Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 26, 29 June 1878 — Page 1

Page PDF (1.55 MB)

This text was transcribed by:  Arnold Hori
This work is dedicated to:  Masayo Mishima Teraoka of Puuena Pl. & Paahau

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

BUKE XVII. HELU 26.}   POAONO, IUNE 29, 1878,  {NA HELU A PAU 865.

KA NUPEPA

Kuokoa me ke Au Okoa

I HUHA.

NA OLELO HOOLAHA:--O na Olelo Hoolaha

  h@ 10 laina kakau lima, he Hookahi Dala no

  ka puka mua ana : elua puka ana.  he $1.50.

  no hookahi mahina, he $2.00.

NA KANIKAU A ME NA MELE:--He 4

  Keneta ka uku no ka lalani hookahi,  ua like me

  $1.00 no 25 lal@ni.

  HOOLAHA MAU :--E hoomanao na makamaka a e hookomo mai i na olelo hoolaha mamua ae o ke awakea Poaha, i ole e kauka ia aku a kekahi pule ae.

  E hoomanao e na lehulehu, aole e hoopukaia kekahi Olelo Hoolaha, Kanikau a me ke Mele, ke olo e hookaa mua ia mai ka uku.

 

KA

NANEA EEHIA

O KA HIWAHIWA OPIO

BABELA

KA MAMO MAKAHIAPO O NA

PUHAKA ALII NANI

ABEONA A ME MARIADANE,

KA WIWO LUA OLE NANA I KAILI

HAAHEO KA HULU MAMO GULA LELOLELO

MAKAMAE O KAIU O

@OMOHERA!

--- KA ---

OPUU ROSELANI OPIO I AHAI MAKAHEHI

IA MALUNA O NA K@AHIWI, MAWAENA

o NA AWAWA, MALALO O NA LAU

LAAU, A HOEA I NA WAOAKUA,

E KE KUPUA O KA WAO

ALINOE-LUSIANA:

o KE KUKULU HIKINA LOA

O KA ILIHONUA NEI.

 

MOKUNA I----HELU IO.

 

E HOOMANAO ae kakou e na makamaka, ma kela pule i hala, ua loaa ia kakou ke koa Babela e kaukau leo ana iaia iho no kona ike ana i kekahi mau hoike kupanaha a kekahi hihio moeuhane ; ua ike kakou i kona ano piha me ka aloha no kona mau makua ; ua hoomaopopo kakou ma na mapuna o kana mau huaolelo i kona hoomaopopo iho no na poino mamua o ke alo o kana huakai ; aka, ua haawi mai no oia i panina no ia mau mapuna leo, ma kona aa ana, a me kona hoohiki ana e hele imua a poino, a i ole, a lanakila.

  Aole no i hala keia mau olelo hope a ka kakou Kama, no ka mea, mahope koke iho o kona noonoo ana no keia mau mea a pau, ua haalele aku lu ia i kona wahi moe me ka puuwai i piha me na manaolana, a kauoha aku la i kona mau hoa e hoomakaukau, a e kou aku me ka hakalia ole maluna o ka moku, a e holo aku no ka aina o Gomohera, kahi hoi e loaa ai ka "Hulu Mamo Gula Lelolelo,", ke kumu hoi nana i hoala keia huakai alo make.

  Aole i hoohakalia ia ka hooko ana i kaoa kauoha.  E like me ka ike ana mai o na ukali o Babale i kona mau hiona piha hoihoi pela no lakou i hoopiha koke ia ae ai me ka hoihoi, a he manawa pokole wale no mahope iho, ua kau aku la lako@ maluna o ko lakou home aumoana, @a poho ae la na pea i ka makani kololio e peahi mai ana mahope, a haalele iho la lakou i na palekai oia aina malihini mahope.  He loa keia kai moana aui a lakou e alo aku ai, aka, ua malie ka moana aohe aleale, e waiho pohu malino ana kona papalina i like me na papalina lahilahi o kekahi kamaui opio o ka aoao palupalu.  Ua haahelo a na@i kamahao ka lakou nei huakai, e ni@u kolollio ana ke moku me ka holo lauma ole mai, me he la, aole no e emi mai malalo o 15 a 20 mile i ka hora hookahi. Nolaila, he mau la helu wale no he 10 ke lakou nei holo ana ua hala mai la na mile he 4,000 o oi, kou@o aku la lakou nei i ke awa ku moku o ke Kapitala alii o ua aina nei, e like me ko Honolulu Kapitala alii ana no Hawaii  nei a puni. Ano, e hoomanao.hou ae kakou i keia alakai ana a ka luahine i ka moku o Babela a ku i ke awa ponoi o ka aina ana i manao ai e kipa.

  He mea kupaianaha, e like me kekahi mau wahi e ae a Babela i kipa ai, pela no keia, ua lohe e ia iuka o ka aina, mamuli o na moeuhane a ka luahine i pahola aku ai maluna o ka aina, e hai mua aku ana i ka lono, a e okomo aku ana i na kipona aloha ioko o lakou.   Nolaila, i ko lakou nei ku ana aku i ke awa, ua lohe aku la ka Moi, ua ku mai la he keiki alii mai ka moana mai, nona ka inoa kaulana o Babela.  Kauoha koke ae la ia i kona mau kaukau alii e kii koke aku ia Babela a e hookipa hanohano aku iaia maloko o ka hale alii.

  O ka inoa o keia Moi, oia o Etesa. O kona hiona a me kona mau ano he awaawa a nonohua.  Kau mau ka weli maluna o kona mau hiona i kona mau makaainana, a ua hoohalike ia kona inaina me ka wela o ka hao i hoohehee ia a ula wena.  I ko Babela hoea ana aku nae imua ona,  ua hoao iho la ia e huna i kona mau ano inaina a pau, e uhi iho i kona mau helehelena me ka oluolu, aka, aole ia mea e nalo mai na hoomaopopo ana a ke kanaka i hanau ia no ke kahua kaua.  Ua ike aku la no keia i kona maalea.

  "Ke haawi ia oku nei ia oe e Babela ke koa na hookipa manawalea ana o ko'u aupuni.  E hai mai--he huakai hooluolu anei keia? a i ole he huli paha i na mokupuni i ike mua ole ia ? a heaha la ke kumu o keia loaa ana ia'u o ka pomaikai o ka halawai ana me kou mau helehelena ma ko'u alo alii nei?"

  "E ka mea kiekie," wahi a Babela me ka haawi ana aku i nu hoailoha hoomaikai.  Ua hele mai nei au ma keia huakai no kekahi me nui, a ke noi aku nei au e ae mai oe ia'u e hai aku ia oe ano."

  Ua haawi mai la ua Moi nei i kona ae ana no ka ia nei noi, a hoomau aku la o Babela e kamailio.

  Aia maluna o ka nohoalii o ko'a makua, ana hoi i imi ai me ke koko o kona mau aa, ke noho ala kekahi kanaka o Pelesia kona inoa.  Ua kapa ia  ia iho he Moi, a ua kuahaua oia imua o na makaainana aloha o ko'u makua, nona no ka ia nohoalii, ana hoi i pakaha lima nui ai mai a Abeona a me Mariadane aku.  Ua ae mai oia ia'u, e hoihoi hou mai i ka waiwai o ko'u mau makua ke lawe aku au a waiho imua ona i ka hulu mamo lelolelo o Gomohera.  Aia keia momi makamae maloko o kou aupuni nei, ua ike no au he mea nau i minamina nui, aka, oiai o ka'u huakai ia i hele mai nei,  nolaila, ke noi aku nei au imua ou me ka haahaa, e haawi mai ia'u i ka ae ana e lawe aku me a'u."        Aole i pau.

 

Ka Make ana o D. W. Kepea

  E ka NUPEPA KUOKOA, aloha oe a me kou Hookele; oiai, ma ka manao o ka lahui, ua manaoia kou kino, he puuhonua no na manao akea o ka lehulehu, a mamuli oia hilinai, ke nonoi ia aku nei ka oluolu o kou Kapena, e hookomo iho ma kahi kaawale o kou mau kolamu, he wai moolelo pokole no ka make ana o D. W. Kepea, i ike mai ai kona mau kini e noho mai la i ka makani apaapaa o Kohala.

  Ua hanauia o D. W. Kepea ma Kahua, Kohala Akau, Hawaii i k@ M. H. 1841. Hoko o kona mau la opie, he keiki akahai a hoolohe i kona mau makua, a he mea nui iaia ka leo o kona makuahine a me ka lehulehu o kona oh@na, a pela oia i noho haahaa ai a hiki i ko maua mare ia ana e ka Rev. S. Aiwohi, ma ka la 27 o Nov. 1877 ma Kohala, Hawaii ; a no na malama elua ko maua noho ana ma kona aina hanau, ua haalele aku la maua ia wahi, a hoi mai la ma Honolulu nei, a iloko o na la o ko maua noho ana ma Honolulu nei, he mau la i awili pu ia me ka ehaeha a ka mai.

  Ua imi ikaika ia na lapaau ana e hoopakele iaia mai na kipona eleele mai a ka make, aka, aole nae e hiki.  Ma ka ia 13 o Apeira  1878, ma  Kapalama, Honolulu, Oahu.  Ua haalele mai la oia i keia noho ana i ke 37 o na makahiki o kona ola ana ma keia honua inea, a hiamoe aku la oia i ka hiamoe kapu o Niolopua, @ia aku la pa ha oia i kukulu o Kahiki, i ka pea kapu a Kane ma laua o Kanaola.  Ua haalele iho oia ia'u i kana wahine mare a me ka lehulehu o kona ohana e u aku nona ma keia kae o ka luakupapau me ke kaniuhu.  He kane aloha, he makamaka maikai, a he hoa'loha oluolu no ka poe i launa pu me ia, a o kana mau huaolelo hope loa mamua o kona make ana, ua nonoi aku oia i ke Akua e lawe aku i kona uhane, a pela no i hooko ia ai ; a no ka nui o ko'u aloha iaia, ua haku iho au i kanikau nona.

Kanikau aloha keia nou e D. W. Kepea,

Kuu kane mai ka  makani peahi lau ni@ o

     Kapalama,

Mai ka piha kanaka la o ke kaona,

Kuu kane mai ka ia mili lima o Ulakoheo,

Mai ka ululaau makai o Mamala,

Ke malama nei no wau i ko aloha,

     Auwe kuu kane-e, kuu kane ho-i.

Kuu kane mai ka ulu niu o Kawehewehe,

Wehe mai nei oe i ka pili hooko-o ia loko,

Kaawale oe, kaawale hoi au me ka luhi o

     kaua,

Kuu kane mai ka hale lewa i ka moana,

Mai na ale kuehu hoi o Kaiwi,

Kuu kane mai na ele paio lua o Pailolo,

A loaa aku hoi na ale hanupanupa o

     Alenuihaha,

Ke haha hewa nei au i kuu kane,

     Auwe kuu kane-e, kuu kane ho-i.

Kuu kane mai ka makani apaapaa o ka aina

Mai ka malu hale la o Polus,

Kuu kane mai ka piha kanaka o Kaiopihi,

Aloha ia wahi a kaua e walea ai,

E nana ai hoi i ka hakinua a na lio,

     Auwe kuu kane-e, kuu kane ho-i.

Kuu kane mai ka malu hale o Maunaaniani

Oia hale a kaua e lolii ai i ka po me ke ao,

Kuu kane mai ka wai luu poo o Hauola,

Aloha ia wai a kaua e auau ai,

Kuu kane mai ke kai nehe la o Neue,

Naue aku nei ka uhane o kuu kane hele

     hookahi,

Aohe lua, aohe kolu,

Kuu kane mai ka uka anu o Kahua,

Aloha ia wahi a kaua e hele ai,

     Auwe kuu hoapili he kane -a.

Kuu minamina pau ole i kuu kane,

Kuu kane mai ka wai hooipo o Keawewai,

He waiwai nui ko aloha na'u e hiipoi nei,

E lolii nei o ka po ke moe ia,

Auwe kuu kane, kuu makua hoi o kuu kane-a

Kuu kane mai ka ihona olu o Lanikepu,

Hoomaha aku kaua i ka wai olu o Waiaka,

O ke aka o kuu kane ka'u e ike nei,

    Auwe kuu kane-e, kuu kane ho-i.

Kuu kane mai ka u kipuupuu o Waimea,

Mai ka makani kuehu lepo la o Lihue,

Aloha ia wahi a kaua e haele ai,

Kuu kane mai ka uka anu o Mana,

Mai ke pili enaena i ka la,

     Auwe kuu kane-e, kuu kane ho-i.

Kuu kane mai ka makani anu o Puuhue,

Mai ka pii'na ikiki la o Mahukona,

Hoomaha aku kaua i ke ahe makani o Kou,

Aloha ia wahi a kaua e hele ai,

Kuu kane mai ka pii'na loa o Honoipu,

Hoomaha aku kaua i ka malu inia o Puehuehu

     Auwe kuu kane-e, kuu kane ho-i.

                             MRS. JULIA K. KEPEA.

  Kapalama, Hoaolulu, Iune, 1878.

 

MOLELO O KE KAU

Ahaolelo o 1878.

 

                                        LA HANA 36, Iune 15, 1878.

NA HOIKE O NA KOMITE.

  Heluhelu mai ka  Lunahoomalu o ke komite o na Buke Helu, i kekahi bila aie mai a E. P. Adamu mai, no kona  uku no ka imi aua i na buke aupuni o na keena Loio Kuhina, a me Kalaiaina, mai Mei 27, a hiki i Iune 8.  He $175, he hoike nei ke komite nule lakou i makaukau e hoapono i na Bila o keia ano.

  Ma ke noi a Hon. Kamika; ua hoopanee ia ka noonoo ana, a hiki mai no bila a pau.

  Noi mai ka Lunahoomalu o ke komite i waiho ia'ku ka olelo hooholo e pili ana i ka aila mahu aole lakou i makaukau, a ke noi aku nei, e haawi hou mai i 10 la hou aku, hooholoia.

  Ma ke noi a ke'Lii Ake, ua hapai ia na hana o ka la.

NA HANA O NA LA.

  Heluhelu ekolu ana o ka bila kanawai, e pili ana i ka mana kaulike o ka aha hookolokolo kiekie me na aha kaapuni.

ka hoiboke a ke komite.

  Heluhelu mai o Hon. Kamika, ka luna hoomalu o ke komite hookolokolo i ka lakou hoike no na bila malalo nei.

  1 O ka bila kanawai a ka Hon. Pekekona, e hoopau ai i ka pauku 2 mokuna 53 o na kanawai hoopai karaima.

  2 O ka bila kanawai a ka Hon. Palohau, e hoololi ana i na pauku 1 a me 2 oia mokun@ hookahi no.

  Ke manao nei ke komite, e hoopanee i ka bila a Pekekona, a e hooholo i ka bila a Paloheu, hookoe ans nae i kekahi wahi a ke komite i manao ai ua hemahema1

  Ma ke noi a Hon. Pekekona, ua waihoia

  Ma ke noi o Hon. Bekekona, ua waiho ai a hiki mai ka mea nana ka bila.

  Heluhelu ekolu ana o ka bila kanawai, e hoopau@ i i na pauku 1-6 o ke mok. 57, o na ka@wai hoopai karaima.

  Mahope o ka hoopaapaa ana. Ua nonoi mai o Hon. @ilipo, e kakau ia na @e a me na hoole ; hooholoia.

  Mahope o ka noonoo ana, ua haawi ia ka bila i ke komite malama ola.  Eia ka poe ma ka haawi i ka bila i ke komite malama ola, na Hons. Kupau, Kaiaikawaha, Kaanaana, Kipikona, J., A. Kaukau, Kamika, Hanuna, Nawahi, Mahoe, Bekekona, Kakela, Kamauoha, Pilipo, Kapahu, Kealawaa, Kauai Hi me 13 alii, he 29 ka huina.  Eia ka poe hoole, na Hons. Malo, Keau, Paaniani, Moanauli Jr Kanealii, A. Kaukau, Palohau, Nazareta, Kupihea, 9 ka huina.

  Ma ke noi ua kapae ia na rula.

  Heluhelu mai o Hon. Kamika he olelo hooholo, e kauoha aku keia hale i ke komite o na buke helu.  E imi aku i mea kakau nupepa no kakou no ka mea, ma ko-kakou mau nupepa e hoopuka ia nei aole pau pono na mea a na hoa i kamailio ai @oko o keia hale ma ia mau nupepa.

  Ma ke noi a Hon. Hanuna, ua hoopanee loa ia ka olelo hooholo.

  Heluhelu ekolu ana i ka bila kanawai, e kauoha ana ma ke kudala wale no e kuai ia ai, a e hoolimalima ia ai na aina aupuni, oia hoi ka mok. 44, o na kanawai o ka M. H. 1876.

  Ma ke noi a ke Kuhina Kalaiaina, ua hooua hooholo ia ka bila.

  Ma ke noi a ke'Lii Kaai, ua hoopanee ka halawai a noho hou i ka Poakahi hora 10, a.m.

                     LA HANA 37, Iune 17, 1878.

NA PALAPALA HOOPII.

Heluh@ mai o Hon. Ka@auoha he palapala hoopii no Honolulu, e hookuuia ka auhau o na lio elua o na makai o Honolulu nei ; haawiia i ke komite waiwai.

  Heluhelu mai o Hon. Hanuna elua mau palapala hoopii mai Hana mai, me na kumu lehulehu maloko.  O ka mua o na palapala hoopii, eia na kumu.

  1 E hookaawaleia i $600 no ka uapo malaila.

  2 Aole e ne ia i elua palapala laikini o ka mea hookahi e koh ai.

  3 E hoemiia i $50 no ka laikini awa o kela a me keia apana auhau, koe o Honolulu, Lahaina, Wailuku, Hilo a me Hanalei.

  4 E hoohanaia na lawehala ma ko lakou mau apana i hoopai ia ai.  Haawiia i ke komite waiwai.  O ka lua o na palapala hoopii eia na kumu maloko.

  1 Aole e ae ia ka aie miliona.  2 E hoopau i ka pauku 1, mokuna 44 o na kanawai o 1876.  3 E hoololi i ka pauku 31, mokuna 78 o na kanawai hoopai karaima.  4 E hoopau i ka auhau kino.  5 E kukuluia i mau hale kula, i hookahi no na keikikane a i hookahi no na kaikamahine, a na ke aupuni e malama ; haawiia i ke komite hoonaauao.

  Heluhelu mai o Hon. Nawahi he palapala hoopii no Hilo, e hoohanaia n@ paahao ma na hana aupuni, aole ma na hana hoolimalima ; haawiia i ke komite o na hana hou.

  Heluhelu mai o Hon. Kupau elua palapala hoopii no Koolauloa mai.  1 E hoemiia ka auhau ilia i hapalua ; haawiia i ke komite waiwai.  2 E kohoia na luna helu o kela a me keia apaha e like me ke kohoia ana o na lunamakaainana.

  Ma ke noi a Hon. Aholo, ua waihoia ka palapala hoopii ma ka papa a hiki i ka wa a ka luna o Koolauloa e lawe mai ai i bila kanawai oia ano.

NA HOIKE O NA KONITE.

  Heluhelu mai ka luna hoomalu o ke komite waiwai i ka lakou hoike ma na palapala hoopii malalo nei.

  1 He palapala hoopii no Hanalei a me Anehola, e noi ana e hoopau i ka auhau lio a e hoihoi ma ka auhau hapahaneri.  Aole i ike ke komite i ka pono ke hana ia pela.

  2 He palapala hoopii no Koolauloa, e hoopau i ka auhau lio.  He kue ke komite i keia noi, no ka mea, aole i hoolawa mua ia kekahi haawina e hoopiha ai i ka waihona aupuni.

  3 No Koolauloa mai no, e auhau i na hipa i 5 keneta no ke poo.  Ke hoike aku nei ke komite, aia

 he bila e waiho nei imua o ka Hale e pili ana no ia mea, nolaila, e waiho a noonoo pu me ka bila.

  4 No Koolauloa hou no, e haawi i $50 makana i na makua i loaa na keiki he 15.

  Ke manao nei ke komite, e ulu mai paha auanei kekahi ninau no keia mea.

  5 No Kona Hema, Hawaii mai, e hoopau i ka auhau kino o na makua i loaa na keiki elima.

  Ke manao nei ke komite, o ka makuahine wale no ka mea pilikia ma keia mea.

  6 No Koolauloa hou mai no e hoopau i ka auhou kula o na makua i loaa na keiki eha.  Ua nana ke komite aole i apono i keia noi.

  7 He palapala hoopii e noi mai ana, i hapalua ka auhau lio.

  Ke hoike aku nei ke komite, he bila kekahi e pili ana no ia mea, a ke manao nei ke komite, e waihoia keia mau palapala hoopii ma ka papa.

  Ma ke noi a Hon. Hanuna, ua apono ia ka hoike ma ka papa, a noonoo pu me na bila kanawai e waiho nei.

  Heluhelu hou mai ka luna hoomalu o ke komite hookolokolo i ka lakou hoike no ka bila kanawai a ka  Hon. Kauai, oia ka bila kanawai e hoololi ai i ka pauku 12 mokuna 86 o na kanawai hoopai karaima.  Ke manao nei ke komite e waiho ma ka papa, no ke mea, he bila kanawai ano kue paha keia i ke Kumukanawai.

  Ma ke noi a Hon. Aholo, ua aponoia ka hoike a ke komite.

  Heluhelu mai o Hon. Halstead, ka luna hoomalu o ke komite o na hana hou i ka lakou hoike no na mea malalo nei.

  1 O ka olelo hooholo i waihoia mai e Hon. Nawahi, e noi ana i alanui kaahi, ke hoike aku nei ke komite, e haawiia i haawina no keia mea i ka wa e noonoo ia ai ka bila haawina.

  2 He palapala hoopii i waihoia mai e ka Hon. Nawahi, e koho i kanaka kupono nana e nana na ano mekine mahu a pau e komo mai ana iloko o keia aupuni.

  Ke manao nei ke komite, he pono e haawiia i haawina no ia mea.

  3 O ka olelo hooholo i waiho ia mai e Hon. Kamika, e noi ana i $1500  no ka uapo ma Wailuku, Maui.

  Ke hoike aku nei ke komite, he pono e hookaawaleia i haawina no ia mea.

  Ma ke noi a Hon. Aholo, ua aponoia ka h@ike a ke komie.

  Heluhelu mai ke'lii Bihopa ka luna hoomalu o ke komite on na aina e, i ka hoike a na lala elua o ke komite, ma ka olelo haole, a na ka maheleolelo i heluhelu mai ma ka olelo Hawaii.  He hoike loihi keia, e pili ana no ka hoohanaia ana o ke Kuikahi Panailike, a oiai no e heluhelu ana ka mahele olelo' a hiki i ka hora 12, a hoomaha ka Hale Hora 1 p m noho hou ka Hale.

  Heluhelu hou mai ka maheleolelo i ke koena o ka hoike a na lala elua o ke komite o na aina e.

  Ma ke noi a Hon. Nazareta, ua waihoia ka hoike ma ka papa a hiki mai ka hoike a na lala i koe o ke komite.

  Hoololi mai ka luna o Wailuku, e haawi aku keia hoike e pai ; hooholoia.

  Mahope o ka noopoo ana, ua hooholoia ke noi a ka luna o Molokai e like me ia i hoololiia.

  Heluhelu mai ke Komisina o na aina lei alii, e like me kekahi olelo hooholo i waiho ia mai, i ka nui o na dala i loaa a me na lilo no na aina lei alii no na makahiki elua i hala.  O ka nui o na dala he $38,010 ; ka nui o na lilo penei, no ke ana ana $5,149.86 ; kela a me keia lilo $3,50.35 ; huina o na lilo $8,656.21 ; koena he $29,354.

  Ma ke noi a ka Hon. Kakela, ua lawe ia mai ka hoike a haawiia aku i ke komite wae.

NA OLELO HOOHOLO ME NA BILA.

  Heluhelu mai o Hon. Kipikona he olelo hooholo, e kohoia i komite wae i ekolu laia oia komite, elua haole a hookahi kanaka Hawaii mailoko mai o na hoa o keia Hale, e imi lakou a e hooponopono iloko o na buke kauka, a ma na wahi e ae, i buke kupono e pili ana i ka pono o na kanaka Hawaii, a e unuhiia ma ka olelo Hawaii.

  Haiolelo mai ka mea nana ka olelo hooholo no kekahi manawa.  kokua mai hoi ka luna o Kohala no keia olelo hooholo.

  Mahope o na kamailio ana.  ua hooholoia ka olelo hooholo ; eia ke  komite. na Hons. Kipikona, Kakela a me ke Kuhina Waiwai.

  Heluhelu mai o Hon. Kakela he olelo hooholo, e hookomoia ma ka Bila Haawina o keia Kau i $2,500 no na lilo o A. W. Bush, no kona lawe ana mai i na olepe a me na Kamano i Hawaii nei.

  Ma ke noi hou no a ka lona o Kohala, ua haawiia ka olelo hooholo i ke komite waiwai.

  Heluhelu mai ke Kuhina Kalaiaina no ka manawa mua, he bila kanawai e pili ana i na alanui kaa abi.

  Ma ke noi a Hon. Kamika, ua haawiia ka bila i ke komite hooponopono bila kanawai, a e haawiia aku no ke pai.

  Heluhelu mai o Hon. Kanealii he olelo hooholo, e kauohaia ka Loio Kuhina, e hoihoi koke mai i na dala ana i waiho ai ma ka Baneko i ka waihona aupuni ; hooholoia.

  Heluhelu mai o Hon. Mahoe no ka manawa @ua, he bila kauawai e haawi ana i ka mana i ke Kuhina Waiwei e hookaawale i $100,000 no ka hookaa ana i ka aie lahui; haawiia i ke komite hooponopono bila kanawai, a waihoia malalo o na rula no ka heluhelu elua ana.

  Ma ke noi a ka Hon. Palohau, ua hapai ia na hana o ka@.

  E nana i ke koena ma ka aoao ekolu.

 

MAIKAI KA HOI KA PAPA!

--A ME--

 

KA LAAU O KOU HALE!

 

NO HEA LA!

 

KAI NO HOI NO KAHI O

 

WAILA MA!

 

Nana aku no hoi ia la

           Ohi ka Io o Laau o Makawao

                    I ka ua mea hoi o ka nani o

 

Na PAPA! N PAPA!!

--A ME--

 

_NA PONO KUKULU HALE

 

O NA ANO NO A PAU.

 

Aia ma ke kihi o na

 

ALANUI PAPU me MOIWAHINE!

 

HONOLULU

 

MALAILA E LOAA AI

 

E LIKE me ka MAKEMAKE

--NO KE--

 

KUMUKUAI MAKEPONO LOA

 

PAPA, PAPA, PAPA,

     Na Papa Huluhulu,

              Na Papa Manonoa,

                        Na Papa i kahiia,

                        Na Papa Kepa,

               Papa Hole Keokeo,

       Papa Hele Ulaula.

 

NA LAAU, NA LAAU!

Na Kua,

      Na Kaola,

          Na Aaho,

               Na@ Molina,

                    Na Peapea,

Pine Huluhulu

          Pine i kahiia.

 

NA Papa a me na Laau Ulaula!

       Pili ulaula,

       Pili Keokeo,

       Pani Puka,

                 Pani Puka Aniani,

                 Ipuka Aniani,

                 Puka Olepelepe.

 

PENA O NA ANO A PAU

Hulu Pena mai ka Liilii a ke Nui,

           Aila Pena,

                      Aila Hoomaloo,

                                 Waniti, Pate.

 

NA LAKO O KELA A ME KEIA ANO!

        Na Ami Puka Hale,

                                Na Ami Puka Pa.

                         ANIANI!

 

Pepa Hale a me na Lihilihi

 

E LOAA NO MALAILA.

 

PAAKAI HELU I O KAKAAKO me PUULOA

 

  No ke Dala KUIEE, e loaa no na mea a pau i haiia ae la, no ke Kumukuai Emi loa.  O na kauoha a pau mai Hawaii a Niihau, e loaa'ku ana ia lakou, e hooko koke ia no ia me ka lawa pono.

 

E Kipa  Nui  Ilail@, I ike  i  ka Olaie

@