Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 28, 13 July 1878 — Ka Hookae Nui i ke Alii ka Moi! Ka Makaleho ia Ona Miliona!! [ARTICLE]

Ka Hookae Nui i ke Alii ka Moi! Ka Makaleho ia Ona Miliona!!

1 | E Mr. Lunaiiooponopono ; Aloha Ua 1 hele au i ka halawai makaainana i ka Poa- | k&hi iho nei, a ua kahaha. 0 na kumu o \ ka hulawai i hoike ia mai e kekahi o na mea | " kuleana " i na hana, oia no ka haawi ana | aku i ka mahalo i ka Moi, no ka hoopau ana | i ka Aha Kuhina mua a koho i eiua mau ka- : naka Hawaii ma ka Aha Kuhina hou, a e haawi pu aku i ka mahalo ia 0. Spreckles no kona manao r'na e lu mai he mau miliona dala mawaena o na kanaka Hawaii. O ke kumu hana mua, aoie o'u knnalua nui; aka, he kahaha wale no. No k& mea, ma ka olelo mahalo, oa o)eto ia " no ka hoo* kohu ana he mau kanaka Hawaii ma ka Aha Kuhina hou ; " a me he la oa hookae ia na haoleelua, oiai roa ka hookohu ana aku o ka Moi u laua ma na noho Kuhina, ua hoike mai oia i kona hilinai ia laua, a o ka Moi, j o ke aupuni no ia.a o ke aupuni ,o na maka- | ainana no, aka, oiai he mahele ooku wale i no jo na makaainana, ka poe i apooo i kela ] | olelo ano hookae i na haole i hookohuia e ka I noonoo mailai ana o k* Moi, ua manao iho ; eu, e koe ana paha ka hapa oui ia Hookafl | a e apono i ka papa Kuhina hoiookoa me ; hoike ana i ko lakou hilinai ma o ka hooko-1 , ho ia ana e ke poo o ke aupuni. O na Aha ] s Kuhioa moa, kekahi o na makamaka io o Haaaiii nei f mai ke «u mai o na Kameha-1 1 meha. aole )oa i hookae t« elike m« k*ia, • i

heahi ia ra kooio i hōoheeeheoe kai ka hana ako kikoa 3Joi ? He mea kaiuha : keīa, ok« nwhaio ao» tka i*ia no kelahi lhapt o iaoā haoa, a hookae ? kekahi. No ka !aa o oa kuma haoa» ea kaihe loa ia ko'a maoao. £ mahalo ako i kekahi ka* ! \ oaka i ike ole ia e ka bhoi, (koe paha ka l poe i kaeoailio noaa, oa kamaaioa paha laj kou iaia a aa ike i koaa maa mjcao) a i ike ; ole ia kaoa rn»u him! £ mahalo aka i ke~ i kahi kanaka maiihioi oo ke aha? no ka mea | i manao wak ia me ka ike oie ia. He oiaio ; pah* e hookomo mai ana oia a e hooh&na j ani i k&aa maa daii i Hawaii oei—eo ke- ' aha ? no ka mea ua maopopo iaia ma ia ba- \ na aoa e loaa nta 1 ana iaia ka paka a me ka ' pomaikai noi aoi aka mamoa o ke kuma I paa. £ pomalkai io aoa eo ka aioa ame na, | makaainana mamali o kaoa mao daia ; aka, | pehea ka poe nana i hoomaka a kakolu i ka f papaheie oka pomaikai ma Hawaiii nei, mai kinohi mai me oa wahi dala uuku, a me ka hou o ka iae ka hoomaka ana a ku lanakila oe e Hawaii, a lo&a i keia malihini hiki hope ka iepo waiwai e kana aL i kana mau dala ? Ae! e loaa ana ina kaoa' ka Hawaii he pnmaikai—aole oae ma ka lu wale ia mai, aka, ma ka hou no o ka lae, rna ka hana ana mamuli o na h>oonauna ia mai ' e keia muu miiiona e oielo ia nei. E mahalo aku ike kanaka i hana ole no Hawaii, a i ike oie 1 kona aloha ia Hawaii. K hookumu io ana paha ia he mau hana hou, aka, no Hawaii anei ia ? Ina ua ike oia aoie e loaa ka pomaikai laia ma keia paemoku, e lu waie mai no anei oia i kana mau daia i Hawaii nei ? Aole !no kona ike he pomaikai ke loaa inai ana iaia, nolaila, i iana ai kona manao e hoohana maanei; aiaila, nona iho no kona poinaikai e imi nei. £ haawi aku i ka mahalo iaia no keaha ?no keia mau mea ae la anei maluin ? He hana ia. na ka poe hupo. E pono e haawi aku iaia i ka hookipu ana mai elike me ko na malihini e ae a pau e hele noai nei e hoohtBia i ka lakou mau dula ma Hawaii nei, a e kali aku a ike ia ka hua a me ka io o kana mau ha« na, a ina he ku ) ka mahalo ; alaila oia ka manawa e haawi aku, ai i ka mahalo. Ua holo aku Ia nae kela me ka mahaio mai kekahi poe he kauna wale no, «na ke ano na na makaainana o Kona nei; he mea akaaka nae ina mahope o kona hiki ana i ka home, e loli ae kona manao a lioole aole e holo mai a lu mai i neia mau'miliona dala ! Ua kahaha loa no hoiaa i ka hoomaopopo ana ike kahu nona ka luakini e kokua ana i ku manao e hookae a henehene i ka mea aka Moi i hana'i; a e hai mai ana hoi i ke ano o keia haole malihini e lu mai ai i na miliona dala mawaena o na kanaka Hawaii, me he la e haiolelo mai ana ma ka* na hana mau ine ka leo nahenahe a me na huaolelo pahee. 0 B. W. Kawainui, tfa paanau loa iaia na paona ko, no ka ekaaina a me na mile alahao a keia haole e kutulu ai. Hoomanao ae la au i ka hoolaha aE. K. Lilikalani, i kona wa ho!o balota, " he $150 wale no n ku ka hale wiliko ! " Ua komo ia i ka Ahaolelo, aole nae i ko kana mau huaolelo, ak.i, o kona makemake e kiUioia kona ooao kai ko. Pela ko'u ho*halike anu i keia. Maikai ka Kev. Waiamau—Aole ponoe hookae. Maikoi ka E. Kekoa—Ua hoonoho īa na Kuhina Hawaii ma na noho pili ole i na kanaka Hawaii ma na hana. Maikai o Mahelona—E kali ka mahalo a ike ia ke kumu oka mahalo. Pela no ko Hon. W. O. Smi'.h 'manao, lalau o J. Kalima, e olelo ana e pau i ka ai ia ka aina o kanika Haw£i. He kokua pahaia ike kanawai hookupu aole e kuai ia na aina o kanaka Hawaii ini haole. Kai no aia no ika mea aina ka mana i kona. Aole e hao wale j mai ana ka haole. Maikui ke'lii Kuhina ; Kaai—Hoakaka piha mii i na aoao a ielua. j Huhewa ka Lunahoomalu, no kona ninau wale no ma ka aoao apono, a kapae i ka ni-1 nau i ka aoao hoole, a kukala koke mai ua i hooholoia. E hoike ana he manu oia no ka auna hululike, e ake e ko ka makemākema-1 mua o ke ko io ana. j Mahalo au ia D. L. Kabati—Aole ona I makemake i na hana huhewa a walaau wale I no, a pela o Nailipelapela. E Mr. Lunahooponopono—Ua hoolaha ! wau i ko'u manao i ike mai ai ka lehulehu mai oa o. Ua makemakeaue kamailio ma ia po, aka, no ko'u ike ana he mea makehewa, ua paa malie ko'u waha, a hoolohe na pepeiao, a makaikai na maka. Ke lana nei ko'u manao e ulu mai ana he pomaikai mamuii e keia mau hana a lakou la, a elu ia mai'na na miiiona dala ma Hawaii nei. £ inaina mai ana ka poe nana i hoala keia hana, •ka, aole e hiki ia'u ke hoopilimeaai aku, oiai o ko'u manao no keia a me makou he lehulehu wale. Owau no me ka oiaio, I Uemia lelūpapkla. | Honolulu, lulai 11, 1878. i —