Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 30, 27 July 1878 — Page 3

Page PDF (1.80 MB)

This text was transcribed by:  Laura Birse
This work is dedicated to:  Bud Scelsa

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Eia Hou No, Na Waiwai Hou Loa!

Dillingham & Co.

Hardware & General Merchandise

 

            Ma kela a me keia ku ana mai nei o na Moku mai na Aina E mai, a ina aku no a hoea hou mai, a kamumu i ke awa o Kou nei!

 

Na Tabu Hao A Me Na Bakeke Hao!

O na ano he nui loa a lehulehu wale!

 

            Na Pa-palai a me na Ipa-@@ aole i kaemai, na Aila Pena a me na Pena o na ano he lehulehu wale, na Vaniki e hoohinuhinu a hoolilelile ai i na kaa a  me na pono hoonani. Hale i hele ai kela a anapa me he aniani kilohi la, na Hulu Baraki o na kaina a pau,

Ka Áila Mahu aa Nani a Maikai Loa o Keia Au nu Hou! Nu Hou!!

No na Ipukukui Mahu mai Bosetona mai nei.

 

            Na Kaula o na Ano a pau, ( me he mea la aole paha ano kaula i koe aku i na aina e.) Na Kamaa Hao me Kui Kakia, (no na kapuai Lio.)

 

Na Palau! Na Palau E!!

 

            Eia no hoi ia makou na Palau Kila Kaulana! wawahi Eka o Parisa, nana e eku haulani aku na apaa lepo, o na aina i hele a konea ka lepo. He nui no ia makou na Palau Moline me na Palau Kila Lio Kaukahi! Na Palau Hao Mama mai ka $6.00 a hiki i ka $22.50 o ka mea hookahi! Na Halo, na mea waele nahelehele. Na Ho Lio, maikai a paa loa. Na Kaa Huila Barela, ikaika a hemohemo ole; Na Kua Bipi, na Lei Miula a me Lio, Na Kaulahao Bipi, na kaulahao huki mua a peki hope, Na Laau Kaa kaukahi a kau lua.

 

Na Ho Mahiai o Beritania a me ko Amerika!

O na Ano he Lehulehu Wale!!

 

            Na Koi Kipikua, na Kipikua a me na OO, Na Kopela o kela me keia ano, Na O-Manamana, he luana lehulehu, Na Kope Opala Kila, Hao, a me Laau, paa loa.

 

Na Pahi oi Wini Oki ko a me Oki Laiki,

na Mea Paahana a ka Poe Kukulu Hale he Nui Wale.

 

            Na iho Kaa a me na Hao e Holuholu ai o na ano kaa a pau. Na lako hale he nui loa, a me kekahi mau waiwai e helu aku a e manaka!

 

            O keia mau waiwai a pau i hoike ia ae la, eia ke ahu lala kukui mai nei, ua hele ia la a ku ka paila, a e hoopaki aku ana makou i ke kuai ana ma na kumukuai e waiolu like ai mawaena o makou a me ka poe mea dala. Nolaila, e na makamaka, mai kikaha loa ma ko alanui, aka he pono ke kipa hale a ninau, i ike na mea e hooko ia ai ko oukou makemake.

            Ke manaolana nei no hoi makou e ku mai ana ka moku "Mystic Bell," me na waiwai hou, a hui mai me keia e ku nei ka paila, hewa i ka wai.

                                                                                Dillingham & Co., (Dilinahama Ma.) (856 tf)

 

            Ke Hoolahala aku nei mai keia la aku ua @ei@ia ka pili o Mr. @@@. AGNEW me ka Hui o Dilinahama ma, aole hoi he mana iaia no ke kakau ana i ka inoa o ka Hui, a me ka lawelawe ana i kekahi hana e ae o ua Hui nei.

            Honolulu, Maraki 20, 1878.                                                           @. F. Dillingham,

                                                                                                                                             S. N. Castle,

            na Kaha Waiwai no C. K. Castle a me kona mau keiki @o ole eia a. - Ma o W. H. Castle kona loio.                                                                                                                      851 1f

 

S. B. Dole,

            He loio a he kokua @e na Kanaka ma ke Kanawai. E hiki no @a@a ke la@e i na hihia o kela a me keia ano imua o na Ahahookolokolo a pau o keia Aupuni.

            Keena hana ma Alanui Papa, maluna ae o ka Halekuai o L@k@k@na.

            Honolulu, Oahu. Januari 19, 1878.                                                     3 1y

 

Mokuahi Hou no Koolau, Oahu!

 

            Ke hoike aku nei Makou i na Kanaka ma@@@ o Koolau, Oahu ke kapikia nei ma Kapalakiko @e Mokuahi Hou.

            No kako@. A @e manao nei makou, e kaapuni mau ua Mokuahi ia ia Koolau i kela a me keia malama, a e kuai aku no makou ma ke Dala Ku ike i 1,000 Ahui Mala i kela a me keia, holo ana. Ma ka malama ae nei o lulai e hiki mai ai na Mokuahi ia, a e hooholo@a ma na a@a holo moku la.

                                                                                                            Wilder & Co. (Waila Ma) 853 1@@

 

Cecil Brown.

Loio a he Kokua a ma ke Kanawai

           

            A he agena no ka Hoolalo ana i na Palapala no ka Mokupuni o Oahu.

                                              Heia  @. Alan@i Kaahuman@. Honolulu. H. P. A.  @@

 

E Kuai ia Ana,

 

            He 1,000 Hipa a me 8,000 Kao o ka Hui Hanai Kao o Kaupulehu ma Kona, Hawaii. E ninau ia H. Cooper (Kupa) o Kailua.

                                                                                    838 tf        A. S. Cleghorn, & Go.

 

            Ke makemake nei au i keiki malama pa.

                                    A. F. Judd, (Alapaki.) Honolulu, Iune 14, 1878.          863 tf      

 

Castle a me Hatch.

 

            O kakela opio a me F. M. Hatch, ua hui laua ma ka lawelawe ana i ka oihana Loio. Ua hiki ia laua ke ku imua o na Aha a pau, mai ka Aha Hoomalu a hele iluna. A e lawelawe no hoi ma na hana pili i ka hooponopono waiwai, me ka imi ana i na Palapala Sila Aina, ka hana ana i na Palapala Kuai, Hoolimalima, a me ka Hoale Dala ana.      

                                                                                                                        W. R. Castle, Luna Hoolaio Kope.

            Keena Hana, ma Alanui Kalepa, Honolulu, 3 puka manae aku o Alanui Papu.

 

Na Kauka.

T. P. Tisdale a me C. L. Tisdale.

Homeopathists.

 

            Hale oihana a me kahi noho aia ma ke alanui Beritania, mawaena o ka Luakini o Kaukeano a me ka pa hale o Kaleleonalani. E loaa no kekahi kauka o mana ma ke keena oihana i ka wa a pau. O na poe a pau e makemake ana ia ma@a, e mikia@a no maua me ke kaulua ole i ke ao a me ka po.                             @. P. Tisdale.  852 tf

            Honolulu, Mar. 28, 1878.

 

Wai! Wai!

 

            O na poe a pau no ka piula mai o ka Oiana Wai o Honolulu, ko lakou pomaikai wai hooma-u mea kanu a wahi e  ae paha, ke hoola haia aku nei na hora e hoomau ai mai keia la aku a hiki i ka wa e hoolaha hou ia aku ai, oia keia, mai ka hora 6 o kakahiaka a hiki i ka 8 A. M. wale no.

            Ua kanohaia na Makai, e hoike mai i na poe kue i keia kauoha; a o ka mea e loaa ana ua kue i keia mau rula, e nele no ola i ka wai.                         R. Lishman.

                                                                                                                                     Luna o ka Oihana Wai.

            Ap@noia e J. Mott Smith, Kuhina Kalaiaina.

            Keena Oihana Wai o Honolulu, Mar 21. 1878.        831 tf

 

E. Strehz,

(Ailuene.)

 

            Malaila e loaa ai na ano laau a pau; a me na wai hoomaemae o kela a me keia ano. E hamama mau ana ka ipuka ma na po Poaono a pau. Ma ke kihi o alanui Papu a me Hotele, ma Monika@aae.                                                                             (845 ly)

 

Nuhou! Nuhou

 

            Ua hookohu p@@@ mai na mea nona na inoa malalo, i mau agena @i@@o no ka Hui Hana Kaa Cortland, o Cortland Na Ioka. Eia no hoi ma ko makou nei Keena, he papa kuhikuhi maopopo o na kaa akana, na kaa holoholo hea @a a pla aku, i hiki ke wae a ka makemake, a he haahaa loa @o hoi ke kumakuai, a @e mahalo nuila keia mau ano kaa a pau ao ka @ik@oi, ka nani a me ka paa maoli no o ka @a nala ana. He agena no hoi ko @a Hui nei ma Canada, ma Wale Hewa Hou a ma kekahi mau aina e ae no hoi kahi, i lawe @aila aku ai @@ mau kaa nei ma ke ano waiwai ka lepa.

            E hiki no ia oukou e na makamaka ke hele mai ma ko makou halehuai, e ike i na papa @@@@@i a me ka makou mau kum@kuai no na mau kaa nei, e waiho mai i na kauoha ia makou me ka hoomakauli@ p@ hoi i ka oukou mau @keai, a iloko o na mahina ekolu wale no mai ka la aku e loaa mai ai o ka oukou mau kauoha, e loaa ao ka mea ano kaa mai ia ia oukou.                            Dilinahama Ma. 833 tf

            He@@ @@ & @7, Alanai M@i, Honolulu, Oahu.

 

OLELO HOOLAHA.

 

Ko Bihopa Ma

Banako Malama Dala!

 

            E malama no maua i ke dala o na kanaka @@ @@@@ o ka kanaka @@@@:

l@@ k@@@@@e mai ke ka@@ka hookahi i ka dala $@00 a @@i mai paha a@@@@@, e aku ma@@ i @@@@ @@ paha@@@@ @@@pa@@@e kah@ki, mai ka la o ka lawe ana mai a hiki i ka @a @ kona @hi ana, ka wa@@@@@ ka dala @@@@@e i @@@@@ ma @@@@ a kaa paha. Aole akup@@@@ e keia la no ka @@i@@a @ ka dala hookahi, aole @a @@i ma ka @@ p@ malama.

            Ina ahi kake @@ i kana dala, aole i ha@a @a ma@@ka @@@@@ @@@@ akup@@@@.

            Ina i manao ke ka@ak@ e @hi i ka@a dala, e pono @a hoike e mai eia ma  ka K@@ako i kona manao ahi, i kaka@@@@ ia @@@@@ o kona @hi a@a, a o @@@@ B@@@ kekahi ke laweia mai.

            Ma ke kikoo wale no a ka mea @aia e @@@aiai i ka@a, a o ka @@ke kekahi ke laweia mai.

            Ma ka la @@@@ o Sepatemaba i keia makahiki a i keia, e @@@@@@@@ ai i ke dala, a e @aipaia ka akupa@@@@ me ke k@@@@@@ o na dala i hoo@@@@la no na maluna @k@i@@ a kea, a mak@@@@@@,  ke k@@@@paa e loaa i ka ak@p@@@ee.

            Ina ai aku @@ dala hoomoe @am@@ o $300, alaila, hoo@ol@ p@ ka olelo.

            E @@h@ia ka Hale Banako i na ka hana a apu.

            851 tf                                                                                                                          Bishop& Co.

                         

Olelo Hoolaha.

 

            O na k@@@@@@ana @o lakeo @@ l@@a malalo nei, e lawelawe ana lak@@ i ka hana ma ke ano @e @@@ agena no makua ma ka hook@@@@ ana mai a hoolilo ana aku i na dala i waikeia mai maloko o ko makua Kanaka Malama Dala. Na lak@@ no hoi e haawi ak@ i na palapala hooia no ka mana, no ka hoihoi ana aku ia lakoa, a me ka haawi ana aku i ka mak@@ mau buke hoomanao i na poe mea dala i waiko mai. Aole hoi e @@i iho malalo o ka elima dala e hook@@@o ia mai ai.

            Rev. J. W. Smith,..............................................................Koloa, Kauai.

            T.W. Everett,...............................................................................Maui.

            Rev. E. Bond,................................................................Kohala, Hawaii.

            Luther Severance...............................................................Hilo, Hawaii.

                        837 3m                                                                       Bishop & Co.,

 

            Aha Kiekie o ko Hawaii Paeaina, Oahu @@. Kau o Iulai 1878. Hoopale Pioi @@ ka mea hoopii no ke oki mare, k@e ia Pioi k ka mea i hoopiiia, hoopii oki mare. Ma ka palapala hoopii i oleloia maluna no ke oki mare, ano na kanoha ia o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berila mare aku, @ hookom@@a ma ka moolelo o ka Aha mamuli o ka aoao o Hoopala Pioi w no ke kumu o ka haalele wale o Pioi k i oleloia, e lilo i mea paa mahope o na malama eono mai ka la i hoopaka ia ai keia olelo hooholo ke hanaia e like me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike @a ke kumu kupono e hoole ai. A ua kanohaia ka mea hoopii e hoolaha i ke kupe i hoolaio@a o keia olelo kauoha ma ka Hawaiian Gayette a me ke Kuokoa i keia a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka @a aku i hoopoka ia ai keia olelo kauoha; i mea e hiki ai i na @@@ a pau i pili ke hoike mai iloko o na malama eono, ina he kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa.

                        Na ka Aha:       JNO. E. Barnard, Kakauolelo.

            Hanaia i keia la @ o Iulai 1878.

            Honolulu @@: Ke hoike aku nei au me ka oiaio, o na olelo a pau maluna ae, oia no ke kope oiaio a pololei o ka olelo hooholo o ka hihia maluna ae, a e waiho nei ma ke Keena o ke Kakauolelo o ka Aha Kiekie.

            Hoike ia e ko'u lima a me ke Sila @ ka Aha Kiekie ma Honolulu, i keia la 5 o Iulai 1878.                                                                                     JNO. E. Barnard,

                        887 8t                                                              Kakauolelo o ka Aha Kiekie.

 

            Ma keia ke hoolaha ia aku nei, o na mea nona na inoa malalo iho, ua hookohu pono ia i mau Lunahooponopono Waiwai no ka palapala kauoha hope loa a Duncan McBryde, o Wahiawa, Kauai i make me ke ke kauoha, a ua lawe mai laua i keia hana ma ka haawi ana i na hona e like me ke kuhikuhi ana o ke kanawai: ke kauoha ia aku nei na mea ae au no lakou na koina iloko o ka waiwai o ka mea i make e hoike mai, a o ka poe i aie mai i keia waiwai e hookaa koke mai. 

                                                            Elizabeth Amelia McBryde, Wahiawa, Kauai.

                                                                        John N. Wright, Koloa, Kauai.                                   866 4t

 

Aina Kuai a Hoolimalima.

 

            He Kanalima Kumamaono eka aina ma Iwilei. (Makai iho o ka Halepaahao.) He Loko I@a, Aina Kalo, Aina kau Paakai, aina kula a me ke kai. A me kekahi mau eka aina ma Polenia, he aina kalo, aina kula a me ke kai. He oluolu ke kuai ana. E uluau ia.                                                                                                                        J. H. Coney, (Koni).

            Honolulu,                                                                                                                                865 tf

 

            He Nui Anei Kou Makemake i na Mekini Humuhumu Lole?

 

            Ina pela, alaila, e kipa mai no ma ka Halekuai. Kakela a Me Kuke. A malaila oukou e ike ai a makaikai i na ano Mekini a Wheeler a me Wilson, mai ke $40 a hiki i ke $50 ke kumukuai o ka mea hookahi.

            Ka Mekini a Singer, ma ke $50 pakahi, a me ke ano Mekini a Wilcox me Gibbs, ma ke $30 a hiki i ke $50 ke kumukuai.

            1 mea e pau ai ko oukou kanalua e na Makamaka no ke kupono o keia mau ano Mekini, e naue mai no me ke kuihe ole, a e ike no oukou iho.                                  862 tf

 

Na Nani Hou Loa!

            Ka iini ana ole a ka manao, e ne hone ana i ke kino, a loaa iho ka olu he wai o lalo!

 

Na Papale Wahine Nani Lua Ole

            o na ano a pau, e kau iho ai aohe oki a koe aku, a i ae he "Kau kapakahi no ka la i Mana."

 

            Na Hainaka Silika Mae Ole

            o kela a me keia ano; a ua kohu ke i ae, "I lei a-i oe no'u i na kau a kau."

 

Na Kihei Uhi Huluhulu o na Ano

            he lehulehu wale, e kipu iho ai, panio lua kela i ka la pihana kanaka.

 

Na Silika Holoku o na

            ano he nui wale, e komo iho ai oe, hai e na pua i ka nahele, i ka ua mea o ka anapa.

 

Na Kamaa Wahine me ko na Kane,

            o na ano a pau, e houhene koekoele ai kela i ka papahele o Papiohuli, huliia mai au.

 

Na Pahu Koa Nani o Kina

            o na ano a pau, i hele wale a punia o loko i ke ala onaona, e hao ai iloko o na wahi lole, aohe no hoi ke ala a koe mai.

 

Na

Pahu Iapana

            o kela me keia ano, ua lohiia a noho ke aka. Na wai ala aala waianuhea o na ano a a pau, a me na aila Lukini hamo lauoho e paoa aala ai ke oho no elua la no ka hamo hookahi wale ana no.

 

            A o ka hui ana o keia mau nani a pau iluna o ke kino, ua hiki ke olelo ae, paihi launa ole, hoohiolo lua naaina owa a ke kehau. Nolaila e naue nui mai, eia la ua hele a kupai, a he emi loa ke kumukuai.                                                               L. Aseu.

            Kihi ma Ewa o na Alanui Moi a me Nuuanu.

                        Apr. 30, 1878.                                                                                                             857 @

 

Ale ka Wai ke Ike Aku I Keaha La Hoi?

            I na waiwai nani ano hou loa hoi paha o ka Halekuai o Goo Kim. Nana aku no hoi oe, "Hoonuanua i Apua a Kalamaula."

 

            Oia no hoi na Hainaka Slika Nunai Kiee@a a Ulaula. P@@@, Wai Gu@a a Wai Dala. Na Hainaka liilii Lei A-i, Na Mamalu kane, wahine a me aa Mamalu liilii kihi welawela o na kaikamahine. Na ahi haihai nani @@@@@i a liilii. Na Kihei Silika @ou ma kaekae. Na Koloka ka@@@@ii nani a me na Koloka hoopumehana no na @e@e. Na H@i@hipa lau a me na lole lole huluhulu @ol@k@ o na wahine. Na M@@m@@ keokeo o na wahine lihilihi ma ke alo, a me ka Palekoki. Na Papale wahine Malina i hoopina@aia kekahi aoao, hele keia a kapakahi Ma@@ia o Keokoi ka moku. Na Papale Walokila aiai, @ ke kau mai i ke poo, moa @akea ina keia ke pa iho ka la, a @e nui wale na ano papale e ae i ike ole ia mamua. Na Halu K@@@Manu no na papale wahine, e ka@ ai ka iwa. Na Ka@akea @@@ loa, na Makaieo@ a me na iole @@wai, na Puuwai G@la a me na Gala Pepeiao o na wahine. Na Ka@@@@ano hou  o na kane, wahine a me na kamahi, na K@ka Kanahai, na lole wawae a me na Pa@@le o @a ano @e mai wale, a me na Pale Pakaukao.

            O keia mau waiwai, eia @o ke aha mai nei o na a@o @@@ ka wale no, a me kekahi mau waiwai e @e @e nui loa i hiki ole ka heia papa aku. Ina aku no hoi a kapa@@@@ hoa mai, ma keia a me keia ku ana mai o ka mokuahi o na aina e. Nolaila e komo hale ao e na hoa o ka ia o ka la, e wae i ke @@koa e kaekea i ka waiwai ma @o ke @@@@ a @ana wale ao paha. @ k@aiia ak@ @@keia mau mea @a na k@m@k@@i haahaa. Ma na Poakahi a me na Poaono, eia na @a e kuai hoopaki loa @a aka ai @a mau waiwai nei.

                        858 tf                                                                                                  Goo Kim.

 

 

Nuhou o ko na Aina e!

 

Hoao Disraeli e Lawe ia Tureke.

 

Lilo Kupero Ia Enelani.

 

Ae ia Roumania e Hooholo i Kona Aumoku ma ke Danube.

 

Pau ka Liuliu Kaua Ana a ka Liona Hae.

 

            Ka Ainoa o ke Aupuni Helene.

 

            London, July 5. - Ma ka noho ana o ka Ahaolelo nui o Europa i ka Poaha, ua hapai mua ia ka noonoo ana no na Moneka o kela a me keia lahui, e noho ana ma ka ma@na o Athos, e loaa like ia lakou na pomaikai.

            Eia wale no na mea i noonooia no ka muliwai Danube i ka wa e loaa ai ia Rusia ka aponoia ma ke kuikahi ua ae ia aku ia e hooholo i kona mau moku malaila, koe ka  ae ia no ka wa kaua.

            I ka hapaiia ana no na mea e pili ana ia na mahele o Landjak o Sophia, ku mai o Rusia a olelo mai e pono e hoolilo ia aku o lehtimana no Roumelia, aka ua ike ia na koina a Enelani e olelo ana, e loaa no ia Roumelia na mahele ehiku, iloko o Sanjak o Sophia a ua l@lo ia mea he pumehana iloko o na luna o Farani, Italia, a me Geremania, ka mea a lakou i hooholo ai e mahele kulikeia mawaena o Roumelia a me Bulgaria.

            Eia ka hoike a kekahi mea kakau o Berlin, e pili no Batouma, ua ike ia ma ka Bisimaka kamailio, e lawe ana oia ia Batouma ma ko Rusia aoao, a ina aole e aeia, alaila, aole no ia e nana ana no ke kuikahi o Stephno, oia hoi ka Tureke a me ka Enelani i hana ai me ka aelike me ka Anglo Rusia.

            Berlin, July 5.- Ua noonooia ka ninau a Helena e ka Ahaolelo i keia la. A ua waiho ia imua he olelo hooholo, oia hoi, e ae aku ka Ahaolelo, i ke aupuni o Tureke, e hoomaopopo pu mai me Helene no kona mau palena, oia hoi ka laina, e moe ana mai ke awaawa o Salambria ma ke kai o Egean a hiki i ka waha o ka muliwai Kalomose, ma kela aoao o Cofu. I na e aia mai na hoopaapaa, alaila, ua hiki no i na mana nui ke hoopuni koke me ka eleu nui.

            Lonedona, July 6. - Ua hoike ae kekahi  mea kakau o Berlin, ua pane ae o Tureke no ke koi o Auseturia ia Bosenia a me Heryovinia, e olelo o Tureke a me Auseturia wale no ke noonoo noia mea.

            Ua wehewehe koke ia na mea a pau i ka Ahaolelo o Berlina a e manao ia ana e hoopanee na hana iloko o July. Pela ka olelo a Rusia iloko o ka Ahaolelo. Aohe no hoi i loaa ia Enelani he mau wehewehe.

            O ke kumu a Tureke i ae aku ai e lilo o Balakana me ke kumu kuai ole, oia no hoi ka hoohamama ana 'ku i ke alanui o na Rusia, a ma keia ua hoike ae o Haku Bekonafila no ka manao huhu o Enelani elike me ka Liona hae. Ke ku nei o Rusia ma ka Bosporus, a hiki i ka wa a na aumoku kaua Beritania e huli hoi ai i ka home. Alaila e hoike no o Rusia i kana hana me ke kuokoa, oiai aole ona makemake e mau ke kau ana o ke ku-a maluna ona.

            Londedona, July 9. - Ua ike ia ka hana a ka Ahaolelo no na ninau liilii. E olelo ana e olelo ana e lilo o K@tour ia Teresia, a e olelo ana e hoike piha aku na mana nui no na kumu noi a Armenia. O ka ninau hoi a Serevia, e lilo o Pirot ia Serevia, a e noi ana hoi o Roumenia i mau Komisina e hoike mai ai i keia mea.

            Ua hoike ae nei o Rusia e pouo e hoopanee ia ka ninau a Batouma a hiki i ka Poalua, oiai ua ane kanalua ia, a oiai ia wa e loaa ai he manawa e noonoo ia ai no ka hoike e pili ana no ke kuikahi.

            Aohe mau kamailio a Haku Bekonafila imua o ka Hale Ahaolelo no ke kuikahi, a oiai i na no paha oia e kamailio ana, alaila e noi mai ana paha oia e hoike ia ke ano o ke kuikahi. O ke kuikahi, oia no ka mea a Enelani i ae ole ai, he kuikahi i like ole me ke kuikahi o Parisa.

            Berlin, July 9. - Ua manaoio ia i na e ae ana ka Ahaolelo e lilo o Batouma i awa ku moku no Rusia, alaila, e hoomalu ia ana na kanaka olaila e ka mana o Rusia. No kanoonoo a@a no keia mea, he manao ko ka mana o Beritania e kamailio pono no keia, oia hoi ka. "Oihana Kalepa o na aupuni apau, ma kahi o ka Oihana Kalepa o ka mea nookahi." He nui na kamailio mawaena o Rusia a me Auseturia, no Sanjak o Sophia, e hoolilo ana o Auseturia ia Sanjak i hookahi hapalua kona nui. A ua hoomaopopoia hoi ko Kauna Sehouvaloff manao e kauoha ana i ke komite koo e lawe aku mai Sanjak aku.

            Ua hoolilo ae nei ke Czar ia Batouma i awa ku moku.

            Berlin, July 8. - Ua loaa aku ia Auseturia kekahi aoao o ke kai kuono o Autivori a me Montenegro Nicsic.

            Berlin, July 7. - Ma ka noho hou ana o ka Ahaolelo, ua kamailio mai o Kauna Sechouvaloff no ka ae ana ae nei ko e Czar e lilo o Batouma i awa kumoku lanakila. Ku mai o Haku Bekonafila a olelo mai aohe a Enelani kue no keia, hookahi wale no o ka ae aku i ka makemake o ke Czar.

 

No Enelani a me Kupeeo.

 

            Lonedona, July 8. - Ua kamailio ia na mea e pili ana ia Kupero ma ke akea. Ua kakau aku o K@ku Salisbary ia Kuhina Layard e wehewehe ana no na mea a Rusia e ake nei no Batouma, a me na pap@ ma ka Akau o Arayes a me na hookaumaha a Rusia i na kanaka o Tureke ma Asia, e olelo ana hoi, ina aole e hoopau ia na hana pono ole a keia mau wahi i hoike ia, alaila eia wale no ka mea e pau ai o ke kaua.

 

            Ae ia na Moku na ke Danube.

 

            Berlin, July 5. - Ua ae ia aku nei o Roumenia e hooholo i kona mau aumoku ma ka muliwai Danube.

 

Ka Poe Mahuka.

 

            Konatinopela, July 5. - Ua ike ia ma @@ mauna Rhodope he 72,000 poe mahuka, e olelo ana hoi na Tureke o na wahi, he hiki ke hoolako aku ia Beritania i 30,000 kea, i @@ ekauoha ia aku.

Pau ka hoomakaukau kaua o Enelani.

            Lonedona, July 9. - Ua loaa mai na kauoha i ka p@ hana o na mea kaua, e hoopau i na koina a ke aupuni i 40,000000 pu kaupoohiwi.

            Ka huli hoi o na puali koa Rukini.

            He lono telegarama mai Odessa mai, e kauoha ana i ke poo o ka mokuahi hui, e hoomakauka no ka hoihoi ana i na puali koa 125,000 mai Setelano aku i Rukini.

            Ua hiki ae 4700 mau koa Beritania i Kuper@. Ua hoike ae kekahi mea kakau o Konatinopela penei: i ka lohe ana o na kanaka o Kupero e lilo ana ko lakou aina ia Beritania, na piha lakou i ka houoli, a telegalapa aku ia lakou i ko lakou hoomaikai ia Enelani.

            Ua ha@aia he aelike e uku aku o Enelani ia Tureke he $650,000 no ka makahiki no ka mokupuni o Kupero.

 

            No Iakoba ka Leo, No Esaunae ka Lima.

 

            Mai Manao Ino i ka Mea Hale Ole.

 

E ka Nupepa Kuokoa e; Aloha oe: -

            Ua ike a ua heluhelu au i ka manao o M. Kaumakapili i ka pule i ha@a@e ma ka Paeaina, a ua hilahila ia wau. Aole au i manao he mea ku i ka hanohano no kekahi kanaka i loaa ka noonoo maikai e kamailio aku iaia, mamuli o kana mau olelo ano ole, a me he mea la, ma ke ano o na kumu i hookahua ia'i na olelo, he kanaka hupo loa no paha ka mea nona kela kumu manao a'u i kamailio ae la. Ua nune au iloko iho o'u, i ka mea nana i kakau; a mahope o ko'u kaupaona ana a hoomaopopo iho la i kona mama, ua hooholo iho la au iloko iho o'u,  he mea punohu wale ae no ka uwahi a nalo aku ma kahi a ka welelau makani e pa mai ai. Nolaila, oiai ua manaoia kela i mau huaolelo pane no ka'u mau oiaio a pololei i waiho aku ai imua o ka lehulehu ma kau pepa o kela pule i hola, a oiai hoi ua wiwo ia a ua paweo ia au, alaia hookahi wale iho no mea i koe, oia ka hooholo ana penei: Ua hoopuka ia ka inoa o Jere nia Jelupapela, ka mea nona ka manao kuokoa a wiwo ole i hoopuka ia e pili ana i kekahi anaina ka pakahi i hoala ia e kekahi poe ma ka luakini o Kaumakapili, e M. Kaumakapili, a oiai hoi ua hoike ia ka manao ino oia M. K. i ka Lunahoopuka a Lunahooponopono o ke "Kuokoa" ma ua manao la me ka pane leo ole ia'ku e ka mea i manao ino ia mai; a oiai hoi ua hoike ia ua manao ino nei ma ke kukala ia ana o kekahi halawai mai ka awai mai e ae ana ka waha "ae" imua o ka lehulehu a "hoole" ma kahi mehameha, nolaila; ua akaka ke "ano," ka "manao" a me ka "io" o ke Kumu i hapai ia'i ka halawai mua malalo o na hooponopono ana a ke anaina "poai hookahi;" a aole loa e hiki i ka mea pale (M. K. a mea e ae paha) ke pani mai ina maka o ka mea maka kaakaa me ka moakaka. "Na ka mea hala ole e pehi ka pohaku mua." Owau no, me na manao maikai a kuokoa.      

                                                                                                Jeremia Ielupapela.

            Honolulu, Iulai 25, 1878.

            P. S. A pane ia mai au e ka noonoo maikai, e pane aku no au ia noonoo maikai me ko'u ano mau, aole loa nae i na olelo hupo e lepo ai ka'u makakila.             I.I.

 

            He hana hoomainoino- Ua hai ia mai ia makou ma kekahi leta, no na hana ino a kekahi kanaka, e noho nei ma Waialua okeia mokupuni. O ka hana mau a keia kanaka, oia no ka inu waiona i loaa mai ma ke kuai, ia 'ku mai na pake mai a ona iho la, alaila hoomaka iho la ia e Uwalu a pepahi hoomainoino i kona kaikuahine aole keia he hana malihini na keia kanaka, aka, he hana mau loa. He kumu hoohilahila keia a he hana ku no hoi i ke kanawai; a ke kahaha nei makou i ka lalau ole ona kahu malama maluhia a hoomalu aku me ke ao ana iaia mamuli o ka hoopai a ke kanawai.

 

            Hui Waipuna Kapiolani o Laiewai. - E kaapuni ana na keiki o Laiewai, i ka mokupuni Oahu nei, ma ke mele himeni, a me na hana hauoli e hu ai ka aka, a paipai na lima. No ka hoolako ana i keia hui i na mea kani ohe keleawe, a me ke kokua ana i ka Hoola a Hooulu Lahui o Laiewai, i puipui mau kona waiwai hana; nolaila, e ike ia kou hoa kanaka, ke hiki kipa aku ma ko oukou mau home e Hawaii Ponoi; o kipa hewa, kaheahea ana i ka @@@o, mai a hiu a @-ena, a kuai kakou me oukou, me lakou nei ae, me lakou la a ku, me oukou iho, me J. ma aku, Me ka welina ia oukou.

                                                                                                                                                K. H. Kaleohano.

                        Laiewai, July, 25 1878.

 

            Ma kekahi o na la o keia hebedoma, ua holo aku kekahi haole kamaaina i ko kakou mau kai aulu, oia hoi o Chas. Derby i Portland.

 

            Haunaele ma Kaneohe. - Iloko aku nei o kela pule i hala i ike ia ai ka haunaele ano e ma Kaneohe, i like ole me na mea i ike mua ia ma ia wahi kulanakauhale noho malie. Ua kukula ia he ahaaina, ma ka hale noho o Kekipi, ua lawe ia 'ku kekahi mau kaa lio mai ke kaona aku nei a ilaila, i mea holoholo no ka poe hele i ka ahaaina, a he mau pahu waiona kekahi i lawe ia mai Honolulu aku nei. Ua ona kanaka a ua haunaele, ua hele maluna o na kaa me ka ona, a ua ona pu no hoi me na kalaiwa kaa a ua olelo ia mai, ua like ka hakaka ana o kanaka iloko ka ahaaina me ka hakaka ana a na ilio hae; he weliweli ke nana iho. Aohe makai nana e hoomalu, he mea hilahila keia, "aia mahea ke lii makai o ia wahi @" "Aia la ihe."

 

HOOLELO O KE KAU

Ahaolelo o 1878.

 

                        (K@@aa mai ka Aoao Ekahi mai.)

            Heluhelu alua ana o ka bila kanawai, e kokua ai i na alanui hao.

            Noi mai o Hon. Bekekona, e heluhelu ia ka bila ma k@ poo a haawi aku i kekahi ko@@@e wae.

            Hoololi mai ke Kohina o ko na aina e e haawi pu aku me ka lakou bila ma ka lima oia komite hookahi.

            Ua lawe ka mea nana ke noi i ka hoololi, mahope o ka noonoo ana; ua hooholoia ke noi.

            Noi mai ke Kuhina o ko na aina e, o ke 'Lii Kamika kekahi lala oia komite hooholoia.

            Eia ke komite, Bekekona, ke 'Lii Kamika, Loio Kuhina, Aholo, Kamika.

            Noi hou mai ke Kuhina o ko na aina e, e kapae ia kekahi lala o ke komite, i hiki ai ke hookomo mai i ka Hoo. J. Nawahi.

            Hoololi mai ke 'Lii Ake e koho ia i ehiku lala o ke komite, hooholoia pela, koho hoo ka noho, ia Nawahi, a me Palohau.

            Noi mai ka Hon. Nawahi, e noonoo ia na hoiko a i elua a ke komite o na aina e ma ka Poalua Iulai 9, hooholo ia.

            Kamailio mai ka Hon. Kapahu, oiai, o ka mea hanohano ka Loio Kuhina A. S. Hartwell aole oia i waiho mai i kana pane no kekahi olelo hooholo i waiho ia aku ma  ka la 9, o Mei 1878,  e pili ana no ka loihi o ka manawa i manaoia he haalele hana, e like me na pauku 1419 a me 1420 o ke Kanawai Kivila.

            Heluhelu ia mai ka hoike a ke Loio Kuhina Hartwell penei.

            Ma na pauku 1419, a me 1420, o ke Kanawai Kivila, aole no i hoakaka pono ia ka manawa e haalele ai ke kauwa i kona haku, aka, aia @@ i ke ano o ka manao o ke kauwa.

            Ma ke noi ua kapae ia na rula.

            Heluhelu mai ke 'Lii Bihopa no ka manawa mua elua mau bila kanawai.

            1 He bila kanawai e hoololi ai i na pauku 3 a me 4, o ka mokuna 79, o ke kanawai hoopai karaima.

            2 He bila kanawai e hoololi ai i @a paukau 7, a me 8, oia mokuna hookahi no; haawi keia mau bila a i elua i ke komite hooponopono bila kanawai a waiho ia aku malalo o na rula no ka heluhelu elua.

            Ma ke noi, ua kapae ia na rula.

            Heluhelu mai o Hon. Bekekona no ka manawa mua ekolu mau bila kanawai.

            1 Bila kanawai e hoololi ai i ka pauku 999, o ke Kanawai Kivila. 2 Bila kanawai e hoololi ai i ka pauku 1003, o ke Kanawai Kivila. 3 Bila kanawai e hoololi i ka pauku 998, o Kanawai Kivila. Haawi ia keia mau bila i ke komite hooponopono bila kanawai, a waiho ia'ku malalo o na rula no ka heluhelu elua.

            Ma ke noi a Hon. Keau, ua hoopanee ka hale a noho hou i ka Poakahi hora 10 a. m.

                                                                                                            La Hana 53, Iulai, 8, 1878.

Na Palapala Hoopii.

 

            Heluhelu mai o Mahoe he palapala hoopii na Palea (k) o Hana, Maui, e noi mai ana, e haawi aku i palapala kuleana nona, no ka mea, ua hookaa ia mai na dala 208.06, a i ole, e hoihoi aku i keia mau dala; haawi ia i ke komite hookolokolo.

Na Olelo Hooholo ne na Bila.

            Heluhelu mai ke Kuhina Kalaiaina no ka manawa mua he bila kanawai, e hoomalu ai i na apana aina ma Nuuanu ke komohewa ia e na holoholona: haawi ia i ke komite hooponopono bila kanawai.

            Hooholaha mai o Hon. Bekekona i kona manao, e lawe mai ana oia he bila kanawai e hoomakaukau ai no ka hopu ana, a hoopaa ana i na 'Lii a me Luina o na moku Hawaii e holo ana i na aina e, ke hoolohe ole lakou i na kauoha.

            Ma ke kapae ia ana o na rula; ua heluhelu ia ka bila e ae ai i ke aupuni e aie aku i $5000000, ma ke poo, a waiho aku no ke pai.

            Mahope o ke kamailio ana o na hoa no keia bila kanawai. Hoakaka mai la ke Kuhina o ko na aina e i ka nui o na dala o ko kakou aie Lahui mua, a me ka manawa e hookaa aku ai, e like me ia malalo nei.

Mai 1880 - 1882, he $90600, e hookaa aku ia

Mai 1882 - 1884  he    69300       "           "

Mai 1884 - 1886  he    99700       "           "

Mai 1886 - 1888  he   100900      "           "

Mai 1888 - 1890  he       1000      "           "

Mai 1890 - 1892 aole aie, ua pau loa.

            A ma ke noi a Hon. Ha@stead, ua hoopanee loa ia ka bila @ie miliona,

            Ma ke noi, ua kapae ia na rula.

            Heluhelu mai ke Kuhina Waiwai i ka hoike a ka hapanui o ke komite wae, i waiho ia aku ai ka bila e hoopau loa ai i ka pauku 5 mokuna 29, o na kanawai o 1872. Ke manao nei ka hapanui o ke komite e haawi aku i ka bila no ke kakau poepoe.

            Ma ke noi a Hon. Kamika, ua waiho ia ka hoike ma ka papa a noonoo pu ia me ka bila.

            Heluhelu mai o Hon. Malo he olelo hooholo, mahope iho o ka pau ana o na mahina eono mai ka la aku e hookuu ia'i ka Ahaolelo, e kahea ka Moi i Aha Elele no ka hooponopono hou ana i ke Kumukanawai.

            Ma ke noi a ke Kuhina o ko na aina e; ua hoopanee loa ia ka olelo hooholo.

            Heluhelu mai o Hon. Kipikona no ka manawa mua he bila kanawai e hoololi ai i ka pauku 1, o ka mokuna 59, o ke kanawai hoopai karaima, e pili ana i ke ola o ka lehulehu, oia hoi ke  kanawai i hoololi ia, a i aponoia ma ka la 25 o Sept. 1876; haawi ia i ke komite hooponopono bila kanawai.

            Ma ke noi, ua kapae ia na rula.

            Heluhelu mai o Hon. Kaoliko he palapala hoopii no Koolaupoko mai, e noi mai ana, e hookuu ia kekahi mau paahana e noho nei malalo o C. E. William, no ka mea, ua kepa la lakou mamua malalo o Kulika; haawi ia i ke komite hookolokolo. Hora 12 hoomaha ka hale. Hora 1 pm. noho hou ka hale.

            Noi mai ka Hon. Aholo e hookuu ia ia e hele no kekahi mau la, ua hooholoia.

            Ma ke noi a Hon. Paniani, ua hapai ia na hana o ka la.

 

Na Hana o ka La.

 

            Heluhelu alua ana o ka bila haawina iloko o ke komite o ka hale. Ke 'Lii Martin ma ka noho.

            Hale mai lepera 55,000. Noi mai o Kipikona 65,000. Hooholo ia e like me ka Kipikona.

            Noi mai oia i $10,000 no ke kauka a luna nui no na mai lepera; hooholoia.

            Ma ke noi a Hon. Nawahi, ua hoopau ia ke komite.

            Ma ke noi a ke Kuhina Waiwai, na aponoia ka hoike a ke komite ma ke noi a Hon. Kamika, ua hoopanee ia ka halawai a halawai hou i ka la apopo hora 10, am.