Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 44, 2 November 1878 — Page 3
OLELO HOOLAHA.
Castle a me Hatch
O Kakela Opio a me F.M. Hatch, ua hui laua ma ka lawelawe ana i ka ohana Loio Ua Castle a me Hatch hiki ia laua ke ku imua o na Aha a pau, mai ka Aha Hoomalu a hele iluna. A e lawelawe no hoi ina na hana pili i ka hooponopono waiwai, me ka imi ana i na Palapala Sila Aina ka hana ana i na Palapala Kuai, Hoolimalima a me ka Hoale Dala ana.
W.R. CASTLE. Luna Hooiaia Kope.
Keena Hana, maluna ae o ka Halekuai o Dillingham & Co. Helu 37, Alanui Papa. 3 6ms
WM. O. SMITH,
LOIO.
A he Kokua ma ke Kanawai! WAILUKU, MAUI.
(840 6ms)
ALFRED S. HARTWELL,
[HAKAWELA.]
LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI !
Aia kona Keena Oihana maluna ae o ka Hale Baneko Hou o Bihopa ma.867 tf
CECIL BROWN.
LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI
A he agena no ka Hooiaio ana i na Palapala no ka Mokupuni o Oahu.
Helu 8. Alanui Kaahumanu Honolulu. H.P.A. 2y
S. B. DOLE,
He loio a he.kokua me na KANAKA ma ke Kanawai. E hiki no iaia ke lawe i na hihia o kela a me keia ano imua o na Ahahookolokolo a pau o keia Aupuni.
Keena hana ma Alanui Papa, maluna ae o ka Hale Kuai o Likikini. Honolulu, Oahu. Januari 19, 1878. 3 ly
RICHARD F. BICKERTON,
[PEKETONA.]
LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI!
E HELE ANA OIA IMUA O NA AHA HOOKOLOKOLO a pau o keia Aupuni ma na ano hihia a pau, ina paha ma Oahu nei, a ma na Mokupuni e ae.
Ua makaukau mau oia i ka hana ana i na Palapala pili kanawai o kela a me keia ano.
Ua hiki no hoi iaia ke hoale dala aku ma ka moraki ana ina aina, ma ka ukupanee haahaa loa.
E hanaia na hana me ka hikiwawe a ma ka uku haahaa.
Keena hana, Helu 23 Alanui Kalepa, elua puka ma o aku o ka hale kauka o Kauka Minuteole.
840 1y
S. W. MAHELONA
HE LOIO!
HE KOKUA A HE PALE
ma ke Kanawai.
Ua makaukau au e lawelawe me ka mikioi a me ka eleu lua ole i na hihia a pau o kela a me keia ano imua o na Aha Hookolokolo a pau o keia aupuni. Ua hiki no hoi ke kakau i na palapala a pau e pili ana i ka Oihana Loio. E loaa no au ma ko'u hale noho mauka iho o Kawaiahao, a i ole ma ke keena hookolokolo o ka Aha Hoomalu a me ka Aha Kiekie ma Honolulu nei. O ka poe makemake e aie dala, he oluolu ka ukupanee.
876 3m
JNO. LOTA KAULUKOU.
LOIO A HE KOKUA.
Ua makaukau au e lawelawe i na hihia a pau o kela a me keia ano iloko o na Aha Hookolokolo a pau o keia Aupuni. Ua hiki no hoi ke hana i na palapala a pau e pili ana i ka Oihana Loio me ka eleu. E loaa no au ma Heeia Koolaupoko, a ma Honolulu no hoi i kekahi manawa.
877 3m
DAVID K. MALEKA.
Loio a he Kokua ma ke Kanawai.
Ua makaukau au e lawelawe i na hana a pau ma keia Oihana imua o na Aha a pau o ka mokupuni o Hawaii. E loaa no au ma ka hale hookolokolo ma Hilo, a e hooko ia no na kauoha mai na wahi a pau o ka mokupuni me ka hikiwawe loa.
882 ly oc26
E. KEKOA.
LOIO! LOIO! LOIO!
NO na Aha Apana a me Hoomalu, ma ka mo-kupuni o Hawaii. 882 3 m oc26
I KO'U manawa e kaawale aku ai mai keia Aupuni aku, ua koho aku au i kuu hunona oia o Fred H. Heyselden i luna nana e nana i ke kula o lanai, a pela no hoi me ko'u mau waiwai a pau a me na pono ma Lahaina.
WALTER M. GIBSON. Honolulu, Aug. 6,1878. 871 tf
AINA KUAI A HOOLIMALIMA.
HE Kanalima Kumamaono eka aina ma Iwilei. (Makai iho o ka Halepaahao ) He Loko I-a, Aina Kalo, Aina kau Paakai, aina kula a me ke kai. A me kekahi mau eka aina ma Peleula, he aina kalo, aina kula a me ke kai. He oluolu ke kuai ana. E ninau la J. N. CONEY,(Koni.)
Honolulu, 865 tf
HE Kauka Lapaau a me ke kokua ana i na wahine hanau keiki. Aia kona keena hana ma ka Hale Kuai Laau Lapaau o E. Strehe, ma ke kihi o na alanui Papu me Hotele. 881 ly
AUHEA KA POE
MAKEMAKE HANA!
UA makemake ia kekahi poe hana hoolimalima ma ka la a me ka mahina. Ua ae ia no na kamalii nunui a me ua wahine; he oluolu ka hana. E ninau ia:
LALIKI
881 dt ma Kaneohe, Oahu.
HALEKUAI PA.
KE OWAKA NEI ME KA PANIO
Na Waihooluu o na Pa,
-----OKUU-----
HALEKUAI HOU
—ma ke—
Alanui Nuuanu.
Ua hoonee ia ae nei ka Halekuai Pa e pili pu ana me ka Halekuai o Goo Kim, ma ke alanui Nuuanu, aia ma ka puka elua o ka Halekuai ma ke kihi o ke alanui Chaplain, makai iho o ka pa o ka Moiwahine Ema.
Ke hoike ia aku nei i ka lehulehu, eia maloko oia Halekuai e loaa ai ia oukou na waiwai maialo iho:
Na Pa Nui a Liilii Na Pa Huewai Lepo Na Pika Wai, nui a Liilii Na Kiaha, o na ano waihooluu a pau Na Bola, o kela me keia ano Na Ipukukui Hele Po. Na Ipukukui Kau Hale Na Ipukukui Aila Mahu Na Ipuhao o na ano a pau. Na Ipu Ti Na Ipu Waiho Waihau Na Pa Waiholoi Maka, nui a liilii o na ano a pau loa. me na waiwai e ae he nui hiki ole ke hue pau aku.
Ke kahea ia aku nei no ka lehulehu e hele mai no oukou e ike maka. a e wae no oukou iho, a e kuai aku no au ia oukou me ke kumukuai makepono loa mamua o ko na Halekuai Pa e aku o ko kakou kulanakauhale alii nei. Sam-wo-chung. Honolulu, Iulai 24, 1878. 869 6m
OLELO HOOLAHA.
E ike auanei na kanaka a pau owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke hoike aku nei au i ka lehulehu, ma ka Poalua o keia hebedoma, i haalele iho ai i ke kaona o Honolulu nei kahi e loku mau ia ana e ka ua Kukalahale, no ka huli hoi ana aku i ko'u one oiwi (Kinau) nolaila, ke kauoha ia aku nei na mea a pau i aie ma ku'u halekuai ma Kaiopihi, Kohala, e hookaa koke ae ia Ah Kam ko'u hope, oia ka mea nana e ohi i na aie a pau, a oia no hoi ka mea nana e hooponopopo i na mea a pau o ko'u halekuai i oleloia maluna, nolaila mai hoopanee oukou i ka hookaa ana o pilikia auanei a oiai hoi au e kaawale ana, nolaila, ke haawi aku nei au i ko'u aloha hope loa i na makamaka a pau mai Hawaii a hiki i Niihau. Aloha oukou.
AH LONG.
Honolulu. Oct. 5, 1878.
880 tf
KUAI MORAKI.
Mamuli o ka mana i waiho a mai ia'u iloko o kekahi Palapala Moraki, i hanaia e Kanakaole k a me Kaimai w kana wahine no'u i kakauia i ka la 31 o Mei. 1872, a i kope ia ma ka Buke Kakau Kope, Buke 34. Aoao 472 a me 473. E hoolaha aku ana wau no ke kuai kudala ma ke Keena o E.P. Adams ma Honolulu. ma ka la 21 o Sept. e hiki mai ana, ma ka hora 12 o ke awakea, ka aina a pau i hoakakaia iloko o na moraki ia, oia hoi elua apana aina ma Puunui Honolulu, mokupuni o Oahu. i hoakakaia na palena ma na Palapala Sila Nui Helu 2,367 a me ka Helu 2,666
CHAS. R. BISHOP.
Honolulu, Aug. 8, 1878.
Castle & Hatch na Loio.
871 tf
DR RODGES,
-----OIA O-----
KAUKA LOKEKE.
Ua hoonee ae nei i kona keena oihana mai ka hale ae o Ailuene ma moaikahane a iloko o ka hale mu, helu 54 Alanui Papa.
Ma keia hope e hoomakaukau ana ke Kauka i kona mau Laau ponoi a puunaue aku i ka poe kii mai.
O kona hale noho, aia no ma ka pa o ka Hotele Hawaii, ma kahi i noho mua ai 881 tf
HOOLAHA A KA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.
OIAI, ua hoonoho ia mai ka mea nona ka inoa malalo e Hon. S. L. Austin, Lunakanawai Kaapuni Apana 3 o Hilo, Hawaii; ma ka la 3 o Augate, 1878, i lunahooponopono waiwai no ka waiwai o Pakeokeo k o Laupahoehoe, Hilo, Ha-waii i make aku nei, nolaila, ke hai ia aku nei ka lohe i na mea a paa, ina he mau koina ko lakou i ka waiwai o ka mea i make, e hookomo koke mai i ka lakou mau bila aie i hooiaio
ia maloko o na mahina eono mai keia la aku, o hoole ia ana nei, a o ka poe a pau i aie mai ia Pakeokeo k e hookaa koke mai lakou ia'u. A ina he mau waiwai ko ka mea i make ma-lalo o ka malama ana a kekahi mea a mau mea paha; e hoike koke mai ia'u o pilikia auanei. S. W. PA.
Lunahooponopono Waiwai o Pakeokeo k i make.
Hilo, Oct. 26, 1878. 882 4t
KO BIHOPA MA
BANAKO MALAMA DALA!
E malama no maua i ke dala o na kanaka maloko o ka Banako, penei:
Ina hoomoe mai ke kanaka hookahi i na dala $700 a emi i mai paha, alaila, e uku maua i eono hapahaneri ukupanee makahiki, mai ka la o ka lawe ana mai a hiki i ka la o kona ohi ana, ke waihoia ke dala hoomoe i ekolu malama a keu paha. Aole ukupanee e helu ia no ka hakina o ke dala hookahi aole no hoi no ka hapa malama.
Ina ohi koke oia i kana dala, aole i hala na malama ekolu aole ukupanee.
Ina i manao ke kanaka e ohi i kana dala, e pono ke hoike e mai oia ma ka Banako i kona manao ohi, i kanakolu la mamua o kona ohi ana, a o kana Buke kekahi ke laweia mai.
Ma ke kikoo wale no a ka mea dala e haawi ai i kana, a o ka Buke kekahi ke laweia mai.
Ma ka la mua o Sepatemaba i kela makahiki a i keia, e honiuniu ai i ke dala, a e huipuia ka ukupanee me ke kumupaa o na dala i hoomoeia no na malama ekolu a keu, a mahuahua, ke kumupaa e loaa i ka ukupanee.
Ina oi aka ke dala hoomoe mamua o $300. alaila, hooholo pu ka olelo. E weheia ka Hale Banako i na ia hana a pau.
BISHOP & CO.
851 TF
OLELO HOOLAHA.
UA lilo ia Airine Haalou Kahalelaukoa Ii ka loko i-a o "Hanaloa" a me ke kula i pili pu, ma Waipio, Ewa, a ke hookapu nei ia mau wahi, a o Sam. Kiwaha ka luna nana e malama. A. F. JUDD, Kahu no Airine.
Honolulu, Sept. 9, 1878. 876 6m
WAI HUI O KA HAU.
— MA KA —
"BONANZA"
MA ALANUI HOTELE !
-------NO-------
JNO. W. CROWELL, (Kolowela.)
E LOAA no i na keonimana a me na lede o keia kaona, kahi e hoomaalili ai i ka wela ikiiki o ka houpo, ke kipa aku ma ka hale inu wai hau huihui o Kolowela ma kahi i hoikeia maluna, ma o aku o ka halekuai o Grant a me Robertson ma Monikahaae, Honolulu. E naue ae malaila i ike pono. (876 3m)
Ale ka Wai ke Ike Aku
I keaha la hoi ?
I na Waiwai Nani ano Hou loa hoi paha o
ka Halekuai o
GOO KIM.
Nana aku no hoi oe, " Hoonuanua i Apua a Kalamaula."
OIA no hoi na Hainaka Silika Nunui Eleele a Ulaula. Pulu, WaiGula a Wai Dala. Na Hainaka liilii Lei A-i. Na Mamalu kane, wahine a me na Mamalu liilii kihi weluwelu o na kaikamahine. Na uhi huihui nani nunui a liilii. Na Kihei Sili-ka lau ma kaekae. Na Koloka kamalii nani a mo na Koloka hoopumehana no na bebe. Na Huluhipa lau a me na lole huluhulu holoku o na wahine. Na Muumuu keokeo o na wahine lihilihi ma ke alo, a me na Palekoki. Na Papale wahine Malina l hoopinanaia kukahi aoao, hele kela a kapakahi Manuia o Keokoi ka moku. Na Papale Waiokila aiai, a ke kau mai i ke poo, moa uakea lua kela ke pa iho ka la. a he nui wale na ano papale e ae i ike ole ia mamua. Na Hulu Eheu Manu no na papale wahine, e kau al ka iwa. Na Kalakoa hou loa, na Makalena a me oa Iole Iliwai, na Puuwai Gula a me na Gula Pepeiao o na wahine. Na Kamaa ano hou o na kane. wahine a me na kamalii, na Kuka Kanahai, na lole wawae a j me na Palule o na ano he nui wale, a me na Pale Pakaukau. NA Hainika Silika Hou loa o kela a me keia ano waihooluu like ole, nui a liilii, na Kalakoa Huluhipa ano hou loa, na Makalena o kela a me keia ano, na Moena Pake, Ti Inu a me na mea hou e ae he nui wale na ano mai Kina mai.
O keia mau waiwai, eia no ke ahu mal nei o na ano hou loa wale no, a me kekahi mau waiwai e ae he nui loa i hiki ole ke helu papa aku. Ina aku no hoi a kapalulu hou mai, ma kela a me kela ku ana ma! o ka mokuahi o na aina e. Nolaila e komo hale no e na hoa o ka iu o ka la, e wae l ko oukou mau iini aole no hoi makou e niha iki, ke hele mai oukou e kuekaa i na waiwai ina no ke kuai a nana wale no paha. E kuaiia aku no keia mau mea ma na kumukuai haahaa. Ma na Poakahi a me na Poaono, oia na la e kuai hoopaki loa ia aku ai ua mau waiwai nei.
858 tf GOO KIM.
HOOLAHA A KA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.
E IKE auanei na kanaka apau, o ka mea nona ka inoa malalo iho, ua hoonoho ia mai e ka Hon. Abr Fornan-der Lunakanawai Kaapuni Apana 2, i lunahooponopono no ka waiwai o Kikele k, o Kahakuloa, Mani i make. Nolaila, o ka poe i ale iaia a me ka poe ana i aie aku ai, e hoike koke mai lakou ia'u iloko o na malama eono, o hoole mau loa ia.
K. KEKAHA
Lunahooponopono o ka Waiwai o Kikele. Lahaina, Oct. 8, 1878 882 4t
AINA KUAI
-----MA KE-----
KUDALA!
MA KANEOHE, KOOLAUPOKO, OAHU.
MA MULI o ka mana i luna mai i ka mea nona ka inoa malalo iho oia hoi o Kahoinea (w) ke Kahu Malama Waiwai o Ulii (w) he keiki oo ole. mai ka mea Hanohano A. Francis Judd Lunakanawai o ka Aha Kiekie mai, e kuai aka ana au ma ke Kudala ma ka Poaono ka la 2 o Novemaba, 1878 e hiki mai ana ma ka hora 12 o ke awakea, ma ka Hale Hookolokolo o Kaneohe, i keia mau apana aina elua e waiho la ma Wailele, Ahupuaa o Kaneohe i olelo ia no Kauikea no-na eka i 00-100 a nona na palena i hoakaka pono ia ma ka Palapala Sila Nui Helu 282, Kuleana Helu 8436.
Na ka mea nana e kuai mai ana i ka aina e uku na lilo a pau o ka palapala hoolilo. E waiho kuike mai ke kumukuai.
KAHOINEA.. Kahu Malama Waiwai o Ulii(w) he keiki oo ole. 880 4t
AI KUAI.
Makepono ! Makepono!
HE mau Loi Ai e kuai ia ana no ke kumukuai oluolu. E ninau ia Makaliilii ma Makiki.
KUAI.
E KUAI ia ana hookahi eka kalo a oi aku ma Niolopa, e o-o ana i ka malama o Okatoba. 871 tf E ninau ia J. H. CONEY, (Koni.)
OLELO HOOLAHA
He Nui Anei Kou Makemake i na Mekini Humuhumu Lole ? Ina pela, alaila, e kipa mai no ma ka Halekuai O KAKELA A ME KUKE. A malaila oukou e ike ai a makaikai i na ano MEKINI a WHEELER a me W1LSON, mai ke $40 a hiki i ke $50 ke kumukuai o ka moa hookahi. Ka MEKINI a SINGER, ma ke $50 pakahi, a me ke ano MEKINI a WILCOX me GIBBS, ma ke $30 a hiki i ke $50 ke kumukuai.
I mea e pau ai ko oukou kanalua e na Makamaka no ke kupono o keia mau ano Mekini, e naue mai no me ke kuihe ole, a e ike no oukou
- iho. 862 tf
ANO NO I LOAA MAI NEI!
Na Kaa Lio Holo Lealea! Na Kaa Lawe Ohua a me na kaa holo palua, mau mea hoikeike aku, mai ka Hale Hana Kaa mai o ka Hui o Cortland ma Nu Ioka.
DILLINGIHAM & Co., 876 tf Na Agena kuai ma Hawaii nei.
KE papa ia aku nei na kanaka a pau aole e komohewa a lawe wale a hoopoino i na mea ulu, a kukulu wale a hookuu wale paha i na holoholona a komohewa paha ma ke ano e a'e malana o na aina ponoi a me na aina i hoolimalima ia e ka Hui Mahiko o Waihee, Maui. O ka mea hookuli i keia hoopii koke ia no e like me na Kanawai o ka Aina, nolaila o i ka hoolohe loa ka pono o pilikia auanei.
JAMES MAKEE & C0. Waihee, Maui, Sep. 7, 1878. 876 6m
KO
WEST A ME CHAYTER
MAU
HALE HANA KAA HOLO LEALEA!
Kaa Lawe Ukana,
Kapili Kapuai Hao,
-----ME KA-----
Hana Hou ana i na Kaa Nahaha.
E LOAA no i ka poe e makemake ana i na mea i hoikeia maluna ke hele ae ma Polelewa ma ewa iho o ka halekuai o Kakela me Kuke, a makai o Ainahou, mauka mai o ka Hale Dute. E hana ia na hana a pau me ka maikai walo no. E hooko ia no hoi na kauoha me ka eleu, a me ka hikiwawe. (876 3m)
E Kuai ia Ana,
HE 1,000 Hipa a me 8,000 Kao o ka Hui Hanai Kao o Kaupu- lehu ma Kona, Hawaii. E ninau ia II. Cooper (Kupa) o Kailua.
858 tf A. S. CLEGHORN & G0.,
NA HALEKUAI
KAHIKINA NUI!
-----MA-----
Alanui Papu, Helu 62,
LILOIKAWAI!
MA Alanui Nuuanu, Helu 21.
Ua wehe hou ae nei au i ka Halekuai
KAHIKINA NUI!
E ku Haaheo noi ma
ALANUI PAPU ! A ke hamama mau nei no hoi na puka o
LILOIKAWAI!
—MA KE—
ALANUI NUUANU !
E loaa no i na keonimana kauaheahe a me na Lede maka palupalu, a me na Opio puuwai wai- pahe o ke Kapitala hanohano o Honolulu nei, a me ko na mokupuni e ae, na mea a lakou i anoi nui ai, ke kipa mua maii ma ko'u mau Halekuai. He kuai makepono i ike ole ia kona lua ma Ho- nolulu nei, he hoopakika, hoopahee, a he manu- ahi nui hoi, no ka pono o ka poe ake i na nu pai- kini o kela mo keia ano. E loaa no ma ko'u mau Halekuai.
Mai ka 10-11 Ia Lepo Nalo $1.00
Mai ka 11 Ia Kalakoa $1.00
Kihei Huluhulu $l.00
Palule Haluhalu .75c
Palule Keokeo .50c
Iliwai no ka Holoku $3.00
Alapia ao ka Holoku $4.00
Paa Lole Kane $3.00
Paa Lole Keiki $2.50
A me na lole e ae he nui wale o na ano wai- hooluu like ole, e ahu mokaki mai nei ma ko'u mau Halekuai. A na hiki hou mai nei no hoi na lole nuhou loa o kela a me keia ano, maluna o ka moku kalepa " Diacovery; " nolaila, e ki-pa nui mai, i ike pono i ka hana io a ka ua noe, a me ka loku a ka ua Kipuupuu o Waimea. 873 3m S. MAGNIN.
Nuhou o ko na Aina e!
HOOMANA HOU KE KAUA. Ma ke ka ana mai o ka mokuahi Zealandia i ka Poakahi iho nei, i loaa mai ai ia makou keia mau mea hou, a oia keia e hoonuanua aku nei no na papaaina a ko makou mau tausani poe heluhelu.
LADANA Ke hoomaka hou ala ke kaua, ke hele uluulu ala na puali koa o Beritania no ke kue a me ke pale ikaika i na papu o Alimusjid ma ke alo. He mau hooili kaua hahana kai kaua ia. Ke hoomau la na Ameer i ko lakou makemake i ke kaua. Ua make i ke kaua, o Haku Chermsford.
O ka papu Alimusjid oia ka papu iloko o puu o Kyber Afeganitana, he 8 mile maka hikina. O ka laula o keia puu he 150 iwi-f lei o kona kiekie maluna o ka ilikai, he 2433 kapuai. Ua kukulu ia keia papu maluna o ka pohaku he 600 kapuai ke kiekie me ka laumania o kona mau paia. Ua lawe mua ia keia papu e na Beritania iloko o Iulai o ka makahiki 1839.
A i ka makahiki 1841, ua lilo hou i na Afeganitana. A i ka pule hope o Ianuari o ka makahiki 1842. ua hooikaika hou na Beritania e lawe me ka make o na kanaka he 32 a me 148 i ola mahunehune; a iloko no oia makahiki ua hoao no o Gen. Poloka e lawe pio, a i ka malama o Nov. ua luku ia ka a ina e Gen Nott.
LADANA. Ua hoomaopopo ia aohe kumu nui o keia mea e pili ana no ka ninau a Afeganitana, koe paha keia oia hoi ka noho haku kiaaina ana no Inia, a e manae ia ana, e lawe pio ia ana o Kanadahara a me Jela-labada mamua o ka pau ana o keia hooilo.
LADANA. Ua haalele iho kekahi mau puali koa ia Enelani, no ka hele ana e hoo* makaukau i mau papu no ke kue a me ke kaua ana aku ia Afeganitana.
Ua nonoi aku o Rusiti e hooponopono ia Roumelia e like me ke kuikahi o Setepano. Ua hoole loa mai o Enelani.
He eleu loa na Afeganitana. Ua koi mai lakou i na kamaaina o Kybers e hui aku, aohe nae i hooko ia aku.
VIENA. Ua hui lokahi ae o Bosinia a me Herzgovina. O ka nui o na Auseturia i poino he 4000.
LADANA. O ka hana hoomainoino a na Turake i na Karistiano, oia ke kumu o ko na Rusia noho ma Adrianopea.
Ua kauoha aku o Rusia ia Roumelia, e ae mai e kakau i palapala e apono ana i ke kuikahi o Beritania, a e ae mai hoi i na Ru-kini e noho malaila a hala na makahiki hou elua.
LADANA. Ua pane aku ke Czar i ka Emepera o Geremania e pili ana no ke kuikahi no ka hoohaiki ia ana mai o kona mau palena e koi ana oia no kona kulana iloko o Roumelia.
Ua lawe pio ia ka papu o Alimusjid e na puali koa Beritania i ka wa e kipaku ana na Afeganitana i na Kybers.
E makemake ana o Kukini e lawe ia Roumelia ke hookaa ole ia mai na poho. Oia hoi, o Rukini i manao ai e lawe i na papu kaulana o Roumelia.
PETEROBORO. Ua kauoho aku ke aupuni o Rukini aole e hana ino ia o Dargoss a me Kirk Kilisseh ma Roumelia.
KONATINOPELA. Ua papa mai nei o Ru-kini, aole e unuhi hou ia na puali koa Kukini mai Sana Setepano aku no na hana pepehi kanaka he lehulehu e ulu mai ana mai na apana mai.
LADANA. Ua lawe pio ae o Rukini ia Teheckmedfi. He mau koina ka Enelani, e wehewehe pono ia mai na kumu o ka lawe pio ana.
KE OKI IA ANA O KE POO O HOEDEL. Eia ka hoike a kekahi mea kakau o ka Nupepa Honua o Nu Ioka, penei : Ua hoopiha ia ae ka pa o ka hale paahao e na makaikai, na na poo Aupuni, na loio, na makai o ke kulanakauhale, na'lii, na koa, na kahunapule, a me kekahi poe hanohanao e ae.
Mahope iho o ka akoakoa ana ae o ke anaina makaikai, hoopuka ia mai la ka mea i hoahewa ia e make me ka ukali ia e na'lii koa ekolu ma kona aoao; oiai hoi o Hoedel e hele ana mamua me ka wiwo ole nie ke ano koa a hopohopo ole iho me kona nana pono ana i ke anaina me ka mino aka ole iho. Ma ia hope iho ku mai la o Hollmann ma ke pakaukau a heluhelu leo nui mai la i ka olelo hooholo no ka ahewa ana i ka mea i hoopii ia.
Ia manawa, kahea mai la o Hoedell me ka leo nui a hooho mai la "wiwo ole! " Ia manawa huli ae la ka Ilamuku i kekahi kanaka opiopio kino loihi e ku kokoke mai ana i kahiko ia me ka lole maikai me ka umiumiuliuli mamua a olelo mai la. O Herr Krantz keia. O ka mea oki poo, W. Reindel, ua waiwai oia no kona hopuhopu mau i na ilio o ke kulanakauhale, oole no hoi oia i maa i ke oki ana i ke poo o kekahi kanaka me kana koi.
Aka, ma ke koikoi o ka aha ia ia no ke oki ana i ke poo o Hoedel ia manawa ua ae aku la oia; ia manawa ua lawe ia mai la kekahi koi i waiho loihi ia iloko o ka hale hoikeike o na mea makeke. Ua loaa mai keia koi mai a Herr Grossmann mai, ka aea i hoomakaukau no ke koi i kekahi manawa,
He koi nui keia he like me ka mea okioki a ke kanaka lole pipi ma ka oaoa ana, me ke au pololei. Ua hookala ia ua koi nei i ke awakea a oi ako kona oi ko ka pahi umiumi mamua o ke alo o Hoedel, ka mea nona ke poo e oki ia ana.
Ia wa, hapai ae U o Reindel i ke koi iluna a ike aku la oia i ka Hooilina o ka noho Kalaunu, ia manawa, pane mai la o Holl-manan iaia penei:
" E hoolohe mai oe i keia ; ke haawi aku nei au ia oe i ke kino o Hoedel e oki ia kona poo." "E hele maanei," wahi a ke ka-naka oki poo ia Hoedel.
I keia manawa kanike mai la ka bele o ka hale pule;ia manawa nana mai la o Hoedel i ke anaina me ka wiwo ole, a hoomaka ae la oia e wehe i ke pihi o kona palule, a i kona hoao ana e wehe aole i hemo hookahi pihi, ia wa i hele mai ai kekahi e kokua iaia i ka wehe ana i kona palule a hiki i kona poohiwi, a koe ae la ka a-i e waiho olohe-lohe ana pela, a nakii ia ae la na lima ma ke kua. Ia manawa hapai ia aka la a hiki ma kahi e waiho ana o kekahi pauku laau, a hoomoe ia iho la ka a-i o Hoedel iluna o ua pauku laau la me ka huli o ke alo ilalo i ka lepo me ka hoopaa ia o hope o ke poo me kekahi kaula ili i hiki ole ai iaia ke oni i o a ia nei i ka wa e oki ia'i. Wehe ia ae la ka pale ili o ke koi i kakau ia me na hua helu gula "1878," a unuhi ae la o Krantz i ke koi e anapa ana a kaikai ae la me kona ikaika a uhao iho la maluna o ka a-i o Hoedel, a kaawale ana ke poo, kahe makawalu aku la ke koko mai ka a-i aku o ke kino o Hoe-del, he wahi oni iki wale ana ae oo ko ke kino, a waiho aku la i ka moe puanuanu.
He mino wale ana no ko ka lae. a pau ae la. He elua minute a me ka hapa o ka waiho ana pela. A lawe ia mai la ka paha a hoo ia iho la ke kino a kanu ia iho la ma ke kihi o ka pa o ka hale paahao.
A o ke koi i oki ia ai ke poo o Hoedei, ua hoihoi ia i ka hale Museum, kahi o na i waiho ai he mau makahiki maluna o ka pauku laau i oki ia ai ke poo o Burgomaster Tschech (ka mea i hoao e lawe i ke ola o Ferederika Uilama IV,) iloko o na makahiki he kanakolu i hala.
Ua hele awiwi ae na Afeganitana ma ke alo no o lakou ka huina he 7000 me ua pu kuniahi eono. Eia ka hoike mai Simla mai LADANA. He kaua hahana kai hooili ia ma Umballa, mawaena o na Afeganitana a me na Khyberees. Ua haalele aku na puali koa ia Umballa.
Ua hele aku la na koa Afeganitana he 6000 me na pu kuniahi he 18 i Jamrood. Ke hoomahuahua ia'la ka puali koa Berita-nia ma Jemrood, malalo o ke alakai ana a Gen. Ross, a hiki i ka ehiku mahele a e hoomakaukau ana no ka Iele aku maluna o Ali Musjid.
Ua hoopuka ia ae mai ka hale aupuni mai o Inia e kauoha ana i na'lii koa, na puali koa, e hoohui mai ma ke kaua o Scinde a me Punjaub i ko lakou mau koa ma keia mokuahi mua.
Ua palapala ia ae i Ladana, ua wehe ia ae kekahi aha kuka malu ma Pera mawaena o Kukini a me ka Ameer o Afeganitana. Me ka manao wiwo ole o na Afeganitana, oiai ua lokahi laua me Rusia; pela no hoi o Rusia e makaleho mai la i na pono o Ene- lani ma Inia ; aka, oia mau mea he mea lii-lii wale no ia wahi a Beritania.
KUE I KE KANAWAI O KE OLA KINO. Ua hopu ia kekahi mau pake, he 75 ko lakou nui no ke kapulu wale ana i mea ino a me aa mea pilau ma Kaleponi. A pehea hoi ko kakou mau pake e kapulu nei ma na alanui o ko kakou kaona nei? ma Panini he 8, ma Sepania he 11, ma Italia he 10, a ma Amerika Huipuia he 5 : he ehia la hoi | ma Hawaii nei ?
Ua hele ae ka Maqusa o Lorne a me kana wahine e ike i na Kaukini (Cousin) Ge-remania o-laua, no ka hoi aku no Canada.
NA POWA O KE ALANUI. HAT CREEK. Ma ka hora 12 o ke aumoe mawaena o ka mu-liwai malamalama a me Cheyenne ua powa ia kekahi mau kaa iawe ohua e na powa [ ekolu i kahiko ia me na mea make. Ua wawahi ia au lawe ia na waiwai o luna o na kaa a ua hoopoino ia hoi ana ee pakeke.
MAUNA HAO. Ua loaa mai nei kekahi mauna hao ma Mekiko o kona kiekie he 10,500 kapuai, ua oi ae keia i ka mauna hao o Misouri, a o keia paha ka mauna hao oi ma ka honua nei.
KE KO-A OLEPE. Ke holo nui nei na mo- ku no ka hoohikihiki ana i na olepe ma ka mokupuni loihi.
KA MAKAPO. Iloko o ka lahui kanaka o Geremania, he 9 mau makapo i loaa no loko o kela a me keia kaukani kanaka, ma Ene-lani, he 9 ma Denemaka he 8, ma Norewai he 14 ma Finelana he 22, ma Suedena he 8, ma Auseturia he 5, ma Hunagari he 12, ma Switzerlana.
NU HOU KULOKO.
KE KILAUEA HOU.—Ma keia Poakahi ae NOV. 4, e holo ana ka mokuahi " Kilauea Hou," no Kapaa Kauai.
KOE LOIHI.—Ma ka Poakahi nei i puka mai ai kekahi koe loihi i aneane e kapuai a oi aku mai ka waha mai o kekahi kanaka.
HOOHOIHOI.—Ma kekahi o ko kakoo mau mokupuni, ua hoohoihoi ia ae na keiki ma- hiai ko a me na mea kanu e ae, no ka iho makawalu ana mai o na paka ua.
KE KUNA " NETTIE MErrILL. "—Ma ke ahiahi o ka Poalima o ka pule i hala, i ku mai ai ka moku kuna " Nettie Merrill," iloko o na la holo he 14 mai Kapalakiko mai.
AINA Kudala.—Ma ka hora 12 o ke awa- kea o keia la, ma ka Hale Hookolokolo o Kaneohe, e kuai kudala ia ana na apana aina elua e waihoia ma "Wailele " Ahupuaa o Kaneohe nona na eka 1 69-100.
HE MAU LOIO HOU.—Ma ka Poaono o ka pule i hala, a ma ka Poalua iho nei, ua ni- naninau ia na Keonimana malalo nei, Bare- naba J. Kapohakimohewa, D. W. H. Ka- upena, Kaohi, S. M. P. Kaleo, a me Lili- lehua, e aa Lunakanawai Kiekie, a ua ae , ia e lawelawe i ka oihana loio ma ko lakou mau apana e noho ai.
UA waiho ia keia wahi o ka pepa no ka hoolaha a A. Mellis a me Wilkinson, a ma keia pule ae e hoopuka ia aka ai.
KA MOKUAHI " ZEALANDIA. "—Ma ke ka-- kahiaka nui o ka Poalua iho nei, i haukawe-we mai ai ka mokuahi Zealandia i ke awa lulu o kou nei mai na panalaau mai o ka Hema ; a ma ia la ao i heo aku ai no na kapa kai gula o Kapalakiko.
HE MOO—Ma ke kakahiaka Poalua iho nei, i ike ai makou i kekahi moo ma ka puka aniani o ka Hale kuai Buke o Wini a me Robikana, o keia ano moo ua ike nui ia ma Amerika Hema, a ua kapaia " Lizard. "
He ano like iki me ka Aligator ma ka nana ana; aka, ua like ole ma kekahi mau mea
KA OPIUMA.—Iloko o kekahi mau la o keia mau pale, ua hopu ia kekahi poe no ka hookomo ana mai i ka opiuma, a ua lohe pu mai no hoi makou, hk wahine haole kekahi i hopu ia, a ua bela oia me kekahi mau dala, a ua haalele i ka bela, a heo aku la maluna o ka mokuahi " Zealandia," no Kaleponi.
NA LETA :—Ma ke ku aoa mai a ka mo kuahi Zealandia mai na awa mai o ka hema ; ua lawe mai oia he 3,500 mau leta ao I ko kakou nei awa, ke hoike mai nei keia mau ouli o ka manawa; ke huki ia'ku nei kakou imua.
UA HOOKOIA KA PUANA A KA MOE.—Ma ka Poalua iho nei, akahi no a hooko ia ka puana a ka moe, a makoa i hoolaha aku ai mamua, no ka mea, ma ia la makou i nee mai ai mai kahi mai i kuluma mau ia e ka makou maka kila, a i ka olu kohai o " Maemae i ke kai ka pau o ka hala. " Nolaila, ke pahola hoa aka nei makou i ka lona, e kipa mai a e hoonanea iho me ka oluolu ma kona mau paia kohaihai.
HALEKUAI HOU :—E wehe ana o A. Mel-lis a me Wilkinson he halekuai ma alanui papu, mawaena o ka hale tela o Tregloan a me ka halekuai o na mea kanio Mr. Wells. Ma keia pule ae e hoopuka ia'ku ai ka laua olelo hoolaha.
HE LEO ALOHA:—Ua loaa mai ia makou kekahi palapala mai a G. M. Keolaakawai o Kaupakuea Hilo, Hawaii, e hai mai ana i kona aloha a me kona mau hoaluhi o ka hena i ko lakou Luna Nui W. S. Akana Esq. no kona haalele mai ia lakou.
HALE PAU AHI :—Ma ka Poalua o ka pu le i haia, oia ka la 22 o Oct. ua pau i ke ahi ka hale pili o John Kaawa, o Lahaina Maui; na kekahi kaikamahine uuku i kuni i ua hale la me ke ahi koe. He lehulehu na olelo ao e puka aku nei no ka malama ana i na ahi koe, o ka hoolohe ka pono.
MAI KOHALA MAI :—Ma ka leta a S. W. Kamahiai o Honomanu i ko makou maka-maka i ike ai makou, he nui ka mai fiva ma Kohala, ma ke Kula Hanai Kaikamahine elua mea i make, a he nui na mea e ae e waiho la iloko o na ehaeha o ka mai fiva.
AUHAU LIKE OLE.—Ua lohe mai makou ma na apana o Kohala, a me Hilo, ua hoohalahala kekahi poe no ka iike ole o ka helu ana a na Luna Helu oia mau apana, me ke kuhikuhi i hoolahaia e ke Kuhina waiwai mua, a e like hoi me ka manao o ke kanawai e pili ana i ka helu ana i na auhau i hooholoia ma ke kau Ahaolelo o 1876.
HALEKUAI" HALE KEOKEO. "—Ma keia Poaono Nov. 2, ma ka Halekuai " Hale Keo-keo " ma Alanui Nuuanu, oia hoi ka Halekuai 6 Ake ma mamua. E haawi ia'na he kuai manuahi nui. he hoopakika, he hoopahee, a he paki haalele launa ole no ka pono o ka poe e hele aku ana ilaila. A oiai hoi o kekahi o ko makou mau hoa uhai aholo oia hana, na eueu o " Kahikina Nui "oia o P. Mose Naluai, a me Mose Palau, ua makaukau laua me ka elen lua ole e hooko aku i ko ka lehulehu mau anoai, nolaila,, papau nui ae ilaila, i ike i ka hana io a kauanoe.
MANAO LALAU HOINOINO KUHIHEWA.
Ma kekahi kolamu o ka Nupepa o " Ko Hawaii Pae Aina," o ka pule i hala ae, i ike iho ai au, i na hoinoino kuhihewa. E olelo hoino kuhihewa ana, na Rev. H. H. Paleka i hoike a hai ma ke akea i ka hapai ana o kekahi wahine ma Halawa, Kohala Hawaii, i ke Kahuna pule Katolika kumu e noho ana i Halawa, heaha la ka mea i hoomaopopo ole iho ai i ka inoa (name) o ka mea nana i noi mai e waiho ae i ke akea ? e hoikeike ae i ka malamalama o ke kokua ana ka H. H. Paleka e kuni aka i ka uiki i a a malamalama, malaila wau i ka malama o Iune, Iulai, ua ike U e ka mea nona kahi halo lao e pili kokoke ana i ka hale pule kakolika ou a kahunapule male wahine ole nei, ua huna kele ia iho ua kaikamahine U no ka hapai ana, me ka manao no ka lehulehu, aia no ma Puuhonua Kawaihae-uka, kahi i huna ia ai e na hoahanau Kakolika, lohe iho no wau e hoomakakiu mau ia ana o ka poe e kiai ana i ka maluhia, oia na (Makai.)
Eia ka pono e nuku oe i na Makai i ka Lunakanawai, a e i aka i ua kahunapule la au, e lawe hou i wahi moe poli nona, no ka mea o oe oo ke kokoa, aole i Kohala o H. H. Paleka, paa ka hanaino ia oe, e nukunuku ai. O ke kolohe nui ka make ana o ke keiki, i na ua hii moopuna haole la maa elemakule. D. MAnuia, Kawaiahao, Nov. 2, 1878,