Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 44, 2 November 1878 — Ke kumu o ke kukula ana i ka Iha Pai Baibala. [ARTICLE]

Ke kumu o ke kukula ana i ka Iha Pai Baibala.

| Ma ka makahiki 1502, he kaikamahine I kai loaa i kona kahunapule ma kekahi la. | Ninaa oia iua kaikamahine nei, ua paa i naau aoei ia oe ke kama oleio ma keia Sa- | bati 1 hala iho nei? No Waie ma 6entania [ iaua nei. Ma ke kamaiiio ana oke kahona me ke kaikamahioe, ua ike ia, he hapa na haihala ma ka oieio Waie ma ia wahi. Nui na ohana i neie ioa ; He kaikamahine makemake loa keia i ka baibala. No ka neie ma kona wahi, heie oia i kela hebedoma, keia hebedoma ehiku miie, i kekahi ohana mea baibaia i hiki ai ia ia ke heluheluhelu i na kumu oleio, a me kauwahi e ae 0 ka 6aibala Waie. Tomase Kale ka inoa 0 keia kahuna ; Heie oia ma ka makahiki 1804 iVLadana. A ma ka haiawai 0 kekahi Aha, ua hoopuka oia i kona manao, e pai hou ia ka baibala ma ka olelo Waie, no ka hapa loa oia mau baibaia, e heie ana kekahi kaikamahine i ehiku miie 1 keia pule keia pule i hiki ai ia ia ke nana a ke heluhelu i ka Baibala Wale. Kokua mai 0 Rev. Joseph Hu, me ka olelo, aole no Wale waie no e paiia ai kai>aibala, aka, no ke ao nei apau. Ka hoomak? koke no īa e kukulu i ka Aha Pai Baibala 0 Beritania. Ma ia mana* wa, ua hapa na baibala ma na wahi apau. Ua paiia ia ma na olelo 49 wale no. Mai iaiia mai ke pai nui ana 0 ka baibal.\ a hiki i ka hanen miliona kope ma na oieio okoa elua haneri a oi aku paha. Kiekie loa ke kumu kuai 0 ka baibaia ina mua ioa aku, 150 daia no ke kope hookahi. Ua emi loa nae ka uku i keia wa no ka hiki wawe o ke pai ana ma ka mana 0 ka mahu. Aia ma Amerika Hui kekahi Aha Pai Baibaia nui. Ua kukulu ia ma ka makahiki 1816, a ua kapaia. Ko Amerika Aha Pai Baibala ; Na ia Aha no i pai i na Baibala Hawaii. He mau hanei tausani dala i haawi aloha īa i kela makahiki keia makahiki, no ke pai a heolaha ana i ka baibala ma kela ama keia oieio. No ke kokua ana 0 keia aha, hiki ke kuai haahaa la ka baibala. A 0 na dala i ioaa ma ke kuai ana, ua hoihoi ia'ku no i na Aha Pai Baibala makua. Hawaii.