma @@@ @@ ke @ki mare, ame ka @@@@@@@@@@@@@@ e oki ana mai ka @@@ mare aku e hoo@@@ ia ma ka moolelo e ka Aka, @@@ o ka @@@ e Aka@@@@ no ke kumu o ka @@@@@ a no ke kaahale mau a @@@@ L@@@ w. i oleloia, e @@@ i mea pua mahope o na @@@@ eono mai ka la i @@@ keia ai koa olelo @@@ ke kanaka e like me ka olelo mai @@@ ke oia @@ i ike ia ke kumu @@@@ e @@@@ A ke kauohaia ka mea hoopii e @@@@ i ke kope i hoo@@@@ kua @@@ kauoha ma ka Hawaiian Gazette a me ke Kuokoa i kela a me keia o na hebedoma @@@ o ka hoolaha mai ana iloko e ka malama hookaki mai ka la aku i hoopakala ai @@@ olelo kauohai mea e hiki a i i na mea a pau i pili ke hoike mai @oko o na mea @@ eono, ma ke kumu @@@@ e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lihi i mea p@@
Na ka Aha: JNO. E PARNARD, Kakauolelo
Hanaia i keia la 8 o January, A D 1878.
Honolulu, Oahu, @@
Ke hoike aku nei ae me ka oiaio, he kope oiaio keia malama o ka palapala hoopii oki mare i kakauia ma ke keena o ka Aha Kiekie o ko Hawaii Paeaina.
I hookela e ko'u lima i keia la 1 o February 1878
JO E BARNARD
843 @@@ Kakauolelo o ka Aha Kiekie
AHA KIEKIE o ko Hawaii Pae Aina, Oahu, @ Kau o January A D 1878 Kawai k. ka mea hoopii no ke oki mare kua ia Anuhea w. ka mea i hoopii ia. Hoopi oki mare. Ma ka palapala hoopii i oleloia maluna no ke oki mare, ano na kauoha a, o ke olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku e hookomoia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aoao o Kamai k. no ke kumu o ka moekolohe a no ka haalele mau a haalele ka o Awahua w. i oleloia, e lilo i mea paa mahope o ka malama aono mai ka la i hoopakaia ai keia olelo hooholo ke hanaia e like me ka olelo maloko eni, ke ele nae i ikeia ke kumu kupono e hoole ai. A ua kauohaia ka mea hoopii e hoolaha i ke kope i hooiaioia o keia olelo kauoha ma ka Hawaiian Gazette a me ke Kuokoa i kela a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o i a malama hookahi mai ka la aku i hoopuka ia ai keia olelo kauoha: i mea e hiki ai i na mea a pau i pili ke hoike mai iloo e na malama eono, ina he kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea @@@
Na ka Aha
JNO E BARNARD, Kakauolelo
Hanaia i kela la 8 o January, A D 1878.
Honolulu, Oahu, @@
Ke hoike aku nei au me ka oiaio, he kope oiaio keia maluna, o ka palapala hoopii oki mare i kakauia ma ke keena o ka Aha Kiekie o Hawaii Paeaine.
I hoikeia e ko'u lima i keia la 31 o January, 1879.
JNO E BARNARD
843 6@@ Kakauolelo o ka Aha Kiekie
AHA KIEKIE o ko Hawaii Pae Aina, Oahu, @@, Kau o Ianuari A D 1878, Aina w. ka mea hoopii no ke oki mare, kue ia Lui Keiki k, ka mea i hoopiiia. Hoopii oki mare.
Ma ka palapala hoopii i oleloia maluna no ke oki mare, ano ua kau haia, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku. e hookomo ia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aoao o Aina w, no ke kumu o ka moekolohe a no ka haalele mau a haalele loa o Lui Keiki k. i oleloia, e lilo i mea paa mahope o na malama eono mai ka la i hoopukaia ai keia olelo hooholo ke hanaia e like me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke kupu kupono e hoole ai. A ua kauohaia ka mea hoopii e hoolaha i ke kope i hoolaloia o keia olelo kauoha ma ka Hawaiian Gazette a me ke Kuokoa i kela a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopukaia ai keia olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau i pili ke hoike mai iloko o na malama eono, ina he kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa.
Na ka Aha: JNO E BARNARD, Kakauolelo.
Hanaia i keia la 9 o January, A D 1878
Honolulu, Oahu, 88.
Ke hoike aku nei au me ka oiaio, he kope oiaio keia maluna o ka palapala oki mare i kakauia ma ke keena o ka Aha Kiekie o ko Hawaii Paeaina.
I hoikeia e ko'u lima i keia la 31 o Ianuari, A D 1878.
JNO E BARNARD.
845 6t Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
AHA KIEKIE o ko Hawaii Paeaina, Oahu 88. Kau o Januari, A D 1878, Jou Ielemia k, ka mea hoopii no ke oki mare, kue ia Kainana w., ka mea i hoopiia. Hoopii oki mare.
Ma ka palapala hoopii i oleloia maluna no ke oki mare, ano ua kauohaia, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomoia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aoao o Jon Ielemia k, na ke kumu o ka moeko ohe o Kainana w.. i oleloia, e lilo i mea paa mahope o na malama eono mai ka la i hoopuka ia ai keia olelo hooholo ke hanaia elike me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke kumu kupono e hoole ai. A ua kauohaia ka mea hoopii e hoolaha i ke kepe i hooiaioia o keia olelo kauoha ma ka Hawaiian Gazette a me ke Kuokoa i kela a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopukaia ai keia olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau i pili ke hoike mai iloko o na malama eono, ina he kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa.
Na ka Aha: JNO E BARNARD, Kakauolelo.
Hanaia i keia la 8th o January, A D 1878.
Honolulu, 88.
Ke hoike aku nei au me ka oiaio, he kope olelo keia maluna, o ka palapala hoopii oki mare i kakauia ma ke keena oihana o ka Aha Kiekie o ko Hawaii Paeaina.
I hoikeia e ko'u lima i keia la 31 o January, A D 1878.
JNO E BARNARD
845 6t Kakauolelo o ka Ahakiekie.
AHA KIEKIE O KO HAWAII PAEAINA. Ma ka hooponopono waiwai. Ma ka waiwai o Daniela k., no Waikane mamua, i make. Ma ke keena imua o ka Lunakanaawi L. Makala.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a n@e ka papa hoike a Cecil Brown, ka Lunahooponopono Waiwai o ka waiwai o Daniela, no Waikane mamua i make, e noi ana e aponoia na hoolelo he $469 31, a e hoike ana o na mea i loaa iaia he $304.50, a e nopoi ana e nanaia a aponoia kana hoike, a e kauohaia e m@@@lelo na koena waiwai e waiho nei ma kona lima i ka poe i kuleana, a e hookuu ana iaia a me kona mau hope mai ko lakou noho ana ma ia ano.
Ua kauohaia o ka Poakolu, la 27 o Feberuari, A D 1878, ma ka hora 10 o ke kakahiaka, imua o ka Lunakanawai i oleloia ma ke keena, ma ka hale hookolokolo ma Honolulu, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i na noi ala a me ka papa hoike i oleloia, a o ka poe a pau i kuleana e hele mai lakou e hoike, i ke kumu, ina he mau kumu io ka lakou e ae ole ia ai ua noi la, a malaila e hoike mai ai na hoike o na mea i kuleana iloko o ua waiwai la. A o keia kauoha ma ka olelo Hawaii, e paiia maloko o ka nupepa Kuokoa. he nupepa i paiia a hoolahaia ma Honolulu, i ekolu pule mamua ae o ka manawa i oleloia no ka hoolohe ana.
Kakauia ma Honolulu, Paeaina Hawaii i keia la 30 o Feberuari, 1878.
L. MCCULLY.
Ikea: Lunakanawai o ka Aha Kiekie
JNO E BARNARD, Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
845 3ts
AHA KIEKIE O KO HAWAII PAE AINA, Oahu, 88. Kau o January, A D 1878. Makakoa w., ka mea hoopii oki mare, kue ia Kahaiola k, ka mea i hoopiiia. Hoopii oki mare.
Ma ka palapala hoopii i oleloia maluna no ke oki mare, ano ua kauoha ia, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomoia ma ka moolele o ka Aha, mamuli o ka aoao o Makakoa w., no ke kumu o ka moekolohe me ka haalele mau a haalele loa o Kahaiola k., i oleloia, e lilo i mea paa mahope o na malama eono mai ka la i hoopuka ia ai keia olelo hooholo ke hanaia elike me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke kumu kupono e hoole ai. A ua kauohaia ka mea hoopii e hoolaha i ke kope i hooiaioia o keia olelo kauoha ma ka Hawaiian Gazette a me ke Kuokoa i kela a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopukaia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa.
NA KA AHA JNO E BARNARD, Kakuolelo.
Hanaia i keia la 7 o January A D 1878. 845 6t
Ke hoike aku nei au me ka oiaio, o na olelo a pau maluna ae. oia no ke kope oiaio a pololei o ka olelo hooholo o ka hihia maluna ae, a e waiho nei ma ke keena o ke Kakauolelo o ka Aha Kiekie o ko Hawaii Paeaine.
Kakauia ma Honolulu ko Hawaiia Paeaina Feb 1, 1878.
JNO E BARNARD
845 6ts Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
AHA KIEKIE o ko Hawaiia Paeaina, Oahu SS. Kau o January A D 1878. Kane w., ka mea hoopii no ke Oki Mare, kue ia Lauahi k., ka mea i hoopiiia. Hoopii Oki Mare.
Ma ka palapala hoopii i oleloia maluna no ke oki mare, ano ua kauohaia, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomoia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aoao o Kane w, no ke kumu o ka moekolohe o Lauahi k. i oleloia. e lilo i mea paa mahope o na malama eono mai ka la i hoopukaia ai keia olelo hooholo, ke hanaia e like me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke komo kupono e hoole ai. A ua kauohaia ka mea hoopii, e hoolaha i ke kope i hooiaioia o keia olelo kauoha, ma ka Hawaiian Gazette a me ke Kuokoa, i kela a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopukaia ai kela olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau i pili ke hoike mai iloko o na malama eono, ina he kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa.
Na ka Aha: JNO E BARNARD, Kakauolelo.
Hanaia i keia la 7 o January, A D 1878.
Honolulu, Oahu, SS.
Ke hoike aku nei au me ka oiaio, he kope oiaio keia maluna, o ka palapala hoopii oki mare i kakauia ma ke keena oihana o ka Aha Kiekie o ko Hawaii Paeaina.
I hoike ia e ko'u lima i keia la 31 o January, A D 1878.
JNO E BARNARD,
843 6ts Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
AHA HOOKOLOKOLO Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawawii Pae Aina, ma ka hooponopono waiwai, ma ka waiwai o Kawika o Kona Hema, Hawaii, i make kauoha ole. Imua o ka Lunakanawai C F Hart.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a Ako o Kona Hema, Hawaii e hoike mai ana o Kawika no Kona Hema, Hawaii, ua make kauoha ole ma Kiilae ma ka la 12 o Augate, m h 1876, a e noi ana e haawiia ka palapala hookohu luahooponopono wiawai ia Ako.
Ua kauohaia o ka Poaha ka la 21 o Maraki m h 1878, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la. imua o ka Lunakanawaila, ma ke keena hookolokolo o keia Aha, ma Kona Hema, ma ka hora 12 awakea, a ma ia manawa a me ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou, e ae ole ia ai ua noi la. A o keia olelo kauoha e hoolahaia ma ka olelo Hawaii i ekolu pule ma ke Kuokoa nupepa ma Honolulu.
Kakau ia ma Kohala, ko Hawaii Pae Aina, Feb. 2, 1878.
843 3@ CHAR F HART
Lunakanawai o ka Aha Kaapuni Apana Ekolu.
OLELO HOOLAHA.
E KOKUA! E KOKUA!!
UA koho iho nei au me ko'u poe hoa ilihune aina ole, i kela mau apana aina ma Palolo, no na Dala Elua Tausani me Kono Haneri, a kokoke paha ilaila, (2,600), mamuli o ka makee wahi noho. A no ke ano haiki mai a kokoke i ka auwae kahi e a, nolaila, ke kaheia'ku nei na hoa Keritiano a pau o ke kanaka Somalia mai na Hawaii Ponoi a me na lahui o na aian e, e kokua pu mai me makou kela poe pilikia. E haawi i ka oukou mau kokua i ka poe i hilinaiia e oukou, a hoouna mai ia Mr. W. R. Kakela, me ka loaa mai he wahi kope o ia dala ia'u.
Owau no me ka haahaa,
J.H KANEPUU
Honolulu, Feb 4, 1878. (845 3t) Komite.
KA NUPEPA
KUOKOA ME KE AU OKOE
I HUIIA
No ka Makahiki 82 Eono Mahina 81
Dala Kuike ka Eula.
FEBERUARI 16, 1878.
KE NOI aku nei makou i na Luna o ko kakou NUPEPA KUOKOA, ina he mau Pepa i koe ma ko lakou lima. no ka Helu 1 a me ka Helu 2, a e lilo ole ana, e oluolu na makamaka e hoihoi hou mai, i mea e hiki ai ia makou ke hooko aku i na kauoha e hiki hope mai nei. Ua makemake nui ia ko kakou Pepa, a ua oi aku na kauoha mamua o ka mea a makou i noonoo mua ai, a no ia kumu, ua nele makou i na Helu mua.
Hoolaha Mau.
E hoomanao na makamaka a e hookomo mai i na olelo hoolaha mamua ae o ke awakea Poaha i ole e kaukai ia aku a kekahi pule ae
NU HOU KULOKO
Ua pau ae nei ka hoike ana o ko W S Pahukula mau hoike i ike i kona pili i ke Alu C Kanaina ma ka Poakolu iho nei; a keia pule a e hoike ko Pahau pili.
I keia la e holo ana ke Kokua Mua o ka Aha Kiekie i Kauai, no ka malama ana i ke Kau Kiura ma Nawiliwili, e noho ana i ka Poakahi ae nei.
HE UPIKI I-A:--Aia ma ka halekuai o A S Smith, he mau mea upiki i-a, i ka nana ana i kona ano ua ku no i ke akamai ka hanaia ana. I pau ai kuhihewa e hel e no ma kona halekuai i ike pono.
MEKINI HOOPIO AHI.--Ma ka hora 2 ponoi o keia auina la, e hoaoia ana ka mekini hoopio ahi a Babcock, manae ae o ka hale Kudala o Adamu, i ikeia ka holopono o na hana a keia mikini hou. Nolaila e naue ae ka lehulehu e ike i keia mea ano hou.
KU MAI.--Ma ka Poaha iho nei, i maalo mai ai ka moku D C Murray mawaho o ko kakou nei awa, mai Kapalakiko mai, a ma ke kakahiaka poniponi hoi onehinei, na kahi waapu mokuahi o ka Adimarala. Pensecola i kii aku iaia, a kaualupe ia maila a pili ana i ka uwapo. Oolea no ka hoi kela wahi ukulii i ke kaiehu ana mai i ke kino nui.
MAI MAKE UA:--Ma ka leta a S W K kekuaiwaha ia makou, e hai ana penei. I ka pau ana o kekahi kanaka o Keau kona inoa, i ka iole make a pa ma ke kua o kekahi hao luana ona o Lepeloa ka inoa, ua punia loa oia i ka huhu a no ia huhu ua kii oia i ke kano oo a hoomoe ma ke kua o Keau, a o ka hehee no ia i lalo, aole nae i make. Ina e make, ina ua pilikia o Lepeloa.
LA HANAU:--Ma ka Poalima o keia pule ae, la 22, oia ka la hanau o Keoki Wasinetona, ka nai aupuni kaulana nana i hoohui ia Amerika a lilo i hookahi aupuni, a i kapa mau ia hoi e ia lahui, "Ka Makuakane o Kona Aina." E lilo loa auanei ia he la hoomanao no na puuwai Amerika, a he mau hana hoohauoli kakelekele waapa hoi kekahi a makou i lono mai ai e malamaia ana ma ia la.
MAKE HIKIWAWE.--Ma ke awakea o ka Poakahi iho nei, ua make hikiwawe loa o Nahoolewa ma Kaakopua, Honolulu nei iaia i hoi aku ai mai ka hana aku no paina awakea. He ola maikai oia i ke kakahiaka o ua ia ala o kona poino ana.
MAKE EMOOLE:-- Ma ka wanaao o ka po Poakahi aku nei ma Kamoiliili, Waikiki, ua hele aku kekahi wahine o Lukia ka inoa mawaho o ko laua Hale me kana kane, a hala paha he mau minute, oili hou aku ke kane, aia hoi e paku mai ana ke alo ilalo, a i ka hiki ana a pai ae, aia hoi ua hala kahi ko ke ea. Aloha ino oia i hele aku la a waiho iho la i ka ukana kaumaha i na kini.
PUHI LAMA I KA LA SABATI.--He leta kai loaa mai ia makou na P M Kanekoa o Kona Hema, Hawaii, e hoike ana no ka loaa ana aku iaia o kekahi poe puhi rama ma ka la Sabati Ianuari 27, ma kahi i kapaia o Kapua. Nolaila e ka makamaka, a i ike hou oe ia lakou e hana ana ia mea pono ole haawina ae i na lima o ke kanawai, kahi nana e ao mai.
KAHUNA ANAANA.--Aia ma Honokawai, Kaanapali, Maui kekahi kahuna anaana o Kaua ka inoa. Ma ka la 27 o ka malama i hala, ua ailolo elua mau haumana a ua wahi kahuna nei oia a Kahaumanu (k) a me Kahele (w) ma ke kalua ana o na puaa eha, a ua ao aku hoi ua wahi kanaka nei i na haumana ana, aohe Akua e ae e hoomana aku ai aka iaia wale no. Pela mai nei ka leta a Samuela Paki oia wahi. Eia hoi ka makou, aole no i mahani ke kanawai, no ke poe oia ano, e hoae ana e kue i kona mana.
ALOHA EA.--Eia ma Waikiki-kai nei, kekahi kanaka molowa i piha i ka palaualelo, aohe hoi loaa wahi hana, e ola ai ka la maka poniuniu. E hia mea aloha o ka wahine, i ka noho wale iho no aohe lau ai e komo e ole kahi lau limu o kahakai ka mau kahi kiaha wai, hala ae ana ia la. He ao ana mai keia i ka poe lima lewalewale malalo o ka la, i ike iho ai lakou he mea pilikia ka noho wale, o keia kanaka he kino nui maikai kona. he kupono no ka lawelawe ana i na hana kaumaha. Kokoke keia mau palaualelo ma kahi o Kapule kokue. IKEPONO.
HOOKAULUA @@--Aole e hele ana ka mokuahi Likelike ma kona haakai no Kawaihae, i ka la 26 ae nei o keia malama, aka e hookaulua ikiia ana a pau i ka hoomaemae hou.
ULIA POINO.--Ma ke ahiahi la Sabati aku nei i hala, ua loohia ka poino ia Hollister Makua, ma kona hina ana a hoi kekahi uha. Ua kaa koke me oia malalo o na lawelawe ana a ke Kauka a ua ana ka manao e loaa ana ka maha loa.
ILI HOU UA MOKU.--Mai ke Kapena mai o ke kuna Wawiki, i loaa mai ai ia makou ka luna, ma ka Poakahi iho nei, ua ili aku la k maka kona K@@@ ma na kuaau o K@ma@o i Molokai, iaia e hoomaka ana e haalele ia awa no ka holo ana i Honomoui, aole i maopopo ka pakele mai. Maumaua mai nei hoi o Molokainiahina ma na moku ili i keia mau la.
Ua lilo i ke kuaiia e Kimopelekana kela moku poino H N Carleton e hekau ala ma ka lae o Kalaau Molokai, no na $2,600, a o na waiwai hoi ma kona opu ua lilo mai no $100.
Ma ka Poakolu iho nei, ua hoounaia aku la ka moku W H Allen, me na kanaka he 30 ma ua kahua la o ka popilikia.
HOOMANAO.--O ka Poalua iho nei, la 12 o keia malama. oia no ka la i koho ai ka Ahaolelo i ko kakou Moi ma ke Kalaunu, iloko o ka makahi 1874 ua hoomanaoia ua la nei, mamuli o ke kauia ana o na hae o uka nei, a me ko na moku. Ma ka hora 12 ponoi o ke awakea, ua kiia na pu mai ka bitari mai o Puowaina a me ka moku Adimaral Pensacola.
NUI NA LETA.--Aole i kanama i na leta Hawaii e komo nei iloko o ka hale leta A ke hoounaia nei mailoko aku olaila, ma ka mokuahi Likelike he 7,000 a hiki aku i ka 8,000 a oi aku i kekahi wa, mawaena o ko kakou nei mau mokupuni. Maluna aku nei hoi o ke Sana Paulo, he 3140 na leta Hawaii i hoounaia aku nei no ka na aina e, no lakou ke kaumaha i hiki aku i ka 117 na paona. He keu io keia o ka wa nui o na leta. Ikaika no hoi ka poe nana e lawelawe nei.
Ua makemake ia na lala o ka Hui Poola e akoakoa mai ma ko lakou Hale halawai ma ka hora 2 auina la Sabati ae nei, no ka hoolewa ana i kekahi hoa o lakou i make, ma ka hora 3 iho. Ua makemake ia no hoi lakou e hele pu mai me na ohana o lakou ma ka pule po iho o ia Sabati no, ma Kaumakapili no ka loha ana ina haiolelo pokole a Kauka Haida, Hanare Walakahauki a me ka makua M Kuaea, e pili ana no ka hoomakaukau ana no ka hele ana i ke la ao.
H W
HE LAWE PALAPALA:--Ua ikeia kekahi Pake ma Kohala, o Kon Tet Yin kona inoa, e lawe hele ana i na palapala liilii a me na Buke Kristiano i na Kauhale. O kona hana mua no ia ma Kikane, a mahope iho o kona haalele ana, ua holo mai oia i nei, a aia i Kohala oia e lawelawe nei ia nana maikai, he hoolaha ana i na palapala liilii a me na Buke Kristiano, me ka makemake nui ia e lilo oia i kahunapule no na pake ma Kohala. Eia nae oia ma Honolulu nei i keia wa.
NA MEA HOU O ULUPALAKUA.
NO KA NUI O KA WI.-- Keu keia o ka wi nui ma Honuaula nei, keu no hoi o ka wela hahana o ka la iloko o keia mau mahina; a noloko o ia wela a me ia wi, ua pau mai na holoholona i ka make, a ahu lala kukui mai ma kula, a pakele mai ke ola o na kanaka. A ina paha o keia holomoku ana o ka make, a maluna o na kanaka, ina ua kahi ka neo.
PAKELE KE OLA--O kekahi paniolo a Kapenaki (James Makee), hoohei oia i ka bipi, a komo aku la ka bipi iloko o ka panini. A no ka nui paha o ka wela o ka bipi ma ia holo ana, huli hou mai la ua bipi nei a hahai aku la mahope o ka hoki, a hoomaka aku la ka hoki i kana hana o ka owala, a o ka haule iho la no ia o ua paniolo nei o Kalehuawehe kona inoa, a kau aku la iluna o na iaia paniolo, a waiho iho la kona kino me ka nawaliwali. A hala kekahi mau minute, huli mai la kona hoa, oia o Pio, a loaa aku la e kau ana no iluna o ka lala panini, me ka ehaeha nui o kona kino, a wae ia iho la na kui panini i komo iloko o kona io.
HE MEA OLELO WALE.--Ua lohe wale ia mai, e hui ana na keiki o na Waieha, me ke keiki lalawai o ka ua peepee iau paina o Ulupalakua, e kukulu i kekahi wili nui ma ke kula o Kamaomao.
S D W KALAKIELA.
Ulupalakua, Feb 4, 1878.
NA MEA HOU O NA PALI KOOLAU MOLOKAI.
NO PELEKUNU.
Ma ka po Sabati la 20 iho nei o keia mahina, ua pahoola ae la kekahi kai hoee ikaika ma Pelekunu. Ua poino hookahi hale laau, a ua holopapa pu aku no hoi ke kai ma na aina kalo.
NO WAILAU
Ma ka po hookahi no ua hoehu pu mai la no hoi ke kai i ko laila mau hale, a me na loi. Ua lawe aku la ke kai hookahi hale, aohe i ike hou ia kela hale a hiki i keia wa. O ka ona nona keia hale o Mr. Kahalekapu. O kekahi hale hoi me ka waapa ua hoonee ia aku iloko o ka loi, a ua nui no hoi ka poino ma na aina mahi kalo.
NO HALAWA
Ua popoi mai ke kai me ka ikaika nui, a wawahi mai la i na pa pohaku o na hale. Ua kiola pu mai no hoi ke kai i kekahi mau laau nui, mai kahakai mai a hiki loa i kula nei. me he mea la aole paha e emi malalo o ewalu kaulahao ka loihi mai kahakai mai a hiki i kahi a ke kai i hoi hou aku ai.
ALBERT P PAKI,
Lanikaula, Molokai, Jan. 26, 1878.
Nuhou o ko na Aina e!
Ke Kaua Nui ma Europa.
E hoike ana ka mea kakau o ka Nupepa o Pera penei: Ua hoomaka ia ke kukakuka ana no ke kuikahi. Ua lono ia mai, ua haawi ia aku na olelo ao i na elele Tureke mai na Mana aku oia aupuni, e ae aku i ka wehe ana i ke awa kumoko o Batouma, a e hoohui pu aku hoi i kekahi apana aina ma ka palena o Asia a hiki aku i Ka, me ka hoohiolo ia o na pakaua o Ka a me K@rouma. E waiho pu aku ana hoi lakou i keia papa kuhikuhi malalo nei, no ke kukakuka ia e na Mana Hui o Europa: E hookomo ia mai na manua o ka Balekana, oia ko Bulugetia palena ma ka aoao hema; E lilo o Koumania i aupuni kuokoa; E wehe ia ke kowa o Dadinela no na moku kaua o na lahui a pau, a o na ninau hoi e pili ana no Setereia a me Monotenegarina e hoopanee iki ia no ka manawa.
Ua hoike hou ia mai hoi, ua koi hoi aku la no o Rusia, e hookomo ia mai o Aderianopole oia kekahi hapa o Bulogaria: o ka hoohui ana aku hoi ia Batouma a me ka wehe ana i ke kowa o Dadanela, e ae ia i ko Rusia a me ko Tureke mau moku kaua wale no.
Ua koho aku nei ko Rusia i ka Bihope Nui o Helena e lilo oia i Kuaaina no Aderianopole.
Ua lono lauahea wale ia ae, ua hooholo ia ke kapae ana i ke kaua no na malama elua, aka aole nae he mau hoike pili aupuni oiaio i loaa mai no ia mea.
Ua waiho ia aku la ka hoomalu ana ia Balana ma ka puali o Galipoli malalo o Sulemana Pasha.
Ua loaa mai kekahi hoike mai Vanamai, ua hoohahana ae la na Rukini ma Museke.
Ua hoike mai o Rusia, o ka nui o kona poino he 82, 195 a hiki i ka la 10 o Ianuari aku nei.
Penei ka hoike ana mai a ka mea kakau nupepa o Berelima: ma na lono hope loa i hiki mai nei, ua manaoia aole paha auanei e hololea ka ae ana ku o na elelo Tureke no ka Rusia mau kumu koi no Konstinopela. ina pela alaila e helehuhu maoli aku no auanei na Rukini.
Me he mea la ua hoike ia mai ia Auseturia, ko Rusia manao no ka lawe kuokoa ana ia Konstinopela, ina aole e ae koke ia mai kana mau kumu no ke kuikahi i waiho aku ai imua o Tureke.
Ua hoike mai kekahi mea kakau nupepa, no ka puka ana ae o kekahi hoolaha pili aupuni ano kukahaoa maloko o Konstinopela e olelo ana, ina e haule wale na kukakuka ana no ke kuikahi, alaila ua makaukau na mea hoopale no Tureke a hiki i ka hopena loa, a ua kauoha pu ia aku hoi na makaainana Tureke e noho malie.
Ua loaa mai he hoike mai Galipoli mai e olelo ana: Ke mau nei no ka pioloke o makau o na Tureke malaila. He nui na ohana Tureke e haalele nei i ke kulanakauhale, a ke holo hee mai nei hoi ko na kuaaina e imi i wahi e pakele ai i ka make @ na Rukini lanakila. Ua lilo ae nei hoi i na Rukini, ka noho mana ana maluna o Demotika a me Usunekaperi, a ke paukiki aku nei no imua. Me kela mau wahi ua neo na Tureke i na mea no ka hoopale aku, no ka moowini o na lako. Penei hoi ka hoike ana mai a ka mea kakau o ka nupepa o Pera: Ua haawi hou ia aku nei na kauoha i na elele o Tureke, e ae aku i ka hana ana i ke kuikahi ma na kumu a pau, i mea e hoomaalili ia aku ai ko Rusia manao wela no ka nee hou ana mai imua.
HE NANE.
E KA NUPEPA KUOKOA: Aloha oe:--
E ae mai oe i keia nane, e hookomo iho ma kahi kaawale o kou kino.
Eia ka nane. He 11 ka nui o na hua o kou inoa, mai ko'u hua 1, 2, 3, 4, 5, aia wau i ke anu o ke kuahiwi, o ko'u Home aloha ia, aka, e kipa ana wau ina ka hale o ka poe hanohano, a e makaleho ia'uanei ko'u kino e na'ii aohe lakou e hoowahawaha mai ia'u, ae kuilima pu ana no hoi wau me ka poe haahaa, o kolakou hiaai aia no ia maluna o'u.
No ke koena o ko'u mau hua e 6, o ka hapa hope no ia o ko'u inoa holookoa.
E imi oukou ia'u me ke ahonui, a i na wau e loaa, alaila, e lilo ana wau i ipo aloha na oukou. Kuailo ia mai kuu inoa.
Me ka welina WILLIAM YATES.
AKAHI A OIA NA IWI.
E MR. LUNAHOOPONOPONO; Aloha oe:--
E ae mai oe i keia leo. E hookomo iho ma kekahi kolamu o ka Nupepa Kuokoa; A he oiaio, akahi io no a ola na iwi o na makaainana o ka apana koho o Honolulu nei, No ka mea, ua ikeia ma na koho balota ana apau o na kau i hala aole kekahi koho naauao ana o ua apana hauohano nei, e like me ko keia kau, ua kiekie ka naauoa, a me ke akamai, ma o ka lokahi ana, o na puuwai i ke koho ana he mau "Hawaii Ponoi" wale no ko lakou mau waha olelo iloko o ka Hale Ahaolelo.
A malia no hoi, aole e nele ana ka loaa mai he mau pomaikai, i ka poe aana i koho ia lakou me ka "Puuwai Lokahi." Ke lana nei kuu manao, e loaa'na ia kakou ma keia mua'ku ka io pipi, no 3 keneta o ka paona hookahi, a o ke pai kalo hoi i 25 keneta ko ke pai hookahi, no ka mea, i keia wa 6 keneta no ka paona io bipi maka o na makeke o kakou, a o ke pai kalo hoi he $1.50 a na oi aku no ke pai hookahi. Aka, mamuli nae o ko kakou koho ana i ko kakou mau Lunamakaainana ua loaa iwaena o keia kulanakauhale ka pomaikai, no ka pololei o ke koho ana i ke keiki maa i ke pakaukau io bipi o Ulakoheo, a me ke keiki kalewa pai o Kapalama, nolaila, e ola ana na iwiw e na makaainana o Honolulu nei.
Me ka mahalo,
WILLIAM YATES
Homelaukukui, Honolulu, Feb 12, 1878.