Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 18, 4 May 1878 — MOOLELO O KA AHA EUANELIO O HAWAII AKAU. [ARTICLE]

MOOLELO O KA AHA EUANELIO O HAWAII AKAU.

Hala wai ka Aha Hui Euanel'o o Hawaii Akau ma Waimea Kahala Hema i ka la 6 o Mar. A. D. 1878. Kohoia i Komite e hoomaopopo i na lala o keia Aha i hiki mai. O E. Bond. S. Aiwohi a me S. H. Mahuka a ma ka hoike a ke Komite ; eia na Kahu a me na Elele i hiki mai. Ekalesia. Kahu. Elele. Hamakua Hik. Kauliilii ,l Waena. Rev. J. Bicknell. Alawa " Koin. " Waimea Rev. L. Laiana. Mahuka Kohala Hem. " S. Aiwohi Kauwewahine " Kom. " S. C. Luhiau L. Kaiwi " Akau. " E. Bond Kaanaana | Ma ka Barota, ua kohoia o Mahuka i Lunahoomalu, a o Kaanaana i Kakaualelo, kohoia o Bond, Laiana a me Luhiiu i komite imi kuinuhana. A o Bicknell, Aiwohi a me Kaiwi i komite imi haawina. Noi mai o Laiana e lilo ke kakauleta o ka Papa Hawaii, (Binamu) ī hoa kuka pu no ka Aha Hooholoia. Hoike mai ke komite imi hana, 1 hapalua hora haipule. 2. Hoike Kihapai. 3 Heiuhelu Haawina. 4 Na Hoopii. b Kula Kaikamahi-! ne me ke Kula hanai o Hilo. 6 Na Nupepa. j 7 Hoomalu Sabati. 8 Mahinahoa me Hanai | Kahu. 9 Na Elele o ka Aha Euanelio nui o j Honolulu. 10 Komite hoike i ka Aha Euanelio nui o Honolulu. 11 Kahi e haiaw&i hou ai keia Aha. 12 Ka noho manuahi ma ! keia Paeama. 13 Komite Imi Haawina. | Maiama ka Aha i ka hupaloa hora haipule. | Halawai hou ka Aha e like me ka hoopanee ) ana, a weheia ka halawai me ka pule a Kai-! wi, kapaiia ke kamohana 2. Na ke Kakau- ] olelo i heluhela mai i ka hoike kihipai o ka I ekalesia o Hamakua Hik. na Rev. J. Bick- ( nell ī heluhelu mai no ka ekaleaia o Hama- j kua waena a me Hamakaa Ko;o. Na Rev.! L. Laiana i heluhelu mai no ka ekaleaia o f | Waimea, na Rev. S. Aiwohi i helahela mii j ; no ka ekaleaia o Kohaia Hema, na Rer. S. | | C. Luhiau i heluhelu mai no ka ekaleaii o j [ Kohala Kom. na Rev. K. Bond hoi i helu- | heiu mai oo ka ck?lesia o Kohala Akaa, he- | luhela hoa mai o Bood he heike e pili «na | no ke Kula Kaikamah-no roa Kohala Akau, I a he nui aku ni «uea i kamailio ia no ia ho«

ike, no ka ikaiki o ke knma naoa eao nei a me ka hcl> o kaoa man hina, oa kokaa nai mai ke o ka Papa Hawaii i ke kamiiho aoa no keia hoike. Hapn ia kamahana 3. Na Rer. E. Bond i helahe»a mai i kona haawina. Oka bapetnsro ! ana me ka Uhme Hemolele, heahi la ia mea? Ma ke noi e puu keīa haaw na ma I k» Nrp£n Kcosoa. hooholoīa. Heluhela mai o Rev. L. Laiana i kona \ haawina peoei: Ua malamaia anei ka |a S*I bati i ktoohi ? Noi ia oaai e paiia keia £a- | maa»oao i ka Nhmpa Kpokoa, hooholoia. > Helahela ma» o Rer. J. Bicknell i kona haa- ; wina pe&ei: Ua like anei ka ino o ka halahala Haole me ka hula Hawaiī? Noī ia | mai keia e paiia t ka Ncpepa Kcokoj. heo- )■ holoia. Heluhela mai o S. H. Mahuka i \ koaa haawiaa. O na keikī hao'e. hap« haole | a hapa pake a pela aku, i haoauia ma Ha- ! waii nei. he mau Hawaii ponoi aoei lakou ? | Noiia u»ai e paita ma ka Ncpkpa KtrocoA? hooholoia. Hookuuia ka halawai me ka hi- | meni ame ka pale a J. Bicknell. La Hana 2. Mar. 7 1978, hoa ka Aha e like me ka hoopinee ana. Weheia ka halawai me ka puie a Hoohaa a me Kauliiiii a himem, matam* ka Aha i kahapalua hora haipule, heiaheia mai o P. Kaaekuahiwi i kona haawioa penei: Ke hoopai nei anei ke Akua i na kanaka ma keia ao? hapai ke Kumuhana 4, kukakuka nui iho ia ka Aha no keia kamuhana, aohe nae he mau palapala hoopii i hiki mai, noiaila, hoike mai o Rev. S. C. Luhiau i kona manao no kona kihapai e hoohui aku me ka ekatesia makua 0 Kohala Akau, oiai aole i lawa pono kona oia kahu, a ua waihoia ka noonoo ana me ia ekaiesia. Waiho inai o Rev. E. Bond he olelo hooholo, hooholoia, E ae aku keia Aha Euaneho o Hawaii Akau, i ka Aha Euanelio o Hawaii Komohana, e hui pu i hookahi halawai i ka makahiki, ina e noi ia mai ana pela. Hookuuia ka halawai me ka pule a a Rev. S. Aiwohi. Ma ka hora 1, halawai hou ka Aha, weheia ka hana me ka pule a Kaanaana, hapaiia ke kuinuhana 5, Kula Kaikamahine me ke Kula Hanai o Hilo. Ua kamailio nuiia keia kumuhana e kekahi mau hoa o keia Aha, a ua kokua nuiia mai hoi e ke Kakaulela oka Papa Haw&ii, tne he mea Ja, ua like no ia mau kula elua ; nolaila i waiho ia mai ai keia olelo hooholo. hooholo:a. Ke ae aku nei na lala o keia Aha e hoomau \ ko lakou manao aloha, a e hoomaikai nui a mau ma na mea e pono ai ke Kula Kaikamahine a kakou me ke Kula Hanai hoi o Hilo, me he mea la he mau punawai laua e ola ai ke aupuni o lesu ma Hawaii nei a me ke aupuni o ke alii kekahi a kakou e noho nei. Hapaiia ke kumuhana 6. Ua kamailio ia no keia kumuhana. Kumuhana 7. Aole i hapaiia keia kumuhana. Kumuhana 8, He kamaiiio nui no ma keia, no ka m:a, aole o na Kahu ekalesia o lakou ke hele nna e koi aku i na hoahanau no ka mahinahou a me ko lakou ola, aka, o na luna a me na hoihanau pu ke lawe i keia hana a heoikain» me ka manao lokahi ; alaila, waiho ia mai he alelo hooholo, hooholoia. 1 ka manao o keh Aha, he mea e pono nui ai ke aupuni o ke Akua ma Hawaii nei, ke ala hou na e'»alesia Hawaii i hSlht iloko o keia Aha ma ke kokua mahinahou. a i ka hanaii ko l.ikou mau kahu,i na mea pili kino a pili uhane pu no hoi. Hapaiia ke kumuhana 9, Na Elele no ka Aha Euanelio nui o Honoluiu, hooholoia o Kaanauna ka mua. n o Zeb<-d.»io kona hope. A o S. H. Mahuka ku inu i, a o P. Kuiekuahiwi kona hope. Hapana ke kumuhana 10, Koii iie hoike ma ka Aha Euanelio nui o Honoiulu, hooholoia keia mau inoa, RevJ. Bickneli a me Rev. S. Aiwohi he mau hoike okoa ka liua pakahi. Hapaiia ke kumuhana 11, Kalu e halawai hou ai keia Aha, hooholoia a hoopanee īa keia Aha e halawai no ma lole, Kohala Akaa i ki Poakolu mua o Sept. IS7S. Hapaii.i ke kumuhana 12, Ka noho manuohi ma keia Paeaina. Nui ka mea i kamailio ia' ena hoa o ka Aha no na mea e pili ana i keia kumuhana, a noiia mai e hoohoioin. Ke hoomaikai aku nei keia Aha i ke Akua no ka hooikaika o ke aupuni o ka Mōi e kinai i ka noho manuahi ma na wahi a pau o keia Paeaina. No ka mea, ua maopapq ia makou, o ke kumu poino nui no ia no keia Uhui, a weliweli hoi ko m&kou manao o make ioa ko Hawaii nei iioko o keia nenelu poho o ka make. Ke lana hou nae ko makou manao ka lahui holookoa, i keia haaa hoomaemae, a ke noi mau nei makou i ke Akua i kokua Oia mamoli o ka hooikaika o ke aupuni, i manaka ole ia a paa ka aina ika pulumiia a lilo ka iahui i lahui ku i ke kanawt>i o ke Akua a i ka pono laula hoi o kanaka. Hooholoia. Ke waiho aku nei na lala o keia Aha imua oke kakaaleta oka Papa Hawaii i waiho konu mau nt na e hahwai pu me lakou i na manawa a pau a lakou e halawai ai a hiki hoi iaia ke Uuna pu mai. Ha- i paiia ke Amahana 13, Komite. Imi haawi- i na hoike mai ke komile imt haawina ina ! haawioa no kahi e h&lawai hou ako ai. 1E I wehewehe ia Pilipi 3:2, v ßev. L. Laiana.l 2Na ouli o ka manawa e hele nei ? Rev.; E. Bond. 3 E wehewehe ia Oihana 10:34.! Rev. J. B cknell, 4 Pooo anei i ka hoahanau j noho pono ke m»re i ka wahine i okiia 1 i S. H. Mahuk*, 5 Ka poaiailui o ka noho po- i noanalP. Kaaekoahiwi, a o na haawina [ mua e hoomaa ia 'ku no, waiho mai o S. C,' Lohiau, he olelo Hooholo hooholoia. ke haa- ; wi aku nei na hoa a pau o keia Aha i ko la- j kou mihalo i m kamaaina no ko hkou ma-! lama ana i na mea e oluolu 'i ke kino, waiho) mai o Rev. L. Laiaaa, he oielo Hooholo hoo-1 loia. E mahaloia ka lanahoomalu no kona : ikaika ma kana hana a pau ka halawai; heiu- j heluia ka moolelo. aponoia ma ka hoopono- [ pono ana. Noi ia mai e hoounaia ka moole-] lo iloko oia Nppipa Keoeoa» hooholoia. | Noi hoo ia mai i raau manao p>ipai a me ka | pule mamua ae o ka hookuu ana o ka hala-' wai, hookaaia ka Aha me ka himeni a me; ka pale a Kef. E. Boiid. j J. W. Kaanaaka, K*kauol«lo. '