Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 18, 4 May 1878 — KA NANEA EEHIA O KA HIWAHIWA OPIO BABELA. KA MAMO MAKAHIAPO O NA PUHAKA ALII NANI ABEONA A ME MARIADANE, KA WIWO LUA OLE NANA I KAILI HAAHEO KA HULU MAMO GULA LELOLELO MAKAMAE O KA IU O GOMOHERA: KA OPUU ROSELANI OPIO I AHAI MAKAHEHI IA MALUNA O NA KUAHIWI MAWAENA O NA AWAWA MALALO O NA LAU LAAU A HOEA I NA WAOAKUA, E KE KUPUA O KA WAO ALINOE-LUSIANA: O KE KUKULU HIKINA LOA O KA ILIHONUA NEI. [ARTICLE]

KA NANEA EEHIA O KA HIWAHIWA OPIO BABELA. KA MAMO MAKAHIAPO O NA PUHAKA ALII NANI ABEONA A ME MARIADANE, KA WIWO LUA OLE NANA I KAILI HAAHEO KA HULU MAMO GULA LELOLELO MAKAMAE O KA IU O GOMOHERA: KA OPUU ROSELANI OPIO I AHAI MAKAHEHI IA MALUNA O NA KUAHIWI MAWAENA O NA AWAWA MALALO O NA LAU LAAU A HOEA I NA WAOAKUA, E KE KUPUA O KA WAO ALINOE-LUSIANA: O KE KUKULU HIKINA LOA O KA ILIHONUA NEI.

MOKUNA I—-ĪIF.Lir I. VpA oukou lioi c na pne kuahiwi a me na waonahele, ko'u home malumalu hoi i noho ai n kunaka makua, mai lokoino i ke noi a ka oukou keiki nei—e luwe aku, e ahai oku—a e hapai uku i ker iii mau waimaka a loaa kuu makun o na la i nolio ai ma na pali kuahiwi. Ko makua nana keia kiuo i inaloma maluhia me ka makee, ko'u hoa noho no na la he lehulehu wale, e hoomannwnnui pu ana i na ulia o keia noho ona, a e hauoli pu ana hoi i ua pomaikai e loau mai ana. | E aloho aku iaia—a e hai oku, malalo o ka hooko nnn i kana mau ao ana mai » make wale no o Bubela. Akn, o keiu niau olelo nna n'u he men oie wale no ia, ke hoomanao ae nu i kn hana ino n me ka hoomainoino a keln kanaka puuwai eleele nana i lawe lima nui i ka no-; hoalii o ko'u mau makua, ka pomaikni i | hooilinaia mai e na kupunn a me na mnkua, a me ka makana hoi o ke koa a me ka iknika. E hele aku mni o'u aku nei t e keia mnu manao kamulii, a e maloo ae | e na waimaka nana e hooma-u lapunale i nei me ka hilahila ole i ko'u mau popali- ; 00. £ pohu e na makani, o e hoolai e | na kuahiwi a me na waonahele. Mai : iawe aku ia muu iono ; aka, e hoolei ioa, ] a i pani no ia mau men, e hai aku io'u j mau makua, e hai aku i nn makaainana, j e pahola aku maluua o na puu a me na | kualono, a e mele na manu o ka lewa a ; hauoli na hoioholona i ka lono kamahao, j ua halawai wiwo ole ku mamo o ka pu« \ haka o Aheona a me Mariadane me ke i kanaka puuwai eleeie o Pileaia, a ua hele ] aku ma ke aia o ka iunakila, a he kah | wale no no ka manawa, a hauiehia iho : ka hewa malalo o ka pono, a welo hou ! ka hae o ke aupuni o'u mau kupuna,\ mamuli o ka lakou mamo nei. E ka' malamalnma o ka In a me ka naoi o na | mea a pau molalo o ke ao nani o ka le-1 wa, maluna o keia iii honua knmahao o | ke kiekiena o keia knahiwi, mao ka ana-1 pi ana a ka uila ahi lalapa i ko'u mau | onohi maka nei, ke lawe ae nei au t ka i

hoohiki paa, i kuni ia me ke kifa hoo wela o ko'u omauma, e hele aku no au imua, e koa i na ptlikia, e wiwo ole i na poino, e paio i na enemi, a e lanakila ; maluna o ka*o mea i iini ai, a e haule ■ ■ malalo o keia mau kapuai a olohelohe ke , kmo o Pilesia a me ka poe a pau e ukali ■ ;ana mahope ona. Na ka lani e kiai mai J a e ola au. j O na kaakau keia a Cabela maluna o j ke kuahiwi kiekie, mamui o kona komo . ; nna aku malalo o na lau laau o ka wao-! akua, kahi o ke kumulaau olelo e ku haaheo ana. E na makamaka heluhelu kaao o ka ! ! Nupepa Kuokoa, ano, e kala ia moi ka j joukou kauwa nei ke hoike akea ae me j | ka hookamani ole, ua aihue ia aku la a j j lilo na ka ui koa opio Babela na koni a j j me na iini kulipolipo a ko'u iwihilo, a i me he la, ke ike nei au i kona oiwi makamae e ku hanheo ana maluna o kela kiekiena kuahiwi mehameha, kahi hoi i ana i puana ae ai maluna o ka welelau makani i keia mau huaolelo ku i ke aloha, a ku no hoi i ka wiwo ole. Mamuli ! o ka heluhelu ona i kana mau oielo a me kana mau hana, ua haawi kino holookoa uku au ia'u iho i hoa kuwili nona ma kana huakai hele mamuli o ke kuhikuhi ano a ka'u bukc moolelo ; a owai la ka mea me ka puuwai i ike ia mea he iini e olu ole ana ina ia ma ke kulana o ko oukou makamaka nei. He pohaku ka puuwai o ke kanaka e kui liina pu ole mai ana me Kahikina a ukali pu ma ka" meheu o keia opuu nani. E huli hou ae kakou e kilohi iaia. Me na kapuai wawae mama a me na onohi maka uliuli i pihu i ka hoihoi i iho 'ku ui ka kakou kama, a haalele iho la i ka piko o ke kuahiwi mahope. I kona kulou ana iho a komo aku la malalo o na lau uliuli lipolipo o na laau o ka waonahele, he mea e ka meha pohu lai, a piha anoano o na mea a pau. Alawa ne U keia ma o a niaanei, he uieha wale ana no ia. Aole hoi ke kani mai o na leo o na manu mele lea, e like meke ano mau | i na waonahele, a aole no hoi he lele manu ae, he anoano wale ana no ia. Ano holo ae la ke anu maeele lia a puni ko ia nei ili, a okuku mai la na omaka hou ma ka lae. Ilookuu malie mai la ia i kona hanu e puka mai me ka nawe malie, me he la, ua poniia ka waonahele i home no ka mehameha, a nole hoi no ke kaoaka. Ku iho la keia e noonoo ana no kana mea e hana ai. Pahola ae la na lala o ua l»ati kamailio nei maluna a kikoo aku la ka malumalu rnao a maanei. Oiai ke* ia e ku ana pela, lohe aku la ia i ka owe a ka wai o ke kahawai kuahiwi, e kahe ana me ka nawe malie, e iawe ana i na pua a me na lau helelei iho o ka waoke- ! ie, i makann na ke kula panoa a ka !a. Hauoli ne hi kona manao, hele malie 'ku la keia me ka uhai ana aku i kahi a ka owe a ka woi e pa-e mai ana, a ku ano ma ka aoao o ke kahawai. Nani ka wai. Aoie loa keia i ike i ka nani o ka wai e like me keia. Ua like me ke aniani ka ; noho moakaka mai o ke kii iloko, a me | he ia ua awili ia me ka wai da!a ke ano huiali ke pa iho na kukuno la e kieei iho ann mawaena o na lau laau. Hoopa iho I la keia i kona mau leheiehe, a he mea e ; ka ono ! Ua like me ka waiu o ka mai kuahine i ke keiki hanau hou, pela ka ; ono kuhikuhi o keia wai. A oiai keia e | ku kahaha ona no keia mea, pa ana ke ; ahe iau kehau, e nihi kololio mai ana me ] ka olu mawehe mahie mawaena mai o j na pua a loaa mai la ko umauma o ka j malihini, me he la he eleie hookipn ma- ; nawalea, he ahailono no ka noa o ke ; kahua i ka ui, ka nani a me ke koa opio. | Kolo inai ia ke aia o na iaa awapuhi, ka j ; palai a me ka maile, hui pu ae la me ko j ! ka pala a me na ala e ae o ke kuahiwi, j | ua lilo ia he mea hooiuolu i ko ia nei | ( hmu hoolu ana, e ana i ke ona- • : ona o ke kehau, a me ka nani o ka ma- { j nawa a me oa mea a pau a puni ia. j Aole no i liuliu, ua hoohikiiele ia ae i ' la keia me ka piha hauoli nui i ka lohe | aku i ka leo lea o oa manu he mau j . tausani ko lakou heiuna e lele poai puni j j ana maluna o ia ne», me he la e kuupau j i mai ana iakou i ka iakou mau meie hoa- ( > lohaloha me ka hooipoipo mai iaia nei. j ! Nani ka naoea o Babala t a he keu kona t

haulehia ana malaio o na hihio hoohihi no keia haawina nui wale i loaa iaia. Poina iho la ia iaa mea eae a pau a iiio aku ia kona mau noonoo ana i nr»ahope o keīa mau !eo manu he mau ? tausani. O, e Babeia, he keu ko'u lili j I »a oe l Pehea la oe e lokoino nei i kou I \ makamaka. Aole no nae nou ka hewa, \ I no ka mea, ua hanau ia oe i alii a i ha-1 ku no ia mau nani a me ia mou pomai- j . kai, a o ko'u noi wale no ia oe, e waihe i ! i wahi mawehe uuku iki maioko o kou j ; umauma no ka mea nana e gpuhi nei I ; kou nanea eehia. Eka peni, mai hoo- | ! kina loa oe i ka inu ana i ka wai inika, j j no ka mea, o kekahi kanawai maikai loa | | a ke kanaka e uhai ai, oia ka hele aka- i j heie ana, aole o ka hookina naaupo ma- j | hope o ke oloha. | Mahope iho o ke kani lea ona o na j manu hulu lelo no kekahi manawa, hoo- | maka mai la ka iau o na laau e oni nawe malie, e paialewa ia ae ana me ke nkehele loa e ke kehau, a hoiu nape iho la na iala oke kumu laau kamailio. Haule iho la keia iialo moe, me ka huli pono ana aku o na maka a nanea i ka nana ana ika nani ku kamahao o keia kumu laau kupua a eehia. I keia manawo, haupu ae la keia no kana huakai, a ninau ae la iaia iho, i ka pane ana ana ae me ka leo mamn loa. " Heaha la auanei ka'u hann e hana'i i ioaa ai ka'u mea i hele mai nei ? " Lohe aku la keia me ke kahaha i ka pa-e ana mai o kekahi leo nahenahe mailoko mai o ua kumu laau nei, ua like loa me he leo la no ka lira a ke kaikamahine kahuhipn, i ka pnne ana mai. " E hauoli ke alii nui kiekie o keia mua aku, a eae mai i ke noi a ke kauwa, o heie aku mea kukulu moku, a e kauoha oku iaia e kukulu mni i halelunn nou me nn hoe he kanalimn. " A nalo aku la ua leo nei a hui hou ae In na manu. Aole i pau.