Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 28, 13 July 1878 — Page 1

Page PDF (1.55 MB)

This text was transcribed by:  Drew Kapp
This work is dedicated to:  Herbert Poepoe

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

BUKE XVII. HELU 28.}  POAONO, IULAI 13, 1878.  {NA HELU A PAU 867.

 

KA NUPEPA

Kuokoa me ke Au Okoa

I HUHA

 

NA OLELO HOOLAHA: - O na Olelo Hoolaha he 10 laina kakau lima, he Hookahi Dala no ka puka mua ana; elua puka ana, he $1.50; no hookahi mahina, he $2.00.

NA KANIKAU A ME NA MELE: - He 4 Keneta ka uku no ka lalani hookahi, ua like me $1.00 no 25 lalani.

HOOLAHA MAU: - E hoomanao na makamaka a e hookomo mai i na olelo hoolaha mamua ae o ke awakea Poaha, i ole e kaukai ia aku a kekahi pule ae.

E hoomanao e na lehulehu, aole e hoopukaia kekahi Olelo Hoolaha, Kanikau a me ke Mele, ke ole e hookaa mua ia mai ka uku.

 

 

Ka

NANEA EEHIA

O KA HIWAHIWA OPIO

BABELA

 

KA MAMO MAKAHIAPO O NA

PUHAKA ALII NANI

 

ABEONA A ME MARIADANE,

KA WIWO LUA OLE NANA I KAILI

HAAHEO KA HULU MAMO GULA LELOLELO

MAKAMAE O KA IU O

GOMOMERA:

-KA-

OPUU ROSELANI OPIO I AHAI MAKAHEHI

IA MALUNA O NA KUAHIWI, MAWAENA

O NA AWAWA, MALALO O NA LAU

LAAU, A HOEA I NA WAOAKUA,

E KE KUPUA O KA WAO

 

ALINOE-LUSIANA:

O KE KUKULU HIKINA LOA

O KA ILIHONUA NEI

 

MOKUNA 1 - - - -  HELU 11

 

Ninau hou mai la ua Moi nei iaia nei me ka maka huhu, “ua maopopo no anei ia oe na hana au e hooko mua ai mamua o ka loaa ana ia oe o keia waiwai?”

“Ua lohe au,” wahi a Babela, “aia he kupua aikanaka e moe ana ma ke kumu o ka laau, a o ka poe kokoke aku ilaila, e pau ana ka i ka alapahuia.”

“Ae! pela io no e ke kanaka opio, aka, he nui aku na kumu poino e ae.  E hoolakalaka mua oe i kuu mau pipi hihiu.  Aia maloko o ko laua mau opu he mau kapuahi wela, no ka hahana loa o ka wela, aole loa i aa ia e hookokoke ’ku io laua, o pau koke i ke ahi a lilo i lehu.  Pehea kou manao ia mea?”

“E halawai aku no au me ia mau weli, oiai ua kau mai ia mamua o ko’u ala.”

“Mahope iho o kou hoolakalaka ana i keia mau pipi,” wahi hou a ua Moi nei me ka manao e kau aku i ka weli maluna o Babela; “alaila e hoopaa aku oe ia laua i kekahi palau, a e paeli aku i ka lepo kapu laahia o ka aina i kapaia o Maraki, he ululaau waoakua, alaila e kaau aku oe i ka niho o ke kupua e moe ala malalo o ka laau, he make hoi ia oe, a e hoea mai no he puali kaua nui i makaukau me na pono kaua.  He poe po@a lakou, ua kapaia o na mamo a ke kupua Deragona, e lele mai no lakou maluna ou me na pahikaua a hoao e lawe i kou ola.  O oe a me ko mau kanahakumaiwa poe koa e lilo no ia i mea ole mamuli o ko lakou heluna nui a me ko lakou ikaika a me ka mana.  Nolaila, he mea makehewa paha kou hele aku e kaua i keia poe.”

“I ko’u mau la opio e ke alii,” wahi a Babela, “ua ao mai ko’u makua noho kuahiwi i na mea e pili ana i keia mau kupua au e ololo mai nei ia’u.  Ua lana no nae ko’u manao e halawai he alo a he alo me ia mau kupua make, a i make au, he nani make ana no ia mamuli o ka hooko ana i ka’u mea i hoohiki ai e hooko ke hiki ia’u.  Nolaila, e ka Moi, ua lohe aku la no oe i ko’u manao, a oia no hoi ko makou makemake.  O ko makou make, aole ia o kou mea e kaumaha ai, aka, he mea ia nou e hauoli ai, a o ke ko ana ia o kou makemake.”

No keia mau huaolelo oiaio a wiwo ole a Babela, aia hoi, ua pii ikaika ae la ka inaina o ka Moi, holo ae la ka ula a puni kona mau papalina, a pane okoa mai la no:

“Ke makemake nui nei au e lele mai keia mau kupua maluna ou ano, a e ale ia oe a me kou niau ukali a pau.  Aole loa i pakike ia keia alo alii mamua ae nei e kekahi poe alii kiekie loa, a ia oe iho nei ka hoi e keia wahi keiki lapuwale, nau ka e hookiekie ko’u kapu a me ko’u ihiihi.”

“Aohe o’u kokua, o ka mana Lani wale no a me ka hana ana a hooko mau ana i ka pololei.  Ke ike nei au ua inaina ka manao o ke alii ia’u malihini nei, aka, oia inaina, he inaina hewa, a nolaila, e ike ana keia ilihonua i ka la e lanakila ai ka pono maluna o ka hewa mahope mai,” wahi a Babela.

I keia manawa a ka Moi e hoike piha nei i kona inaina, aia hoi, ua ike aku la keia i ka maalo ana ae o kekahi aka kino kanaka a ka niau ana ae mahope o ka noho alii, a hoomaopopo aku la keia, he oiwi nani mahie o kekahi kaikamahine opio, nona ka nani mohaha ula lelo o na papalina.  Ma kona mau ano a me kona aahu, hoomaopopo aku la keia o ke kaikamahine keia a ka Moi.  Ike aku la keia, mai kona komo ana mai iloko o ka rumi alii a hiki mai ia manawa, ua haka pono mai la kona mau onohi maka uliuli nunui maluna oia nei, e moni ana hoi i ka ono o ko ia nei kanaka ui, a e hoonuu ana me ka hoohialaai i ko ia nei mapuna leo nahenahe me na huaolelo makamae i piha i ka naauao a me ke koa.

I ka pau ana o ka kamailio mawaena o ke alii a me ka momi Babela, a kaha aku la ia a hele aku la me ka haalele iho i ka halealii, lohe aku la keia i ka nehe malie o kekahi mau kapuai wawae mahope oia nei.  Me he la, na ia nehe i hoohikilele ae i ko ia nei puuwai, a huli ae la ia a hoomaopopo aku la o ke kaikamahine no ka ana i ike mua aku ai maloko o ka halealii.

Me na kulu waimaka maluna o kona mau papalina pua rose oia i pane mai ai me ka leo ano uhene o ka pila gitu.

“E kala mai ia’u e mahaoi aku nei i kou hanohano e ka malihini ohaha.”

“Aole na’u ke kala ana, aka, e hoomaikai aku au ina ua oluolu kou nani e kamailio mai me ke kuewa malalo o na kukuna o ka la,” wahi a ke koa kamaeu i puana aku ai:  Ia manawa o Babela i hookuu aku ai i ka ooi o kona mau maka e hookui aku me kona, a e halawai me ka hakalia ole.  Me he la he pana pua makakila ka lele ana aku o ka olu o kona mau onohi, a nawali iho la ua ui nei me he la ua pa a @ walania, ua ku aku la i ka pua hala ole a Pikoiakaalala a lapuu.

Haule iho la na onohi maka o ua kaikamahine nei i ka ilihonua me he ano la he manu “Polena” a i ole he “O.u” paha e hoohie ana i ka ono o ka wai o ka pua lehua o ka waokele, a pane mai la.

“Ua kauoha ia mai nei au e ka minamina a me ka hoohihi e hele mai imua ou.  Ua lohe mai nei au i kau mau kamailio ana imua o ka Moi, a ua maopopo ia’u, ke hele nei oe e halawai me ka make hala ole, ke loaa ole ia oe kekahi kuhikuhi mai a’u aku.  Nolaila, e hoolohe mai.  Owau ke kaikamahine a ke alii, a ua kapa ia wau o Roselina.  Ua kamaaina au me na mea a pau e pili ana i na kupua a kuu makua; a ua lehulehu no hoi na alii opio i hele mai e imi i kau mea hookahi no i imi mai la, aka, ua haule lakou malalo o na kapuai o ko lakou nei mana a ua make.  Aole loa au i kuko e haawi aku i kekahi kokua i kekahi mea o lakou, a kue ae hoi i ko’u makuakane, aka ia oe hookahi wale no, ua haule au malalo ou i k@ sekona mua loa a ka ike o ko’u mau onohi nei i haule aku ai maluna o kou mau hiona nani o na nani a’u i ike ole ai mai ko’u hanau ia ana mai, a o na huaolelo piha hoi me ka momona a neia mau pahukani i lohe mua ole mai kinohi mai.  Ina oe e hoolohe mai i ka’u mau kuhikuhi aku ia oe, alaila e loaa no ia oe kahi e hoolakalaka ai i na pipi, e loaa no ia oe na niho o ke kupua Daragona, a e huli hoi aku auanei oe me ka Hulu Mamo Gula Lelolelo, ka mea hoi nana oe i hoala e hele mai ma keia huakai o ka make a me ka popilikia.

E ka makamaka heluhelu, me he la, ua nele ka peni inu inika a ka oukou makamaka nei i ka huaolelo kupono no ka hoike ae i na ano a me na noonoo ana a ka kakou Lei Alii Babela; aka, he mea hiki wale no @ae ia kakou ke noonoo iho.  Holo puni ia’e la kona kino e kekahi anu maeele ano e, a ike iho la ia i ka puapua ae o na opipika hou ma kona umauma, me he la e hoike ae ana ua wela ua lia loko ke paila nei mawaho.

Aka, aole he kamalii wale o Babela, aole oia he kauwa na ka manao nawaliwali, aka he koa oia mai luna a lalo a mailoko a waho.  Lalau malie aku la ia i ka lima o ke kama’lii, umii iho la me ka piha i na manao hoihoi a me ka mahalo no ka oluolu ana iaia e kokua mai i ka malihini, a pane aku la:

“E kaihi ka nani molale maikai, ka oluolu a me ka lokomaikai hoi o ka puuwai palupalu o ke alii wahine opio;” wahi a Babela; ke haawi aku nei ka mamo a ke koko oiaio o ABEONA a me MARIADANE i ka hoohiki, e hoolohe paa no au me ka pololei a me ka hopo ole i kau mau kuhikuhi a me kau mau kauoha a hiki i ka hopena, a i hoike no ia mea, ke kuni aku nei au i ke onaona i sila paa mawaena o kaua,” a poai ae la ia i kona lima ma ka puhaka o Roselina, a hoopa aku la i kona mau lehelehe memele ma ka papalina hema o ua pua kamahao nei o ka aoao palupalu, a o ke knui iho la ia i sila ia e ke koa, Babela no ka hoohiki a ke puana ae nei makou:

“E ka peni, mai hoomainoino i kau kauwa nei;

E ka inika hoi, pehea la oe e aloha ole nei?

Ua oki!  mai opu ino i na manu ku makamae.”

He oiaio e ka mea heluhelu, o ka peni nana e inu nei ka wai inika o keia moolelo nani a kamahao, ua hiki ole iaia ke huna i ka hoike maoli ae i kona kuluma ana malalo o na huaolelo wai meli momona i hoike ia maloko o ka Buke o na a@ kahiko, kahi hoi i lawe ia mai ma ka mahele akahele ana i lawa ai na makamaka o ke KUOKOA me na kipona o ka ono a me ka nanea, a like me ka Buke e waiho nei mamua o ko oukou makamaka.  Nolaila, e kala ia mai keia peni, a e kala ia no hoi oukou no na hoohihi ana, oiai i ono no kahi inai i ka mikomiko.

Aole i pau.

 

MOOLELO O KE KAU

Ahaolelo o 1878

(Koena mai kela pule mai.)

NA OLELO HOOHOLO ME NA BILA.

 

Heluhelu mai ke’lii Kaai no ka manawa mua he Bila Kanawai, e hooponopono ai i ke kuai a me ka lawe ana mai i ka opiuma iloko o keia aupuni.

Ma ke noi a Hon. Pekekona, ua heluheluia ka bila ma ke poo ma ka olelo haole, a waihoia’ku i ke komite hooponopono Bila Kanawai, a waihoia’ku no ke pai, a puka mai malalo o na rula no ka heluhelu elua.

Heluhelu mai o Hon. Kakela no ka manawa mua he Bila Kanawai, e hoololi ai i ke kanawai oki mare, oia hoi ka pauku 2, mok. 16, o na Kanawai o 1870.  Haawiia i ke komite hooponopono Bila Kanawai, a waiho ia aku no ke pai, a hoea hou mai malalo o na rula no ka heluehulu elua.

Hoolaha mai ka Loio Kuhina i kona manao, e lawe mai ana oia he Bila Kanawai; e pili ana i ka hopu ana i na loina mahuka mai na moku mai.

Heluhelu mai o Hon. Nawahi he olelo hooholo, oiai, ua hoakaka ia ka uku o ka Loio Kuhina, ma ka Bila Haawina $8,000, a oia hoi, ua uku aku oia mailoko aku o kekahi mau hana no ka aku ana’ku i na Aha kaapuni, nolaila; e hooholoia e pani mai oia i na dala i haawiia aku ai e ia, a e hoihoi ae i ka waihonua aupuni.

Ma ke noi a ke’lii Kaai, ua kakau ia na ae, a me na hoole, mahope o ka ninau ana.  Ua hoopanee loa ia ka olelo hooholo.  Eia ka poe ma ka aoao hoopanee loa i ka olelo hoohoolo.  Na ‘Lii Dominia, Kipi, Kamika, Kapena, Pierce, Bihopa, Kanoa, Kuihelani, Dowsett, Waila, Ake, Martin, na Hons. Kupau, Kaanaana Aholo, J. A. Kaukau, Kamika Kamauoha, Kapahu, Kauai, Kupihea, He 21, ka huina.  Eia ka poe ma ke kokua i ka olelo hooholo, ke’Lii Kaai, na Hon. Keau P@iani Moanauli, Kaoliko, Kipikona, Kanealii, Halstead, Hanuna, Nawahi, Pilipo, Kealawaa, A. Kaukau, Palohau, Nazareta.

He 15, ka huina.  Eia ka poe kanalua, ke ‘Lii Kaeo, a me Hon. Pi@ekona.  Ao na Hons. Malo, Kaiaikawaha, Mahoe, Kakela, aole i hiki mai, ua pilikia paha.

Heluhelu mai o Hon. Kipikona, he olelo hooholo, E hookomoia ma ka bila haawina o keia Kau Ahaolelo i $1,000.  I uku no ka Luna malama Hale Hoikeike, a me na buke Aupuni.

Ma ke noi a Hon. Kipikona, ua haawiia ka olelo hooholo i ke komite hoonaauao, ma ke no a ke Kuhina Kalaiaina, ua hapaiia na hana o ka la.

NA HANA O KA LA.

Heluhelu alua ana i ka bila haawina imua o ke komite o ka Hale, ke 'Lii Martin ma ka noho Luna Hoomalu.

OIHANA KAUA.

Noi mai ka Hon. Aholo e kapae i ka noonoo ana i keia a hiki mai ka hoike a ke komite oihana koa; hooholoia.

OIHANA O KO NA AINA E.

Uku o ke Kuhina $10,000.

Noi mai ke 'Lii Kaai, e hooholo i ka haawina

" " Nazareta 6,000.

" " Pekekona 8,000.

" " Pilipo, e kapae.

" " A. Kaukau 9,000.

Hora 12, hoomaha ke komite, hora 1 pm. halawai hou ke komite kokua mai ke'Lii Kaai, na Hons. Kaoliko, Nawahi i ka hoololi a Pekekona.  Unuhi mai o Hon. A. Kaukau i kana noi i $9,000.  A hookomo mai ma ia wahi $7,000.  noi o Palohau 5,000.

Noi mai Hon. Pilipo, e unuhi mai i kana noi e kapae, a e kokua ana ia i ka $8,000.

Ma ke noi a Hon. Nazareta; ua kakau ia na ae a me na hoole no ka haawina $10,000.

Ma ka ninau ana; ua hooleia ka haawina, eia ka poe kokua i $10,000.  ka uku o ke Kuhina, na'Lii Dominis, Kipi, Kamika, Kapena, Hartwell, Pihopa, Kanoa, Kaai, Kuihelani, Waila, Ake, na Hons. Kupau, Kaanaana, Aholo J. A. Kaukau, Kamauoha, Kapahu, he 17 ka huina.

Eia ka poe kue, a hoole i ka hoopii i keia haawina, na'Lii Kaeo, Kapena Roke, na Hons. Keau, Paniani, Moanauli Jr. Kaoliko, Kaiaikawaha, Kipikona, Kamika, Kanealii, Halstead, Hanuna, Nawahi, Mahoe, Pekekona, Kakela, Pilipo, Kealawaa, A. Kaukau, Kauai, Palohau, Nazareta, Kupihea, he 23 ka huina.

Mahope na kakau ia hoi na ae, a me na hoole no ka $8,000.  ma ka ninau ana; ua hooholoia i $8,000. ka uku o ke Kuhina, ekolu wale no poe i hoole, oia hoi na Hons. Keau, Kaoliko, Nazareta.

Uku o ke kakauolelo $4,000.

Noi o Pekekona, e hooholo i ka haawina. Keau, 3,500.  Hooholoia $4,000.

Na lilo keena o na luna ma na aina e $3,100.

Noi mai o Hon. Kamika, e hooholo.  Kanealii 1,500.  Hooholoia $3,100.

Poo leta, a me kela me keia lilo $2,000.

Noi o Hon Kamika, e hooholo.

" " Hanuna 1000.

" " Keau 800.

" " Kanealii 500.

" " Kauai 1,800.

Hooholoia $2,000.

No na elele i na aina e $6000.

Noi mai o Kaai, e hooholo i ka Haawina.

" " Nawahi, e kapae

" " Kapena Roke, e hoopanee, a hiki mai na hoike a ielua o ke komite o na aina e.  Hooholoia $6,000.

Uku o ke Komisina noho ma Wasinetona $8,000.  Noi mai o Bihopa i $10,000. kokua mai o Hon. Kamika a me ke'lii Kaai i ke noi a ke'lii Bihopa.

Ma ke noi a Hon. Aholo, ua hoopau ia ke komite, a e hoopanee a noho hou i ka Poalima Iune 28.

Ma ke noi a ke'lii Waila, ua apono ia ka hoike a ke komite.

Ma ke noi a ke'lii Kaai ua hoopanee ka halawai, a noho hou i ka la apopo hora 10 am.

LA HANA 45 Iune 27, 1878

NA HOIKE O NA KOMITE

Heluhelu mai ka lunahoomalu o ke komite hookolokolo i ka lakou hoike penei.

O ka palapala hoopii i waihoia mai e Hon. Kanealii me na kumu ekolu maloko.  1 E huliia a e nana ia na palapala kuai a me na palapala hookaa mawaena o Hon. H. A. Wideman a me J. Makee & Co., e pili ana i ka mahiko o Waihee.

2 E huliia a e nana ia na olelo hooholo a ka Aha Kiekie no na mea e pili ana i ka hoopii a J. Makee & Co., i na paahana o Waihee.

3 E huliia a e nana ia na olelo hooholo a ka Aha Kiekie e pili ana no ka hihia mawaena o Hon. H. A. Wideman a me na paahana o ka mahiko o Waihee.

Ua manao ke komite, aole e hiki i ka Ahaolelo ke noonoo ia mea, o ka Aha Hookolokolo wale no ke alanui kupono no ia mea, a ke nonoi aku nei ke komite e hoopanee loa i ka palapala hoopii.  Ma ke noi a Hon. Kapahu, ua aponoia ka hoike a ke komite.

Heluhelu hou mai ka hapanui o ke komite hookolokolo i ka lakou hoike no ka bila kanawai i waihoia mai e Hon. Kapahu, oia ka bila kanawai e hoonoho ai i hookahi kanaka kupono ma kela me keia apana auhau, e hooponopono ai no ka manawa hana a me ka aie o na paahana.  Ua manao ke komite e hoopanee loa i keia bila.

Ma ke noi a ke 'lii Ake, ua apono ia ka hoike a ke komite.

NA OLELO HOOHOLO NE NA BILA.

Heluhelu mai ke 'lii Martin no ka manawa mua, he bila kanawai e ae ai i kekahi aie aupuni i $10,000,000.

Ma ke noi a Hon. Nawahi, ua hoopanee loa ia ka bila.

Heluhelu mai o Hon. Kakela he olelo hooholo, e hookomoia ma ka bila haawina o keia Kau Ahaolelo i $12,000 no ke kokua ana i ka mokuahi Kilauea Hou.

Ma ke noi hou no ana, ua haawiia ka olelo hooholo i ke komite waiwai.

Heluhelu mai o Hon. Kamika he olelo hooholo, e kau palena ai i ka manawa e lawe mai ai i na bila kanawai iloko o na la he 10 mai keia la aku, aole no hoi e lawe ia mai na bila mahope o na la he 10, hooholoia.

Hoolaha mai o Hon. Kakela i kona manao, e lawe mai ana oia he bila kanawai e hoololi ai i ka mokuna 55 o na kanawai o 1876.

Heluhelu mai o Hon. Palohau no ka manawa mua he bila kanawai, e hoopau loa ai i ka pauku 784 o ke Kanawai Kivila.

Ma ke noi a Hon. Kakela, ua hoopanee loa ia ka bila.

Hoolaha mai o Hon. Kauai i kona manao e lawe mai ana oia he bila e hoololi ai i ka pauku 62 o ke Kumukanawai, e like me na hakaka o ka pauku 80.

Ma ke noi a Hon. Kamika, ua hapaiia na hana o ka la.

NA HANA O KA LA.

Heluhelu akolu ana i ka bila kanawai e hooponopono ai i ka hooiaio ana i na palapala aelike.  Ma ke noi a Hon. Kamika, ua hoopanee loa ia ka bila.  Ma ke noi ua kapae ia na rula.

Heluhelu mai o Hon. Kaanaana he olelo hooholo, e hookomoia ma ka bila haawina i $5000 no ka mokuahi holo mau i Ewa; hooleia.

Heluhelu alua ana o ka bila kanawai e papa i na luna aupuni, aole e haawi i oihana i na lunamakaainana.  Ma ke noi a Hon. J. A. Kaukau, ua hoopanee loa ia ka bila.

Heluhelu alua ana o ka bila kanawai e hoopau ai i ka pauku 5 mokuna 29 0 na kanawai o 1872, e pili ana i ka uku loio.

Ma ke noi a ke 'lii Kaai, ua haawiia ka bila i ke komite wae.  Eia na komite, ke 'lii Kaai, Loio Kuhina, Kuhina Waiwai, Kamika a me Nakaleka.

Hora 12 hoomaha ka Hale, a halawai hou ma ka hora 1 auina la.

Ma ke noi, ua kapae ia na rula, a heluhelu mai o Hon. Mahao he olelo hooholo, e ae ia na Hoa o ka Hale e hele e nana i ka hoike o na kula ma Kawaiahao i keia wa; hooleia.

Noi mai o Hon. Aholo e hoopanee ka halawai a noho hou i ka la apopo e like me ka wa mau: hooholoia.

 

Na mea Hou o Lele me Wailuku

Ma ka lokomaikai, a me ka oluolu o ka mea Hanohano L. Aholo, ua loaa ia makou na mea hou ano nui.

Ma ka la 3 o Iune i aui kunewa aku la, ua malamaia ka Hoika hapaha o ke Kula Sabati o Lahaina maloko o ka Luakini o Wainee malolo o ke alakai, a me ka noho Kahu Kula Sabati ana o ko makou makamaka oiaio D. Mamaki, he 11 na papa kula i hoikeia ma ia la, a he kulana o ka holo mua ko ia Kula Sabati ma na mea i ikeia.

Ua malama puia no hoi he lulu dala e na papa Kula Sabati pakahi, e like me na mea i hoikeia malolo nei.

Papa Kula Sabati a J. W. Kalu $20,25.  Hon. L. Aholo 25, D. Kahaulelio 2, 13.  Rev A. Pali 13, A. Makekau 7,50, Mrs. P. Pali 2, Mrs. Lilia Kalua 1,75, Kamanonui 1 38, Kamara Aiona 4 37, Mrs. Kina, Napaepae 3,25, huina $89,00.

Nolaila, ma keia papa helu i hoikeia maluna, ua ikea ka holomua o ke Kula Sabati o Wainee.

Ma ka la 2, o keia mahina, ua hiki loa mai ka waea olelo ma Lahaina, nolaila, ke ku nei kekahi welau o ka waea olelo ma Lahaina, a o ka waenakonu ma Wailuku, a o kekahi welau ma Haiku, holo mai nei ka hana ia Maui.  Nolaila, eo no ia Maui o Kama ma Wailuku, ua malamaia a hoomanaoia na lealea kupono no ka la 4 o Iulai. ka la hoi i Kuokoa mai ai ia aupuni mai ka @ana mai o Beritania Nui, eia na lealea oia @.  Heihei Lio, eo i ka Lio o Dr. Enders.  Heihei Kaa, eo no ia ia, Heihei Miula eo i ka Miula o Waihee.

Oia iho la kekahi mau mea hou i loaa ia makou, a ke waihoia aku nei no ka pono a me ka pomaikai o ka poe heluhelu KUOKOA.

S.K.M