Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 11, 16 March 1878 — Page 4
| This text was transcribed by: | Shaun Kamakea-young |
| This work is dedicated to: | Hawaiʻinuiākea School of Hawaiian Knowledge |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
KA NUPEPA
Kuokoa me ke Au Okoa
I HUIIA.
No ka Makahiki, $2. Eono Mahina, $1
Dala Kuike ka Rula.
MARAKI 16, 1878.
OLELO HOOLAHA.
E halawai ana ka Ahahui Euanelio o ka Mokupuni o Oahu, ma Waikane, ke hiki aku i ka Poalua elua o Aperila, o keia M.K. oia ka la 9 o Aperila. Nolaila, ke paipai ia aku nei na hoa a me na lala a pau, e akoakoa pau ae i ka manawa i olelo ia. J.KEKAHUNA.
Lunahoomalu.
Haawina Kula Sabati.
HELU 13. SABATI, MARAKI 31.
KUMUHANA;
Ka hoi i hope. Pauku Baibala II Oih Lii.
Mokuna 12 a hiki Mokuna 33.
Pauku Gula, Hoopakele pinepine mai la oia ia lakou; aka, hoonaukiuki aku lakou ia ia ma ko lakou manao, a hokii ihola lakou no ko lakou hewa. Hal. 106;43.
Mele. Him. 3. 6-8-.Leo.
E ku a hoomaikai, &e.
Pauku 1 me ka 4.
Pule hoomaikai i ke Akua no na pono i loaa mai iloko o keia hapaha.
Na ninau a ke Kahu.
Na kane. No ke aupuni hea na Haawina o keia hapaha? Hoomakaia ia aupuni ma ka makahiki ehia mamua'e o ko Iesu hiki ana mai? Ma ka makahiki ehia mai ia Adamu mai? Ehia ohana i koe no keia aupuni?
Ua aha na ohana he 10? No ke aha ke koe ana o keia mau ohana elua, aole i kipi pu me na ohana he 10? Owai ka inoa o ke aupuni kipi? Owai ka inoa o ke aupuni kipi ole?
Ma ke aha ka like ole o ke aupuni kipi ole me ke aupuni kipi? Ma ke aha i hooaliiia'i na lii ma ke aupuni o ka Iuda? Ma ke aha hoi ma ke aupuni o ka Iseraela? No ke aupuni hea i hanau ai Iesu? He kupuna anei ko Iesu ma ke aupuni kipi? He alii maikai hookahi anei ma ke aupuni kipi ma i ke kumu a i ka hope? Owai ke lii maikai iki ma ia aupuni, ua hoomanakii nae? Pehea ka nui o na lii o ka Iuda iloko o na haawina o keia hapaha?
Na wahine. Owai kelii mua o ke aupuni o ka Iuda, oia hoi ke aupuni kipi ole? Ehia ona makahiki a hoomaka kona alii ana? Alii oia i ehia makahiki? Hoomakaukau oia e kaua aku i naohana kipi i hoi mai lakou, owai kekaula i papa aku, aole make e kaua?
No ke aha e kaua ole aku ai? Hai mai i na kumu elua no ke kaua ole? Hoolohe anei Rehoboama? Maikai no ka hapa mua o ko Rehoboama alii ana, mau anei ia maikai ona? Heaha kona hewa me kona aupuni? Owai ke alii a ke Akua i hoola'i e kaua aku ia Rehoboama ma, no ko lakou hewa? Owai ke kaula i ao aku ia Rehoboama ma? Ua mihi anei lakou? A no ia mihi ana, uahaia ka hoopai ana? II Oih Lii 12; 1-12.
Na keikikane. Owai ka makuakane o Rehoboama? Owai ka makuahine? Ua ao nuiia anei oia no ka noho pono ana? Heaha kekahi mau olelo ao? Sol. 1;10, 3;1-5. Hana hewa nae oia, heaha kona hewa? A ia ia i pilikia ai i ka poe kaua mai, a aoia e ke kaula, pehea oia? Mihi ea. Ua hana hewa oukou,a ua aoia e mihi, ua mihi anei? Heaha ko oukou hope ke mihi ole? Owai ka lua o na'lii o ka Iuda? Abiia. Abiama kekahi inoa, elua ona ano, he hewa, he pono. Ma I Na Lii 15;1-3, ua hana hewa oia. Ma II Oih. Lii 13;17,18. ua hana maikai oia. Ua aha oia ia Iehova? A nolaila lanakila oia maluna owai? Ehia tausani i lukuia? Ma ke aha oukou e lanakila'i maluna o na hewa, o na mea hoowalewale.
Na kaikamahine. Owai ka mua o na'lii o ka Iuda? Owai ka lua? Owai ke kolu? Asa ke kolu, he keiki oia na wai? Owai kona kupuna maikai? He alii maikai anei Asa? II Oih. Lii 14;2.
Ua aha oia i na akua kii? Ua aha oia i kona makuahine hoomanakii? p 3,5,16. Minamina ole ea oia i na pili kino. Heaha ka Iesu kauoha ia oukou? E haalele i na mea apau no Iesu, i na makua, i na lealea, i na hewa. Hai mai Luka 14;26,27,33.
Na kumu. Heaha ka hewa o Rehoboama? O Abiia? Owai ke kaula i hoolana i ko Asa manao e hoolohe, e malama ia Iehova? Owai ke'lii me na koa he 1,000,000 i kaua kue mai ia Asa ma? Ua ahaia lakou? Ma ke aha i lukuia'i? He mau hewa ko Asa, heaha ia mau hewa? Nawai oia i ao? Ua ahaia ia kaula? Pehea ka mea i pono mamua, aole nae i hoomau ma ka pono? Owai ke'lii eha o ka Iuda? He alii maikai anei o Iehosapata mai ke kumu a i ka hope?
Mele. Him. 37;8-6 Leo.
Aloha hoomaikai makou, &e.
Pauku 1, 4, 5.
Na kane. Kekahi hanamaikai a Asa ka makua o Iehosepata he beria, heaha ia berita? II Oih. Lii 15;12-15. Ua hoomau anei lakou ma keia berita? Pau loa anei ka hoomanakii ana? Heaha na hana maikai a Iehosepata? Ikaika loa oia ma ke aha? Ma ka hoopau i na hewa, i na akua kii, a ma ke ao ana i na kanaka i na kanawai o ke Akua. Heaha kekahi hui hewa o Iehosepata? Hui oia me wai? Mai aha oia no ka hele ana me Ahaba i ke kaua? Owai ke kaula i ao aku ia ia no keia hui ana me ka poe hewa? Mihi anei oia? Huhu anei e like me Asa? A aoia kakou no ka hewa, heaha ka pono? Pono anei ke hui ka poe pono me ka poe hewa? II Kor. 6;14-16.
Make nae Iehosepata me ka maikai, a lilo ke aupuni ia wai?
Na wahine. Owai ke'lii elima o ka Iuda? Heaha kana hana hewa loa i paa ke aupuni ia ia? II Oih. Lii 21;4. Mau anei kana hana hewa ana? Owai ke kaula i ao ia ia a hai i kona make ana? Heaha kona make mainoino? p 12-15, 18-19, 20.
Na keikikane. Make Iehorama, owai ke'lii eono o ka Iuda? Nawai i ho'lii ia Ahazia? No ke aha? II Oih. Lii 22;1. Owai kona makuahine? He makuahine aha Atalia? Heaha ke ano o Ahazia? Hewa ka makuahine, hewa ke keiki ea. Pono anei na keiki ke hoohalike me na makua hewa? he wa pokole ko Ahazia alii ana, hookahi wale no makahiki. Heaha kona hope ino? II Oih. Lii 22;7-9. Ko ka olelo a ke Akua. A hewa oe, heaha kou hope?
Na kaikamahine. A make Ahazia, owai ka hiku o na 'lii o ka Iuda? Atalia ka makuahine hewa loa o Ahazia. Pehea i lilo ai ke aupuni ia ia? II oih. Lii 22;10. Pau loa anei na keiki alii i ka pepehiia e Atalia? Owai ka i hoopakeleia? a make aha hoi? p11, 12. Owai kekahi keiki maikai i hoopakeleia i ka make mamua ma ka huna ia ana? Nawai i hanai ia Mose mahope iho? Owai hoi keia kaikamahine i huna a hanai ia Ioasa? Hanai ia Mose i ehia makahiki, a lilo oia i aha? i alakai no ka poe Iseraela ea. Ehia makahiki i hunaia'i a hanaiia Ioasa a lilo i alii no ka Iuda? 23;1,24; 1;23 15. Pehea oia i lilo ai i alii? Ua ahaia Atalia? Owai ke kahuna hoa kuka a palakai o Ioasa? Iehoiada. A pehea Ioasa i na la a pau o ko Iehoiada ola ana? 24;2. A make Iehoiada pehea Ioasaa? Hana hewa e. Pela anei oukou ke make na kahuna pule, na kahu, na kumu? heaha ka hope ino o Ioasa? 24;25. E makau i ka hana hewa o pepehiia e ke Akua.
Ke kula apau. Owai ke pani o Ioasa? Hai mai ke ano o Amazia kana hana mua ka hoolimalima i hooleia e ke kanaka o ke Akua, kona hoomana kii ana, ke ao ia ana e ke kaula, kona huhu i ke kaula, kona make ino ana. II Oih. Lii 25. Owai ke pani o Amazia? Uzia, Azaria kekahi inoa. II Na Lii 15;1. Hai mai i ke ano o kona alii ana, i kana mau hana maikai, i kona hewa maloko o ka luakini me ka hoopaiia. II Oih. Lii 26. Owai ke pani o Uzia? Ke ano hoi o kona alii ana. He hewa anei i pili ia ia? II Oih. Lii 27.
Owai ke pani o Iotama? He alii aha ia mai ke kumu a ka hope? Hewa loa ea. A pehea ko ke Akua hoopai ana ia ia? Mak. 28. Owai ke pani o Ahaza? Hai mai i ke ano o ko Hezekia alii ana, kana mau hana maikai, kona pilikia nui, me ka lanakila ana, kekahi hewa ona, me kona mihi, me ka hoopaneeia o ka hoopai. Owai ke pani o Hezekia? Hai mai i ke ano mua o Manse, kona hoopaiia ana, kona mihi hope ana.
Na keiki apau. Hai mai i na inoa o na 'lii o ka Iuda mai a Rehoboama a Manase. Ke aupuni hea ka i hoopauia i ko Hezekia alii ana? No ke aha?
Na manao pili a paipai.
Mele Him. 335, 7 Leo.
Pule no ka hapaha e hiki mai ana.
Haawina no Aperila, 7 , II Oih. Lii 34;1-8.
O KA hana pono, ua oi aku ia mamua o na palapala hoomaikai he tausani; a o ka maemae, he hanohano ia i oi aku mamua o na kea hoohanohano o na'lii.
Ke Alii o Rusia.
Maloko o ka nupepa a Gen. S.C. Limaikaika, i ike iho ai makou i ke koi o ke alii o Rusia, ka mea i kaulana mai nei iloko o keia mau la, no ka lanakila o kona mau puali koa, maluna o ka poe Tureke. Aia maloko o ke ano o keia alii kaulana e ike ia ai kekahi mau kumu o ka lanakila ana o kona aoao iloko o keia kaua iho nei. Ma ka nana ana i na hiohiona o kona maka, he kanaka eleu, he puuwai liona a he paa kona oiwi. He ikaika kona noonoo, a o na hooponopono ana o kona mau puali koa, aia no iloko o kona lima ponoi ka lawelawe ana. Ma na huaolelo oluolu e mahalo ana i na koa i lawelawe pono, a me na hoohanohano ana he nui, i pahola ia aku e ia maluna o ka poe i hoike i ko lakou wiwo ole a me ke akamai ma ke kaua, ua aihueia e ia na puuwai o kona mau puali. Aohe puali koa ma ka honua nei i hoolanaia me na hoohanohano ana he nui wale, i hoomakaukau mua ia no ka poe i ike ia he kupono, e like me ka oihana koa o Rusia; he oi ia. O na kea, na kaei, na pahikaua, na hoku a me na lipine, aole o kana mai ka nui, ua hoahu mua ia, a i ka wa e hoike ai kekahi koa a lii koa paha, i kona ano ma kekahi hana akamai a wiwo ole, o kona wa no ia e hoohanohano koke ia ai. A e haawiia ana kona makana mai ka lima ponoi aku o ke Alii.
He elua haneri ka nui o na alii koa e noho ana ma kona papaaina i kela a me keia la e ai pu me ia. Mamua ae o ke paina ana, oia ka wa e haawiia aku ai na makana hoohanohano, a o ka Moi ponoi no ka mea kahea i na inoa o ka poe i hoopomaikaiia. Mamuli o keia hana akamai ana i loaa ai ia ia kekahi mahalo nui iamai ka lehulehu mai; a oia kekahi mea e kokua nui ana i kana mau hana.
O keia mau mea elua, o ka lawelawe ponoi ma ka hana a me ka hakalia ole ma ka uku ana 'ku me na hoailona hoohanohano i ka poe i hookelakela ma ke kaua ana, oia kekahi mau kumu i hele lanakila ai na puali koa o Alekanedero II, ka Moi o Rusia nana i hoohaalulu mai nei i na mana aupuni o Europa.
MA ka Poalua ae paha o keia pule ae, e holo aku ana ka Moi ma Kana huakai no Hana, Maui Hikina.
O ka Bapetizo aha me ka Uha
ne Hemolele, heaha la ia?
O kuu Haawina no ia na keia Aha mai. O ka'u hoi ia e wehewehe ae. A ia kakou e noonoo ana i keia mea, penei no kakou e hele aku ai.
1 Heaha ke ano o keia mea, O ka Bapetizoia ana me ka Uhane Hemolele?
2 Owai ka mea nana ia e hana?
3 I ka wa hea la oia e hana mai ai i ua mea nei?
4 Heaha ka waiwai, iloko o keia ano Bapetizoia ana?
I O ka Bapetizo ana me ka Uhane Hemolele, heaha la ia?
O ka manao kumu ma ia hua Bapetizo Kristiano. O ka Hoomaemae no ia. He hoailona no ia o ke ola hou, me he mea la, ua pau ae la ke ola kahiko, ke ola haumia, a eia no ke komo aku nei iloko o ke ola hou he ola maemae no hoi ia.
Aole o ka oihana bapetizo, he mea hou i na Iudaio, i ko Iesu la hookumu ana i kona aupuni iwaena o lakou. Kamaaina kahiko lakou ia mea. No ka mea, i ka wa mamua ae, a huli ka Pegana i ka Hoomana ia Iehova, o ka Bapetizo ka oihana i hookomoia ai oia iloko o ke aupuni hou, oia ke aupuni o ke Akua Oiaio.
A ma ia mea, hoike aku no ka mea huli mai, i kona haalele ana a paa a mau no hoi, i ka aoao Pegana a i kona komo ana i ke aupuni hou. Oia ua holoiia oia i ka wai bapetizo a pau ka haumia o ka aoao Pegana, a ua hookomoia hoi iloko o ke aupuni maemae, oia ke aupuni Kristiano e noho ai.
A nolaila, a hookumu ka Haku i kona aupuni ma ka honua nei, laweoia i wahi hoailona kupono a walea hoi i na Iudaio i Hoailona no ke ola Kristiano hou, a me ke aupuni Kristiano hou, ana hoi i hookumu ai iwaena o kanaka. A ma ia oihana i hoikeia mai ka hoomaemae ia ana o ke kanaka kahiko oi ke kanaka haumia i ke ola ma ka hewa, me kona hookomoia ana iloko o ke ola hou. Ola Kristiano hoi, me ka maemae io no.
Eia nae, a hanau ke keiki, aole ia he kanaka makua, oolea, ikaika a makaukau'i na hana a peu. A pela hoi iloko o ke aupuni o ke Akua. O ka mea hanau hou, he keiki wale no ia, he mea omo waiu wale no. Bapetizoia no paha ia i ka wai, a laila no i hoikeia ai kona manaolan i ke ola hou a maemae no hoi, me kona haalele i ke ola haumia kahiko i hala ae. He hoailona wale no nae ia bapetizoia ana i ka wai. O ka io, eia no ia: O ka bapetizoia ana i ka Uhane Hemolele, oia hoi, o ka ninimia ana o ka Uhane Hemolele maluna, a iloko hoi ona, a piha hoi ia ia mea, a hooliloia mai oia i kanaka makua, i koa wiwo ole hoi iloko o ke aupuni a me ka hana ana a ka Haku ma ka honua nei, oia kai piha i ka mana Akua e hana aku ai.
Ke ninau mai nei no paha kekahi, no ke aha la i olelo mau ia nei o ka bapetszoia ana ia i ka Uhane Hemolele? No ka mea, o ka Uhane Hemolele ko ke Akua Agena hookahi no, ana e hana mau la ma ka honua nei i keia manawa.
Hana ka Makua i 4000makahiki iwaena o kanaka, alaila hooili oia i ka hana maluna iho o ke Keiki oia i I.K. Ekolu no makahiki me ka hapa ana i hana ai, a hookumu hoi i ke aupuni ona ma ka honua nei, alaila pepehiia oia e kanaka a hoi hou me ka Makua e noho pu ai.
Hooili nae oia i kana Hana Hoola maluna o ka Uhane Hemolele, a ma ona la wale no oia e hana mai la, a ma ona la wale no oia e hana mau aku ana i kana mau hana malalo nei, a hiki i ka hopena. O kona Agena hookahi no ia.
A noalila keia olelo "Bapetizoia i ka Uhane Hemolele," oia hoi, hoopihaia a hoouhiia oia, kahikoia i ka mana Akua.
Oia no hoi ke ano o ka pule a ka poe hoahanau io e pule mau aku nei i hoopiha ia mai na Ekalesia a pau, me na haipule a pau mai o ao i ka mana Akua, oia ka bapetizoia mai o kakou a pau i ka mana o Iehova, i hoomakaukauia mai hoi kakou e hana aku i kana a pau na aupuni o ke ao nei i ka lilo nona a no kana Keiki no Iesu Kristo.
II Owai ka meanana keia e hana? E heluhelu ia Mat. 3:11--O ka mea e hele mai ana mahope o'u, Oia ka e bapetizo ia oukou me ka Uhane Hemolele. A pela like no ma Mareko 1:8 me Luka 3:16 a ma Ioane 1:33. Kuhikuhi pololei ia mai no hoi, "O ka mea maluna iho ona, e iho ikea mai ai ka Uhane, Oia kamea nana e bapetizo me ka Uhane Hemolele."
Haawi e ia ke aupuni i ke Keiki, a iaia hoi e hoi hou aku ana i kona Home lani, o kona haawina nui no ia i ko ke ao nei, o ka Uhane Hemolele. Aohe mea pohihihi ma keia mea, ua moakaka lea no. O Iesu wale no ka mea naa e kokua mai i keia Haawina lua ole i ko ke ao nei, a iaia hoi kakou e noi mau aku ai, ia Mea Mana, nana e hoohuli ae i kanaka hewa a make hoi i kae pono a me ke ola mau loa.
III Ahea a haawiia mai keia mea i iini nui ia?
Ahea la a hanai ka makua aloha i kana keiki punahele i ka ai? ke i mai nei oukou aia a pololi a noi aku ua keiki la.
Pela io no. A o Iesu hoi ua makua nei, a ke koi mau mai nei oia ia kakou e hele a noi mau ia ia i keia mea nui a kakou e kamailio nei, i ka Uhane Hemolele. Aohe ona paupauaho elike me na makua kanaka, aohe ona nele i kekahi manawa elike me na makua kanaka, aole hoi ona luhi iki ma keia mea. "A noi mai oukou me ko oukou naau apau" wahi ana, e haawi aku no au ia ia oukou.
Oiai e pule pu ana kela poe haipule, i na la Penetekota, loaa koke ia lakoku ka bapetisoia ana a lakou i noi aku ai.
A pela hoi ma ia hope mai i na manawa a pau, e lokahi ana na hoahanau ma ke noi aku ia mea e pono nui ai loaa mai no. Aole oukou e noho kanalua i keia, ke heluhelu oukou i ka moolelo o ka Ekalesia ma Beritania, ma Amerika a ma Hawaii nei no hoi.
A i keia wa hoi e noho nei, oiai e waiho wale ana na mea apau e pili ana i ke aupuni o ka Haku, me ka holo ole imua, me he mea 'la hoi paha e aneane make ana, eia mai ke noho nei o Iesu me ka iini nui no e bapetiso ia kakou a i keia mau Ekalesia a pau no hoi me ka Uhane Hemolele, a kakou e kamailio nei. No kamea aole i hala ka manawa, aole i pau kona aloha. He mana mau no kona koko makamae, ke kulu nei ko ia la mau waimaka no kanaka hewa ma Hawaii nei, a ke lohe mau nei kakou i kona leo e hea mai ana "E hele mai oukou io'u nei, e ka poe luhi me na mea kaumaha a na'u no oukou e hoomaha'e."
Eia nae aole no e huli mai ana na ala a hiki e mai ka Bapetisoia ana o ka Uhane Hemolele maluna o na haipule. Eia no ia kakou ka nawaliwali, ka nele, ka pololi, oia ka hakahaka maoli o ka Uhane.
E Iesu, e hanai mai ia makou e hoolako mai no hoi i o'u mau haipule iloko o keia mau Ekalesia, i hiki hoi ia oe ke bapetiso mai ia makou i ka Uhane Hemolele ou.
O ka mihi ka kakou mea e pono ai, e na hoa, o ka haalele i na mea e palaka nei, i ala hou kakou ma keia hana nui a ka mea nana kakou i hoolaha mai a hoolilo mai hoi i mau hooilina o ke ola mau.
IV O ka waiwai o keia Bapetiso ana. Aohe mea o oukou e ninau hoomaloka mai ana "Heaha ka waiwai o keia?" no ka mea aole o oukou he mau Pegana. Aole hoi oukou he poe hoole Akua, me he mea la ua like ka pono me ka hewa, ke ola me ka make i ko oukou manao. Ua i iho oukou, he waiwai io no ka pono, oiai he poho io no ka hewa.
Aole o Kristo i haawi kuhihewa a makehewa paha, ia ia iho i ke kea. Aole! I haawi no oia ia ia iho i ka make i puka ke ola mau no na lawehala a pau, mai ke kea'e, a he "Ola Nui" hoi keia!
A o keia Ola Nui ka ka Haku i kauoha mai ia kakou e hapai ae a e hoolaha'e hoi iwaena o kanaka a pau. Ina nae paha ua bapetizoia mai kakou i ka Uhane Hemolele i makaukau kakou no keia hana nui! Ina hoi paha ua hiki hou mai ka manawa e hauoli ai o Kristo i ke aha hou o keia mau Ekalesia ona a pau loa, a , i ke ola hou hoi o ko Hawaii nei mai o a o!
Ahea, e na hoa o'u, a oluolu o Iesu ia iho ana?
Ka Aila Oliva.
Nui na inoa o na aila, aila puaa, aila pipi, aila hipa, aila kohola, aila pena, aila hoomaloo, aila honua, aila pineki, aila cosetora, oia ka aila naha, aila kuikui, a pela aku. Aole pau i ka helu ia. Ka aila Oliva nae ka kaou e nana nei, no kamea, oia paha ka aila mua, ka aila i olelo nui ia ma ka baibala.
Na laau mua i kaku ia ma ka baibala, oia ka laau e ike ai i ka pono me ka hewa, ka laau o ke ola, ka fiku me ka Oliva.
Aole akaka na inoa o na laau mua elua. Ua lawe ia na lau o ka laau fiku, a kui ia e Adamu ma i amea e uhiia'i ko laua olohelohe. A o ka lau hou o ka laau Oliva, oia kai ikeia ma ka waha o ka manu nunu a lilo ia i hoailona no ka emi ana o ka wai o ke Kaiakahinalii. Me he la oia ka laau e koe maikai ana.
E huli kakou i ka waiwai, i na pono, ina ano nui o ka aila Oliva, i kakauia ma ka baibala.
1 He mea poni. 1, He pohaku kai poniia e Iakobo i ka aila. Kin. 28;18. Ua manaoia, he aila oliva keia, no kamea, oia no ke ano o ka nui o na aila i kakauia ma ka baibala.
O keia ninini ana a Iakoba i ka aila maluna o ka welau o ka pohaku, he hoailona pahaia no kona hoolaa ana ia pohaku na Iehova.
2. Ua poniia i ka aila na mea e pili ana i ka Halelewa, Puk. 40;9-15. Kauoha ke Akua ia Mose e lawe i ka aila poni, e poni i ka Halelewa, i ke kuahu, i ka ipuauau, i na ka huna, ia Aarona me kana mau keikikane. E poni no hoi i na aahu o na kahuna. Pela no hoi na mohai, ua hui ia ka aila poni me kekahi mau mohai.
3 Na lii kekahi i poniia i ka aila, 1 Sam. 10;1 Saula, ua poniia oia e Samuela, Davida kekahi. 1 Sam 16;1,13. Ua poniia Solomona e Zadoka. 1 Na Lii 1;39. Ua poniia lehu e kekahi haumana kaula. II Na Lii 9;1-3. Pela kekahi poe alii e ae, ua poniia i ka aila, i mea hoolaa ia lakou no ka oihana alii.
4 Na kaula kekahi i poniia i ka aila i mea hoolaa ia lakou no ka oihana kaula. Pela Elisai. 1 Na Lii 19;16.
5 Iesu Kristo ka Mesia, oia kekahi i poniia i ka aila o ka hauoli. Hal. 45,7. Ke ano ia o ia ino Mesia, ka mea i poniia. Ekolu oihana kai pili ia Iesu, Oihana Kaula, Oihana Kahuna, Oihana Alii. Na ke Akua ia i poni i ka ponilani, oia hoi ka Uhane Hemolele a hoolaaia oiano ia mau oihana ekolu.
6 He mea poni i ke kanaka, i ka wahine, i ke keiki, i ke poo, i ka maka, i ka lole, i ka wawae, i mea hoomaemae, i mea aala, i mea hoike aloha. Pela Maria i hoike ai i kona aloha ia Iesu. Io. 12;3. Luk. 7;46
7, He laau lapaau ka aila Oliva. Pela ma Luka 10;34 james 5;14. Pela no i keia wa, he laau lapaau no keia aila.
8 He aila kuikui malamalama ka aila Oliva. Oia paha ka aila iloko o na ipukukui o ka luakini, a o na wahine puupaa ma Mat. 25.
9 He mea ai, a he mea waiwai nui ka aila Oliva. Nana 1 Na lii. 5,11,17; 12. II Na Lii 4;2,6. I Na Oih Lii 27;28. Ezera 3;7. Ier. 41;8 Ezk 16;13, 27;17 Hos. 2;5. 12;1 Mika 6;7. Pela no i keia wa, he mea ai no ka aila oliva, he mea e miko ai ka ia i kapaia he Sadine. He mea hui me kekahi mau mea hooluu lole, he mea hamo i na huila nui, huila liilii, kui liilii iloko ona mikini, na wati, a pela aku.
Nui wale ka waiwai o ka aila Oliva. Aia ma Italia i hanaia'i keia aila, a hiki i ke 33 miliona galani i ka makahiki hookahi. Ua hanaia hoi ma na wahi e ae. Ua lawe ia America Hui 350,000 galani o keia aila ma kela ma keia makahiki.
Ke ano o ka hana'ana ia aila. Mamua aku, ua hooluliluliia na lala o na laau Oliva i haule na hua, alaila, ua hahao ia na hua iloko o ka pahu a hehiia e na wawae, a kui ia paha e ka laau i loaa ka aila. Ma keia wa, ua ohiia na hua a kaulaiia ma ka la i maloo a maloo, ua wiliia e ka mea wili, a hahaoia i loko o na eke, a paiia e na weta kaumaha i kahe ka aila mawaho. HAWAII
PAPA, PAPA
AIA MA KAHI O
LEWERS & DICKSON!
(O LUI MA.)
MA KE KAHUA KAHIKO MA
Alanui Papu a me Moi!
E LOAA AI NA
Papa Nouaiki!
o kela a me keia ano.
Na Papa Nani a Paa no ke Kukulu
ana i na Hale!
Na Pani Puka, Na Puka Aniani,
Na Olepelepe, Na Pou, Na O-a,
Na Papa Hele, Na Papa Ku,
A me na Papa Moe nui loa.
NA PILI O KA HALE
O NA ANO A PAU.
Na Pepa Hoonai, Na Pena o na Wai a pau,
Na Kui mai ke Nui a ka Makalii,
Na Ami Puka, Na Ami Puka Aniani,
Na Ami o na ano a pau,
Na Aila Pena, o kela me keia ano,
Na Aila Hoomaloo, he lehulehu wale,
Na Aila e ae o na ano a pau.
NA WAI VANIKI
A ME NA
WAI HOOHINUHINU NANI!
o na ano a pau loa.
NA BALAKI ANO NUI WALE!
A ke hai ia aku nei ka lono i na makamaka a
pau, ua makaukau keia mau makamaka
o oukou e hoolawa aku ma
na mea a pau e pili ana
ma ka laua oihana
NO KA
UKU HAAHAA LOA!
E like me ka mea e holo ana mawaena o
LAUA a me ka MEA KUAI.
E hele mai! E na Makamaka!!
A e lawa no hoi ko oukou makemake
me ka oluolu a me ka maikai!
845 tf
KOPA KUKAEPELE
A
GLENN!
AOLE LUA NO KA HOOMAE
MAE I KA ILI!
He mea hoopau i na eha,
Na Ili Puupuu,
A he hoomaemae i na mea ino,
A he hoopau Lumatika,
A he kopa auau no hoi
O keia Kopa ka oi aku o ka mea maika
I waihoia mai imua o kanaka.
Aole wale no ka Hoopau ana i ka Huehue
Ili Poha, Wela la, Luluaina, a me
na mea e ae o ka Ili;
A ma ia holoi ana, o ka hoopalupalu pu ke
kahi i ka Ili, a keia
Laau Hoomaemae lua ole e hana ai.
O ka hoemi ana iho i na mai o ka Ili, a o
ke pale aku i ka mai mai na lole e na
Mai Lele, oia kekahi. O na ohana
ame na poe makaikai, ina
e hoolako lakou
i keia
KOPA HOOMAEMAE LUA OLE!
ALAILA, UA LANAKILA LAKOU.
He hoopau i ka lehu o ke poo,
A he Kopa no hoi e kaohi mai ai
I ka lauoho mai ka hina ana.
Ua hooia nui mai na Kauka no ka maikai o
keia Kopa!
E loaa no ma kahi o
M. McINERNY.
Kihi o na Alanui Papu a me Kalepa, 840 3m
RICHARD F. BICKERTON,
[PEKETONA.]
LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI!
E HELE ANA OIA IMUA O NA AHAHOOKOLOKOLO a pau o keia Aupuni ma na ano hihia a pau. Ina paha ma Oahu nei, a ma na Mokupuni e ae.
Ua makaukau mua oia i ka hana ana i na Palapala pili kanawai o kela a me keia ano.
Ua hiki no hoi iaia ke hoaie dala aku ma ka moraki ana ina aina, ma ka ukupanee haahaa loa.
E hanaia na hana me ka hikiwawe a me ka uku haahaa.
Keena hana, Helu 23 Alanui Kalepa, elua puka ma o aku o ka hale kauka o Kaula Minuteole. 840 1y
LOLE MAKEPONO
Ke Kuike.
E LOAA NO IA MA KAHI O
KAKELA ME KUKE!
E LAA NA
Ahinahina, Kalakoa,
Keokeo, Leponalo,
Pena, Aila, Aniani,
KA MEA PIULA!
KOPA, AILA HONUA,
AILA HOOMALOO
Kui Kakia, Pakeke,
Tabu, Kaula, Noho Lio,
Hulu Palaki, na Pulumi.
A HE
AGENA NO HOI NO NA MOKUPUNI O HA
WAII NEI NO NA
Lainakini-nao,
Lainakini Maoli,
Palule Kalakoa,
Alapia, Kelepa, Kilikia,
Na lole kupono i ka wawae,
Palulue Huluhulu,
Na Lole Huluhulu,
Na Lole no ka hoohehelo ana
Lipini, Lihilihi, &e.
LIPINE, LIHILIHI, &e.
A ME NA
Mikini Humuhumu MakeponoLoa!
A HE
MAU MEA AI KANI
Ka Palaoa, Kopaa,
Raiki, Pia, Hoohu,
Paakai, Huaala,
Pia Kulina, &e.
Ahe Laau Lapaau Kaulana Loa
A DR. JAYNES.
Laau Kunu,
Laau Hoomaemae Koko
Laau Hoopau Naio,
Penikila, Huaale,
A ME NA LAAU HAMO, A PELA'KU!
827 3m 839
PAPA! PAPA!
NO
ALLEN & ROBINSON
UA WEHE AE NEI MAUA I
PA KUAI PAPA
MA
KA UWAPO O PAKAKA!
Na Papa Ulaula o na ano a pau.
Na Papa Paina o na ano a pau.
Na Pili Hale Ulaula.
Na Pili Hale Keokeo.
Na Pepa Hoonani Hale,
Na Pepa Molina.
Na Pena a me na Aila Pena!
NA KU'I O NA ANO A PAU.
NA PANI PUKA a me
NA PANI PUKA ANIANI.
NA PANI PUKA ame
NA OLEPELEPE
NA LAKO KUKULU HALE
O NA ANO A PAU!
E KUAIIA MA KE
KE KUMUKUAI HAAHAA LOA
O keia Makeke.
ALLEN & ROBINSON.
Honolulu, Ina. 1, 1879. 840 3m
MEA HOU
NO NA KAMALII!
Kinipopo Laholio!
Kinipopo Laholio!
UA loaa mai nei ia'u he heluna nui o na kinipopo laholio ma ke kuai kudala, no ke kumukuai malalo iho o na lio mua, a e kuai aku ana wau ia lakou malalo iho o na kumukuai mai ka 4 keneta a hiki i ke 33 keneta o ka popo hookahi a pela aku.
Eia no hoi ma ko'u halekuai ma kuke hale hele na laholio, a me na @ @ penikala o hope. E kuai ia aku ana lakou me na kumukuai haahaa loa.
A. L. KAMIKA, Opio.
helu 44, Alanui Papu. 850 2ks